LỜI MỞ ĐẦU Tính cấp thiết đề tài Vốn đầu vào trình sản xuất chiếm vai trò quan trọng việc thúc đẩy tăng trưởng sản lượng thu nhập Mơ hình tăng trưởng Solow số liệu thực nghiệm chứng minh tỷ lệ tiết kiệm đầu tư yếu tố then chốt định nước giàu hay nghèo Thị trường tài chính, phần quan trọng thị trường vốn, hai kênh tích lũy chu chuyển vốn kinh tế Mặc dù hầu hết nước, vai trò trung gian tài lớn việc huy động vốn Tuy nhiên, thị trường tài chính/thị trường vốn chiếm vị trí quan trọng trình thúc đẩy tích luỹ tập trung vốn Do xây dựng thị trường tài nhấn mạnh vào khía cạnh cạnh tranh, minh bạch yếu tố cần thiết để thiết lập hệ thống tài bền vững Phát triển thị trường vốn vấn đề quan trọng số lý sau đây: Thị trường vốn thúc đẩy phát triển khu vực tài chính, nâng cao hiệu tăng trưởng Thị trường vốn cung cấp tính khoản, thúc đẩy minh bạch hoạt động cơng ty, từ giúp nâng cao hiệu sử dụng vốn Việc phát triển thị trường vốn điều kiện hội nhập kinh tế làm nảy sinh rủi ro định Tự hoá hệ thống tài q vội vàng khơng cẩn trọng với yếu quản lý, điều hành, giám sát dẫn đến khủng hoảng tài Do phát triển thị trường vốn cần thực biện pháp thận trọng Thực tế cho thấy, công nghệ làm thay đổi xu hướng phát triển thị trường tài tồn cầu, cách thức cung cấp sản phẩm, dịch vụ Điều tác động rõ nét tới thị trường tài Việt Nam Đồng nghĩa với ảnh hưởng thị trường tài chính, tác động mạnh mẽ đến trường vốn Sự ảnh hưởng đòi hỏi cách thức mới, đồng thời phải có thay đổi để thị trường vốn Việt Nam tồn phát triển thời đại Cách mạng 4.0 Chính lý trên, nhóm chúng em định chọn đề tài “Thị trường vốn Việt Nam bối cảnh Cách mạng công nghệ 4.0” để làm đề tài nghiên cứu Tuy nhiên, đề tài quan trọng, rộng lớn, nhiều nhà khoa học nước nước nghiên cứu, thảo luận nhiều góc độ khác Vậy nên dù cố gắng tìm tịi, nghiên cứu, hiểu biết cách tiếp cận tài liệu tham khảo, tài liệu nghiên cứu trước cịn hạn chế nên tiểu luận khó tránh khỏi vấn đề sai sót q trình nghiên cứu Chính vậy, mong nhận nhận xét, đánh giá bổ sung cô giáo Xin chân thành cảm ơn cơ! Mục đích nghiên cứu Nhằm đánh giá thực trạng, so sánh thay đổi đưa giải pháp phát triển thị trường vốn Việt Nam bối cảnh Cách mạng 4.0 Để giải mục đích trên, tiểu luận cần trả lời câu hỏi: Cách mạng 4.0 gì? Đặc trưng Cách mạng 4.0? Thị trường vốn gì? Vai trị Thị trường vốn Đề xuất giải pháp cần thực để phát triển thị trường vốn Việt Nam Khung nghiên cứu - Cách mạng công nghệ 4.0 ảnh hưởng gián tiếp trực tiếp đến thị trường vốn nào? Cách thức tác động? Thị trường vốn thay đổi tích cực tiêu cực bối cảnh Cách mạng 4.0 Đối tượng nghiên cứu phạm vi nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu thị trường vốn Việt Nam từ giai đoạn Cách mạng công nghiệp 4.0 xuất nay, tức giai đoạn 2008 đến Hoạt động thị trường vốn tập trung nghiên cứu khía cạnh: tổ chức cung cấp dịch vụ thị trường vốn, công cụ thị trường vốn bao gồm: cổ phiếu, trái phiếu, chứng khoán tái sinh Bên cạnh xuất cơng ty Fintech Phạm vi nghiên cứu: Về nội dung: Đề tài tập trung nghiên cứu hoạt động thị trường vốn Việt Nam bối cảnh Cách mạng công nghệ 4.0 Bên cạnh đó, đề tài thành tựu, hạn chế giải pháp thị trường vốn Về không gian: Đề tài nghiên cứu phạm vi thị trường vốn Việt Nam Về thời gian: Các thông tin, số liệu phản ánh đề tài tập trung chủ yếu khoảng thơi gian từ năm 2008 đến đề xuất giải pháp cho tương lai Kết cấu Gồm chương: Chương 1: Tổng quan nghiên cứu Chương 2: Kết thảo luận Chương 3: Kết luận kèm theo gợi ý sách NỘI DUNG CHƯƠNG TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU 1.1 Một số nghiên cứu nước 1.1.1 Nghiên cứu nước - Nghiên cứu Phạm Đình Long tác giả khác (năm 2009): Đề cập đến phát triển Fintech lĩnh vực tài ngân hàng bối cảnh giới đứng trước Cách mạng công nghiệp lần thứ tư Đây không đơn đổi mặt kỹ thuật, mà thay đổi lớn cơng nghệ mức độ tạo cách mạng thay đổi cấu trúc xã hội Một đại diện cách mạng cơng nghiệp Tài – Fintech Có thể coi cơng ty Fintech đảm nhận vai trị “cơng ty công nghệ chuyên xử lý liệu lớn liên quan đến tiền” (Fintech 4.0 - Kitao Yoshitaka) Nghiên cứu tìm hiểu xu hướng phát triển Fintech lĩnh vực Tài chính- Ngân hàng vai trị kĩ thuật tương lai Đồng thời, khảo sát kinh nghiệm phát triển Fintech nước giới Việc Fintech phát triển mạnh mẽ đem đến thuận lợi thách thức cho ngành tài ngân hàng Việt Nam Trong nghiên cứu này, tác giả kinh nghiệm phát triển Fintech số nước Thế giới, cụ thể Trung Quốc với ứng dụng Fintech vào toán di động cho vay trực tuyến, Mỹ với mắt Google Wallet Bitcoin, Singapore với ứng dụng phổ biến GoBear - Nghiên cứu Hoàng Hải Yến tác giả khác (năm 2010): Nghiên cứu đề cập đến ổn định tài bối cảnh Cách mạng công nghệ 4.0 thông qua hợp tác ngân hàng – Fintech Với phát triển cơng nghệ, hoạt động ngân hàng có dịch chuyển mạnh mẽ từ giao dịch sản phẩm, dịch vụ truyền thống sang ngân hàng kỹ thuật số (digital banking) chứng kiến thay đổi môi trường cạnh tranh với xuất nhiều yếu tố mới, gồm chủ thể sản phẩm dịch vụ, bật xuất cơng ty cơng nghệ tài (Fintech) Xu hướng hợp tác thay cho cạnh tranh ngân hàng Fintech xu hướng tất yếu quan trọng để đạt ổn định tài quốc gia bối cảnh cách mạng công nghệ 4.0 Bài nghiên cứu phân tích yếu tố liên quan đến ổn định tài có phát triển công ty Fintech, vấn đề khả hấp thụ, chịu đựng vượt qua rủi ro hệ thống tài có hợp tác ngân hàng Fintech Bài viết nêu lên vấn đề ổn định tài Việt Nam nhấn mạnh hỗ trợ từ phía phủ trình hợp tác ngân hàng – Fintech nhằm ổn định tài quốc gia - Nghiên cứu Nguyễn Phúc Cảnh tác giả khác (năm 2011): Nghiên cứu đề cập đến thực trạng đầu tư Fintech xu hướng phát triển tương lai Trong bối cảnh Fintech tái định nghĩa lại dịch vụ khách hàng tài tồn cầu, cạnh tranh phát triển tổ chức Fintech định chế tài truyền thống Các khách hàng dịch vụ tài khơng cịn dựa vào hai cơng ty mà khách hàng ln có lựa chọn tổ chức truyền thống phi truyền thống để đáp ứng nhu cầu đa dạng Khi cơng ty Fintech bắt đầu phát triển sau khủng hoảng tài tồn cầu 2008, bên liên quan cho công ty không vượt qua rào cản ngành Tuy nhiên, hàng loạt công ty Fintech đời cạnh tranh với dịch vụ ngân hàng toàn cầu cho thấy cách công ty Fintech đáp ứng tốt nhu cầu khách hàng sản phẩm dịch vụ mới, đe dọa tồn dịch vụ ngân hàng truyền thống Các công ty Fintech với lợi sáng tạo nhanh nhẹn cạnh tranh với công ty truyền thống chậm đổi mới, kế thừa cơng nghệ văn hóa nội Đồng thời, công ty Fintech nhận khả mở rộng tạo niềm tin khách hàng, hoạt động có quy mơ điều hướng môi trường pháp lý phức tạp phụ thuộc vào hỗ trợ, tham gia am hiểu công ty truyền thống ngành Mặc dù tổ chức tài truyền thống cơng ty Fintech hiểu giá trị mà doanh nghiệp cung cấp, thị trường có vài câu chuyện thành cơng quan hệ đối tác công ty Fintech công ty truyền thống tạo tăng trưởng đáng kể 1.1.2 Nghiên cứu nước - Nghiên cứu Krishnamurti tác giả khác (năm 2007) Các tác giả nghiên cứu tác động mơ hình tổ chức trung tâm giao dịch chứng khoán tới chất lượng hoạt động thị trường Sử dụng mơ hình thị trường chứng khoán Ấn Độ với sở giao dịch: Sở giao dịch Bombay Sở giao dịch chứng khoán quốc gia Mặc dù hai sở giao dịch sử dụng hệ thống giao dịch giống nhau, giao dịch loại cổ phiếu giống có thời gian giao dịch nhau, Sở giao dịch quốc gia có chất lượng hoạt động tốt so với Sở giao dịch Bombay, vào tiêu chí chất lượng thị trường Hasbrouck Sự khác biệt chất lượng giải thích sở giao dịch tổ chức hiệp hội nhà môi giới hoạt động phi lợi nhuận thường khơng thích đổi hoạt động, đổi làm tăng giá trị cho thị trường Trong trường hợp độc quyền, sở giao dịch cản trở việc tăng cường chất lượng dịch vụ mà họ cung cấp việc tăng cường chất lượng ảnh hưởng tới lợi ích thành viên sở giao dịch Sở giao dịch quốc gia hoạt động cơng ty Điều cho phép Sở ghi điểm cao khía cạnh quản lý: sử dụng cơng nghệ đại, hệ thống kiểm sốt nội bộ, minh bạch, hệ thống kiếm soát rủi ro tốt, qui định bảo vệ nhà đầu tư thiết lập với tiêu chuẩn cao Bằng cách sử dụng phương pháp hồi quy đa biến lên biến phụ thuộc chi phí thực giao dịch, tác giả cho thấy Sở giao dịch quốc gia có chất lượng cao thể chi phí giao dịch thấp hơn, biến động giá chứng khoán thấp hơn, mức độ khoản cao - Nghiên cứu Green tác giả khác (năm 2009) Cũng liên quan tới vấn đề điều hành thị trường vốn, Green tác giả khác nghiên cứu tác động chi phí giao dịch tới biến động giá cổ phiếu Sở giao dịch chứng khốn Ln đơn Kết từ nghiên cứu số liệu giao dịch cho thấy, chi phí giao dịch thuế giao dịch có tác động thuận chiều biến động thị trường (market volatility) biến động mức (excess volatility).Chi phí thuế giao dịch tăng lên làm tăng biến động giá cổ phiếu tác động qui mô giao dịch nhỏ Tuy vậy, kết nghiên cứu khuyến nghị nhà quản lý thị trường thị trường lên việc giảm chi phí giao dịch loại thuế giao dịch khơng phải công cụ để tác động tới giá trị giao dịch biến động thị trường Các nhà quản lý thị trường cần phải lưu tâm đến cân cấu trúc thị trường, loại chi phí giao dịch, việc điều hành nhà tạo lập thị trường - Nghiên cứu Daouk tác giả khác (năm 2010) Daouk tác giả xem xét tác động công tác điều hành tới hoạt động thị trường vốn Các yếu tố công tác điều hành thị trường xác định ước lượng bao gồm: việc áp dụng thực hành qui định giao dịch nội gián; số tổng hợp chất lượng thu nhập công ty công bố, số hạn chế bán khống Dựa yếu tố này, tác giả xây dựng số CMG – số quản lý thị trường tổng hợp (CMG index – Capital market governance) để phản ánh chất lượng quản lý thị trường Sử dụng số liệu thị trường vốn thức từ 22 nước phát triển Morgan Stanley Capital International cung cấp, tác giả rút kết chủ yếu sau đây: Sự cải thiện số CMG nước khác giúp cho việc giảm chi phí vốn cổ phần giảm 2,6% số CMG tăng lên độ lệch chuẩn Sự cải thiện số CMG làm tăng giá trị giao dịch, qui mô thị trường, tăng số lượng nhà đầu tư Sự cải thiện số CMG cải thiện việc định giá IPOs tốt hơn, nâng cao hiệu định giá thị trường 1.1.3 Kết luận rút từ nghiên cứu trước đề tài nghiên cứu khoảng trống nghiên cứu Các nghiên cứu đưa chứng chắn giả thiết nghiên cứu kiểm định Do đặc điểm quy mô giao dịch tính khoản thấp dẫn tới tình trạng không thỏa mãn giả thiết nghiên cứu nước Do vậy, việc áp dụng vào thị trường vốn Việt Nam đòi hỏi chọn lọc điều chỉnh phù hợp 1.2 Cơ sở lý thuyết phương pháp nghiên cứu 1.2.1 Cơ sở lý luận Cách mạng công nghiệp 4.0 1.2.1.1 Khái niệm Cách mạng công nghiệp 4.0 Cách mạng công nghiệp 4.0 (hay Cách mạng Công nghiệp lần thứ Tư) kỷ nguyên công nghiệp lớn lần thứ tư kể từ cách mạng công nghiệp lần từ kỷ XVIII Theo Gartner, Cách mạng Công nghiệp 4.0 xuất phát từ khái niệm “Industrie 4.0” báo cáo phủ Đức năm 2013 “Industrie 4.0” kết nối hệ thống nhúng sở sản xuất thông minh để tạo hội tụ kỹ thuật số Cơng nghiệp, Kinh doanh, chức quy trình bên “Cách mạng công nghiệp sử dụng lượng nước nước để giới hóa sản xuất Cuộc cách mạng lần diễn nhờ ứng dụng điện để sản xuất hàng loạt Cuộc cách mạng lần sử dụng điện tử cơng nghệ thơng tin để tự động hóa sản xuất Bây giờ, Cách mạng Công nghiệp Thứ tư nảy nở từ cách mạng lần ba Nó kết hợp công nghệ lại với nhau, làm mờ ranh giới vật lý, kỹ thuật số sinh học” Đây khái niệm Klaus Schwab Cuộc cách mạng cơng nghiệp lần thứ tư mơ tả đời loạt công nghệ mới, kết hợp tất kiến thức lĩnh vực vật lý, kỹ thuật số, sinh học, ảnh hưởng đến tất lĩnh vực, kinh tế, ngành kinh tế ngành công nghiệp 1.2.1.2 Đặc trưng Cách mạng công nghệ 4.0 - Qui mơ tốc độ phát triển – Chưa có tiền lệ lịch sử nhân loại Tốc độ phát triển đột phá cách mạng công nghiệp lần thứ tư khơng có tiền lệ lịch sử Nếu cách mạng công nghiệp trước diễn với tốc độ theo cấp số cộng (hay tuyến tính) tốc độ phát triển cách mạng công nghiệp lần thứ tư theo cấp số nhân [1] Thời gian từ ý tưởng công nghệ đổi sáng tạo phơi thai, thực hóa ý tưởng phịng thí nghiệm thương mại hóa qui mơ lớn sản phẩm qui trình tạo phạm vi toàn cầu rút ngắn đáng kể Những đột phá công nghệ diễn nhiều lĩnh vực kể với tốc độ nhanh tương tác thúc đẩy tạo giới số hóa, tự động hóa ngày trở nên hiệu thông minh - Tác động mạnh mẽ toàn diện đến giới đương đại Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư tác động tích cực đến lạm phát tồn cầu Nhờ đột phá công nghệ lĩnh vực lượng (cả sản xuất sử dụng), vật liệu, Internet vạn vật, người máy, ứng dụng công nghệ in 3D (hay cịn gọi cơng nghệ chế tạo đắp dần, có ưu việt giúp tiết kiệm nguyên vật liệu chi phí lưu kho nhiều so với công nghệ chế tạo cắt gọt truyền thống v.v… giúp giảm mạnh áp lực chi phí đẩy đến lạm phát toàn cầu nhờ chuyển đổi sang giới hiệu quả, thông minh sử dụng nguồn lực tiết kiệm Kinh tế giới bước vào giai đoạn tăng trưởng chủ yếu dựa vào động lực khơng có trần giới hạn cơng nghệ đổi sáng tạo, thay cho tăng trưởng chủ yếu dựa vào yếu tố đầu vào ln có trần giới hạn Chính mà Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư vẽ lại đồ kinh tế giới, với suy giảm quyền lực quốc gia dựa chủ yếu vào khai thác tài nguyên gia tăng sức mạnh quốc gia dựa chủ yếu vào công nghệ đổi sáng tạo: Nhiều quốc gia phát triển song chủ yếu dựa vào tài nguyên Úc, Canada, Na Uy v.v… phải trải qua trình tái cấu kinh tế nhiều thách thức Ảrập Xê-út gần thức tuyên bố kế hoạch tái cấu kinh tế chuyển đổi mơ hình tăng trưởng Nước Mỹ – đầu tàu giới công nghệ dẫn dắt cách mạng công nghiệp lần thứ tư khôi phục vị hàng đầu đồ kinh tế giới Bản đồ sức mạnh doanh nghiệp vẽ lại: tập đồn lớn vang bóng thời thống lĩnh thị trường giai đoạn dài bị doanh nghiệp trẻ khởi nghiệp giai đoạn gần lĩnh vực công nghệ vượt mặt Trong lĩnh vực tài ngân hàng, trình tái cấu diễn diện rộng ảnh hưởng đến việc làm hàng triệu nhân viên 10 năm tới ứng dụng ngân hàng trực tuyến di động, cạnh tranh liệt từ doanh nghiệp khởi nghiệp từ Silicon Valley cung cấp dịch vụ tài rẻ nhiều cho khách hàng nhờ ứng dụng điện toán đám mây Ngành bảo hiểm chịu sức ép tái cấu tác động việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo, tương lai sụt giảm nhu cầu bảo hiểm xe cộ xe tự lái trở nên phổ biến thị trường Cuộc cạnh tranh toàn cầu lại thêm khốc liệt với nhập nhiều công ty đa quốc gia siêu nhỏ, trở thành xu hướng rõ nét nhờ hạ tầng thông tin Internet cho thực thương mại hóa ý tưởng tồn cầu cách nhanh chóng chi phí giao dịch giảm mạnh, giúp giảm đáng kể chi phí qui mô nhập 1.2.2 Cơ sở lý luận thị trường vốn bối cảnh Cách mạng 4.0 1.2.2.1 Khái niệm thị trường vốn Mishkin định nghĩa thị trường vốn thị trường đó, cơng cụ nợ dài hạn (thường có kỳ hạn tốn lớn năm) công cụ vốn cổ phần giao dịch Thị trường vốn phân loại đối lập với thị trường tiền tệ, cơng cụ nợ ngắn hạn với kỳ hạn tốn năm giao dịch Theo định nghĩa cách phân loại này, phân biệt thị trường vốn thị trường tiền tệ chủ yếu dựa vào kỳ hạn tốn cơng cụ tài mua bán thị trường Cùng với quan điểm tương tự kỳ hạn chứng khoán giao dịch để phân loại thị trường, Madura phân loại thị trường vốn thị trường giao dịch công cụ tài có kỳ hạn tốn lớn năm Các công cụ giao dịch thị trường vốn theo tác giả bao gồm loại trái phiếu phủ trung dài hạn, vay bảo đảm bất động sản cổ phiếu Về khái niệm thị trường vốn học giả nước, có số quan điểm sau đầy thị trường vốn: Theo GS.TS Nguyễn Văn Nam tác giả, thị trường vốn nơi phát hành, mua bán, trao đổi chuyển nhượng cơng cụ tài trung dài hạn theo nguyên tắc, luật lệ định Quan điểm phân biệt thị trường vốn dựa kỳ hạn loại chứng khoán giao dịch thị trường Thống với quan điểm nêu trên, GS TS Lê Văn Tư định nghĩa thị trường vốn nơi diễn hoạt động mua bán chứng khoán giấy tờ ghi nợ trung dài hạn thường từ năm trở lên Các tác giả Ngô Hướng Tô Kim Ngọc định nghĩa thị trường vốn nơi trao đổi cơng cụ tài trung dài hạn nhằm thoả mãn nhu cầu vốn cho khoản đầu tư dài hạn doanh nghiệp, phủ hộ gia đình Thị trường vốn chia thành thị trường tín dụng trung dài hạn thị trường chứng khốn Thị trường tín dụng chuyển vốn qua hoạt động trung gian tài chính, cịn thị trường chứng khoán nơi mua bán trao đổi chứng khốn có thời hạn năm hình thức trái phiếu, cổ phiếu, công cụ phái sinh Quan điểm xác định chi tiết công cụ giao dịch thị trường vốn, đồng thời mở rộng phạm vi thị trường vốn cơng cụ chứng khốn phái sinh Tuy vậy, quan điểm hai tác giả không triệt để Vì cơng cụ thị trường vốn khơng thấy đề cấp tới khoản tín dụng trung dài hạn Thêm vào đó, xét quan điểm kênh huy động vốn hoạt động tín dụng liên quan tới hoạt động tài gián tiếp, khơng nên có lẫn lộn với hoạt động thị trường vốn - hoạt động tài trực tiếp Quan điểm Mishkin, PGS.TS Nguyễn Hữu Tài tác giả cho thị trường vốn nơi giao dịch loại chứng khốn có kỳ hạn tốn lớn năm Một điểm đáng ý theo tác giả thị trường vốn bao gồm thị trường 10 nằm Top 500 tập đoàn kinh tế lớn giới.Thương vụ The Asset đánh giá khoản M&A phát hành cổ phiếu ấn tượng Việt Nam, cho thấy hấp dẫn cổ phiếu VIC tiếp tục khẳng định mức độ tín nhiệm cao nhà đầu quốc tế Vingroup Tập đoàn kinh tế tư nhân lớn Việt Nam nằm Top 10 doanh nghiệp lớn kinh tế nước năm 2018 Vietnam Report bình chọn Mã cổ phiếu VIC Vingroup VHM Vinhomes hai cổ phiếu có vốn hóa số số thị trường chứng khoán Việt Nam 2.1.2.2 Thị trường Fintech Việt Nam Sức ảnh hưởng Fintech ngày mạnh mẽ toàn cầu Theo Pricewaterhouse Coopers, Startup Fintech thu hút 40 tỷ USD năm qua Khu vực Châu Á – Thái Bình Dương nhận gần 15 tỷ USD đầu tư vào Fintech năm 2018 Cơ hội lĩnh vực Fintech điều rõ ràng nhận thấy Việt Nam không đứng ngồi sân chơi Trong năm gần đây, kinh tế Việt Nam có tốc độ tăng trưởng ấn tượng, số người sử dụng Internet ngày đông đảo Theo thống kê đây, 54% dân số Việt Nam sử dụng Internet, dự kiến tăng mạnh năm tới, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế số, có lĩnh vực FinTech Hình 8: Biểu đồ thể số lượng công ty InsurTech số quốc gia 30 25 25 20 17 14 15 10 Singapore Indonexia Malayxia Thái Lan Philipin Việt Nam Nguồn: Theo liệu Tracxn 25 Theo nghiên cứu Công ty tư vấn Solidiance, thị trường FinTech Việt Nam đạt 4,4 tỷ USD năm 2017 dự kiến đạt 7,8 tỷ USD vào năm 2020 Trong báo cáo cơng bố với nhan đề “Mở khóa tiềm tăng trưởng FinTech Việt Nam”, Solidiance nhận định, có nhiều yếu tố, bao gồm tỷ lệ bao phủ Internet rộng điện thoại thông minh sử dụng phổ biến, tăng thu nhập nhu cầu tiêu dùng, thương mại phát triển… góp phần thúc đẩy tiềm tăng trưởng FinTech Việt Nam Bên cạnh đó, khơng thể khơng nhắc tới mơi trường thuận lợi để phát triển FinTech Việt Nam, có số lượng chương trình, vườn ươm, xúc tiến khởi nghiệp chương trình thúc đẩy tinh thần khởi nghiệp đứng thứ hai khu vực ASEAN, sau Singapore Việt Nam có câu lạc chuyên biệt FinTech (CLB VietFinTech trực thuộc Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam) để doanh nghiệp ngành gặp gỡ, trao đổi, cập nhật chia sẻ kinh nghiệm, tư vấn xây dựng khung pháp lý cho lĩnh vực Bên cạnh đó, Chính phủ nỗ lực triển khai thúc đẩy tài tồn diện để thực mục tiêu chiến lược phát triển bền vững Cùng với chủ trương hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp theo Quyết định 844/ QĐ-TTg ngày 18/5/2016 Thủ tướng Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước giao làm quan đầu mối điều phối chung tài tồn diện Việt Nam Ngân hàng Nhà nước cho phép thử nghiệm số mô hình hợp tác với cơng ty FinTech Tháng 3/2017, Ngân hàng Nhà nước thành lập Ban Chỉ đạo FinTech có chức đề xuất giải pháp hồn thiện hệ sinh thái khung pháp lý, tạo điều kiện cho doanh nghiệp FinTech phát triển Nhờ đó, hệ thống doanh nghiệp FinTech phát triển mạnh mẽ Việt Nam Hình 9: Một số cơng ty Fintech Việt Nam Hiện có 78 startup FinTech nhà đầu tư ngồi nước rót vốn, dự kiến cịn tăng theo đà phát triển FinTech Có khoảng 72% số công ty FinTech 26 lựa chọn hợp tác với ngân hàng để kinh doanh, cung ứng dịch vụ; quan hệ hợp tác tiền đề giúp nâng cao chất lượng dịch vụ tài - ngân hàng nước Các lĩnh vực hoạt động FinTech Việt Nam gồm có: tốn với công cụ Moca, Payoo, VinaPay, Momo… cung ứng giải pháp toán kỹ thuật số POS/mPOS4 Hottab, SoftPay; công ty cung cấp tảng gọi vốn FundStart, Comicola, Betado hay FirstSetp…; cho vay trực tuyến LoanVi, Timal; quản lý tài cá nhân BankGo, Moneylover, Mobivi; quản lý liệu Trusting, Social, Circle Bii; chuyển tiền Matchmovie, Cash2vn; Blockchain Bitcoin Vietnam, VBTC Bitcoin Nhờ đó, hệ thống doanh nghiệp FinTech phát triển mạnh mẽ Việt Nam Hiện có 78 startup FinTech nhà đầu tư ngồi nước rót vốn, dự kiến cịn tăng theo đà phát triển FinTech Có khoảng 72% số công ty FinTech lựa chọn hợp tác với ngân hàng để kinh doanh, cung ứng dịch vụ; quan hệ hợp tác tiền đề giúp nâng cao chất lượng dịch vụ tài - ngân hàng nước Các lĩnh vực hoạt động FinTech Việt Nam gồm có: tốn với cơng cụ Moca, Payoo, VinaPay, Momo… cung ứng giải pháp toán kỹ thuật số POS/mPOS4 Hottab, SoftPay; công ty cung cấp tảng gọi vốn FundStart, Comicola, Betado hay FirstSetp…; cho vay trực tuyến LoanVi, Timal; quản lý tài cá nhân BankGo, Moneylover, Mobivi; quản lý liệu Trusting, Social, Circle Bii; chuyển tiền Matchmovie, Cash2vn; Blockchain Bitcoin Vietnam, VBTC Bitcoin Theo số liệu thống kê, FinTech phát triển mạnh Việt Nam thuộc phân khúc toán, đặc biệt loại hình ví điện tử MoMo công ty FinTech dẫn đầu thị trường Việt Nam Được thành lập vào năm 2009, MoMo thành lập mạng lưới 4.000 đại lý toàn quốc, cho phép người dùng không cần tới chi nhánh ngân hàng ATM, người khơng có tài khoản ngân hàng nạp tiền điện tử để sử dụng toán di động nhận tiền chuyển khoản Ở phân khúc khác, công ty FinTech Việt Nam hoạt động quy mô nhỏ, số lượng giai đoạn phát triển ban đầu Nhưng điều cho thấy, FinTech cịn nhiều tiềm phát triển Việt Nam Tuy vậy, Việt Nam phải đối mặt với thách thức khuôn khổ pháp lý cho FinTech Việt Nam đáp ứng lĩnh vực toán, phân khúc khác FinTech chưa 27 pháp lý điều chỉnh Bên cạnh đó, FinTech lĩnh vực khơng ngừng đổi mới, sáng tạo nên xây dựng quy định pháp lý thường chậm với vận hành thị trường Ngoài ra, FinTech hoạt động tảng công nghệ nên phải đương đầu với rủi ro khía cạnh cơng nghệ Vì vậy, để FinTech phát triển lành mạnh góp phần phát triển kinh tế xã hội, việc quan trọng cần sớm ban hành khung pháp lý để điều tiết phát triển phân khúc FinTech Cần có nghiên cứu đánh giá hội thách thức mà lĩnh vực FinTech mang lại, xây dựng hệ sinh thái FinTech hiệu Đồng thời, quan quản lý nên xây dựng chương trình, hoạt động mang tính định hướng giúp cơng ty khởi nghiệp, tổ chức tín dụng chủ động tìm hiểu FinTech, ứng dụng cơng nghệ mà FinTech mang lại để từ tổ chức tín dụng lựa chọn start-up FinTech thích hợp để cộng tác, cịn start-up FinTech có hướng phát triển cách hiệu 2.1.2.3 Những hạn chế thị trường vốn Việt Nam thời đại công nghiệp 4.0 a Những hạn chế thị trường chứng khoán Lợi suất trái phiếu Kho bạc kỳ hạn 10 năm kiểm nghiệm lại mức 1,5% vào cuối tháng vừa qua vượt qua mức vào đầu tháng 9, giao dịch quanh mức 1,8% Đó lần thứ cột mốc bị phá vỡ kể từ nước Mỹ trải qua q trình phục hồi sau khủng hoảng tài từ năm 2009, với lợi suất trái phiếu tăng mạnh năm Điều báo hiệu cho chuỗi tăng điểm dài thị trường lịch sử Phố Wall Trong phân tích phát hành tuần dòng chảy thị trường, Hartnett gọi diễn biến lợi suất trái phiếu 10 năm thập kỷ qua, đặc biệt việc ổn định mức lợi suất 1,5%, “biểu đồ quan trọng giới Hartnett giải thích thị trường chứng khốn trì "mối quan hệ mật thiết" với lợi suất trái phiếu Mối quan hệ trở nên đáng ngại trái phiếu chứng kiến đợt tăng mạnh khác, ông dự kiến kiện diễn vào năm 2020 thách thức cổ phiếu loại tài sản rủi ro khác 28 Hình 10: Đồ thị thể diễn biến lợi suất trái phiếu kỳ hạn 10 năm Dẫu vậy, loạt số liệu kinh tế tích cực cơng bố, hy vọng thoả thuận thương mại Mỹ - Trung “thắp sáng” động thái hạ lãi suất Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) giúp xu hướng lợi suất trái phiếu thay đổi, cải thiện tình trạng đường cong lợi suất chênh lệch trái phiếu năm 10 năm đảo ngược cho thấy thứ khơng tồi tệ thị trường lo sợ Tuy nhiên, so với tiềm kinh tế so với nước khác khu vực, quy mô thị trường trái phiếu Việt Nam cịn nhỏ Theo số liệu thống kê, quy mơ thị trường trái phiếu Malaysia đạt 95% GDP (thị trường trái phiếu Chính phủ chiếm 49,7% GDP); Singapore 81,1% GDP (thị trường trái phiếu Chính phủ chiếm 49,6% GDP), Thái Lan 73% GDP (thị trường trái phiếu Chính phủ chiếm 53% GDP), Hàn Quốc 124,6% GDP (thị trường trái phiếu Chính phủ chiếm 73,6% GDP), Trung Quốc 68,8% GDP (thị trường phiếu Chính phủ chiếm 49,8% GDP) Giá trị giao dịch bình quân phiên thị trường trái phiếu Việt Nam đạt 10.400 tỷ VND, thấp nhiều so với số thị trường Singapore hay Hàn Quốc Mặc dù cấu nhà đầu tư thị trường trái phiếu Việt Nam có thay đổi theo hướng mở rộng, đa dạng hố loại hình nhà đầu tư, giảm tỷ lệ nắm giữ khối ngân hàng thương mại tương đương với nhiều quốc gia khu vực cấu nhà đầu tư cơng ty bảo hiểm, quỹ hưu trí, quỹ tương hỗ chưa tương xứng Lý tương quan phát triển kinh tế mức độ thấp nên nguồn vốn tiết kiệm dài hạn từ cơng ty bảo hiểm, quỹ hưu trí bắt buộc hạn chế Nhà tạo lập thị trường hoạt động chủ yếu thị trường sơ cấp, vai trò quyền lợi hạn chế thị 29 trường thứ cấp Điều cần vào hỗ trợ từ phía Bộ Tài quan quản lý việc mở rộng thị trường, đa dạng hố loại hình sản phẩm, tháo gỡ khó khăn cho nhà đầu tư, tiến đến phát triển thị trường bền vững b Những hạn chế thị trường chứng khoán phái sinh Sau năm hoạt động, thị trường chứng khoán phái sinh Việt Nam phát triển chiều rộng chiều sâu, số điểm hạn chế Anh Bùi Văn Thanh, nhà đầu tư tham gia sàn phái sinh từ ngày đầu cho hay, số lượng sản phẩm giao dịch đến có hợp đồng tương lai số VN30, nên có thêm hợp đồng tương lai số khác VN50 VN100, giúp nhà đầu tư có nhiều lựa chọn Trong đó, so với thị trường chứng khốn Thái Lan, thị trường có nhiều nét tương đồng, Việt Nam thiếu sản phẩm phái sinh với tài sản sở hàng hoá, tiền tệ, lãi suất Đáng ý, thống kê cho thấy, tham gia thị trường chứng khoán phái sinh hầu hết nhà đầu tư cá nhân, tỷ trọng giao dịch thường xun chiếm 90%, chí có nhiều thời điểm lên đến 98 - 99% Trong đó, tham gia tích cực từ phía nhà đầu tư tổ chức “thơng lệ” thị trường chứng khốn giới Trên bình diện thu hút đầu tư nước ngồi vào thị trường chứng khốn nói chung, VNDIRECT cho rằng, việc quan quản lý cần làm giải vấn đề room ngoại, có sản phẩm giúp nhà đầu tư ngoại vượt qua rào cản giới hạn tỷ lệ sở hữu chứng lưu ký khơng có quyền biểu Đại diện Cơng ty Chứng khốn VPS nhận xét, thị trường chứng khoán phái sinh phát triển nhanh, song quy mơ cịn nhỏ, khối lượng giao dịch phiên dao động quanh ngưỡng 100.000 hợp đồng có xu hướng giảm từ đầu năm trở lại Quy mô nhỏ khiến phận nhà đầu tư lớn thao túng thị trường để thu lợi, dẫn đến niềm tin nhà đầu tư, cá nhân nhỏ lẻ Ngồi ra, chứng khốn phái sinh nhà đầu tư sử dụng sai mục đích chính, chủ yếu đầu nhằm hưởng chênh lệch giá phiên, thay coi cơng cụ phịng ngừa rủi ro cho chứng khốn sở Đại diện Cơng ty Chứng khốn TP.HCM (HSC) cho rằng, tính hiệu thị trường chưa cao, thể qua biến động giá chứng khoán phái sinh sở (VN30) nhiều lúc thất thường, gây rủi ro trình đầu cơ, đồng thời khó để tiến hành phịng ngừa rủi ro cho chứng khoán sở Nhằm giúp nhà đầu tư hiểu rõ 30 chất cách thức đầu tư vào chứng khốn phái sinh, việc đào tạo truyền thơng sản phẩm phái sinh cần đẩy mạnh Hiện lượng lớn nhà đầu tư giao dịch kênh khơng thống forex (chỉ số ngoại tệ), tiền ảo chưa quan tâm đến thị trường phái sinh Việt Nam Tất nhiên, khơng thể nói thị trường phái sinh thay hồn tồn nhu cầu đó, thị trường thống phù hợp với dòng tiền đầu thị trường phái sinh, tiềm thu hút dòng vốn ngầm chảy kênh đầu tư phi thống lớn 2.2 Thảo luận Từ kết nghiên cứu nói đưa số đánh giá sau: Thứ nhất, năm 2018, thị trường vốn Việt Nam đạt nhiều kết tích cực khả quan Trên thị trường cổ phiếu, thời gian gần giá cổ phiếu có giảm tác động chủ yếu từ thị trường chứng khoán giới sau định tăng lãi suất lần thứ Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED), nhìn chung thị trường sôi động Khối lượng giao dịch tăng mạnh, thị trường trở thành kênh huy động vốn trung dài hạn quan trọng cho kinh tế Đặc biệt, số VN- Index có thời điểm lập đỉnh cao lịch sử, vượt 1.200 điểm (ngày - 10/4/2018) Năm 2018, chứng kiến bùng nổ doanh nghiệp có quy mơ lớn HDB, Vinhome, TCB, TPB , qua góp phần nâng vốn hóa thị trường cổ phiếu lên 75% GDP – mức cao từ trước đến Thị trường trái phiếu Việt Nam ghi nhận mức môi trường kinh tế vĩ mơ tích cực ước tăng khoảng 16%, đạt khoảng 60 tỷ đồng, thị trường trái phiếu phủ (TPCP) tăng trưởng 14,7%, vốn hóa đạt 27% GDP thị trường trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) tăng trưởng 30% vốn hóa đạt 7% GDP Nếu trước TPDN niêm yết có tham gia số doanh nghiệp Vingroup, CII, HIFC, từ năm 2017, tổng cộng có thêm 19 trái phiếu với giá trị niêm yết 17.730 tỷ đồng lên sàn, có đơn vị chưa niêm yết cổ phiếu Anco, TTC Edu, Năm 2018, thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam ghi dấu ấn Tổ chức tính tốn số chứng khốn tồn cầu (FTSE) đưa vào danh sách theo dõi nâng hạng từ thị trường cận biên lên thị trường nổi, nhờ thỏa mãn điều kiện tiên để nâng hạng lên thị trường hạng điều kiện 31 chưa thỏa mãn toán bù trừ Đây ghi nhận quốc tế cải tiến phát triển thị trường thời gian dài, đồng thời cho thấy TTCK Việt Nam dần đạt tiêu chuẩn quốc tế Sau năm hoạt động, thị trường chứng khoán phái sinh (TTCKPS) Việt Nam tăng trưởng tốt ổn định, trở thành kênh hấp dẫn thu hút nhà đầu tư phòng ngừa rủi ro cho thị trường sở.Có thể khẳng định TTKCPS đời, vào hoạt động dấu mốc quan trọng TTCK Việt Nam, góp phần hồn thiện cấu trúc TTCK Việt Nam, gia tăng hàng hóa đầu tư thúc đẩy khoản thị trường sở Thứ hai, xuất sóng fintech đem lại hiệu ứng tích cực với người tiêu dùng ngành dịch vụ tài tư đổi sáng tạo, nhạy bén với nhu cầu người dùng.Theo nghiên cứu công ty tư vấn Solidiance, thị trường cơng nghệ tài Việt Nam năm 2017 đạt 4,4 tỷ USD dự đoán đạt 7,8 tỷ USD vào năm 2020 Nhờ vào tỷ lệ tiếp cận Internet sở hữu điện thoại thông minh mức cao đô thị, mức thu nhập tiêu dùng người dân gia tăng, lĩnh vực thương mại điện tử tăng trưởng mạnh mẽ, thị trường Fintech Việt đứng trước tiềm phát triển lớn Trong đó, lĩnh vực tốn đóng vai trị chủ đạo với 26 cơng ty.Gần đây, Câu lạc Fintech Việt Nam thành lập bảo trợ định chế tài lớn Dragon Capital Ngân hàng Standard Chartered, sau chuyến thăm Việt Nam hồi tháng 7.2015 Thủ tướng Anh David Cameron Cùng với Mỹ, Anh quốc gia có nhiều cơng ty Fintech khơng số quan tâm đến thị trường Việt Nam Thứ ba, Thị trường vốn Việt Nam hội nhập sâu rộng khu vực Cộng đồng Kinh tế ASEAN (AEC) hình thành Tuy nhiên, cấu trúc thị trường chưa thực hoàn chỉnh hệ thống ngân hàng giữ vai trò cung ứng vốn cho kinh tế So với nước khu vực Malaysia, Singapore, Thái Lan, Philippines, thị trường vốn Việt Nam (với tảng dựa vào hệ thống ngân hàng) phát triển Thị trường tín dụng giữ vai trị "đầu tàu” việc cung cấp vốn cho kinh tế Điều khiến tỷ lệ tín dụng GDP Việt Nam cao nhiều so với phần lớn nước AEC Đối với thị trường chứng khốn (TTCK), quy mơ vốn hóa TTCK Việt Nam tăng nhanh với mức vốn hóa thị trường cổ phiếu đến cuối tháng 5/2017 đạt 2.400 32 nghìn tỷ đồng, tương đương 53% GDP, xếp hạng nhóm thị trường cận biên thị trường (tùy theo tiêu chí) chưa vào thị trường phát triển Điều trở ngại cho việc thu hút dòng vốn đầu tư trung, dài hạn để cung ứng cho kinh tế Thị trường trái phiếu (TTTP) Việt Nam khiêm tốn so với nước khu vực Đến hết năm 2016, TTTP chiếm 22% GDP với tổng giá trị 44 tỷ USD Theo nghiên cứu GS - TS Nguyễn Thị Cành cộng Trung tâm Nghiên cứu kinh tế tài - Trường Đại học Kinh tế Luật thuộc Đại học Quốc gia TP Hồ Chí Minh: Quy mơ TTTP Việt Nam thấp giá trị tuyệt đối % GDP so với nước khu vực Đáng lưu ý, TTTP chủ yếu trái phiếu Chính phủ, giá trị niêm yết trái phiếu doanh nghiệp thấp CHƯƠNG KẾT LUẬN VÀ GỢI Ý CHÍNH SÁCH 3.1 Kết luận Từ kết nghiên cứu nói đưa kết luận sau: Trong năm gần đây, Thị trường vốn Việt Nam có bước phát triển vượt bậc, đóng vai trị quan trọng, chủ chốt tăng trưởng kinh tế ổn định kinh tế vĩ mô Cơ cấu thị trường vốn dài hạn Việt Nam có nhiều tín hiệu khởi sắc, bắt kịp nước khác khu vực Tuy nhiên, bên cạnh thành tựu đáng ghi nhận, thị trường vốn Việt Nam có tồn tai định quy mô thị trường trái phiếu Việt Nam nhỏ khiến giá trị giao dịch bình quân phiên thị trường trái phiếu Việt Nam thấp nhiều so với số thị trường giới Cơ cấu nhà đầu tư công ty bảo hiểm, quỹ hưu trí, quỹ tương hỗ chưa tương xứng Nhà tạo lập thị trường hoạt động chủ yếu thị trường sơ cấp, vai trò quyền lợi hạn chế thị trường thứ cấp Trên sàn chứng khoán phái sinh, số lượng sản phẩm giao dịch đến có hợp đồng tương lai số VN30, thiếu sản phẩm phái sinh với tài sản sở hàng hoá, tiền tệ, lãi suất Tham gia thị trường chứng khoán phái sinh hầu hết nhà đầu tư cá nhân, tỷ trọng giao dịch thường xuyên chiếm 90%, chí có nhiều thời điểm lên đến 98 99% Hơn nữa, chứng khoán phái sinh nhà đầu tư sử dụng sai mục đích chính, chủ yếu đầu nhằm hưởng chênh lệch giá phiên, thay coi cơng cụ phịng ngừa rủi ro cho chứng khoán sở, kết hợp với việc thiếu khoản độ rộng làm cho cổ phiếu tốt khơng thu hút dịng 33 tiền bị định giá thấp dòng vốn ngoại chảy vào, cổ phiếu có khoản cao trở nên đắt Điều làm giảm tính hiệu thị trường, thể qua biến động giá chứng khoán phái sinh sở (VN30) nhiều lúc thất thường, gây rủi ro q trình đầu Vì vậy, cần sách phát triển theo chiều sâu, gia tăng vai trò dẫn vốn từ thị trường chứng khoán, thị trường trái phiếu 3.2 Khuyến nghị sách Để đạt mục tiêu phát triển bền vững thị trường vốn bối cảnh kinh tế thị trường đại hội nhập quốc tế, cần thực số nhóm giải pháp trọng tâm sau: Một là, tăng cường nguồn cung sản phẩm chất lượng thị trường thông qua việc nâng cao quy định phát hành, niêm yết, phát triển sản phẩm trình cổ phần hóa, thối vốn nhà nước DN Cụ thể: (i) Có sách khuyến khích DN, tổng cơng ty lớn niêm yết chứng khốn thị trường giao dịch có tổ chức, để nâng cao chất lượng hàng hóa TTCK thơng qua quy định chặt chẽ vốn hoạt động kinh doanh DN niêm yết chứng khoán; (ii) Phát triển TTCK phái sinh nhằm tạo khoản cho thị trường, đồng thời góp phần thu hút nhà đầu tư, đặc biệt nhà đầu tư nước tham gia vào gia vào thị trường; (iii) Nghiên cứu, phát triển sản phẩm thị trường trái phiếu (TTTP) trái phiếu bán trước, trái phiếu phái sinh, trái phiếu có lãi suất thả nổi, chứng khốn hóa dựa tài sản, trái phiếu trung dài hạn ; (iv) Đẩy nhanh q trình cổ phần hóa DN có vốn nhà nước theo phương pháp nêu Nghị 15/NQ-CP Chính phủ ngày 6/3/2014 số giải pháp đẩy mạnh cổ phần hóa, thối vốn nhà nước DN, đặc biệt DN lớn lĩnh vực viễn thông, hàng không, lượng Hai là, đa dạng hóa sở nhà đầu tư nhằm tăng cầu cho TTCK, thu hút thêm nguồn vốn cho thị trường vốn; Phát triển hệ thống nhà đầu tư, nhà đầu tư tổ chức có nguồn vốn dài hạn cơng ty bảo hiểm, quỹ hưu trí bắt buộc, quỹ hưu trí bổ sung, quỹ đầu tư ngồi nước thơng qua biện pháp khuyến khích đầu tư thành lập quỹ đầu tư quy định tỷ lệ phân bổ đầu tư hay buộc phải đầu tư phần tài sản vào chứng khoán, ưu đãi thuế… 34 Ba là, tăng cường tham gia định chế tài nhà đầu tư nước Cùng với việc bảo vệ nhà đầu tư, mở rộng sở nhà đầu tư vấn đề quan trọng nhiều nước ý giải pháp phía cầu, nhằm tăng cường thu hút nguồn vốn đầu tư nước TTCK Đối với nhà đầu tư nước ngoài, với trình hội nhập thực cam kết WTO, việc nới lỏng tỷ lệ sở hữu nhà đầu tư nước TTCK Việt Nam cần thiết Bốn là, phát triển định chế trung gian dịch vụ thị trường Tiếp tục tăng cường tái cấu trúc tổ chức kinh doanh chứng khoán cơng ty chứng khốn, cơng ty quản lý quỹ, cơng ty đầu tư chứng khốn… nhằm nâng cao lực tài chính, đảm bảo tổ chức hoạt động lành mạnh, tính khoản an tồn hệ thống Đồng thời, tái cấu trúc hệ thống ngân hàng thông qua việc giải triệt để vấn đề nợ xấu, sở hữu chéo DN ngân hàng, ngân hàng cơng ty chứng khốn Năm là, hồn thiện cấu trúc TTTP Kinh nghiệm quốc gia giới cho thấy, muốn phát triển TTTP trước hết cần phát triển thị trường TPCP làm tảng, từ thúc đẩy thị trường TPDN Dư nợ TPCP Việt Nam chiếm phần lớn tổng dư nợ so với nước khu vực cịn thấp (Thái Lan 53,84%, Malaysia 51,73%) Vì vậy, để tiếp tục phát triển thị trường TPCP theo Lộ trình phát triển TTTP đến năm 2020, cần xây dựng thị trường đồng từ khung pháp lý hoạt động thị trường sơ cấp, thứ cấp, phát triển nhà đầu tư dịch vụ kèm Sáu là, tiếp tục đẩy mạnh tái cấu trúc tổ chức TTCK, sở hạ tầng, cơng nghệ Tiếp tục xây dựng mơ hình, lộ trình cho tiến trình hợp Sở Giao dịch Chứng khốn; hồn thiện mơ hình đối tác bù trừ trung tâm; xây dựng triển khai Đề án kết nối hệ thống toán bù trừ toán chứng khoán với hệ thống toán liên ngân hàng Bảy là, nâng cao tính an tồn hệ thống, hiệu hoạt động lực cạnh tranh DNBH Khuyến khích, hỗ trợ DN phát triển đa dạng hóa sản phẩm bảo hiểm Bên cạnh đó, đa dạng chuyên nghiệp hóa kênh phân phối bảo hiểm Tám là, hoàn thiện khung pháp lý, nâng cao hiệu lực, hiệu quản lý, giám sát Nhà nước Hồn thiện hệ thống khn khổ pháp lý thống nhất, đồng đáp ứng yêu cầu quản lý, giám sát hội nhập với thị trường vốn khu vực quốc tế; Bổ sung chế tài xử lý nghiêm minh dân sự, hình để phòng ngừa xử lý hành 35 vi vi phạm hoạt động thị trường vốn, TTCK, củng cố máy, nâng cao lực quản lý, giám sát Nhà nước thị trường vốn 36 KẾT LUẬN Tiểu luận tổng kết hệ thống hóa vấn đề lý thuyết liên quan thị trường vốn Việt Nam đánh giá thực trạng thị trường vốn Việt Nam bối cảnh mạng 4.0 Với kết nghiên cứu đạt được, tiểu luận có đóng góp khoa học sau mặt lý luận thực tiễn: Thứ nhất, tiểu luận hệ thống hóa khái niệm liên quan tới thị trường vốn thị trường vốn bối cảnh Cách mạng công nghiệp 4.0 Tiểu luận phân tích rõ triệt để khái niệm thị trường vốn phân biệt phạm vi thị trường vốn với thị trường chứng khoán, thị trường tín dụng trung dài hạn Thứ hai, tiểu luận sử dụng phương pháp nghiên cứu phân tích tổng hợp phương pháp so sánh để thấy giống khác thị trường vốn Việt Nam thị trường vốn giới, đồng thời rút năm học kinh nghiệm phát triển thị trường vốn số nước giới Thứ ba, tiểu luận đưa đánh giá khách quan thị trường vốn Việt Nam bối cảnh Cách mạng 4.0 bao gồm kết đạt hạn chế vướng mắc Đồng thời, tiểu luận đẫ tìm nguyên nhân hạn chế Thứ tư, tiểu luận điểm giống điểm đổi đối tượng nghiên cứu thị trường vốn Việt Nam bối cảnh 4.0 nghiên cứu trước Thứ năm, tiểu luận đưa gợi ý sách, kiến nghị giải pháp định hướng cho nghiên cứu sau 37 TÀI LIỆU THAM KHẢO Đinh Xuân Hạng & Phạm Ngọc Dũng 2011 Giáo trình Tài – Tiền tệ NXB Tài chính, trang 164 – 167 Green, C et al 2009 Regulatory lessons for emerging stock markets from a century of evidence on transaction costs and share price volatility in the London Stock Exchange Journal of Banking and Finance Hazemz, D et al 2010 Capital market governance: “How security laws affect market performance?” Journal of Banking & Finance Hoàng Hải Yến tác giả khác 2010 Ổn định Tài Quốc gia bối cảnh Cách mạng công nghệ 4.0 thông qua hợp tác Ngân hàng – Fintech Tạp chí Kinh tế phát triển Krishnamurti, C et al 2007 Stock exchange governance and market quality Journal of Banking & Finance Lê Văn Giáp 2019 Thị trường trái phiếu Chính phủ Việt Nam đứng đâu so với giới Kinh tế/BNEWS – Thông xã Việt Nam (TTXVN) Truy cập ngày 10/09/2019, từ https://bnews.vn/thi-truong-trai-phieu-chinh-phu-viet-nam- dang-o-dau-so-voi-the-gioi-/109887.html Madura, J 2001 Financial markets and institutions South-Westen College Publishing, USA Mishkin, F S 2004 The Economics of Money, Banking, and Financial Markets The Addision-Wesley series in economics Ngô Hoàng Minh 2019 Một số điểm hạn chế sàn phái sinh Đầu tư chứng khoán Truy cập ngày 06/09/2019, từ https://tinnhanhchungkhoan.vn/chung-khoan/mot-so-diem-han-che-cua-sanphai-sinh-274812.html 10 Nguyễn Hương Giang 2019 Bank of America: Bất chấp khởi sắc nhiều phiên, “biểu đồ quan trọng giới” cho thấy dấu hiệu đáng báo động thị trường chứng khoán Kênh thơng tin kinh tế - tài Việt Nam Truy cập ngày 08/09/2019, từ http://cafef.vn/bank-of-america-bat-chapsu-khoi-sac-trong-nhieu-phien-bieu-do-quan-trong-nhat-the-gioi-dang-cho-thaynhung-dau-hieu-dang-bao-dong-doi-voi-thi-truong-chung-khoan20190914102801281.chn 38 11 Nguyễn Hữu Tài 2007 Giáo trình Lý thuyết Tài Tiền tệ NXB Đại học Kinh tế quốc dân, Hà Nội, trang 117 – 124 12 Nguyễn Phúc Cảnh 2011 Thực trạng đầu tư Fintech xu phát triển tương lai Tạp chí kinh tế phát triển 13 Nguyễn Văn Tiến 2012 Giáo trình Tiền tệ Ngân hàng Học viện Ngân hàng – NXB Thống kê, trang 63 – 64 14 Phạm Đình Long 2009 Sự phát triển Fintech lĩnh vực Tài – Ngân hàng Tạp chí Kinh tế phát triển 15 Quỹ Đầu tư Trái phiếu SSI 2018 Báo cáo tài Truy cập ngày 11/09/2019, từ https://www.ssi.com.vn/upload/files/QuanLyQuy/Tai-lieu-quy/SCA/Bao%20cao %20%20t%C3%A0i%20ch%C3%ADnh%20ki%E1%BB%83 m%20toan%20BF.pdf? fbclid=IwAR3o0aX-2aW1M1IzkCJ-jjSFr1oJ4rFWE96P-BIZaxhYWjSZiYjN2mmu3j0 16 Ủy ban Giám sát Tài Quốc gia 2017 Báo cáo “Tổng quan tài thị trường” Truy cập ngày 06/09/2019, từ http://nfsc.gov.vn/wp- content/uploads/2018/10/bao_cao_tong_quan_thi_truong_tai_chinh_2017.pdf 17 World Economic Forum 2016 The Future of Jobs: Employment, Skills, and Workforce Strategy for the Fourth Industrial Revolution 39 ... Kỳ 2.1.2 Thực trạng thị trường vốn Việt Nam bối cảnh công nghiệp 4. 0 2.1.2.1 Những thành tựu thị trường vốn Việt Nam bối cảnh công nghiệp 4. 0 Năm 201 8, thị trường vốn Việt Nam tiếp tục gặt hái... trường vốn Việt Nam bối cảnh Cách mạng 4. 0 Để giải mục đích trên, tiểu luận cần trả lời câu hỏi: Cách mạng 4. 0 gì? Đặc trưng Cách mạng 4. 0? Thị trường vốn gì? Vai trị Thị trường vốn Đề xuất giải... mặt lý luận thực tiễn: Thứ nhất, tiểu luận hệ thống hóa khái niệm liên quan tới thị trường vốn thị trường vốn bối cảnh Cách mạng công nghiệp 4. 0 Tiểu luận phân tích rõ triệt để khái niệm thị trường