Trng PTCS Nam Thng Giỏo ỏn: Vt lý 8 --------------------------------------------------------------------------------------------- Chơng I : Cơ học Ngày son: Ng y d y: Tiết 1 - Bài 1: Chuyển động cơ học I. Mục tiêu. 1. Kiến thức. - Nêu đợc những ví dụ về chuyển động cơ học trong đời sống hàng ngày. - Nêu đợc ví dụ về tính tơng đối của chuyển động và đứng yên, đặc biệt biết xác định trạng thái của vật đối với mỗi vật đợc chọn làm mốc. - Nêu đợc ví dụ về các dạng chuyển động cơ học thờng gặp : Chuyển động thẳng, chuyển động cong, chuyển động tròn. 2. Kĩ năng: - Nêu đợc những ví dụ về chuyển động cơ học về tính tơng đối của chuyển động và đứng yên, những ví dụ về các dạng chuyển động. 3. Thái độ: - Rèn tính độc lập, tính tập thể, tinh thần hợp tác trong học tập. II. Chuẩn bị - Tranh vẽ phóng to hình 1.1 ;1.2 ; 1.3 III. tiến trình dạy học. 1. ổn định tổ chức. 2. Kiểm tra. 3. Giảng bài mới. Hoạt động 1: Tổ chức tình huống học tập * GV giới thiệu chơng trình vật lý 8 gồm 2 chơng: Cơ học & Nhiệt học. (?) Trong chơng 1 ta cần tìm hiểu bao nhiêu vấn đề? Đó là những vấn đề gì? câu trả lời có trong chơng 1. * GV: Tổ chức cho HS quan sát hình 1.1 SGK. Đặt vấn đề nh SGK: Mặt trời mọc đằng đông lặn đằng tây vậy có phải mặt trời chuyển động còn trái đất đứng yên không? Bài mới. Học sinh quan sát hình 1.1 Dự đoán trả lời câu hỏi của giáo viên Hoạt động 1: Nhận biết vật chuyển động hay đứng yên. GV: Yêu cầu HS lấy 2 VD về vật chuyển động và vật đứng yên. Tại sao nói vật đó chuyển động (đứng yên)? GV: vị trí của vật đó so với gốc cây thay đổi chứng tỏ vật đó đang chuyển động và vị trí không thay đổi chứng tỏ vật đó đứng yên. - Yêu cầu HS trả lời C1. I. Làm thế nào để biết một vật chuyển động hay đứng yên. - HS nêu VD và trình bày lập luận vật trong VD đang CĐ (đứng yên): quan sát bánh xe quay, nghe tiếng máy to dần, - HS trả lời C1: Muốn nhận biết 1 vật CĐ hay đứng yên phải dựa vào vị trí của ---------------------------------------------------------------------------------------- Giỏo viờn: Dng Ngc H 1 Trng PTCS Nam Thng Giỏo ỏn: Vt lý 8 --------------------------------------------------------------------------------------------- - Khi nào vật chuyển động? - GV chuẩn lại câu phát biểu của HS. Nếu HS phát biểu còn thiếu, GV lấy 1 VD 1 vật lúc chuyển động, lúc đứng yên để khắc sâu kết luận. - Yêu cầu HS tìm VD về vật chuyển động, vật đứng yên và chỉ rõ vật đợc chọn làm mốc (trả lời câu C2&C3). (?) Cây bên đờng đứng yên hay chuyển động? vật đó so với vật đợc chọn làm mốc (v.mốc). Thờng chọn Trái Đất và những vật gắn với Trái Đất làm vật mốc. HS rút ra kết luận: Vị trí của vật so với vật mốc thay đổi theo thời gian thì vật chuyển động so với vật mốc gọi là chuyển động cơ học (chuyển động). - HS tìm VD vật chuyển động và vật đứng yên trả lời câu C2 & C3. C3: Vị trí của vật so với vật mốc không thay đổi theo thời gian thì vật vật đó đợc coi là đứng yên. Hoạt động 2: Tính tơng đối của chuyển động và đứng yên. + Hãy quan sát hình 1.2 đẻ trả lời C4? + Trong trờng hợp này thì (nhà ga ) đợc gọi là vật mốc . + Hãy trả lời C5? GV: Trong trờng hợp này Toa tàu đợc gọi là vật mốc . + Hãy trả lời C6? GV: Nêu C7? (?) Từ những ví dụ trên , em có nhận xét gì về quan hệ giữa vật mốc với chuyển động và đứng yên ? + Hãy trả lời C8? GV: chú ý HS: Mặt trời nằm gần tâm của thái dơng hệ và có khối lợng rất lớn nên coi Mặt trời là đứng yên. II. Tính tơng đối của chuyển động và đứng yên. HS: Hoạt động cá nhân Trả lời C4, C5. C4: So với nhà ga thì hành khách chuyển động tại vì vị trí ngời này thay đổi so với nhà ga C5: So với toa tàu thì hành khách đứng yên tại vị trí ngời đó với toa tàu không thay đổi HS: Hoạt động nhóm , thảo luận tìm các từ thích hợp để điền vào chỗi trống trongt câu C6 C6: (1) Đối với vật này (2) Đứng yên. HS: Hoạt động cá nhân tìm ví dụ trong đó chỉ rõ vật mốc . HS: - Chuyển động hay đứng yên phụ thuộc vào việc chon vật mốc . - Chuyển động hay đứng yên có tính chất tơng đối . HS: Hoạt động cá nhân trả lời C8: C8: Mặt trời thay đổi vị trí so với một điểm mốc gắn trên trái đất. Vì vậy có thể coi mặt trời chuyển động khi lấy trái đất làm mốc. Hoạt động 3: Giới thiệu một số chuyển động thờng gặp. - GV dùng tranh vẽ hình ảnh các vật chuyển động (H1.3-SGK) hoặc làm thí nghiệm về vật rơi, vật bị ném ngang, chuyển động của con lắc đơn, chuyển động của kim đồng hồ qua đó HS quan sát và mô tả lại các chuyển động đó. - Yêu cầu HS tìm các VD về các dạng chuyển động. - HS quan sát và mô tả lại hình ảnh chuyển động của các vật đó + Quỹ đạo chuyển động là đờng mà vật chuyển động vạch ra. + Gồm: chuyển động thẳng,chuyển động cong,chuyển động tròn. - HS trả lời C9 bằng cách nêu các VD (có thể tìm tiếp ở nhà). Hoạt đông 4: Vận dụng III: Vận dụng HS: Quan sát hình 1.4, trả lời C10 ---------------------------------------------------------------------------------------- Giỏo viờn: Dng Ngc H 2 Trng PTCS Nam Thng Giỏo ỏn: Vt lý 8 --------------------------------------------------------------------------------------------- - Yêu cầu HS quan sát H1.4(SGK) trả lời câu C10. - Tổ chức cho HS thảo luận C10. - Hớng dẫn HS trả lời và thảo luận C11. C10: + Ngời lái xe : Chuyển động so với ngời đứng bên đờng và cột điện , đứng yên so với ôtô. + Ngời đứng yên bên đờng : Chuyển động so với ôtô và ngời lái xe, đứng yên so với cột điện . + Cột điện : Chuyển động so với ôtô và ngời lái xe , đứng yên so với ngời đứng yện bên đờng . HS: C11: Khoảng cách từ vật tới vật mốc không thay đổi thì vật đứng yên . Nói nh vậy không phải lúc nào cũng đúng , có trờng hợp sai VD: Chuyển động tròn quanh vật mốc. 4. Củng cố: - Thế nào gọi là chuyển động cơ học? - Giữa chuyển động và đứng yên có tính chất gì? - Các dạng chuyển động thờng gặp? 5. Hớng dẫn về nhà. - Yêu cầu học sinh về nhà học bài Làm bài tập : 1.4 1.6 SBT Đọc mục có thể em cha biết - Đọc trớc bài 2 : Vận tốc. ------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Ngày son: Ng y d y: Tiết 2 - Bài 2: Vận tốc I. Mục tiêu. 1. Kiến thức - Từ ví dụ, so sánh quãng đờng chuyển động trong 1s của mỗi chuyển động để rút ra cách nhận biết sự nhanh chậm của chuyển động đó (gọi là vận tốc). - Nắm vững công thức tính vận tốc v = s/t và ý nghĩa của kháI niệm vận tốc. - Đơn vị hợp pháp của vận tốc là m/s và km/h và cách đổi đơn vị vận tốc. - Vận dụng công thức để tính quãng đờng, thời gian trong chuyển động. 2. Kĩ năng: - Biết dùng các số liệu trong bảng , biểu để rút ra những nhận xét đúng . 3. Thái độ: - Học sinh ý thức đợc tinh thần hợp tác trong học tập , tính cẩn thận khi tính toán . II. Chuẩn bị. - Bảng phụ, bảng 2.1, 2.2 SGK - Tranh vẽ tốc kế xe máy. III. tiến trình dạy học. 1. ổn định tổ chức: ---------------------------------------------------------------------------------------- Giỏo viờn: Dng Ngc H 3 Trng PTCS Nam Thng Giỏo ỏn: Vt lý 8 --------------------------------------------------------------------------------------------- 2. Kiểm tra bài cũ: Chuyển động cơ học là gì? Các dạng chuyển động thờng gặp là những chuyển động nào? Lấy ví dụ minh hoạ cho các chuyển động đó. Chữa bài tập 1.1; 1.3(SBT). 3. Giảng bài mới. Hoạt động 1: Tổ chức tình huống học tập Muốn biết vật nào chuyển động hay đứng yên ta cần so sánh vị trí của vật đó với vật chọn làm mốc. Vậy đối với các chuyển động thì ta dựa vầo đâu để biết vật đó chuyển động nhanh hay chậm? Bài học hôm nay sẽ cho các em câu trả lời. - Học sinh suy nghĩ đa ra dự đoán Hoạt động 2: Tìm hiểu về vận tốc GV: Y/c HS đọc thông tin trên bảng 2.1. - Hớng dẫn HS so sánh sự nhanh chậm của chuyển động của các bạn trong nhóm căn cứ vào kết quả cuộc chạy 60m (bảng 2.1) và điền vào cột 4, cột 5. - Yêu cầu HS trả lời và thảo luận C1,C2 * Có 2 cách để biết ai nhanh, ai chậm: + Cùng một quãng đờng chuyển động, bạn nào chạy mất ít thời gian hơn sẽ chuyển động nhanh hơn. + So sánh độ dài qđ chạy đợc của mỗi bạn trong cùng một đơn vị thời gian). Từ đó rút ra khái niệm vận tốc. - Yêu cầu HS thảo luận để thống nhất câu trả lời C3. I. Vận tốc là gì? - HS đọc bảng 2.1. - Thảo luận nhóm để trả lời C1, C2 và điền vào cột 4, cột 5 trong bảng 2.1. C1: Cùng chạy một quãng đờng 60m nh nhau, bạn nào mất ít thời gian sẽ chạy nhanh hơn. C2: HS ghi kết quả vào cột 5. 1: 6m ; 2 : 6,32m ; 3 : 5,45m ; 4 : 6,07m ; 5 : 5,71m - Khái niệm: Quãng dờng chạy dợc trong một giây gọi là vận tốc. C3: Độ lớn vận tốc cho biết sự nhanh, chậm của chuyển động và đợc tính bằng độ dài quãng đờng đi đợc trong một đơn vị thời gian. Hoạt động 3: Công thức tính và đơn vị vận tốc - GV thông báo công thức tính vận tốc. - Đơn vị vận tốc phụ thuộc yếu tố nào? - Yêu cầu HS hoàn thiện câu C4. - GV thông báo đơn vị vận tốc (chú ý cách đổi đơn vị vận tốc). - GV giới thiệu về tốc kế qua hình vẽ hoặc xem tốc kế thật. Khi xe máy, ô tô chuyển động, kim của tốc kế cho biết vận tốc của II. Công thức tính vận tốc. - Công thức tính vận tốc: v = s t Trong đó: v là vận tốc s là quãng đờng đi đợc t là thời gian đi hết q.đ đó III. Đơn vị vận tốc - HS trả lời:đơn vị vận tốc phụ thuộc vào đơn vị chiều dài và đơn vị thời gian. - HS trả lời C4. - Đơn vị hợp pháp của vận tốc là: + Mét trên giây (m/s) + Kilômet trên giờ (km/h) - HS quan sát H2.2 và nắm đợc: Tốc kế là dụng cụ đo độ lớn vận tốc. ---------------------------------------------------------------------------------------- Giỏo viờn: Dng Ngc H 4 Trng PTCS Nam Thng Giỏo ỏn: Vt lý 8 --------------------------------------------------------------------------------------------- chuyển động. Hoạt động 4: Vận dụng GV: Hớng dẫn HS vận dụng trả lời C5: tóm tắt đề bài. Yêu cầu HS nêu đợc ý nghĩa của các con số và so sánh. Nếu HS không đổi về cùng một đơn vị thì phân tích cho HS thấy ch- a đủ khả năng so sánh. - Yêu cầu HS đọc và tóm tắt C6:Đại lợng nào đã biết,cha biết? Đơn vị đã thống nhất cha ? áp dụng công thức nào? Gọi 1 HS lên bảng thực hiện. Yêu cầu HS dới lớp theo dõi và nhận xét bài làm của bạn. - Gọi 2 HS lên bảng tóm tắt và làm C7 & C8. Yêu cầu HS dới lớp tự giải. - Cho HS so sánh kết quả với HS trên bảng để nhận xét. Chú ý với HS: + đổi đơn vị + suy diễn công thức. - Đơn vị vận tốc? Nếu đổi đơn vị thì số đo vận tốc có thay đổi không? IV. Vận dụng C5: a. Mỗi giờ : - Ôtô đi đợc 3 km , xe đạp đi đợc 10,8 km - Mỗi giây Tàu hoả đi đợc 10m b. Vận dụng cách đổi đơn vị vận tốc để đổi các giá trị vận tốc đã cho ra một đơn vị thống nhất từ đó so sánh và trả lời : ôtô có vận tốc: v 1 = 1 1 s t = 3600 360 = 10 m/s Ngời đi xe đạp có vận tốc là : v 2 = 2 2 s t = 10800 3600 = 3 m/s Vậy ôtô , tàu hoả chuyển động nhanh nh nhau , xe đạp chuyển động chậm nhất . C6: Tóm tắt: t =1,5h Giải s =81km Vận tốc của tàu là: v =? km/h v= t s = 5,1 81 =54(km/h) ? m/s = s m 3600 5400 =15(m/s) Chú ý: Chỉ so sánh số đo vận tốc của tàu khi quy về cùng một loại đơn vị vận tốc C7: Giải t = 40ph = h Từ: v = t s s = v.t v=12km/h Quãng đờng ngời đi xe s=? km đạp đi đợc là: s = v.t = 12. 3 2 = 8 (km) C8: 30 phút = 0,5 giờ Quãng đờng từ nhà đến nới làm việc là: s = v.t = 4. 0,5 = 4 Km 4. Tổng kết. - Vận tốc là gì? Vận tốc đợc tính nh thế nào? Nêu đơn vị hợ pháp của vận tốc? - Y/c 2 học sinh đọc ghi nhớ. 5. Hớng dẫn về nhà. ---------------------------------------------------------------------------------------- Giỏo viờn: Dng Ngc H 5 Trng PTCS Nam Thng Giỏo ỏn: Vt lý 8 --------------------------------------------------------------------------------------------- - Học bài và làm BT 2.1 2.5 SBT. - Đọc trớc bài 3: Chuyển động đều Chuyển động khong đều Ngày son: 30/08/2010 Ng y d y: 31/08/2010 Tiết 3 - Bài 3: Chuyển động đều chuyển động không đều I. Mục tiêu 1. Kiến thức: - Phát biểu đợc định nghĩa chuyển động đều và nêu đợc những thí dụ về chuyển động đều. - Nêu đợc những ví dụ về chuyển động không đều thờng gặp. Xác định đợc dấu hiệu đặc trng của chuyển động này là vận tốc thay đổi theo thời gian. - Vận dụng để tính vận tốc trung bình trên một đoạn đờng. 2. Kĩ năng: Biết làm thí nghiệm và ghi kết quả tơng tự nh bảng 3.1 3. Thái độ: Có tinh thần hoạt động nhóm II. Chuẩn bị - Tranh vẽ to hình 3.1 - Bảng phụ bảng 3.1 - Bài tập 3.5 III. Tổ chức hoạt động dạy học 1. ổn định tổ chức 2. Kiểm tra bài cũ: (?) Độ lớn của vận tốc cho biết gì? (?) Viết công thức tính vận tốc? Giải thích các ký hiệu và đơn vị của các đại lợng trong công thức. Chữa bài tập 2.2 và 2.3 SBT 3. Bài mới. Hoạt động 1: tổ chức tình huống học tập Vận tốc cho biết mức độ nhanh của chuyển động. Thực tế khi em đi xe đạp, đi bộ có phải luôn luôn nhanh hoặc chậm nh nhau không? Hoạt động 1: Tìm hiểu chuyển động đều và chuyển động không đều GV Y/c HS đọc thông tin trong SGK và trả lời câu hỏi: (?) Chuyển động đều là gì? Lấy ví dụ về chuyển động đều trong thực tế. (?) Chuyển động không đều là gì? Tìm ví dụ trong thực tế. GV: Tìm ví dụ trong thực tế về chuyển động đều và chuyển động không đều, chuyển động nào dễ tìm hơn? GV yêu cầu HS đọc C1. - Hớng dẫn HS lắp thí nghiệm và cách xác định quãng đờng liên tiếp mà trục bánh xe lăn đợc trong những khoảng thời gian 3 giây I. Định nghĩa - HS đọc thông tin (2ph) và trả lời câu hỏi GV yêu cầu. + Chuyển động đều là chuyển động mà vận tốc không thay đổi theo thời gian. VD: chuyển động của đầu kim đồng hồ, của trái đất xung quanh mặt trời, . + Chuyển động không đều là chuyển động mà vận tốc thay đổi theo thời gian VD: Chuyển động của ô tô, xe máy, . - HS đọc C1 để nắm đợc cách làm TN. - Nhận dụng cụ và lắp TN, quan sát chuyển động của trục bánh xe và đánh dấu các quãng đờng mà nó lăn đợc sau những khoảng thời gian 3s liên tiếp trên ---------------------------------------------------------------------------------------- Giỏo viờn: Dng Ngc H 6 Trng PTCS Nam Thng Giỏo ỏn: Vt lý 8 --------------------------------------------------------------------------------------------- liên tiếp và ghi kết quả vào bảng 3.1. - Từ kết quả thí nghiệm yêu cầu HS trả lời và thảo luận C1 & C2 (Có giải thích) AD & DF. HS. Thảo luận theo nhóm và thống nhất câu trả lời C1 & C2. C1: + Chuyển động trên quãng đờng : DE , EF là chuyển động đều vì + Chuyển động trên quãng đờng : AB, BC, CD là chuyển động không đều vì . C2: a- Là chuyển động đều. b, c, d- Là chuyển động không đều. Hoạt động 2: Tìm hiểu về Vận tốc trung bình của chuyển động không đều GV: yêu cầu HS đọc thông tin trong SGK: (?) Trên quãng đờng AB, BC, CD chuyển động của bánh xe có đều không ? (?) có phải vị trí nào trên AB vận tốc của vật cũng có giá trị bằng v AB không ? GV: Y/c HS làm câu C3. (?) v tb đợc tính bằng công thức nào ? GV: Hớng dẫn HS hiểu ý nghĩa v tb trên quãng đờng nào thì bằng s đó chia cho thời gian đi đợc hết quãng đờng đó . * chú ý : v tb khác với trung bình cộng vận tốc . ? Qua kết quả trên em rút ra nhận xét gì ? II. Vận tốc trung bình của chuyển động không đều HS: Đọc thông tin trong SGK HS: Nghiên cứu C3 và trả lời : v AB = ------ = 0,05 3 = 0,017 (m/s) v BC = -------- = 0,15 3 = 0,05 (m/s) v CD = -------- = 0,25 3 = 0,08 (m/s) v tb = s t S : là quãng đờng t: là thời gian đi hết quãng đờng v tb là vận tốc trung bình trên cả đoạn đ- ờng . HS: Rút ra nhận xét: Trục bánh xe chuyển động nhanh dần lên. Hoạt động 3: vận dụng - Yêu cầu HS phân tích hiện tợng chuyển động của ô tô (C4) và rút ra ý nghĩa của v = 50km/h. - Yêu cầu HS đọc và tóm tắt C5: xác định rõ đại lợng nào đã biết, đại lợng nào cần tìm, công thức áp dụng. III. Vận dụng HS : hoạt động cá nhân trả lời C4: C4: ôtô chuyển động không đều vì Khi đờng vắng : v lớn Khi đờng đông thì : Vgiảm Khi rừng : v giảm đi v = 50 km/h v tb trên quãng đ- ờng từ Hà Nội Hải Phòng C5: tóm tắt s 1 = 120m v tb1 = ? t 1 = 30s v tb2 = ? s 2 = 60m v tb = ? t 2 = 24s Giải Vận tốc của ngời đi xe đạp khi xuống ---------------------------------------------------------------------------------------- Giỏo viờn: Dng Ngc H 7 Trng PTCS Nam Thng Giỏo ỏn: Vt lý 8 --------------------------------------------------------------------------------------------- Vận tốc trung bình của xe trên cả quãng đ- ờng tính bằng công thức nào? - GV chốt lại sự khác nhau vận tốc trung bình trung bình vận tốc ( 2 21 vv + ) - Yêu cầu HS đọc và tóm tắt C6, gọi một HS lên bảng chữa. HS dới lớp tự làm, so sánh và nhận xét bài làm của bạn trên bảng. - Yêu cầu HS tự làm thực hành đo v tb theo C7. dốc là: v tb1 = = 120 30 = (m/s) Vận tốc của ngời đi xe đạp trên đoạn đ- ờng bằng là : v tb2 = = 60 24 = 2,5 (m/s) Vận tốc trên cả hai quãng đờng là v tb = = 120 60 30 24 + + = 3,3 (m/s) C6: Tóm tắt t =5h v tb = 30 km/h -------------------- S =? Giải Quãng đờng đoàn tàu đi đợc là : s = v tb .t = 30 .5 = 150 (km) C7: tóm tắt s = 60m t = --------- tính v = (m/s); (km/h) 4. Củng cố ? Thế nào là chuyển động đều? Chuyển động không đều? Lấy ví dụ minh hoạ? ? Vận tố trung bình của chuyển động đợc tính theo công thức nao? 5. Hớng dẫn về nhà. - Yêu cầu học sinh về nhà học bài cũ. - BTVN 3.2 3.7. - Đọc trớc bài 4. Đọc lại bài 6: Lực - Hai lực cân bằng (SGK Vật lý 6). ------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Ngày son: 05/09/2010 Ng y d y: 06/09/2010 Tiết 4 - Bài 4 : Biểu diễn lực A. Mục tiêu 1. Kiến thức. - Nêu đợc ví dụ thể hiện lực tác dụng làm thay đổi vận tốc. - Nhận biết đợc lực là đại lợng véctơ. Biểu diễn đợc véctơ lực. 2. Kĩ năng : - Rèn kĩ năng biểu diễn lực. 3. Thái độ: - Yêu thích môn học , có ý thức hoạt động nhóm. B. Chuẩn bị. ---------------------------------------------------------------------------------------- Giỏo viờn: Dng Ngc H 8 Trng PTCS Nam Thng Giỏo ỏn: Vt lý 8 --------------------------------------------------------------------------------------------- Mỗi nhóm: 1giá thí nghiệm, 1 xe lăn, 1 miếng sắt, 1 nam châm thẳng. Giáo Viên: Bảng phụ hình 4.4, bài 4.1 hoặc 4.3 C. Tổ chức hoạt động dạy học 1. ổn định tổ chức 2. Kiểm tra bài cũ HS1: (?) Chuyển động đều là gì? Không đều là gì? chữa bài 3.4. HS2: Chữa BT 3.6 hoặc 3.7 3. Bài mới. Hoạt động 1: Tổ chức tình huống học tâp Để kéo đợc cái bàn từ cửa lớp vào đến lớp giả sử mất 1 lực là 200N, làm thế nào để biểu diễn đợc lực kéo đó. Học sinh suy nghĩ trả lời Hoạt động 2: Tìm hiểu mối liên hệ giữa lực và sự thay đổi vận tốc GV: Cho HS làm TN hình 4.1 và trả lời C1. Quan sát trạng thái của xe lăn khi buông tay. - Mô tả hình 4.2. GV: Khi có lực tác dụng có thể gây ra những kết quả nào? ĐVĐ: Tác dụng của lực, ngoài phụ thuộc vào độ lớn còn phụ thuộc vào yếu tố nào? I. Ôn lại khái niệm Lực - HS làm TN nh hình 4.1 (hoạt động nhóm) để biết đợc nguyên nhân làm xe biến đổi chuyển động và mô tả đợc hình 4.2. C1: H 4.1: Lực hút nam châm lên miếng thép làm tăng vận tốc của xe lăn, nên xe lăn chuyển động nhanh lên. H4.2 Lực tác dụng của vợt lên quả bóng làm quả bóng biến dạng và ngợc lại lực quả bóng đập vào vợt làm vợt bị biến dạng - HS: Tác dụng của lực làm cho vật bị biến đổi chuyển động hoặc bị biến dạng. Hoạt động 3: Thông báo về đặc điểm của lực và cách biểu diễn lực bằng véc tơ GV: Y/c HS nhắc lại các yếu tố của lực (đã học từ lớp 6). GV thông báo: Lực là đại lợng có độ lớn, ph- ơng và chiều nên lực là một đại lợng véc tơ. Nhấn mạnh: Hiệu quả tác dụng của lực phụ thuộc vào 3 yếu tố này. GV thông báo cách biểu diễn véc tơ lực. Là: Nhấn mạnh: Phải thể hiện đủ 3 yếu tố. GV: Một lực 20N tác dụng lên xe lăn A, chiều từ phải sang trái. Hãy biểu diễn lực này. II. Biểu diễn lực 1. Lực là một dại lợng vectơ HS nêu đợc các yếu tố của lực: Độ lớn, phơng và chiều. HS nghe và ghi vở: Lực là một đại lợng có độ lớn, phơng và chiều gọi là đại lợng véc tơ. 2. Cách biểu diễn và kí hiệu vectơ lực Cách biểu diễn lực: Biểu diễn véc tơ lực bằng một mũi tên có: + Gốc là điểm mà lực tác dụng lên vật (điểm đặt của lực). + Phơng và chiều là phơng và chiều của lực. + Độ dài biểu diễn cờng độ của lực theo một tỉ lệ xích cho trớc. + Kí hiệu véc tơ lực: F. HS biểu diễn lực theo yêu cầu của GV. Hoạt động 4: Vận dụng ---------------------------------------------------------------------------------------- Giỏo viờn: Dng Ngc H 9 Trng PTCS Nam Thng Giỏo ỏn: Vt lý 8 --------------------------------------------------------------------------------------------- GV: Yêu cầu Hs trả lời C2: GV: Yêu cầu HS làm C3? - IIII Vận dụng. HS: Hoạt động cá nhân C2: VD1: m = 5 kg p =50 N (Chọn tỉ xích 0,5 cm ứng với 10 N) VD2 : tỉ xích C3: a, F 1 = 20 N : phơng thẳng đứng , chiều hớng từ dới lên. b, F 2 = 30 N phơng nằm ngang , chiều h- ớng từ trái sang phải . c, F 3 = 30 N có phơng chếch với phơng nằm ngang 1 góc 30 0 , chiều hớng lên 4. Củng cố. (?) Lực là đại lợng véctơ có hớng hay vô hớng vì sao? (?) Lực đợc biểu diễn nh thế nào ? - Đọc ghi nhớ 5. Hớng dẫn về nhà. - Học bài. - Làm BT trong SBT. - Đọc trớc bài 5. ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ Ngày son: 12/09/2010 Ng y d y: 13/09/2010 Tiết 5- Bài 5: Sự cân bằng lực - quán tính A. mục tiêu 1. Kiến thức: - Nêu đợc 1 số ví dụ về 2 lực cân bằng. - Nhận biết đợc đặc điểm của 2 lực cân bằng và biểu diễn 2 lực đó. - Khẳng định đợc vật chịu tác dụng của 2 lực cân bằng thì vận tốc bằng hằng số. - Nêu đợc 1 số ví dụ về quán tính, giảI thích hiện tợng quán tính. 2. Kĩ năng : Biết suy đoán, kĩ năng tiến hành thí nghiệm phải có tác phong nhanh. nhẹn. 3. Thái độ: Nghiêm túc hợp tác khi tiến hành thí nghiệm. B. Chuẩn bị - Bảng phụ lục hình 5.2 SGK - Xe lăn, viên phấn C.Tổ chức hoạt động dạy học 1. ổn định tổ chức 2. Kiểm tra bài cũ: (?) Nêu cách biểu diễn và kí hiệu véctơ lực? Hãy biểu diễn lực sau: Trọng lực của một vật là 1500N, tỉ xích tuỳ chọn. 3. Bài mới. Hoạt động 1: Tổ chức tình huống học tập GV: Dựa vào hình 5.1 và phần mở bài. Yêu cầu HS dự đoán, GV: Đặt vấn đề nh SGK ---------------------------------------------------------------------------------------- Giỏo viờn: Dng Ngc H 10 [...]... Chứng minh: - Vật sẽ chìm khi dV > dl - Vật sẽ lơ lửng khi dV = dl - Vật sẽ nổi khi dV < dl - Gợi ý: Giải + Khi vật nhúng trong chất lỏng -> hãy so Vật nhúng trong nớc thì: sánh Vvật và Vclỏng mà vật chiếm chỗ? Vv = Vcl mà vật chiếm chỗ = V + Dựa vào kết quả C2 -> trả lời a Vật chìm xuống khi P > FA => dV > dl b Vật lơ lửng trong chất lỏng khi P = FA => dV = dl c Vật sẽ nổi lên mặt chất lỏng khi P < FA... C4 - Các nhóm đọc số chỉ của lực kế khi vật nặng cha chuyển động C4: Mặc dù có lực kéo tác dụng lên vật nặng nhng vật vẫn đứng yên Chứng tỏ giữa mặt bàn với vật có 1 lực cản Lực này cân bằng với lực kéo để giữ cho vật đứng yên - Khi tăng lực kéo thì số chỉ của lực kế tăng dần, vật vẫn đứng yên Chứng tỏ lực (?) Em hãy tìm thêm ví dụ về lực ma sát nghỉ cản lên vật cũng có cờng độ tăng dần, điều đó cho... Chú ý: Vật càng nhúng chìm nhiều Pnớc bị vật chiếm chỗ càng lớn Fđ của nớc càng lớn và FA = Pnớc mà vật chiếm chỗ II- Độ lớn của lực đẩy ác-si-mét 1.Dự đoán - Vật nhúng trong chất lỏng càng nhiều thì lực đẩy của nớc lên vật càng mạnh - Độ lớn của lực đẩy lên vật nhúng trong chất lỏng bằng trọng lợng của phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ 2.TN kiểm tra - B1: Đo P1 của cốc A và vật - B2: Nhúng vật vào... 28 Trng PTCS Nam Thng Giỏo ỏn: Vt lý 8 - - Nghiên cứu lại bài lực đẩy ác-si-met và tìm các phơng án khác để làm thí nghiệm kiểm chứng - Đọc trớc bài : Sự nổi Ngày soạn: Tiết 13 : Bài 12: Sự Nổi Ngày giảng ./ / / / / / Lớp/ Sĩ số 8A: 8B: 8C: A.Mục Tiêu 1 Kiến thức - HS giải thích đợc khi nào vật nổi, vật chìm, vật lơ lửng - Nêu đợc điều kiện nổi của vật. .. của vật 2 Tác dụng của hai lực cân bằng lên (?) Khi các lực tác dụng lên vật cân bằng nhau một vật đang chuyển động thì vận tốc của vật sẽ nh thế nào khi: a Dự đoán + Vật đang đứng yên? HS: Đọc phần a, dự đoán + Vật đang chuyển động? - Khi vật đang chuyển động mà chỉ chịu tác dụng của 2 lực cân bằng, thì 2 lực này cũng không làm thay đổi vận tốc GV: Để kiểm tra xem dự đoán có đúng của vật nghĩa là vật. .. nổi? Vậy khi nào thì vật nổi, vật chìm - để hiểu rõ hơn chúng ta cùng tìm hiểu bài học hôm nay Hoạt động 2: Tìm hiểu điều kiện để vật nổi, vật chìm (12 ) I Điều kiện để vật nổi, vật chìm GV: Nghiên cứu C1 và phân tích lực HS: Nghiên cứu C1 và phân tích lực GV: Yêu cầu HS chỉ ra đợc vật chịu tác HS trả lời câu C1, thảo luận để thống nhất dụng của 2 lực cùng phơng, ngợc chiều là P C1: 1 vật nằm trong lòng... viờn: Dng Ngc H 15 Trng PTCS Nam Thng Giỏo ỏn: Vt lý 8 Ngày son: 26/09/2010 Ngy dy: 27/09/2010 Tiết 7: Kiểm tra 1 tiết I Mục tiêu 1 Kiến thức - Kiểm tra, đánh giá mức độ nhận thức của học sinh về các kiến thức vật lí đã học trong chơng trình Vật lí 8 2 Kĩ năng - Rèn kĩ năng t duy, giải các bài tập Vật lí 3 Thái độ - Rèn luyện tính cẩn thận, chính xác - Có... phơng án thí nghiệm kiểm 1.Kiểm chứng độ lớn lực đẩy + Đo P1 vật trong không khí chứng (Gợi ý HS : Cần phải đo những đại lợng nào?) + Đo P2 vật trong chất lỏng FA= P1 P2 2 ĐO trọng lợng chất lỏng mà vật chiếm chỗ + Đo vật bằng cách VV =V2 - V1 - V1là thể tích nớc ban đầu - V2: là thể tích khi nhúng chìm vật trong nớc * Đo trọng lực của vật GV hớng dẫn HS thực hiện theo phơng án * Đo P1 bằng cách đổ... - Yêu cầu học sinh làm C8 (?) Thả 1 hòn bi thép vào thuỷ ngân thì bi C8: Ta có: dthép = 78 000N/m3 dHg = 136 000N/m3 nổi hay chìm? Tại sao? do dthép < dHg nên khi thả hòn bi thép vào thuỷ ngân thì bi sẽ nổi GV: Gọi HS đọc đề bài C9 - Yêu cầu HS nhắc lại điều kiện để vật C9: FAM = FAN FAM < PM nổi, vật chìm FAN = PN - Lu ý: FA phụ thuộc vào d và V PM > PN 4 Củng cố: - Nhúng vật vào trong chất lỏng thì... trùng với phơng chuyển dời của vật 2 Kĩ năng: - Phân tích lực thực hiện công, Tính công cơ học 3 Thái độ: - Yêu thích môn học II Chuẩn Bị Tranh vẽ H13.1, H13.2 (SGK) III Tiến trình dạy học 1 ổn định tổ chức 2 Kiểm tra bài cũ(5 ): (?) Nêu các điều kiện để vật chìm, vật nổi, vật lơ lửng khi nhúng chìm 1 vật vào trong lòng chất lỏng (?) Viết công thức tính lực đẩy ác-si-mét lên vật nhúng chìm trong lòng chất . của học sinh về các kiến thức vật lí đã học trong chơng trình Vật lí 8. 2. Kĩ năng. - Rèn kĩ năng t duy, giải các bài tập Vật lí. 3. Thái độ. - Rèn luyện. động? vật đó so với vật đợc chọn làm mốc (v.mốc). Thờng chọn Trái Đất và những vật gắn với Trái Đất làm vật mốc. HS rút ra kết luận: Vị trí của vật so với vật