Khoá luận tốt nghiệp Danh mục chữ viết tắt CIP : International potato ceter (Trung t©m khoai t©y quèc tÕ) KHKTNN: Khoa häc Kü tht N«ng nghiƯp Nxb : Nhà xuất Đ.C: Đối chứng không phun bổ sung dung dịch KCl lên Phun K: Phun bổ sung dung dịch KCl (g/l) lên vào giai đoạn 30 ngày sau trồng Danh mục bảng, hình Bảng 1.1 Kết phân tích mẫu đất khu vực Xuân Hoà Bảng 3.1 ảnh hưởng phun bổ sung KCl lên đến yếu tố cấu thành suất suất giống khoai tây Hình 3.1 Biểu đồ ảnh hưởng KCl đến suất giống khoai tây Bảng 3.2 ảnh hưởng phun bổ sung KCl lên đến khối lượng trung bình/ củ tỷ lệ loại củ giống khoai tây Hình 3.2 Biểu đồ ảnh hưởng KCl đến khối lượng trung bình củ Bảng 3.3 ảnh hưởng KCl phun bổ sung lên đến tỷ lệ đường khử (% mẫu) củ tươi củ sấy khô Bảng 3.4 ảnh hưởng KCl phun bổ sung lên đến hàm lượng tinh bột củ tươi củ sấy khô Bảng 3.5 ảnh hưởng KCl phun bổ sung đến hàm lượng prôtein tổng số giống khoai tây Bảng 3.6 ảnh hưởng KCl phun bổ sung lên đến lượng vitamin C củ khoai tây Hình 3.3 Biểu đồ ảnh hưởng KCl đến hàm lượng vitamin C Ngun ThÞ Trang K29B - Sinh - KTNN Khoá luận tốt nghiệp Lời mở đầu Lý chọn đề tài Thế kỉ 21 kỉ khoa học kĩ thuật công nghệ ứng dụng Cùng với phát triển vượt bậc khoa học kĩ thuật công nghệ sinh học có bước đột phá vô to lớn, đặc biệt công nghệ sinh häc øng dơng Cïng víi sù ph¸t triĨn nh­ vũ bão khoa học công nghệ vấn đề sản xuất lương thực, thực phẩm khâu quan trọng, liên quan đến sống loài người sống làm việc hành tinh Hiện nay, lương thực tạo vượt nhu cầu tiêu thụ khoảng 0,26% Trong vòng 35 năm tới toàn giới cần phải sản xuất lương thực nhiều so với 10.000 năm trước cộng lại, đất đai sử dụng cho nông nghiệp thu hẹp dần bùng nổ dân số [21] Vậy, làm để đảm bảo trì cung cấp đầy đủ lương thực, thực phẩm cho toàn giới? Đó câu hỏi đặt luôn coi nhiệm vụ nhà khoa học mong mỏi người dân Và chìa khoá để tăng sản lượng mùa màng sử dụng công nghệ sinh học đại Cùng với tiến hành sản xuất lương thực nhiều quy mô khác với việc sử dụng nhiều đối tượng lương thực cho giá trị kinh tế suất cao, phẩm chất tốt Trên giới có khoảng 75.000 loài thực vật ăn được, 7.000 loài sử dụng làm lương thực Trong số đó, có 20 loài sử dụng nhiều loài khác số loài làm thay đổi giới kỉ trước, là: củ cải đường, chè, bông, khoai tây Khoai tây có tên khoa học Solanum tuberosum.L thuộc họ cà (Solanaceae) chi Solanum tập đoàn Tuberavium Dun [3] Nguyễn Thị Trang K29B - Sinh - KTNN Khoá luận tốt nghiệp Cây khoai tây xuất trái đất khoảng 500 năm trước công nguyên, xuất xứ từ Nam Mỹ (Pêru, Chilê) Đầu kỉ 16 khoai tây trồng Châu Âu, trước hết Tây Ban Nha, sau đến Anh đến Đức, Pháp Hiện khoai tây coi lương thực chủ yếu xếp thứ sau lúa, ngô, lúa mì, lúa mạch với sản lượng gần triệu tấn/năm, trồng phổ biến nước ôn đới nhiệt đới [3] Trong củ khoai tây có chứa nhiều dinh dưỡng với khoảng 80% nước, 17,7% tinh bét, - 2% lµ protein, 0,7 % lµ axit amin Trong thành phần protein có chứa tất axit amin không thay thế, củ khoai tây chứa loại vitamin B1, B2, B6 nhiều vitamin C Khoai tây coi nguyên liệu cho công nghiệp thực phẩm, v có giá trị xuất cao (160 - 180 USD/1tấn củ tươi) Đất trồng khoai tây tơi xốp; thân, khoai tây làm tăng nguồn dinh dưỡng đất Vì đất trồng khoai tây góp phần cải tạo đất [3] Đối với nông dân trồng khoai vấn đề quan tâm chủ yếu suất củ khoai tây Để có suất phẩm chất cao, trồng trọt người sử dụng nhiều biện pháp chọn tạo giống mới, bón phân, tưới tiêu hợp lí Trong bón phân cho trồng biện pháp kĩ thuật phun bổ sung nguyên tố khoáng qua lá, biện pháp nghiên cứu nhiều đối tượng lúa, họ đậu Các kết nghiên cứu khẳng định bổ sung nguyên tố đa lượng, vi lượng qua có ảnh hưởng tốt đến suất phẩm chất nông sản Tuy nhiên loại trồng khác khả phản ứng chúng lại khác nhau, loài, giống có đặc điểm đặc trưng Để làm phong phú thêm cho tư liệu ảnh hưởng phun bổ sung chất khoáng lên cho trồng nên chọn đề tài: ảnh hưởng việc phun bổ sung dung dịch KCl lên đến suất phẩm chất củ số giống khoai tây trồng đất VÜnh Phóc” Ngun ThÞ Trang K29B - Sinh - KTNN Khoá luận tốt nghiệp Mục đích nghiên cứu Nghiên cứu ảnh hưởng việc phun bổ sung dịch KCl lên giống khoai tây khác trồng đất Cao Minh - Phúc Yên - Vĩnh Phúc đến: - Các yếu tố cấu thành suất suất cụ thể giống - Một số tiêu chất lượng củ Trên sở kết phân tích đưa lời khuyến cáo áp dụng biện pháp kỹ thuật vào sản xuất nhằm nâng cao suất, phẩm chất củ khoai tây Nội dung nghiên cứu Phun bổ sung dung dịch KCl lên tám giống khoai tây vào giai đoạn 30 ngày sau trồng để đánh giá 3.1 Các yếu tố cấu thành suất suất số giống khoai tây 3.2 Tỉ lệ loại củ khối lượng trung bình củ 3.3 Hàm lượng số chất : đường khử, tinh bột, protêin, vitaminC Nguyễn Thị Trang K29B - Sinh - KTNN Khoá luận tốt nghiệp Phần Tổng quan tài liệu Khái quát khoai tây 1.1 Giá trị dinh dưỡng giá trị kinh tế cđa c©y khoai t©y C©y khoai t©y Solanum tuberosum.L thc họ cà (Solanaceae) chi Solanum [2] Cây có nguồn gốc ë vïng nói cao Andes thc Nam Ch©u MÜ Khoai tây có khoảng 180 loài có khả cho củ tập hợp dạng đa bội 2n có từ 24 đến 72 nhiễm sắc thể Khoai tây có đặc tính hình thành củ quang chu kì ngày ngắn (độ dài ngày không 12h) nhiệt độ thấp Khoai tây vừa lương thực vừa thực phẩm có giá trị [3] Theo Burton (1974) sử dụng 100g khoai tây đảm bảo Ýt nhÊt 8% nhu cÇu vỊ protein, 3% nhu cÇu lượng, 10% Fe 10% nhu cầu vitamin B1, 20 - 50% nhu cÇu vitamin C cđa ng­êi ngày nước ta, củ khoai tây nguồn thực phẩm quan trọng, thân khoai tây dùng làm phân xanh góp phần cung cấp chất hữu cơ, chất mùn, cải tạo tính chất đất trồng 1.2 Đặc điểm hình thái khoai tây 1.2.1 Rễ Khoai tây trồng từ hạt có rễ rễ chùm, khoai tây trồng từ củ phát triển rễ chùm Khi mắt củ bắt đầu nảy mầm phần gốc bắt đầu xuất chấm nhỏ mầm mống rễ Khoai tây có rễ ăn nông, phân bố chủ yếu tầng đất - 40cm, rễ liên tục xuất suốt trình sinh trưởng phát triĨn cđa c©y, tËp trung sau trång 25 - 30 ngày Mức độ phát triển rễ phụ thuộc vào yếu tố kĩ thuật như: làm đất, độ ẩm, tính chất đất điều kiện ngoại cảnh khác 1.2.2 Thân Bao gồm phần mặt đất phần mặt đất + Phần mặt đất: sau trồng từ - 10 ngày, mầm từ củ giống vươn dài ra, lên khỏi mặt đất phát triển thành thân mang Cả thân Nguyễn Thị Trang K29B - Sinh - KTNN Khoá luận tốt nghiệp khoai tây tham gia vào trình quang hợp Lớp biểu bì thân chứa chlorophyll nên thân có màu xanh + Phần mặt đất (thân củ): củ khoai tây thực chất phình to rút ngắn tia củ (thân ngầm hay gọi thân địa sinh thân phát triển điều kiện bóng tối) Về hình thái củ khoai tây hoàn toàn giống với hình thái thân, mắt củ vết tích gốc cuống lá, mắt củ có từ -3 mầm củ tập trung nhiều đỉnh củ (tương ứng với đốt phần thân) Màu sắc hình dạng củ đặc trưng cho giống Giữa giai đoạn sinh trưởng thân tích luỹ dinh dưỡng tạo củ mối quan hệ phận mặt đất mặt đất có mối quan hệ chặt chẽ, tỉ lệ đạt 1:1 1:0,8 suất khoai tây cao Do bị tổn thương suất giảm rõ rệt [3], [16] 1.2.3 Lá Lá hình thành hoàn thiện theo sinh trưởng cây, nguyên đơn, hình thành kép lẻ chưa hoàn chỉnh cuối hoàn chỉnh, góc thân lớn, gần song song với mặt đất Khi diện tích che phủ đạt 38.000 - 40.000m2/ha khả quang hợp lớn Nếu diện tích giảm nửa suất giảm tối thiểu 30% [3], [9], [16] 1.2.4 Hoa, hạt - Hoa : hoa khoai tây hoa tự thụ phấn, hạt phấn thường bất thụ nên tỉ lệ đậu thấp - Quả: thuộc mọng hình tròn hình trái xoan, màu xanh lơc, cã tõ - no·n t¹o - ngăn chứa nhiều hạt nhỏ - Hạt: dạng hình tròn dẹt, màu xanh đen, trọng lượng 1000 hạt 0,5g, thời gian ngủ nghỉ hạt dài củ giống [3], [8] 1.3 Đặc điểm sinh trưởng phát triển khoai tây Quá trình sinh trưởng phát triển khoai tây chia thời kì khác Nguyễn Thị Trang K29B - Sinh - KTNN Kho¸ ln tèt nghiƯp 1.3.1 Thời kỳ ngủ nghỉ Quá trình ngủ nghỉ khoai tây củ khoai tây bước vào giai đoạn chín sinh lí Lúc này, thân mặt đất có tượng vàng úa tự nhiên Nguyên nhân tượng cuối thời kỳ chín củ, vỏ củ hình thành tầng bần bao quanh cđ c¶n trë sù hÊp thơ n­íc, O2 vào củ làm cho trình biến đổi lí hoá bên khó thực Lúc này, củ xt hiƯn chÊt øc chÕ axit abxixic (AAB) lµm cho khoai tây nảy mầm Thời kỳ ngủ nghỉ khoai tây kéo dài - tháng, cá biệt có giống kéo dài tới tháng [15], [16] 1.3.2 Thời kì nảy mầm Trong trình ngủ nghỉ, thùc chÊt vÉn cã sù biÕn ®ỉi sinh lÝ, sinh hoá bên củ Cuối thời kì hàm lượng gibberellin tăng làm thay đổi tương quan phytohocmôn, thúc đẩy nảy mầm củ Sự tổn thương củ thúc đẩy tổng hợp gibberellin dẫn đến nảy mầm sớm Sức nảy mầm củ phụ thuộc vào tuổi củ, củ già khả mọc mầm Khi mọc mầm, mầm đỉnh củ mọc trước sinh trưởng tốt, mầm đỉnh mọc ức chế mầm khác Giai đoạn thích hợp để trồng trọt củ có nhiều mầm mầm có sức sống cao 1.3.3 Sự hình thành thân ngầm (tia củ) Tia củ hình thành sau trồng khoảng 30 - 40 ngày Tia củ có màu trắng, phát triển theo hướng nằm ngang mặt đất, có đốt vết tích gốc cuống Phần đầu tia củ có khả tăng trưởng mạnh số lượng kích thước tế bào, phát triển mạnh tích luỹ nhiều chất dinh dưỡng để tạo củ Tình hình nghiên cứu đối tượng khoai tây Từ nhiều năm khoai tây trở thành trồng vụ đông miền Bắc nước ta trồng vùng chính: đồng bằng, Trung du miền núi Đà Lạt - Lâm Đồng Nguyễn Thị Trang K29B - Sinh - KTNN Khoá luận tốt nghiệp Để phát triển mạnh diện tích khoai tây, tăng tổng sản lượng lương thực, thực phẩm cho thị trường nước tiến tới xuất Bộ Nông nghiệp phát triển nông thôn thành lập chương trình nghiên cứu giao tiêu kế hoạch cho c quan (viện KHKTNN Việt Nam, viện Cây lương thực thực phẩm, viện Di truyền nông nghiệp, ) trường Đại học, trung tâm, trạm sở nghiên cứu từ trung ương đến địa phương nước Các công trình nghiên cứu khoai tây chia làm hướng sau * Hướng nghiên cứu chọn tạo, khảo nghiệm đánh gi¸ gièng Song song víi viƯc nhËp 104 mÉu tõ CIP (trung tâm khoai tây Quốc tế), CHDC Đức, Hà Lan, Pháp Chúng ta nhập lai tạo 206 tổ hợp lai với 7.100 dòng từ xây dựng 100 mẫu giống làm vật liệu lai tạo giống Đã xác định tuyển dụng số giống ®­a s¶n xuÊt nh­ gièng CV38.6, I1039… Trång ë vụ đông đồng Bắc Bộ Trong đó, giống CV38.6 cho kết ban đầu có khả chống chịu tốt, cho suất cao, phẩm chất Cũng theo khảo nghiệm đánh giá suất giống khoai tây vùng đồng sông Hồng, Tác giả Ngô Đức Thiệu có nhận xét: suất khoai tây có quan hƯ phơ thc víi sè th©n, sè cđ, träng lượng thân, điều chứng tỏ giữ vai trò quan trọng để hình thành suất Vì cần quan tâm đặc biệt đến biện pháp kỹ thuật giữ lâu tàn [17] Nguyễn Văn Đính cộng khảo sát số giống khoai tây trông đất Vĩnh Phúc khẳng định giống 108.28 171.1 sinh trưởng tốt, suất cao hẳn giống Thường Tín Giống G1 Diamant, tương đương với giống Thường Tín [4] * Hướng nghiên cứu nhân nhanh sản xuất giống Lê Trần Bình (viện khoa học Việt Nam), Nguyễn Quang Thạch cộng ( Trường ĐHNNI Hà Nội) thành công việc nhân nhanh sản xuất Nguyễn Thị Trang K29B - Sinh - KTNN Kho¸ luËn tèt nghiệp giống siêu nguyên chủng nuôi cấy invitro Nguyễn Thị Hoa cộng kết hợp với CIP thành công nhân nhanh khoai tây giống mầm giúp tăng hệ số nhân giống nuôi cấy mô từ - 45 lần [7] Ngoài công trình nghiên cứu khoa tây hạt cho thấy có nhiều ưu điểm hẳn, nguồn giống bệnh virus, cho suất cao hiệu kinh tế cao hẳn so với trồng củ [8] * Hướng nghiên cứu kỹ thuật trồng khoai tây Đề tài Trương Văn Hộ cộng tác viên nghiên cứu kỹ thuật tổng hợp sản xuất khoai tây cho thấy dùng biện pháp chăm sóc tốt đưa suất củ tăng 40 - 50%, nâng tỷ lệ sản xuất khoai tây xuất từ 15 20% lên 30 - 40% [9] *Hướng nghiên cứu thoái hoá giống phương pháp khắc phục thoái hoá giống Để khắc phục thoái hoá giống khoai tây Việt Nam nhà nghiên cứu đưa giải pháp: giải pháp nhập nội, giải pháp tự sản xuất giống bệnh nước, giải pháp chọn lọc vệ sinh quần thể giải pháp trồng khoai tây hạt Từ thu kết khả quan [8] Phương pháp khắc phục già hoá giống làm giảm suất nghiên cứu Theo nghiên cứu, nguyên nhân tượng già hoá thời gian bảo quản giống dài điều kiện nhiệt độ cao, sử dụng củ giống liên tiếp trồng trọt Đồng thời tác giả đưa hướng bảo quản khoai tây nhà lạnh trồng thêm vụ Xuân để tạo nguồn củ giống [9] Theo L©m ThÕ ViƠn, trång khoai t©y vơ Xu©n suất thấp vụ từ 30 - 40% so với trồng củ giống để qua năm [22] Theo hướng trồng thêm vụ Xuân để lấy củ giống trẻ sinh lý Ngô Đức Thiệu cộng nghiên cứu cho thời tiết vùng đồng Bắc Nguyễn Thị Trang K29B - Sinh - KTNN Kho¸ ln tèt nghiƯp Bé cho phÐp trång vụ khoai Xuân thời vụ tốt từ ngày - 15 tháng 01 [17] * Hướng nghiên cứu kỹ thuật bảo quản khoai tây Trương Văn Hộ, Trịnh Quốc Mỹ, P.Vandenzaag điều tra việc bảo quản khoai tây giống đồng Bắc Bộ cho thấy đồng Bắc Bộ người dân bảo quản khoai tây giống tháng chủ yếu, có hao hụt lớn, mầm già dẫn đến suất giảm tăng chi phí lớn giống [8] Theo Trần Thị Mai đưa nguyên nhân làm hao hụt khoai tây thương phẩm là: tỉn thÊt bay h¬i n­íc; tỉn thÊt mÊt lượng; tổn thất chất dinh dưỡng; tổn thất vật lý côn trùng, vi sinh vật gây bệnh; tổn thất hoạt động sinh lý, hô hấp; tổn thÊt mäc mÇm; tỉn thÊt xanh cđ [13] Chức sinh lý nguyên tố đa lượng trồng 3.1 Chức cấu trúc Các nguyên tố C, H, O, N, P S tham gia trực tiếp vào cấu tạo nên hợp chất hữu cơ chất nguyên sinh, ví dụ: Nitơ cấu tạo nên enzim, axit nucleic (ADN, ARN), coenzim protein Một số nguyên tố tham gia vào cấu trúc bắt buộc hợp chất hữu nh­ Mg diƯp lơc, Fe Hemoglobin, P cã khả tạo liên kết cao với O S ATP (đơn vị tiền tệ lượng hoạt động sống sinh vật) 3.2 Chức điều tiết Các nguyên tố khoáng có khả điều tiết trình trao đổi chất thông qua việc hình thành khả xúc tác enzim, tạo lượng ATP - Ngoài nguyên tố khoáng ảnh hưởng đến tính chất hoá lý hệ keo nguyên sinh chất (độ nhớt, độ ưa nước, độ phân tán, độ bền) Độ hiđrat ion phụ thuộc vµo kÝch th­íc cđa chóng, ion cµng bÐ, diƯn tÝch lớn bề dày tạo nước lớn Khả trao đổi ion tăng bề mặt bao nước giảm Các ion hoá trị (k+, Na+, ) làm tăng độ ngậm Nguyễn Thị Trang 10 K29B - Sinh - KTNN Kho¸ ln tèt nghiƯp g 80 §.C Phun K 70 60 50 40 30 20 10 HH7 CV38.6 KT3 Mariella Solara Eben Diamant Redstar gièng Hình 3.2 Biểu đồ ảnh hưởng KCl đến khối lượng trung bình củ Qua phân tích bảng 3.2 h×nh 3.2 cho thÊy: - Khi phun bỉ sung dung dịch KCl lên làm tăng khối lượng trung bình củ số giống so với đối chứng, cụ thể là: giống Diamant tăng 114.82%, giống Solara tăng 111,14%, giống KT3 tăng 109,52%, giống Redstar tăng 108,21% Các giống lại tương đương so với đối chứng - Tû lƯ cđ: + Khi phun bỉ sung dung dịch KCl lên làm tăng tỷ lệ củ khoai thương phẩm (đường kính ngang củ D > 4cm) cđa mét sè gièng nh­ : CV38.6, Hång Hµ 7, Solara (% so với đối chứng 120,40%, 119,78%, 112,07%) Các giống lại tương đương so với ®èi chøng + Tû lƯ cđ nhá, cđ khoai bi: đa số giống phun bổ sung dung dịch KCl có tỉ lệ củ nhỏ, củ bi giảm rõ rệt Tỉ lệ củ bi giảm gièng: HH7 , Mariella, KT3, Eben, Diamant Trong ®ã, gièng KT3, Diamant có tỉ lệ giảm mạnh (% so với đối chứng 44,75% 55,86%) Tóm lại, phun bổ sung dung dịch KCl lên làm giảm tỉ lệ củ nhỏ, củ khoai bi làm tăng tỉ lệ củ khoai thương phẩm Vì vậy, suất giống tăng lên rõ rệt đem lại hiệu kinh tÕ cho ng­êi trång trät Ngun ThÞ Trang 25 K29B - Sinh - KTNN Kho¸ ln tèt nghiƯp 3.3 ¶nh h­ëng cđa viƯc phun bỉ sung dung dÞch KCl lên đến số tiêu chất lượng củ Chất lượng nông sản mục đích trình sản xuất Để đánh giá ảnh hưởng việc phun bổ sung dung dịch KCl lên đến số tiêu chất lượng củ giống khoai tây tiến hành phân tích hàm lượng đường khử, tinh bột, prôtein, vitamin C củ 3.3.1 ảnh hưởng việc phun bổ sung dung dịch KCl lên đến hàm lượng đường khử củ giống khoai tây Bảng 3.3 ảnh hưởng KCl phun bổ sung lên đến tỷ lệ đường khử (% mẫu) củ tươi củ sấy khô TT Giống Củ tươi Củ sấy khô Đ.C Phun K % so §C §.C Phun K % so §C HH7 0,101 0,102 100,99 0,61 0,62 101,63 CV38.6 0,256 0,254 99,21 1,26 1,23 97,61 KT3 0,168 0,169 100,59 1,03 1,04 100,97 Mariella 0,166 0,154 92,77* 1,01 0,89 88,11* Solara 0,115 0,161 140,00* 0,69 0,71 102,89 Eben 0,156 0,217 139,10* 0,73 1,01 138,35* Diamant 0,156 0,157 100,64 0,78 0,77 98,71 Redstar 0,168 0,172 102,38 0,96 0,94 97,91 Ghi chú: * Các sai khác phun K Đ.C có ý nghĩa thống kê > 95% Phân tích kết bảng 3.3 cho thấy: Việc phun bổ sung dung dịch KCl lên làm thay đổi tỉ lệ đường khử củ tươi củ sấy khô - Khi củ tươi: hàm lượng đường khử giống khoai tây dao động từ 0,101 - 0,256 (% mÉu) ViƯc phun bỉ sung dung dÞch KCl làm tăng tỉ lệ đường khử giống Solara, Eben (tăng 140% 139,10% so với đối chứng) Nhưng gièng Mariella tØ lƯ ®­êng khư chØ chiÕm 92,77% so với đối chứng Nguyễn Thị Trang 26 K29B - Sinh - KTNN Kho¸ ln tèt nghiƯp - Khi cđ sÊy khô: hàm lượng đường khử giống khoai dao động khoảng lớn rõ rệt từ 0,61- 1,26 (% mẫu).Việc phun bổ sung KCl làm tăng tỉ lệ đường khử giống Eben 138,35%, ngược lại giống Mariella giảm 81,11% so với đối chứng Các giống lại tương đương so với đối chứng Như vậy, phun bổ sung KCl làm tăng tỷ lệ đường khử giống Eben, Solara Nhưng lại làm giảm tỷ lệ đường khử có ý nghĩa thống kê ë gièng Mariella 3.3.2 ¶nh h­ëng cđa viƯc phun bỉ sung dung dịch KCl lên đến hàm lượng tinh bột giống khoai tây Bảng 3.4 ảnh hưởng KCl phun bổ sung lên đến hàm lượng tinh bột (% mẫu) củ tươi củ sấy khô giống khoai tây TT Giống Củ tươi Củ sấy khô Đ.C Phun K % so ĐC Đ.C Phun K % so §C HH7 11,08 12,21 110,19* 66,69 69,45 104,13* CV38.6 13,29 13,97 105,11* 74,88 76,59 102,28 KT3 11,72 12,59 107,42* 72,05 74,56 103,48* Mariella 11,81 12,05 102,03 71,55 76,47 106,87* Solara 12,08 12,99 107,53* 73,02 75,33 103,16* Eben 14,75 15,92 107,93 69,39 73,87 106,45* Diamant 14,46 15,32 105,94* 73,59 75,84 103,05* Redstar 13,12 14,25 108,61* 74,88 76,72 102,45 Ghi chó: * Các sai khác phun K Đ.C có ý nghĩa thống kê > 95% Phân tích kết bảng 3.4 thấy: - Khi củ tươi: việc phun bổ sung dung dịch KCl làm tăng tỉ lƯ tinh bét tõ 105,11% - 110,19% so víi gièng ®èi chøng, bao gåm c¸c gièng: - HH7, CV38.6, KT3, Solara, Diamant, Resdtar Trong giống HH7 tăng mạnh 110,19% so với giống đối chứng Nguyễn Thị Trang 27 K29B - Sinh - KTNN Kho¸ ln tèt nghiƯp - Khi cđ sÊy kh«: viƯc phun bỉ sung KCl làm tăng tỉ lệ tinh bột có ý nghĩa hầu hết giống như: giống HH7 104,13%, giống KT3 lµ 103,48%, gièng solara lµ 103,16%, gièng Diamant lµ 103,05%, giống Eben 106,45%, giống mariella tăng cao 106,87% so với đối chứng 3.3.3 ảnh hưởng việc phun bổ sung dung dịch KCl lên đến hàm lượng prôtein tổng số củ giống khoai tây Bảng 3.5 ảnh hưởng KCl phun bổ sung lên đến hàm lượng protein tổng số (% mẫu) giống khoai tây TT Giống Củ tươi Củ sấy khô Đ.C Phun K % so Đ.C Đ.C Phun K % so §.C HH7 2,77 2,78 100,36 16,69 16,71 100,11 CV38.6 2,22 2,31 104,05 12,24 12,31 100,57 KT3 2,07 2,06 99,51 12,77 12,69 99,37 Mariella 2,44 2,19 89,75* 14,79 15,3 103,44* Solara 1,88 1,92 102,12 11,38 11,49 100,96 Eben 2,20 2,59 117,72* 10,28 12,02 116,92* Diamant 2,33 2,32 99,57 11,84 11,88 100,33* Redstar 2,25 2,25 100,00 12,79 12,83 100,31 Ghi chó: * Các sai khác phun K Đ.C có ý nghĩa thống kê > 95% Từ kết bảng 3.5 ta xác định : Việc phun bổ sung dung dịch KCl lên ảnh hưởng đến hàm lượng protêin củ giống khác - củ tươi: hàm lượng tăng giống Eben 117,72%, lại giảm giống Mariella Các giống lại phun KCl lên đối chứng tương đương - Khi củ sấy khô: việc phun bổ sung dung dịch KCl làm tăng hàm lượng protêin giống: Diamant; Mariella; Eben (% so với đối chứng tăng lần Nguyễn Thị Trang 28 K29B - Sinh - KTNN Khoá luận tốt nghiệp lượt 100,33%; 103,44% 116,92%) Các giống lại tương đương so với giống đối chứng 3.3.4 ảnh hưởng việc phun dung dịch KCl lên đến lượng vitamin C củ giống khoai tây Bảng 3.6 ảnh hưởng KCl phun bổ sung lên đến hàm lượng vitamin C củ khoai t©y TT Giống Đ.C Vitamin C (mg/100 g tươi) Phun K % so §.C HH7 38,98 39,12 100,35 CV38.6 31,69 32,45 102,39* KT3 34,64 34,78 100,40 Mariella 31,60 32,41 102,56* Solara 34,82 34,45 98,93 Eben 33,31 34,12 102,43* Diamant 45,41 45,32 99,80 Redstar 40,38 41,23 102,10* Ghi chó: * C¸c sai kh¸c phun K Đ.C có ý nghĩa thống kê > 95 Ngun ThÞ Trang 29 K29B - Sinh - KTNN Khoá luận tốt nghiệp mg/100g tươi 50 45 40 35 30 25 20 15 10 §.C Phun K HH7 CV38.6 KT3 Mariella Solara Eben Diamant Redstar gièng Hình 3.3 Biểu đồ ảnh hưởng KCl đến hàm lượng vitamin C Qua phân tích bảng 3.6 hình 3.3 cho thấy : Khi củ tươi hàm lượng vitamin C chiếm tỷ lệ cao, tỉ lệ dao động từ 31,60 - 45,41 (mg/100g tươi) việc phun bổ sung dung dịch KCl lên làm tăng lượng vitamin C giống CV38.6 102,39%; giống Eben 102,43%; giống Redstar 102,10%; cuối Mariella tăng cao 102,56% so với đối chứng giống lại phun KCl đối chứng tương đương Như vậy, phun bổ sung dung dịch KCl lên làm tăng hàm lượng đường khử, lượng tinh bột hàm lượng vitamin C số giống Điều giải thích K+ có ảnh hưởng tích cực đến trình trao đổi gluxit, ảnh hưởng đến trình hoạt hoá enzim tổng hợp tinh bột kết làm tăng trình tổng hợp polisaccarit tích lũy củ Từ nâng cao giá trị dinh dưỡng giá trị kinh tế khoai tây Nguyễn Thị Trang 30 K29B - Sinh - KTNN Khoá luận tốt nghiệp PHầN Kết luận đề nghị 4.1 Kết luận Nghiên cứu ảnh hưởng việc phun bổ sung dung dịch KCl lên đến suất phẩm chất củ số giống khoai tây Chúng rút kết luận sau: Phun bổ sung dung dịch KCl không làm tăng số củ/khóm, lại làm tăng khối lượng củ/khóm suất thực tế giống Trong đó, giống Hồng Hà có suất thực tế tăng cao 123,24% so với đối chứng Khi phun bổ sung dung dịch KCl làm tăng khối lượng củ trung bình số giống Đa số giống tăng tỷ lệ củ khoai thương phẩm giảm tỷ lệ củ nhỏ đem lại hiệu kinh tÕ cho ng­êi trång trät Phun bæ sung dung dịch KCl lên có ảnh hưởng tích cực đến hàm lượng tinh bột củ tất giống; hàm lượng đường khử, lượng vitamin C tuỳ vào giống nghiên cứu; hàm lượng protein đa số giống thí nghiệm đối chứng tương đương 4.2 Đề nghị Do điều kiện khí hậu năm khác thời gian thí nghiệm hạn chế Do kết luận kết luận ban đầu Vì để xác cần làm nhiều thí nghiệm năm sau Nguyễn Thị Trang 31 K29B - Sinh - KTNN Khoá luận tốt nghiệp Tài liệu tham khảo Nguyễn Văn Bộ (1999), Bón phân cân đối hợp lý cho trồng, Nxb, Nông nghiệp, tr.23-49 Nguyễn Văn Bộ, Bùi Đình Dnh (1996), Nghiªn cøu vỊ dinh d­ìng cho lóa lai ë ViƯt Nam Tạp chí nông nghiệp công nghiệp thực phẩm T10 – 1996, tr.404 - 405 T¹ Thu Cóc, Hồ Hữu An, Nghiêm Thị Bích Hà (2000), Giáo trình rau, Nxb Nông nghiệp - 2000 Nguyễn Văn Đính (2003), Bước đầu khảo sát khả thích ứng số giống khoai tây đất Cao Minh - Mê Linh - Vĩnh Phúc Thông báo khoa học trường Đại học, tr.70 - 75 Hoàng Thị Hà (1996), ảnh hưởng Zn, Mn đến yếu tố quang hợp hấp thụ Zn, Mn hạt ngô (VN -1 LVN -12) Thông báo khoa học trường ĐHQG Hà Nội - trường ĐHSP số - 1996, tr.84 - 87 Hoàng Thị Hà, Dinh dưỡng khoáng thực vật, Nxb ĐHQG Hà Nội, tr.80 - 245 Nguyễn Thị Hoa, Trương Văn Hộ, Trịnh Thị Loan (1990), Biện pháp nhân nhanh khoai tây mầm đồng Bắc Bộ Một số kết qủa nghiên cứu khoa học khoai tây (1986 - 1990), Nxb nông nghiệp, tr.56 - 61 Trương Văn Hộ, Đào Duy Chiến, Ngô Doãn Cảnh cộng tác viên (1990), Biện pháp trồng khoai tây hạt lai Báo cáo Hội nghị tổng kết trồng khoai tây hạt lai Viện KHKTNN, tr.93 - 97 Trường Văn Hộ cộng tác viên (1990), Nghiên cứu biện pháp kỹ thuật tổng hợp sản xuất khoai tây xuất Một số kết nghiên cứu khoa học khoai tây (1986-1990), Nxb Nông nghiệp, tr.83 - 89 Ngun ThÞ Trang 32 K29B - Sinh - KTNN Kho¸ ln tèt nghiƯp 10 Vâ Minh Kha (1996), Hướng dẫn thực hành sử dụng phân bón, Nxb Nông nghiệp 11 Nguyễn Như Khanh, Phạm Quốc Hùng (1999), Sự động viên chất dự trữ tinh bột mạ ngày tuổi thuộc giống lúa chịu rét khác tác động nhiệt độ KCl Tạp chí di truyền ứng dụng số 2, 1999, tr.22 - 25 12 Ngun Nh­ Khanh, M· Ngäc C¶m, (1996), Nghiên cứu bước đầu ảnh hưởng Xitokinin KClO3 đến suất, số tiêu phẩm chất cđa cµ chua gièng CS vµ vơ hÌ ë Hµ Nội Thông báo khoa học - Trường ĐHSP Hà Nội số 1996, tr.71 - 74 13 Trần Thị Mai (2001), Bảo quản khoai tây thương phẩm, Nxb Nông nghiệp Hà Nội 14 Nguyễn Hải Lan (2004), So sánh số tiêu hoá sinh năm giống lúa nương ảnh hưởng điều kiện nương rẫy KCl xử lý hạt trước gieo Báo cáo Hội nghị khoa học toàn quốc 2004, tr.451 - 455 15 Nguyễn Quang Thạch (1993), Một số biện pháp khắc phục thoái hoá giống khoai tây đồng Bắc Bộ, Luận án PTS Khoa học nông nghiệp, tr 45 - 49 16 Đoàn Thị Thanh , Hồ Hữu Nghi (1990), Nghiên cứu bệnh vi khuẩn chân đen hại khoai tây Một số tiến nghiên cứu khoa học khoai tây (1986 1990) Nxb Nông nghiệp, tr.104 - 108 17 Ngô Đức Thiệu (1990), Nhận xét số tiêu hình thành suất khoai tây vùng đồng Sông Hồng Một số kết nghiên cứu Khoa học khoai tây (1986 - 1990), Nxb Nông nghiệp, tr.93 - 98 18 Trịnh Công Tư, Trương Đức Loan , Thái Phiên (1996), Tác động tổ hợp phân khoáng sinh trưởng phát triển cà phê đất Bazan Tạp chí Nông nghiệp công nghiƯp thùc phÈm T10/1996, tr.410 – 412 Ngun ThÞ Trang 33 K29B - Sinh - KTNN Kho¸ ln tèt nghiƯp 19 Võ Minh Thứ (1999), Nghiên cứu so sánh số tiêu sinh lý, sinh hoá giống lúa chịu mặn khác ảnh hưởng độ mặn NaCl mặn có xử lý KClO3, Luận án TS Sinh học 20.Trương Công Tuyền, Phạm Xuân Tùng, Đặng Thị Huệ, Nguyễn Thị Hoài, (2005), Kết nghiên cứu số biện pháp kỹ thuật tác động đến suất tỷ lệ củ thương phẩm khoai tây hạt lai từ đời gieo hạt Tạp chí Nông nghiệp Phát triển Nông thôn, kỳ tháng 07/2005, tr.23 - 25 21 Tạp chí Sinh học ngày tháng 08 - 2002 22 Lâm Thế Viễn (1971), Tăng vụ thâm canh khoai tây Tạp chí KHKTNN 201/1971, tr.2 - 23 Đỗ Thị Xô, Phạm Văn Thanh, Đỗ Thị Huệ (1996), Nghiên cứu phân bón cho đỗ tương hè cấu vụ lúa, vụ đậu tương hè đất bạc màu Hà Bắc Tạp chí Nông nghiệp phát triển nông thôn, kỳ 2, T.07/2005, tr.412 - 414 Nguyễn Thị Trang 34 K29B - Sinh - KTNN Kho¸ ln tèt nghiƯp Lời cảm ơn Để hoàn thành đề tài nhận bảo tận tình thầy Nguyễn Văn Đính, giúp đỡ thầy cô tổ sinh lý thực vật khoa Sinh KTNN trường ĐHSP Hà Nội Qua luận văn cho phép bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới thầy giáo Thạc sĩ - Nguyễn Văn Đính người hướng dẫn cung cấp cho nhiều tài liệu quý báu để hoàn thành đề tài khoá luận Nhân xin gửi lời cảm ơn chân thành tới thầy c« tỉ sinh lý thùc vËt, ban th­ viƯn, cô phòng thí nghiệm trường ĐHSP Hà Nội Sự giúp đỡ nhiệt tình quý báu thầy cô, cô ý kiến đóng góp bạn sinh viên trường ĐHSP Hà Nội động viên khích lệ tạo điều kiện thuận lợi cho hoàn thành đề tài Trong trình nghiên cứu khoa học chắn đề tài không tránh khỏi thiếu sót Kính mong đóng góp ý kiến thầy cô giáo bạn đọc Tôi xin chân thành cảm ơn! Xuân Hoà, Tháng 05 năm 2007 Sinh viên Nguyễn ThÞ Trang Ngun ThÞ Trang 35 K29B - Sinh - KTNN Kho¸ ln tèt nghiƯp Mơc lơc Trang Danh mơc chữ viết tắt Danh mục bảng, hình Lời Mở đầu Lý chọn đề tài 2 Mục đích nghiên cứu Nội dung nghiên cứu Phần Tổng quan tài liệu Khái quát khoai tây 1.1 Giá trị dinh dưỡng giá trị kinh tế khoai tây 1.2 Đặc điểm hình thái c©y khoai t©y 1.2.1 RƠ 1.2.2 Th©n 1.2.3 Lá 1.2.4 Hoa, hạt 1.3 Đặc điểm sinh trưởng phát triển khoai t©y 1.3.1 Thêi kú ngđ nghØ 1.3.2 Thêi kỳ nảy mầm 1.3.3 Sự hình thành thân ngầm (tia củ) Tình hình nghiên cứu đối tượng khoai tây Chức sinh lý nguyên tố đa lượng trồng 10 3.1 Chức cấu trúc 10 3.2 Chức điều tiết 10 Vai trò sinh lý K trồng 11 Các kết nghiên cứu ảnh hưởng K trồng 13 Nguyễn Thị Trang 36 K29B - Sinh - KTNN Khoá luận tốt nghiệp Phần Đối tượng phương pháp nghiên cứu 15 Đối tượng nghiên cứu 15 Phương pháp nghiên cứu 17 Phần Kết nghiên cứu thảo luận 20 3.1 ảnh hưởng việc phun bổ sung dung dịch KCl lên đến 20 yếu tố cấu thành suất suất giống khoai tây 3.2 ảnh hưởng việc phun bổ sung dung dịch KCl lên đến 23 khối lượng trung bình tỷ lệ loại củ giống khoai tây 3.3 ảnh hưởng việc phun bổ sung dung dịch KCl lên đến 26 số tiêu chất lượng củ 3.3.1 ảnh hưởng việc phun bổ sung dung dịch KCl lên 26 đến hàm lượng đường khử củ giống khoai tây 3.3.2 ảnh hưởng việc phun bổ sung dung dịch KCl lên 27 đến hàm lượng tinh bột giống khoai tây 3.3.3 ảnh hưởng việc phun bổ sung dung dịch KCl lên 28 đến hàm lượng protein tổng số giống khoai tây 3.3.4 ảnh hưởng việc phun bổ sung dung dịch KCl lên 29 đến lượng vitamin C củ giống khoai tây Phần Kết luận kiến nghị 31 Tài liệu tham khảo 32 Nguyễn Thị Trang 37 K29B - Sinh - KTNN Khoá luận tốt nghiệp Lời cam đoan Tôi xin cam đoan kết nghiên cứu đề tài, số liệu trình bày khoá luận khách quan, trung thực không trùng với kết tác giả khác Bảng 3.1 ảnh hưởng phun bổ sung dung dịch KCl lên đến yếu tố cấu thành suất suất giống khoai tây Khối lượng củ/khóm Số củ/khóm Giốn g §.C 0,66 CV38 0,65 §.C ,60 ,54 0,54 Marie 0,62 05 3,30 75 3,12 5,06 6,36±0 6,54±0 102, 436,18± ,56 ,38 83 3,15 9,18±0 9,54±0 103, 550,91± ,38 ,52 Phun K §.C 12,27± 11,87± 96,7 845,19± KT3 a so 10,81± 11,0±0 101, 346,81± Solar K % 10,18± 11,0±0 108, 270,45± HH7 lla Phun (g/khãm) 92 Ngun ThÞ Trang 3,07 % so Đ.C Năng suất (kg/360 m2) Đ.C 288,18 106,5 3,36 5* 359,09± 103,5 3,72 4,75 895,54± 105,9 1217,07 3,84 5* ±4,16 470,45± 107,8 3,36 5* 636,36± 115,5 3,75 1* 38 Phun K % so §.C 389,44± 474,97±2 123,2 3,88 ,83 4* 499,40± 537,08±4 107,5 ,55 4* 1299,51± 106,7 5,12 7* 628,09± 697,44±4 111,0 3,98 ,10 4* 793,31± 926,35±2 116,7 4,85 ,86 7* K29B - Sinh - KTNN Kho¸ ln tèt nghiƯp Eben Diam ant Redst ar 8,18±0 8,36±0 102, 421,16± ,47 ,45 20 2,31 8,36±0 7,63±0 91,2 479,35± ,45 ,38 2,83 8,27±0 8,18±0 98,9 342,27± ,54 ,43 3,34 456,78± 108,4 2,79 5* 568,63± 118,6 2,96 2* 366,36± 107,0 3,00 3* 606,47± 647,76±3 106,8 2,14 ,35 0* 690,26± 828,82±4 120,0 2,45 ,77 7* 492,86± 517,55±3 105,0 3,49 ,87 0* Ghi chú: * Các sai khác phun K Đ.C có ý nghĩa thống kê > 95% Sinh viên Nguyễn Thị Trang Nguyễn Thị Trang 39 K29B - Sinh - KTNN ... thêm cho tư liệu ảnh hưởng phun bổ sung chất khoáng lên cho trồng nên chọn đề tài: ảnh hưởng việc phun bổ sung dung dịch KCl lên đến suất phẩm chất củ số giống khoai tây trồng đất VÜnh Phóc” Ngun... việc phun bổ sung dung dịch KCl lên đến hàm lượng tinh bột giống khoai tây Bảng 3.4 ảnh hưởng KCl phun bổ sung lên đến hàm lượng tinh bột (% mẫu) củ tươi củ sấy khô giống khoai tây TT Giống Củ. .. luận tốt nghiệp 3.3 ảnh hưởng việc phun bổ sung dung dịch KCl lên đến số tiêu chất lượng củ Chất lượng nông sản mục đích trình sản xuất Để đánh giá ảnh hưởng việc phun bổ sung dung dịch KCl lên