Tiết 1+ 2 BÀI TẬP ĐIỆN TÍCH-ĐỊNH LUẬT COULOMB.THUYẾT ELECTRON ĐLBT ĐIỆN TÍCH I/ MỤC TIÊU 1/KIẾN THỨC: + Vận dụng định luật coulomb để giải bài tập về tương tác giữa hai điện tích. + Vận dụng thuyết electron để làm một số bài tập định tính. 2/ KĨ NĂNG +Xác định được phương , chiều, độ lớn của lực tương tácgiữa hai điện tích . +Giải thích được sự nhiễm điện do tiếp xúc, cọ xát và hưởng ứng. II/CHUẨN BỊ 1/GIÁO VIÊN: Một số bài tập định tính và định lượng. 2/ HỌC SINH : Làm các bài tập trong sgk và một số bài tâp trong sách bài tập đã dặn ở tiết trước. III/ TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC 1/ Hoạt động 1: (10phút) kiểm tra bài cũ) Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh -Yêu cầu HS viết biểu thức độ lớn và biểu diễn lực tương tác giữa hai điện tích q 1  0 và q 2  0 -Yêu cầu HS tr ình b ày n ội dung thuyết electron. → Gi ải th ích hi ện t ư ợng nhiễm đi ện do hưởng ứng v à do tiếp x úc - Yêu cầu HS tr ả l ời câu : 1.3; 2.6; trang 5,6 sách bài tập. -Biểu diễn lực tương tác giữa hai điện tích : 12 F  ↑ ↓ 21 F  và hướng ra xa nhau. -Độ lớn: 2 21 r qq kF ε = ( F 12 =F 21 = F) - Tr ình b ày n ội dung thuy ết electron. → vận dụng giải thích …………- 1.3D ; 2.6 A 2/ Ho ạt đ ộng 2 ( 25 ph út) X ác đ ịnh phương ,chi ều , đ ộ lớn l ực t ương tác gi ữa hai đi ện tích H Đ c ủa gi áo viên H Đ c ủa học sinh ND bài tập - Cho HS đọc đề , tóm tắt đề và l àm v ệc theo nhóm để giải bài 8/10sgk và bài tập làm thêm: cho đ ộ lớn q 1 = q 2 = 3.10 -7 (C) cách nhau một khỏang r trong không khí th ì h úc nhau m ột lực 81.10 -3 (N).x ác đ ịnh r? Bi ểu di ễn l ực húc và cho b íet d ấu của các điện tích? -Yêu cầu các nhóm cử đại diện lên trình bày bài giải. -Yêu cầu HS đọc và tóm tắt bài 1.6/4 sách bài tập. - Cho HS thảo luận và là theo nhóm (có sự phân công giữa các nhóm) -Gợi ý: công thức F ht ? → ω -Công thức tính F hd ? -Các nhóm dọc ,chép và tóm tắt đề. -Thảo luận theo nhóm từ giả thuyết , áp dụng công thức , suy ra đại lượng cần tìm. -Biểu diễn lực húc và suy luận dấu của các điện tích. -Các nhóm cử đại diện lên trình bày bài giải. - Đọc và tóm tắt đề bài. -Thảo luận và tiến hành làm theo sự phân công của giáo viên. -L ập tỉ số F đ v à F hd Bài8/10sgk Độ lớn điện tích của mỗiquảcầu: ADCT: 2 21 r qq kF ε = = k 2 2 r q ε (1) q = k rF 2 ε = … =10 -7 ( C ) Bài tập làm thêm Từ CT (1):r = F kq ε 2 = = 10 cm - 12 F  ↑ ↓ 21 F  → q 1 〈 0 và q 2 〉 0 Bài 1.6/4 sách bài tập e q = p q = 1,6.10 -19 ( C) a/ F = 5,33.10 -7 ( N ) b/ F đ = F ht → 9.10 9 2 2 2 r e = mr 2 ω → ω = 3 29 210.9 mr e = 1,41.10 17 ( rad/s) c/ F hd = G 2 21 r mm → hd d F F = 21 29 210.9 mGm e = 1,14.10 39 Vậy : F hd 〈 〈 F đ \ HẾT TIẾT 1 2/Hoạt động3 ( 10phút) V ận dụng thuy ết electron gi ải th ích s ự nhiễm đi ện do cọ xát H Đ c ủa gi áo vi ên H Đ c ủa h ọc sinh ND b ài t ập -Y êu c ầu HS đọc , thảo luận làm b ài 2.7 /6 s ách b ài t ập. - Cho m ỗi nhóm cử đại diện l ên trả lời. - v ận dụng thuy ết electron thảo lu ận đ ể tr ả lời bài 2.7. -Các nh óm l ầ l ượt trả lời và nhận x ét phàn tr ả lời của nhau. B ài 2.7/6 s ách b ài tập Khi xe chạy dầu s ẽ cọ xát vào vỏ thùng xe và ma sát giữa khơng khí với vỏ thùng xe làm vỏ thùng bị nhiễm điện.Nếu NĐ mạnh thì c ó thể sinh ra tia lửa đi ện g ây bốc cháy. v ì vậy ta ph ải l ấy 1 x ích sắt nối v ỏ thùng v ới đất để khi điện t ích xu ất hiện th ì sẽ theo sợi dây xích truy ền xuống đất. Ho ạt đ ộng 4 (… phút) Cho đọc và tóm tắt đề. Cho viết biểu thức đònh luật Coulomb, suy ra, thay số để tính q 2 và độ lớn của điện tích q. Cho h/s tự giải câu b. Cho đọc và tóm tắt. Cho vẽ hình biểu diễn các lực thành phần. Cho tính độ lớn của các lực thành phần. Cho vẽ hình biểu diễn lực tổng hợp. Hướng dẫn để h/s tính độ lớn của lực tổng hợp. Cho h/s tự giải câu b. đọc và tóm tắt (nhớ đổi đơn vò về hệ SI). Viết biểu thức đònh luật Coulomb, suy ra, thay số để tính q 2 và |q|. Viết biểu thức đònh luật Coulomb, suy ra, thay số để tính r 2 và r. Đoc, tóm tắt. Vẽ hình biểu diễn các lực A F và B F . Tính độ lớn của các lực A F và B F . Dùng qui tắc hình bình hành vẽ lực tổng hợp F . Tính độ lớn của F . Thay số tính F Bài 6 a) Ta có : F 1 = k 2 21 . r qq = k 2 2 r q => q 2 = k rF 2 1 . = 9 224 10.9 )10.2(10.6,1 −− = 7,1.10 -18 => |q| = 2,7.10 -9 (C) b) Ta có : F 2 = k 2 2 2 r q => r 2 2 = 4 189 2 2 10.5,2 10.1,7.10.9 . − − = F qk = 2,56.10 -4 => r 2 = 1,6.10 -2 (m) Bài 8 a) Các điện tích q A và q B tác dụng lên điện tích q 1 các lực A F và B F có phương chiều như hình vẽ và có độ lớn : F A = F B = 22 2 2 2 xd qk AM qk + = Lực tổng hơp do 2 điện tích q A và q B tác dụng lên điện tích q 1 là : BA FFF += có phương chiều như hình vẽ và có độ lớn : F = 2F A cosα = 2F A 22 xd d + = 322 2 )( .2 xd dqk + b) Thay số ta có : F = 17.28 (N) 4) Dặn dò : Giải các bài tập còn lạitrong SBT III. Rút kinh nghiệm tiết dạy : Tiết 3+4+5: BÀI TẬP ĐIỆN TRƯỜNG VÀ CƯỜNG ĐỘ ĐIỆN TRƯỜNG I/ MỤC TIÊU 1/KIẾN THỨC: + Tính được cường độ điện trường c ủa m ột đi ện t ích đi ểm t ại m ột đi ểm b ất k ì. + Xác định được các đặc điểm v ề phương , chiều, độ lớn của vect ơ cường độ điện trường và vẽ được vectơ cường độ đi ện trường. 2/ KĨ NĂNG +Vận dụng được nguyên lí chồng chất của điện trường để giải một số bài tập đơn giản về điện trường tĩnh điện.( Xác định đươc vectơ cường độ điện trường do 2 điện tích cùng gây ra tại một điểm) II/CHUẨN BỊ 1/GIÁO VIÊN: Một số bài tập v à phi ếu h ọc t ập. 2/ HỌC SINH : N ắm v ững l í thuy ết (đ ặc đi ểm c ủa vect ơ c ư ờng đ ộ đi ện tr ư ờng,…)làm các bài tập trong sgk và một số bài tâp trong sách bài tập đã dặn ở tiết trước. III/ TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC 1/ Hoạt động 1: (10phút) kiểm tra bài cũ :Ph át phi ếu h ọc t ập cho h ọc sinh l àm Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh * Phi ếu1: điện trường là gì? làm thế nào để nhận biết điện trường? -Xác định vectơ cường độ điện trường do đi ện tích Q 〉 0 gây ra tại điệm M. * Phi ếu2: Phát biểu nội dung nguyên lí chồng chất điện trường? -X ác đ ịnh vectơ cường độ điện trường do điện t ích Q 〈 0 gây ra tại điệm M. -Để nhận biết điện trường ta đặt 1 điện tích thử tại 1điểm trong không gian nếu điện tích nàychịu tác dụng lực điện thì điểm đó có điện trường. 2/ Ho ạt đ ộng 2 ( 25 ph út) X ác đ ịnh ph ương ,chi ều , độ lớn của vectơ cường độ điện trường do 1 điện tích gây ra tại 1 điểm và vận dụng nguyên lí chồng chất điện trường. H Đ của giáo viên H Đ của h ọc sinh ND bài tập - Bài tập1 : Cường độ điện trường do 1 điện tích điểm +4.10 -8 (C) gây ra tại một điểm A cách nó một khoảng r trong môi trường có hằng số điện môi 2 bằng 72.10 3 (V/m).x ác đ ịnh r? Vẽ E A ? -Yêu cầu các nhóm cử đại diện lên trình bày bài giải. -Yêu cầu HS đọc và tóm tắt bài 13/21 sgk. - Cho HS thảo luận nêu hướng làm (GV có thể gợi ý) - Cho đ ạ i diện các nhóm lên trình bày. -Các nhóm chép và tóm tắt đề. -Thảo luận theo nhóm từ giả thuyết , áp dụng công thức , suy ra đại lượng cần tìm. -Biểu diễn E A -Các nhóm cử đại diện lên trình bày bài giải. Đọc và tóm tắt đề bài: q 1 = +16 . 10 -8 (C) q 2 = -9 . 10 -8 (C);AB= 5cm AC=4cm; BC = 3cm E C ? -Thảo luận và tiến hành lành theo nhóm: *Xác định E 1 , E 2 do q 1 , q 2 g ây ra t ại C. -AD qui tắc hình bình hành để xác định phương, chiều của E C - Dựa vào giả thuyết tính độ lớn của E C Bài tập 1 E = 2 r qk ε → r = ε E qk = 5.10 -2 m Bài 13/21 sgk * E 1 : -phương : trùng với AC - Chiều: hướng ra xa q 1 - Đ ộ lớn: E 1 =k 2 1 AC q = 9.10 5 (V/m) * E 2 : -phương : trùng với BC - Chiều: hướng về phía q 2 -Đ ộ lớn: E 2 =k 2 2 BC q = 9.10 5 (V/m) E 1 vuông gốc E 2 ( ABC vuông tại C) Nên E C là đường chéo của hình vuông có 2 cạnh E 1 , E 2 → E C có phương song song với AB,có độ lớn: E C = 2 E 1 = 12,7. 10 5 (V/m) ⊕ Q E M M ⊖ Q E M M • Q ⊕ q E A A -Yêu cầu HS đọc và tóm tắt bài 12/21 sgk. - Cho HS thảo luận nêu hướng làm (GV có thể gợi ý : từ điều kiện phương ,chiều , độ lớn của E 1 , E 2 suy luận vị trí điểm C ) - Cho đại diện các nhóm lên trình bày. HẾT TIẾT 3 -Đọc và tóm tắt đề bài: q 1 = +3 . 10 -8 (C); ε =1 q 2 = -4 . 10 -8 (C); r= 10cm E C = 0 → C ? -Thảo luận và tiến hành lành theo nhóm suy lu ận t ìm v ị tr í điểm C. -Dựa vào E 1 = E 2 đ ể tìm x Bài 12/21 sgk Gọi C là vị trí mà tại đó E C do q 1 , q 2 g ây ra b ằng 0. *q 1 , q 2 g ây ra t ại C : E 1 , E 2 ta có : E C = E 1 + E 2 = 0 → E 1 , E 2 phải cùng phương , ngược chiều ,cùng độ lớn → C thuộc đường thẳng nối q 1 ,q 2 cách q 1 một khoảng x (cm)và cách q 2 một khoảng x +10 (cm) Ta c ó : E 1 = k 2 1 x q = k ( ) 2 2 10 + x q = E 2 → 64,6(cm) TIẾT 4 1/ Hoạt động 1: (7phút) kiểm tra bài cũ Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh -Yêu cầu HS viết biểu thức định luật coulomb và nêu ý nghiã các đại lượng trong biểu thức. - Dưa quả cầu A tích điện âm lại gần quả cầu kim loại B trung hoà về điện thì kết quả B sẽ như thế nào?giải thích ? - Yêu cầu HS nêu cách xác định vectơ cđđt do 1 điện tích gây ra tại một điểm. nêu nội dung nguyên lí chồng chất điện trường. -Biểu thức : 2 21 r qq kF ε = - Kết quả : quả cầu B sẽ nhiễm điện do hưởng ứng : Đầu gần A nhiễm điện điện dương,đầu xa A nhiễm điện âm.( vận dụng thuyết electron giải thích …………) - Thực hiện yêu cầu cầu cuả giáo viên. 2/ Ho ạt đ ộng 2 ( 25 ph út) Xác định được các đại lượng trong biểu thức định luật coulomb . H Đ c ủa gi áo vi ên H Đ c ủa h ọc sinh ND b ài t ập -Cho HS chép đ ề :Cho hai điện tích điểm giống nhau,đặt cách nhau một khoảng 2cm trong chân không tương tác nhau một lực 1,8.10 -4 N. a/ Tìm độ lớn mổi điện tích. b/Tính khoảng cách giữa hai điện tích nếu lực tương tác giưã chúng 4.10 -3 N. -Yêu cầu các nhóm cử đại diện lên nêu hướng giải và trình bày bài giải. -Lớp chép và tóm tắt đề,đổi đơn vị. -Thảo luận theo nhóm từ giả thuyết , áp dụng công thức , suy ra đại lượng cần tìm. -Từ biểu thức ĐL coulomb rut1 ra công thức tính q và r. -Các nhóm cử đại diện lên trình bày bài giải. Bài 1 a/Độ lớn của mỗi điện tích: ADCT: 2 21 r qq kF ε = = k 2 2 r q ε q = k rF 2 ε = ( ) 9 2 24 10.9 10.2.10.8,1 −− 1 q = 2 q =2.10 -9 ( C ) b/ Khoảng cách giưã hai điện tích khi lực tương tác F’ = 4.10 -3 N : r’ = ' .10.9 29 F q r’= 3 189 10.4 10.4.10.9 − − = 3.10 -3 m 2/Hoạt động3 ( 25 ph út) X ác định ph ương ,chi ều , độ lớn của vectơ cường độ điện trường do 1 điện tích gây ra tại 1 điểm và vận dụng nguyên lí chồng chất điện trường. H Đ c ủa gi áo vi ên H Đ c ủa h ọc sinh ND b ài t ập -Tại hai điểm A,B cách nhau 3cm trong không khí có hai điện tích điểm q 1 = -q 2 = 8.10 -8 (C); xác định cường độ điện trường tổng hợp gây ra tại M cách A , B : -Lớp chép và tóm tắt đề,đổi đơn vị. -Thảo luận và tiến hành lành theo nhóm: *Xác định E 1 , E 2 do q 1 , q 2 g ây ra t ại M. Bài 2: * E 1 : -phương : trùng với AM - Chiều: hướng ra xa q 1 3cm. - Cho HS thảo luận nêu hướng làm (GV có thể gợi ý) - Cho đ ạ i diệncác nhóm lên trình bày. HẾT TIẾT 4 -AD qui tắc hình bình hành để xác định phương, chiều của E C - Dựa vào giả thuyết tính độ lớn của E C -Mỗi nhóm cử đại diện lên trình bày và nhận xét bài giải - Đ ộ lớn: E 1 =k 2 1 AM q = 8.10 5 (V/m) * E 2 : -phương : trùng với BM - Chiều: hướng về phía q 2 -Đ ộ lớn: E 2 =E 2 = 8.10 5 (V/m) E 1 hợp với E 2 một góc 120 0 (ABM đều)Nên E C là đường chéo của hình thoi có 2 cạnh E 1 , E 2 → E C có phương song song với AB,có chiều hướng từ A → B,có độ lớn: E M = E 1 = E 2 = 8. 10 5 (V/m) TIẾT 5 1/ Hoạt động 1: (7phút) kiểm tra bài cũ Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh + y/c học sinh viết công thức và nêu đặc điểm công cuả lực điện trong sự di chuyển cuả một điện tích trong một điện trường đều? + công thức tính công thức tính điện thế ,hiệu điện thế và công thức liên hệ giưã hiệu điện thế với công cuả lực điện và cường độ điện trường cuả một điện trường đều? + Cho học sinh trả lời câu 4/25 và 5/29 sgk -A = qEd Đặc điểm: không phụ thuộc vào hình dạng đường đi mà chỉ phụ thuộc vào vị trí điểm đầu và điểm cuối cuả đường đi trong điện trường. - V M = q A M ∞ ; U MN = V M - V N = q A MN E = q A MN = d U ( U = E.d) - 4D ; 5C 2/ Ho ạt đ ộng 2 (18phút) Xác định công cuả lực điện làm di chuyển một điện tích. Hoạt động cuả giáo viên Hoạtđộng cuả học sinh Nội dung bài tập -Cho HS đọc ,tóm tắt đề và đổi đơn vị. -Y/c học sinh thực hiện theo nhóm để đưa ra kết quả. -Cho HS đọc và tóm tắt đề. -Cho HS thảo luận để trả lời câu hỏi. *Cho một điện tích di chuyển trong một điện trường dọc theo một đường cong kín,xuất phát từ điểm A rồi trở lại điểm A.Công cuả lực điện bằng bao nhiêu?Nêu kết luận? Cho:s =1cm = 10 -2 m E = 10 3 V/m; q e = -1,6.10 -19 C A= ? Các nhóm tính và đưa ra kết quả. - HS đọc và tóm tắt đề. - Các nhóm thảo luận và trả lời câu hỏi. -Chép đề. -Học sinh thảo luận theo nhóm để tìm câu trả lời. -Đại diện nhóm trình bày kết quả cuả mình và nêu kết luận. 1/Bài5/25sgk Ta có: A = qEd với d = -1 cm A= 1,6.10 -18 J Chọn đáp án D 2/Bài6/25sgk Gọi M,N là hai điểm bất kì trong điện trường . Khi di chuyển điện tích q từ M đến N thì lực điện sinh công A MN .Khi di chuyển điện tích từ N trở lại M thì lực điện sinh công A NM . Công tổng cộng mà lực điện sinh ra: A = A MN + A NM = 0 (Vì công A chỉ phụ thuộc vị trí cuả điểm M vàN) *Công cuả lực điện bằng 0 vì lúc này hình chiếu cuả điểm đầu và điểm cuối đường đi trùng nhau tại một điểm → d = 0 → A = qEd = 0 K.Luận: Nếu điện tích di chuyển trên một đường cong kín thì lực điện trường không thực hiện công. 3/ Ho ạt đ ộng 3 (15 ph út)Xác định điện thế, hiệu điện thế. Hoạt động cuả giáo viên Hoạtđộng cuả học sinh Nội dung bài tập -Cho HS đọc ,tóm tắt đề và đổi đơn vị. -Y/c học sinh thực hiện theo nhóm để đưa ra kết quả. Cho:q = -2C ; A= -6 J U MN ? Các nhóm tính và đưa ra kết quả. 3/Bài6/29sgk Ta có: U MN = q A MN = 2 6 − − = 3 V Chọn đáp án C. -Cho HS đọc và tóm tắt đề. -Cho HS thảo luận để trả lời câu hỏi. Cho:d 0 =1cm ;d= 0,6cm U =120V V M = ? - Các nhóm thảo luận và trả lời câu hỏi. 4/Bài8/29sgk Ta có: U 0 = E.d 0 ; U = E.d → 0 U U = 0 d d = 1 6,0 → U = 0,6 U 0 = 72V Vậy : V M = U = 72V( điện thế tại bản âm =0) 4/ Ho ạt đ ộng 4 (3 ph út) Dặn d ò H Đ c ủa gi áo vi ên H Đ c ủa h ọc sinh - Yêu cầu HS về làm bài 4.7 /10 và bài 5.6 ;5.9/12 sách bài tập. - Đánh dấu các bài tập về nhà thực hiện. TIẾT 6-7 CÔNG CUẢ LỰC ĐIỆN TRƯỜNG. ĐIỆN THẾ-HIỆU ĐIỆN THẾ I/ MỤC TIÊU 1/KIẾN THỨC: + Vận dụng được công thức tính công cuả lực điện trong sự di chuyển cuả một điện tích trong điện trường đều để làm bài tập. + Vận dụng được công thức tính công thức tính điện thế ,hiệu điện thế và công thức liên hệ giưã hiệu điện thế với công cuả lực điện và cường độ điện trường cuả một điện trường đều để làm một số bài tập đơn giản. 2/ KĨ NĂNG +Biết cách xác định hình chiếu cuả đường đi lên phương cua một đường sức. +Từ các công thức trên có thể suy ra một đại lượng bất kì trong các công thức đó. II/CHUẨN BỊ 1/GIÁO VIÊN: Chuẩn bị một số bài tập làm thêm. 2/ HỌC SINH : +Nắm vững đặc điểm công cuả lực điện trường và các công thức về công cuả lực điện trường ,điện thế và hiệu điện thế. +Giải các bài tập trong sách giáo khoa. III/ TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC 1/ Hoạt động 1: (10phút) kiểm tra bài cũ và hệ thống các công thức giải bài tập Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh + y/c học sinh viết công thức tính công cuả lực điện trong sự di chuyển cuả một điện tích;điện thế ;hiệu điện thế và công thức liên hệ giưã hiệu điện thế với công cuả lực điện và cường độ điện trường cuả một điện trường đều? + Cho học sinh trả lời câu 4.2/9 và 5.5/12 sách bài tập + Khi một điện tích q = -3C di chuyển từ A đến B trong điện trường thì sinh công -9J.Hỏi hiệu điện thế U AB bằng bao nhiêu? -A = qEd - V M = q A M ∞ ; U MN = V M - V N = q A MN -E = q A MN = d U ( U = E.d) - 4.2 :B ; 5.5: D( vì U MN = V M - V N = 40V) + U AB = q A MN = 3 9 − − = 3 V 2/ Ho ạt đ ộng 2 (10ph út) Xác định công cuả lực điện làm di chuyển một điện tích. Hoạt động cuả giáo viên Hoạtđộng cuả học sinh Nội dung bài tập -Cho HS đọc ,tóm tắt đề và đổi đơn vị. -Y/c học sinh thực hiện theo nhóm để đưa ra kết quả. - Y/c các nhóm cử đại diện lên trình bày và nhận xét kết quả trình bày. Cho:q = +410 -4 C E = 100V/m; AB= 20cm = 0,2m α 1 = 30 0; α 2 = 120 0 BC= 40cm = 0,4m A ABC = ? - Các nhóm thảo luận và làm theo nhómvà cử đại diện lên trình bày. 1/Bài4.7/10sách bài tập Ta có: A ABC = A AB + A BC Với : +A AB =qEd 1 (d 1 = AB.cos30 0 =0,173m) A AB = 410 -4 .100. 0,173= 0,692.10 -6 J +A B =qEd 2 (d 2 = BC.cos120 0 = -0,2m) A AB = 410 -4 .100.(-0,2) = -0,8.10 -6 J → A ABC = - 0,108.10 -8 J 3/ Ho ạt đ ộng 3 (20 ph út)Xác định điện thế, hiệu điện thế. Hoạt động cuả giáo viên Hoạtđộng cuả học sinh Nội dung bài tập -Cho HS chép đề:Hiệu điện thế giữa hai điểm M,N trong điện trường là 120V.tính cơng cuả lực điện trường khi : a/Prơtơn dịch chuyển từ M đếnN. b/ Êlectron dịch chuyển từ M đếnN. -Cho HS đọc và tóm tắt đề. -Cho HS thảo luận để thực hiện bài giải. Bài2: Cho 3 điểm A,B,C trong điện trường đều có E=10 4 V/m tạo thành tam giác vng tại C.ChoAC= 4cm, BC= 3cm. Vectơ cường độ điện trường song song với BC, hướng từ B đến C.Tính U AC ;U BC ; U AB? -Cho HS đọc và tóm tắt đề. -YcầuHS t. luận để thực hiện bài giải. HẾT TIẾT 6 Cho: U MN = 120V. A = ? -Các nhóm thảo luận ,thực hiện bài giải. -Đại diện hai nhóm lên trình bày 2 câu và nhận xét kết quả. Cho: E= 10 4 V/m AC= 4cm, BC= 3cm E // BC Tính U AC ;U BC ; U AB? - Thảo luận theo nhóm xác định chính xác d AC ;d BC ;d AB từ đó tính U AC ;U BC ; U AB 2/Bài1 Ta có:U MN = q A MN → A MN = U MN. q a/ Cơng cuả lực điện làm dịch chuyển prơtơn từ M đến N : A =U MN. q p = 120.1,6.10 -19 =19,2.10 -18 J b/ Cơng cuả lực điện làm dịch chuyển prơtơn từ M đến N : A = U MN. q e = -120.1,6.10 -19 = -19,2.10 -18 J 3/Bài2 Ta có: U AC = E.d AC = 0(đường đi AC vng góc với đường sức) U BC = E.d BC =E.BC = 10 4. 0,03= 300V U AB = E.d AB = E.CB = 10 4. (- 0,03) = -300V TIẾT 7 2) Hệ thống các công thức cần thiết để giải các bài tập : + Công của điện trường đều : A = qEd + Điện thế : V B = q A B ∞ ; Hiệu điện thế : U BC = V B – V C = q A BC + Liên hệ giữa cường độ điện trường đều và hiệu điện thế : E = d U 3) Giải một số bài tập cơ bản : HOẠT ĐỘNG CỦA G.V HOẠT ĐỘNG CỦA H.S BÀI GIẢI Cho h/s tự giải. Cho đọc và tóm tắt. (lưu ý đổi đơn vò về hệ SI và nhắc h/s nhớ khối lượng của electron : m e = 9,1.10 -31 kg). Cho đọc và tóm tắt đề. Hướng dẫn để h/s giải bài toán. Lưu ý mối liên hệ giữa công và năng lượng. Đọc, tóm tắt. Đổi đơn vò. Cho biết năng lượng của electron trong bài toán này thuộc dạng nào. Viết biểu thức, suy ra và thay số để tính v. Đọc, tóm tắt. Xác đònh phương, chiều, độ lớn của lực điện trường tác dụng lên electron. Phân tích chuyển động của electron, tính gia tốc chuyển động của nó. Tính quảng đường electron đi được trong thời gian chuyển động chậm dần đều. Kết luận về chuyển động của electron. Bài 4 trang 55. Ta có : W = A = qU AB => U AB = q W = 6 4 10 10.2 − − = 200 (V) Bài 5 trang 55. a) Ta có : 1eV = 1e.1V = 1,6.10 -19 C.1V = 1,6.10 -19 CV = 1,6.10 -19 J b) Năng lượng của electron chính là động năng của nó, do đó : W = E đ = 2 2 mv =>v = 31 196 10.1,9 10.6,1.10.01,0.2.2 − − = m W = 59.10 8 (m/s) Bài 2 trang 58. Lực điện trường tác dụng lên electron có phương song song với các đường sức, có chiều hướng từ bản âm sang bản dương và có độ lớn F = |q e |. d U = 1,6.10 -19 . 1,0 100 = 1,6.10 -16 (N). Lực này sẽ truyền cho electron một gia tốc hướng từ bản âm sang bản dương (ngược chiều chuyển động) nên vật chuyển động chậm dần đều với gia tốc : a = 31 16 10.1,9 10.6,1 − − −= − m F = - 1,8.10 14 (m/s 2 ). Quảng đường chuyển động chậm dần đều đến lúc vận tốc triệt tiêu (v t = 0) : S = )10.8,1.(2 )10.5(0 2 14 26 22 − − = − a vv ot = 7.10 -2 (m) Vậy electron sẽ chuyển động chậm dần đều được 7cm thì quay trở lại chuyển động nhanh dần đều về phía bản dương. 4) Dặn dò làm các bài tập còn lại trong SBT III. Rút kinh nghiệm tiết dạy : Tiết 8: TỤ ĐIỆN + TỤ PHẲNG,GHÉP TỤ I/ MỤC TIÊU 1/KIẾN THỨC: +Vận dụng được công thức định nghiã điện dung cuả tụ điện để tính một trong các đại lượng trong công thức. + Nắm được công thức điện dung cuả tụ điện phẳng , công thức ghép tụ và vận dụng được các công thức này để giải các bài tập đơn giản 2/ KĨ NĂNG +Hiểu được các cách làm tăng điện dung cuả một tụ điện phẳng và mỗi tụ có một hiệu điện thế giới hạn(một cđđt giới hạn) vì vậy để tăng điện dung cuả tụ điện phẳng thì chỉ giảm d đến một giới hạn nào đó. II/CHUẨN BỊ 1/GIÁO VIÊN:Chuẩn bị thêm một số bài tập. 2/ HỌC SINH : Nắm vững LT và làm các bài tập trong sgk ; một số bài tâp trong sách bài tập đã dặn ở tiết trước. III/ TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC 1/ Hoạt động 1: (7phút) kiểm tra bài cũ Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh + Y/c học sinh trả lời câu1,2,3/33 sách giáo khoa + Cho học sinh trả lời câu 5/33 và 6/33 sgk -Vận dụng kiến thức đã học để trả lời . -5:D ; 6:C 2/ Hoạt động 2: (10phút) Cung cấp cho học sinh công thức điện dung cuả tụ điện phẳng , công thức ghép tụ: + công thức điện dung cuả TĐ phẳng: C = dk s 4 . π ε (cách tăng C? GV liên hệ giải thích vì sao mỗi tụ có 1 U gh) Với: ε :hằng số điện môi giưã hai bản tụ; s:diện tích cuả một bản tụ(phần đối diện với bản kia) d: khoảng cách giữa hai bản tụ. K=9.10 9 Nm 2 /C 2 +Ghép tụ:có hai cách ghép(song song và nối tiếp) *Ghép nối tiếp: *Ghép song song: Q b = Q 1 = Q 2 =… Q b =Q 1 + Q 2 +… U b = U b + U b + U b = U b = U b = 1/C b = 1/C 1 +1/C 2 + …. C b = C 1 + C 2 + …… 3/ Ho ạt đ ộng 3 (25ph út) Giải các bài tập về tụ điện Hoạt động cuả giáo viên Hoạtđộng cuả học sinh Nội dung bài tập -Cho HS đọc ,tóm tắt đề và đổi đơn vị. -Y/c học sinh thực hiện theo nhóm để đưa ra kết quả. - Y/c các nhóm cử đại diện lên trình bày và nhận xét kết quả trình bày. -Cho HS đọc ,tóm tắt đề và đổi đơn vị. -Y/c học sinh thực hiện theo nhóm để đưa ra hướng làm. -Y/c các nhóm cử đại diện lên đưa ra hướng làm và trình bày bài giải. -yêu cầu các nhóm còn lại nêu Cho:C = 20 µ F=2.10 -5 F U max = 200V; U =120V a/ Q =? b/ Q max =? - Các học sinh thảo luận , làm theo nhóm và cử đại diện lên trình bày. Cho:C = 20 µ F=2.10 -5 F U = 60V a/ q? b/ ∆ q = 0,001q → A? - Các học sinh thảo luận theo nhóm tìm hướng làm câu b,c và cử đại diện lên trình bày. -các học sinh còn lại chú ý phần trình bày để nhận xét. 1/Bài7/33 sgk a/ Ta có: C = U Q (1) → Q = C.U= 2.10 -5 .120 = 24.10 -4 C b/ Q max = C.U max = 2.10 -5 .200 = 4.10 -3 C 2/ Bài8/33 sgk a/ Điện tích cuả tụ điện: từ công thức (1) ta có: q = C.U = 2.10 -5 . 60 = 12.10 -4 C b/ Khi trong tụ điện phóng điện tích ∆ q = 0,001q từ bản dương sang bản âm thì điện trường bên trong tụ điện thực hiện công: A = ∆ q .U = 0,001. 12.10 -4 . 60 = 72.10 -6 J c/Khi điện tích cuả tụ q’=q/2 thì ∆ q’=0,001.q/2 = 6.10 -7 C lúc này điện trường bên trong tụ điện thực hiện công: A = ∆ q’ .U = 6.10 -7 . 60 = 36.10 -6 J 3/Điện dung cuả bộ tụ: nhận xét phần trình bày bài giải. Cho học sinh chép đề: Cho 3 tụ điện có điện dung: C 1 = C 2 = 2 µ F ; C 3 = 4 µ F Mắc nối tiếp với nhau.xác định điện dung cuả bộ tụ? Cho: C 1 nt C 2 nt C 3 C 1 = C 2 = 2 µ F ; C 3 = 4 µ F C b = ? b C 1 = 1 1 C + 2 1 C + 3 1 C = 2 2 + 4 1 = 4 5 → C b = 5 4 = 0,8 µ F 4/ Ho ạt đ ộng 4 (2 ph út) D ặn d ò H Đ c ủa gi áo vi ên H Đ c ủa h ọc sinh - Yêu cầu HS về làm bài 6.7;6.8 /14 sách bài tập. - Đánh dấu các bài tập về nhà thực hiện. Tiết 9 BÀI TẬP DÒNG ĐIỆN KHÔNG ĐỔI- GHÉP ĐIỆN TRỞ I/ MỤC TIÊU [...]... số 0 2/ Bài 13.6/33 sách bài tập Cho:t = 20 C, -Cho HS đọc và tóm tắt đề ρo =10,6.10-8Ω.m; Điện trở suất cuả cuả dây bạch kim ở 112 00C: - Cho học sinh thực hiện t = 112 00C ; α = 3,9.10-3K-1 ρ = ρo [1 + α( t - t0 )] theo nhóm để xác định ρ từ −3 ρ=? = 10,6.10-8 1 + 3,9.10 (112 0 − 20) đó chọn đáp án đúng -Tiến hành thảo luận để xác ρ = 56,074.10-8Ω.m → Chọn đáp án C định ρ → Chọn đáp án -Cho HS đọc... nêu nhận xét a/Ta có P = U2 R → R= U2 P 220 2 = 484 Ω ; R2 = 1936 Ω 100 U 220 = ≈ 0,455A = Iđm1 I1 = R1 484 U I2 = =0 ,114 A = Iđm2 R2 R1 = b/ Ta có: R = R1 + R2 = 2402 Ω U 220 ≈ 0,092 A I1 = I2 = = R 2402 P1 = I21.R ≈ 4,1W ; P2 = I22.R ≈ 16,4W → P2 ≈ 4P1 vậy đèn 2 sáng hơn đèn 1 TIẾT 11+ 12: BÀI TẬP ĐỊNH LUẬT OHM ĐỐI VỚI TỒN MẠCH I/ MỤC TIÊU 1/KIẾN THỨC: + Nắm chắc nội dung định luật Ơm cho tồn mạch... dòng điện trong mạch sẽ: r A.Giảm về 0 B.Khơng đổi so với trước C Tăng rất lớn D.Tăng giảm li n tục ξ - Cho mạch điện gồm một pin 1,5V,điện trở trong -Áp dụng cơng thức : I = R + r = 0,25A N 0,5Ω nối với mạch ngồi là một điện trở 5,5Ω → Chọn đáp án A Cường độ dòng điện trong tồn mạch =bao nhiêu? A 0,25A B.3A C.3/11A D 4A 2/ Hoạt động 2: (3phút) Hệ thống các cơng thức sử dụng làm bài tập + UN = I.RN =... 2/ Cơng thức li n hệ giữa UAB,I và các điện trở r,R: UAB = ξ - I(r +R) 3/Nối tiếp:n nguồn giống nhau: ξb = n ξ;rb = nr Khác nhau ξb = ξ1+ ξ2 + + ξn;rb = r1+ r2 + +rn Song song( n nguồn giống nhau): ξb = ξ ; rb = Hỗn hợp đối xứng: ξb =m ξ ; rb = m - Cho học sinh trả lời câu 10.2/25 sách bài tập -Câu 10.2/25:B 2/ Hoạt động 2: (4phút) Hệ thống các cơng thức sử dụng làm bài tập + Cơng thức li n hệ giữa... hoặc thiếu electron là cực dương và tác dụng này cuả lực lạ tiếp tục được thực hiện cả khi có dòng điện chạy qua mạch kín A Câu5: Suất điện động : ξ= q - 6:D ; 8:B ; 9 :D ; 10: C ; 11: B - Cho HS trả lời các câu 6,8,9,10 ,11/ 45sách giáo khoa 2/ Hoạt động 2: (7phút) Cho HS tái hiện và nhắc lại các cơng thức ghep1 điện trở dã học ở lớp 9 + Biểu thức định luật Ơm cho đoạn mạch: I = + Các cơng thức trong... ọc sinh - Y ê u c ầu HS v ề l àm b ài 22.9…….22 .11/ 56 s - Đ ánh d ấu về thực hiện u cầu cuả giáo viên ách b ài t ập Soạn bài CẢM ỨNG ĐIỆN TỪ TIẾT 23: BÀI TẬP TỪ THƠNG –CẢM ỨNG ĐIỆN TỪ I/ MỤC TIÊU 1/KIẾN THỨC: +Nắm được cơng thức tính từ thơng,đơn vị từ thơng +Nắm được nội dung định luật Len-xơ về chiều dòng điện cảm ứng 2/ KĨ NĂNG +Giải được các bài tập li n quan đến từ thơng và hiện tượng cảm ứng điện... - Y ê u c ầu HS v ề ơn tập,soạn nội dung cần ơn tập trong hai chương IV;V tiết 50 kiểm tra một tiết - Đưa cho lớp tài li u câu hỏi trắc nghiệm và bài tập cuả hai chương cần kiểm tra H Đ c ủa h ọc sinh - Về thực hiện u cầu cuả giáo viên.học bài kiểm tra một tiết -chuẩn bị trước tài li u mà giáo viên đưa Tiết 26-27 BÀI TẬP I MỤC TIÊU 1 Kiến thức : Hệ thống kiến thức và phương pháp giải bài tập về phản... điện qua mỗi đèn: I = 0,3A 2 +Cơng suất tiêu thụ c mỗi đèn: PĐ1=PĐ2= RĐIĐ2 = 3.0,32 = 0,54W b/Khi tháo bỏ một bóng thì: RN= 6Ω ξ 3 I= = = 0,375A RN + r -Các nhóm cử đại diện trình bày kết quả thảo luận 11, 975 = 99,8 % 12 ξ 3/ Bài 7/54 sgk a/ Điện trở tương cuả mỗi bóng đèn: R RN= Đ = 3Ω 2 + Cường độ dòng điện qua mạch: ξ 3 I= = = 0,6A IĐ1=IĐ2 = - Các nhóm thảo luận làm như thế nào để biết đèn còn lại... hiện Ta có: I1R1= ξ - I1r Hay 2= ξ-0,5r (1) theo nhóm để tính ξ;r -u cầu đại diện nhóm trình bày kết quả và nêu nhận xét -Cho HS đọc và tóm tắt đề -Y/c học sinh nhắc lại cơng tính cơng suất cuả động cơ li n quan đến vận tốc? - Giáo viên gợi ý và cho các nhóm thảo luận để trả lời câu hỏi trên ξ,r? - Thực hiện theo nhóm để tính ξ,r - Đại diện nhóm trình bày bài giải và đáp số I2R2= ξ - I2r 2,5= ξ- 0,25r... 2/Phải ghép 2 pin song song và nối tiếp với 1 pin còn lại 3/ Ta có : n=3,m=3 Nên: ξb = 3 ξ = 6 → ξ= 2V rb = 3r = r =1Ω 3 2/ Hoạt động 2: (4phút) Hệ thống các cơng thức sử dụng làm bài tập + Cơng thức li n hệ giữa UAB,I và các điện trở r,R: UAB = ξ - I(r +R) + Nối tiếp:n nguồn : Khác nhau ξb = ξ1+ ξ2 + + ξn;rb = r1+ r2 + +rn giống nhau: ξb = n ξ;rb = nr +Song song( n nguồn giống nhau): ξb = ξ ; rb = . = 1 A c/ Nếu 3 điện trở trên mắc song song thì điện trở tương đương: 20 3 3111 1 1321 ==++= RRRRR → R = 20/3 Ω 5/ Hoạt động : (2phút) Dặn dò Hoạt động cuả. suất tiêu thụ cuả đèn lúc này: P = UI = 11, 975. 0,4158 ≈ 4.98W b/ Hiệu suất cuả nguồn điện H = ξ :N U = 12 975 ,11 = 99,8 % 3/ Bài 7/54 sgk a/ Điện trở