BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC MỞ HÀ NỘI LUẬN VĂN THẠC SỸ CHUYÊN NGÀNH: LUẬT KINH TẾ XỬ LÝ VI PHẠM PHÁP LUẬT VỀ BẢO HIỂM XÃ HỘI TỪ THỰC TIỄN QUẬN HOÀN KIẾM - THÀNH PHỐ HÀ NỘI NGUYỄN QUANG THẮNG HÀ NỘI – 2019 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC MỞ HÀ NỘI LUẬN VĂN THẠC SỸ XỬ LÝ VI PHẠM PHÁP LUẬT VỀ BẢO HIỂM XÃ HỘI TỪ THỰC TIỄN QUẬN HOÀN KIẾM - THÀNH PHỐ HÀ NỘI NGUYỄN QUANG THẮNG CHUYÊN NGÀNH: LUẬT KINH TẾ MÃ SỐ: 8380107 NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS Đào Thị Hằng HÀ NỘI - 2019 LỜI CAM ĐOAN - Tôi xin cam đoan số liệu kết nghiên cứu luận văn trung thực chƣa đƣợc sử dụng để bảo vệ cơng trình nghiên cứu khác - Các tài liệu đƣợc trích dẫn luận văn đƣợc rõ nguồn gốc - Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm nguồn gốc, số liệu, thông tin đƣợc sử dụng luận văn./ Tác giả luận văn Nguyễn Quang Thắng LỜI CẢM ƠN Em xin trân trọng cảm ơn thầy cô giáo Trƣờng Đại học Mở Hà Nội bạn bè đồng nghiệp, gia đình giúp đỡ em qua trình làm luận văn Đặc biệt em xin trân trọng gửi lời cảm ơn sâu sắc đến cô giáo PGS.TS Đào Thị Hằng tận tình giúp đỡ trực tiếp hƣớng dẫn em nghiên cứu hoàn thành luận văn Mặc dù có nhiều cố gắng q trình nghiên cứu, song khả kinh nghiệm thân có hạn, nên luận văn không tránh khỏi tồn tại, hạn chế thiếu sót Vì em mong đƣợc nhận đƣợc góp ý chân thành thầy giáo, cô giáo, đồng nghiệp nhằm bổ sung hồn thiện q trình nghiên cứu Xin chân thành cảm ơn! Tác giả luận văn Nguyễn Quang Thắng MỤC LỤC MỞ ĐẦU .1 Chƣơng 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ XỬ LÝ VI PHẠM PHÁP LUẬT BẢO HIỂM XÃ HỘI VÀ QUY ĐỊNH PHÁP LUẬT HIỆN HÀNH VỀ XỬ LÝ VI PHẠM PHÁP LUẬT VỀ BẢO HIỂM XÃ HỘI 1.1 Một số vấn đề lý luận xử lý vi phạm pháp luật bảo hiểm xã hội 1.1.1 Khái niệm vi phạm pháp luật bảo hiểm xã hội yếu tố cấu thành 1.1.2 Phân loại vi phạm pháp luật bảo hiểm xã hội 13 1.1.3 Khái niệm cần thiết phải xử lý vi phạm pháp luật bảo hiểm xã hội 13 1.1.4 Các nguyên tắc xử lý vi phạm pháp luật bảo hiểm xã hội 15 1.2 Quy định pháp luật hành xử lý vi phạm pháp luật bảo hiểm xã hội 16 1.2.1 Quy định hành vi vi phạm pháp luật bảo hiểm xã hội hậu pháp lý 16 1.2.2 Quy định thẩm quyền xử lý vi phạm pháp luật bảo hiểm xã hội .25 KẾT LUẬN CHƢƠNG 29 Chƣơng 2: THỰC TIỄN XỬ LÝ VI PHẠM PHÁP LUẬT VỀ BẢO HIỂM XÃ HỘI TẠI QUẬN HOÀN KIẾM, THÀNH PHỐ HÀ NỘI 30 2.1 Khái quát tình hình kinh tế - xã hội quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội 30 2.1.1 Vị trí địa lý, dân cư 30 2.1.2 Tình hình trị, kinh tế, xã hội 30 2.2 Kết xử lý vi phạm pháp luật bảo hiểm xã hội quận Hoàn Kiếm 32 2.2.1 Thực tiễn hành vi vi phạm pháp luật bảo hiểm xã hội địa bàn quận Hoàn Kiếm thành phố Hà Nội .32 2.2.2 Hoạt động xử lý vi phạm pháp luật bảo hiểm xã hội địa bàn quận Hoàn Kiếm thành phố Hà Nội 42 2.3 Nhận xét, đánh giá thực tiễn xử lý phạm pháp luật bảo hiểm xã hội quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội .44 2.3.1 Những kết đạt nguyên nhân .45 2.3.2 Những hạn chế, tồn nguyên nhân 46 KẾT LUẬN CHƢƠNG 53 Chƣơng 3: MỘT SỐ KIẾN NGHỊ NHẰM HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT VÀ HẠN CHẾ VI PHẠM PHÁP LUẬT VỀ BẢO HIỂM XÃ HỘI TẠI QUẬN HOÀN KIẾM, THÀNH PHỐ HÀ NỘI 54 3.1 Một số kiến nghị hoàn thiện pháp luật xử lý vi phạm pháp luật bảo hiểm xã hội .54 3.2 Một số kiến nghị nhằm hạn chế vi phạm pháp luật bảo hiểm xã hội quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội .58 KẾT LUẬN CHƢƠNG 64 KẾT LUẬN .65 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 67 DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT BHXH Bảo hiểm xã hội BHYT Bảo hiểm y tế ASXH An sinh xã hội VPPL Vi phạm pháp luật NLĐ Ngƣời lao động NSDLĐ Ngƣời sử dụng lao động DANH MỤC BẢNG Bảng 2.1.: Tổng hợp số liệu lao động đơn vị sử dụng lao động từ năm 2014 – 2018 33 Bảng 2.2 Thống kê số tiền nợ đọng BHXH giai đoạn 2014-2018 36 2.2.2 Hoạt động xử lý vi phạm pháp luật bảo hiểm xã hội địa bàn quận Hoàn Kiếm thành phố Hà Nội 42 Bảng 2.3: Số liệu tổng hợp đơn vị vi phạm số tiền thu hồi năm từ 2016 – 2018 42 MỞ ĐẦU Tính cấp thiết đề tài Phát triển ASXH nhằm đảm bảo cho đời sống NLĐ, BHXH sách quan trọng hàng đầu hệ thống ASXH nƣớc ta, đóng góp to lớn vào ổn định trị - xã hội phát triển kinh tế bền vững quốc gia Khi đánh giá tốc độ phát triển quốc gia, tiêu chí đánh giá hệ thống ASXH mà BHXH giữ vai trò nòng cốt Nhận thức đƣợc vai trò BHXH, Đảng Nhà nƣớc ta trọng đến việc xây dựng, bƣớc hoàn thiện hệ thống, sở pháp lý chế độ BHXH Nhà nƣớc ban hành Bộ Luật lao động, Luật BHXH…và văn hƣớng dẫn thi hành Các quy định BHXH giữ vai trò quan trọng việc đảm bảo quyền lợi NLĐ tham gia BHXH, pháp luật BHXH bƣớc đầu tạo lập đƣợc hành lang pháp lý với vai trò điều chỉnh quan hệ lĩnh vực BHXH, góp phần xây dựng hệ thống ASXH Nhà nƣớc, bảo vệ tốt quyền lợi NLĐ tham gia BHXH góp phần thúc đẩy sách ASXH Nhà nƣớc ta ngày phát triển Cùng với hình thành phát triển kinh tế thị trƣờng đồng thời hình thành quan hệ mà pháp luật BHXH cần điều chỉnh Trong năm gần đây, tình trạng vi phạm pháp luật BHXH có chiều hƣớng gia tăng, ảnh hƣởng khơng nhỏ đến quyền lợi NLĐ Một vấn đề cộm vi phạm pháp luật BHXH trình trạng chậm đóng, nợ đọng BHXH cho NLĐ ngày gia tăng với số tiền lớn xảy hầu hết địa phƣơng nƣớc Nghiêm trọng có nhiều đơn vị nợ đóng BHXH cho NLĐ thời gian dài, nhiều trƣờng hợp doanh nghiệp chiếm dụng tiền đóng BHXH NLĐ, làm ảnh hƣởng đến chế độ BHXH kịp thời Việc gian lận, trục lợi lĩnh vực BHXH có tính chất tƣơng đối phổ biến, khơng ảnh hƣởng nghiêm trọng tới quyền lợi ích đáng NLĐ, ngƣời tham gia mà gây hậu nghiêm trọng cho ổn định phát triển sách ASXH, ảnh hƣởng đến sách thu hút đầu tƣ để phát triển kinh tế Đảng Nhà nƣớc Hơn nữa, bối cảnh Việt Nam đẩy mạnh cơng nghiệp hóa, đại hóa kinh tế thị trƣờng hội nhập việc bảo đảm ổn định phát triển sách ASXH, bảo vệ lực lƣợng lao động xã hội yêu cầu tất yếu Vì vậy, ngày 20/6/2017, Quốc hội thông qua Luật số 12/2017/QH14 sửa đổi, bổ sung số điều Bộ luật Hình số 100/2015/QH13 có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/01/2018 Một số nội dung quan trọng đƣợc bổ sung nhóm tội phạm lĩnh vực BHXH bổ sung thêm tội danh liên quan đến lĩnh vực này, tội gian lận kinh doanh bảo hiểm (Điều 213); tội gian lận BHXH, BHTN (Điều 214); tội gian lận bảo hiểm y tế (BHYT) (Điều 215) tội trốn đóng BHXH, BHYT, BHTN cho NLĐ (Điều 216) Dù vậy, việc gia tăng hành vi vi phạm pháp luật BHXH chủ thể nƣớc không tránh khỏi, đó, Quận Hồn Kiếm, thành phố Hà Nội không ngoại lệ Những hành vi vi phạm pháp luật BHXH diễn trở thành điểm nóng quận Hồn Kiếm, làm ảnh hƣởng đến quyền lợi ích NLĐ tham gia BHXH Điều đặt yêu cầu cần có nghiên cứu cụ thể để có biện pháp xử lý phù hợp nhằm hạn chế hành vi vi phạm Từ sở đó, tác giả lựa chọn đề tài: “Xử lý vi phạm pháp luật BHXH từ thực tiễn quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội” để làm luận văn thạc sĩ luật học nhằm nghiên cứu góp phần hoàn thiện pháp luật xử lý vi phạm pháp luật BHXH nhƣ nâng cao hiệu thực thi pháp luật BHXH quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội Tình hình nghiên cứu đề tài Bảo hiểm xã hội vấn đề đƣợc Đảng, Nhà nƣớc quan tâm nhằm đảm bảo quyền lợi cho NLĐ tham gia BHXH Với mục đích bù đắp thu nhập cho NLĐ họ bị ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, nghỉ hƣu…do BHXH vấn đề đƣợc nghiên cứu rộng rãi với nhiều cách thức tiếp cận khác nhằm đánh giá đƣợc ƣu điểm mà BHXH mang lại cho NLĐ, đồng thời qua phân tích quy định BHXH để thấy đƣợc mặt tồn tại, bất cập thực tiễn thực Luật BHXH Vì vậy, kiến nghị sửa đổi, khoản Điều 26 Nghị định 95/2013/NĐ-CP nhƣ sau “2 Phạt tiền với mức từ 20% đến 25% tổng số tiền phải đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm thất nghiệp thời điểm lập biên vi phạm hành tối đa khơng q 7150000.000 đồng người sử dụng lao động có hành vi sau đây: a) Chậm đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm thất nghiệp; b) Đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm thất nghiệp khơng mức quy định; c) Đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp không đủ số người thuộc diện tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm thất nghiệp.” Thứ hai, cần có quy định bổ sung trách nhiệm NSDLĐ đăng ký tham gia thực đóng bảo hiểm xã hội cho ngƣời lao động Hiện nay, hệ thống pháp luật BHXH chƣa có quy định cụ thể, mang tính bắt buộc việc xác định trách nhiệm NSDLĐ đăng ký tham gia BHXH bắt buộc mà để sở chế NSDLĐ chủ động kê khai nộp, quan bảo hiểm kiểm tra, tra có vi phạm yêu cầu xử lý Tuy nhiên quy định nhƣ dễ dẫn đến tình trạng việc vi phạm xảy rồi, sau xử lý sau Điều khó khăn, đồng thời khơng đảm bảo quyền lợi ngƣời lao động Bởi có trƣờng hợp ngƣời sử dụng lao động sau bị phát vi phạm lâm vào tình trạng kinh doanh khó khăn, tình trạng phá sản khơng có khả thực biện pháp khắc phục vi phạm Do đó, nhƣ có chế ký quỹ bắt buộc vể đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc đảm bảo quyền lợi tốt cho ngƣời lao động Quy định việc ký quỹ bắt buộc cấc doanh nghiệp nhằm đảm bảo chi trả tiền đóng bảo hiểm xã hội doanh nghiệp gặp khó khăn sản xuất kinh doanh lâm vào tình trạng phá sản phải chấm dứt hợp đồng lao động mà tài sản lý khơng đủ để tốn tiền nợ đọng bảo hiểm xã hội Theo đó, thành lập trình hoạt động, doanh nghiệp phải sử dụng phần tiền để ký quỹ ngân hàng thƣơng mại hoạt động Việt Nam Tài khoản ký quỹ 55 Ngân hàng đƣợc liên kết với tài khoản BHXH Khi doanh nghiệp không thực trách nhiệm đóng BHXH cho NLĐ theo quy định quan bảo hiểm xã hội trích từ khoản ký quỹ để toán số tiền doanh nghiệp phải đóng tiền phạt có Doanh nghiệp đƣợc hƣởng lãi cho số tiền ký quỹ nêu trên sở thỏa thuận với ngân hàng thƣơng mại Nhƣ vậy, doanh nghiệp không vi phạm pháp luật, nợ đọng trốn đóng bảo hiểm xã hội, số tiền đƣợc hƣởng lãi Doanh nghiệp đƣợc rút toàn tiền ký quỹ châm dứt hoạt động Thứ ba, cần tăng mức lãi suất chậm đóng BHXH Điều 122 khoản Luật BHXH quy định Ngƣời sử dụng lao động có hành vi vi phạm quy định bảo hiểm xã hội từ 30 ngày trở lên ngồi việc phải đóng đủ số tiền chƣa đóng, chậm đóng bị xử lý theo quy định pháp luật, phải nộp số tiền lãi 02 lần mức lãi suất đầu tƣ quỹ bảo hiểm xã hội bình quân năm trƣớc liền kề tính số tiền, thời gian chậm đóng; khơng thực theo u cầu ngƣời có thẩm quyền, ngân hàng, tổ chức tín dụng khác, kho bạc nhà nƣớc có trách nhiệm trích từ tài khoản tiền gửi ngƣời sử dụng lao động để nộp số tiền chƣa đóng, chậm đóng lãi số tiền vào tài khoản quan bảo hiểm xã hội.Và Điều khoản diểm b Quyết định 60/2015/QĐ-TTg quy định b) Trƣờng hợp trốn đóng, chậm đóng, chiếm dụng tiền đóng, hƣởng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp từ 30 ngày trở lên, số tiền lãi phải thu 02 lần mức lãi suất đầu tƣ quỹ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp bình quân năm trƣớc liền kề tính số tiền, thời gian chậm đóng; Nhƣ vậy, ngƣời sử dụng lao động vi phạm quy định đóng bảo hiểm xã hội bị áp dụng mức lãi suất chậm trả Tuy nhiên, mức lãi suất tƣơng đối thấp (ở mức lần mức lãi suất đầu tƣ quỹ bảo hiểm xã hội) Do đó, mức lãi suất phạt không đủ sức răn đe ngƣời vi phạm Chính vậy, theo chúng tơi cần phải tăng mức lãi suất lân mức lần so với lãi suất đầu tƣ quỹ bảo hiểm đủ sức răn đe 56 Thứ tư, quy định chi tiết chức tra, xử lý hành vi vi phạm Luật Bảo hiểm xã hội Nghị định số 94/2008/NĐ-CP ngày 22/8/2008 Nghị định 116/2011/NĐCP Chính phủ quy định, Bảo hiểm xã hội Việt Nam quan thuộc Chính phủ, có chức tổ chức thực chế độ, sách BHXH có quyền kiểm tra việc tham gia hƣởng chế độ, sách BHXH; giải kiến nghị, khiếu nại, tố cáo theo quy định pháp luật BHXH có quyền trách nhiệm tổ chức thực chế độ, sách BHXH, thêm chức tra, xử lý hành vi vi phạm việc thực sách, pháp luật BHXH tổ chức, cá nhân, đơn vị sử dụng lao động Tuy nhiên, tổ chức BHXH vừa quan tổ chức thực hiện, vừa có chức tra cần có chế pháp lý phù hợp tránh tình trạng “vừa đá bóng, vừa thổi còi” trƣờng hợp vi phạm có “bắt tay” với đơn vị sử dụng lao động Thứ năm, hoàn thiện thẩm quyền xử phạt vi phạm lĩnh vực bảo hiểm xã hội Trao thẩm quyền xử phạt vi phạm lĩnh vực BHXH cho quan BHXH Theo Luật BHXH việc xử phạt quan Lao động- Thƣơng binh- Xã hội thực Điều gây khó khăn định cho quan BHXH, quan trực tiếp thực việc thu, nộp nên nắm đƣợc xác danh sách việc chấp hành đóng BHXH quan, doanh nghiệp, tổ chức; quan Lao động- Thƣơng binh- Xã hội gián tiếp thông qua kiểm tra, tra nên nắm bắt kịp thời tình hình vi phạm Do đó, phát doanh nghiệp chậm trốn đóng BHXH quan BHXH có cách buộc doanh nghiệp phải đóng BHXH khởi kiện tòa, nhƣng cách làm tốn cơng sức, thời gian hiệu không cao Tuy nhiên, trƣờng hợp quan BHXH khởi kiện Tòa án cấp cần thụ lý, giải dứt điểm, nhanh chóng vụ việc nhằm răn đe, làm gƣơng doanh nghiệp khác Trao cho BHXH Việt Nam quyền kiểm tra, tra việc thực Luật BHXH doanh nghiệp tổ chức kinh tế Hiện nay, hầu nhƣ khơng có quan kiểm tra, nhắc nhở doanh 57 nghiệp, tổ chức kinh tế thực nghĩa vụ Do đó, doanh nghiệp, quan, tổ chức tơn trọng quy định pháp luật thực hiện, ngƣợc lại cố tình khơng thực sử dụng “tiểu xảo” khác để né tránh nghĩa vụ nộp BHXH cho ngƣời lao động 3.2 Một số kiến nghị nhằm hạn chế vi phạm pháp luật bảo hiểm xã hội quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội Thứ nhất, BHXH quận Hoàn Kiếm cần tăng cƣờng công tác thông tin, tuyên truyền tra BHXH Tăng cƣờng đổi công tác thơng tin tun truyền, phổ biến sách, chế độ BHXH nội dung hình thức nhằm nâng cao nhận thức cho chủ sử dụng lao động NLĐ Trên sở để ngƣời tham gia BHXH chủ động tham gia thực tốt quy định pháp luật BHXH Cơ quan BHXH chủ trì, phối hợp với Phòng văn hóa thơng tin; Cơng đồn Lao động huyện; Phòng Tƣ pháp; Phòng Lao động- Thƣơng binh- Xã hội; quan Báo chí chủ động xây dựng kế hoạch hàng năm để tuyên truyền sâu rộng Luật BHXH văn hƣớng dẫn thi hành (cả BHXH bắt buộc tự nguyện) cho đơn vị sản xuất, kinh doanh, dịch vụ thành phần kinh tế nhằm làm chuyển biến nhận thức NSDLĐ NLĐ công tác BHXH; tích cực giải chế độ BHXH cho NLĐ theo quy định pháp luật Tăng cƣờng công tác phối hợp giám sát, tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật BHXH UBND quận đạo Phòng kinh tế, tài chính, chi cục Thuế quận Hồn Kiếm xây dựng quy chế kiểm sốt hoạt động doanh nghiệp sau cấp giấy phép đăng ký kinh doanh nhằm đảm bảo quyền lợi cho NLĐ Xử phạt vi phạm hành đơn vị sử dụng lao động nợ BHXH, trốn đóng BHXH làm ảnh hƣởng đến quyền lợi NLĐ Phối hợp với Liên đoàn Lao động quận tăng cƣờng công tác tuyên truyền, hoạt động bảo vệ quyền lợi NLĐ; Chủ động tiến hành khởi kiện chủ sử dụng lao động vi phạm quy định pháp luật quyền nghĩa vụ NLĐ lĩnh vực BHXH Phòng Lao động- thƣơng binh xã hội quận Hoàn Kiếm thực chức quản lý Nhà nƣớc BHXH địa bàn, chủ trì, phối hợp BHXH tổ chức tra, kiểm tra việc chấp 58 hành pháp luật BHXH hàng năm tất đơn vị sản xuất, kinh doanh, dịch vụ thành phần kinh tế xử lý vi phạm theo quy định; định kỳ hàng quý báo cáo kết UBND quận để biết đạo Liên đoàn Lao động hƣớng dẫn Cơng đồn sở thực đầy đủ trách nhiệm cấp việc chấp hành giám sát việc thực Luật BHXH đơn vị có biện pháp phù hợp để đấu tranh với NSDLĐ vi phạm pháp luật BHXH nhằm bảo vệ quyền lợi hợp pháp NLĐ đơn vị Để nâng cao nhận thức ngành, cấp, NSDLĐ, NLĐ nhân dân quan điểm Đảng sách ASXH đƣợc thể Nghị Đại hội lần thứ XI Đảng, nội dung BHXH nhƣ: khẳng định vị trí vai trò BHXH hệ thống sách ASXH; khẳng định chủ trƣơng phát triển mạnh hệ thống BHXH; tiếp tục sửa đổi, hoàn thiện pháp luật BHXH; tạo điều kiện thuận lợi để NLĐ tiếp cận tham gia loại hình bảo hiểm; đẩy mạnh xã hội hóa dịch vụ BHXH; giải thích rõ quyền lợi, nghĩa vụ cá nhân, tổ chức tham gia BHXH, ý nghĩa quan trọng việc tham gia BHXH ổn định an toàn kinh tế - xã hội, thúc đẩy công xã hội, bảo đảm phát triển bền vững; quy trình thực đăng ký, thu nộp BHXH; thủ tục đề nghị hƣởng chế độ BHXH chi trả BHXH Biểu dƣơng tập thể, cá nhân làm tốt công tác BHXH, phê phán vi phạm thực chế độ BHXH, vi phạm Luật BHXH Tiếp tục phối hợp với Báo BHXH, Đài Phát Truyền hình Hà Nội, Bản tin Ban Tuyên giáo Quận Phối hợp với Phòng văn hóa Thơng tin, Hội đồng phổ biến giáo dục pháp luật, Phòng LĐ-TB&XH, LĐLĐ đồn thể tổ chức tun truyền thơng qua hội nghị triển khai, tập huấn, phổ biến pháp luật BHXH, đặc biệt tổ chức tuyên truyền trực tiếp cho NSDLD, NLĐ đơn vị SDLĐ hội viên, đoàn viên đoàn thể Phối hợp với hội doanh nghiệp quận tuyên truyền, phổ biến đến chủ doanh nghiệp, doanh nhân trẻ sách, pháp luật BHXH 59 Biên soạn loại tài liệu nhƣ: Tờ gấp, tài liệu hỏi đáp, xây dựng cụm panô tuyên truyền số tuyến đƣờng quan trọng huyện, loại áp phích cổ động tuyên truyền nhân ngày lễ kỷ niệm ngày truyền thống ngành BHXH 16/2 Thứ hai, đổi nâng cao chất lƣợng hoạt động phòng nghiệp vụ BHXH Quận Tiếp tục rà soát, phân định rõ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn trách nhiệm đơn vị Nâng cao trách nhiệm ngƣời đứng đầu công tác chỉđạo, hƣớng dẫn thực thi nhiệm vụ Kiên khắc phục tình trạng đùn đẩy cơng việc phòng nghiệp vụ, tính thiếu đồng đạo, hƣớng dẫn nghiệp vụ, tạo điều kiện thuận lợi cho NLĐ, NSDLĐ, nhân dân tham gia thụ hƣởng sách BHXH Phân cơng nhiệm vụ, trách nhiệm rõ ràng cho công chức, viên chức; khắc phục tình trạng thụ động, phong cách làm việc hành chính, quan liêu đạo, điều hành thực thi nhiệm vụ, chuyển đổi nhanh sang phong cách phục vụ; gắn với việc đánh giá, phân loại công chức, viên chức hàng quý, hàng năm với kết thực nhiệm vụ đƣợc giao; tăng cƣờng tính gƣơng mẫu trách nhiệm công chức, viên chức lãnh đạo đạo, điều hành đơn vị Thứ ba, nâng cao lực đội ngũ công chức, viên chức thực thi pháp luật BHXH Nâng cao lực đội ngũ công chức, viên chức thực thi pháp luật BHXH (đặc biệt đội ngũ cán lãnh đạo) giải pháp nhằm bảo đảm thực pháp luật BHXH Trong đó, trọng việc xây dựng đội ngũ công chức, viên chức theo tiêu chuẩn vị trí chức danh, mạnh dạn thay viên chức lực hạn chế, phẩm chất đạo đức sa sút không đáp ứng đƣợc yêu cầu, nhiệm vụ; tuyển chọn viên chức có chất lƣợng, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ ngày cao ngành BHXH ngành hoạt động nghiệp vụ mang tính chuyên môn sâu Nhƣng đội ngũ công chức, viên chức BHXH quận chủ yếu đƣợc đào tạo 60 kinh tế, tài chính, xã hội, hầu hết chƣa đƣợc đào tạo nghiệp vụ BHXH Do đó, phải xây dựng kế hoạch dài hạn để đào tạo, đào tạo lại, bồi dƣỡng nâng cao kiến thức, chuyên môn nghiệp vụ cho đội ngũ công chức, viên chức, ngƣời quy hoạch Thƣờng xuyên đào tạo, bồi dƣỡng nâng cao chất lƣợng hoạt động đại lý thu, đại lý chi BHXH xã, phƣờng, thị trấn Thứ tư, tiếp tục học tập làm theo gƣơng đạo đức Chủ tịch Hồ Chí Minh để xây dựng đội ngũ cơng chức, viên chức BHXH quận có lĩnh trị vững vàng, phẩm chất đạo đức tốt, giỏi chuyên môn nghiệp vụ, cần, kiệm, liêm, chính, chí cơng vơ tƣ thực thi nhiệm vụ thực pháp luật BHXH Xây dựng thực nghiêm chuẩn mực đạo đức, quy tắc ứng xử, quy tắc phát ngôn; công chức, viên chức ngành BHXH phải tận tâm, tận lực hết lòng, phục vụ đối tƣợng tham gia thụ hƣởng sách BHXH Thứ năm, nâng cao chất lƣợng công tác tiếp nhận hồ sơ trả kết cửa, cử viên chức nắm vững chuyên mơn nghiệp vụ, có phẩm chất đạo đức tốt làm nhiệm vụ tiếp nhận hồ sơ trả kết cửa, niêm yết cơng khai quy trình, thời gian, thủ tục giải công việc phận cửa BHXH Quận Xây dựng triển khai thực cải cách hành theo chế liên thông BHXH TP BHXH huyện Tiếp tục ứng dụng có hiệu chƣơng trình công nghệ thông tin quản lý thực nghiệp vụ thu, quản lý đối tƣợng tham gia; chƣơng trình quản lý cấp sổ BHXH; quản lý đối tƣợng hƣởng lƣơng hƣu, trợ cấp BHXH hàng tháng, 01 lần; chƣơng trình thẩm định hồ sơ hƣởng BHXH; chƣơng trình tiếp nhận hồ sơ trả kết cửa; ứng dụng tốt đƣờng truyền liệu thông suốt từ BHXH quận đến BHXH huyện ngƣợc lại; quản lý, lƣu trữ, bảo mật liệu phục vụ tốt hoạt động ngành Thứ sáu, ứng dụng công nghệ thông tin quản lý nhằm hạn chế vi phạm pháp luật bảo hiểm xã hội Công tác quản lý đối tƣợng hƣởng BHXH đƣợc đặt phải chặt chẽ, xác thơng suốt đến ngƣời lao động tham gia đối tƣợng hƣởng BHXH; đảm bảo thời gian dài Để thực nhiệm vụ cơng nghệ thơng tin có vai trò đặc biệt quan trọng 61 + Trang bị máy vi tính cho tất cán BHXH quận để đủ sức tổ chức quản lý theo nguyên tắc: thu BHXH đến đâu phải đƣa liệu nộp ngƣời lao động vào máy tính đến + Từng bƣớc đào tạo, bồi dƣỡng cán nghiệp vụ máy tính theo phƣơng thức vừa học vừa làm + Tổ chức phần mềm quản lý theo hƣớng hoàn thiện dần, trƣớc mắt chủ yếu phục vụ công tác nhập liệu yêu cầu khai thác sử dụng đơn giản Trọng tâm xây dựng đƣợc kho liệu trình tham gia BHXH ngƣời lao động + Xây dựng liên kết hệ thống máy tính phạm vi diện rộng toàn ngành BHXH Việt Nam Trƣớc tiên thực nối mạng quan BHXH từ quận, huyện địa bàn thành phố Hà Nội từ BHXH quận Hoàn Kiếm đến BHXH thành phố Việc quản lý, lƣu trữ, xử lý nghiệp vụ công tác quản lý đối tƣợng tham gia BHXH nhiệm vụ quan trọng, sở để giải sách, chế độ cho ngƣời lao động ngƣời lao động có đủ điều kiện yêu cầu đƣợc hƣởng chế độ BHXH theo Luật định Vì vậy, cơng việc quản lý đòi hỏi phải cập nhật, lƣu trữ khối lƣợng sở liệu lớn khoảng thời gian dài đơn vị sử dụng lao động ngƣời lao động, cung cấp đầy đủ lƣợng thông tin cần thiết công tác thu, nộp BHXH giải chế độ sách giúp lãnh đạo BHXH cấp kịp thời đạo công tác quản lý thu BHXH cung cấp cho Ban, phòng nghiệp vụ liên quan để giải sách chế độ cho ngƣời lao động có tham gia BHXH Việc đƣa công nghệ tin học vào quản lý nhằm quản lý tồn ngƣời lao động tham gia đóng BHXH để đảm bảo quyền lợi hợp pháp họ BHXH theo Luật Quản lý mức lƣơng, phụ cấp điều kiện làm việc ngƣời lao động tồn q trình tham gia đóng BHXH để làm sở để giải chế độ BHXH trƣờng hợp Cung cấp số liệu làm để giải chế độ BHXH nhƣ đề khác liên quan đến việc hoạch định phát triển cấu xã hội có tham gia ngƣời lao động Thực nhiệm vụ quản lý quỹ BHXH việc quản lý số tiền thu, nộp BHXH đơn vị sử dụng lao động ngƣời lao động trích nộp 62 Tóm lại, việc nghiên cứu đƣa công nghệ thông tin vào quản lý điều kiện quan trọng để ngành BHXH đẩy mạnh cải cách hành hoạt động ngành công tác quản lý thu BHXH giải chế độ sách BHXH nhằm đảm bảo yêu cầu, ngày tăng ngành tình hình Việc quản lý tốt tất cơng tác, nghiệp vụ ngành qua hệ thông công nghệ thông tin giúp cho việc hạn chế sai phạm, phát sai phạm xử lý sai phạm cách hiệu 63 KẾT LUẬN CHƢƠNG Xử lý vi phạm pháp luật BHXH thông qua công tác kiểm tra, tra việc thực pháp luật BHXH đơn vị hoạt động hiệu việc đảm bảo cho việc thực chế độ sách BHXH Đảng, Nhà nƣớc, quan BHXH an sinh xã hội, đặc biệt lĩnh vực BHXH Việc đƣa giải pháp để hoàn thiện quy định xử phạt vi phạm pháp luật BHXH yêu cầu xúc Kết đảm bảo cho tất đối tƣợng thuộc diện tham gia BHXH đƣợc tham gia BHXH tiến tới ngƣời lao động xã hội đƣợc tham gia BHXH theo hình thức bắt buộc tự nguyện, đảm bảo xác q trình thời gian tham gia BHXH từngngƣời lao động, làm để giải chế độ BHXH đƣợc cơng bằng, xác theo nguyên tắc "có đóng, có hƣởng" "đóng nhiều hƣởng nhiều, đóng hƣởng ít" Với việc thực đồng giải pháp: Tăng cƣờng thẩm quyền xử phạt vi phạm pháp luật cho ngành BHXH; Tăng cƣờng xử lý hình vi phạm pháp luật BHXH; cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng cơng nghệ tin học việc quản lý nhằm hạn chế hành vi vi phạm; Tăng cƣờng công tác tra, kiểm tra; cao hiệu hoạt động tra, kiểm tra xử lý vi phạm pháp luật BHXH chắn đem lại hiệu cao việc xử lý vi phạm pháp luật BHXH quận Hồn Kiếm nói riêng nhƣ việc xử lý vi phạm pháp luật BHXH Việt Nam nói chung Có nhƣ vậy, quy định chế độ BHXH, mức xử phạt vi phạm pháp luật BXHH đạt đƣợc mục tiêu yên cầu đặt nhằm thực thắng lợi nghị Đảng, pháp luật Nhà nƣớc, đƣa sách, pháp luật Đảng Nhà nƣớc vào sống 64 KẾT LUẬN BHXH trụ cột, tảng ASXH Thực pháp luật BHXH trình hoạt động nhằm thực hóa quy định pháp luật BHXH, làm cho quy định pháp luật BHXH trở thành thực sống Thực pháp luật BHXH suy cho nhằm mở rộng nâng cao việc bảo đảm vật chất, góp phần ổn định đời sống cho NLĐ gia đình họ trƣờng hợp rủi ro sau trình lao động Vì vậy, thực pháp luật BHXH có vai trò quan trọng bảo đảm ASXH, góp phần phát triển kinh tế, ổn định trị trật tự xã hội địa bàn Quận nói riêng thành phố Hà Nội nói chung Q trình thực cho thấy, Luật BHXH phù hợp với thực tiễn, đƣợc sống chấp nhận ngày khẳng định vai trò quan trọng hệ thống sách xã hội Đảng Nhà nƣớc Tuy nhiên, trình thực Luật BHXH bộc lộ bất cập, hạn chế đặt nhu cầu khách quan việc sửa đổi Luật BHXH cách nhằm thiết lập khung sách, pháp luật BHXH phù hợp với phát triển kinh tế thị trƣờng, đáp ứng đƣợc nguyện vọng NLĐ, đảm bảo ASXH hội nhập kinh tế quốc tế tình hình Bắt nguồn từ nhu cầu thực tế cho việc quản lý thực Luật BHXH BHXH quận Hoàn Kiếm việc thực nghiệp vụ ngành địa bàn hoạt động tra, kiểm tra lại việc thực chế độ sách BHXH, BHYT BHXH huyện, thành thị thuộc BHXH quận Hoàn Kiếm đơn vị sử dụng lao động địa bàn nhằm nâng cao chất lƣợng phục vụ ngành BHXH theo tiêu chí ngành đề Qua việc đƣa giải pháp xử lý vi phạm pháp luật BHXH địa bàn quận Hoàn Kiếm thơng qua việc thống kê, so sánh để tìm nguyên nhân hành vi vi phạm pháp luật BHXH địa bàn công tác tra liên ngành, kiểm tra việc thực chế độ sách BHXH, BHYT đơn vị sử dụng lao động Học viên muốn đóng góp phần nhỏ bé việc xử lý vi phạm pháp luật BHXH địa bàn quận Hoàn Kiếm 65 Trong q trình nghiên cứu hồn thiện luận văn, học viên khơng tránh khỏi sai sót định Do vậy, học viên mong muốn trân trọng tiếp thu ý kiến đóng góp, nhận xét thầy cô giáo bạn bè đồng nghiệp 66 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO Bộ Lao động - Thƣơng binh Xã hội, Vụ BHXH (2018), Báo cáo tình hình thực Luật BHXH năm 2017 – 2018, Hà Nội BHXH quận Hoàn Kiếm (2015), Báo cáo tổng kết năm 2015, Hà Nội BHXH quận Hoàn Kiếm (2016), Báo cáo tổng kết năm 2016, Hà Nội BHXH quận Hoàn Kiếm (2017), Báo cáo tổng kết năm 2017, Hà Nội BHXH quận Hoàn Kiếm (2018), Báo cáo tổng kết năm 2018, Hà Nội BHXH Việt Nam (2011), Quyết định số 1111/QĐ-BHXH, ban hành quy định quản lý thu cấp sổ BHXH, thẻ BHYT, Hà Nội BHXH Việt Nam (2015), Quyết định số 99/QĐ-BHXH, Quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn cấu tổ chức BHXH địa phương, Hà Nội Chính phủ (2006), Nghị định số 152/2006/NĐ-CP ngày 22/12/2006, Hướng dẫn số điều Luật BHXH BHXH bắt buộc, Hà Nội Chính phủ (2007), Nghị định số 190/2007/NĐ-CP ngày 28/12/200, Hướng dẫn số điều Luật BHXH BHXH tự nguyện, Hà Nội 10 Chính phủ (2010), Nghị định số 86/2010/NĐ-CP ngày 13/8/2010, Quy định xử phạt vi phạm hành lĩnh vực BHXH, Hà Nội 11 Chính phủ (2013), Nghị định 66/2013/NĐ-CP quy định mức lương sở cán bộ, công, viên chức lực lượng vũ trang, Hà Nội 12 Công văn 1477/BHXH-CSXH, hướng dẫn thực chế độ thai sản theo quy định Bộ luật lao động 10/2013/QH13, Hà Nội 13 Công văn 4409/BHXH – CSXH, hướng dẫn giải hưởng số chế độ BHXH kể từ ngày 01/07/2013, Hà Nội 14 Nguyễn Văn Định, (2008), Giáo trình ASXH, NXB Đại học kinh tế quốc dân, Hà Nội 15 Nguyễn Văn Định (2008) Giáo trình bảo hiểm, NXB Đại học kinh tế quốc dân, Hà Nội 67 16 Học viện trị Quốc gia Hồ Chí Minh - Viện Nhà nƣớc Pháp luật (2006), Lý luận chung nhà nước pháp luật, tập I, Nxb Lý luận trị, Hà Nội 17 Hồng Thị Kim Quế (2005), Giáo trình Lý luận chung Nhà nước pháp luật, Nhà xuất Đại học Quốc gia Hà Nội, Hà Nội 18 Quốc hội (2003), Bộ luật Lao động (đã sửa đổi, bổ sung năm 2002), Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội 19 Quốc hội (2006), Luật BHXH số 71/2006/QH11, ngày 29 tháng năm 2006, Hà Nội 20 Quốc hội (2012), Bộ luật Lao động, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội 21 Quốc hội (2014), Luật BHXH số 58/2014/QH13, ngày 20 tháng 11 năm 2014, Hà Nội 22 Đỗ Văn Sinh (2005), Hoàn thiện quản lý quỹ BHXH Việt Nam, Luận án tiến sỹ kinh tế, Học viện CTQG Hồ Chí Minh, Hà Nội 23 Phạm Đỗ Nhật Tân, (2009), Giáo trình BHXH 1, 2, NXB Lao động – Xã hội, Hà Nội 24 Phạm Đình Thành (2010), “65 năm sách BHXH phát triển đất nƣớc”, Tạp chí BHXH, (136) , Hà Nội 25 Phạm Đình Thành (2012), “BHXH - trụ cột hệ thống ASXH quốc gia”, Tạp chí BHXH, (150) , Hà Nội 26 Nguyễn Thị Anh Thơ (2015), Sự bảo vệ lĩnh vực BHXH Việt Nam pháp luật hình sự, www.tapchibaohiemxahoi.gov.vn 27 Lê Thị Hoài Thu, Khoa Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội, “Luật BHXH từ quy định đến thực tiễn áp dụng”, Tạp chí BHXH kỳ 02, tháng 10/2009, Hà Nội 28 Dƣơng Xuân Triệu, (2009), Giáo trình Quản trị BHXH, NXB Lao động – Xã hội 29 Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) (1952), Công ước 102: Quy phạm tối thiểu an toàn xã hội 30 Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam (2010), Quyết định 777/QĐ- BHXH ngày 17/7/2010 hồ sơ quy trình giải hưởng chế độ BHXH, Hà Nội 68 31 Trƣờng Đại học Luật Hà Nội (2008), Giáo trình Luật ASXH, Nxb Công an nhân dân, Hà Nội 32 Trƣờng Đại học Luật Hà Nội (2009), Giáo trình lý luận chung Nhà nước Pháp luật, Nxb Công an nhân dân, Hà Nội 33 Trƣờng Đại học Quốc gia Hà Nội (1999), Giáo trình Luật Lao động Việt Nam, Nxb Đại học Quốc gia, Hà Nội 34 Trƣờng Đại học Quốc gia Hà Nội (2006), Giáo trình Lý luận chung Nhà nước Pháp luật, Nxb Đại học Quốc gia, Hà Nội 35 Viện ngôn ngữ học (1996), Từ điển tiếng Việt, Nxb Từ điển Bách Khoa, Hà Nội 36 Nguyễn Cửu Việt (2008), Giáo trình Luật hành Việt Nam, NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội 69 ... LÝ LUẬN VỀ XỬ LÝ VI PHẠM PHÁP LUẬT BẢO HIỂM XÃ HỘI VÀ QUY ĐỊNH PHÁP LUẬT HIỆN HÀNH VỀ XỬ LÝ VI PHẠM PHÁP LUẬT VỀ BẢO HIỂM XÃ HỘI 1.1 Một số vấn đề lý luận xử lý vi phạm pháp luật bảo hiểm. .. động xử lý vi phạm pháp luật bảo hiểm xã hội địa bàn quận Hoàn Kiếm thành phố Hà Nội 42 2.3 Nhận xét, đánh giá thực tiễn xử lý phạm pháp luật bảo hiểm xã hội quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà. .. kinh tế, xã hội 30 2.2 Kết xử lý vi phạm pháp luật bảo hiểm xã hội quận Hoàn Kiếm 32 2.2.1 Thực tiễn hành vi vi phạm pháp luật bảo hiểm xã hội địa bàn quận Hoàn Kiếm thành phố Hà Nội