Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động khám phá môi trường xung quanh cho trẻ 5 6 tuổi

Bởi vậy cho trẻ khám phá môi trường xung quanh là một nội dung không thể thiếu được trong các hoạt động của trẻ, nhận thức sâu sắc vấn đề này là một giáo viên đứng lớp nhiều năm bản thân

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

ĐỀ TÀI:

MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG HOẠT

ĐỘNG KHÁM PHÁ MÔI TRƯỜNG XUNG QUANH CHO

TRẺ 5 - 6 TUỔI Ở TRƯỜNG MẦM NON

Quảng Bình, tháng 09 năm 2018

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

ĐỀ TÀI:

MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG HOẠT

ĐỘNG KHÁM PHÁ MÔI TRƯỜNG XUNG QUANH CHO

TRẺ 5 - 6 TUỔI Ở TRƯỜNG MẦM NON

Họ tên: Dương Thị Huyền

Chức vụ: Giáo viên

Đơn vị: Trường mầm non Thanh Thủy

Quảng Bình, tháng 09 năm 2018

I PHẦN MỞ ĐẦU 1.1 Lý do chọn đề tài:

“Trẻ em là chủ nhân tương lai của đất nước” Đó là mong muốn của Bác Hồ từ bao đời

đã đi sâu vào tiềm thức trong mổi con người Việt Nam, vì vậy sự nghiệp giáo dục và đào tạo được Đảng và nhà nước ta quan tâm hàng đầu với mục đích: Chỉ đạo đổi mới nền giáo dục ngay từ tuổi ấu thơ, khi các cháu bắt đầu bước vào trường mầm non Mọi trẻ em sinh ra đều cần được gia đình và xã hội chăm sóc nuôi dưỡng chu đáo.Vì một tương lai tươi sáng vì một đất nước phồn vinh thì việc quan tâm chăm sóc cũng như tạo điều kiện cho trẻ phát triển một cách toàn diện là vấn đề mà toàn xã hội cần quan tâm Ngày nay với sự đổi mới không ngừng của xã hội, trí tuệ của trẻ được phát triển sớm hơn, nhu cầu, hứng thú, thị hiếu thẫm mỹ của trẻ ngày càng được mở rộng và đa dạng phong phú hơn, trẻ biết được nhiều điều hơn, khôn hơn và nói năng cũng mạch lạc hơn, đối với trẻ thế giới xung quanh thật là bao la rộng lớn có bao điều mới lạ hấp dẫn đồng thời chứa bao điều bí ẩn và cũng khó hiểu khiến cho trẻ tò mò muốn được biết, được khám phá những bí ẩn đó ở môi trường tự nhiên (Cỏ, cây, hoa, lá, chim chóc…) đến môi trường xã hội (Công việc, mối quan hệ giữa mọi người, về chính bản thân trẻ) Vì vậy đưa trẻ đến để khám phá môi trường xung quanh để cho trẻ thấy được thế giới xung quanh trẻ thật sinh động là vậy, thật thích thú là vậy, khiến cho trẻ luôn có niềm khao khát được trực tiếp tiếp xúc, trực tiếp khám phá, được tìm hiểu về chúng

Đồng thời để chuẩn bị cơ sở và tâm thế cho trẻ vào học ở trường phổ thông thì việc tổ chức cho trẻ đến và khám phá môi trường xung quanh chỉ có hiệu quả khi căn cứ trên đặc điểm học của trẻ mầm non Trẻ mầm non học qua bắt chước, qua trải nghiệm, thí nghiệm qua sự tương tác, chia sẽ kinh nghiệm, qua suy luận và vui chơi, tạo dựng môi trường giáo dục trẻ phù hợp, kích thích trẻ hoạt động tích cực trong môi trường xung quanh sẻ thúc đẩy sự phát triển của trẻ

Bởi vậy cho trẻ khám phá môi trường xung quanh là một nội dung không thể thiếu được trong các hoạt động của trẻ, nhận thức sâu sắc vấn đề này là một giáo viên đứng lớp nhiều năm bản thân tụi luôn trăn trở, suy nghĩ tìm tòi để tìm ra những biện pháp giảng dạy để giúp trẻ tham gia vào hoạt động khám phá một cách hứng thú và có ý nghĩa

vì thế tụi đó nghiên cứu và chọn đề tài: “Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt

động khám phá môi trường xung quanh cho trẻ 5-6 tuổi” làm sáng kiến cải tiến kỹ

thuật cho bản thân, với hy vọng những việc làm ít ỏi của tôi sẽ góp phần vào sự hình thành và phát triển toàn diện nhân cách của trẻ

1.2.Phạm vi áp dụng và điểm mới của đề tài:

Việc tổ chức tốt các hoạt động giáo dục là cơ sở quan trọng để trẻ tiếp nhận tri thức làm nền tảng vững chắc cho trẻ vào trường phổ thông, để làm được điều đó người giáo viên mầm non cần đặt hoạt động giáo dục lên hàng đầu xác định được qua hoạt động mà mình tổ chức trẻ sẽ lĩnh hội tri thức gì và cách lĩnh hội đó như thế nào?

Như chúng ta đã biết từ những năm trước đây tiết học khám phá môi trường xung

quanh được gọi là “ Làm quen với môi trường xung quanh”, bây giờ thêm cụm từ “

Khám phá” nghe vừa hấp dẫn vừa lôi cuốn, chúng ta cũng hiểu rằng trẻ 5-6 tuổi bây

giờ đó qua giai đoạn làm quen vì ngày nay với điều kiện chăm sóc tốt nên trí tuệ của trẻ

phát triển tốt hơn,vốn hiểu biết của trẻ về thế giới xung quanh cũng phong phú hơn nên cần hướng trẻ khám phá ra những điều thú vị hơn, bất ngờ hơn mà qua quá trình được khám phá, được trải nghiệm trẻ mới phát hiện ra được

Qua mỗi một hoạt động khám phá, thế giới mới của cuộc sống thực tại bao gồm tất cả những gì xung quanh trẻ được diển đạt, biểu đạt và truyền đạt qua những hình thức đa dạng độc đáo, có những thứ tưởng chừng như vô tri vô giác như: Hạt sỏi, tấm phao, hạt muối, các loài cỏ, cây, hoa, lá các hiện tượng thiên nhiên, vũ trụ… mà trẻ nhìn thấy được, qua đó trẻ bắt đầu dần dần nhận ra có mối quan hệ mật thiết giữa con người với con người, giữa con người với thiên nhiên

Khi trẻ được quan sát, được khám phá trẻ biết đặt câu hỏi: Tại sao? Làm thế nào? Điều gì sẽ xảy ra? có cách nào khác nữa?

Đối với trẻ mầm non hoạt động vui chơi là hoạt động chủ đạo “Trẻ chơi mà học, học

mà chơi” khi tham gia vào hoạt động trẻ luôn thấy thoải mái không bắt buộc qua đó ngày càng mở rộng tầm hiểu biết của trẻ về thế giới xung quanh góp phần mở rộng nhận thức, phát triển trí tuệ, giáo dục đạo đức, giáo dục thẫm mỹ đồng thời phát triển ngôn ngữ cho trẻ Là người trực tiếp đưa trẻ đi phát hiện những cái mới và để hoạt động giáo dục diễn ra một cách tự nhiên nhưng đạt kết quả tốt, tôi luôn tìm tòi suy nghĩ, tham khảo

ý kiến của các đồng nghiệp để tìm ra những phương pháp tốt nhất nhằm kích thích tính sáng tạo của trẻ

1.2.1.Phạm vi áp dụng.

Thực hiện mục tiêu giáo dục trẻ 5-6 tuổi vào việc tổ chức các hoạt động cho trẻ

“Khám phá môi trường xung quanh ” có lẽ đã được nhiều giáo viên trong huyện cũng

đầu tư nghiên cứu, đã tìm được các biện pháp tối ưu và mang lại kết quả thiết thực trong công tác dạy học góp phần vào sự hình thành và phát triển toàn diện nhân cách của trẻ Tuy nhiên thực tế mỗi trường mỗi khác vì vậy đề tài của tôi được nghiên cứu ở chính ngôi trường tôi đang công tác để tìm ra biện pháp thiết thực sát với thực tiễn nhất, mong đưa lại những kết quả khả quan, khi tổ chức cho trẻ hoạt động cần tạo điều kiện cho trẻ khám phá tìm hiểu những điều trẻ muốn ở mọi lúc mọi nơi, kết hợp cùng với các lĩnh vực khác như: Lĩnh vực phát triển ngôn ngữ (Làm quen chữ cái, thơ,chuyện) lĩnh vực phát triển thẫm mỹ (Âm nhạc, tạo hình) và ở mọi không gian trong và ngoài lớp, nếu có điều kiện hoặc có những tình huống xảy ra bất ngờ đều đưa trẻ tham gia vào hoạt động khám phá như vậy là tạo điều kiện cho trẻ mở rộng vốn hiểu biết của mình về thế giới xung quanh trẻ

1.2.2 Điểm mới của đề tài

Do đặc điểm của lứa tuổi nên khi dạy học cho trẻ, giáo viên cần tiến hành theo hướng

tiếp cận “Lấy trẻ làm trung tâm” đồng thời phối hợp phương pháp “Chơi mà học, học

mà chơi” theo chương trình giáo dục mầm non Một giờ học khám phá giáo viên xây

dựng theo mỗi cách khác nhau, mỗi giờ học chọn một phần trọng tâm chủ yếu trong một hoạt động

II PHẦN NỘI DUNG

2.1 Thực trạng:

Trước đây trường mầm non nơi tôi công tác, khi còn tổ chức tiết học khám phá dưới hình thức làm quen môi trường xung quanh còn rập khuôn theo giáo án, trang thiết bị

không đầy đủ, vì thế giáo viên chưa phát huy được tính sáng tạo của mình trong hoạt động khám phá của trẻ, điều đó dẫn đến có rất nhiều trẻ tham gia tiết học không hứng thú, những hình thức cho trẻ làm quen bằng tranh, ảnh…dường như quá quen thuộc, phần nào gây sự nhàm chán, kết quả cho thấy đa số trẻ không hứng thú, ít tập trung chú ý dẫn đến kết quả trên trẻ chưa cao

Năm học 2017-2018 tôi được nhà trường phân công dạy lớp mẩu giáo lớn với tổng số cháu là 45 cháu, hầu hết trẻ trong lớp đều là con làm nông, có nhiều trẻ ba mẹ đi làm ăn

xa trẻ sống với ông bà nên không được trực tiếp theo sát việc học của trẻ, nên sự hiểu biết của trẻ rất nhiều hạn chế và ở lớp tôi có rất nhiều trẻ chưa qua lớp mẩu giáo 4 tuổi nên việc nắm bắt chương trình không đồng đều, trường nằm trong địa bàn có nền kinh tế kém phát triển, đời sống người dân còn khó khăn nên ảnh hưởng rất nhiều đến việc chăm sóc

và giáo dục trẻ Trăn trở với thực trạng trên, là giáo viên trực tiếp đứng lớp tôi luôn suy nghĩ làm thế nào và bằng phương pháp gì? Để giúp trẻ khi tham gia tiết học khám phá

về môi trường xung quanh một cách có hiệu quả giúp trẻ hứng thú và lĩnh hội được những kiến thức mà cô truyền đạt để qua mỗi tiết dạy thấy được sự hứng thú, sự thỏa mãn của trẻ khi được giải đáp chính sự tham gia thực hiện của mình Chính vì vậy, bản thân tôi mạnh dạn thực hiện một số biện pháp để giúp trẻ tham gia khám phá môi trường xung quanh hứng thú và đạt kết quả cao hơn góp phần mở rộng vốn kiến thức cho trẻ về thế giới xung quanh góp phần đào tạo thế hệ trẻ những con người phát triển toàn diện về đức- trí- thể- mỹ

Qua thời gian thực hiện và nắm bắt tình hình thực tế, tôi nhận thấy có những thuận lợi

và khú khăn sau:

2.1.1.Thuận lợi:

Trong năm học vừa qua được sự quan tâm giúp đỡ của các cấp lãnh đạo phòng giáo dục, của địa phương cùng với sự chỉ đạo sát sao của ban giám hiệu nhà trường, cơ sở vật chất đang từng bước được tăng trưởng, đồ dùng đồ chơi phục vụ cho hoạt động chơi và học của trẻ ngày càng phong phú, đặc biệt là được sử dụng công nghệ thông tin rộng rải vào hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ

- Phòng học, sân gạch rộng rải, sạch sẽ, đảm bảo an toàn cho trẻ Khu vườn cỏ có diện tích phù hợp với nhiều loại đồ chơi ngoài trời

- Đồ chơi ngoài trời được bố trí khoa học, đảm bảo an toàn cho trẻ

- Nhà trường có khu phát triển vận động cho trẻ rộng rải, có nhiều đồ dùng đồ chơi cho trẻ thường xuyên luyện tập

- Môi trường ngoài lớp học có đầy đủ các công trình: Vườn cổ tích, chợ quê, đồi núi, thảm cỏ giúp trẻ có điều kiện khám phá,trải nghiệm thực tế nhằm tạo hứng thú trong mọi hoạt động của trẻ

- Luôn tham gia, dự các tiết thao giảng, hội giảng của trường, của cụm tổ chức

- Luôn có sự chỉ đạo sát sao của ban giám hiệu trong kế hoạch lịch trình khi thực hiện chuyên đề

- Giáo viên trong lớp đoàn kết biết cùng nhau đưa ra các biện pháp tổ chức các trò chơi vận động nhằm phát triển tốt về thể lực cho trẻ

- Một số phụ huynh nhiệt tình chia sẻ với giáo viên ở lớp về tình hình của trẻ ở nhà và luôn quan tâm đến trẻ thường xuyên dành thời gian trao đổi với cô giáo để cùng chăm sóc và giáo dục trẻ

- Bản thân nhiều năm công tác trong nghề, đạt nhiều thành tích cao trong công tác giảng dạy Là một giáo viên tâm huyết với nghề, có lòng yêu thương trẻ tận tình với công việc Luôn luôn cú ý thức phấn đấu vươn lên, thường xuyên tìm tòi, nghiên cứu tài liệu như tạp chí, thông tin trên mạng có liên quan đến việc chăm sóc và giáo dục trẻ để áp dụng vào việc chăm sóc giáo dục trẻ hằng ngày nhất là việc tổ chức các trò chơi vận động nhằm phát triển tốt về thể lực cho trẻ

Mặc dù có những thuận lợi cơ bản tuy nhiên trong quá trình thực hiện đề tài này của lớp tôi vẫn có những khó khăn sau:

Bên cạnh những thuận lợi trên bản thân tôi cũng gặp phải những khó khăn sau:

2.1.2.Khó khăn:

- Các cháu lớp tôi phụ trách chủ yếu là con em của gia đình làm nông nên khó có điều kiện đưa các con đi khu vui chơi, cung thiếu nhi, công viên để các cháu được vui chơi trải nghiệm nên khả năng thể hiện của các cháu không đồng đều

- Thời gian tổ chức khám phá cũng hạn hẹp vì hoạt động không thể diễn ra trong suốt cả một hoạt động của trẻ mà còn chủ yếu được lồng ghép tích hợp vào các hoạt động mà thôi

- Khả năng chú ý có chủ định của một số trẻ còn chưa cao Trẻ dễ dàng vào khám phá nhưng cũng nhanh tự rút ra khỏi hoạt động vì không kiên nhẫn để đợi kết quả

- Trong lớp số trẻ đồng 45 trẻ, một số trẻ còn rụt rè nhút nhát và không thích tham gia vào các hoạt động tập thể Một số trẻ được bố mẹ nuông chiều từ nhỏ, ít có cơ hội được rèn luyện nên lười vận động

- Các loại đồ dùng để phục vụ cho việc khám phá của trẻ như: kính phóng dại, kính lúp,

bể cá chưa đầy đủ

- Chế độ sinh hoạt của trẻ diễn ra thường xuyên liên tục để bám sát hoạt động nên thời gian để làm đồ dùng đồ chơi còn hạn chế

- Không gian để cho trẻ khám phá quá chật hẹp

- Vốn hiểu biết của trẻ về thế giới xung quanh còn nhiều hạn chế

- Cơ sở vật chất của trường lớp mặc dù có tu bổ qua hàng năm song vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu của chương trình hiện nay

Từ những thực trạng trên tôi đó nổ lực tìm tòi nghiên cứu tài liệu cộng với sự nhiệt tình của bản thân, tôi luôn trăn trở suy nghĩ làm thế nào để đưa trẻ tham gia vào các hoạt động khám phá đạt kết quả cao, tạo cho trẻ khi bắt đầu hòa mình vào quá trình hoạt động một cách thoải mái tự tin và tự thỏa mản khi được trải nghiệm

=>Xuất phát từ tình hình thực tế trên tôi đã khảo sát thực trạng của lớp tôi như sau:

1.1.3: Điều tra thực tiễn:

Vào đầu năm học, tôi đó khảo sát đánh giá trẻ về khả năng khám phá của trẻ để nắm bắt khả năng, để từ đó tìm ra những biện pháp phù hợp và được kết quả như sau:

Qua khảo sát thực trạng lớp tôi đầu năm,kết quả cho thấy:

Tổng số trẻ 45/45

Nội dung

Tốt Khá Trungbình Yếu

Kĩ năng khám phá, trải

nghiệm,quan sát, so sánh,

phân loại

Khả năng tham gia vào

Nâng cao lòng tự tin vào

kết quả đạt được 8 17,8 11 24,4 16 35,6 10 22,2

2.2 Các giải pháp

2.2.1 Xây dựng nội dung kế hoạch:

Khi xây dựng kế hoạch nhất thiết người giáo viên dựa vào những căn cứ cần thiết,

đó là:

- Căn cứ vào nội dung chương trình giáo dục trẻ 5- 6 tuổi về nội dung cho trẻ khám phá MTXQ

- Căn cứ mục tiêu giáo dục trẻ độ tuổi 5-6 tuổi

- Căn cứ thực trạng của trẻ trong lớp mình đang phụ trách

Để xây dựng nội dung kế hoạch cho trẻ khám phá MTXQ phù hợp với chủ đề chủ điểm, phù hợp với độ tuổi của trẻ

2.2.2 Xây dựng loại tiết học với đề tài cụ thể:

Để lý thuyết và thực hành đi đôi với nhau giúp cho giáo viên hiểu được nội dung một cách sâu sắc hơn, sau các buổi bồi dưỡng chuyên môn về lý thuyết tôi đó xây dựng từng loại tiết cụ thể như sau:

- Loại tiết học tìm hiểu đồ vật

- Loại tiết học tìm hiểu thực vật

- Loại tiết học tìm hiểu động vật

- Loại tiết học với đề tài trò chuyện, khám phá khoa học

=>Chú ý hạn chế các đề tài khó, xa vời đối với trẻ.`

Do phân loại rỏ ràng các loại tiết như vậy nên bản thân tôi đó nắm vững nội dung, hình thức và phương pháp để tổ chức cho trẻ khám phá MTXQ

2.2.3 Phối hợp với ban giám hiệu nhà trường chuẩn bị đồ dùng đồ chơi để phục vụ cho quá trình khám phá khoa học của trẻ.

Để đi đến thành công của hoạt động thì ngoài việc chuẩn bị kiến thức cơ bản cho trẻ

khám phá thì đồ dùng trực quan là một yếu tố không thể thiếu được, đồ dùng trực quan càng đẹp thì càng hấp dẫn, càng thu hút được trẻ,vì trẻ chỉ lĩnh hội kiến thức được bao nhiêu khi trực tiếp tri giác các đối tượng, nếu đồ dùng đồ chơi càng đẹp hấp dẫn thì càng thu hút trẻ hơn, nắm bắt được điều này khi cho trẻ khám phá môi trường xung quanh tôi thường chuẩn bị chu đáo đồ dùng trực quan dù là vật thật hay đồ dùng tự làm hoặc tranh ảnh thì phải chọn những hình ảnh đẹp mắt, sinh động, màu sắc hợp lý, an toàn đối với trẻ

Và tôi đã chuẩn bị các đồ dùng như sau để cho trẻ khám phá, tìm hiểu:

- Tranh ảnh các loại

- Các con vật nuôi như: chim, cá, mèo, gà…

- Có bể nuôi cỏ các loại

- Có bình gieo hạt, các loại hạt giống cây trồng

- Cân, kính phóng đại, nam châm, gương

- Các loại hạt: Sỏi, đá, đường, muối…

- Các loại phao, xốp, xi măng…

- Bàn chơi nước: chai, ca, dụng cụ đựng nước, phểu…

- Các loại bột màu để pha nước

- Vỏ sò, vỏ hến

- Thước để đo…

Tất cả đồ dùng và các đối tượng để trẻ tiếp xúc trong quá trình hoạt động cần đảm bảo

vệ sinh và đảm bảo an toàn tuyệt đối khi trẻ hoạt động

Ví dụ: Trong chủ điểm “Thế giới động vật” khi cho trẻ khám phá các loại cá, tôi sẽ

chuẩn bị 2-3 con cá mạnh khỏe, đẹp kích thước vừa đủ, để cho trẻ quan sát và phát hiện Tôi luôn tích cực sưu tầm, tận dụng các nguyên vật liệu sẵn có ở địa phương như: Phao, xốp, các mẩu gỗ, đá sỏi có hình dạng đẹp để cho trẻ khám phá khoa học về chìm-nổi

Đặc biệt với việc sử dụng rộng rải công nghệ thông tin hiện nay thỡ việc sử dụng đồ dùng trực quan trên máy vi tính càng mang lại cho trẻ sự hứng thú và kích thích trẻ tham gia vào hoạt động hơn bởi trên máy vi tính các hình ảnh có thể xuất hiện hoặc mất đi theo ý muốn mà hình ảnh có màu sắc đẹp, phù hợp và sinh động

Ví dụ: “ Chủ điểm thế giới động vật”

Tiết dạy: tìm hiểu các con vật sống trong rừng

Tôi đã sưu tầm hình các con vật sống trong rừng mình sẽ dạy cho vào một file, khi vào hoạt động với lời giới thiệu hoặc câu đố dí dỏm đến con vật nào thì con vật nào thì con vật đó sẽ xuất hiện trên màn hình một cách sinh động, lôi cuốn sự chú ý của trẻ

Khi trẻ tham gia trò chơi: Đố biết con gì? các con vật với các bộ phận bị các mảng che khuất để cho trẻ đoán xem đó là con vật gì? Và bộ phận gì bị che khuất => Như thế càng kích thích tính tò mò, sự phỏng đoán của trẻ

Khi đến phần mở rộng trong rừng cũng có nhiều con vật khác nữa thì tôi sẽ điều khiển cho các con vật đó chạy qua chạy lại trước màn hình điều đó khiến trẻ thích thú.Qua đó tạo cơ hội cho trẻ khám phá về đặc điểm nổi bật, môi trường sống và ích lợi của các con vật, cháu biết được một vài mối liên hệ đơn giản giữa các con vật và môi trường sống, biết được cách chăm sóc và bảo vệ chúng như vậy phát triển óc quan sát, so sánh khả năng nhận xét, phán đoán của trẻ hình thành ở trẻ thái độ đúng đắn đối với các con vật Đồng thời nhằm kích thích hứng thú tính ham hiểu biết, bản tính thích tìm hiểu, tự mày mò khám phá của trẻ Dựa vào yêu cầu thực tế dạy trẻ tôi luôn tự tìm tòi, sáng tạo trong quá trình chuẩn bị đồ dùng dạy học phục vụ cho hoạt động khám phá của trẻ như: cân, nam châm, kính lúp…Đồng thời tận dụng các nguyên vật liệu sẳn có ở địa phương như: đá, sỏi, muối, phao, nắp nhựa… Để cho trẻ khám phá khoa học về các hiện tượng xảy ra

Ví dụ: Khám phá khoa học 1 vài chất tan trong nước.

- Cho trẻ tự trải nghiệm sau đó cùng nhau thảo luận xem điều gì xảy ra với muối khi cho vào nước

Cùng với các câu hỏi gợi mở của cô giáo

+ Muối đã biến đi đâu khi ta cho vào nước?

+ Khi cho muối vào điều gì sẽ xảy ra?

+Nước sẽ có vị gì khi muối tan ra?

Qua quá trình cho trẻ tự khám phá thử nghiệm cùng với đồ dùng trực quan cùng với

sự giúp đỡ của cô trẻ rất thích thú và tự hào vì kết quả là của trẻ do trẻ tự tạo nên đó mang lại sự thỏa mãn cho trẻ làm tăng sự mong muốn được tham gia vào các lần sau, như vậy trẻ tiếp thu bài nhanh, khắc sâu kiến thức trẻ vừa thực hiện

Dựa vào thực tế ở lớp, đầu năm học tôi tổ chức kiểm kê tài sản của lớp, đồ dùng tận dụng được trong lớp học, qua đó tôi nắm bắt được những đồ dùng đồ chơi còn thiếu để

bổ sung cho năm học mới Từ những nắm bắt trên tôi mạnh dạn đề nghị với BGH nhà trường trang cấp thêm thiết bị đồ dùng dạy học phục vụ như: Đèn chiếu, tranh ảnh, mô hình, tranh lô tô đầy đủ để phục vụ cho việc thực hiện chương trình giáo dục mầm non hiện nay

Như vậy để có được một hoạt động khám phá có kết quả tốt, thì việc chuẩn bị đồ dùng trực quan là một yếu tố quyết định Vì vậy cô phải chuẩn bị đồ dùng trực quan phải đầy

đủ, đẹp, màu sắc phù hợp, an toàn đối với trẻ nếu là vật thật thì phải khỏe mạnh, an toàn

2.2.4 Biện pháp làm giàu vốn hiểu biết của trẻ về thế giới xung quanh nâng và cao

kỹ năng khám phá môi trường xung quanh thụng qua tiết dạy:

Thế giới xung quanh trẻ rất đa dạng và phong phú, ngoài những điều trẻ đã biết, trẻ đã quan sát được còn có những điều mà trẻ chưa biết và cần khám phá để trả lời những điều

đó là trách nhiệm của cô giáo, bởi vậy để giúp trẻ không bị nhàm chán, tiếp thu ghi nhớ lâu và chính xác hóa biểu tượng mình vừa tri giác được thì cô giáo cần kích thích trẻ cùng phỏng đoán, xem xét, suy luận tạo cho trẻ cơ hội được mở rộng tầm hiểu biết về thế giới xung quanh trẻ

Các biểu tượng về thế giới xung quanh đưa đến cho trẻ qua nhiều hình thức như: ca dao, câu đố, bài thơ…Vì vậy trong một hoạt động cho trẻ khám phá tôi luôn tìm kiếm sưu tầm để thay đổi những hình thức tổ chức cho trẻ để từ đó trẻ chính xác hóa biểu tượng mà mình vừa khám phá

Ví dụ: Khi cho trẻ tìm hiểu con mèo tụi sẽ đọc câu đố:

“Con gì nhanh nhẹn

Rất thích leo cây Lại hay vồ chuột”

Chỉ nghe câu đố trẻ đoán ngay đó là con mèo bởi vì trong đầu trẻ biểu tượng về con mèo chính là con vật hay leo trèo và thích bắt chuột

Khi cho trẻ tìm hiểu thế giới côn trùng, khi giới thiệu đến con muỗi

Tôi sẽ đọc câu đố:

“ Con gì khi ta ngủ Nếu không mắc màn che Quanh người kêu vo ve Cắm vòi vào hút máu”.

Trẻ biết ngay đó là con muỗi vì ngoài đặc điểm cụ thể của con muỗi thì biểu tượng trong trẻ con muỗi luôn kêu vo ve, nếu ta ngủ không mắc màn thì sẽ bị muỗi đến hút máu

Còn khi cho trẻ khám phá khoa học về “Các hiện tượng tự nhiên”, khi cho trẻ tìm hiểu

về thời tiết của mùa hè thì tôi cho trẻ biết mùa hè ngoài thời tiết oi bức nóng nảy cũng có mưa rào, cây cối xanh tốt

Như vậy việc làm giàu vốn hiểu biết của trẻ về môi trường xung quanh còn được thực hiện các kỹ năng so sánh, phân loại, thử nghiệm, thảo luận trong nhóm của mình để đi đến thống nhất, các hoạt động đó liên kết với nhau một cách phù hợp, linh hoạt tạo ra những tình huống giúp trẻ thực hiện giúp trẻ thực sự được lĩnh hội kiến thức hình thành các kỹ năng cơ bản về hoạt động mà trẻ khám phá từ đó đưa tiết học đạt kết quả cao hơn

mỗi cô giáo mầm non phải nắm vững phương pháp và áp dụng một cách khoa học, nhận thức được điều đó, bản thân tôi luôn đúc rút kinh nghiệm qua từng đợt bồi dưỡng chuyên môn để lên kế hoạch bài soạn một cách khoa học, đảm bảo nguyên tắc dạy học, chuẩn bị chu đáo đồ dùng dù là vật thật hay mô hình tôi đều tổ chức cho trẻ như sau:

- Khi vào bài cô phải dùng nhiều thủ thuật khác nhau như câu đố dí dỏm, một bài thơ ngắn…như vậy khi nghe trẻ rất vui vẻ hào hứng, kích thích tư duy, khả năng suy đoán, làm phong phú vốn từ và ngôn ngữ mạch lạc cho trẻ

- Đầu tiên cho trẻ quan sát kỹ và nhận ra những nét đặc trưng của các đối tượng mà trẻ quan sát được bằng cách sử dụng các giác quan một cách thích hợp

- Cho trẻ cùng nhau xem xét điểm giống nhau và khác nhau của các đối tượng

- Cần giành thời gian cho trẻ cùng nhóm của mình tự trải nghiệm và bày tỏ ý kiến của bản thân sau đó cùng đi đến thống nhất và đưa ra để cô cùng các bạn nhóm khác nhận xét

- Sử dụng những câu hỏi gợi mở, có tính suy luận, phán đoán để khích lệ trẻ suy nghĩ, phỏng đoán về những gì trẻ đang nhìn thấy, đang làm để phát triển những ý tưởng của mình

- Tạo môi trường hoạt động khám phá phong phú, hấp dẫn với các loại đồ dùng đồ chơi phong phú được tạo nên từ các nguyên vật liệu khác nhau

- Cuối tiết học để cũng cố phần trọng tâm của bài học tôi thường tổ chức các trò chơi

bỗ trợ, các trò chơi động, trò chơi tĩnh đan xen nhau để tạo hứng thú, tiết dạy vui tươi, trẻ thêm phần hoạt bát nhanh nhẹn đưa đến tiết học đạt kết quả cao

-Trong tiết dạy môi trường xung quanh tôi lồng ghép tích hợp các môn khác như: Toán

Âm nhạc, Tạo hình, Văn học … để trẻ thêm hứng thú, ghi nhớ tốt hơn, hiểu vấn đề sâu

và rộng hơn

Ví dụ: Chủ đề: Tim hiểu một số con vật sống trong rừng.

Khi vào bài tôi tổ chức cho trẻ thi “đố vui ” cô đọc câu đố bằng các câu thơ vui, dí

dỏm mà tôi đó sưu tầm được:

Con gì đội lốt ngộ không Trèo cây hái quả thần thông chuyền cành (Con khỉ)

Con gì chúa tể rừng sâu