Giáo án: Hình Học 9 Năm học 2008 - 2009 Chng III: GểC VI NG TRềN Tit 37 - Đ1. GểC TM, S O CUNG. Ngy son: 11/01/2009 Ngày dạy: 15/1/2009 I. MC TIấU BI DY - HS nhn bit c gúc tõm, cú th ch ra hai cung tng ng, trong ú cú mt cung b chn. - Thnh tho cỏch o gúc tõm bng thc o gúc, thy rừ s tng ng gia s o () ca cung v ca gúc tõm chn cung ú trong trng hp cung nh hoc cung na ng trũn. HS bit suy ra s o () ca cung ln ( cú s o ln hn 180 0 hoc bộ hn hoc bng 360 0 ) - Bit so sỏnh hai cung trờn mt ng trũn. - Hiu c cỏc nh lý v cng hai cung. - Bit v, o cn thn v suy lun hp logớc. - Bit bỏc b mnh bng mt phn vớ d. II. ph ơng tiện dạy học GV: Thc thng, compa, thc o gúc, ng h. Bng ph v hỡnh 1, 3, 4 ( tr 67, 68 SGK) HS: Thc thng, com pa, thc o gúc A. TIN TRèNH DY - HC. Hot ng thy Hot ng trũ Ni dung 1. Kim tra bi c (khụng) 2. Bi mi Hot ng 1:Gii thiu chng III GV: Chng III chỳng ta s hc v cỏc loi gúc vi ng trũn, gúc tõm, gúc ni tip, gúc to bi tia tip tuyn vi dõy cung, gúc cú nh bờn trong hay bờn ngoi ng trũn Ta cũn c hc v qu tớch cung cha gúc, t giỏc ni tip v cỏc cụng thc tớnh di ng trũn, cung trũn, din tớch hỡnh trũn, hỡnh qut trũn. Bi u chng chỳng ta s hc v gúc tõm - S o cung Hot ng 2:Gúc tõm GV treo bng ph v hỡnh 1 tr 67 SGK (a) 0 0 < < 180 0 (b) = 180 0 - Hóy nhn xột v gúc AOB. - Gúc AOB l mt gúc tõm. HS nghe giỏo viờn trỡnh by H: quan sỏt hỡnh v 1. Gúc tõm nh ngha. Ngời thực hiện: Hoàng Văn Nam Trờng THCS Hải Nam 1 1 Giáo án: Hình Học 9 Năm học 2008 - 2009 Vy th no l gúc tõm ? - Khi CD l ng kớnh thỡ gúc COD cú l gúc tõm khụng ? - Gúc COD cú s o bng bao nhiờu . GV: hai cnh ca gúc AOB ct ng trũn ti hai im A v B, do ú chia ng trũn thnh hai cung. Vi cỏc gúc ( 0 0 < < 180 0 ), cung nm bờn trong gúc c gi l cung nh; cung nm bờn ngoi gúc c gi l cung ln Cung AB c ký hiu l AB phõn bit hai cung cú chung cỏc mỳt l A v B ta ký hiu l: AmB ; AnB GV: Cung nm bờn trong gúc gi l cung b chn. Hot ng 3:S o cung GV: Ta ó bit cỏch xỏc nh s o gúc bng thc o gúc. Cũn s o cung c xỏc nh nh th no ? Ngi ta nh ngha s o cung nh sau. GV a nh ngha tr 67 SGK yờu cu mt hc sinh c to nh ngha. GV: Ta ó bit cỏch xỏc nh s o gúc bng thc o gúc. Cũn s o cung c xỏc nh nh th no ? Ngi ta xỏc nh s o cung nh sau : GV a nh ngha tr 67 SGK lờn mn hỡnh, yờu cu mt hc sinh c to nh ngha. Cho gúc AOB = . Tớnh s o cung AB nh. , s o cung AB ln - GV yờu cu HS c vớ d SGK - GV lu ý s khỏc bit gia s o gúc v s o cung. 0 s o gúc 180 0 . HS quan sỏt v tr li + nh ngha gúc l tõm ng trũn. HS nờu nh ngha SGK tr 66 COD l gúc tõm vỡ gúc COD cú nh l tõm ng trũn. - Cú s o bng 180 0 . HS: + cung nh l cung AmB + cung ln l cung AnB + Hỡnh 1(b) mi cung l mt na ng trũn. H: c nh ngha H: Da vo nh ngha tớnh m D C O B A O ã AOB l gúc tõm chn cung AmB ã COD l gúc tõm chn na ng trũn 2. S o cung nh ngha Vớ d: Ngời thực hiện: Hoàng Văn Nam Trờng THCS Hải Nam 2 2 Giáo án: Hình Học 9 Năm học 2008 - 2009 0 s o cung 360 0 GV cho hc sinh c chỳ ý SGK trang 67. Hot ng 4:So sỏnh hai cung GV: Ta ch so sỏnh hai cung trong mt ng trũn hoc hai ng trũn bng nhau. G:Cho hs lm ?1 ? Lm th no v hai cung bng nhau Hot ng 5: Khi no thỡ ằ ằ ằ đAB đAC đCBs s s= + ? G: Cho hs d oỏn Khi no thỡ ằ ằ ằ đAB đAC đCBs s s= + ? GV: Nờu nh lý. Nu C l im nm trờn cung AB thỡ: S cung AB = s cung AC + s cung CB GV: Em hóy chng minh ng thc trờn ( C thuc cung AB nh). GV yờu cu hc sinh nhc li ni dung nh lý v núi: nu C thuc Cung AB ln thỡ nh lý vn ỳng Hot ng 6: Luyn tp - Cng c GV: yờu cu hc sinh nhc li cỏc nh ngha v gúc tõm, s o cung, so sỏnh 2 cung v nh ngha v cng s o cung. 3. H ơng dẫn về nhà Hc thuc cỏc nh ngha, nh lý ca bi. BTVN: 2, 4, 5 tr 69 SGK. 3, 4, 5 tr 74 SBT. Hc sinh c chỳ ý SGK trang 67. Mt hc sinh c to nh ngha SGK. HS1: lờn bng v hỡnh, nờu cỏch lm H: Nờu d oỏn HS lờn bng chng minh. HS ng ti ch nhc li cỏc kin thc ó hc. H: nhc li cỏc /n v gúc tõm, s o cung, so sỏnh 2 cung v nh ngha v cng s o cung n m B A O ta cú: ã AOB = ẳ đAmBs = ẳ đs AnB = 360 0 Chỳ ý: (Sgk T67) 3. So sỏnh hai cung nh ngha (SGK) ?1 4. Khi no thỡ ằ ằ ằ đAB đAC đCBs s s= + ? nh lý(Sgk T68) C B A O Luyn tp Bi 1 68 Bi 3 69 IV. Một số l u ý khi sử dụng giáo án . . Ngời thực hiện: Hoàng Văn Nam Trờng THCS Hải Nam 3 3 Giáo án: Hình Học 9 Năm học 2008 - 2009 Tit 38: LUYN TP. Ngy son: 11/01/2009 Ngày dạy: 16/1/2009 I. MC TIấU BI DY - Cng c cỏch xỏc nh gúc tõm, xỏc nh s o cung b chn hoc s o cung ln. - Bit so sỏnh hai cung, vn dng nh lý v cng hai cung - Bit v, o cn thn v suy lun hp logic. II. ph ơng tiện dạy học - GV: compa, thc thng, bi tp trc nghim trờn bng ph. - HS: Com pa, thc thng, thc o gúc. III. HOT NG CA THY V TRề Ngời thực hiện: Hoàng Văn Nam Trờng THCS Hải Nam 4 4 Giáo án: Hình Học 9 Năm học 2008 - 2009 Ngời thực hiện: Hoàng Văn Nam Trờng THCS Hải Nam Hot ng thy Hot ng trũ Ni dung 1. Kim tra bi c HS1: Phỏt biu nh ngha gúc tõm, nh ngha s o cung. Cha bi s 4 ( tr 69 SGK) ( bi v hỡnh v a lờn bng ph). HS2: - Phỏt biu cỏch so sỏnh hai dõy cung. - Khi no s cung AB = S cung AC + s cung BC. - Cha bi s 5 tr 69 SGK. Hot ng 2: Luyn tp GV yờu cu mt hc sinh c to bi. Gi mt hc sinh lờn bng v hỡnh. ? Mun tớnh s o cỏc gúc tõm gúc AOB, gúc BOC, gúc COA ta lm th no ?Tớnh s o cỏc cung to bi hai trong ba im ABC, GV gi mt hs lờn bng, hc sinh c lp lm vo v. G: Cho hs lm bi 7 tr 69 SGK GV: Cho HS tr li ming ? Em cú nhn xột gỡ v s o ca cỏc cung nh AM, CP, HS1: Phỏt biu nh ngha trang 66, 67 SGK. Cha bi s 4 tr 69 SGK. HS2: Lờn bng phỏt biu cỏch so sỏnh hai dõy cung. Cha bi s 5 tr 69 SGK. gúc AOB HS: Nờu cỏch tớnh HS lờn bng lm. 1. Bi 4 69 (Sgk) B T A O Cú OA AT ( gt) V OA = AT (gt) ABT vuụng cõn ti A. ã AOT = ã ATO = 45 0 Cú B OT ã AOB = 45 0 cú s cung AB nh = gúc AOB = 45 0 s cung AB ln = 365 0 45 0 = 315 0 2 Bi 5 69 n m O B A M Ta cú: à à à ả 0 360O A B M+ + + = ã à à ả ( ) 0 0 360 145AOB A B M = + + = ẳ 0 145đAmBs = ẳ ẳ 0 0 360 215đAnB đAmBs s= = I. Cha bi tp 1. Bi 4 69 (Sgk) 2 Bi 5 69 (Sgk) II. Luyn tp 1.Bi 6 tr 69 SGK C O B A Ta cú: AOB = BOC = 5 5 Gi¸o ¸n: H×nh Häc 9 N¨m häc 2008 - 2009 IV. Mét sè l u ý khi sö dông gi¸o ¸n . . Ngêi thùc hiÖn: Hoµng V¨n Nam Trêng THCS H¶i Nam 6 6 Gi¸o ¸n: H×nh Häc 9 N¨m häc 2008 - 2009 Tiết 39 - §2. LIÊN HỆ GIỮA CUNG VÀ DÂY. Ngày soạn: 18/01/2009 Ngµy d¹y: 22/1/2009 I. MỤC TIÊU. - HS hiểu và biết sử dụng các cụm từ “ cung căng dây” và “ dây cung căng” - HS phát biểu các định lý 1 và 2, chứng minh được định lý 1. - HS hiểu được vì sao các định lý 1 và 2 chỉ phát biểu đối với các cung nhỏ trong một đường tròn hay trong hai đuờng tròn bằng nhau. - HS bước dầu vận dụng hai định lý vào bài tập. II. CHUẨN BỊ. GV: - Bảng phụ ghi định lý 1, định lý 2, - Thước thẳng, compa, bút dạ, phấn màu. HS - Thước kẻ, com pa. III. HOẠT ĐỘNG CỦA THÀY VÀ TRÒ. Hoạt động thày Hoạt động trò Nội dung 1. Kiểm tra bài cũ ? Nêu định nghĩa góc ở tâm ? Định nghĩa số đo cung 2. Bài mới GV: Bài trước chúng ta đã biết mối liên hệ giữa cung và góc ở tâm tương ứng. Bài này chúng ta xét sự liên hệ giữa cung và dây. O n m B A GV vẽ đường tròn (O) và một dây AB Và giới thiệu: người ta dùng cụm từ : “ cung căng dây” hoặc “ dây căng cung” để chỉ mối quan hệ giữa cung và dây có chung hai mút. Trong một đường tròn mỗi dây căng hai cung phân biệt. Ví dụ: dây AB căng hai cung AmB là cung nhỏ, cung AnB là cung lớn. Hoạt động 1: Định lí 1 G: Vẽ hình cho đường tròn H: Nêu các định nghĩa H: Theo dõi gv trình bày Ngêi thùc hiÖn: Hoµng V¨n Nam Trêng THCS H¶i Nam 7 7 Giáo án: Hình Học 9 Năm học 2008 - 2009 (O), cú cung nh AB bng cung nh CD. Em cú nhn xột gỡ v hai dõy cng hai cung ú ? G: Nờu ni dung nh lớ ? Hóy cho bit gi thit, kt lun ca nh lý ú. ? Hóy chng minh nh lý ny - GV nhn mnh: nh lý ny ỏp dng vi hai cung nh trong mt ng trũn hoc hai ng trũn bng nhau ? Cũn vi hai cung nh khụng bng nhau trong mt ng trũn thỡ sao ? Ta cú nh lý hai. Hot ng 2: nh lớ 2 GV v hỡnh G: Lu ý cho hs Ch xột hai cung nh trong mt ng trũn hoc trong hai ng trũn bng nhau H: Suy ngh - d oỏn H: c nh lớ Sgk H: Xem hng dn Sgk, trỡnh by c/m Hs1: c/m cõu a Hs2: c/m cõu b HS phỏt biu li nh lý. H: c ni dung nh lớ 2, v hỡnh ghi gi thit - kt lun H: Ghi nh chỳ ý 1. nh lớ 1 D C O B A a, ằ ằ AB CD AB CD= = b, ằ ằ AB = CD AB CD = ?1 a, Xột AOB v COD cú: ằ ằ ã ã AB CD AOB COD= = ( liờn h gia cung v gúc tõm) OA = OC = OB = OD = R AOB = COD (c.g.c) AB = CD ( hai cnh tng ng) b, Xột AOB v COD cú: OA = OC = OB = OD = R AB = CD AOB = COD (c.c.c) ã ã AOB COD= ằ ằ AB CD= 2. nh lớ 2 O B A C D Ngời thực hiện: Hoàng Văn Nam Trờng THCS Hải Nam 8 8 Giáo án: Hình Học 9 Năm học 2008 - 2009 (nh lý ny khụng yờu cu hc sinh chng minh). Hot ng 3: Luyn tp - cng c GV yờu cu HS lm bi 10 tr 71 SGK ( bi a lờn mn hỡnh). ? nờu cỏch v cung AB ?vy AB di bao nhiờu (cm) - Ngc li nu dõy AB = R thỡ tam giỏc OAB u => gúc AOB = 60 0 ? lm th no chia ng trũn thnh 6 cung bng nhau G: b) C ng trũn cú s o bng 360 0 c chia thnh 6 cung bng nhau => mi cung l 60 0 => cỏc dõy cng ca mi cung bng R Bi tp 14 tr 72 SGK. ( bi, hỡnh v a trờn bng ph) ? ghi gi thit kt lun ca bi toỏn. ? Chng minh bi toỏn. ? Lp mnh o ca bi toỏn. Mt hc sinh c to bi. H: Nờu cỏch v H: vỡ OAB cõn ( AO = OB = R); cú ã AOB = 60 0 => tam giỏc AOB u nờn AB = OA = R = 2 cm H: Nờu cỏch v v gii thớch H: v hỡnh ghi gi thit kt lun H: Nờu chng minh ằ ằ AB CD AB CD> > 1. Bi 10 71(SGK) a, V ã ằ 0 0 60 60đABAOB s= = b, OAB cú :AO = OB = R ã AOB = 60 0 => tam giỏc AOB u nờn AB = OA = R = 2 cm b, T mt im A trờn ng trũn t liờn tip cỏc dõy cú di bng R, ta c 6 cung bng nhau. 2. Bi tp 14a 72(SGK) I N M B A O GT (O), k AB AB ct MN ti I ẳ ằ BM BN= KL IM = IN Xột OMN cú: OM = ON nờn OMN cõn ti O ẳ ằ BM BN= ã ã BOM BON = OB l p/g ã MON do ú OB l trung trc MN Suy ra: IM = IN Ngời thực hiện: Hoàng Văn Nam Trờng THCS Hải Nam 9 9 Gi¸o ¸n: H×nh Häc 9 N¨m häc 2008 - 2009 ? Mệnh đề đảo có đúng không . Tại sao ? ? Bổ sung đkiện để mệnh đề đảo đúng. 4. H íng dÉn vÒ nhµ - Học thuộc định lý 1 và 2 - Bài tập về nhà số 11, 12, 13, 14b tr 72 SGK. H:Mệnh đề đảo: đường kính đi qua trung điểm của 1 dây thì đi qua điểm chính giữa của cung căng dây. H: H: Ghi BTVN IV. Mét sè l u ý khi sö dông gi¸o ¸n . . Ngêi thùc hiÖn: Hoµng V¨n Nam Trêng THCS H¶i Nam 10 10 [...]... qu ca gúc to bi tia tip tuyn v dõy cung - BTVN: 28 , 29 , 31, 32 tr 79 80 SGK Bi 30 tr 79 SGK H: Quan sỏt hỡnh v O A B x IV Một số lu ý khi sử dụng giáo án 20 Ngời thực hiện: Hoàng Văn Nam Trờng THCS Hải Nam 21 Giáo án: Hình Học 9 Năm học 20 08 - 20 09 Tit 43: LUYN TP Ngy son: 8 /2/ 2009 Ngy dạy: 12/ 2 /20 09 I MC TIấU BI DY - Rốn luyn k nng nhn bit gúc... bit c im ca gúc cú HS: gúc cú nh bờn E O B Trờng THCS Hải Nam 25 Giáo án: Hình Học 9 26 Năm học 20 08 - 20 09 IV Một số lu ý khi sử dụng giáo án 26 Ngời thực hiện: Hoàng Văn Nam Trờng THCS Hải Nam 27 Giáo án: Hình Học 9 Năm học 20 08 - 20 09 Tit 45: LUYN TP Ngy son: 15 /2/ 2009 Ngy dạy:19 /2/ 2009 I MC TIấU BI DY - Rốn luyn k nng nhn bit gúc cú nh bờn... Sai - BTVN: 24 , 25 , 26 76SGK - Bi 16, 17, 23 76, 77 SBt - ễn tp nh lý v h qu ca gúc ni tip 16 Ngời thực hiện: Hoàng Văn Nam MA MD = => MA.MB = MC.MD MC MB Trờng THCS Hải Nam Giáo án: Hình Học 9 17 Năm học 20 08 - 20 09 IV Một số lu ý khi sử dụng giáo án Tit 42 &4 GểC TO BI TIP TUYN V DY Ngy son: 1 /2/ 2009 Ngy dạy: 6 /2/ 2009 I MC... cỏch chng Ngời thực hiện: Hoàng Văn Nam 2 x K OH AB Ta cú OAB cõn ti O cú OH l ng cao nờn ng thi l phõn giỏc Do ú: à 1 AOB O = 1 sđAB à ằ O1 = ã 1 2 2 1 ằ ã M xAB = sđAB 2 à =A ả O1 2 Trờng THCS Hải Nam 21 22 Giáo án: Hình Học 9 minh bng phn chng Hot ng 1: Cha bi tp Mt khỏc: à A O1 + à1 = 900 à1 + A2 = 900 A ả OA Ax hay Ax l tia tip tuyn ca (O) Hot ng 2: Luyn tp G: Y/c hs c u bi, v hỡnh ghi... chn cung TA) => TMA ~ BMT ( g.g) => MT MB = MA MT => MT2 = MA.MB IV Một số lu ý khi sử dụng giáo án Ngời thực hiện: Hoàng Văn Nam Trờng THCS Hải Nam 23 Giáo án: Hình Học 9 24 Năm học 20 08 - 20 09 Tit 44 - &5 GểC Cể NH BấN TRONG NG TRềN GểC Cể NH BấN NGOI NG TRềN Ngy son: 8 /2/ 2009 Ngy dạy:13 /2/ 2009 I MC TIấU BI DY - HS bit nhn bit gúc cú nh bờn... Một số lu ý khi sử dụng giáo án Ngời thực hiện: Hoàng Văn Nam Trờng THCS Hải Nam 33 34 Giáo án: Hình Học 9 Năm học 20 08 - 20 09 Tit 47: LUYN TP Ngy son: 22 /2/ 2009 Ngy dạy: 26 /2/ 2009 I MC TIấU - HS hiu qu tớch cung cha gúc, bit vn dng cp mnh thun, o ca qu tớch ny gii toỏn - Rốn k nng dng chung cha gúc v bit ỏp dng cung cha gúc vo bi toỏn dng hỡnh... vit gi thit, kt lun lờn bng Năm học 20 08 - 20 09 ( ) 1 ã ã ằ ằ SAD = SAE = sđAB + sđBE ( 2 ) 2 1 ã ằ ằ SDA = sđAB + sđEC ( 3) 2 T (1), (2) v (3) suy ra: ã ã SAD = SDA Do ú: SAD cõn ti S nờn SA = SD ( ) Bi 41 tr 83 SGK Gi ý: gúc A; gúc BSM thuc loi gúc no? S dng t/c tớnh GV HS ton lp c lp lm bi trong 3 phỳt, sau ú gi mt hc sinh lờn bng trỡnh by 2 Bi 41 83(Sgk) N GV kim tra thờm bi ca cỏc hc sinh khỏc... CPI cõn ti P IV Một số lu ý khi sử dụng giáo án Ngời thực hiện: Hoàng Văn Nam Trờng THCS Hải Nam 29 30 Giáo án: Hình Học 9 Năm học 20 08 - 20 09 Tit 46 - CUNG CHA GểC Ngy son: 15 /2/ 2009 Ngy dạy :20 /2/ 2009 I MC TIấU BI DY - HS hiu cỏch chng minh thun, chng minh o v kt lun qu tớch cung cha gúc c bit l qu tớch cung cha gúc 900 - HS bit s dng thut ng cung... - Tõm ng trũn nm trờn cnh cha dõy cung 18 Ngời thực hiện: Năm học 20 08 - 20 09 ã BAy l gúc to bi tia tip tuyn v dõy chn ẳ AnB H: quan sỏt hỡnh v ?1 - tr li + Gúc hỡnh 23 , 24 , 25 : vi phm k v cnh + Gúc hỡnh 26 : vi phm k v nh ?2 H: s o ca gúc to bi tia tip tuyn v dõy cung bng na s o cung b chn H: c trong SGK H: Theo dừi Hoàng Văn Nam 2 nh lớ Trờng THCS Hải Nam 19 Giáo án: Hình Học 9 - Tõm ng trũn nm... HS: Thc thng, compa, bng nhúm, bỳt d III.HOT NG CA THY V TRề Hot ng thy 1 n nh t chc 2 Kim tra bi c GV nờu yờu cu kim tra ? Phỏt biu nh lý, h qu ca gúc to bi tia tip tuyn v dõy cung - Cha bi tp 28 tr 80 SGK Hot ng trũ HS phỏt biu nh lý v mt h qu nh SGK Cha bi tp 28 tr 90 SGK Ni dung Bi 28 79(Sgk) A O Q O' B P x ? Bi 28 79(Sgk): Chng minh nh lớ o v gúc to bi tia tip tuyn v dõy cung H: Lờn bng chng minh . 6 Gi¸o ¸n: H×nh Häc 9 N¨m häc 20 08 - 20 09 Tiết 39 - 2. LIÊN HỆ GIỮA CUNG VÀ DÂY. Ngày soạn: 18/01 /20 09 Ngµy d¹y: 22 /1 /20 09 I. MỤC TIÊU. - HS hiểu và. Hải Nam 13 13 Gi¸o ¸n: H×nh Häc 9 N¨m häc 20 08 - 20 09 Tiết 41:LUYỆN TẬP Ngày soạn: 01/ 02/ 2009 Ngày d¹y:5 /2/ 2009 I. MỤC TIÊU BÀI DẠY - Củng cố định nghĩa,