phần I đề thi có hớng dẫn giải A - Đề thi Đề số 1 Trờng Hà Nội - Amsterdam (Năm học 1991-1992, vòng II, 120 phút - Không kể thời gian giao đề) Câu 1 1. Hoàn thành các phơng trình phản ứng sau : a) CO 2 + . Ba(HCO 3 ) 2 b) MnO 2 + HCl c) FeS 2 + . SO 2 + . d) Cu + . CuSO 4 + . 2. a) Trình bày các tính chất hoá học chủ yếu của phi kim và những căn cứ để so sánh mức độ mạnh yếu của phi kim. Nêu thí dụ. b) Hãy chọn một phản ứng để chứng tỏ clo có tính phi kim mạnh hơn oxi. Viết phơng trình phản ứng để minh hoạ. Câu 2 1. Viết công thức cấu tạo của các hợp chất có công thức là C 4 H 8 . 2. Nêu phơng pháp hoá học để phân biệt các chất lỏng sau : axit axetic, r- ợu etylic, benzen, dung dịch glucozơ trong nớc và xăng có lẫn một ít nớc. Viết các phơng trình phản ứng, nếu có. Câu 3 Dung dịch A chứa axit axetic có khối lợng riêng là 1,0 g/ml. Cho V ml dung dịch A vào 80 ml dung dịch Na 2 CO 3 0,25M, tạo thành 0,336 lit khí và dung dịch B. 5 Cho B vào cốc chứa 400 ml dung dịch Ca(OH) 2 0,05M, thu đợc 0,5 g kết tủa và dung dịch C. Nếu cho V ml dung dịch A tác dụng với lợng Na d, làm tạo thành 8,736 lit khí. 1. Viết các phơng trình phản ứng xảy ra. 2. Xác định V và nồng độ mol của dung dịch A. 3. Dung dịch C có thể hấp thụ đợc tối đa bao nhiêu lit khí CO 2 . Biết rằng các phản ứng xảy ra hoàn toàn, các thể tích khí đều đo ở đktc, các muối của axit axetic đều tan trong nớc. Cho khối lợng mol nguyên tử : H = 1 ; C = 12 ; O = 16 ; Na = 23 ; Ca = 40. Đề số 2 đại học quốc gia hà nội (Năm học 1992-1993, 180 phút - Không kể thời gian giao đề) Câu 1 : Cho sơ đồ biến hóa sau : A B+ C D+ E F+ CaCO 3 CaCO 3 P X+ Q Y+ R Z+ CaCO 3 Hãy tìm các chất thích hợp ứng với các chữ cái A, B, C . Y, Z, biết rằng chúng là những chất khác nhau. Viết các PTHH của sơ đồ trên. Câu 2 1. Từ các nguyên liệu ban đầu là quặng sắt pyrit, muối ăn, không khí, nớc, các thiết bị và các chất xúc tác cần thiết có thể điều chế đợc FeSO 4 , Fe(OH) 3 , NaHSO 4 . Viết các PTHH điều chế các chất đó. 6 t 0 2. Một hỗn hợp khí gồm CO, CO 2 , SO 2 , SO 3 . Cần dùng các phản ứng hóa học nào để nhận ra từng chất có mặt trong hỗn hợp ? Câu 3 1. Viết CTCT dạng mạch hở (thẳng và nhánh) và dạng mạch vòng của các hợp chất có chung công thức C 5 H 10 . 2. Cho hỗn hợp gồm khí clo, etilen và metan vào một ống nghiệm, sau đó đem úp ngợc ống vào một chậu nớc muối (trong đó có để sẵn một mẩu giấy quỳ tím) rồi đa ra ánh sáng khuyếch tán. Viết các PTHH và giải thích các hiện tợng xảy ra. Câu 4 : Cho 13,44 g đồng kim loại vào một cốc đựng 500 ml dung dịch AgNO 3 3M, khuấy đều hỗn hợp một thời gian, sau đó đem lọc, thu đợc 22,56 g chất rắn và dung dịch B. 1. Tính nồng độ mol của các chất trong dung dịch B. Giả thiết thể tích của dung dịch không thay đổi. 2. Nhúng một thanh kim loại R nặng 15 g vào dung dịch B, khuấy đều để phản ứng xảy ra hoàn toàn, sau đó lấy thanh R ra khỏi dung dịch, cân đợc 17,205 g. Giả sử tất cả các kim loại tách ra đều bám vào thanh R. Hỏi R là các kim loại nào trong số các kim loại sau : Na = 23, Mg = 24, Al = 27, Fe = 56, Ni = 59, Cu = 64, Zn = 65, Ag = 108, Pb = 207. Câu 5 : Chất béo B có công thức (C n H 2n+1 COOH) 3 C 3 H 5 . Đun nóng 16,12 g B với 250 ml dung dịch NaOH 0,4M tới khi phản ứng xà phòng hóa xảy ra hoàn toàn, ta thu đợc dung dịch X. Để trung hòa lợng NaOH d trong 1/10 dung dịch X cần 200 ml dung dịch HCl 0,02M. 1. Hỏi khi xà phòng hóa 1 kg chất béo B tiêu tốn bao nhiêu g NaOH và thu đợc bao nhiêu g glixerin ? 2. Xác định công thức phân tử của axit tạo thành chất béo B. Cho H = 1, C = 12, O = 16, Na = 23. 7 Đề số 3 Trờng Hà Nội - Amsterdam (Năm học 1992-1993, 120 phút - Không kể thời gian giao đề) Câu 1 1. Oxit là gì ? Nêu tính chất hoá học khác nhau giữa các loại oxit mà em đã học. Viết phơng trình phản ứng minh hoạ, nếu có. 2. Từ sắt (III) oxit, bằng các loại hoá chất khác nhau có thể điều chế đợc sắt (II) clorua theo hai cách. Hãy trình bày cách làm, nếu với mỗi chất đợc chọn chỉ dùng không quá một lần. Câu 2 1. Trình bày phơng pháp sử dụng những kim loại thích hợp để phân biệt các chất lỏng sau : benzen, rợu etylic, axit axetic. 2. Cho A, B, C, D là các hợp chất hữu cơ khác nhau, hãy xác định các chất này và viết những phơng trình phản ứng thực hiện biến hoá sau : A C CH 3 COOH B D Câu 3 R là một kim loại có hoá trị II. Đem hoà tan hoàn toàn a g oxit của kim loại này vào 48 g dung dịch H 2 SO 4 6,125% làm tạo thành dung dịch A có chứa 0,98 % H 2 SO 4 . Khi dùng 2,8 lit cacbon (II) oxit để khử hoàn toàn a g oxit trên thành kim loại, thu đợc khí B. Nếu lấy 0,7 lit khí B cho qua dung dịch nớc vôi trong (d) làm tạo ra 0,625 g kết tủa. 1. Tính a và khối lợng nguyên tử của R, biết rằng các phản ứng xảy ra hoàn toàn, các thể tích khí đều đo ở điều kiện tiêu chuẩn. 2. Cho 0,54 g bột nhôm vào 20 g dung dịch A, sau khi phản ứng kết thúc lọc tách đợc m g chất rắn. Tính m. Cho khối lợng mol nguyên tử : H = 1 ; C = 12 ; O = 16 ; Mg = 24 ; Al = 27 ; S = 32 ; Ca = 40 ; Fe = 56 ; Cu = 64 ; Zn = 65. 8 Đề số 4 đại học quốc gia hà nội (Năm học 1993-1994, 180 phút - Không kể thời gian giao đề) Câu 1 1. Cân bằng các phơng trình phản ứng : a) FeS 2 + O 2 Fe 2 O 3 + SO 2 b) Fe 2 O 3 + CO Fe x O y + CO 2 2. Cho hỗn hợp M gồm 5 chất : Fe, Cu, Al, CuO, FeO. Hãy trình bày ph- ơng pháp hoá học để chứng minh sự có mặt của từng chất trong hỗn hợp M. 3. a) Viết các phơng trình phản ứng theo sơ đồ sau : A 2 H O+ B D 2 O+ E NaOH+ F + NaOH G 2 Cl+ H Biết A đợc tạo thành nhờ phản ứng quang hợp và H là metyl clorua. O b) Cho hợp chất : CH 3 -CH 2 -O-C Chất này thuộc loại hợp chất nào ? Viết phơng trình phản ứng điều chế chất đó từ hai chất trong sơ đồ cho trên. Câu 2. Cho 6,45 g hỗn hợp hai kim loại hoá trị (II) A và B tác dụng với dung dịch H 2 SO 4 loãng d, sau khi phản ứng xảy ra xong thu đợc 1,12 lit khí và 3,2 g chất rắn. Lợng chất rắn này tác dụng vừa đủ với 200 ml dung dịch AgNO 3 0,5M thu đợc dung dịch D và kim loại E. Lọc lấy E rồi cô cạn dung dịch D thu đợc muối khan F. 1. Xác định các kim loại A, B, biết rằng A đứng trớc B trong Dãy hoạt động hoá học các kim loại. 2. Đem lợng muối F nung ở nhiệt độ cao một thời gian thu đợc 6,16 g chất rắn và V lit hỗn hợp khí. Tính thể tích V, biết khi nhiệt phân muối F tạo thành oxit kim loại, NO 2 và O 2 . 3. Nhúng một thanh kim loại A vào 400 ml dung dịch muối F có nồng độ là C M . Sau khi phản ứng kết thúc lấy thanh kim loại A, rửa sạch, làm khô và cân lại thấy khối lợng của nó giảm 0,1 g. Tính C M , biết rằng tất cả kim loại sinh ra sau phản ứng bám lên bề mặt của thanh kim loại A. 9 CH 3 Câu 3 Cho biết khí X chứa 2 hoặc 3 nguyên tố trong số các nguyên tố C, H, O. 1. Trộn 2,688 lit CH 4 (đktc) với 5,376 lit khí X (đktc) thu đợc hỗn hợp khí Y có khối lợng 9,12 g. Tính khối lợng phân tử của X. 2. Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp Y và cho sản phẩm cháy hấp thụ hết vào dung dịch chứa 0,45 mol Ba(OH) 2 thấy tạo thành 70,82 g kết tủa. Hãy sử dụng các số liệu cho trên, xác định công thức phân tử, viết công thức cấu tạo của X. Cho khối lợng mol nguyên tử : H = 1 ; C = 12 ; N = 14 ; O = 16 ; Fe = 56 ; Cu = 64 ; Zn = 65 ; Ag = 108 ; Ba = 137. Đề số 5 Trờng Hà Nội - Amsterdam (Năm học 1993-1994, 120 phút - Không kể thời gian giao đề) Câu 1 (4 điểm) 1. Cho biết A là hỗn hợp gồm Mg và Cu, hãy viết các phơng trình phản ứng theo sơ đồ sau : A 2 O dư+ B HCl+ 2. So sánh những điểm khác nhau về cấu tạo phân tử và tính chất hoá học giữa metan, etilen, benzen. Nêu thí dụ minh hoạ. Câu 2 (3 điểm) Dung dịch X chứa hỗn hợp KOH và Ba(OH) 2 có nồng độ lần lợt là 0,2 M và 0,1 M. Dung dịch Y chứa hỗn hợp H 2 SO 4 và HCl có nồng độ lần lợt là 0,25 M và 0,75 M. 1. Tính thể tích dung dịch X vừa đủ để trung hoà 40 ml dung dịch Y và khối lợng chất kết tủa tạo thành sau phản ứng. 10 Khí D Kết tủa F 0 nung,t G 0 D,t+ M. Dung dịch E. C +Na 2. Dùng V ml dung dịch Y để hoà tan vừa đủ m g CuO, làm tạo thành dung dịch Z. Cho 12 g bột Mg vào Z, sau khi phản ứng kết thúc lọc tách đợc 12,8 g chất rắn. Tính m. Câu 3 (3 điểm) Hợp chất hữu cơ X có thành phần gồm các nguyên tố C, H, O. Để đốt cháy hoàn toàn 2,688 lit hơi X, cần dùng 5,376 lit O 2 , kết quả phản ứng thu đợc 10,56 g CO 2 và 4,32 g H 2 O. 1. Xác định công thức phân tử của X, biết rằng các thể tích khí đều đo ở đktc. 2. Hãy viết các phơng trình phản ứng theo sơ đồ sau, biết rằng X có khả năng làm đỏ quỳ tím và các chất A, B, C, D, E, F trong sơ đồ đều là các hợp chất hữu cơ. A B C X D E F. Cho khối lợng mol nguyên tử : H = 1 ; C = 12 ; O = 16 ; Na = 23 ; Mg = 24 ; S = 32 ; Cl = 35,5 ; K = 39 ; Cu = 64 ; Ba = 137. Đề số 6 Đại Học Quốc Gia Hà Nội (Năm học 1994-1995, 180 phút không kể thời gian giao đề) Câu 1 Hoàn thành các phơng trình phản ứng sau đây : a) Fe x O y + HCl b) Fe x O y + O 2 0 t c) Fe x O y + CO 0 t FeO + Câu 2 Cho hỗn hợp gồm các khí SO 2 , H 2 , CO và hơi nớc. Trình bày phơng pháp nhận biết từng chất trong hỗn hợp. Viết các phơng trình phản ứng cần dùng. 11 Câu 3 Cho sơ đồ biến hoá : Biết rằng A + HCl D + G + H 2 O. Tìm các chất ứng với các chữ cái A, B, D, E và G và viết các phơng trình phản ứng. Câu 4 Viết lại công thức phân tử và gọi tên các chất sau đây : a) C 2 H 5 O 2 N ; b) N 2 H 9 O 4 P ; c) N 2 H 4 O 3 ; d) C 2 H 7 O 2 N ; e) H 10 C 4 O 2 Ca Câu 5 Cho sơ đồ biến hoá : Tìm các chất ứng với các kí hiệu R 1 , R 2 , ., R 6 . Viết các phơng trình phản ứng, ghi các điều kiện. Cho biết R 1 tác dụng với dung dịch iot thấy xuất hiện màu xanh. Câu 6 Cho một hỗn hợp bột chứa Mg và Cu vào dung dịch chứa hỗn hợp CuSO 4 và Ag 2 SO 4 . Khuấy đều hỗn hợp cho đến khi phản ứng hoàn toàn. Viết các phơng trình phản ứng có thể xảy ra. Câu 7 Cho một oxit kim loại chứa 85,22% kim loại về khối lợng. Cần dùng bao nhiêu gam dung dịch H 2 SO 4 10% (axit loãng) để vừa đủ hoà tan 10 gam oxit đó. Câu 8 Cho V lít khí CO (đo ở đktc) đi qua ống sứ đựng a gam CuO nung nóng. Sau khi kết thúc thí nghiệm cho khí đi ra khỏi ống hấp thụ vào dung dịch NaOH d. Sau đó thêm một lợng d dung dịch BaCl 2 thấy tạo thành m gam kết tủa. 12 1. Viết các phơng trình phản ứng xảy ra. 2. Tính hiệu suất của phản ứng khử CuO theo V, a và m. Câu 9 Đốt cháy hoàn toàn 0,1 mol một hiđrocacbon, rồi cho toàn bộ sản phẩm cháy hấp thụ vào bình đựng lợng d dung dịch NaOH thấy khối lợng của bình tăng lên 23 gam. Xác định công thức phân tử của hiđrocacbon và viết công thức cấu tạo rút gọn dạng mạch hở có thể có. Câu 10 Đốt cháy hoàn toàn 27,4 lít hỗn hợp khí A gồm CH 4 , C 3 H 8 và CO ta thu đợc 51,4 lít khí CO 2 . 1. Tính % thể tích C 3 H 8 (propan) trong hỗn hợp khí A. 2. Hỏi 1 lít hỗn hợp khí A nặng hơn hay nhẹ hơn 1 lít N 2 ? Cho biết thể tích các khí đo ở đktc. (Cho H = 1 ; C = 12 ; N = 14 ; O = 16 ; S = 32 ; Cu = 64 ; Ba = 137) Đề số 7 Đại Học Quốc Gia Hà Nội (Năm học 1995-1996, 189 phút không kể thời gian giao đề) Câu 1 Cân bằng các phơng trình phản ứng sau : a) Fe x O y + Al 0 t Al 2 O 3 + Fe b) Fe 2 O 3 + CO 0 t Fe 3 O 4 + CO 2 c) FeS 2 + O 2 0 t Fe 2 O 3 + SO 2 Câu 2 Có 4 hợp chất KCl, CaCl 2 , MnO 2 , H 2 SO 4 đặc. Trộn hai hoặc ba chất với nhau. Trộn nh thế nào thì đợc hiđroclorua ? Trộn nh thế nào thì đợc khí clo ? Viết phơng trình phản ứng. 13 Câu 3 Viết công thức cấu tạo của tất cả các hợp chất có công thức phân tử C 4 H 8 Cl 2 . Câu 4 Chất xúc tác là gì ? Viết một phơng trình phản ứng trong hoá vô cơ, hai phơng trình phản ứng trong hoá hữu cơ có dùng chất xúc tác. Câu 5 Nung nóng bột đồng ngoài không khí đợc chất rắn A. Hoà tan A vào một lợng d dung dịch HCl thì A không tan hết, còn khi hoà tan A trong dung dịch H 2 SO 4 đặc nóng thì A tan hết. Giải thích và viết các phơng trình phản ứng xảy ra. Câu 6 Đốt cháy hoàn toàn a gam rợu C n H 2n+1 OH bằng CuO thu đợc 39,6 gam CO 2 và 21,6 gam nớc và b gam Cu. Tính các giá trị a, b và xác định công thức phân tử của rợu. Câu 7 Hoà tan m gam tinh thể Na 2 CO 3 .10H 2 O vào V ml dung dịch Na 2 CO 3 c% (có khối lợng riêng bằng d g/ml) thu đợc dung dịch X. Lập công thức tính nồng độ % của dung dịch X theo m, V, c và d. Câu 8 Viết lại công thức phân tử và gọi tên các chất có thành phần cho dới đây. Nếu công thức nào sai đợc phép thay đổi chỉ số của 1 nguyên tố : a) H 7 N 2 CO 3 ; b)H 4 P 2 O 8 Ca ; c) C 2 H 4 ONa ; d) C 4 H 10 O 6 Ba Câu 9 Chia 8,64 gam hỗn hợp Fe, FeO và Fe 2 O 3 thành hai phần bằng nhau. Phần 1 cho vào cốc đựng lợng d dung dịch CuSO 4 , sau khi phản ứng hoàn toàn thấy trong cốc có 4,4 gam chất rắn. Hoà tan hết phần 2 bằng dung dịch HNO 3 loãng, thu đợc dung dịch A và 0,448 lít khí NO duy nhất (ở đktc). Cô cạn từ từ dung dịch A thu đợc 24,24 gam một muối sắt duy nhất B. a) Tính % khối lợng mỗi chất trong hỗn hợp đầu. b) Xác định công thức phân tử của muối B. 14