MỤC LỤC PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ 1.1 Tính cấp thiết đề tài 1.2 Mục tiêu yêu cầu nghiên cứu đề tài 1.2.1 Mục tiêu nghiên cứu đề tài 1.2.2 Yêu cầu nghiên cứu đề tài PHẦN II: TỔNG QUAN CÁC VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU 2.1 Các vấn đề môi trường liên quan tới rác thải sinh hoạt 2.1.1 Ảnh hưởng tới môi trường đất 2.1.2 Ảnh hưởng đến môi trường nước .3 2.1.3 Ảnh hưởng đến mơi trường khơng khí .3 2.1.4 Ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng 2.1.5 Ảnh hưởng tới mỹ quan đô thị 2.2 Tình hình thu gom, vận chuyển rác thải giới Việt Nam 2.2.1 Tình hình thu gom, vận chuyển rác thải giới 2.2.1.1 Hiện trạng phát sinh rác thải giới .5 2.2.2Tình hình thu gom, vận chuyển rác thải Việt Nam 2.2.2.1 Hiện trạng phát sinh rác thải Việt Nam 2.2.2.2 Tình hình thu gom vận chuyển rác thải sinh hoạt Việt Nam 12 2.3 Quản lý chất thải rắn 14 2.3.1 Khái niệm thu gom chất thải rắn 14 2.3.1 Các phương thức thu gom 14 2.3.3 Các thiết bịvận chuyển chất thải rắn 15 2.3.4 Một số mơ hình quản lý chất thải rắn sinh hoạt áp dụng Việt Nam .15 2.3.4.1 Mô hình 3R 15 i PHẦN III: ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .19 3.1 Đối tượng nghiên cứu 19 3.2 Phạm vị nghiên cứu .19 3.3 Nội dung nghiên cứu 19 3.4 Phương pháp nghiên cứu .20 3.4.1 Phương pháp thu thập số liệu thứ cấp 20 3.4.2 Phương pháp thu thập số liệu sơ cấp 20 3.4.3 Phương pháp tổng hợp xử lý số liệu 20 PHẦN IV: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 21 4.1 Vài nét sơ lược tổ chức nhân sự, tình hình hoạt động cơng ty mơi trường Thanh Liêm 21 4.2 Thực trạng rác thải phát sinh địa bàn huyện Thanh Liêm 23 4.2.1 Nguồn gốc phát sinh 23 4.2.2 Khối lượng rác thải sinh hoạt 24 4.2.3 Thành phần rác thải 26 4.2.4 Các yếu tố ảnh hưởng tới lượng thành phần rác thải sinh hoạt 27 4.3 Thực trạng thu gom, vận chuyển rác thải sinh hoạt công ty môi trường Thanh Liêm .28 4.3.1 Hiện trạng thu gom vận chuyển rác thải 28 4.3 Sơ đồ thu gom, vận chuyển rác thải 29 4.3.2 Đội thu gom, vận chuyển rác thải sinh hoạt .30 4.3.3 Các điểm trung chuyển vấn đề thường gặp phải 32 4.4 Các mối quan hệ Công ty môi trường Thanh Liêm với môi trường xung quanh 34 4.5 Những vấn đề tồn cơng tác thu gom, vận chuyển rác thải sinh hoạt địa bàn hoạt động công ty môi trường Thanh Liêm 36 ii 4.6 Đánh giá công tác thu gom, vận chuyển rác thải sinh hoạt công ty môi trường Thanh Liêm 37 4.7 Đề xuất giải pháp nhằm nâng cao hiệu công tác thu gom, vận chuyển rác thải công ty môi trường Thanh Liêm 46 4.7.1 Giải pháp sách 46 4.7.2 Giải pháp quản lý 48 4.7.3 Về cấu quản lý tổ chức công ty 50 4.7.4 Giải pháp kỹ thuật/ quy trình thu gom, vận chuyển 50 4.7.5 Giải pháp đầu tư .51 4.7.6 Giải pháp công nghệ 51 4.7.7 Về công tác nâng cao nhận thức cộng đồng quản lý chất thải rắn sinh hoạt 52 PHẦN V: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 53 5.1 Kết luận .53 5.2 Kiến nghị .54 TÀI LIỆU THAM KHẢO 55 iii DANH MỤC BẢNG Bảng 2.1: Tình hình phát sinh chất thải rắn .10 Bảng 2.2: Lượng CTRSH đô thị phát sinh theo vùng địa lý Việt Nam .11 Bảng 4.1: Thành phần rác thải sinh hoạt huyện Thanh Liêm .26 Bảng 4.2: Trang thiết bị phương tiện cho công tác thu gom CTSH .31 Bảng 4.3: Trang thiết bị cho công nhân xúc chuyển rác 31 Bảng 4.4: Các điểm trung chuyển rác, tập kết rác .32 Bảng 4.5: Sự phân bố điểm tập kết rác thải sinh hoạt 33 Bảng 4.6: Lượng thải lượng thu gom công ty môi trường Thanh Liêm .37 Bảng 4.7: Đánh giá người dân người thu gom bãi tập kết rác thải 39 iv DANH MỤC HÌNH Hình 4.1: Công ty Môi trường Thanh Liêm 21 Hình 4.2: Sơ đồ tổ chức nhân Công ty TNHH môi trường Thanh Liêm 22 Hình 4.3: Sơ đồ nguồn phát sinh rác thải 24 Hình 4.4: Sơ đồ mối quan hệ công ty môi trường Thanh Liêm với môi trường xung quanh 34 Hình 4.5: Bể thu gom – điểm tập kết rác xã Thanh Phong 40 Hình 4.6: Đánh giá tổ thu gom số lượng điểm tập kết rác .41 Hình 4.7: Đánh giá trang thiết bị thu gom vận chuyển 42 Hình 4.8: Đánh giá tổ thu gom vận chuyển mức lương 43 Hình 4.9: Đánh giá người dân mức phí thu gom 44 Hình 4.10: Ý kiến người dân dịch vụ thu gom, vận chuyển rác thải công ty .45 v DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT BVMT : Bảo vệ môi trường CTR : Chất thải rắn CTRSH : Chất thải rắn sinh hoạt TNHH : Trách nhiệm hữu hạng UBND : Ủy ban nhân dân URENCO : Công ty môi trường đô thị Hà Nội VSMT : Vệ sinh môi trường vi PHẦN I ĐẶT VẤN ĐỀ 1.1.Tính cấp thiết đề tài Môi trường bao gồm yếu tố tự nhiên yếu tố vật chất nhân tạo có mối quan hệ mật thiết với nhau, bao quanh người, có ảnh hưởng tới đời sống, sản xuất, tồn tại, phát triển người thiên nhiên Mơi trường có vai trò quan trọng ảnh hưởng trực tiếp tới người Môi trường vấn đề quan tâm quốc gia giới Những biến đổi khí hậu tồn cầu gần tác động không nhỏ tới sống người cảnh báo xuống cấp nghiêm trọng mơi trường trái đất nóng lên làm băng tan thu hẹp diện tích đất liền Việt Nam nước năm vòng ảnh hưởng biến đổi khí hậu tồn cầu Vì bảo vệ mơi trường vấn đề cấp bách cần có chung tay giúp đỡ tồn cộng đồng Mơi trường bị nhiễm nhiều ngun nhân: Khí thải, nước thải , rác thải, tràn dầu Một vấn đề nan giải Việt Nam cơng tác quản lý rác thải nói chung rác thải sinh hoạt nói riêng Dân số tăng nhanh với xu hướng cơng nghiệp hóa, đại hóa đât nước, mức sống người dân nâng cao không khu đô thị chịu áp lực rác thải sinh hoạt mà rác thải sinh hoạt vùng ven đô vùng nông thôn gây áp lực lớn tới môi trường Huyện Thanh Liêm tỉnh Hà Nam huyện chuyển theo xu hướng phát triển kinh tế xã hội chung nước Đời sống nhân dân huyện nâng cao kèm theo lượng rác thải sinh hoạt phát sinh ngày gia tăng chưa có biện pháp quản lý triệt để dẫn đến số vấn đề môi trường nảy sinh Đặc biệt lượng rác thải phát sinh ngày nhiều mà khơng có biện pháp thu gom xử lý hợp lý gây nhiễm mơi trường nghiêm trọng ảnh hưởng trực tiếp tới đời sống, sức khỏe người dân nơi làm cảnh quan văn hóa nơng thơn Cơng ty mơi trường huyện Thanh Liêm thành lập cấp giấy phép cho hoạt động thu gom vận chuyển rác thải sinh hoạt huyện Nhưng số xã địa bàn hoạt động công ty chưa hợp tác với công ty việc thu gom xây dựng điểm tập kết rác nên cần phải có giải pháp phù hợp hưu hiệu công tác quản lý rác thải Xuất phát từ nhu cầu thực tế em thực đề tài: “ Đánh giá trạng thu gom vận chuyển rác thải sinh hoạt công ty môi trường Thanh Liêm” 1.2.Mục tiêu yêu cầu nghiên cứu đề tài 1.2.1 Mục tiêu nghiên cứu đề tài Đánh giá trạng công tác thu gom, vận chuyển rác thải sinh hoạt đề xuất số giải pháp nhằm nâng cao hiệu công tác thu gom, vận chuyển rác thải sinh hoạt công ty 1.2.2 Yêu cầu nghiên cứu đề tài - Tìm hiểu, phân tích trạng thu gom vận chuyển rác thải công ty môi trường Thanh Liêm - Đánh giá trạng thu gom vận chuyển rác thải công ty môi trường Thanh Liêm - Đề xuất giải pháp nhằm khắc phục khó khăn, phát huy ưu điểm góp phần gìn giữ, bảo vệ môi trường huyện PHẦN II TỔNG QUAN CÁC VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU 2.1 Các vấn đề môi trường liên quan tới rác thải sinh hoạt 2.1.1 Ảnh hưởng tới môi trường đất Các chất hữu vi sinh vật phân hủy môi trường đất hai điều kiện hiếu khí kỵ khí Khi có độ ẩm thích hợp tạo hàng loạt sản phẩm trung gian,cuối hình thành chất khống đơn giản, nước, CO2, CH4… Với lượng rác thải nước rò rỉ vừa phải khả tự làm môi trường đất phân hủy chất thành chất nhiểm khơng ô nhiễm Nhưng với lượng rác lớn vượt khả tự làm đất mơt trường đất trở nên tải bị ô nhiễm Các chất ô nhiễm với kim loại nặng, chất độc hại vi sinh vật gây bệnh theo nước đất chảy xuống tầng nước ngầm làm ô nhiễm tầng nước Đối với rác không phân hủy nhựa, cao su, túi ni lông… biện pháp xử lý thích hợp chúng nguy gây thối hóa giảm độ phì đất.[2] 2.1.2 Ảnh hưởng đến môi trường nước Nước tự chất thải chôn lấp, hố phân, nước làm lạnh, tro xỉ ngấm xuống đất di chuyển đến tầng nước ngầm làm ô nhiễm nước ngầm Nước chảy tràn mưa to qua bãi chôn lấp, hố phân chảy vào mương, rãnh, ao, hồ, sông, suối làm ô nhiễm nước mặt Các loại nước chứa vi trùng gây bệnh, chất hữu cơ, kim loại nặng, muối vô hào tan vượt tiêu chuẩn môi trường.[2] 2.1.3 Ảnh hưởng đến mơi trường khơng khí Bụi phát thải vào khơng khí q trình lưu trữ, vận chun rác gây nhiễm khơng khí Rác có thành phần dễ phân hủy sinh học, với điều kiện khí hậu có nhiệt độ độ ấm cao, sau thời gian ngắn chúng bị phân hủy kỵ khí hiếu khí sinh khí độc hại có mùi khó chịu gồm CH 4, H2S, H20, C02, NH3 từ khâu thu gom, vận chuyến đến chôn lấp Khí metan có khả gây cháy nơ nên rác thải nguồn sinh chất thải thứ cấp nguy hại.[2] 2.1.4 Ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng CTRSH có thành phần chất hữu cao, mơi trường sống tốt cho vector gây bệnh như: chuột, muỗi, ruồi, gián, Qua trung gian truyền nhiễm, bệnh có thê phát triên thành dịch Ví dụ điên hình nhât bệnh dịch hạch Người ta tổng kết rác gây 22 bệnh cho người Trực khuẩn lỵ, trực khuẩn thương hàn, trực khuẩn lao tồn từ đến 42 ngày rác Riêng trực khuân phó thương hàn tồn lâu từ 24 đến 107 ngày Trong rác sinh hoạt với thành phần chất hữu cao chiếm 30 - 70%, điều kiện ẩm ướt vùng nhiệt đới Việt Nam (độ ẩm 50 - 70%) môi trường tốt cho vi sinh vật gây bệnh phát triển như: Vi trùng thương hàn, lỵ, tiêu chảy, lao, bạch hầu, giun sán Những ký sinh trùng tồn phát triển nhanh chóng Phân loại, thu gom xử lý rác không quy định nguy gây bệnh nguy hiêm cho công nhân vệ sinh, người dân làm nghề bới rác, gặp phải chắt thải rắn nguy hại từ y tế, cơng nghiệp như: kim tiêm, chích, mầm bệnh, họp chất halogen hóa…[1] 2.1.5 Ảnh hưởng tới mỹ quan thị Chất thải rắn đặc biệt chất thải sinh hoạt không thu gom, vận chuyển, xử lý làm giảm mỹ quan đô thị Nguyên nhân tượng ý thức người dân chưa cao Tình trạng người dân vưt rác bừa bãi lòng lề đường mương rãnh hở phổ biến gây ô nhiễm nguồn nước ngập úng mưa.[2] trang bị nên lạc hậu, thơ sơ, đáp ứng nhu cầu mà không đáp ứng tương lai Với lượng rác thải phát sinh lớn, phương tiện thu gom lạc hậu, thơ sơ số lượng ít, thôn sử dụng xe công nông xe kéo không đảm bảo thu gom hết lượng rác hộ gia đình Một số hộ gia đình ngõ xe cơng nơng xe kéo vào Theo đánh giá tổ thu gom vận chuyển, phương tiện vận chuyển mà công ty trang bị xe ép rác đại (14%) Thu gom vận chuyển chủ yếu thủ công nên số lượng công nhân tham gia thu gom bốc xúc nhiều Trong theo điều tra ta thấy lượng cơng nhân ít, với tổ thu gom có từ – người, tổ xúc chuyển có người có lái xe Với lượng cơng nhân không đảm bảo thu gom hết lượng rác phát sinh từ hộ gia đình, đồng thời bốc xúc rác chủ yếu thủ công nên lượng rác bể thường không vân chuyển hết bãi xử lý nên gây ô nhiễm môi trường Hiện mức lương cho công nhân thu gom thôn xã chưa cao, khoảng 500 nghìn đồng/người/tháng, khơng nhận trợ cấp độc hại, bảo hiểm an toàn lao động Theo điều tra tổ thu gom vận chuyển rác thải có tổ bốc xúc vận chuyển rác công ty nhận mức lương theo định 1390/QĐ-UBND ủy ban nhân dân tỉnh Hà Nam 142.982 đồng/ rác cấp phụ cấp độc hại 2% theo quy định 42 Hình 4.8: Đánh giá tổ thu gom vận chuyển mức lương Theo điều tra thực tế tổ thu gom thôn đội bốc xúc vận chuyển chất thải rắn có 29% cho mức lương phù hợp, chủ yếu đội bốc xúc vận chuyển cho phù hợp Bởi hộ hưởng mức lương theo quy định định 1390/QĐ-UBND phụ cấp độc hại hàng tháng Còn tổ thu gom xã nhận mức lương thấp, khơng phụ cấp xã hội Điều ảnh hưởng tới thái độ làm việc tổ thu gom thơn Phí thu gom rác thải sinh hoạt địa phương 3000 đồng/hộ/tháng, 20.000 đồng/ quan/tháng trưởng thôn thôn thu nộp lên xã, xã quản lý Sau kết đánh giá người dân mức phí thu gom 43 Hình 4.9: Đánh giá người dân mức phí thu gom Theo kết điều tra, không phàn nàn mức phí thu gom VSMT, có 30% số hộ vấn cho mức phí thấp 70% số hộ cho mức phí trung bình Hiện thu phí VSMT địa phương thu ổn định theo hộ/tháng Với lượng phí thu không đủ để vận chuyển hết lượng rác phát sinh hàng ngày xã Vì rác thải đọng xã vấn đề cấp bách cần giải triệt để Hiện công tác tuyên truyền giáo dục đến tổ chức, nhân VSMT phí VSMT hạn chế, công tác kiểm tra, đôn đốc lại thiếu đồng bộ, không thường xuyên dẫn đến công tác VSMT thu phí VSMT có phần chưa nghiêm túc Để đạt hiệu công tác thu gom, vận chuyển rác ý thức phối hợp người dân địa bàn trình thu gom, vận chuyển rác yếu tố hàng đầu 44 Hình 4.10: Ý kiến người dân dịch vụ thu gom, vận chuyển rác thải cơng ty Qua hình 4.7 ta có nhận xét, đa số người dân địa bàn huyện đánh giá hài lòng (58%) dịch vụ thu gom, vận chuyển ý thức thu gom, vận chuyển cảu cơng nhân Nhưng khoảng 20% đánh giá chưa hài lòng với cơng tác thu gom, vận chuyển rác công ty số nguyên nhân sau: - Công nhân thu gom thôn chưa thu gom hết rác từ hộ gia đình, hộ gia đình ngõ xóm cơng nhân thu gom không vào lấy, không thu gom hết rác mà hộ gia đình để tuyến đường mà xe kéo, xe công nông trở rác qua - Một số người dân phản ánh rác bể thu gom vận chuyển chậm, công nhân bốc xúc rác chưa điểm tập kết gây ô nhiễm môi trường Theo điều tra ý kiến công nhân thu gom, vận chuyển rác công ty địa bàn ý kiến người dân địa bàn có nhiều ý kiến cho phối hợp người dân địa bàn trình đổ rác chưa cao Theo khảo sát thực tế ý kiến tổ thu gom vận chuyển đại bàn nay, tượng vứt rác bừa bãi ven đường, ven sông khơng nơi quy định người dân phổ biến Nhưng bên cạnh cơng tác quản lý rác thải 45 sinh hoạt đại bàn xã thu hút nhiều tổ chức, hội phụ nữ, đoàn niên tham gia, đặc biệt tham gia nhiệt tình người dân thơn, xóm Đồng thời tham gia quan, tổ chức, cấp đơn vị với công ty giúp cho tình hình quản lý rác thải sinh hoạt ngày nâng cao Công ty môi trường Thanh Liêm chịu trách nhiệm thu gom, vận chuyển rác 13 xã huyện Thanh Liêm, nhiên gặp nhiều khó khăn; nhân lực, trang thiết bị, phục vụ cho công tác thu gom, vận chuyển RTSH đại bàn thị xã thiếu chưa đủ nguồn kinh phí để cải tiến Ý thức người dân chưa cao, chưa phối hợp tốt với cơng nhân công tác thu gom, vận chuyển rác thải đại bàn Do đó, việc đưa giải pháp nhằm khắc phục khó khăn nâng cao hiệu công tác thu gom, vận chuyển RTSH cho công ty cần thiết 4.7 Đề xuất giải pháp nhằm nâng cao hiệu công tác thu gom, vận chuyển rác thải công ty môi trường Thanh Liêm 4.7.1 Giải pháp sách Trong giai đoạn nay, dự án thực dựa sở sách nhà nước phối hợp chặt chẽ người dân Các sách mơi trường phải đặt lên hàng đầu: - Ban hành “Quy chế quản lý chất thải rắn” cụ thể hóa việc thực điều khoản thuộc lĩnh vực quản lý chất thải rắn Luật bảo vệ môi trường - Các cấp, ngành lãnh đạo huyện cần khuyến khích trợ giúp đầu tư thuế, vay lãi ngân hàng cho sở sản xuất công nghiệp chấp hành chuyển đổi áp dụng công nghệ sản xuất sạch, khơng phát sinh phát sinh chất thải, làm giảm khối lượng rác thải phải thu gom, xử lý - Khuyến khích thành lập cơng ty cổ phần, hợp tác xã, công ty trách nhiệm hữu hạng công ty nhà nước hoạt động lĩnh vực thu gom, vận chuyển xử lý chất thải 46 - Tổ chức thực đề án xã hội hóa vệ sinh mơi trường địa bàn xã Mở rộng hình thức thu hút thành phần kinh tế tham gia xã hội hóa vệ sinh môi trường - Tuyên truyền vận động người dân hiểu thấy tầm quan trọn công tác bảo vệ mơi trường, cơng tác thu gom vận chuyển rác thải sinh hoạt hàng ngày việc làm thiếu Tuyên truyền sâu rộng nhân dân, đội viên đội vệ sinh tình nguyện ủy ban nhân dân xã để nâng cao nhận thức quyền lợi trách nhiệm cơng tác xã hội hóa vệ sinh mơi trường địa phương, khuyến khích người có trách nhiệm tham gia đóng góp làm xanh đẹp mơi trường nông thôn tiến tới đưa công tác VSMT vào nề nếp, trì thường xuyên lâu dài - Ban hành sách đào tạo, bồi dưỡng nhân lực quản lý CTRSH địa bàn huyện - Tăng cường nâng cao mức độ quan tâm quản lý UBND cấp công tác tuyên truyền giáo dục, hỗ trợ đến tổ chức, cá nhân, hướng dẫn kịp thời đầy đủ nội dung bao vệ môi trường, tổ chức nhiều buổi phát động vệ sinh, gặp mặt tuyên truyền giáo dục ý thức, tầm quan trọng việc bảo môi trường - Tăng cường giáo dục ý thức bảo vệ môi trường trường học Công tác VSMT cần đưa vào giảng dậy cho học sinh giống việc phổ biến luật an tồn giao thơng tronh nhà trường Việc cung cấp đầy đủ tri thức xây dựng ý thức bảo vệ môi trường công dân phải bắt đàu từ lứa tuổi học đường Tăng cường giáo dục ý thức BVMT trường học việc làm cụ thể như: Lồng ghép kiến thức môi trường trình giảng dạy cho khoa học, hợp lý cấp học, khuyến khích trường học tổ chức hoạt động ngoại khóa vệ sinh trường học, đường phố nhằm tăng cường ý thức BVMT cho học sinh 47 - Xử lý nghiêm, kiên hành vi vi phạm Luật môi trường , bảo vệ mơi trường - Cần có sách ưu tiên người lao động đặc thù tính chất công việc người thu gom, vận chuyển phải xếp ngành lao động nặng nhọc, độc hại, có chế độ tiền lương, phụ cấp ốm đau thăm hỏi kịp thời, chế độ khen thưởng, dụng cụ lao động hữu hiệu Cần đóng đầy đủ dịch vụ như: Bảo hiểm y tế, lao động, than thể xã hội trợ cấp thất nghiệp - Tận dụng rác thải sau xử lý, tái chế quy trình dùng làm phân bón hàng hóa hữu ích khác, UBND cấp cần đưa chủ trương, sách tạo giúp sử dụng triệt để nguồn rác thải có ích 4.7.2 Giải pháp quản lý Để thu kết cao công tác thu gom, vận chuyển rác thải nhiệm vụ cảu cơng ty mơi trường Thanh Liêm cần đưa ra, áp dụng biện pháp: - Ban lãnh đạo công ty cần sát đạo công nhân viên lao động thực nghiêm túc quy định pháp luật nói chung quy định cơng ty nói riêng - Cơng ty cần mở lớp tập huấn, bồi dưỡng, nâng cao nhận thức cán công nhân viên lao động công tác thu gom, vận chuyển rác thải, tàm quan trọng công tác BVMT - Công nhân thực tốt quy định công ty việc thu gom, vận chuyển rác thải thời gian, địa điểm hợp đồng ký kết - Công nhân người trực tiếp tuyên truyền nhân dân (tại khu vực giao thu gom) nhắc nhở người dân có ý thức đổ rác nơi, quy định - Công nhân cần biết phối hợp với tổ chức đoàn thể địa phương địa bàn họ làm việc để nâng cao hiệu tuyên truyền, nâng cao ý thức người dân 48 - Công ty cần phối hợp chặt chẽ với UBND xã, tổ chức buổi sơ kết, tổng kết công tác VSMT địa bàn lắng nghe ý kiến người dân thơng qua đóng góp ý kiến cảu trưởng thôn; nhờ họ phổ biến, tuyên truyền nội dung cơng tác xã hội hóa VSMT, BVMT đến người dân Đây phương pháp giệu công tác tuyên truyền - Công ty với UBND xã kêu gọi tham gia tích cực hội phụ nữ xã, đồn niên cơng tác tuyên truyền công tác thu gom xã để thu gom triệt để lượng rác phát sinh - Công tác xã hội hóa VSMT, BVMT cần đưa vào công tác thi đua xã – tiêu, tiêu chuẩn gia đình văn hóa để đẩy mạnh ý thức người dân, đẩy mạnh công tác thu đua khen thưởng - UBND xã kết hợp với công ty việc treo pano, áp phích, tranh cổ động,… có nội dung mơi trường nhà văn hóa, đường làng ngõ xóm - Đưa chế tài xử lí bắt buộc nộp phạt với hành vi gây khó khăn công tác quản lý hay làm tồn tại, ô nhiễm mơi trường như: khơng chất hành nộp phí vệ sinh, đổ rác thải bừa bãi - Tiến hành phân loại rác nguồn, tuyên truyền cho người dân biết cách phân loại rác trước đem thải bỏ Thực quản lý rác theo phương thức 3R (reduce – giảm thiểu, reuse – tái sử dụng, recycle – tái chế) - Reduce: Giảm thiểu việc hạn chế đến mức tối thiểu việc sử dụng loại túi nilon, loại đồ hộp phục vụ ăn uống… - Reuse: Tái sử dụng việc phân loại tận dụng phế liệu bán cho người thu gom tái chế, thực phẩm dư thừa tận dụng cho chăn ni - Recycle: Tái chế tận dụng loại chất thải hữu đễ phân hủy để sản xuất phân bón, sản xuất khí sinh học - Phân loại rác nguồn (từ hộ gia đình) để dễ dàng thuận lợi cho việc thu gom, vận chuyển rác thải tái chế, tái sinh tận dụng nguồn tài 49 nguyên rác thải hiệu Nguồn lợi nhuận thu từ rác thải góp phần khơng nhỏ cơng tác giữ gìn bảo vệ môi trường 4.7.3 Về cấu quản lý tổ chức công ty Về nhân lực + Đầu tư kinh phí đào tạo cán quản lý, cán chuyên trách hoạt động thu gom, vận chuyển rác thải + Công ty cần đào tạo, bổ sung thêm lao động có trình độ nhằm đáp ứng yêu cầu ngày cao công tác VSMT địa bàn huyện, đặc biệt nhu cầu nhân lực thu gom thôn cần phải tăng lên Về phương tiện Các xã cần đầu tư thêm ngân sách công ty cần đầu tư thêm thiết bị thu gom, xe vận chuyener rác nhằm thu gom vận chuyển hết lượng tác phát sinh địa bàn Trong công tác thu gom, bốc xúc vận chuyển cần phối hợp chặt chẽ với người dân địa bàn Xây dựng thêm bể thu gom đồng thời đặt thùng rác công cộng chợ lớn Giám sát thời gian thu gom vận chuyển rác cua công nhân xử phạt với trường hợp vi phạm 4.7.4 Giải pháp kỹ thuật/ quy trình thu gom, vận chuyển - Thu gom kết hợp công tác phân loại gắn tái chế với sở tái chế, thu mua phế liệu nhằm tận dụng nguồn tài ngun tái chế, nguồn kinh phí thu vừa góp phần bảo vệ mơi trường vừa giúp cho công tác vận chuyển rác thải đến nơi xử lý giảm tải, vừa giúp hiệu xử lý tăng cao - Giao trực tiếp nhiệm vụ thu gom vận chuyển rác thải cho công ty môi trường Thanh Liêm để tạo đồng thuận công nhân công ty với nhân viên vệ sinh môi trường thôn Đến ngày, thu gom nhân viên gõ kẻng người dân mang rác đổ vào xe thu gom địa điểm quy định 50 4.7.5 Giải pháp đầu tư - Công ty môi trường Thanh Liêm cần phối hợp với UBND xã địa bàn việc đầu tư phương tiện thu gom đại hơn, đầu tư thêm nhiều trang thiết bị, phương tiện đại cho công tác thu gom vận chuyển đạt hiệu cao - Trong xã cần đầu tư xây dựng thêm bể thu gom Các bể thu gom nên thiết kế cao tầm 1,3 mét, có mái che rộng để không bị ảnh hưởng nhiều nước mưa giảm ô nhiễm mơi trường nước rỉ rác có cửa để chống lại nhập súc vật - Huy động vốn từ cộng đồng dân cư để trả tiền bốc, vận chuyển rác khỏi đại phương + Thu phí VSMT: nguồn thu quan trọng, hỗ trợ cho công tác thu gom bốc chuyển rác xã, vậy:  Đề nghị UBND xã cần có chế để vận động nhân dân đóng góp phí theo nhân 3000 đồng/người/tháng  UBND xã cần trích từ khoản thu phí VSMT để giải tỷ lệ rác + Về tổ chức mơ hình quản lý cho thu phí VSMT thu gom rác  Mơi thơn cần có vệ sinh viên trực tiếp thu gom rác thơn thu phí vệ sinh mơi trường thôn chịu quản lý công ty môi trường Thanh Liêm  UBND xã có vị trí định việc tổ chức thực hiện, hướng dẫn, kiểm tra, giám sát việc thu phí VSMT thu gom rác xã 4.7.6 Giải pháp công nghệ Hiện nay, địa bàn huyện Thanh Liêm việc thu gom, vận chuyển rác thải thực thủ cơng nhân lực phục vụ cho cơng tác lớn Vì vậy, để giảm chi phí nhân cơng nâng cao hiệu thu gom công ty nên thay trang thiết bị.Đồng thời phải thay đổi phương tiện thu gom để xã thu gom triệt để lượng rác phát sinh từ gia đình Lượng rác thu gom từ hộ gia đình chuyển đến bãi xử lý rác thải công ty cổ phần môi trường Ba An Tại công ty rác thải sử dụng để sản 51 xuất phân compost Vì việc thực phân loại rác nguồn cần thiết Cần phân loại rác gia đình, chia ngày thu gom rác hữu ngày thu gom rác vô Từ nâng cao hiệu xử lý rác thải Công ty áp dụng phương thức bốc xúc vận chuyển thủ công nên yêu cầu số lượng công nhân bốc xúc nhiều Vì để giảm lượng cơng nhân cần thay đổi cơng nghệ sử dụng: sử dụng xe nâng, xe thùng có tờ kéo để chuyên chở rác thải Muốn thực điều cơng ty cần phải có nguồn vốn đầu tư lớn để mở rộng, nâng cấp để nâng cao hiệu thu gom vận chuyển rác thải Do cơng ty cần có hỗ trợ vốn đầu tư từ quan đơn vị hành chính, doanh nghiệp, dịch vụ, người dân địa bàn,… 4.7.7 Về công tác nâng cao nhận thức cộng đồng quản lý chất thải rắn sinh hoạt Tổ chức hoạt động tuyên truyền, giáo dục tổ chức, tập thể cá nhân việc giữ gìn mơi trường xanh – – đẹp thông qua hệ thống phương tiện thông tin đại chúng: báo, đài phát thanh, truyền hình, pano, áp phích,… Một số hiệu hưởng ứng tuyên truyền rộng rãi địa bàn xã như: “Bảo vệ môi trường nhiệm vụ tồn dân” “Để giữ gìn mơi trường xanh – – đẹp, người bỏ rác nơi quy định” Phối hợp với UBND xã tổ chức ký cam kết “không vứt rác đường nơi công cộng” với hộ gia đình mặt đường, hộ kinh doanh, nhà hàng cần phải có thùng rác riêng Đưa cơng tác giáo dục truyền thơng môi trường vào trường học để em hiểu rõ tầm quan trọng bảo vệ môi trường Đặc biệt UBND xã, cơng ty mơi trường Thanh Liên kết hợp sở tái chế, thu mua phế liệu việc phát động ngày lễ thu mua đồ dùng cũ, giấy loại, sách báo hỏng vào trường học, trao đổi đồ dùng cũ em học sinh đồ dùng mới,… Nhằm phần làm giảm lượng rác thải phát sinh trường học tạo thói quen, ý thức đến em học sinh việc BVMT 52 PHẦN V KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 5.1 Kết luận Công ty môi trường Thanh Liêm chịu trách nhiệm thu gom, vận chuyển rác địa bàn 13 xã huyện Thanh Liêm: Liêm Sơn, Liên Túc, Liêm Thuận, Thanh Bình, Thanh Hải, Thanh Hương, Thanh Lưu, Thanh Nghị, Thanh Nguyên, Thanh Phong, Thanh Tâm, Thanh Tân, Thanh Thủy Lượng rác thải sinh hoạt phát sinh địa bàn goomg từ nhiều nguồn khác Khối lượng rác thải phát sinh địa bàn quản lý công ty khoảng 25 tấn/ngày, cơng ty mơi trường Thanh Liêm thu gom khoảng 18 – 20 tấn/ngày, chiếm khoảng 75% tổng lượng rác phát sinh địa bàn; thành phần chủ yếu chất hữu dễ phân hủy Rác thải địa bàn chưa thu gom triệt để số vấn đề: ý thức đổ rác bừa bãi số người dân; tham gia phụ nữ, đồn thành niên chưa tích cực; rác chưa phân loại nguồn, chưa áp dụng phương pháp phân loại thu gom hợp vệ sinh Số lượng cơng nhân ít, phương tiện thu gom thơ sơ ảnh hưởng tới hiệu thu gom vận chuyển rác thải sinh hoạt Mức phí VSMT thấp đồng thời mức lương cho nhân viên vệ sinh xã thấp, khơng hưởng sách đãi ngộ độc hại, bảo hiểm xã hội,… Công tác tuyên truyền giáo dục môi trường cho người dân thực hiệu chưa cao, dẫn đến ý thức người dân việc bảo vệ mơi trường thấp gây khó khăn cho cơng tác quản lý Trước tình trạng đó, cần đưa giải pháp sách, cơng nghệ, giải pháp quản lý, đầu tư, lỹ thuật, quy trình thu gom giải pháp nâng cao nhận thức cộng đồng nhằm khắc phục khó khăn, nâng cao hiệu công tác thu gom vân chuyển rác thải sinh hoạt công ty địa bàn huyện 53 5.2 Kiến nghị Công ty cần nhận trách nhiệm trực tiếp ca khâu thu gom, vận chuyển rác thải địa bàn 13 xã, kết hợp với nhân viên vệ sinh môi trường thôn thực thu gom rác trực tiếp từ hộ gia đình Với hình thức gõ kẻng theo quy định để người dân mang rác đổ địa điểm Cần cải tiến trang thiết bị phương tiện thu gom, bố trí thêm cơng nhân thu gom rác xã, tăng tiền lương cho công nhân thu gom Tăng cường hiệu công tác phân loại, thu gom đổ rác có hiệu việc thực quản lý theo phương thức 3R (Reduse – giảm thiểu, Reuse – tái sử dụng, Recycle – tái chế) Cần tăng cường phối hợp tổ chức, hội phụ nữ, đoàn niên, em học sinh,… công việc phối hợp với công nhân công ty thu gom rác thải từ hộ gia đình quan trường học Tăng mức thu phí VSMT quan, tổ chức, hộ gia đình địa bàn 54 TÀI LIỆU THAM KHẢO PGS.TS Nguyễn Văn Phước (2008), Giáo trình quản lý xử lý chất thải rắn, NXB xây dựng, Hà Nội Nguyễn Ngọc Nông (2011), Hiện trạng giải pháp quản lý, tái sử dụng rác thải sinh hoạt khu vực thị Thành phố Thái Ngun PGS.TS Hồng Kim Cơ (2001), Giáo trình kỹ thuật mơi trường, NXB Khoa học – kỹ thuật Hà Nội Bộ Tài nguyên môi trường (2010), Báo cáo môi trường quốc gia tổng quan 2010 Bộ Tài nguyên môi trường (2011), Báo cáo môi trường quốc gia năm 2011 Chất thải rắn Bộ Tài nguyên môi trường (2010), Tình hình phát sinh chất thải rắn sinh hoạt đô thị Việt Nam, http://vea.gov.vn/vn/truyenthong/tapchimt/PHONGSU/Pages, thứ 2, 4/3/2013 Công ty môi trường Thanh Liêm (2011) Quy chế cấu, máy tổ chức, chức năng, nhiệm vụ phòng ban, đơn vị trực thuộc cơng ty môi trường Thanh Liêm Công ty môi trường Thanh Liêm, Báo cáo tổng kết công việc năm 2011 UBND huyện Thanh Liêm 2013 Báo cáo phát triển kinh tế xã hội giai đoạn 2012 – 2013 10 PGS.TS Trần Hiếu Nhuệ, TS Ứng Quốc Dũng, TS Nguyễn Thị Kim Thái (2010), Giáo trình Quản lý chất thải rắn, tập Chất thải rắn đô thị NXB xây dựng 11 Mai Trang (2009) Nông dân trung quốc vật lộn với rác, http://www.in247.com/cong_dan_trung_quoc_vat_lon_voi_rac-221496902.html.14/10/2009 55 12 Lê Huyền, xử lý rác thải số nước Châu Á http://www.ninhthuan.gov.vn/chinhquyen/tnmt/Pages/Xu-ly-rac-thai-o-mot-sonuoc-Chau-A.aspx.25/10/2012 13 Nguyên Bình Các địa phương lúng túng xử lý rác thải sinh hoạt – 15/9/2009 http://www.tainguyenmoitruong.com/moitruong&cuocsong 14 Tình hình phát sinh chất thải rắn sinh hoạt đô thị Việt Nam – 22/1/2010 http://vea.gov.vn/VN/truyenthong/apchimt/phongsu/pages 15 Nguyên Đào Giải tốn thiếu bãi chơn lấp khu xử lý chất thải rắn – 4/2/2011 http:/tintuc.xalo.vn/00527816735/giai-bai-toan-thieu-bai-chon-lap-vakhu-xu-ly-chat-thai-ran.html 16 Kiều Minh (2009) Hà Nội tiết kiệm tỷ đồng từ xử lý rác http://vtc.vn/2-227081/xa-hoi/ha-noi-co-the-tiet-kiem-4-ty-dong-thang-tu-xu-lyrac.htm, thứ 5, ngày 28/3/2013 17 Hội vào vệ tài nguyên thiên nhiên môi trường Việt Nam (2007) Mơ hình xã hội hóa thu gom xử lý chất thải rắn sinh hoạt 18 Tổng cục môi trường (2012) Quản lý chất thải rắn đô thị: cần hướng tiếp cận 19 Hải Yến (2009) Báo an ninh thủ Những mơ hình kiểu mẫu, http://www.anninhthudo.vn/Quoc-te/Nhung-mo-hinh-kieu-mau/356978.antd, thứ 4, ngày 20/3/2013 20 Sơn Tùng Dã ngoại đảo rác Singapore http://tuoitre.vn/Tuoi-trecuoi-tuan/329494/rangoaitrendaoracosingapore 03/09/2008 56 ... vận chuyển rác thải sinh hoạt công ty môi trường Thanh Liêm - Đánh giá công tác thu gom vận chuyển rác thải sinh hoạt ông ty môi trường Thanh Liêm 19 - Đề xuất giải pháp thu gom, vận chuyển rác. .. đề tài - Tìm hiểu, phân tích trạng thu gom vận chuyển rác thải công ty môi trường Thanh Liêm - Đánh giá trạng thu gom vận chuyển rác thải công ty môi trường Thanh Liêm - Đề xuất giải pháp nhằm... Thực trạng thu gom, vận chuyển rác thải sinh hoạt công ty môi trường Thanh Liêm + Thực trạng phát sinh rác thải sinh hoạt huyện: Thành phần rác thải sinh hoạt, lượng bình quân phát sinh rác xã