Nhiệt liệt chào mừng các thầy cô giáo về dự tiết học GV: Hà Thị Hằng Trường THCS Hương Lạc. Cã mÊy thµnh phÇn biÖt lËp? H·y kÓ tªn vµ lÊy 1 vÝ dô minh ho¹ ? Tình huống 1: A hỏi B : A: - Bây giờ là mấy giờ rồi ? B: - Bây giờ là tám giờ . Tình huống 2: Cô giáo đã giảng bài được một lúc, một bạn xin vào lớp ,cô giáo hỏi : - Bây giờ là mấy giờ rồi ? - Em xin lỗi cô xe em bị hỏng . I. Bµi häc Ph©n biÖt nghÜa t­êng minh vµ hµm ý. a. Ví dụ : SGK trang 74 - Trời ơi, chỉ còn có năm phút! Chính là anh thanh niên giật mình nói to, giọng cười nhưng đầy tiếc rẻ. Anh chạy ra nhà phía sau, rồi trở vào liền, tay cầm một cái làn. Nhà hoạ sĩ tặc lưỡi đứng dậy 1. Hàm ý + Trời ơi, chỉ còn có năm phút ! - Anh rất tiếc thời gian không còn nhiều để trò chuyện, tâm sự. - Nội dung thông báo không đư ợc diễn đạt trực tiếp bằng từ ngữ trong câu. - Được suy ra từ những từ ngữ ấy. - Giúp thể hiện tình cảm một cách kín đáo ,tế nhị ,lịch sự . Hàm ý. b. Ghi nhí : Hµm ý: lµ phÇn th«ng b¸o tuy kh«ng ®­îc diÔn ®¹t trùc tiÕp b»ng tõ ng÷ trong c©u nh­ng cã thÓ suy ra tõ nh÷ng tõ ng÷ Êy. Tìm hàm ý trong câu ca dao sau : Khôn ngoan đá đáp người ngoài Gà cùng một mẹ chớ hoài đá nhau. Hàm ý : Anh em ruột thịt không nên đánh cãi nhau. Bài tập nhanh: Nhìn thấy học sinh A đầu tóc bù xù cô giáo nói : - Em có cái đầu đẹp nhỉ . A vừa vuốt vội tóc vừa bối rối : - Cô lại phê bình khéo em rồi . Cô giáo : - Tôi đâu có nói thế ,tự em nhận đấy nhé . Tình huống 1: [...]... Hàm ý minh - Khái niệm -T c dụng -T lệ dùng Phân bi t nghĩa t ờng minh và hàm ý : Nghĩa t ờng Hàm ý minh * Khái niệm : Là phần thông báo đư ơc diễn đ t trực tiếp bằng t ngữ trong câu Là phần thông báo không được diễn đ t trực tiếp bằng t ngữ trong câu nhưng có thể suy ra t những t ngữ y Nghĩa t ờng minh * Được dùng: - Khi ta diễn đ t trực tiếp ý mình muốn nói -Dùng thư ờng xuyên trong giao tiếp... Nghĩa t ờng minh b Ghi nhớ 2: - Nghĩa t ờng minh là phần thông báo được diễn đ t trực tiếp bằng t ngữ trong câu Bài t p nhanh T m nghĩa t ờng minh và hàm ý trong t nh huống sau : Bit con ang nu cm, b m hi rng: - Con nu cm hay nu chỏo y ? Ngha tng minh: Hỏi con nu cm hay nu chỏo Ngha hm ý: Cú ý chờ con nu cm m cho quỏ nhiu nc Câu hỏi thảo luận Phân bi t nghĩa t ờng minh và hàm ý : Nghĩa t ờng... Khi ta không muốn diễn đ t trực tiếp ý mình muốn nói để đảm bảo sự t nhị kín đáo, lịch sự - Chỉ dùng trong m t số t nh huống nh t định II Luyện t p * Bài 1 - Y u cầu: Đọc lại đoạn trích đã dẫn ở mục 1 a - Trời ơi, chỉ còn có năm ph t! Chính là anh thanh niên gi t mình nói to, giọng cư ời nhưng đ y tiếc rẻ Anh ch y ra nhà phía sau, rồi trở vào liền, tay cầm m t cái làn Nhà hoạ sĩ t c lưỡi đứng Đ y. .. không tránh được ) + quay vội đi ( quá ngượng ) - Cô gái đang bối rối đến vụng về vì ngượng Cô ngượng vì định kín đáo để khăn lại làm kỉ v t cho ngư ời thanh niên thế mà lại quá th t thà t ởng cô bỏ quên, nên gọi cô để trả lại Đ y cũng là đặc trưng của ngôn ngữ hình t ợng Bài 2 H y cho bi t hàm ý in đậm trong đoạn trích sau đ y: -Đ y ,t i giới thiệu với anh m t hoạ sĩ lão thành nhé Và cô đ y là kĩ... ảnh để diễn đ t ý của ngôn ngữ nghệ d y b Cô gái đứng lên, đ t lại chiếc ghế, thong thả đi đến chỗ bác già - Ô! Cô còn quên chiếc mùi soa đ y n y! Anh thanh niên vừa vào, kêu lên Để người con gái khỏi trở lại bàn, anh l y chiếc khăn tay còn vo tròn cặp giữa cuốn sách t i trả cho cô gái Cô kĩ sư m t đỏ ửng, nhận lại chiếc b.Câu : Cô kĩ sư m t đỏ ửng, nhận lại chiếc khăn và quay vội đi. m t đỏ ửng + (... B: -T i mai đi chơi với t đi B trả lời : -T i mai mẹ mình về quê -Hàm ý : mình không thể đi đư ợc * Lưu ý 2 : *Có hai loại hàm ý Hàm ý dùng chung (thông Hàm ý dùng dụng) riêng (đặc dụng) *T c dụng của hàm ý Giúp việc diễn đ t ý mình muốn nói m t cách t nhị , kín đáo, lịch 2.Nghĩa t ờng minh a.Ví dụ: Ô! Cô còn quên chiếc mùi soa đ y n y! - Không chứa ẩn ý - Được diễn trực tiếp bằng t ngữ trong... - B y giờ là m y giờ rồi ? - Em xin lỗi cô xe em bị hỏng T nh huống Chủ nhà3: cơm mang thiếu dọn m t đôi đũa Ai l y cầm đũa mời nhau ,còn khách không có đũa đứng d y nói với chủ nhà rằng : - Cho t i xin m t chén nước lạnh Chủ nhà hỏi : - Hả ,để làm chi v y ? - Đặng rửa tay cho sạch mà bốc đồ ăn =>Hàm ý : t i chưa có đũa Kiến thức cần nắm : 1.Nghĩa t ờng minh là gì ? 2.Hàm ý là gì ? 3.Phân bi t nghĩa... cơm .Con bé cứ đứng trong bếp nói vọng ra : -Cơm chín rồi ! hàm ý. Ông vô ăn cơm đi Anh cũng không quay lại * Bài 4 - Hà, nắng gớm, về nào ( Là câu nói lảng ) - T i th y người ta đồn ( Là câu nói dở dang ) Hai câu trên không chứa hàm ý Bài t p củng cố : T nh huống 1: A hỏi B : A: - B y giờ là m y giờ rồi ? B: - B y giờ là t m giờ T nh huống 2: Cô giáo đã giảng bài được m t lúc, m t bạn xin vào lớp... cần nắm : 1.Nghĩa t ờng minh là gì ? 2.Hàm ý là gì ? 3.Phân bi t nghĩa t ờng minh và hàm ý Hướng dẫn về nhà -Nắm chắc khái niệm , cách dùng nghĩa t ờng minh và hàm ý -T p vi t đoạn hội thoại có sử dụng hàm ý - Chuẩn bị bài: Nghị luận về m t đoạn thơ ,bài thơ. Xin chân thành cảm ơn các th y cô giáo và các em học sinh ! T m biệthẹn gặp lại ... Đặc t nh của hàm ý : + Hàm ý có thể giải đoán được + Hàm ý có thể chối bỏ * T nh huống 2: M t nhóm có 5 bạn rủ nhau đi xem phim ,trong đó An và Thi chuẩn bị vé cho cả nhóm Mua đư ợc vé chưa ? An Thi Mua đư ợc ba vộ - Mua được ba vé Hàm ý :Còn thiếu hai =>Hàm ývé dùng chung ( hàm ý thông dụng ) A và B cùng trọ học ở 1 nhà ,B có mẹ lên chơi T i hôm sau bà mẹ phải ra ga xe lửa để về quê A nói chuyện . Nhi t li t chào mừng các th y cô giáo về dự ti t học GV: Hà Thị Hằng Trường THCS Hương Lạc. Cã m y thµnh phÇn bi t lËp? H y kÓ t n vµ l y 1 vÝ dô minh. : Hµm ý: lµ phÇn th«ng b¸o tuy kh«ng ®­îc diÔn ® t trùc tiÕp b»ng t ng÷ trong c©u nh­ng cã thÓ suy ra t nh÷ng t ng÷ y. T m hàm ý trong câu ca dao