1 ĐẶT VẤN ĐỀ Các khối u đường tiết niệu bao gồm khối u đài bể thận đoạn niệu quản đổ vào bàng quang U đường tiết niệu thường có nguồn gốc từ niêm mạc đài bể thận niệu quản Ung thư đường tiết niệu chiếm 5% tổng số u biểu mô đường tiết niệu chúng chiếm từ 5-10% tổng số khối u ác tính thận [1], [2] Vị trí phát sinh ung thư đường tiết niệu bể - đài thận cao gấp lần so với niệu quản Trong tổng số trường hợp ung thư phát sinh niệu quản số trường hợp đoạn thấp niệu quản chiếm tới 2/3 Ung thư đường tiết niệu thường hay xuất với nhiều khối u (chiếm 30% số trường hợp), trường hợp có khối u bên (chỉ chiếm 1% - 2% số trường hợp) Bệnh thường gặp người lớn 50 tuổi, tần số bị ung thư tăng lên theo tuổi, nam mắc bệnh nhiều nữ (tỷ lệ nam/nữ 3/1), bệnh xảy bên đường tiết niệu gần [1], [2] Nguyên nhân khối u môi trường sống di truyền, yếu tố môi trường như: nghiện thuốc lá, nghề nghiệp thường xuyên tiếp xúc với sản phẩm hóa học (cơng nghiệp nhuộm, beta naphtylamin benzidin), dùng thuốc phenacetin kéo dài, dùng cyclophosphomide thường xuyên hai năm,các bệnh thận vùng Balkan Các yếu tố di truyền như:tính nhạy cảm hậu độc hại yếu tố môi trường di truyền từ hệ sang hệ khác, hội chứng khối u di truyền Các bệnh nhân với carxinôm tế bào chuyển đường tiết niệu lại thường hay đến khám bệnh với triệu chứng đau vùng mạng sườn tắc-hẹp đường tiết niệu trên, gây khối ung thư cục máu đơng Khi có triệu chứng tồn thân sút cân, mệt, thiếu máu thì, bệnh tiến triển tới giai đoạn muộn Các biện pháp đánh giá khởi đầu bao gồm: xét nghiệm hình ảnh toàn đường tiết niệu, xét nghiệm tế bào học, khám nội soi nhìn trực tiếp Theo truyền thống thì, chụp bể thận tiêm thuốc tĩnh mạch (IVP) thực để phát hình ảnh khuyết chất cản quang làm đầy đường tiết niệu Tuy nhiên, nhờ tính thơng dụng chi phí ngày giảm thì, chụp tiết niệu cắt lớp vi tính (CT urogram) cung cấp hình ảnh chi tiết khơng đường tiết niệu, mà cấu trúc khác ổ bụng, kể hình ảnh hạch bạch huyết vùng Hiện nay, nhiều trung tâm y tế, chụp cắt lớp vi tính ln sẵn có hồn tồn thay chụp niệu đồ tĩnh mạch (IVP) Ngoài ra, chụp bể thận ngược dòng (retrograde pyelography), để chẩn đốn nguyên nhân trường hợp đái máu đại thể, sử dụng rộng rãi để đánh giá hình thái học đường tiết niệu Nội soi đường tiết niệu tiến để chẩn đoán phân biệt u đường tiết niệu với sỏi thận sỏi niệu quản; giúp sinh thiết tổn thương nghi ngờ ác tính, chí điều trị triệt để số trường hợp Tại bệnh viện Việt Đức, năm gần tỷ lệ bênh nhân bị u đường xuất tăng lên Phương pháp điều trị hiệu phẫu thuật cắt toàn thận niệu quản vòng tổ chức quanh niệu quản Tuy nhiên kết phẫu thuật tùy thuộc vào việc bệnh nhân chẩn đoán sớm hay muộn, để nâng cao chất lượng chẩn đoán điều trị ung thư ĐTNT tiến hành đề tài nghiên cứu: "Đánh giá kết điều trị phẫu thuật ung thư đường tiết niệu bệnh viện Việt Đức giai đoạn 2009 - 2014” với hai mục tiêu: Nhận xét đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng bệnh nhân ung thư đường tiết niệu phẫu thuật Đánh giá kết điều trị phẫu thuật ung thư đường tiết niệu CHƯƠNG TỔNG QUAN 1.1 ĐẶC ĐIỂM GIẢI PHẪU CỦA THẬN, ĐÀI BỂ THẬN VÀ NIỆU QUẢN TRÊN 1.1.1 Giải phẫu thận 1.1.1.1 Vị trí, hình thái, kích thước thận Thận hình hạt đậu gồm hai mặt rỗng 1/3 có xoang thận [3] thận nằm khoang phúc mạc dọc hai bên cột sống, thận phải thấp thận trái cm Cực thận trái ngang mức bừ xương sườn XI Thận bọc bao cân mỏng gọi cân Gerota, bao gồm hai lá, trước sau, hai bọc thận tuyến thượng thận bên chập vào phía dính vào hồnh, phía hai sát vào khơng dính, tỏa vào mạc chậu, bên sau hòa lẫn vào bao thắt lưng bám vào thân đốt sống thắt lưng, trước phủ mặt trước thận cuống thận liên tiếp với trước thận bên đối diện Giữa bao thận bao cân Gerota có lớp mỡ quanh thận, lớp mỡ bên cân Gerota gọi lớp mỡ cạnh thận [4],[5],[6] 1.1.2 Liên quan giải phẫu [5] 1.1.2.1 Mặt trước: Thận phải: Nửa liên quan với gan tuyến thượng thận Nửa liên quan với góc đại tràng phải ruột non Bờ cuống thận liên quan với đoạn II tá tràng TMCD Thận trái: rễ mạc treo đại tràng ngang nằm bắt chéo, chia mặt trước thận làm hai phần, phần bờ liên quan với tuyến thượng thận xa chút động mạch chủ bụng Phần liên quan với mặt sau dày qua hậu cung mạc nối liên quan với tụy, lách, góc đại tràng trái, phần đại tràng trái ruột non 1.1.2.2 Mặt sau: Xương sườn XII nằm chắn ngang mặt sau thận, chia thận làm hai tầng: Tầng ngực liên quan chủ yếu với xương sườn XI XII, hồnh góc sườn hoanh màng phổi Tầng thắt lưng liên quan với khối cạnh cột sống khối rộng thành bung sau bên 1.1.2.3 Bờ thận: Bờ thận phải liên quan với gan thận trái liên quan với lách 1.1.2.4 Bờ thận: Thận phải liên quan TMCD bó mạch thận tuyến thượng thận, niệu quản, phần bó mạch sinh dục Thận trái liên quan với ĐMC cuống thận, tuyến thượng thận, niệu quản phần trên, bó mạch sinh dục 1.1.3 Giải phẫu mạch máu thận 1.1.3.1 Động mạch thận: Đây vấn đề quan tâm phẫu thuật viên, tiếp tục tìm hiểu kỹ hơn, sâu để đáp ứng cho ghép thận cắt thận bán phần Động mạch thận xuất phát trực tiếp từ ĐMC, gặp từ đến động mạch thận [7] Loại có động mạch thận: Thận trái gặp 70% thận phải 89% Loại có động mạch thận: Thận trái gặp 27% thận phải 11% Loại có động mạch thận: Có tỷ lệ 3%, thường có thận trái thường nhánh động mạch cực thận Các ĐM thận dù có hay nhánh tới cách rốn thận từ 1-3cm thường chia làm hai ngành trước ngành sau, tỷ lệ gặp 80%, lại 20% ĐM thận chia từ 3-5 ngành Các trường hợp số lượng ngành trước bể thay đổi số lượng từ 2-4 ngành Dù chia hay ngành ngành phân chia tiếp nhánh nhỏ ở xoang thận trước vào nhu mô thận 1.1.3.2 Một số đặc điểm giải phẫu TM thận TMCD[8] 95% có TM thận mặt trước có TM thận 5% mặt sau bể thận Tuần hoàn TM phụ xuất sau tuần có huyết khối TMCD yếu tố gây khó khăn cho phẫu thuật, máu TM trở TMCD theo đường TM chủ TM thắt lưng, TM trước cột sống TM Azygos Về mặt giải phẫu mổ bên thận phải thuận lợi mổ bên thận trái Thận trái có TM thận dài hơn, hệ thống tuần hồn phụ phong phú có đường trở TM thận trái qua đường TM thượng thận, TM hoành dưới, TM sinh dục, TM niệu quản, TM thắt lưng 3, TM quanh thận TM thắt lưng Thận phải có hai đường máu trở trường hợp có huyết khối TM u đường quanh thận đường TM niệu quản [9],[10] 1.1.4 Giải phẫu hệ bạch huyết thận 1.1.4.1 Giải phẫu hệ bạch huyết thận phải Nhóm bạch huyết sau: Đi từ sau rốn thận, phía sau mạch máu kết thúc sau bên TMCD, nối với hạch ĐMC TMCD từ L1L3 Hệ bạch huyết sau lên qua cột trụ hoành bên phải đổ vào ống ngực Nhóm bạch huyết trước: Đi từ phía trước thận mạch máu vòng qua bờ bó mạch sau bể thận vào hệ bạch huyết phía sau Do đó, hạch thận phải nằm bên phải ĐMC Đó hạch phía ngồi, phía trước, phía sau TMCD Tất hạch coi hạch cạnh TMCD 1.1.4.2 Giải phẫu hệ bạch huyết thận trái: Gồm hai nhóm hạch trước sau mạch máu cuống thận Nhóm hạch trước trước TM thận chia thành nhóm nhóm dưới, chạy dọc theo ĐMC, liên kết với nhóm hạch phía sau Nhóm hạch phía sau từ rốn thận sau mạch máu thận, đường bạch huyết sau chia cột trụ trái hoành thành nhóm nhóm dưới, nhóm hướng lên nối với hạch phía trước cột trụ hồnh Nhóm đường bạch huyết đổ vào hạch bên trái ĐMC, mạch máu thận cực thận Theo diễn tả khác, đường bạch huyết thận trái bao gồm tất bạch huyết bên trái, cạnh ĐMC, từ đốt sống ngực XI tới giới hạn ĐM mạc treo tràng [6] 1.2 U ĐƯỜNG TIẾT NIỆU TRÊN Các khối u đường tiết niệu bao gồm khối u đài bể thận đoạn niệu quản đổ vào bàng quang, khối u phân làm hai loại khối u nguyên phát khối u thứ phát, khối u nguyên phát bao gồm khối u lành tính ác tính, khối u thứ phát di từ nơi khác đến phát triển đài bể thận niệu quản, khối u đường tiết niệu giống khối u bàng quang mặt dịch tễ học, chế bệnh sinh, chẩn đoán điều trị gặp Năm 1841 Rayer tường trình trường hợp u đường tiết niệu trên, từ vào năm gần có nhiều tài liệu nghiên cứu u đường tiết niệu trên, khối u đường tiết niệu chủ yếu u biểu mô, mà đại diện ung thư tế bào chuyển tiếp (transitional celle carcinoma:TCC) Ung thư đường tiết niệu chiếm 5% tổng số u biểu mô đường tiết niệu chúng chiếm từ 5-10% tổng số khối u ác tính thận [1], [2] Bệnh u đường tiết niệu có xu hướng gia tăng nguồn gốc gia tăng vấn đề tranh cãi: có ý kiến cho yếu tố nhiễm mơi trường, có ý kiến chẩn đoán cận lâm sàng ngày hiệu ngày phát nhiều trường hợp mắc bệnh hơn, có ý kiến cho tỉ lệ kéo dài tuổi thọ bệnh nhân u đường tiết niệu ngày cải thiện có người lại cho ngày phát sinh nhiều khối u thứ phát từ biến cố trào ngược bàng quang-niệu quản thầy thuốc gây Tỉ lệ mắc bệnh ung thư biểu mô đường tiết niệu nam giới cao nữ giới (tỉ lệ nam/nữ từ đến 4), tuổi trung bình chẩn đốn bệnh từ 60-65 tuổi Vị trí phát sinh ung thư đường tiết niệu bể - đài thận cao gấp lần so với niệu quản Trong tổng số trường hợp ung thư phát sinh niệu quản số trường hợp đoạn thấp niệu quản chiếm tới 2/3 Ung thư đường tiết niệu thường hay xuất với nhiều khối u (chiếm 30% số trường hợp), trường hợp có khối u bên (chỉ chiếm 1% - 2% số trường hợp) Khía cạnh xuất với nhiều khối u (đa trung tâm, đa ổ) đặc tính khối u biểu mô tiết niệu Xu hướng ung thư biểu mô tiết niệu phát triển từ xuống dưới: bệnh nhân có khối u tiên phát bàng quang mà phát triển thêm khối u đường tiết niệu chiếm từ - 4% tổng số trường hợp, số bệnh nhân có khối u tiên phát đường tiết niệu có từ 15-75% số trường hợp phát triển thêm khối u bàng quang vào - năm sau họ phẫu thuật cắt thận niệu quản Có nhiều lý để giải thích xu hướng lan tràn khối u đường tiết niệu số có hai lý thuyết đáng xem xét: - Lý thuyết thứ gọi “ tế bào trụ lại” lý thuyết giả định khối u ác tính phát triển nhiều vị trí thứ phát, tế bào bong vẩy dòng nước tiểu theo, từ khối u ác tính nguyên phát trụ lại phát triển vị trí - Lý thuyết thứ hai gọi lý thuyết đa – trung tâm đa ổ: lý thuyết cho ung thư biểu mô tiết niệu bệnh thật biểu mô với nhiều ổ, phát sinh khối u khác vị trí 1.2.1 Giải phẫu bệnh Tồn đường xuất tiết niệu kể từ gai đài thận đến tận lỗ sáo có cấu tạo chung biểu mô tiết niệu Các khối u đường tiết niệu đa số u biểu mô nguyên phát (chiếm 96,5% trường hợp), đứng hàng thứ u nguyên phát không thuộc biểu mô (chiếm 1,9%) khối u thứ phát (chiếm 1,6%) theo bảng I Bảng 1.1: Phân loại GPB khối u đường tiết niệu % Các khối u nguyên phát (tiên phát): 98,4 Các u biểu mô: 96,5 - Các u biêu mô nhú: + Ung thư tế bào chuyển tiếp - Các u biểu mô không nhú + Ung thư tế bào chuyển tiếp không nhú + Ung thư biểu mơ dạng biểu bì 80 16,5 5,5 +Ung thư tế bào tuyến (adenocarcinome) + Ung thư biểu mơ khơng biệt hóa Các khối u khơng thuộc biểu mơ 1,9 - Các u trung mơ lành tính: Bao gồm u nhầy, u mỡ, u trơn, u tế bào Schawann, u mạch máu - Các u trung mơ ác tính: Sarcomes Các khối u thứ phát 1,6 1.2.1.1 Đặc điểm đại thể Về đại thể, Mazeman Etienne chia u đường tiết niệu thành u nhú u khơng nhú, 80% u nhú - Đặc điểm u nhú có xu hướng lồi lấp đầy đài – bể thận niệu quản, có loại có cuống khơng có cuống, u nhiều u Loại khơng có cuống thường có hình súp lơ Khối u xâm lấn qua thành bể thận vào nhu mô thận tạo thành ổ chảy máu hoại tử, giai đoạn muộn xâm lấn di rộng rãi Trong số trường hợp, hình ảnh tổn thương đại thể u đường tiết niệu lại tương tự tổn thương nguyên nhân khác gây tắc nghẽn toàn phần đường xuất nước tiểu - Loại u khơng nhú lại lồi ngồi, có vài chỗ phồng lên so với bề mặt niêm mạc đài - bể thận - niệu quản Các u không nhú lớn, xâm lấn vào nhu mơ thận đại thể khó phân biệt với ung thư thận thâm nhiễm gây loét bể thận 1.2.1.2 Đặc điểm vi thể Theo Evan Winston [11], hình ảnh vi thể u đường tiết niệu chia thành loại: Ung thư tế bào chuyển tiếp (Transitional Cell Carcinoma – TCC) Ung thư đường tiết niệu có 90% TCC, tế bào hình đa diện có ranh giới rõ, xếp viền xung quanh trục liên kết lõi xơ mạch, thường bạch mạch chưa bị thâm nhiễm tế bào ung thư Độ biệt hóa mơ học khối u xác định dựa biến đổi tế bào [12] Chẩn đốn vi thể phải mơ tả xác tổn thương ác tính xâm nhập tới đâu, qua màng đáy thường tiên lượng xấu 10 Hiện chưa thống việc xếp loại TCC độ biệt hóa Một số tác giả coi TCC độ biệt hóa u nhú lành tính, theo quan điểm đa số tác giả khác, u nhú coi lành tính cấu trúc biểu mơ tiết niệu có lớp tế bào Ung thư biểu mơ dạng biểu bì: (Epiderrmoid) hay theo cách gọi Anh – Mỹ ung thư biểu mô tế bào vảy (Squamous Cell Carcinoma) Theo Blacher [13] ung thư biểu mơ dạng biểu bì thường kết hợp với viêm nhiễm mãn tính đài – bể thận loại ung thư chiếm 7% ung thư đường tiết niệu nói chung Ung thư biểu mơ dạng biểu bì thường có tiên lượng xấu TCC tế bào loại biệt hóa Đặc điểm vi thể ung thư biểu mơ dạng biểu bì tế bào sừng hóa kết hợp với dị sản vảy vùng tăng sinh Trong biểu mơ tiết niệu thay biểu mô tế bào vảy trưởng thành (có cầu sừng) Ung thư tế bào tuyến: (Adeno Carcinoma) loại u đơn độc, nhiều ổ, chiếm 1% tất loại u đường tiết niệu Đặc điểm vi thể tổn thương hầu hết loại tuyến chế nhầy [12] Cả ung thư biểu mơ dạng biểu bì ung thư biểu mơ tuyến thuộc loại u khơng nhú Tổn thương ác tính thường xâm nhập phá hủy phần nhu mô thận phát triển mô mỡ xung quanh Do tế bào biệt hóa (độ biệt hóa III – IV) nên để xác định nguồn gốc khối u nhiều phải cần đến kỹ thuật hóa mơ miễn dịch Ung thư biểu mơ khơng biệt hóa: Có thể biểu khối u có tế bào biệt hóa tế bào hình thoi với hình dạng sarcome Các tế bào hình thoi đơi pha trộn với tế bào ung thư biểu mô, để chẩn đoán phân biệt với sarcome thật phải cần đến kỹ thuật nhuộm hóa mơ miễn dịch với kháng thể đặc hiệu (vimentine cho mô liên kết cytokeratine cho biểu mơ) Các khối u khác: có cấu tạo vi thể theo chất u 61 3.9.6 Theo độ tuổi Bảng 3.28: TGSSM BN tcc theo độ tuổi phân loại n/108 sống Tỷ lệ % tuæi ≤ 60 > 60 Tæng sè Log Rank: 2,40 P = 0,1 Nhận xét: 3.9.7 Theo tốc độ máu lắng Bảng 3.29: Tỷ lệ BN TCC sống theo tốc độ ML Tốc độ ML n/108 Còn sống Tỷ lệ % Bình thờng Tăng Log Rank: Nhận xét: 8,34 p < 0,004 62 Phân tích yếu tố tiên lợng tới thời gian sống sau mổ Bảng 3.30: Phân tích yếu tố tiên lợng TGSSM (theo tháng) Số Các yếu tố tiên BN lợng theod õi Theo staging I II III IV HKTM :- kh«ng - có TM thận - có TMCD Di : không : có Bản chấtTB-TB sáng - TB ống nhú - Dạng Sarcomatoid Giảm sút cân: không : cã Tuæi BN < 60 tuæi T sèng ( TS ) Tû suÊt chª p nh (χ2) CI 95% 63 > 60 ti ML: - B×nh thêng - Tăng cao Nhận xét 64 Chng D KIN BN LUẬN Bàn luận theo kết thu DỰ KIẾN KẾT LUẬN MỤC LỤC ĐẶT VẤN ĐỀ CHƯƠNG TỔNG QUAN 1.1 ĐẶC ĐIỂM GIẢI PHẪU CỦA THẬN, ĐÀI BỂ THẬN VÀ NIỆU QUẢN TRÊN 1.1.1 Giải phẫu thận 1.1.2 Liên quan giải phẫu [5] 1.1.3 Giải phẫu mạch máu thận .4 1.1.4 Giải phẫu hệ bạch huyết thận 1.2 U ĐƯỜNG TIẾT NIỆU TRÊN 1.2.1 Giải phẫu bệnh .8 1.2.2 Phân loại theo giai đoạn bệnh TNM 11 1.2.3 Theo độ biệt hóa (Grading) 12 1.3 CHẨN ĐOÁN TCC 13 1.3.1 Chẩn đoán lâm sàng 13 1.3.2 Chẩn đoán xét nghiệm 14 1.3.3 Các phương pháp chẩn đốn hình ảnh u đường tiết niệu 15 1.3.4 Chẩn đoán phân biệt 25 1.4 ĐIỀU TRỊ 26 1.4.1 Phẫu thuật mở cắt bỏ triệt để thận-niệu quản 26 1.4.2 Phẫu thuật cắt bỏ triệt để thận-niệu quản nội soi ổ bụng .27 1.4.3 Phẫu thuật mở cắt thận bán phần (phẫu thuật cắt u đơn thuần) 28 1.4.4 Điều trị nội soi .28 1.4.5 Liệu pháp hóa chất để điều trị bệnh giai đoạn muộn 30 1.5 TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU U ĐƯỜNG TIẾT NIỆU TRÊN TRONG NƯỚC VÀ TRÊN THẾ GIỚI 31 1.5.1 Tại Việt Nam .31 1.5.2 Tình hình nghiên cứu giới 32 CHƯƠNG .35 ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 35 2.1 ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU 35 2.1.1 Tiêu chuẩn chọn bệnh nhân 35 2.1.2 Tiêu chuẩn loại trừ .35 2.2 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 36 2.2.1 Loại hình nghiên cứu: 36 2.2.2 Nội dung thiết kế nghiên cứu: 36 2.2.3 Chọn mẫu nghiên cứu 37 2.3 NGHIÊN CỨU TRIỆU CHỨNG .37 2.3.1 Đặc điểm lâm sàng 37 2.3.2 Cận lâm sàng .38 2.3.3 Chỉ tiêu chẩn đốn hình ảnh 38 2.3.4 Phân loại BN TCC nhóm NC .40 2.4 MỘT SỐ KỸ THUẬT MỔ ÁP DỤNG TRONG NGHIÊN CỨU .41 2.4.1 Kỹ thuật mổ TCC 41 2.4.2 Các loại giới hạn nạo vét hạch TCC .42 2.5 ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ ĐIỀU TRỊ PHẪU THUẬT TCC 42 2.5.1 Nghiên cứu mổ: 42 2.4.2 Chỉ tiêu nghiên cứu GPB: 43 2.4.3 Chỉ tiêu nghiên cứu sau mổ 43 2.5.4 Thời gian sống sau mổ 44 2.5.5 Xác định số yếu tố tiên lượng ảnh hưởng đến TGSSM: 44 2.6 PHƯƠNG PHÁP XỬ LÝ SỐ LIỆU 45 Ch¬ng 46 Kết nghiên cứu 46 3.1 Một số đặc điểm lâm sàng 46 3.1.1 Phân bố độ tuổi giíi 46 3.1.2 NghỊ nghiƯp, n¬i c tró .46 3.1.3 TiỊn sư: .47 3.1.4 Thêi gian từ có biểu lâm sàng tới phát bệnh 47 3.2 Kết lâm sàng .47 3.2.1 TriÖu chứng lâm sàng 47 3.2.2 Biểu toàn thân liên quan đến héi chøng cËn u .48 3.3 kÕt qu¶ cËn lâm sàng: 48 3.3.1 KÕt qu¶ huyÕt häc 48 3.3.2 Kết sinh hoá 50 3.4 Kết chẩn đoán hình ảnh 51 3.4.1 Kết siêu âm: 51 3.4.2 Kết Chụp NĐTM 51 3.4.3 KÕt qu¶ chơp CLVT 52 3.5 KÕt Điều trị Phẫu thuật TCC: 53 3.5.1 Đờng mổ thời gian mổ: 53 3.5.2 C¸c phẫu thuật điều trị TCC 53 3.5.3 Trun m¸u mỉ 54 3.6 KÕt qu¶ gi¶i phÉu bÖnh 54 3.6.1 Đại thể 54 3.6.2 KÕt qu¶ chÈn đoán tế bào học 54 3.6.4 Chẩn đoán phân loại mô bệnh häc theo pTNM 55 3.7 KÕt qu¶ sím sau mæ 55 3.8 KÕt qu¶ xa sau mỉ: 56 3.8.1 BÖnh tiến triển phát di sau mổ tử vong : 56 3.8.2 Tû lƯ BN sèng thªm sau mổ tính theo phơng pháp trực tiếp: .57 3.9 Các yếu tố ảnh hởng tới thời gian sống sau mæ 57 3.9.1 Theo giai ®o¹n ung th 57 3.9.2 Theo di 58 3.9.4 Theo b¶n chÊt tÕ bµo häc 60 3.9.5 Theo mức độ sụt cân 60 3.9.6 Theo ®é tuæi .61 3.9.7 Theo tốc độ máu lắng 61 Chương 64 Dự kiến bàn luận 64 dự kiến kết luận 64 TÀI LIỆU THAM KHẢO TÀI LIỆU THAM KHẢO Wong-You-Cheong JJ, Wagner BJ, Davis CJ Jr (1998), "Transitional cell carcinoma of the urinary tract: radiologic-pathologic correlation", Radiographics;18:123-42 Buckley JA, Urban BA, Soyer P, Scherrer A, Fishman EK (1996), "Transitional cell carcinoma of the renal pelvis: a retrospective look at CT staging with pathologic correlation", Radiology;201:194-8 NGUYỄN THẾ TRƯỜNG (1996 ): “Nhận xét hình thái bể đài thận người ViệtNam” Kỷ yếu cơng trình nghiên cứu khoa học Trường Đại học Y Hà nội tr 189 - 192 NGUYỄN THẾ TRƯỜNG (1984): “Giải phẫu vùng xoang thận ý nghĩa phẫu thuật” Luận văn tốt nghiệp Bác sỹ Nội trú khoá VIII Đại học Y Hà nội LÊ NGỌC TỪ (2003) “Giải phẫu hệ Tiết niệu - Sinh dục”, Bệnh học Tiết niệu Nhà xuất Y học 1995, tr 13 - 26 KABALIN J N., M.D., “ Anatomy of the retroperitoneum and kidney” Campbells Urol., vol sixth edition NGUYỄN THẾ TRƯỜNG (1996): “Góp phần nghiên cứu hình thái giải phẫu động mạch thận người Việt Nam” Kỷ yếu công trình Trường Đại học Y Hà nội, tr 193 - 197 NGUYỄN THẾ TRƯỜNG (1996): “Kết nghiên cứu hình thái giải phẫu hệ tĩnh mạch thận người Việt Nam” Kỷ Yếu cơng trình nghiên cứu khoa học Trường Đại học Y Hà nội.tr 186 - 188 LJUNGBERG B., et al (1995) “Vein invasion in renal cell carcinoma: impact on metastatic behavior and survival” J Urol., 154, 1681 1684 10 WOLFGANG HOELTL, SEYEDHOSSEIN AHARINEGAD (1990), “Renal vein anatomy and its implications for retroperitoneal surgery” J.Urol., vol 143, pp 1108 - 1114 11 Evan Winston R (1986), “Histological appearance of tumours”, Ed Livingston Ltd Edinburgh and London,, pp.1173 12 Catalona W.J (1992) “Urothelial tumors of the renal pelvis and ureter”, In Campbell’s Urology 6th edition, Vol.1, pp.1137-1146 13 Blacher E.J., Johnson D.E., Abdul – Karim F.W et al (1985), “Squamous cell carcininoma of the renal pelvis”, Urology, Vol.25, pp.124-126 14 Babaian R.J., Johnson D.E (1980), “Primary carcinome of the pelvis and ureter” J.Urol.Vol.123, pp 357-359 15 Oldbring J., Glifberg J., Mikulowski P et al (1989), “Carcinoma pf the renal pelvis and ureter following bladder carcinoma: Frequency risk factors and clinicopathological findings”, J.Urol, Vol.141, pp.1311 16 Abercrombie G.F., Eardley I., Payne S.R., et al (1988), “Modified nephroureterectomy: Long-term follow-up with particular reference to subsequent bladder tumors”, Br.I.Urol, Vol 61, pp.198 17 Jisukawa S., Nakamura K., Nakayama M (1985), “Transitional cell carcinoma of kidney extending into renal vein nad inferion vena cava”, Urology, vol.25, pp.310-312 18 Davis B.W., Hough A.,J., Gardner W.A (1987), “Renal pelvis carcinoma Morphological correlates of metastatic behavior”, J.Urol, Vol.137, pp.857-861 19 Batata M.A., Grabsald H, “1976) “Upper urinary tract urothelial tumours”, Urol.Clin.North Am Vol.3, pp 79-82 20 Geiger J., Fong O., Fay R (1986), “Transitional cell carcinoma of renal pelvis with invasion of renal vein and thrombosis of subhepatic inferior vena cava”, Urology, Vol.28,00.52-54 21 Claudon M, Girot V, Aymard B et al (1987), "Tumeurs de la voie excrétrice urinaire haute", Feuillet de Radiol ;27:441-54 22 Nguyễn Bửu Triều (1995), “U đường tiết niệu trên”, Bệnh học tiết niệu, NXB Y học Hà Nội, 413-417 23 Nguyễn Thế Trường, Lê Ngọc Từ, Nguyễn Bửu Triều (2001), “Nhận xét lâm sàng, cận lâm sàng điều trị phẫu thuật ung thư bể đài thận”, Tóm tắt báo cáo HNKH nghiên cứu sinh, Trường Đại học Y Hà Nội, 151 24 Murphy W.M.and Soloway M.S (1982), “Urothelial dysplasia”, J.Urol Vol.127, pp.849 25 Linehan W.M., Shipley W.U., Longo D.L 91989), “Cancer of the kidney and ureter”, In Cancer: Principles & Pratice of Oncology 3rd edition 26 Hiniokika Kiyo (1985), “Statistical study of outpatients with hematuria”, Urology, Vol.31, No11, pp.1989-1994 27 Rothpearl A, Frager D, Subramanian A et al (1995), "MR urography: technique and application", Radiology;194:125-30 28 Grabstald H., Whitmore W.F., Melamed M.R (1971), Renal pelvis tuomors”, JAMA, Vol.218,pp.845-854 29 Sarnacki C.T., Mc Cormack L.,J., Kiser W.S et at (1971), “Urinary cytology and the clinical diagnosis of urinary tract malignancy: A clinicopathologic study of 1400 patients”, J.Urol, Vol.106,pp.761 30 Gill W.B., Lu C.T., and Thomsen S (1973), “Retrograde brushing: A new technique for obtaining histologic and cytologic material from ureteral, renal pelvis and renal calyceal lesions”, I.Urol., Vol 109,pp.573 31 Blute M.L., Segura J.W., Patterson D.E et at (1989), “Impact of endourology on diagnosis and management of upper urinary tract urothelial cancer”, J.Urol, Vol.141, pp 1298 32 Gittes R.F (184), “Retrograde brushing and nephroscopy in the diagnosis of upper tract urothelial cancer”, Urol.Clin.North Am., Vol.11, pp.617 33 Paivansalo M (1990), “Radiological and cytologiccal detection of renal pelvis transitional cell carcinoma” Rofo Fortschr Geb Roentgenstr Neuen Bildgeb Verfahr, Vol.153, No3, pp.266-270 34 Scolieri MJ, Paik ML, Brown SL, Resnick MI (2000), "Limitations of computed tomography in the preoperative staging of upper tract urothelial carcinoma", Urology;56:930-4 35 Killi RM, Cal C, Pourbagher A, Yurtseven O (2000), "Doppler sonographic diagnosis of primary transitional cell carcinoma of the ureter", J Clin Ultrasound;28:361-4 36 Aslaksen A, Halvorsen OJ, Göthlin JH (1990), "Detection of renal and renal pelvic tumours with urography and ultrasonography", Eur J Radiol;11:54- 37 Delomez J., Claudon M., Darmaillacq C., Hubert et al (2002), "Imagerie des tumeurs de la voie excretrice superieure", J Radiol., 83: 825-838 38 Fein A.B.and Mc Clennan B.L (1986), “Solitary filling defects of the pelvis and ureter”, Semin.Roentgenol Vol.21, pp.201 39 Chen GL, El-Gabry EA, Bagley DH (2000), "Surveillance of upper urinary tract transitional cell carcinoma: the role of ureteroscopy, retrograde pyelography, cytology and urinalysis", J Urol ;164:1901-4 40 Milestone B, Friedman AC, Seidmon EJ, Radecki PD, Lev-Toaff AS, Caroline DF (1990), "Staging of ureteral transitional cell carcinoma by CT an MRI", Urology;36:346-9 41 Baron RL, McClennan BL, Lee JK, Lawson TL (1982), "Computed tomography of transitional-cell carcinoma of the renal pelvis and ureter", Radiology 1982;144:125-30 42 Bretheau D, Lechevallier E, Uzan E, Rampal M, Coulange C (1994), "Valeur des examens radiologiques dans le diagnostic et la stadification des tumeurs de la voie excrétrice urinaire supérieure", Progrès en Urologie;4:966-73 43 Millan-Rodriguez F, Palou J, de la Torre-Holguera P, VayredaMaritja JM, Villavicencio-Mavrich H, Vicente-Rodriguez J (1999), "Conventional CT signs in staging transitional cell tumors of the upper urinary tract", Eur Urol ;35:318-22 44 McCoy JG, Honda H, Reznicek M, Willimans RD (1991), "Computerized tomography for detection and staging of localized and pathologically defined upper tract urothelial tumors", J Urol ;146 : 1500-3 45 Nguyễn Phương Hồng, Nguyễn Quang, Nguyễn Phúc Cương, Nguyễn Sỹ Lanh (2003), “Chẩn đốn xử trí ung thư biểu mô đường tiết niệu (mổ bệnh viện Việt – Đức thời gian năm (7/1996 – 8/2001)”, Ngoại khoa, số 4/2003 18 – 24 46 Tô Hồi Phương (2001), “Góp phần nghiên cứu chẩn đốn kết điều trị phẫu thuật ung thư biểu mô đài bể thận bệnh viện Việt - Đức Hà Nội”, Luận văn tốt nghiệp bác sĩ chuyên khoa cấp II 47 Nguyễn Hoàng Đức, Đào Quang Oánh (2002), "Bướu thận phát tình cờ mổ sạn thận Kinh nghiệm 10 năm bệnh viện Bình Dân", Kỷ yếu toàn văn đề tài khoa học tham gia hội nghị Ngoại khoa quốc gia Việt Nam lần thứ 12, 292-295 48 Cowan N.C.; Turney B.W.; Taylor N.J.; McCarthy C.L.; Crew J.P (2007), "Multidetector computed tomography urography for diagnosing upper urinary tract urothelial tumor", BJU Int.; 99(6): 1363-1370 49 Korkes F.; Silveira T.S.; Castro M.G.; Cuck G.; Fernandes R.C.; Perez M.D (2006), Carcinoma of renal pelvis and ureter, Int Braz J Urol.; 32(6): 648-653 50 Kondo T.; Nakazawa H.; Ito F.; Hashimoto Y.; Toma H.; Tanabe K (2007), "Primary site and incidence of lymph node metastases in urothelial carcinoma of upper urinary tract", Urology; 69(2): 265-269 51 Dragiceric D.; Djokic M.; Pekmezovic T.; Micic S.; Hadzi-Djokic J.; Vuksanovic A.; Simic T (2007) Survival of patients with transitional cell carcinoma of the ureter and renal pelvis in Balkan endemic nephropathy and non-endemic areas of Serbia", BJU Int.; 99(6): 1357-1362 52 Catto J.W.; Yates D.R.; Rehman I.; Azzouzi A.R.; Patterson J.; Sibony M.; Cussenot O.; Hamdy F.C (2007), Behavior of urothelial carcinoma with respect to anatomical location", J Urol.; 117(5): 17151720 53 Holmang S.; Lele S.M.; Johansson S.L (2007), "Squamous cell carcinoma of the renal pelvis and ureter: incidence, symptoms, treatment and outcome ", J Urol.; 178(1): 51-56 54 Djokic M.; Dragecevic D.; Nicolic J.; Dragicovic S.; Radivojevic D (2006) , "Bilateral tumors of the upper urothetium", Srp Arch Celok Lek.; 134(11-12): 509-515 55 Liang Y.Y.; Dai Y.P.; Huang Z.Y.; Zheng K.L.; Mei H (2005), "Clinical analysis of 123 cases of transitional cell carcinoma (TCC) of upper urinary tract", Ai Zheng; 24(1): 91-94 CÁC CHỮ VIẾT TẮT AJCC : Amerrican Joint Committee on Cancer CLVT : Cắt lớp vi tính GPB : Giải phẫu bệnh HU : Houndsfield PT : Phẫu thuật AC : Adenocarcinoma SCC : Squamous Cell Carcinoma TCC Transitional Cell Carcinoma UIV : Chụp niệu đồ tĩnh mạnh UPR : Chụp niệu quản bể thận ngược dòng BN Bệnh nhân : ĐBT : Đài bể thận NQ : Niệu quản BQ : Bàng quang ... thư đường tiết niệu bệnh viện Việt Đức giai đoạn 2009 - 2014 với hai mục tiêu: Nhận xét đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng bệnh nhân ung thư đường tiết niệu phẫu thuật Đánh giá kết điều trị phẫu thuật. .. kết phẫu thuật tùy thuộc vào việc bệnh nhân chẩn đoán sớm hay muộn, để nâng cao chất lượng chẩn đoán điều trị ung thư ĐTNT tiến hành đề tài nghiên cứu: "Đánh giá kết điều trị phẫu thuật ung thư. .. tiết niệu Abercrombie G.F [16] thấy có khoảng 30 – 70% bệnh nhân ung thư đường tiết niệu sau bị ung thư bàng quang, điều cho thấy vai trò soi bàng quang định kỳ sau điều trị ung thư đường tiết niệu