Phối kết hợp với các bậc phụ huynh, các ban ngành, đoàn thể trong và ngoài nhà trường để triển khai và tổ chức thực hiện tốt chuyên đề xây dựng môi trường giáo dụclấy trẻ làm trung tâm t
Trang 1SỞ GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO THANH HOÁ
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGA SƠN
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
MỘT SỐ BIỆN PHÁP XÂY DỰNG MÔI TRƯỜNG GIÁO DỤC LẤY TRẺ LÀM TRUNG TÂM CHO TRẺ 5 - 6 TUỔI
Ở TRƯỜNG MẦM NON NGA LIÊN
Người thực hiện: Lê Thị Lý Chức vụ: Tổ trưởng chuyên môn mẫu giáo Đơn vị công tác: Trường Mầm non Nga Liên SKKN thuộc lĩnh vực: Chuyên môn
THANH HOÁ, NĂM 2019
MỤC LỤC
Trang 2TÊN ĐỀ MỤC Trang
2.1 Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm 32.2 Thực trạng của vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm 52.3 Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề 7
2.3.1.Quan tâm đến công tác xây dựng, bồi dưỡng nâng cao năng
lực nghiệp vụ cho đội ngũ giáo viên 72.3.2.Tạo môi trường giáo dục xung quanh trẻ. 92.3.3 Tổ chức hướng dẫn cho trẻ hoạt động với môi trường giáo
2.3.4 Xây dựng môi trường “ Xanh- sạch - đẹp “ trong và ngoài
2.3.5 Phối kết hợp với các bậc phụ huynh, các ban ngành, đoàn thể
trong và ngoài nhà trường để triển khai và tổ chức thực hiện tốt
chuyên đề xây dựng môi trường giáo dụclấy trẻ làm trung tâm trong
Danh mục các đề tài sáng kiến đã được xếp loại 22
Trang 3I MỞ ĐẦU
1 Lý do chọn đề tài:
Trẻ em hôm nay, thế giới ngày mai Trẻ em là thế hệ tương lai của đấtnước, vì vậy việc quan tâm, bảo vệ, chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục trẻ làtrách nhiệm và nghĩa vụ chung mỗi người, mỗi gia đình và toàn xã hội
Bậc học mầm non là bậc học đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân,đặt nền móng đầu tiên cho việc giaó dục con người mới trong tương lai Trườngmầm non là môi trường thuật lợi nhất cho việc hình thành và phát triển toàn diện
về nhân cách ban đầu, cũng như phát triển 5 lĩnh vực giáo dục của trẻ
Muốn chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục trẻ tốt, phát triển cân đối, hài hoà
về mọi mặt thì nhà giáo dục phải tác động đến trẻ từ nhiều phía, bằng nhiều hìnhthức, thủ thuật, phương pháp khác nhau như tổ chức và thực hiện tốt, đầy đủ,nghiêm túc ba nội dung lớn đó là chăm sóc trẻ khoẻ mạnh thực hiện cân - đo -khám sức khoẻ đúng theo định kỳ, được theo dõi trên biểu đồ tăng trưởng, vệsinh cá nhân, vệ sinh môi trường sạch sẽ, đảm bảo an toàn về thể chất và tâm lýcho trẻ Công tác nuôi dưỡng tốt chế biến thực phẩm theo đúng độ tuổi, ăn đủchất, đủ lượng, đảm bảo định lượng Kalo theo quy định Tổ chức các hoạt độnggiáo dục linh hoạt, sáng tạo, xác định mục tiêu, lựa chọn nội dung chương trìnhxây dựng mạng nội dung, mạng hoạt động, kế hoạch tuần, kế hoạch ngày, xácđịnh mục đích về kiến thức, kỹ năng, thái độ phù hợp với đặc điểm, khả năngnhận thức của trẻ, tình hình thực tế của địa phương Trẻ được tham gia vào cáchoạt động học như làm quen với chữ cái, tạo hình, âm nhạc, khám phá khoahọc…và tổ chức các chế độ, thời điểm trong ngày của trẻ như hoạt động góc,hoạt động đi dạo, đi thăm , hoạt động lao động và các ngày hội, ngày lễ…vv
Với nhiều nội dung và bằng mọi hình thức, phương pháp khác nhau, giáoviên thông qua đó cung cấp, hình thành và củng cố, khắc sâu cho trẻ những kiếnthức khoa học đơn giản, những biểu tượng chính xác, đúng đắn về mọi sự vật
và hiện tượng xung quanh trẻ Qua đó trẻ được khám phá, trải nghiệm, phát triểnnăm giác quan của trẻ, như khả năng nghe, nhìn, sờ nắm, ngửi, nếm, kỹ năngquan sát, so sánh, phân tích, tổng hợp, khái quát hóa, trừư tượng hoá, phát triển
ý thức, nhận thức và ghi nhớ có chủ định, làm giàu vốn từ , những mối quan hệ,tình cảm, giao tiếp ứng xử, kinh nghiệm sống ở trẻ, đồng thời giúp trẻ mở rộngvốn từ, phát âm chính xác và diễn đạt ngôn ngữ trong sáng, mạch lạc những suynghĩ, hiểu biết của mình, qua đó giáo dục trẻ biết cảm nhận về cái đẹp, cái hay,cái tốt, cái thiện của môi trường xung quanh, trẻ thích hướng tới cái đẹp, cáithiện và thích làm ra cái đẹp, giáo dục cho trẻ có thái độ đúng đắn với mọi sựvật, hiện tượng xung quanh trẻ và có mối quan hệ, tình cảm, đoàn kết, gần gũibiết quan tâm , tôn trọng, yêu thương ông, bà, bố, mẹ, cô giáo và các bạn …vv
Để tạo được một môi trường giáo dục phong phú về hình thức, đa dạng vềnội dung, phù hợp với đặc điểm tâm, sinh lý, khả năng nhận thức của trẻ, thu hútđược sự chú ý, hứng thú, trẻ tích cực hoạt động, được khám phá, thực hành, trảinghiệm theo nhóm, cá nhân trẻ thì đó là một nhiệm vụ hết sức quan trọng và cầnthiết đối với cô giáo mầm non Đây là một môi trường giáo dục tác động và có
Trang 4ảnh hưởng lớn đến việc hình thành và phát triển toàn diện về nhân cách, gắn liềnvới việc cung cấp, củng cố các kiến thức, kỹ năng, các biểu tượng, khái niệm đểphát triển 5 lĩnh vực giáo dục cho trẻ Thông qua nội dung, hình ảnh được xâydựng ở các góc, trang trí lớp, qua các bài thơ, câu chuyện, bài hát, các trò chơi,khung cảnh, khuôn viên sư phạm trong và ngoài nhóm, lớp qua đó giáo dục chotrẻ lòng yêu quê hương, đất nước, con người, những phẩm chất đạo đức tốt đẹp,những phong tục tập quán truyền thống của dân tộc, trẻ biết lế phép, kính trọng,yêu quý giúp đỡ mọi người.
Xây dựng môi trường giáo dục trong trường mầm non là tổ hợp nhữngđiều kiện tự nhiên và xã hội, có ảnh hưởng , tác động rất lớn đến chất lượngchăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục trẻ Vì vậy mà môi trường giáo dục trongtrường mầm non đóng một vai trò vô cùng quan trọng, tạo môi trường cho trẻđược hoạt động trải nghiệm, khám phá, củng cố, lĩnh hội tri thức, là nơi có cácnguồn thông tin phong phú, là nơi phản ánh toàn bộ nội dung của từng chủ đề,khuyến khích tính tích cực hoạt động của trẻ Tạo cơ hội cho trẻ tìm tòi khámphá, phát hiện nhiều điều mới lạ, hấp dẫn trong cuộc sống, trẻ được tự lựa chọn
cá nhân hoặc hoạt động nhóm, trẻ tham gia tích cực, tạo cơ hội cho trẻ bọc lộkhả năng, qua đó cung cấp kiến thức, kỹ năng cho trẻ nhằm giúp phần hìnhthành và phát triển nhân cách cho trẻ mầm non cũng như các lĩnh vực phát triểngiáo dục Môi trường giáo dục phù hợp, đa dạng sẽ gây hứng thú cho trẻ, gópphần, giúp trẻ hình thành và nâng cao mối quan hệ thân thiện, mạnh dạn, tự tintrong giao tiếp giữa giáo viên với trẻ, trẻ với trẻ…vv
Là một giáo viên tôi luôn làm tốt công tác chuyên môn, để đảm bảo đượccác yêu cầu về nội dung chăm sóc giáo dục theo thông tư 28 ra ngày 30 tháng 12năm 2016 Kết quả đạt được qua những năm triển khai và tổ chức thực hiện ởđịa phương thì chưa đáp ứng chất lượng theo yêu cầu Chính vì thế tôi mạnh dạnđưa ra một số biện pháp xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.Mục đích là để cho giáo viên, phụ huynh học sinh hiểu ra được tầm quan trọng,ích lợi và cấu trúc của môi trường giáo dục trong trường mầm non, tận dụngđược các nguồn nguyên vật liệu đa dạng, sắn có ở địa phương, các nguyên vậtliệu phế thải, nguyên vật liệu thiên nhiên để tạo môi trường vật chất trongtrường mầm non, phát triển tiềm năng sáng tạo, tính kiên trì, khoa học, yêu cáiđẹp , thích làm ra cái đẹp, biết bảo vệ cái đẹp, sự khéo tay của giáo viên và trẻ.Các mối quan hệ, giao tiếp, ứng xử văn minh trong nhà trường, nhóm, lớp thực
sự là một nét đẹp, là môi trường giáo dục trong sáng, là tấm gương cho trẻ noitheo
Tất cả những lý do này, bản thân tôi luôn trăn trở, tìm tòi, khát khao, luônhọc hỏi kinh nghiệm ở các trường bạn, mong muốn tìm ra được những giải pháptốt nhất, sát thực, phù hợp với từng địa phương để chỉ đạo cơ sở thực hiện cóhiệu quả cao Chính vì vậy mà tôi đã lựa chọn đề tài sáng kiến kinh nghiệm, đi
sâu vào nghiên cứu “ Một số biện pháp xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ
làm trung tâm cho trẻ 5 – 6 tuổi ở trường mầm non Nga Liên” Với hy vọng
những đóng góp nhỏ bé này của tôi sẽ góp một phần nào để nâng cao năng lựcchuyên môn, nghiệp vụ, kỹ năng sư phạm cho đội ngũ giáo viên và chất lượng
Trang 5toàn diện trên trẻ Qua đó cũng để đáp ứng và theo kịp với yêu cầu chất lượngcủa chương trình giáo dục mầm non hiện nay.
- Phát huy tính sáng tạo, sự kiên trì, tính kheó leó của giáo viên và trẻ
3 Đối tượng nghiên cứu:
“ Một số biện pháp xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm cho trẻ 5 – 6 tuổi ở trường mầm non Nga Liên”
- Đội ngũ giáo viên và các cháu trường mầm non Nga Liên - huyện Nga
Sơn - Tỉnh Thanh Hoá
4 Phương pháp nghiên cứu:
- Phương pháp nghiên cứu xây dựng cơ sở lý thuyết
lựa chọn, sưu tầm các nguồn tài liệu có nội dung liên quan đến đề tài nghiêncứu, để vận dụng và đưa ra các biện pháp tổ chức thực hiện cho phù hợp
- Phương pháp điều tra, khảo sát thực tế, thu thập thông tin
Để tìm hiểu, nắm bắt đặc điểm, tình hình của trẻ, giáo viên đi điều tra từng hộ gia đình, gặp gỡ, trao đổi với phụ huynh, ghi chép đầy đủ các thông tin về trẻ
- Phương pháp thống kê, xử lý số liệu
Tổng hợp cụ thể từng tiêu chí, các biểu bảng và điều chỉnh, xử lý số liệu phù hợp với nội dung đề tài
- Phương pháp trực quan, mimh hoạ
Dùng trực quan ( vật thật, đồ chơi, hành động mẫu…) cho trẻ quan sát, rèn luyện
sự nhạy cảm của các giác quan, thoả mãn nhu cầu tiếp nhận các thông tin
- Phương pháp dùng lời nói ( trò chuyện, kể chuyện, giải thích )
Sử dụng lời nói, lời kể diễn cảm, câu hỏi gợi mở phối hợp cùng các cử chỉ, điệu
bộ phù hợp phù hợp nhằm khuyến khích trẻ tiếp xúc với đồ vật và giao tiếp với người xung quanh…
- Phương pháp đánh giá, nêu gương
Ở lứa tuổi nhỏ, người lớn khen, nêu gương, kích lệ những việc làm, lời nói tốt của trẻ là chủ yếu, khuyến khích trẻ tích cực tham gia vào các hoạt động…
II NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM:
1 Cơ sở lý luận:
- Xây dựng môi trường giáo dục trong trường mầm non là vô cùng quantrọng và cần thiết Để đảm bảo nội dung, hình thức phong phú, đa dạng, phù hợpvới từng chủ đề thì yêu cầu đội ngũ giáo viên phảỉ xác định được mục đích, vai
Trang 6trò, nắm vững nguyên tắc, quy trình, nội dung xây dựng môi trường giáo dụctrong trường mầm non.
- Giáo viên có kế hoạch thực hiện cụ thể cho từng nhóm, lớp và biết cách
tổ chức cho trẻ hoạt động trong môi trường giáo dục phù hợp với đặc điểm vàkhă năng nhận thức của từng độ tuổi Vì vậy căn cứ vào chương trình giáo dụcmầm non ( Ban hành kèm theo Thông tư số 28/2016/TT-BGDĐT ngày 30 tháng
12 năm 2016 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo và Thông tư số28/2016/TT-BGDĐT ngày 30 tháng 12 năm 2016) hướng dẫn tổ chức môitrường cho trẻ hoạt động đó là
- Môi trường cho trẻ hoạt động ngoài trời: Gồm có sân chơi và sắp xếpthiết bị chơi ngoài trời; khu chơi với cát, đất, sỏi, nước; bồn hoa, cây cảnh, nơitrồng cây và khu vực nuôi úac con vật
* Môi trường xã hội: Môi trường chăm sóc, nuôi dưỡng, gíao dục trongtrường mầm non cần phải đảm bảo an toàn về mặt tâm lý, tạo thuận lợi giáo dụccác kỹ năng xã hội cho trẻ; trẻ thường xuyên được giao tiếp, thể hiện mối quan
hệ thân thiện giữa trẻ với trẻ, giữa trẻ với người xung quanh; hành vi, cử chỉ, lờinói, thái độ của giáo viên đối với trẻ và những người khác luôn mẫu mực để trẻnoi theo
- Căn cứ vào tài liệu hướng dẫn tổ chức thực hiện chương trình giáo dụcmầm non 5- 6 tuổi của nhà xuất bản giáo dục Việt Nam: Tổ chức môi trườnggiáo dục hoạt động của trẻ trong trường, nhóm, lớp có vai trò quan trọng đối với
sự phát triển về thể chất, ngôn ngữ, trí tuệ, tình cảm – xã hội, khả năng thẩm mỹ,sáng tạo của trẻ Vì vậy xây dựng, bố trí và tổ chức môi trường cho trẻ chơi vàhoạt động cần đảm bảo trên nguyên tắc cho trẻ “ Chơi mà học ” “ Học bằngchơi”
- Thực hiện tài liệu bồi dưỡng hè hàng năm, tài liệu bồi dưỡng thườngxuyên cán bộ quản lý và giáo viên mầm non năm học 2017-2018, 2018-2019của Bộ Giáo dục và đào tạo: Môi trường giáo dục trong trường, nhóm, lớp mầmnon có vai trò quan trọng đối với sự phát triển năm lĩnh vực giáo dục của trẻ
+ Khi xây dựng và tổ chức cho trẻ hoạt động trong môi trường giáo dụcgiáo viên phải xác định mục đích của từng loại hoạt động, của mối loại tranhảnh, đồ dùng, đồ chơi…để giúp trẻ tích cực khai thác, tìm tòi nghĩ ra nhiều cáchchơi, đáp ứng việc cung cấp và củng cố kiến thức, kỹ năng cho trẻ
+ Giáo viên phải lên kế hoạch sử dụng từng loại đồ dùng, đồ chơi vào cácbước mở chủ đề, khám phá chủ đề và kết thúc chủ đề Xác định rõ từng loại đồ
Trang 7chơi để đưa vào các hoạt động: Hoạt động học, hoạt động chơi ở các góc, ởngoài trời.
+ Giáo viên phải biết lồng ghép các hoạt động một cách linh hoạt để kíchthích trẻ tích cực tìm ra các chức năng sử dụng các đồ dùng, đồ chơi trong cáchoạt động…vv
- Thực hiện công văn số 1770/SGD&ĐT-GDMN về việc hướng dẫn thựchiện nhiệm vụ năm học 2018-2019, bậc học mầm non, ngày 06 tháng 9 năm
2018, thực hiện các nhiệm vụ của ngành giáo dục quy định tại Nghị quyết số 44/NQ-CP ngày 09 tháng 6 năm 2014 của Chính phủ về Ban hành Chương trìnhhành động của Chính phủ, thực hiện Nghị quyết số 29-NQ/TƯ của Ban chấphành trung ương khoá XI về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo vàcác nghị quyết, chỉ thị của Đảng, Chính phủ và của Bộ
- Thực hiện có hiệu quả các cuộc vận động, các phong trào thi đua nhưChỉ thị số 05-CT/TƯ ngày 15/05/2016 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh học tập vàlàm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh gắn với phong trào thi đua
“ Dạy tốt, học tốt” đưa nội dung của cuộc vận động “ Mỗi thầy, cô giáo là mộttấm gương đạo đức, tự học, tự sáng tạo” và phong trào thi đua “ Xây dựngtrường học thân thiện, học sinh tích cực ” Chính vì thế mà việc chỉ đạo, tổ chứcthực hiện xây dựng môi trường giáo dục trong trường mầm non là rất cần thiết.Góp phần nâng cao chất lượng toàn diện trong công tác chăm sóc - nuôi dưỡng -gíao dục trẻ
2.2 Thực trạng vấn đề.
Trường mầm non Nga Liên nằm ở vị trí trung tâm chính trị văn hóa - xã hộicủa xã, trên địa bàn có bề dày trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ Nhưng tôithấy, nhận thức và kỹ năng sống của trẻ còn chưa cao Bản thân tôi là một giáoviên trực tiếp chăm sóc giáo dục trẻ trong độ tuổi mầm non, trong quá trìnhchăm sóc giáo dục trẻ tôi luôn trăn trở, suy nghĩ, tôi phải làm thế nào để họcsinh của tôi cảm thấy thoải mái trong các hoạt động mà vẫn đạt được kết quảnhư mục tiêu đề ra để giáo dục thực sự là lấy trẻ làm trung tâm
Năm học 2018 - 2019 tôi được ban giám hiệu nhà trường phân công tráchnhiệm chăm sóc giáo dục trẻ lớp 5 - 6 tuổi với số trẻ là 35 cháu Qua thời gianthực hiện chuyên môn tôi rút ra được những mặt thuận lợi và khó khăn như sau:
2.2.1 Thuận lợi.
Đối với giáo viên
Được sự quan tâm của Ban Giám Hiệu và đồng nghiệp, gia đình và phụhuynh học sinh tạo điều kiện thuận lợi cho tôi làm tốt công tác chăm sóc giáo
dục trẻ nhất là đối với việc thực hiện chuyên đề: " Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm".
Năm học 2018 - 2019 cũng như các năm học trước được tham gia đầy đủcác lớp tập huấn của Phòng giáo dục và Đào tạo, của nhà trường tổ chức Ngoài
ra bản thân tôi không ngừng học hỏi để nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụbằng cách thăm lớp dự giờ đồng nghiệp, tham gia tiết dạy mẫu, học tập áp dụngnhững sáng kiến kinh nghiệm hay, sự sáng tạo của đồng nghiệp, có ý thức thamgia vào các hoạt động của chuyên môn, của nhà trường, của ngành tổ chức thi
Trang 8giáo viên giỏi trường, giỏi huyện, làm đồ dùng, đồ chơi tự tạo Bản thân có tâmhuyết với nghề, yêu nghề mến trẻ và tôi luôn yêu quý trẻ như con của mình.
Đối với học sinh
Trẻ được học và phân lớp theo đúng độ tuổi, 100% cháu ăn, ngủ tại trường Nămhọc 2018-2019 tổng số học sinh lớp tôi là 35 cháu, đa số các cháu ngoan ngoãn, lễphép, là học sinh vùng nông thôn nên các cháu biết vâng lời cô giáo và cha mẹ
Bên cạnh những thuận lợi trên bản thân tôi cũng gặp phải không ít khó khăn
2.2.2 Khó khăn.
Đối với giáo viên
Do điều kiện cơ sở vật chất phục vụ cho công tác dạy và học còn hạn chế,không có phòng chức năng để áp dụng công nghệ thông tin nên cũng ảnh hưởngkhông nhỏ đến khả năng tiếp thu của trẻ
Đồ dùng, đồ chơi, đồ học liệu cho trẻ thực hành còn hạn chế
Những đồ dùng cần thiết để làm một số thí nghiệm cho trẻ còn chưa phongphú về chủng loại, chủ yếu là cô tự làm
Khó khăn đối với học sinh
Sự nhận thức không đồng đều của phụ huynh nên dẫn đến còn thiếu sựquan tâm đối với việc giáo dục trẻ Vì đa số trẻ con nhà nông nên khả năng nhậnthức chậm, nhút nhát, trẻ không tự tin khi giao tiếp với người lạ, chưa mạnh dạnkhi tham gia vào các hoạt động Một số phụ huynh chưa thực sự quan tâm đếnviệc mua sắm đồ dùng học tập cho trẻ, chưa thực sự quan tâm việc đưa đón trẻđến trường đúng giờ quy định
Với những thuận lợi và khó khăn trên là một giáo viên Mầm non qua thực
tế giảng dạy và qua thực tế của địa phương giúp tôi đúc rút những kinh nghiệm
và từng bước giáo dục trẻ từ đó tôi đã đúc rút một số kiến thức, kỹ năng về
“Giáo dục lấy trẻ làm trung tâm” Vì thế tôi đã mạnh dạn lựa chọn đề tài này
và từng bước tìm ra những biện pháp hữu hiệu nhất để góp phần giáo dục trẻ ở
lớp tôi nói riêng và trẻ trong toàn trường nói chung
2.2.3 Kết quả thực trạng:
Năm học 2018 - 2019, tôi được phân công chủ nhiệm lớp Mẫu giáo 5 - 6tuổi, tôi nhận thấy trong các hoạt động giáo dục trẻ chưa mạnh dạn, còn nhútnhát, tự ti, chưa chủ động, sáng tạo và trẻ tham gia vào hoạt động chưa hứngthú, kỹ năng thực hành và tư duy chưa trìu tượng Chính vì vậy, ngay đầu nămhọc, tôi đã tiến hành khảo sát trên trẻ để nắm được kết quả cụ thể, từ đó tôi đã đisâu vào nghiên cứu đề tài này và bước đầu khảo sát trên trẻ ở nhóm lớp, kết quảthu được như sau:
Bảng kết quả khảo sát trẻ tháng 9 năm 2018
Tổng số trẻ
Kết quả
Đạt Tỷ lệ % Chưa đạt Tỷ lệ %
1 Trẻ yêu thích, hào hứng tham giavào các hoạt động. 35 17 49 18 51
Trang 9Trẻ chủ động tham gia hoạt động,
làm việc, trao đổi, chia sẻ trình bày
trường mầm non Nga Liên làm đề tài nghiên cứu trong năm học này
uy tín với đồng nghiệp, với mọi người Vì vậy phải tạo điều kiện cho giáo viên
đi học, thông qua các lớp đào tạo, bồi dưỡng để nâng cao trình độ chuyên môn,năng lực nghiệp vụ cho giáo viên Đội ngũ giáo viên có vai trò đặc biệt quantrọng trong công việc nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho trẻ “ Giáoviên là nguyên tố quyết định chất lượng giáo dục và được xã hội tôn vinh, giáoviên phải có đức, có tài”
Luật giáo dục cũng khẳng định “ Nhà giáo giữ vai trò quyết định trongviệc đảm bảo chất lượng giáo dục ” khai thác tốt đội ngũ chính là chúng ta pháthuy được nội lực toàn ngành
Thực tế cho thấy có cô giỏi mới có cháu giỏi, trường nào có nhiều giáoviên nhiệt tình, tích cực, năng động có trách nhiệm với công việc, có năng lựcchuyên môn thì kết quả trên trẻ thể hiện rõ rệt, trẻ chăm, ngoan, có nề nếp, thóiquen học tập, hoạt động sôi nổi, tự tin, mạnh dạn và có chất lượng cao Muốnxây dựng, bồi dưỡng được đội ngũ đủ đức, đủ tài có kiến thức văn hoá và nghiệp
vụ sư phạm, đáp ứng được với yêu cầu thực tế của chương trình đổi mới hiệnnay thì trước hết phải sàng lọc giáo viên Hàng năm trường làm tốt công tácphân loại , đánh giá, giáo viên, thường xuyên thanh - kiểm tra nghiệp vụ quản
lý, giáo viên, có chế độ khen thưởng thoả đáng
Thực hiện chiến lược bồi dưỡng giáo viên theo hướng tự học, tự bồidưỡng và theo học các lớp đào tạo bằng nhiều hình thức tập trung chính quy,liên thông,tại chức…vv để nâng cao trình độ chuyên môn và năng lực, kỹ năngnghiệp vụ sư phạm
Nhà trường thường xuyên tổ chức kịp thời các lớp chuyên đề với nội dungđược tiếp thu trên huyện và lựa chọn những nội dung cần thiết, phù hợp với thực
tế ở địa phương để cho tất cả giáo viên tham dự, sau mỗi đợt tập huấn, trường tổchức cho chị em trao đổi thảo luật, rút kinh nghiệm các hoạt động thực hành,
Trang 10viết bài thu hoạch, đề xuất những kiến nghị khi triển khai và tổ chức thực hiệncác nội dung của lớp chuyên đề.
Ví dụ: Năm học 2018-2019 tôi tham mưu với nhà trường tổ chức tập huấn tại trường với các nội dung như sau.
- Tập huấn các môđun cho giáo viên;
- Hướng dẫn thực hiện tích hợp trong tổ chức hoạt động giáo dục ở trường mầmnon Hướng dẫn tổ chức chơi ngoài trời Giao tiếp với trẻ mầm non;
- Quan sát, đánh giá trẻ và lập kế hoạch trong giáo dục mầm non
- Hướng dẫn thực hiện chương trình giáo dục MN và hướng dẫn sử dụng bộchuẩn phát triển trẻ em 5 tuổi
- Hướng dẫn hoạt động giáo dục âm nhạc: Kỹ năng ca hát, nghe hát, sử dụng cácloại nhạc cụ
- Hướng dẫn xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm…vv
Hình ảnh: Thảo luận tập huấn nội dung lấy trẻ làm trung tâm
Trang 11Ngoài lớp bồi dưỡng về lý thuyết, nhà trường cũng quan tâm đến việc bồidưỡng lớp điểm Lấy lớp A2 là lớp điểm của trường Là giáo viên có trình độchuyên môn, kỹ năng sư phạm, có tinh thần trách nhiệm yêu nghề, mến trẻ và cókhả năng sáng tạo để xây dựng trường điểm.
Trước hết bản thân đã cùng với Ban chất lượng của trường, Ban giám hiệunhà trường và giáo viên lớp điểm xây dựng kế hoạch chỉ đạo và tổ chức thựchiện Trong kế hoạch đối với từng nhóm, lớp yêu cầu phải đi sâu vào từng vấn
đề cụ thể về môi trường vật chất trong và ngoài nhóm, lớp cũng như môi trường
xã hội
+ Lớp MG lớn xây dựng góc sách, góc âm nhạc, góc hoạt động với chủ
đề lớn, góc tuyên truyền với phụ huynh…vv
Lớp đều có sổ nhật ký ghi chép sự chuyển biến của trẻ và những hiệntượng, hành vi, những hoạt động nào trẻ hứng thú, tích cực, những hành vi nàochưa đúng, hoạt động nào trẻ không thích cần tập trung giáo dục cá nhân trẻ vàgợi ý hướng dẫn trẻ hoạt động Việc ghi nhật ký trở thành nếp, thói quen theodõi thường xuyên của giáo viên Chính vì vậy đã làm rõ tính vừa sức nội dungcủa chuyên đề, phù hợp với từng lứa tuổi, giảm sự gò bó áp đặt, giáo điều gâycăng thẳng, nhàm chán đối với trẻ
Giáo viên phải nhiệt tình chịu khó, tự học, tự bồi dưỡng tìm đọc tài liệu,nghiên cứu thí điểm những vấn đề do kế hoạch đặt ra, tìm những biện phápsáng tạo, hình thức đẹp, nội dung hay, phong phú Tổ chức rút kinh nghiệm chotoàn trường Có ý thức trách nhiệm chung với công việc, tiếp cận nhanh, ứngdụng công nghệ thông tin, truy cập mạng hàng ngày để học tập những mô hìnhxây dựng môi trường giáo dục đẹp Sử dụng giáo án điện tử đưa vào trong cáchoạt động giáo dục của trẻ
Sau mỗi học kỳ trường tổ chức cho các lớp đến học tập, trao đổi nhận xét
và bổ sung thêm những biện pháp, nội dung, hình thức để áp dụng ở lớp, trườngmình
Ngoài ra trường cũng tổ chức, thành lập đoàn đi học tập thực tế , trao đổi,rút kinh nghiệm ở một số trường bạn trong tỉnh và ngoài tỉnh: Như trường MNthị trấn Nga Sơn, trường mầm non Nga Giáp, trường mầm non Nga Yên …vvqua những lần như vậy bản thân và chị em giáo viên được bồi dưỡng thêm vềkiến thức và nâng cao về năng lực chuyên môn, kỹ năng nghiệp vụ sư phạm, đặcbiệt là phát huy được tính sáng tạo, sự khéo léo và tính thẩm mỹ mang chất nghệthuật cao Đặc biệt là môi trường xã hội trong các nhà trường phải xây dựngđược các mối quan hệ lành mạnh, gần gũi, thân thiện từ trong các hành động, cửchỉ, lời nói giao tiếp, ăn, mặc đều mang phong cách sư phạm và là một tấmgương cho trẻ học tập
* Kết quả: Năm học 2018-2019 trường đã xây dựng được môi trường
giáo dục trong và ngoài nhóm, lớp; trên 90% số giáo viên nắm vững mục đích,vai trò, ý nghĩa, nội dung, yêu cầu của việc xây dựng môi trường giáo dục và cónhững hình thức, phương pháp sáng tạo trong việc tổ chức cho trẻ hoạt động trảinghiệm
2.3.2.Tạo môi trường giáo dục xung quanh trẻ.
Trang 12Bản thân tôi nhận thức rằng công việc phải làm trước tiên khi triển khaichuyên đề xây dựng môi trường giáo dục trong trường mầm non là phải tạo môitrường mẫu mực, lành mạnh, nội dung sinh động, hình thức phong phú, hấp dẫn
ở xung quanh trẻ Là xây dựng một môi trường an toàn, thân thiện, ấm cúng,trình bày đẹp mắt, thu hút, giúp trẻ chủ động tham gia vào các hoạt động, có cơhội trải nghiệm và giao tiếp một cách tích cực Môi trường như vậy ảnh hưởngsâu sắc đến trẻ và giáo viên, giáo viên có thể tự do quan sát trẻ Môi trường đógồm có hai bộ phận không thể tách rời, liên quan chặn chẽ và bổ sung, hỗ trợ lẫnnhau là môi trường vật chất và môi trường xã hội Bởi vì trẻ ở lứa tuổi mầm nonrất hay hiếu động và bắt chước, tò mò, thích khám phá
* Ngoài yêu cầu phải có môi trường sư phạm trong và ngoài nhóm, lớpđảm bảo tốt về nội dung, đẹp về hình thức để thu hút sự chú ý và tính tích cựccủa trẻ hoạt động, trước hết giáo viên phải nắm vững quy trình đảm bảo nguyên
tắc khi xây dựng đó là môi trường vật chất;
Ví dụ: Xây dựng môi trường trong nhóm, lớp: Giáo viên phải xác định rõ
diện tích, vị trí, cách sắp xếp, khu vực hoạt động của từng góc phù hợp, như gócyên tĩnh ( góc sách, tạo hình, xếp hình… ) xa góc hoạt động ồn ào như góc xâydựng, góc phân vai…bố trí các góc sao cho có thể quan sát đễ dàng, bao quátcác khu vực ( góc ) từ mọi phía được càng nhiều càng tốt Trên mỗi góc phải cóhình ảnh minh họa tên của góc, trên mỗi đồ dùng, đồ chơi phải có ký hiệu riêngchữ số, chữ cái hoa, quả, con vật hoặc từ để cho trẻ nhận biết.Trường mầm nonnhư ngôi nhà thứ hai của trẻ Tất cả những thứ trong nhóm, lớp đều thuộc về trẻ,
vì vậy khi chọn đồ chơi phải đa dạng , phong phú như:
+ Đồ chơi thao tác tạo nên sự phối hợp mắt - tay, cho trẻ khái niệm vềhoạt động của các vật;
+ Sách và băng đĩa giúp trẻ hiểu từ, văn học và âm nhạc;
+ Nguyên, vật liệu tạo hình khuyến khích sự sáng tạo, kiên trì, khéo léo
và hình thành kiến thức, những kỹ năng ban đầu dẫn đến việc đọc, viết và cảmthụ cái đẹp trong cuộc sống;
+ Một số đồ chơi bền và cứng như các khối gỗ dạy trẻ về các dạng hìnhhọc và trọng lượng;
+ Những đồ chơi xây dựng, lắp ghép, xâu vòng, hột hạt… góp phần củng
cố sức bền của cơ bắp, sự khéo léo, tinh luyện của đôi bàn tay và giúp trẻ họckiến thức về khoa học và các khái niệm về số;
+ Đồ chơi tự tạo là làm bằng những nguyên, vật liệu sẵn có ở địa phương,phế thải, thiên nhiên dễ tìm, không tốn kém, đảm bảo vệ sinh, an toàn, trẻ tíchcực tham gia vào các hoạt động, thường xuyên giúp trẻ đổi mới, phong phú, đadạng về chủng loại và đặc biệt là phát huy được tính sáng tạo, độc lập của trẻ…
* Sắp xếp không gian và trang bị đồ chơi gọn gàng, ngăn nắp để trẻ dễnhìn, dễ thấy, dễ lấy và dễ cất, nguyên, vật liệu đa dạng sử dụng để căn phòngcủa nhóm, lớp trở thành môi trường học tập an toàn, thoải mái có nhiều lựa chọnnhằm kích thích trẻ khám phá và tìm tòi cái mới lạ, giúp trẻ phát triển toàn diện