BỘ NƠNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NƠNG THƠN GIÁO TRÌNH MÔ ĐUN THU HOẠCH, SƠ CHẾ VÀ TIÊU THỤ CHUỐI MÃ SỐ: MĐ05 NGHỀ: TRỒNG CHUỐI Trình độ: Sơ cấp nghề ii TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN Tài liệu thuộc loại sách giáo trình nên nguồn thơng tin phép dùng nguyên trích dẫn dùng cho mục đích đào tạo tham khảo Mọi mục đích khác mang tính lệch lạc sử dụng với mục đích kinh doanh thiếu lành mạnh bị nghiêm cấm MÃ TÀI LIỆU: MĐ05 iii LỜI GIỚI THIỆU Giới thiệu mơ đun Nhà nơng thường có câu “ Trồng mong ngày hái quả” Đúng vậy, thu hoạch sản phẩm, bảo quản chế biến sản phẩm thành mặt hàng tiêu thụ cho người khâu vô quan trọng Trong nghề trồng chuối việc thu hoạch, bảo quản, sơ chế tiêu thụ sạn phẩm đòi hỏi người trồng chuối phải thực khoa học đem lại hiệu kinh tế cao Việc nâng cao kiến thức cho người nông dân trồng chuối, giúp bà có nhiều kinh nghiệm khâu nhằm nâng cao suất phẩm chất nông sản, đáp ứng nhu cầu tiêu thụ nước xuất việc thiết thực Vì kiến thức thu hoạch, bảo quản sơ chế chuối xem cẩm nang cần thiết cho người làm nghề trồng chế biến, tiêu thụ chuối Trong trình biên soạn giáo trình, nhận đạo hướng dẫn Vụ Tổ chức Cán bộ- Bộ Nông nghiệp PTNT; Tổng cục dạy nghề - Bộ Lao động - Thương binh xã hội Ban chủ nhiệm xây dựng chương trình nghề Ban Giám hiệu nhà trường, lãnh đạo thầy cô khoa Trồng trọt – Quản lý đất đai trường Cao đẳng Công nghệ Kinh tế Bảo Lộc Đồng thời nhận ý kiến đóng góp nhà khoa học, cán kỹ thuật tạo điều kiện cho chúng tơi hồn thành giáo trình Nội dung mơ đun gồm có bài: Bài 1: Thu hoạch chuối Bài 2: Sơ chế bảo quản chuối Bài 3: Ký kết hợp đồng Bài 4: Tiêu thụ sản phẩm Trong q trình biên soạn tài liệu chắn khơng tránh khỏi sai sót định, chúng tơi mong nhận nhiều ý kiến đóng góp nhà khoa học, cán kỹ thuật, đồng nghiệp để giáo trình hồn thiện Xin chân thành cảm ơn! Tham gia biên soạn Nguyễn Viết Thông Đặng Thị Hồng Trịnh Thị Vân Chủ biên iv MỤC LỤC ĐỀ MỤC TRANG TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN ii LỜI GIỚI THIỆU iii Bài THU HOẠCH CHUỐI 1.1 Xác định thời điểm thu hoạch 1.2 Thu hoạch 1.2.1 Chuẩn bị dụng cụ 1.2.2 Chuẩn bị nhân công thu hoạch 1.2.3 Các bước thu hoạch 1.3 Vận chuyển Bài 2: SƠ CHẾ VÀ BẢO QUẢN CHUỐI 13 2.1 Mục đích ý nghĩa 13 2.1.1 Đặc tính chuối 13 2.1.2 Nguyên lý sơ chế bảo quản chuối 13 2.2 Phương pháp sơ chế - bảo quản chuối 16 2.2.1 Sơ chế - bảo quản chuối để cung cấp nguyên liệu cho chế biến 16 2.2.1.1 Sơ chế 16 2.2.1.2 Bảo quản điều kiện thường 17 2.2.1.3 Bảo quản lạnh 18 2.2.2 Sơ chế - bảo quản để ăn chuối tươi 18 2.2.2.1 Nên dấm chuối hay để chín cây? 18 2.2.2.2 Dấm chuối phương pháp công nghiệp 19 2.2.2.3 Dấm chuối phương pháp thủ công 21 Bài 3: KÝ KẾT HỢP ĐỒNG 28 3.1 Tìm hiểu thị trường 28 3.1.1 Thu thập xử lý thông tin 28 3.1.2 Nhu cầu 30 3.1.3 Dự kiến khả tiêu thụ chuối 30 v 3.2 Quảng bá thương hiệu giới thiệu sản phẩm 30 3.3 Nghiên cứu điều khoản hợp đồng 31 3.3.1 Hợp đồng kinh tế 31 3.3.2.Nội dung hợp đồng kinh tế 32 3.4 Thỏa thuận điều khoản hợp đồng 32 3.4.1 Lựa chọn đối tác 32 3.4.2 Thỏa thuận điều khoản hợp đồng 33 3.4.2.1 Tên hàng - Số lượng - Đơn giá 33 3.4.2.2 Tiêu chuẩn kỹ thuật 33 3.4.2.3 Địa điểm thời gian giao nhận 33 3.4.2.4 Phương thức toán 34 3.4.2.5 Điều khoản chung 34 3.5 Soạn thảo ký kết hợp đồng 34 3.5.1 Soạn thảo hợp đồng 34 3.5.2 Soạn thảo lý hợp đồng 36 3.5.2.1 Nội dung lý 36 3.5.2.2 Cách soạn lý 37 Bài 4: TIÊU THỤ SẢN PHẨM 40 4.1 Kiểm tra chuối trước tiêu thụ 40 4.1.1 Kiểm tra số lượng chuối khối lượng 40 4.1.2 Kiểm tra chất lượng chuối 41 4.2 Xác định giá bán chuối 43 4.2.1 Tìm hiểu giá bán chuối 43 4.2.2 Quyết định giá bán chuối 43 4.3 Chọn phương thức bán chuối 43 4.3.1 Bán hàng trực tiếp 43 4.3.2 Bán chuối theo hợp đồng ký 46 4.4 Đánh giá hiệu kinh tế 47 HƯỚNG DẪN GIẢNG DẠY MÔ ĐUN 52 TÀI LIỆU THAM KHẢO 57 MÔ ĐUN THU HOẠCH, SƠ CHẾ VÀ TIÊU THỤ CHUỐI MĐ05: “Thu hoạch, sơ chế tiêu thụ chuối” có thời gian đào tạo 76 (lý thuyết 16 giờ, thực hành 48 kiểm tra 12 giờ) Mô đun trang bị cho học viên kiến thức kỹ nghề để thực công việc xác định thời điểm thu hoạch, thu hái, phân loại đóng gói chuối, tiêu thụ chuối đạt hiệu cao Mô đun bao gồm học, học kết cấu theo trình tự giới thiệu kiến thức lý thuyết, bước thực công việc, phần câu hỏi tập ghi nhớ Ngồi giáo trình có phần hướng dẫn giảng dạy mô đun nêu chi tiết nguồn lực cần thiết gồm trang thiết bị vật tư thực hành, cách thức tiến hành, thời gian, tiêu chuẩn sản phẩm mà học viên phải đạt qua tập Bài THU HOẠCH CHUỐI MĐ 05-01 Thu hoạch chuối khâu quan trọng, thu hoạch khơng thời điểm ảnh hưởng đến xuất phẩm chất chuối; Ảnh hưởng đến giá bán, ảnh hưởng đến thu nhập người trồng chuối Mục tiêu: - Đánh giá độ chín chuối - Xác định thời điểm thu hoạch - Thực tốt thao tác cắt (chặt) buồng chuối A Nội dung Xác định thời điểm thu hoạch Căn xác định thời điểm thu hoạch: - Căn cừ vào hình thái Thường chuối cịn non góc cạnh nhọn, chuối già thường tròn cạnh, lớn hết khả năng, tiến hành thu hoạch chuối trịn cạnh Hình 5.1.1: Quả chuối non - Căn cừ vào màu sắc vỏ Qủa chuối non vỏ có màu xanh đậm, già vỏ sáng, màu vàng, núm rụng - Căn cừ vào thịt quả.Qủa chuối non thịt có màu trắng, chuối già thịt chuyển sang màu vàng, nhớt Hình 5.1.2: Màu sắc thịt thu hoạch Hình 5.1.3: Qủa chuối đến thời điểm thu hoạch - Căn cừ vào thờì gian từ bẻ hoa thu hoạch từ hoa đến thu hoạch Tuỳ thuộc vào giống chuối: + Chuối tiêu thu hoạch sau trổ - tháng, mùa lạnh chuối lâu chín Hình 5.1.4: Buồng chuối tiêu đến thời điểm thu hoạch + Chuối tây từ bẻ hoa đến thu hoạch biến động khoảng 4070 ngày tuỳ theo mùa Hình 5.1.5: Buồng chuối tây đến thời diểm thu hoạch + Chuối bom từ trổ đến thu hoạch kéo dài khoảng 80-90 ngày tuỳ theo nhiệt độ độ ẩm môi trường Hình 5.1.6: Buồng chuối bom đến thời diểm thu hoạch Thu hoạch 2.1 Chuẩn bị dụng cụ Khi thu hoạch chuối cần chuẩn bị loại dụng cụ sau: Dụng cụ chặt chuối dụng cụ vận chuyển chuối - Dụng cụ chặt chuối: + Những dụng cụ chặt chuối sử dụng phố biến là: Liềm dao +Yêu cầu dụng cụ chặt chuối: phải sắc, bén phù hợp với thao tác + Sau sử dụng thời gian phải chùi rửa sẽ, bảo quản cẩn thận để dụng cụ có thời gian sử dụng lâu bền góp phần tăng hiệu kinh tế ... cầu tiêu thụ nước xuất việc thiết thực Vì kiến thức thu hoạch, bảo quản sơ chế chuối xem cẩm nang cần thiết cho người làm nghề trồng chế biến, tiêu thụ chuối Trong q trình biên soạn giáo trình, ... pháp sơ chế, bảo quản chuối quan trọng Phương pháp sơ chế - bảo quản chuối 2.1 Sơ chế - bảo quản chuối để cung cấp nguyên liệu cho chế biến - Thời điểm thu hái có liên quan đến q trình bảo quản chuối. .. chặt Thu gom - Vác chuối dùng xe rùa - Thu gom triệt để, vận chuyển chuyển chuối điểm tập kết khơng sót buồng chuối - Chuyển chuối lên tơ chở đến chuối nơi sơ chế Không làm xây sát chuối + Giáo