LIÊN XÔ VÀ CÁC NƯỚC ĐÔNG ÂU TỪ NĂM 1945 ĐẾNGIỮA NHỮNG NĂM 70 CỦA THẾ KỈ XX A/ MỤC TIÊU 1 Kiến thức Giúp học sinh nắm được Những nét chính về công cuộc khôi phục kinh tế của Liên Xô sau
Trang 1Bài 1 LIÊN XÔ VÀ CÁC NƯỚC ĐÔNG ÂU TỪ NĂM 1945 ĐẾN
GIỮA NHỮNG NĂM 70 CỦA THẾ KỈ XX
A/ MỤC TIÊU
1) Kiến thức
Giúp học sinh nắm được
Những nét chính về công cuộc khôi phục kinh tế của Liên Xô sau chiến tranh thế giới thứ hai từ năm 1945 đến năm 1950, qua đó thấy được những tổn thất nặng nề của Liên Xô trong chiến tranh và tinh thần lao động sáng tạo, quên mình của nhân dân Liên Xô nhằm khôi phục đất nước
Những thành tự to lớn và những hạn chế, thiếu sót, sai lầm trong công cuộc xây dựng CNXH ở Liên Xô từ năm 1950 đến nửa đầu những năm 70 của thế
kỉ XX
Trọng tâm: thành tựu công cuộc xây dựng CNXH ở Liên Xô
2) Tư tưởng, thái độ, tình cảm
Tự hào về những thành tựu xây dựng CNXH ở Liên Xô, thấy được tính ưu việt của CNXH và vai trò lãnh đạo to lớn của Đảng cộng sản và nhà nước Xô Viết
Biết ơn sự giúp đỡ của nhân dân Liên Xô với sự nghiệp cách mạng cũa nhân dân
3) Kĩ năng
Biết khai thác tư liệu lịch sử, tranh ảnh để hiểu thêm những vấn đề kinh tế xã hội của Liên Xô và các nước Đông Âu
Biết so sánh sức mạnh của Liên Xô với các nước tư bản những năm sau chiến tranh thế giới thứ hai
B/ THIẾT BỊ DẠY HỌC
Một số tranh ảnh mô tả công cuộc xây dựng CNXH ở Liên Xô từ 1945 đến những năm 70
Bản đồ Liên Xô.
* Phương pháp
Trực quan , phân tích dữ liệu, đàm thoại
C/ TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY HỌC
1/ Ổn định tổ chức : kiểm tra sỉ số
2/ Kiểm tra bài cũ:
3/ Bài mới :
*
Giới thiệu bài mới :
Hoạt động của thầy và trò Nội dung bài học
HS: Đọc đoạn chữ nhỏ trang 3 SGK
1/ Công cuộc khôi phục
Trang 2Xơ trong chiến tranh thế giới thứ hai ?
- GV nêu nhấn mạnh nhiệm vụ to lớn của nhân
dân Liên Xơ là khơi phục kinh tế
-GV nhấn mạnh sự quyết tâm của nhân dân
Liên Xơ đã hồn thành kế hoạch 5 năm trước
thời hạn 4 năm 3 tháng
? Câu hỏi thảo luận: Em cĩ nhận xét gì về tốc
độ tăng trưởng kinh tế của Liên Xơ trong thời
kì khơi phục kinh tế, nguyên nhân sự phát
triển đĩ ?
? GV nêu câu hỏi thảo luận : Liên Xơ xây
dựng CSVC – KT của CNXH trong hồn
cảnh nào ?nĩ ảnh hưởng như thế nào đến
cơng cuộc xây dựng CNXH ở Liên Xơ ?
HS dựa vào nội dung SGK và kiến thức
của mình trình bày kết quả thảo luận
GV nhận xét, hồn thiện nội dung
(Aûnh hưởng trực tiếp đến việc xây dựng
CSVC – KT, làm giảm tốc độ của cơng cuộc
xây dựng CNXH ở Liên Xơ.)
HS: đọc các số liệu trong SGK về thành
tựu của Liên Xơ trong việc thực hiện các kế
hoạch 5 năm và 7 năm
GV làm rõ các nội dung về thành tựu đĩ.
- Giới thiệu một số tranh ảnh về thành tựu của
Liên Xơ, giới thiệu hình 1 SGK ( vệ tinh nhân
tạo đầu tiên nặng 83,6kg của lồi người do
Liên Xơ phĩng lên vũ trụ năm 1957 )
- Yêu cầu học sinh lấy một số ví dụ về sự giúp
đỡ của Liên Xơ đối với các nước trên thế giới
trong đĩ cĩ Việt Nam
? Hãy cho biết ý nghĩa những thành tựu mà
Liên Xơ đạt được ?(uy tín chính trị và địa vị
quốc tế của Liê Xơ được đề cao, Liên Xơ trở
thành chỗ dựa cho hịa bình thế giới)
kinh tế sau chiến tranh thế giới thứ hai (1945-1950)
- Liên Xơ chịu tổn thất nặng nề trong chiến tranh thế giới thứ hai
- Đảng nhà nước Liên Xơ đề
ra kế hoạch khơi phục kinh tế
* Kết quả:
- Cơng nghiệp: năm 1950, sản xuất cơng nghiệp tăng 73% so với trước chiến tranh, hơn 6200
xí nghiệp được phục hồi
- Nơng nghiệp: bước đầu khơi phục, một số ngành phát triển
- Khoa học-kĩ thuật: chế tạo thành cơng bom nguyên tử (1949), phá vỡ thế độc quyền của
Mĩ
2/ Liên Xơ tiếp tục xây dựng
cơ sở vật chất kĩ thuật của CNXH (từ năm 1950 đến nửa đầu những năm 70 của thế kỉ XX)
- Các nước tư bản phương tây luơn cĩ âm mưu và hành động bao vây, chống phá Liên Xơ cả kinh tế, chính trị và quân sự
- Liên Xơ phải chi phí lớn cho quốc phịng, an ninh để bảo
vệ thành quả của cơng cuộc xây dựng CNXH
+ Về kinh tế: Liên Xơ là cường quốc cơng nghiệp đứng thứ hai thế giới (sau MĨ), một số ngành vượt Mĩ
+ Về khoa học kĩ thuật: các ngành khoa học kĩ thuật đều phát triển, đặc biệt là khoa học vũ trụ
Trang 3+ Về quốc phòng: đạt được thế cân bằng chiến lược về quân sự nói chung và sức mạnh hạt nhân nói riêng so với Mĩ và phương Tây
+ Về đối ngoại: thực hiện chính sách đối ngoại hòa bình và tích cực ủng hộ phong trào cách mạng thế giới
D/ CỦNG CỐ:
Thành tựu của nhân dân Liên Xô trong công cuộc khôi phục kinh tế và xây dựng cơ sở vật chất kĩ thuật của CNXH là không thể phủ nhận Nhờ đó mà Liên
Xô trở thành trụ cột của các nước XHCN, là thành trì của hòa bình, chỗ dựa của phong trào cách mạng thế giới
E/ DẶN DỊ
- Học bài cũ, đọc trước bài mới
- Sưu tầm tranh ảnh nói về mối quan hệ thân thiết của Liên Xô và Việt Nam
- -Tiết 2
Bài 1 LIÊN XÔ VÀ CÁC NƯỚC ĐÔNG ÂU TỪ NĂM 1945 ĐẾN
GIỮA NHỮNG NĂM 70 CỦA THẾ KỈ XX I/ MỤC TIÊU
1) Kiến thức
Nắm được những nét chính về việc thành lập nhà nước dân chủ nhân dân ở Đông Aâu và công cuợc xây dựng CNXH ở các nước Đông Âu (từ 1950 đến nửa đầu những năm 70 của thế kỉ XX)
Nắm được những nét cơ bản về hệ thống các nước XHCN, thông qua đó hiểu được những mối quan hệ ảnh hưởng và đóng góp của hệ thống XHCN đối với phong trào cách mạng thế giới nói chung và cách mạng Việt Nam nói riêng
Trọng tâm: những thành tựu của công cuộc xây dựng CNXH ở các nước
Đông Âu
2/ Tư tưởng
Khẳng định những đóng góp to lớn của các nước Đông Âu trong việc xây dựng hệ thống XHCN thế giới, biết ơn sự giúp đỡ của nhân dân các nước Đông Aâu đối với sự nghiệp cách mạng nước ta
Giáo dục tinh thần đoàn kết quốc tế cho HS
Trang 43/ Kĩ năng
Biết sử dụng bản đồ thế giới để xác định vị trí của tứng nước Đông Âu Biết khai thác tranh ảnh, tư liệu lịch sử để đưa ra nhận xét của mình
II/ THIẾT BỊ DẠY HỌC
Tranh ảnh về các nước Đông Âu ( từ 1944 đến những năm 70), tư liệu về các nước đông âu
Bản đồ các nước Đông Âu, bản đồ thế giới
III/ PHƯƠNG PHÁP
Trực quan , phân tích dữ liệu, đàm thoại, kể chuyện lịch sử
III/ TIẾN TRÌNH DẠY - HỌC
1/ Tổ chức
2/ Bài cũ:
? Nêu những thành tựu cơ bản về sự phát triển kinh tế – kho học kĩ thuật của Liên
Xô từ năm 1950 đến những năm 70 của thế kỉ XX?
thế giới (sau MĨ), một số ngành vượt Mĩ
- Về khoa học kĩ thuật: các ngành khoa học kĩ thuật đều phát triển, đặc biệt
là khoa học vũ trụ
- Về quốc phòng: đạt được thế cân bằng chiến lược về quân sự nói chung và sức mạnh hạt nhân nói riêng so với Mĩ và phương Tây
- Về đối ngoại: thực hiện chính sách đối ngoại hòa bình và tích cực ủng hộ phong trào cách mạng thế giới
3/ Bài mới :
*
Giới thiệu bài mới
Hoạt động của Thầy và trò Nội dung bài học
? Các nước dân chủ nhân dân Đông Aâu ra
đời trong hoàn cảnh nào?”
Gv cho Hs đ c SGK đo n v s ra đ i c a cácọc SGK đoạn về sự ra đời của các ạn về sự ra đời của các ề sự ra đời của các ự ra đời của các ời của các ủa các
Nhà n c dân ch nhân dân ông Âu - Hs đi nước dân chủ nhân dân ở Đông Âu - Hs điền ủa các ở Đông Âu - Hs điền Đông Âu - Hs điền ề sự ra đời của các
vào b ng th ng kê theo yêu c u sau:ảng thống kê theo yêu cầu sau: ống kê theo yêu cầu sau: ầu sau:
Ba lan
Ru-ma-ni
Tiệp Khắc
Nam Tư
An-ba-ni
II - ĐƠNG ÂU 1/ Sự thành lập nhà nước dân chủ nhân dân ở Đông Âu.
- Hồng quân Liên Xô truy kích tiêu diệt quân đội phát xít Nhân dân và các lực lượng vũ trang nổi dậy giành chính quyền và thành lập chính quyền dân chủ nhân dân
- Hàng loạt các nước dân chủ nhân dân ở Đông Âu ra đời: Cộng hoà Ba Lan (7/1944), Cộng
Trang 5CHDC Đức
Đồng thời cần phân tích hoàn cảnh ra đời nhà
nước Cộng hoà dân chủ Đức
Hs thảo luận nhóm: ?“Để hoàn thành những
nhiệm vụ cách mạng dân chủ nhân dân các
nước Đông Âu cần tiến hành những công việc
gì?
åGv gợi ý: những việc cần làm trên các mặt
sau: Về mặt chính quyền? Cải cách ruộng đất?
Công nghiệp …
Giáo viên nhận xét bổ sung
? Lập bảng thống kê những thành tựu của các
nước Đông Âu theo yêu cầu sau: Tên nước,
những thành tựu chủ yếu
Hs trình bày kết quả
Hs khác nhận xét
Gv bổ sung hoàn thiện nội dung
? Hs thảo luận : ?“Các nước Đông Âu xây dựng
CNXH trong điều kiện nào?”
Gv gợi ý:”Những thuận lợi, khó khăn về
kinh tế, chính trị …?”(Cơ sở vật chất-kỹ thuật
rất lạc hậu, các nước đế quốc bao vây kinh tế,
chống phá về chính trị)
? Xác định nhiệm vụ chính của giai đoạn này là
gì?
? Những thành tựu chính mà các nước Đơng
hoà Ru-ma-ni (8/1944)
Hs thảo luận nhĩm Đại diện nhĩm trình bày
- Những công việc mà các nước Đông Âu tiến hành:
- Xây dựng chính quyền dân chủ nhân dân
- Cải cách ruộng đất, quốc hữu hoá xí nghiệp lớn của tư bản
- Ban hành các quyền tự do dân chủ
2/ Tiến hành xây dựng CNXH (từ năm 1950 đến nữa đầu những năm 70 của thế kỉ XX)
- Đến đầu những năm 70 của thế kỉ XX các nước Đông Âu đều trở thành nước công – nông nghiệp phát triển, có nền văn hoá
gd phát triển
+ Nhiệm vụ:
- Xố bỏ sự bốc lột của gi/c tư sản
- Đưa nơng dân=> làm ăn tập thể
- Tiến hành CNH – XHCN
- Xây dựng CSVC cho CNXH
Trang 6Âu đã đạt được trong cơng cuộc xây dựng
CNXH?
? Em hãy nêu dẫn chứng minh hoạ?
? Hồn cảnh, cơ sở hình thành của hệ thĩng
XHCN?
Gv nhấn mạnh: Sau chiến tranh thế giới thứ
hai, CNXH trở thành hệ thống thế giới
? “Tại sao hệ thống XHCN lại ra đời?”
? “Về quan hệ kinh tế văn hoá khoa học – kĩ
thuật các nước XHCN có hoạt động gì?
?à Sự ra đời của khối SEV, vai trò của khối
SEV và vai trò của Liên Xô trong khối SEV? ?
Sự ra đời của khối Vác-xa-va và vai trò của
khối Vác-xa-va?
Gv nhấn mạnh thêm về những hoạt động và
giải thế của khối SEV và Hiệp ước Vác xa va
Đồng thời giáo viên lấy ví dụ về mối quan hệ
hợp tác giữa các nước trong đó có sự giúp đỡ
Việt Nam
? Hội đồng tương trợ kinh tế ra đời cĩ ý nghĩa
+ Thành tựu
- Là những nước cơng - nơng nghiệp
- Bộ mặt kinh tế XH -> thay đổi
III - SỰ HÌNH THÀNH
HỆ THỐNG XHCN
*Hồn cảnh
- Các nước Đơng Âu và Liên Xơ cần cĩ mối quan hệ cao hơn
- Cần cĩ sự phân cơng sản xuất theo chuyên ngành
* Cơ sở hình thành :
- Đều có Đảng cộng sản lãnh đạo
- Lấy CN Mác –Lênin làm nền tảng
- Cùng chung mục tiêu xây dựng CNXH
- Sau chiến tranh thế giới thứ hai hệ thống XHCN ra đời
- Ngày 8/1/1949 Hội đồng tương trợ kinh tế (gọi tắt SEV) ra đời gồm các nước Liên Xô, Anbani, Ba Lan, Bun-gia-ri …
- Ngày 14/5/1955 tổ chức Hiệp ước Vác-xa-va thành lập
=> Đẩy mạnh sự hợp tác, giúp đỡ
Trang 7ntn?
? Thành tích của Hội đồng tương trợ kinh tế?
? Mục đích của Hiệp ước Vac-sa-va?
lẫn nhau Đánh dấu sự hình hệ thống XHCN
+ Thành tích
- Tốc độ tăng trưởng hàng năm của các nước thành viên về cơng nghiệp: 10%; thu nhập quốc dân tăng 5,7 lần
- 5/1955 thành lập: Tổ chức Hiệp ước Vác-sa-va
=> phịng thủ quân sự, bảo vệ cơng cuộc xây dựng CNXH
D/ CỦNG CỐ
- Sự ra đời của các nước dân chủ nhân dân ở Đông Âu và tiếp đó là công cuộc xây dựng CNXH ở các nước nay đã làm CNXH ngày càng mở rộng, đóng góp to lớn vào phong trào cách mạng thế giới
- Các tổ chức của hệ thống XHCN ra đời: Khối SEV và khối Vác-xa-va đã
có vai trò to lớn trong việc củng cố và phát triển hệ thống XHCN
E/ DẶN DỊ
- Học bài cũ, đọc trước bài mới
- Làm bài tập về nhà SBT
- Vẽ và điền vào lược đồ Châu Âu các nước XHCN Đông Âu.