Đặt vấn đề: Sau 5 năm thực hiện thay sách giáo khoa trên toàn quốc, là giáo viên đứng trực tiếp giảng dạy lớp 1 tôi nhận thấy: Dạng toán Đặt tính rồi tính“Đặt tính rồi tính ” là một tron
Trang 1Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc Tự do – Tự do – Hạnh phúc Hạnh phúc
- -sáng kiến
hớng dẫn học sinh lớp 1
dạng toán “Đặt tính rồi tính”
A Đặt vấn đề:
Sau 5 năm thực hiện thay sách giáo khoa trên toàn quốc, là giáo viên đứng
trực tiếp giảng dạy lớp 1 tôi nhận thấy: Dạng toán Đặt tính rồi tính“Đặt tính rồi tính ” là một trong
5 mảng kiến thức quan trọng của môn Toán lớp 1 nói riêng và môn Toán Tiểu học nói chung đã hình thành nên đặc thù của môn Toán Học sinh học tốt dạng toán này
sẽ giúp các em có kĩ năng đặt tính đúng, tính toán nhanh, chính xác, vì nó là chìa khoá mở ra kho tàng kiến thức cho các em Học sinh nắm chắc dạng toán này thì các em sẽ vận dụng tốt vào các dạng bài: Điền dấu( >,<,=), ( +,-), ( điền số), ( giải toán có lời văn) vì đều phải trải qua bớc “Đặt tính rồi tínhtính” để tìm ra kết quả Khi học xong dạng toán này, lúc đầu các em còn lúng túng, đặt lệch hàng của các chữ số hoặc
đảo số nên dẫn đến sai kết quả hoặc có tính kết quả đúng nhng đặt tính sai thì vẫn không có điểm Vậy làm thế nào để giúp đợc các em học tốt dạng toán này đó là
điều băn khoăn trăn trở của tôi Chính vì sự nhận thức trên tôi cũng mạnh dạn đa ra một vài kinh nghiệm nhỏ của mình khi dạy dạng toán: “Đặt tính rồi tính Đặt tính rồi tính” ở lớp 1 Tôi xin đợc trình bày nh sau:
B Giải quyết vấn đề:
Khi đã nắm đợc tâm lí học sinh lớp 1 tôi thấy các em còn nhỏ, ý thức việc học tập cha đợc cao, nếu ngay từ những ngày đầu các em không đợc quan tâm dạy
dỗ sát sao thì các em sẽ bị hổng kiến thức, gây tâm lí chán nản, ảnh hởng đến việc học tập của các em Nên khi nhận lớp, ngay từ tuần đầu tôi đã phân loại đối tợng học sinh: Giỏi, khá, trung bình, yếu để trong từng tiết học có bài nâng cao hoặc phụ kém cho từng đối tợng học sinh trên
Dạng toán: Đặt tính rồi tính“Đặt tính rồi tính ” tôi chia làm hai phần để dạy cho các em:
+ Cộng (trừ) không nhớ trong phạm vi 10
+ Cộng (trừ) không nhớ trong phạm vi 100
a/ Cộng( trừ) không nhớ trong phạm vi 10:
Phần này cộng (trừ) trong bảng các em đợc học từ trực quan cụ thể đến t duy trừu tợng: Quan sát tranh vẽ hoặc thao tác đồ dùng (que tính, mô hình…) để hình) để hình thành nên kiến thức mới Nhng có em còn thao tác chậm, lâu nhớ, trong từng bài cụ thể khi đã hình thành kiến thức cơ bản; tôi yêu cầu các em học thuộc bài tại lớp dới
Trang 2nhiều hình thức: Hình thành lại bảng cộng (trừ) vừa học khi đã xoá kết quả hoặc
trò chơi “Đặt tính rồi tínhTruyền điện”, mỗi học sinh đọc nối tiếp một phép tính: đọc xuôi, đọc
ng-ợc để các em thuộc đng-ợc bảng cộng (trừ) vừa học
Trong bài “Đặt tính rồi tínhPhép cộng trong phạm vi 3”, sau khi hình thành đợc các công
thức cộng, phần luyện tập trong SGK chỉ yêu cầu tính và viết kết quả vào phép tính
đã đặt sẵn theo cột dọc Nhng tôi muốn các em làm quen với cách đặt tính rồi tính ngay từ tiết học đầu tiên, nên tôi hớng dẫn các em nh sau:
VD: Đặt tính rồi tính 2 + 1 1 + 2
Với phép tính 2 + 1, tôi hớng dẫn học sinh tỉ mỉ từng bớc, sau đó tôi hỏi lại
để học sinh trả lời và tự thực hiện
GV: Bài có mấy yêu cầu?
HS: Bài có 2 yêu cầu: + Đặt tính
+ Tính Giáo viên cho 1 học sinh lên bảng làm, lớp làm bảng con
Khi chữa bài, tôi hỏi: Con đặt tính nh thế nào?
HS: Viết số 2 ở dòng trên, số 1 ở dòng dới thẳng hàng, dấu cộng ở khe 2 số phía tay trái, nét gạch ngang dới 1 li
GV: Con thực hiện nh thế nào?
HS: Lấy 2 + 1 = 3, viết số 3 thẳng cột với số 2, số 1
Với phép tính “Đặt tính rồi tính1 + 2” tơng tự
Các em đã biết vận dụng đặt tính và tính kết quả tốt từ phép tính đầu tiên
Để củng cố thêm về Bảng cộng trong phạm vi 3, tôi cho các em chơi trò chơi
“Đặt tính rồi tínhAi nhanh, ai đúng?”: Tôi viết bài lên bảng, nêu luật chơi.
Điền số:
Các em đều hăng hái giơ tay phát biểu ý kiến Tôi hỏi vì sao các em tìm đợc kết quả nhanh nh vậy?
HS: Em vận dụng Bảng cộng trong phạm vi 3.
Với cách hớng dẫn tỉ mỉ, cụ thể từng bớc nh trên, các em đã vận dụng tốt với các phép tính: Cộng (trừ) trong phạm vi 4,5,6…) để hìnhcác em đều đặt tính thẳng hàng, tính kết quả nhanh và đúng
2 1 +
3
2 +
3
1 +
3
Trang 3b, Cộng (trừ) các số trong phạm vi 100.
Sau khi nắm đợc thứ tự các số trong phạm vi 100, các em tiếp tục đợc học Cộng (trừ) các số trong phạm vi 100, phần này tuy là cộng (trừ) không nhớ, các em
có thể vận dụng bảng Cộng (trừ) trong phạm vi 10 để tính kết quả Nhng khi đặt tính rồi tính, các em dễ viết lệch hàng, đảo số dẫn đến kết quả sai hoặc kết quả
đúng vẫn không có điểm Bài đầu tiên của Phép trừ trong phạm vi 100 là bài:
“Đặt tính rồi tínhPhép trừ dạng 17 – Tự do – Hạnh phúc ” Học sinh từ trực quan cụ thể “Đặt tính rồi tínhlấy que tính bớt” để trả lời 3
số que tính còn lại Nhng đến khi đặt tính rồi tính theo cột dọc, các em lại còn lúng túng khi viết vị trí số 3
Khi dạy bài này, tôi hớng dẫn học sinh nh sau:
GV: Số 17 là số có mấy chữ số?
HS: Số 17 là số có 2 chữ số Chữ số 1 ở hàng chục, chữ số 7 ở hàng đơn vị GV: Số 3 là số có mấy chữ số?
HS: Số 3 là số có 1 chữ số ở hàng đơn vị
GV: Khi đặt tính, con lu ý điều gì?
HS: Viết số 17 ở dòng trên, số 3 ở dòng dới thẳng với hàng đơn vị là 7, dấu trừ đặt ở khe 2 số, nét gạch ngang dới 1 li
Tôi cho học sinh thực hành bớc 1 vào bảng con – Tự do – Hạnh phúc quan sát và sửa sai
GV: Con thực hiện nh thế nào?
HS: Con thực hiện từ phải sang trái *(Học sinh tính kết quả vào bảng con).
Tôi quan sát và sửa chữa kịp thời những học sinh viết cha đúng vị trí số
Tôi còn cho học sinh thực hành 1 đến 2 phép tính khác, các em đều vận dụng
và làm bài rất tốt
Để củng cố thêm dạng bài trên, tôi còn cho các em tham gia trò chơi “Đặt tính rồi tínhAi nhanh hơn?” để củng cố kiến thức cho các em Tôi viết bài lên bảng, nêu luật chơi
để học sinh tham gia
Đúng ghi Đ, sai ghi S vào ô trống
Từ việc nắm đợc cách đặt tính và tính trên, các em dễ dàng vận dụng vào trò chơi một cách nhanh nhạy Các em sẵn sàng trả lời:
- thứ nhất điền chữ cái S vì đặt tính sai
- thứ hai điền chữ cái S vì kết quả sai
5
12
+
17
16 1
_ +
6
14 5 +
19
13 2
_
11
Trang 4- thứ ba điền chữ cái Đ vì đặt tính đúng, kết quả đúng.
- thứ t điền chữ cái Đ vì đặt tính đúng, kết quả đúng
Đối với bài Cộng (trừ) số có 2 chữ số với số có 2 chữ số“Đặt tính rồi tính ” các em vận dụng tơng tự, các em còn vận dụng tốt cách làm dạng toán này ở các lớp trên
C kết quả
Với cách dạy trên, trong việc truyền thụ kiến thức cho học sinh, đầu năm học, lớp tôi có những học sinh tiếp thu bài còn chậm, bỡ ngỡ, nhng với cách hớng dẫn, rèn cặp nh trên, nhiều năm nay, lớp tôi không còn học sinh yếu kém về môn Toán, nhất là dạng toán Đặt tính rồi tính, các em đều làm thành thạo
Năm học 2006 – Tự do – Hạnh phúc 2007 này, lớp tôi có 26 học sinh, kiểm tra cuối năm học, 25/26 em đạt điểm khá - giỏi, lớp tôi, các em luôn hăng say học tập một cách tự nguyện
Trên đây là một vài kinh nghiệm nhỏ của tôi trong việc dạy dạng toán “Đặt tính rồi tính Đặt tính rồi tính” không sao tránh khỏi những hạn chế Tôi rất mong đợc sự đóng góp ý
kiến của các cấp lãnh đạo và bạn bè đồng nghiệp để chuyên môn của tôi ngày càng vững vàng hơn
Tôi xin chân thành cám ơn!
xác nhận của BGH nhà trờng Điệp Nông, ngày 25 tháng 5 năm 2007
Ngời viết
Nguyễn Thị Nhuần
Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc Tự do – Tự do – Hạnh phúc Hạnh phúc
Trang 5- -bản tóm tắt thành tích cá nhân
Họ và tên: Nguyễn Thị Nhuần
Năm sinh: 12– Tự do – Hạnh phúc 12 - 1967
Năm vào ngành: 1990
Đơn vị công tác: Trờng Tiểu học Điệp Nông
Chức vụ: Giáo viên
Nhiệm vụ đợc giao: + Chủ nhiệm lớp 1A
+ Bồi dỡng HSG môn Tiếng Việt Thành tích năm học 2005 – Tự do – Hạnh phúc 2006: Giáo viên giỏi cấp huyện
Thành tích năm học 2006 – Tự do – Hạnh phúc2007 nh sau:
I.Về nhận thức.
Là đảng viên, tôi đã nhận thức đúng đắn trách nhiệm của mình đối với công việc đợc giao, luôn có lập trờng t tởng chính trị vững vàng Thực hiện nghiêm túc mọi chủ trơng, đờng lối của Đảng, của Nhà nớc và của ngành đề ra
II Kết qủa thực hiện các nhiệm vụ đợc giao
1 Công tác chủ nhiệm.
- Trong năm học qua, tôi đợc Nhà trờng phân công chủ nhiệm lớp 1A Bản thân tôi luôn nhiệt tình, trách nhiệm cao trong mọi phong trào của lớp
- Đảm bảo sĩ số 100%
- Các hoạt động, các phong trào của nhà trờng và của Đội đề ra, lớp tôi đều hoàn thành tốt
- 100% học sinh trong lớp thực hiện nội quy, quy định của trờng của lớp đề ra
2 Công tác chuyên môn.
Bản thân tôi luôn nỗ lực phấn đấu, không ngừng học hỏi bạn bè đồng nghiệp, thờng xuyên nghiên cứu tài liệu, vận dụng phơng pháp mới vào giảng dạy đạt kết quả cao Vì vậy, các đợt thao giảng, dạy thực hành chuyên đề do nhà trờng tổ chức, các tiết dạy cuả tôi đều đợc đánh giá là tiết dạy xuất sắc Cùng với việc giảng dạy trên lớp, tôi luôn chú trọng tới việc soạn giáo án và hoàn thành tốt các loại hồ sơ, sổ sách Đợc ban thi đua nhà trờng xếp loại Tốt
Thi làm đồ dùng dạy học chào mừng 20/11 đạt giải Nhì
Trang 63 Kết quả cụ thể nh sau:
a, Hạnh kiểm: 100% học sinh thực hiện đầy đủ các nhiệm vụ đợc giao.
b Chất lợng thi cuối năm:
+ Toán: 100% ( Khá - Giỏi: 96.2%)
+ Tiếng Việt: 100% ( Khá - Giỏi: 96.2%)
Lớp do tôi chủ nhiệm cỏ 3 em đạt HSG cấp huyện:
1 Khơng Duy Long – Tự do – Hạnh phúc giải Nhì
2 Nguyễn Thị Phơng Thảo – Tự do – Hạnh phúc giải Ba
3 Lê Đức Anh – Tự do – Hạnh phúc giải Khuyến khích
4 Công tác bồi giỏi.
Đội tuyển học sinh giỏi do tôi trực tiếp bồi dỡng môn Tiếng Việt có 8 học sinh đạt giải học sinh giỏi cấp huyện ( 3 giải Nhì, 2 giải Ba, 3 giải khuyến khích)
Trên đây là một số thành tích tôi đã đạt đợc trong năm qua, tôi nhận thấy mình còn phải cố gắng nhiều hơn nữa để góp phần đa chất lợng giáo dục ngày càng
đi lên phù hợp với sự phát triển không ngừng của xã hội Tôi mong đợc ban thi đua các cấp ghi nhận đồng thời tạo điều kiện giúp đỡ để những năm sau tôi đạt kết quả cao hơn nữa
Xin chân thành cám ơn!
xác nhận của BGH nhà trờng Điệp Nông, ngày 25 tháng 5 năm 2007
Ngời viết
Nguyễn Thị Nhuần
