CÔNG TÁC VẬN ĐỘNG QUẦN CHÚNG BẢO VỆ AN NINH, TRẬT TỰ CỦA LỰC LƯỢNG CÔNG AN NHÂN DÂN THỜI KỲ ĐỔI MỚI THEO TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH

Nhận thức sâu sắc và quán triệt đầy đủ quan điểm chỉ đạo của Chủ tịch Hồ Chí Minh và của Đảng, trong suốt quá trình xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, lực lượng Công an nhân dân luôn x

BÙI ANH TUẤN

LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi Các số liệu, kết quả nêu trong luận án là trung thực, có nguồn gốc rõ ràng và được trích dẫn đầy đủ theo quy định

Tác giả

MỞ ĐẦU 1

1.2 Kết quả nghiên cứu đã đạt được và những vấn đề luận án cần tiếp tục

2.2 Nội dung tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác vận động quần chúng

2.3 Giá trị của tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác vận động quần chúng

TRẬT TỰ CỦA LỰC LƯỢNG CÔNG AN NHÂN DÂN TRONG HƠN 30 NĂM

3.1 Thực trạng công tác vận động quần chúng bảo vệ an ninh, trật tự trong

TRẬT TỰ CỦA LỰC LƯỢNG CÔNG AN NHÂN DÂN THEO TƯ TƯỞNG

4.1 Dự báo những yếu tố tác động đến công tác vận động quần chúng

4.2 Những giải pháp cơ bản nâng cao hiệu quả công tác vận động quần

chúng bảo vệ an ninh, trật tự của lực lượng Công an trong tình hình

MỞ ĐẦU

1 Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu

Tư tưởng Hồ Chí Minh không chỉ có ý nghĩa soi đường cho cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, mà còn có ý nghĩa to lớn trong công cuộc đổi mới xây dựng đất nước

và đã trở thành tài sản tinh thần to lớn của Đảng và nhân dân ta Tư tưởng Hồ Chí Minh về dân vận là một bộ phận khăng khít, quan trọng trong lý luận, chiến lược cách mạng của Người về cách mạng Việt Nam, có ý nghĩa lý luận và thực tiễn, đã trở thành quan điểm chỉ đạo, soi đường cho toàn Đảng, toàn dân và toàn quân trong sự nghiệp đấu tranh vì độc lập dân tộc và tự do, hạnh phúc cho nhân dân Việt Nam

Tư tưởng Hồ Chí Minh về bảo vệ an ninh, trật tự là nền tảng định hướng, là nguồn gốc tạo nên mọi thắng lợi của cuộc đấu tranh bảo vệ an ninh, trật tự trong suốt tiến trình lịch sử cách mạng Việt Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng Đó là hệ thống quan điểm về vị trí, vai trò, mục tiêu, nhiệm vụ, đối tượng, phương pháp, nghệ thuật và tổ chức lực lượng đấu tranh bảo vệ an ninh quốc gia, đảm bảo trật tự,

an toàn xã hội trong đó, nổi bật lên là về công tác vận động quần chúng bảo vệ an ninh, trật tự Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn nhắc nhở: Công an theo đúng đường lối nhân dân, biết dựa vào sức nhân dân, tổ chức và giáo dục nhân dân, làm cho mọi người hiểu rõ phòng gian là nhiệm vụ chung của công dân, là một công việc ái quốc Người nhấn mạnh công an phải dựa vào dân, không được xa rời dân Nếu không thế sẽ thất bại Khi nhân dân giúp đỡ ta nhiều thì thành công nhiều, giúp đỡ

ta ít thì thành công ít, giúp đỡ ta hoàn toàn thì thắng lợi hoàn toàn

Nhận thức sâu sắc và quán triệt đầy đủ quan điểm chỉ đạo của Chủ tịch Hồ Chí Minh và của Đảng, trong suốt quá trình xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, lực lượng Công an nhân dân luôn xác định vận động quần chúng là biện pháp cơ bản, chiến lược của công tác công an, là nền tảng để xây dựng mối quan hệ gắn bó sống còn với nhân dân, dựa vào nhân dân, được nhân dân giúp đỡ hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ bảo vệ an ninh, trật tự, góp phần to lớn vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ

Tổ quốc

Vì vậy, việc cụ thể hóa, hiện thực hóa tư tưởng Hồ Chí Minh thành nhận thức

và hành động trong thực tiễn là một công tác mang tính khoa học, là một nội dung quan trọng hàng đầu của công tác lý luận của lực lượng Công an nhân dân hiện nay

Sau hơn 30 năm thực hiện đổi mới do Đảng lãnh đạo, Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu to lớn trên mọi lĩnh vực, có ý nghĩa lịch sử, tạo cơ sở thuận lợi cho

sự nghiệp bảo vệ an ninh, trật tự Tuy nhiên, chặng đường quá độ đi lên chủ nghĩa

xã hội ở phía trước vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức Các thế lực thù địch ra sức triệt để lợi dụng những vấn đề “dân chủ”, “nhân quyền”, dân tộc, tôn giáo và “tự do ngôn luận’ nhằm phá hoại khối đại đoàn kết toàn dân tộc, kích động nhân dân gây rối an ninh xã hội Những thế lực này luôn tìm mọi cách chia rẽ mối quan hệ đã được xây dựng và củng cố qua đấu tranh cách mạng giữa nhân dân với Đảng, Nhà nước, giữa nhân dân với các lực lượng vũ trang nhằm phá vỡ nền tảng của sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc

Những nhân tố đó đang là nguy cơ xâm hại nền tảng tư tưởng của xã hội ta, phủ nhận chủ nghĩa Mác- Lê nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, làm suy yếu thế trận lòng dân và nền an ninh nhân dân Đồng thời, những mặt trái của cơ chế thị trường, của quá trình mở cửa, hội nhập quốc tế, của công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước đã làm nảy sinh không ít những vấn đề phức tạp, nghiêm trọng đối với sự nghiệp bảo vệ an ninh, trật tự Những yếu tố tác động đó đặt ra cho công tác bảo vệ

an ninh quốc gia và đảm bảo trật tự an toàn xã hội những phức tạp, tiềm ẩn vô vàn yếu tố khó lường, đòi hỏi Đảng, Nhà nước và ngành Công an hơn bao giờ hết nhận sức sâu sắc hơn vai trò to lớn của nhân dân

Bên cạnh những đóng góp to lớn đã được Đảng, Nhà nước và nhân dân ghi nhận, những tấm gương sáng của cán bộ, chiến sĩ công an trong công tác, chiến đấu mưu trí, dũng cảm, vượt mọi khó khăn gian khổ, sẵn sàng hy sinh quên mình trong đấu tranh chống tội phạm, được nhân dân tin yêu thì vẫn còn những hạn chế cần phải xem xét một cách nghiêm túc Tình hình tiêu cực, biểu hiện suy thoái về đạo đức, lối sống trong lực lượng Công an có chiều hướng diễn biến phức tạp

Một bộ phận cán bộ, chiến sĩ Công an trong thực hiện nhiệm vụ chỉ quan tâm nhiều đến nghiệp vụ đơn thuần, trông cậy vào sự phát triển hiện đại của kỹ thuật công nghệ hoặc vào các biện pháp công tác khác Vẫn còn tồn tại một số cá nhân có thái độ lơ là, ít coi trọng công tác vận động quần chúng, thậm chí xa dân, coi thường dân Đặc biệt có những biểu hiện lệch chuẩn về đạo đức, lối sống; tình trạng quan liêu, hách dịch thiếu trách nhiệm trước nhân dân, sách nhiễu nhân dân, nhất là những bộ phận trực tiếp tiếp xúc với nhân dân Tuy đó chỉ là những “con sâu làm

rầu nồi canh” nhưng đã làm ảnh hưởng không nhỏ đến uy tín và danh dự của lực lượng Công an nhân dân, làm giảm lòng tin yêu của nhân dân, từ đó làm giảm hiệu quả của công tác vận động quần chúng bảo vệ an ninh, trật tự

Chính vì vậy, nghiên cứu và vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh vào thực tiễn công tác vận động quần chúng bảo vệ an ninh, trật tự, nhằm nâng cao hơn nữa hiệu quả tập hợp, đoàn kết các tầng lớp nhân dân trong đấu tranh phòng, chống tội phạm, làm thất bại mọi âm mưu phá hoại của các thế lực thù địch, giữ vững an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự an toàn xã hội là rất cần thiết và cấp bách

Là một cán bộ công an, với nhận thức như vậy, nghiên cứu sinh chọn "Công tác vận động quần chúng bảo vệ an ninh, trật tự của lực lượng Công an nhân dân thời kỳ đổi mới theo tư tưởng Hồ Chí Minh" làm đề tài tiến sĩ chuyên ngành

Hồ Chí Minh học tại Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh

2 Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu

2.1 Mục đích nghiên cứu

Làm rõ nội dung tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác vận động quần chúng bảo

vệ an ninh, trật tự và vận dụng vào công tác vận động quần chúng bảo vệ an ninh, trật tự của lực lượng Công an nhân dân hiện nay

2.2 Nhiệm vụ nghiên cứu

- Hệ thống và phân tích tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác vận động quần chúng bảo vệ an ninh, trật tự của Công an nhân dân

- Phân tích thực trạng công tác vận động quần chúng bảo vệ an ninh, trật tự của Công an nhân dân trong thời kỳ đổi mới theo tư tưởng Hồ Chí Minh và những vấn đề đặt ra

- Đề xuất những giải pháp nâng cao hiệu quả vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh

về công tác vận động quần chúng bảo vệ an ninh, trật tự thời gian tới

3 Đối tượng, phạm vi nghiên cứu

3.1 Đối tượng nghiên cứu

Đối tượng nghiên cứu của đề tài là:

- Tư tưởng Hồ Chí Minh về vận động quần chúng bảo vệ an ninh, trật tự của lực lượng Công an nhân dân

- Thực trạng công tác vận động quần chúng bảo vệ an ninh, trật tự của Công

an nhân dân thời kỳ đổi mới theo tư tưởng Hồ Chí Minh

3.2 Phạm vi nghiên cứu

Đề tài nghiên cứu, khảo sát:

- Tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác vận động quần chúng bảo vệ an ninh, trật

tự (từ năm 1945 đến năm 1969);

- Hệ thống các chỉ thị, nghị quyết, chính sách của Đảng, Nhà nước và Ngành công an về công tác vận động quần chúng bảo vệ an ninh, trật tự trong hơn 30 năm qua (1986- 2017)

- Lực lượng Công an nhân dân vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh trong thực tiễn công tác vận động quần chúng bảo vệ an ninh, trật tự trong thời gian từ 1986 đến nay, trên phạm vi toàn quốc

4 Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu

Đề tài được nghiên cứu trên cơ sở lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng

Hồ Chí Minh và các quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, các quy định của ngành Công an về công tác vận động quần chúng bảo vệ an ninh, trật tự

Trong quá trình nghiên cứu, học viên sử dụng các phương pháp nghiên cứu của các khoa học liên ngành và chuyên ngành, trong đó, đặc biệt chú trọng kết hợp các phương pháp phân tích - tổng hợp, thống kê, phương pháp lịch sử, so sánh, khảo sát, chuyên gia…

5 Những đóng góp mới về mặt khoa học của luận án

- Luận án khái quát hóa, làm rõ hơn các nội dung tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác vận động quần chúng bảo vệ an ninh, trật tự

- Nghiên cứu, đánh giá thực trạng công tác vận động quần chúng bảo vệ an ninh, trật tự của Công an nhân dân theo tư tưởng Hồ Chí Minh trong thời gian xác định, đặt ra một số vấn đề cần quan tâm

- Đề xuất một số giải pháp cơ bản nhằm nâng cao hiệu quả công tác vận động quần chúng trong sự nghiệp bảo vệ an ninh, trật tự của lực lượng Công an nhân dân trong tình hình mới theo tư tưởng Hồ Chí Minh

6 Ý nghĩa của luận án

6.1 Ý nghĩa lý luận

Làm rõ thêm hệ thống quan điểm của Hồ Chí Minh về vị trí, vai trò của quần chúng nhân dân trong sự nghiệp bảo vệ an ninh, trật tự Góp phần nâng cao một

bước lý luận về vận động quần chúng bảo vệ an ninh, trật tự của Công an nhân dân theo tư tưởng Hồ Chí Minh trong tình hình mới Đồng thời có thể dùng làm tài liệu nghiên cứu, giảng dạy và học tập trong các trường Công an nhân dân

6.2 Ý nghĩa thực tiễn

Phục vụ thiết thực cho Phong trào thi đua thực hiện học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh trong toàn lực lượng Công an nhân dân hiện nay

Nâng cao hiệu quả công tác vận động quần chúng bảo vệ an ninh, trật tự trong của Công an nhân dân trong tình hình mới

7 Kết cấu của luận án

Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, luận án được kết cấu thành 4 chương, 9 tiết

Chương 1 TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU

LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI

1.1 TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI

1.1.1 Các công trình nghiên cứu liên quan đến tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác vận động quần chúng bảo vệ an ninh, trật tự của Công an nhân dân

Từ trước tới nay, đã có nhiều công trình khoa học của các cơ quan, cá nhân trực tiếp hoặc gián tiếp nghiên cứu tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác vận động quần chúng (công tác dân vận) và một số nội dung khác có liên quan trong tư tưởng của Người Trong khuôn khổ luận án, có thể kể đến một số công trình tiêu biểu sau:

Cuốn sách Tư tưởng dân vận của Chủ tịch Hồ Chí Minh [13], trên cơ sở tập hợp các tham luận tại Hội thảo khoa học được Ban Dân vận Trung ương tổ chức tháng 11- 1994 tại Hà Nội nhân dịp kỷ niệm 45 năm bài báo Dân vận của Chủ tịch

Hồ Chí Minh ra đời Sách gồm 3 phần: Phần thứ nhất là “Việc dân vận rất quan trọng”, gồm 8 bài đề cập những quan điểm chung trong học thuyết Mác- Lê nin và

tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác dân vận trong lịch sử; Phần thứ 2 “Dân vận để làm cho nước ta là nước dân chủ”, gồm 12 bài nghiên cứu nội dung của công tác dân vận, làm nổi bật thực chất của công tác dân vận để xây dựng nước ta thành một nước dân chủ; Phần thứ 3 là “Dân vận khéo thì việc gì cũng thành công” gồm 15 bài tập trung nghiên cứu phương thức công tác dân vận, trong đó dành phần quan trọng để liên hệ và vận dụng các phương thức đó trong thực tiễn của công tác dân vận hiện nay Đây là tài liệu khoa học quý giá để tác giả luận án tiếp cận và chắt lọc những quan điểm của các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các nhà khoa học và thực tiễn có tên tuổi ở nhiều lĩnh vực khi cùng bàn về tư tưởng dân vận của Hồ Chí Minh về các nội dung: vai trò to lớn của quần chúng nhân dân; phát huy sức mạnh của quần chúng nhân dân; nội dung vận động nhân dân; phương thức vận động nhân dân, v.v…

Bài Tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác dân vận [56] của tác giả Võ Nguyên Giáp, phát biểu tại Hội thảo Tư tưởng dân vận của Chủ tịch Hồ Chí Minh, ngày 12-11-1994 tại Hà Nội, đã phân tích 04 vấn đề lớn, một là: Tư tưởng Hồ Chí Minh: tất

cả vì dân, tất cả do dân, có dân là có tất cả; hai là: về vai trò của người dân qua các cuộc đấu tranh chống ngoại xâm của dân tộc; ba là: ai làm công tác dân vận? và bốn là: Công tác dân vận trong tình hình hiện nay Trong nội dung thứ 3, tác giả đã nhấn mạnh quan điểm độc đáo của mình là “Vấn đề đặt ra cho công tác dân vận là, trong khi kiên trì mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, phải đổi mới nội dung và hình thức để kịp thời đáp ứng yêu cầu của cách mạng”

Đề tài khoa học cấp Nhà nước Tư tưởng Hồ Chí Minh về bảo vệ an ninh, trật

tự [41] của tác giả Phạm Văn Dần hoàn thành năm 1995, là công trình khá sớm nghiên cứu tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác bảo vệ an ninh, trật tự nói chung và vấn đề phát huy vai trò của quần chúng nhân dân trong đấu tranh chống ngoại xâm, chống phản cách mạng, bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ an ninh, trật tự

Cuốn sách Chiến lược đại đoàn kết Hồ Chí Minh [115] do tác giả Phùng Hữu Phú chủ biên, đã nghiên cứu về vấn đề đại đoàn kết dân tộc trong tư tưởng Hồ Chí Minh, cơ sở và quá trình hình thành, nội dung cơ bản của tư tưởng Hồ Chí Minh về đại đoàn kết dân tộc, v.v… Trong đó, tác giả luận án có thể tham khảo nội dung về nội dung “tin vào dân, dựa vào dân, phấn đấu vì quyền lợi của dân là một nguyên tắc cơ bản trong tư tưởng Hồ Chí Minh về đại đoàn kết dân tộc”, tác giả đã nêu bật nguyên tắc “tin dân, vì dân, phấn đấu vì dân là hạt nhân cơ bản và còn là sự quán triệt sâu sắc trong nhận thức, tình cảm, hành động nguyên lý mác xít: Cách mạng là sự nghiệp của quần chúng

Luận án tiến sĩ Tư tưởng Hồ Chí Minh về con người với việc phát huy nhân

tố con người trong công nghiệp hóa, hiện đại hóa ở Việt Nam hiện nay [67] của Lê Quang Hoan, có Chương 2 “Nội dung cơ bản của tư tưởng Hồ Chí Minh về con người trong cách mạng Việt Nam”, trong đó trình bày mối quan hệ giữa tin dân và dân tin, và đòi hỏi phải thực hiện cho được niềm tin đó Theo Hồ Chí Minh, mỗi cán bộ, đảng viên “trước hết phải tin tưởng lực lượng và trí tuệ của nhân dân là vô cùng tận” Đây là điều kiện tiên quyết để có thể tiến hành có hiệu quả công tác vận động quần chúng nhân dân

Ban Dân vận Trung ương biên soạn cuốn sách Công tác dân vận của Đảng thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước[12], góp phần tiếp tục nghiên cứu, làm sáng tỏ một số vấn đề lý luận và thực tiễn công tác dân vận của

Đảng thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, vì dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh Đây là cơ sở khoa học giúp cho công tác tham mưu đề xuất với Đảng và Nhà nước nội dung, phương thức công tác dân vận trong thời kỳ mới Nội dung cuốn sách gồm 3 chương, trong đó có Chương 1 với tiêu đề

“Một số vấn đề lý luận về công tác dân vận”, với hai nội dung: “Chủ nghĩa Mác -

Lê nin và tư tưởng Hồ Chí Minh về quần chúng nhân dân và công tác dân vận”,

“Tư tưởng Hồ Chí Minh và quan điểm của Đảng cộng sản Việt Nam về công tác dân vận”, công trình này đưa ra quan điểm chỉ đạo công tác dân vận của Đảng ta trong thời kỳ đổi mới, thấm nhuần sâu sắc tư tưởng Hồ Chí Minh, như: cách mạng

là sự nghiệp của dân, do dân và vì dân; công tác quần chúng là trách nhiệm của Đảng, Nhà nước và của các đoàn thể nhân dân; động lực thúc đẩy phong trào quần chúng là đáp ứng lợi ích thiết thực của nhân dân và kết hợp hài hòa các lợi ích, thống nhất quyền lợi với nghĩa vụ công dân

Sách Phương pháp và phong cách Hồ Chí Minh [76] của tác giả Đặng Xuân

Kỳ (chủ biên), đã trình bày một cách cơ bản, hệ thống phương pháp và phong cách

Hồ Chí Minh, từ khái niệm đến hệ thống phương pháp và phong cách và mối liên

hệ giữa phương pháp cách mạng Việt Nam và phong cách của những người cộng sản chân chính, v.v… Từ đó, tác giả cũng khẳng định tầm quan trọng của việc nghiên cứu, vận dụng sáng tạo phương pháp và phong cách Hồ Chí Minh vào sự nghiệp đổi mới của nước ta hiện nay Trong trình bày hệ thống phương pháp, phong cách của Hồ Chí Minh, tập thể tác giả đã đề cập đến một nội dung có liên quan trực tiếp đến đề tài luận án, đó là: “Tập hợp, huy động lực lượng toàn dân tham gia sự nghiệp cách mạng”

Cuốn sách Tư tưởng Hồ Chí Minh về dân chủ [40] của tác giả Phạm Hồng Chương, đã trình bày lịch sử hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh về dân chủ, những quan điểm của Hồ Chí Minh về dân chủ như dân chủ là gì, dân chủ trong các lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa xã hội; những yêu cầu của thực hành dân chủ và cuối cùng là phân tích những vấn đề thực tiễn hiện nay và việc đưa tư tưởng dân chủ Hồ Chí Minh vào cuộc sống Qua cuốn sách, có thể thấy rõ những nội dung sâu sắc về

tư tưởng “dân là chủ” của Hồ Chí Minh: “Nước ta là một nước dân chủ, địa vị cao nhất là dân, vì dân là chủ”, đó là sự khẳng định mạnh mẽ quyền lực của nhân dân và

thể hiện nó trong thực tiễn là hòn đá thử về một nền dân chủ, một thiết chế dân chủ

ở mức độ nào Với việc trình bày một cách hệ thống tư tưởng Hồ Chí Minh về dân chủ, công trình có giá trị tham khảo quan trọng cho tác giả luận án

Viện Chiến lược và khoa học công an - Bộ Công an biên soạn cuốn Tư tưởng

Hồ Chí Minh về bảo vệ an ninh, trật tự [149], là công trình khoa học đầu tiên trình bày một cách có hệ thống những vấn đề cơ bản trong tư tưởng Hồ Chí Minh về bảo

vệ an ninh, trật tự Nội dung cuốn sách đã sơ bộ phân tích được những quan điểm của Hồ Chí Minh về bảo vệ an ninh, trật tự như; vai trò và sức mạnh của nhân dân, đại đoàn kết toàn dân tộc, nhân đạo và nhân văn, về các vấn đề nghệ thuật lãnh đạo

và về xây dựng lực lượng Công an nhân dân Việt Nam Đặc biệt, lần đầu tiên, các tác giả đã đưa ra một khái niệm tư tưởng Hồ Chí Minh về bảo vệ an ninh, trật tự là

“một bộ phận quan trọng trong hệ thống tư tưởng Hồ Chí Minh, bao gồm những vấn đề cơ bản về nhận thức, quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ, đối tượng, phương pháp, nghệ thuật và tổ chức lực lượng đấu tranh bảo vệ an ninh quốc gia, giữ gìn trật tự, an toàn xã hội

Cuốn sách Phương pháp dân chủ Hồ Chí Minh [29] của TS Phạm Văn Bính, đã góp phần xác định và làm rõ hơn những vấn đề cơ bản trong phương pháp dân chủ của Hồ Chí Minh, từ đó đề xuất hướng áp dụng phương pháp dân chủ của

Hồ Chí Minh trong hoàn thiện phương pháp lãnh đạo của Đảng ta trong giai đoạn hiện nay, đặc biệt là nội dung cần tham khảo là “cơ sở hình thành phương pháp dân chủ của Hồ Chí Minh” trong đó có những nội dung về sự tiếp thu những yếu tố và hình thức dân chủ trong văn hóa truyền thống Việt Nam của Hồ Chí Minh, về ảnh hưởng của văn hóa dân chủ phương Đông, giá trị tư tưởng và hình thức dân chủ tư sản phương Tây, tư tưởng dân chủ của chủ nghĩa Mác - Lê nin và hình thức dân chủ

Xô viết, v.v… Về cơ bản, đây cũng là những cơ sở hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác vận động quần chúng bảo vệ an ninh, trật tự

Kỷ yếu Hội thảo khoa học 40 năm thực hiện Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh của Học viện Chính trị - Hành chính khu vực I, bao gồm 27 bài viết xoay quanh các vấn đề: tư tưởng Hồ Chí Minh về củng cố và tăng cường vai trò lãnh đạo của Đảng cầm quyền, xây dựng, rèn luyện đạo đức cách mạng, xây dựng nền văn

hóa mới, con người mới, chiến lược đại đoàn kết toàn dân… trong Di chúc, đáng chú ý, là nội dung mà luận án có thể tham khảo là “Về bài học lấy dân làm gốc trong tư tưởng Hồ Chí Minh” và “Thực hiện “Di chúc” của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong việc củng cố và tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc” Những bài viết này gợi mở một số khía cạnh trong tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác vận động quần chúng nhằm phát huy vai trò của nhân dân trong sự nghiệp cách mạng

Cuốn sách Góp phần nghiên cứu tư tưởng Hồ Chí Minh [141] của tác giả Nguyễn Văn Trung, trong đó tập hợp các bài viết chuyên sâu nghiên cứu về quá trình hình thành và phát triển của tư tưởng Hồ Chí Minh, nguồn gốc tư tưởng Hồ Chí Minh và những luận điểm sáng tạo lớn của Hồ Chí Minh về các vấn đề của cách mạng Việt Nam Đặc biệt trong đó có nội dung được luận án quan tâm là:“quan điểm nhân dân - toàn dân Có dân là có tất cả” của Hồ Chí Minh Nội dung này có giá trị tham khảo khi nghiên cứu vai trò của nhân dân trong bảo vệ an ninh, trật tự

Luận án tiến sĩ triết học của Hà Trọng Thà: Tư tưởng Hồ Chí Minh về vai trò quần chúng nhân dân đối với sự nghiệp bảo vệ an ninh Tổ quốc ở Việt Nam hiện nay [130], đã luận giải cơ sở thực tiễn và tiền đề lý luận hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh về vai trò của quần chúng nhân dân; nội dung cơ bản của tư tưởng Hồ Chí Minh về vai trò của quần chúng nhân dân đối với sự nghiệp bảo vệ an ninh Tổ quốc; vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về vai trò của quần chúng nhân dân đối với

sự nghiệp bảo vệ an ninh Tổ quốc ở Việt Nam hiện nay Nhiều nội dung của luận án

có giá trị tham khảo nhất định, trong đó có phần trình bày quan điểm của Hồ Chí Minh về tuyên truyền, vận động, tổ chức nhằm phát huy vai trò quần chúng nhân dân là lực lượng cơ bản trong sự nghiệp bảo vệ an ninh Tổ quốc

Cuốn sách Nghiên cứu, học tập và làm theo tư tưởng Hồ Chí Minh [57] của tác giả Võ Nguyên Giáp, tuyển chọn các bài nói, bài viết của Đại tướng trong nhiều năm qua, trong đó nhiều bài có giá trị gợi mở quan trọng Chẳng hạn các bài: Một

số vấn đề về nghiên cứu tư tưởng Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hồ Chí Minh với sự nghiệp xây dựng con người mới, v.v… Đặc biệt trong bài Thực hiện tốt Sáu điều

Bác Hồ dạy để xứng đáng là công an của nhân dân Việt Nam anh hùng, tác giả đã nhấn mạnh: “hiện giờ nói chung nhân dân rất biết ơn công an và tin ở công an, mong có công an để có cuộc sống yên vui, nhưng cũng có phần nào, nơi nào đó còn ngại công an Cho nên công an phải kính trọng và lễ phép với nhân dân Nhân dân

là nói đến toàn dân, nói đến các đoàn thể thanh niên, phụ nữ, công nhân, nông dân, cựu chiến binh… Công an phải có quan hệ thật tốt với các đoàn thể nhân dân như lời dạy của Bác”

Cuốn sách Tư tưởng Hồ Chí Minh về nhân dân [109] của tác giả Trần Quang Nhiếp, Nhà xuất bản Công an nhân dân xuất bản (2014), đã phân tích sức mạnh của nhân dân, tư tưởng Hồ Chí Minh về nhân dân trong sự nghiệp cách mạng của dân tộc, về sự gắn bó giữa Đảng với nhân dân và vấn đề đặt ra về sức mạnh trong quan

hệ giữa Đảng với nhân dân Tác giả đã nhấn mạnh “tư tưởng Hồ Chí Minh- linh hồn sức mạnh của Đảng ở năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu”; “sức mạnh tư tưởng

Hồ Chí Minh hòa trong sức mạnh của Đảng với lịch sử dân tộc” Nội dung cuốn sách cũng đề cập đến nội dung, hình thức biểu hiện sức mạnh của sự thống nhất tư tưởng Hồ Chí Minh, Đảng Cộng sản và nhân dân; nhận diện các loại hình sức mạnh trong lịch sử đấu tranh cách mạng của dân tộc Qua đó, tác giả rút ra những giá trị lịch sử, giá trị khoa học của sức mạnh thống nhất ba yếu tố đặc thù ở Việt Nam trong thế kỷ XX

Tác giả Nguyễn Cao Sơn trong bài viết Phát huy vai trò của quần chúng nhân dân trong sự nghiệp bảo vệ an ninh trật tự - Tư tưởng nhân văn Hồ Chí Minh [124] đã tập trung chứng minh những giá trị nhân văn Hồ Chí Minh trong việc phát huy vai trò của nhân dân trong sự nghiệp giữ gìn an ninh, trật tự như: giữ an ninh cho nhân dân mục tiêu cao nhất của sự nghiệp bảo vệ an ninh, trật tự; nhân dân vừa

là mục tiêu, vừa là chủ thể của sự nghiệp giữ gìn an ninh, trật tự; giá trị nhân văn Hồ Chí Minh qua hoạt động tuyên truyền, giáo dục lực lượng Công an nhân dân phát huy vai trò của nhân dân trong sự nghiệp bảo vệ an ninh, trật tự

Cuốn sách Phát huy các nguồn lực của dân làm lợi cho dân theo tư tưởng

Hồ Chí Minh [3] do tác giả Phạm Ngọc Anh chủ biên, đã tập trung nghiên cứu một cách cơ bản tư tưởng Hồ Chí Minh về phát huy các nguồn lực của dân, đồng thời đưa ra những đánh giá tổng quan về các giá trị và điều kiện để phát huy tư tưởng Hồ

Chí Minh Đồng thời các tác giả cũng đề ra các giải pháp chủ yếu nhằm vận dụng sáng tạo và phát triển tư tưởng Hồ Chí Minh về phát huy các nguồn lực của dân làm lợi cho dân trong công cuộc đổi mới hiện nay Nội dung cuốn sách cũng đề cập đến quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lê nin về nhân dân, quan niệm của Hồ Chí Minh về vai trò của nhân dân trong sự nghiệp cách mạng Việt Nam, đặc biệt đã phân tích quan niệm của Hồ Chí Minh về nhu cầu, lợi ích của nhân dân, đó cũng được xác định là một trong những vấn đề cốt lõi trong tư tưởng lấy dân làm gốc của Hồ Chí Minh, v.v…

Cuốn sách Hồ Chí Minh - lấy dân làm gốc [114] của tác giả Bùi Đình Phong, tập hợp 22 bài nghiên cứu của tác giả, trong đó có nhiều nội dung tham khảo có giá trị như “Dân ủy quyền cho Quốc hội bầu Chính phủ để phục vụ dân”, “Mối quan hệ giữa cán bộ với dân”, “Dân chủ Hồ Chí Minh - một giá trị văn hóa”, “Dân là gốc, dân là chủ, dân làm chủ”, “Mất lòng tin của dân là mất tất cả”, “Tăng cường mối quan hệ giữa Đảng cầm quyền với dân dưới ánh sáng tư tưởng Hồ Chí Minh” Đây

là những bài viết góp phần đi sâu luận giải vai trò và việc phát huy vai trò của nhân dân trong sự nghiệp cách mạng Vì thế, công trình cũng có giá trị tham khảo khi thực hiện luận án

Cuốn sách Tư tưởng Hồ Chí Minh- Giá trị nhân văn và phát triển của Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh Cuốn sách đã tập trung khẳng định và làm sáng tỏ những giá trị nhân văn và phát triển trong tư tưởng Hồ Chí Minh trên nhiều khía cạnh: chính trị, kinh tế, văn hóa xã hội, giáo dục đào tạo, quốc phòng, an ninh, đối ngoại, v.v, qua đó góp phần khẳng định giá trị và sức sống tư tưởng của Người với tư cách là nền tảng tư tưởng và kim chỉ nam cho mọi hoạt động của Đảng ta trong suốt quá trình đấu tranh cách mạng trước đây cũng như sự nghiệp đổi mới hiện nay Trong đó có nhiều nội dung liên quan đến quá trình nghiên cứu của luận

án như bài “Nội dung và giá trị thời đại của tư tưởng Hồ Chí Minh về con người”,

“Giá trị nhân văn và phát triển trong tư tưởng dân chủ Hồ Chí Minh”, "Vai trò động lực của yếu tố con người trong triết lý phát triển Hồ Chí Minh”, v.v… Các công trình nói trên đã phân tích vai trò con người với tư cách động lực của phát triển xã hội, nội dung và những giá trị cần phát huy trong tư tưởng dân chủ của Hồ Chí Minh

Cuốn sách Tư tưởng Hồ Chí Minh, một số vấn đề lý luận và thực tiễn [148],

do Viện Hồ Chí Minh và các lãnh tụ của Đảng tổ chức biên soạn, tập hợp nhiều công trình nghiên cứu khoa học đã công bố nghiên cứu nội dung tư tưởng Hồ Chí Minh trên các góc độ tiếp cận và khía cạnh khác nhau, chủ yếu vào hai phần chính là: (1)Tư tưởng Hồ Chí Minh về những vấn đề chung của cách mạng: lý luận và thực tiễn; (2) Tư tưởng Hồ Chí Minh về các lĩnh vực cụ thể của đời sống xã hội: lý luận và thực tiễn Trong đó có những nội dung có liên quan đến đề tài luận án như

“Về dân chủ trong tư tưởng Hồ Chí Minh”; “Quan điểm của Hồ Chí Minh về công tác dân vận”; “Vai trò động lực của yếu tố con người trong triết lý phát triển Hồ Chí Minh” Những bài viết này đã luận giải nhiều khía cạnh khác nhau trong tư tưởng Hồ Chí Minh về vận động quần chúng

Cuốn sách Tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng xã hội mới [2] do tác giả Phạm Ngọc Anh (chủ biên), tập hợp nhiều bài tham luận Hội thảo khoa học “Tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng xã hội mới - Giá trị lý luận và thực tiễn” Cuốn sách đã góp phần làm sáng tỏ hơn cơ sở hình thành, những nội dung cơ bản và giá trị lý luận, thực tiễn của tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng xã hội mới, trong đó có những vấn đề như: “Phát huy vai trò của nhân dân trong xây dựng nhà nước ở Việt Nam hiện nay theo tư tưởng Hồ Chí Minh”; “Một số vấn đề về xây dựng nhà nước thật sự của dân, do dân, vì dân ở nước ta theo tư tưởng Hồ Chí Minh"; v.v… Những nội dung này đề cập đến một số phương pháp, cách thức, nội dung, điều kiện phát huy vai trò của nhân dân trong sự nghiệp cách mạng, có giá trị tham khảo đối với tác giả luận án

Tác giả Đặng Văn Phúc trong bài viết Chủ tịch Hồ Chí Minh với tư tưởng nhân dân là nền tảng của sự nghiệp bảo vệ an ninh trật tự [116], đã tập trung luận giải những quan điểm của Hồ Chí Minh về vai trò to lớn của nhân dân trong sự nghiệp cách mạng, trên cơ sở đó phân tích một số nội dung trong tư tưởng của Người về vai trò của nhân dân trong bảo vệ an ninh trật tự với lập luận chủ yếu là: giữ gìn an ninh, trật tự trước hết là việc của công an, bộ đội, cảnh sát Nhưng chính quyền ta là chính quyền dân chủ nên bất kỳ việc to nhỏ đều phải dựa vào lực lượng của nhân dân để phụng sự lợi ích của nhân dân Việc giữ gìn an ninh, trật tự càng phải dựa vào sáng kiến và lực lượng của nhân dân Muốn vậy, nhân dân phải đặt

dưới sự tổ chức hướng dẫn, chỉ đạo của lực lượng Công an

Cuốn sách Tư tưởng Hồ Chí Minh: nhận thức và hành động [4], của tác giả Phạm Ngọc Anh, tác giả đã phân tích những luận điểm sáng tạo của Hồ Chí Minh trên nhiều lĩnh vực, trong đó có những nội dung về “những giá trị cốt lõi của tư tưởng Hồ Chí Minh về dân vận”, “Cán bộ, công tác cán bộ là công việc gốc” hay

“Nhà nước pháp quyền và công bộc của nhân dân" Những nội dung này góp phần cung cấp một số nhận thức mới, có tính hệ thống về tư tưởng vận động quần chúng của Hồ Chí Minh, về vai trò của cán bộ, của Nhà nước trong thực hiện công tác này

Bài Giá trị lý luận và thực tiễn của tư tưởng Hồ Chí Minh về dân vận, của tác giả Nguyễn Thị Thu Thúy, đã phân tích 02 luận điểm cơ bản: thứ nhất, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ rõ quần chúng nhân dân là chủ thể của cuộc cách mạng,

là nhân tố quyết định mọi sự thắng lợi của sự nghiệp cách mạng Việt Nam Nhưng

để nhân dân nhận thức rõ vai trò, trách nhiệm của mình thì Đảng phải tiến hành công tác tuyên truyền, vận động để người dân giác ngộ, tự nguyện làm tốt bổn phận và trách nhiệm của mình Đó chính là công tác dân vận của Đảng Thứ hai,

tư tưởng Hồ Chí Minh về dân vận là một tài sản vô giá Đó là sự kế thừa tư tưởng

“trọng dân”, “tin dân”, “dựa vào dân’ của ông cha ta, những giá trị văn hóa, nhân văn, nhân bản của phương Đông, phương Tây mà đỉnh cao là chủ nghĩa Mác - Lênin

Bài Giá trị nhân văn trong tư tưởng dân vận của Chủ tịch Hồ Chí Minh [108], của Ngô Thị Bích Ngọc in trong Kỷ yếu Hội thảo khoa học quốc gia kỷ niệm

125 ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh 19/5/ 2015, đã nêu một số nhận thức mới về tính nhân văn trong tư tưởng dân vận Hồ Chí Minh Tác giả đưa ra luận điểm về tính nhân văn của tư tưởng Hồ Chí Minh về dân vận “không những thấy tư tưởng tiến bộ, đúng đắn của chủ nghĩa Mác- Lê nin về vai trò của quần chúng trong lịch

sử, mà còn thấy thấm đẫm những giá trị nhân văn, sự phát triển sáng tạo và truyền thống văn hóa của dân tộc Việt Nam Giá trị nhân văn đó được thể thiện hết sức phong phú ở quan điểm quần chúng, quan niệm về nhân dân, tình thương yêu nhân dân, yêu thương con người, tin tưởng ở sức mạnh đoàn kết của nhân dân, tinh thần trách nhiệm, hết lòng phục vụ nhân dân” Luận điểm trên góp phần khẳng định giá trị của tư tưởng Hồ Chí Minh về nhân dân và vận động nhân dân trong cách mạng

1.1.2 Các công trình nghiên cứu liên quan đến thực trạng, giải pháp tiến hành công tác vận động quần chúng bảo vệ an ninh, trật tự của Công an nhân dân theo tư tưởng Hồ Chí Minh

Hiện đã có nhiều công trình khoa học trong và ngoài ngành công an nghiên cứu các vấn đề có liên quan trực tiếp hoặc gián tiếp đến thực trạng và giải pháp tiến hành công tác vận động quần chúng bảo vệ an ninh, trật tự theo tư tưởng Hồ Chí Minh Có thể đề cập đến những công trình nổi bật sau:

Cuốn sách Đổi mới công tác dân vận của Quân đội nhân dân Việt Nam trong tình hình mới: Công trình khẳng định công tác dân vận của Quân đội nhân dân là một bộ phận trong công tác dân vận của Đảng cộng sản Việt Nam Đồng thời chỉ rõ trong quá trình thực hiện công cuộc đổi mới, thực hiện cơ chế kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa càng đòi hỏi phải được tăng cường tuyên truyền vận động nhân dân cả về bề rộng lẫn chiều sâu Tuy không trực tiếp nghiên cứu thực trạng và giải pháp đổi mới công tác vận động quần chúng bảo vệ an ninh, trật tự của Công an nhân dân, nhưng công trình gợi mở cách tiếp cận nghiên cứu vấn đề, bởi Quân đội nhân dân và Công an nhân dân đều là lực lượng vũ trang và có những điểm tương đồng nhất định khi tiến hành công tác vận động quần chúng

Đề tài khoa học cấp Bộ: “Tổng kết lịch sử vận động quần chúng bảo vệ an ninh trật tự” của Bộ Công an, [23] Đề tài khoa học đánh giá, tổng kết lịch sử công tác vận động quần chúng bảo vệ an ninh, trật tự, trong đó, tác giả luận án có thể tham khảo nội dung về thực tiễn công tác vận động quần chúng bảo vệ an ninh, trật

tự thời kỳ đổi mới; các bài học kinh nghiệm rút ra trong công tác vận động quần chúng bảo vệ an ninh, trật tự thời kỳ đổi mới

Tổng kết lịch sử “Đảng lãnh đạo công tác bảo vệ an ninh, trật tự”(1945 - 2000) của Bộ Công an [42], do Phạm Văn Dần (chủ biên) Khái quát lịch sử quá trình Đảng lãnh đạo công tác bảo vệ an ninh, trật tự (1945 - 2000); tổng kết những vấn đề về đường lối, phương châm, nguyên tắc, chính sách và nghệ thuật chỉ đạo của Đảng đối với đấu tranh phản cách mạng và tội phạm khác trong lịch sử cách mạng Việt Nam; rút ra những bài học kinh nghiệm trong lãnh đạo công tác bảo vệ

an ninh, trật tự

Cuốn sách Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh vào công tác dân vận trong

thời kỳ đổi mới [13] của Ban Dân vận Trung ương, gồm những bài tham luận của các đồng chí lãnh đạo Ban Dân vận trung ương, các đoàn thể quần chúng, một số ban, ngành địa phương, các nhà khoa học tham gia Hội thảo khoa học của Ban Dân vận trung ương Nội dung cuốn sách đã cung cấp nhiều luận điểm về khái niệm, nguồn gốc và quá trình hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh về dân vận, đồng thời làm sáng rõ vai trò của tư tưởng Hồ Chí Minh với công tác dân vận, đặc biệt

là công tác dân vận theo tư tưởng của Người ở các ban, ngành, đoàn thể và các địa phương Trong đó, có bài “Công an của ta là công an của nhân dân, vì nhân dân

mà phục vụ và dựa vào dân mà làm việc” đã phân tích rõ vấn đề vận dụng tư tưởng của Hồ Chí Minh về dân vận vào công tác công an trong tình hình mới Công an phải vì nhân dân mà phục vụ, dựa vào dân mà làm việc

Cuốn sách Đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng đối với Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể nhân dân trong thời kỳ mới [63] của nhiều tác giả do Trần Hậu (chủ biên), đã đề cập khá sâu sắc một số vấn đề lý luận của Chủ nghĩa Mác -

Lê nin, tư tưởng Hồ Chí Minh về phương thức lãnh đạo của Đảng đối với các đoàn thể quần chúng và giải pháp tăng cường mối quan hệ giữa Đảng với nhân dân trong thời kỳ mới Luận án có thể tham khảo được từ công trình này những nội dung liên quan đến nguyên tắc Đảng lãnh đạo trong tiến hành công tác vận động quần chúng bảo vệ an ninh, trật tự của Công an nhân dân

Sách “Vận dụng và phát triển sáng tạo tư tưởng Hồ Chí Minh trong sự nghiệp đổi mới [113] của tác giả Bùi Đình Phong, Nhà xuất bản Lao động xuất bản (2007), viết về sự vận dụng sáng tạo tư tưởng Hồ Chí Minh của Đảng ta về các lĩnh vực như độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, về xây dựng Đảng, Nhà nước và đại đoàn kết dân tộc, về văn hóa xã hội, v.v… Tác giả luận án có thể đúc rút nhiều gợi

mở cho Công an nhân dân trong vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác vận động quần chúng bảo vệ an ninh, trật tự hiện nay

Cuốn sách Di sản Hồ Chí Minh trong thời đại ngày nay, tập hợp hàng chục bài viết chọn lọc từ Kỷ yếu Hội thảo khoa học quốc tế kỷ niệm 120 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890- 19/5/2010), trong đó thể hiện sự dày công nghiên cứu, thảo luận về những di sản văn hóa, tinh thần vô giá mà Người để lại, để cho những di sản này mãi mãi soi đường cho chúng ta đi đến tương lai tươi sáng

của nhân loại Trong đó, bài “Quan điểm của Hồ Chí Minh về xây dựng lực lượng toàn dân bảo vệ an ninh, trật tự” của tác giả Lê Hồng Anh, trình bày 04 quan điểm của Hồ Chí Minh là: An ninh cho nhân dân là mục tiêu cao nhất của sự nghiệp bảo

vệ an ninh, trật tự; Nhân dân là lực lượng vĩ đại nhất, không ai thắng được lực lượng đó; Công an phải dựa vào sức mạnh rộng lớn của nhân dân để bảo vệ an ninh, trật tự, công an phải kính trọng và phụng sự nhân dân; và Công an phải không ngừng giáo dục tinh thần làm chủ và tinh thần cảnh giác cho nhân dân; tổ chức và hướng dẫn cho nhân dân tự bảo vệ an ninh, trật tự Đây là những gợi mở mang tính định hướng cho tác giả luận án

Cuốn sách Góp phần nghiên cứu, vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng lực lượng Công an nhân dân trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế [16], của tác giả Nguyễn Bình Ban đã đi sâu nghiên cứu một số nội dung cơ bản tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng lực lượng Công an nhân dân và quán triệt, vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng lực lượng Công an nhân dân trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế Từ đó tác giả đưa ra một số giải pháp cơ bản, góp phần nâng cao hiệu quả việc nghiên cứu, vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh trong công tác, chiến đấu, học tập và xây dựng lực lượng Công an nhân dân ngày càng vững mạnh Cụ thể hơn, nội dung cuốn sách nhấn mạnh và đi sâu vào vấn đề khẳng định Công an nhân dân Việt Nam mang bản chất giai cấp công nhân, tính cách mạng và tính nhân dân sâu sắc, từ đó phải coi trọng việc xây dựng người công an cách mạng toàn diện

về đức tài, về bản lĩnh chính trị, năng lực chuyên môn nghiệp vụ, tuân thủ lề lối làm việc dân chủ, sâu sát, gắn bó máu thịt với nhân dân, với địa bàn cơ sở Đây là những

cơ sở quan trọng để có thể tiến hành một cách có hiệu quả công tác vận động quần chúng bảo vệ an ninh, trật tự theo tư tưởng Hồ Chí Minh

Cuốn sách “Vận dụng tư tưởng dân vận của Hồ Chí Minh trong phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc của lực lượng Công an nhân dân [74], của tác giả

Vũ Đức Khiển - Phạm Duy Hoàng là tài liệu tổng hợp về tư tưởng dân vận của Hồ Chí Minh và việc vận dụng tư tưởng đó trong phong trào toàn dân bảo vệ an ninh

Tổ quốc của lực lượng Công an nhân dân Trong đó, các tác giả đã đi sâu phân tích

sự vận dụng tư tưởng dân vận của Hồ Chí Minh vào phong trào toàn dân bảo vệ an

ninh Tổ quốc như: “tin tưởng ở nhân dân, dựa vào nhân dân, phát huy sức mạnh toàn dân là phương châm hành động của Công an nhân dân, quán triệt phương châm “tất cả vì dân”, phát huy sức mạnh của hệ thống chính trị đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng và cuối cùng là những bài học kinh nghiệm rút ra từ quá trình vận dụng tư tưởng dân vận Hồ Chí Minh trong phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc Tuy nhiên, các tác giả chỉ nghiên cứu nội dung tư tưởng Hồ Chí Minh về phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, mà chưa nghiên cứu toàn diện về tư tưởng của Người và sự vận dụng vào công tác vận động quần chúng bảo vệ an ninh, trật tự Phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc chỉ là một nội dung trong công tác vận động quần chúng bảo vệ an ninh, trật tự

Cuốn sách Nhân dân, cội nguồn sức mạnh bảo vệ an ninh Tổ quốc [119] của tác giả Trần Đại Quang, tập hợp nhiều bài viết của tác giả trong các hội nghị chuyên

đề về Phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc Trong đó tác giả đã nghiên cứu sâu về vai trò của quần chúng nhân dân: nhân dân là nền tảng, sức mạnh to lớn trong cuộc đấu tranh bảo vệ an ninh trật tự và nêu rõ quan điểm trong bối cảnh tình hình an ninh trật tự phức tạp và diễn biến phức tạp như hiện nay, tư tưởng Hồ Chí Minh về phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc vẫn còn nguyên vẹn giá trị và

là bài học quý giá đối với toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta, nhất là lực lượng công

an Cuốn sách cũng trình bày thêm về cách thức, phương pháp và những bài học rút

ra trong quá trình xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh, trật tự trong tình hình mới

Bộ Công an - Ban Tuyên giáo Trung ương - Báo Nhân dân - Tạp chí Cộng sản xuất bản Kỷ yếu Hội thảo khoa học quốc gia 70 năm Công an nhân dân Việt Nam xây dựng, chiến đấu và trưởng thành; 10 năm Ngày hội toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc [26] Đây là cuộc hội thảo cấp quốc gia, thu hút được nhiều nhà khoa học lớn và các đồng chí lãnh đạo Đảng và Nhà nước tham gia viết bài mang tính lý luận và thực tiễn cao nhân dịp Kỷ niệm 70 năm Ngày truyền thống Công an nhân dân Hội thảo bao gồm 07 chủ đề lớn, bao gồm chủ đề: Phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân trong bảo vệ an ninh, trật tự Trong các bài viết thuộc chủ đề này, đáng chú ý có bài Tư tưởng Hồ Chí Minh về dân vận và ý nghĩa thực tiễn trong

tổ chức xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, của tác giả Phạm

Ngọc Anh Bài viết đã khẳng định những giá trị cốt lõi của tư tưởng Hồ Chí Minh

về dân vận; về phẩm chất và phong cách người cán bộ dân vận; đặc biệt đã phân tích ý nghĩa của tư tưởng dân vận Hồ Chí Minh đối với việc tổ chức xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc Tác giả cũng đánh giá công tác vận động quần chúng bảo vệ an ninh, trật tự là “biện pháp căn cơ để hình thành nhân cách văn hóa người công an cách mạng gần dân, trọng dân, tin dân, yêu dân để dân tin, dân phục và thương yêu, đùm bọc, giúp đỡ; đặt sự tu dưỡng rèn luyện, phấn đấu của mỗi cán bộ, chiến sĩ công an dưới sự theo dõi, nhận xét, đánh giá, kiểm tra, giám sát, phản biện của nhân dân” Đây là một tài liệu tham khảo quan trọng của luận án

Cũng trong Hội thảo nói trên có bài viết Ban Dân vận Trung ương phối hợp với Bộ Công an thực hiện tốt công tác dân vận trong sự nghiệp bảo vệ an ninh, trật

tự theo tư tưởng Hồ Chí Minh [26] Ngoài sự khẳng định “tư tưởng Hồ Chí Minh về dân vận là kim chỉ nam theo suốt chặng đường lịch sử oai hùng của dân tộc… luôn

có ý nghĩa xuyên suốt mọi lĩnh vực chính trị, kinh tế, xã hội và an ninh quốc phòng của các ngành, các cấp, là công tác đặc biệt cơ bản trong sự nghiệp bảo vệ an ninh quốc gia và giữ gìn trật tự xã hội”, thì tác giả đã tổng kết 4 thành tựu của Chương trình phối hợp giữa Ban Dân vận trung ương với Bộ Công an thực hiện công tác dân vận trong bảo vệ an ninh, trật tự, đặc biệt là những yếu tố khó khăn, thuận lợi

và một số giải pháp nhằm làm tốt hơn Chương trình phối hợp trong giai đoạn mới

Bài viết Thấm nhuần sâu sắc tư tưởng Hồ Chí Minh về phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc của tác giả Trần Đại Quang, đăng trong Kỷ yếu Hội thảo khoa học quốc gia [118] kỷ niệm 125 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh, đã khẳng định “tư tưởng Hồ Chí Minh về phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc,

đã và đang soi đường thắng lợi trong sự nghiệp bảo vệ an ninh quốc gia, giữ gìn trật

tự an toàn xã hội của đất nước” Tác giả cũng nêu bật quan điểm cơ bản, cốt lõi, nhất quán trong tư tưởng Hồ Chí Minh về phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc là nhân dân: “Nhân dân là nền tảng, sức mạnh to lớn trong cuộc đấu tranh bảo

vệ an ninh, trật tự” Trong bối cảnh hiện nay, “tư tưởng Hồ Chí Minh về phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc vẫn sống động, vẫn còn nguyên giá trị và là bài học quý báu đối với toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta, nhất là lực lượng công an

nhân dân trong sự nghiệp bảo vệ an ninh Tổ quốc Thấm nhuần sâu sắc tư tưởng vĩ đại và những lời dạy của Người, Công an nhân dân xác định rõ biện pháp vận động quần chúng là một trong bảy biện pháp công tác công an, làm nền tảng cho các biện pháp khác và toàn bộ hoạt động của lực lượng công an” Bài viết cung cấp nhiều quan điểm có giá trị định hướng cho việc nghiên cứu đề tài luận án

Tác giả Nguyễn Việt Hùng có một số công trình nghiên cứu trực tiếp nội dung của tư tưởng Hồ Chí Minh về phát huy vai trò của nhân dân trong bảo vệ an ninh, trật tự như bài viết: tư tưởng Hồ Chí Minh về vai trò và phát huy vai trò của nhân dân trong sự nghiệp bảo vệ an ninh, trật tự, in trong Sách tham khảo Vận dụng một số nội dung khoa học chính trị trong công tác công an [70] Trong bài viết này, tác giả nêu lên một số nội dung tư tưởng Hồ Chí Minh về vai trò của nhân dân trong bảo vệ an ninh, trật tự và cho rằng để phát huy vai trò của nhân dân trong

sự nghiệp giữ gìn trật tự, an ninh Hồ Chí Minh yêu cầu phải coi trọng công tác xây dựng, củng cố tổ chức của quần chúng; đặc biệt là coi trọng công tác tuyên truyền, giáo dục, vận động quần chúng và phát huy vai trò của quần chúng cần thông qua sức mạnh của toàn bộ hệ thống chính trị

Cuốn sách Quần chúng nhân dân - nhân tố quyết định thắng lợi cuộc đấu tranh bảo vệ an ninh, trật tự [81] của tác giả Tô Lâm, bao gồm 47 bài nói, bài viết của tác giả về vai trò của nhân dân trong sự nghiệp bảo vệ an ninh, trật tự; quan điểm của Đảng về xây dựng thế trận an ninh nhân dân; tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc; về đường lối, chủ trương, chính sách, nguyên tắc, phương châm hoạt động của công tác dân vận bảo

vệ an ninh, trật tự nói chung và phong trào quần chúng bảo vệ an ninh Tổ quốc nói riêng Trong đó tác giả nhấn mạnh “hệ thống quan điểm của Đảng về bảo vệ an ninh, trật tự được hình thành trên những cơ sở rất vững chắc như truyền thống dân tộc, chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh” Tác giả khẳng định “Lịch sử Công an nhân dân 72 năm qua gắn liền với việc thực hiện tốt Sáu điều Chủ tịch Hồ Chí Minh dạy Công an nhân dân và tiếp mãi về sau vẫn là như vậy”

Cuốn sách Xây dựng, chỉnh đốn Đảng là nhiệm vụ then chốt để phát triển đất nước [140], tuyển chọn 10 bài phát biểu của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng về tăng cường công tác xây dựng, chỉnh đốn đảng; ngăn chặn đẩy lùi sự suy thoái về tư

tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ Trong đó có nội dung “Củng cố và xây dựng tổ chức đảng thật sự xứng đáng là người lãnh đạo, người đày tớ trung thành của nhân dân” đã nêu những hạn chế, yếu kém của công tác dân vận trong tình hình hiện nay và sự cần thiết phải tăng cường củng cố mối quan hệ máu thịt giữa Đảng với nhân dân để phát huy sức mạnh to lớn của nhân dân xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Bài viết cung cấp nhiều cơ

sở lý luận quan trọng cho thực hiện đề tài luận án

Bài viết Phát huy vai trò của quần chúng nhân dân - Yếu tố quyết định thắng lợi của cuộc đấu tranh phòng, chống tội phạm, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội [30], của tác giả Phạm Thái Bình, đã khẳng định, để phát huy vai trò quần chúng nhân dân trong đấu tranh phòng, chống tội phạm bảo đảm trật tự an toàn ở nước ta trong giai đoạn hiện nay, lực lượng Công an nhân dân cần tập trung vào một số nội dung sau: Một là, làm tốt công tác tuyên truyền để quần chúng nhân dân nâng cao tinh thần cảnh giác, ý thức chủ động, tích cực đấu tranh phòng, chống tội phạm; Hai là, phải làm cho dân tin, dân yêu, dân ủng hộ; Ba là, để phát huy vai trò quần chúng nhân dân trong đấu tranh phòng, chống tội phạm cần làm tốt công tác nghiên cứu, nắm tình hình, nắm rõ tâm tư và nguyện vọng của quần chúng, từ đó đề ra nội dung, yêu cầu phù hợp phát động phong trào quần chúng đấu tranh phòng chống tội phạm; Bốn là, xây dựng đội ngũ cán bộ chuyên trách làm công tác vận động quần chúng, xây dựng phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc; Năm là, phát huy vai trò của quần chúng nhân dân trong phòng ngừa xã hội, phòng ngừa nghiệp vụ của lực lượng Công an nhân dân trong đấu tranh phòng, chống tội phạm

Gần đây nhất, tác giả Bùi Văn Nam có công trình Tư tưởng Hồ Chí Minh về phát huy sức mạnh nhân dân trong xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh

Tổ quốc [106], đã đi sâu phân tích tư tưởng Hồ Chí Minh về sức mạnh nhân dân trong sự nghiệp bảo vệ an ninh, trật tự; khẳng định nhân dân là nguồn gốc sức mạnh, là nhân tố quyết định thành công của cách mạng Việt Nam; đề ra phương hướng và giải pháp nhằm vận dụng sáng tạo tư tưởng Hồ Chí Minh để phát huy sức mạnh nhân dân trong phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc

1.2 KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ĐÃ ĐẠT ĐƯỢC VÀ NHỮNG VẤN ĐỀ LUẬN

ÁN CẦN TIẾP TỤC NGHIÊN CỨU

1.2.1 Những kết quả nghiên cứu đạt được

Cho đến nay đã có rất nhiều cuốn sách, đề tài khoa học, bài viết nghiên cứu

về các vấn đề có liên quan trực tiếp đến đề tài tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác vận động quần chúng bảo vệ an ninh, trật tự của lực lượng Công an nhân dân, và chủ yếu là các công trình nghiên cứu của các nhà khoa học trong nước Các công trình nghiên cứu của học giả nước ngoài về Hồ Chí Minh rất phong phú và nhiều công trình có giá trị Tuy nhiên, thực tế khảo sát tình hình nghiên cứu cho thấy, hầu như không có công trình nghiên cứu nước ngoài nào đề cập trực tiếp đến tư tưởng

Hồ Chí Minh về công tác vận động quần chúng bảo vệ an ninh, trật tự của Công an nhân dân Một số công trình nghiên cứu của học giả nước ngoài có đề cập đến một

số vấn đề có liên quan như tư tưởng Hồ Chí Minh về nhân dân, về dân chủ, v.v… thì giá trị không cao hoặc quá xa với đề tài luận án, nên để tránh tản mạn, tác giả luận án không đưa vào phần tổng quan

Những công trình nghiên cứu trong nước có liên quan trực tiếp đến đề tài luận án đã đạt được nhiều kết quả quan trọng:

Thứ nhất, trên phương diện nghiên cứu tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác vận động quần chúng, trong đó có công tác vận động quần chúng bảo vệ an ninh, trật tự của Công an nhân dân

Một là, đã làm rõ được một số cơ sở chủ yếu hình thành nên tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác vận động quần chúng, trong đó có công tác vận động quần chúng của Công an nhân dân Tuy nhiên, số lượng công trình đề cập đến vấn đề này chưa nhiều, và nội dung các công trình này mới là những nhận thức bước đầu

Hai là, đã hệ thống hóa và phân tích khá sâu sắc những nội dung cơ bản trong tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác dân vận, công tác vận động quần chúng; cũng đã có nhiều công trình nghiên cứu tư tưởng Hồ Chí Minh về công an nhân dân, các mảng công tác chủ yếu của Công an nhân dân, về công tác bảo vệ an ninh, trật tự của công an nhân dân Một số công trình cũng đã bước đầu nghiên cứu tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác vận động quần chúng bảo vệ an ninh, trật tự của Công an nhân dân Tuy nhiên, vẫn chưa có công trình nào trình bày được một cách

hệ thống, toàn diện và sâu sắc tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác vận động quần

chúng bảo vệ an ninh, trật tự của Công an nhân dân Đây là một nhiệm vụ nghiên cứu còn bỏ ngỏ

Ba là, một số công trình đã tiến hành đánh giá giá trị của tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác vận động quần chúng, về bảo vệ an ninh, trật tự Tuy nhiên, chưa

có công trình nào đánh giá một cách toàn diện giá trị của tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác vận động quần chúng bảo vệ an ninh, trật tự của Công an nhân dân, nhất là đặt trong bối cảnh hiện nay

Nhìn chung, các công trình nghiên cứu hiện có chủ yếu nghiên cứu các vấn

đề cơ sở hình thành, nội dung và giá trị của tư tưởng Hồ Chí Minh về dân vận hay vận động quần chúng về bảo vệ an ninh, trật tự Nội dung tư tưởng Hồ Chí Minh về dân vận hay vận động quần chúng bảo vệ an ninh, trật tự của Công an nhân dân còn

ít công trình nghiên cứu, quy mô nghiên cứu và trình bày kết quả nghiên cứu còn hạn chế, và hầu như chưa được nghiên cứu từ góc tiếp cận Hồ Chí Minh học

Thứ hai, trên phương diện nghiên cứu thực trạng, giải pháp tiến hành công tác vận động quần chúng bảo vệ an ninh, trật tự của Công an nhân dân theo tư tưởng Hồ Chí Minh

Một là, đã có khá nhiều công trình nghiên cứu thực trạng, nguyên nhân, vấn

đề đặt ra trong công tác vận động quần chúng bảo vệ an ninh, trật tự của công an nhân dân Tuy nhiên, dấu ấn tiếp cận nghiên cứu các vấn đề này từ góc tiếp cận Hồ Chí Minh học còn mờ nhạt Vấn đề đặt ra là cần nghiên cứu những vấn đề thực trạng từ góc nhìn tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác vận động quần chúng bảo vệ

an ninh, trật tự của Công an nhân dân

Hai là, đã có nhiều công trình đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác vận động quần chúng bảo vệ an ninh, trật tự của Công an nhân dân Tuy nhiên, mới chỉ có rất ít công trình trực tiếp vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác vận động quần chúng bảo vệ an ninh, trật tự của Công an nhân dân để đề xuất các giải pháp Và những công trình ít ỏi này phần lớn mới ở dạng bài viết, cung cấp những nhận thức bước đầu

Nhìn chung, các công trình nêu trên đã đạt được nhiều thành quả nghiên cứu

có giá trị về thực trạng, nguyên nhân, vấn đề đặt ra và giải pháp cho công tác vận động quần chúng nói chung, vận động quần chúng bảo vệ an ninh, trật tự nói riêng

Tuy nhiên chưa có nhiều công trình xứng tầm nghiên cứu vấn đề này từ góc tiếp cận

Hồ Chí Minh học

Công cuộc đổi mới của đất nước nói chung, cuộc đấu tranh bảo vệ an ninh, trật tự nói riêng hiện nay đang có những diễn biến ngày càng phức tạp, khó lường Tình hình tội phạm về an ninh, trật tự đang có những thay đổi theo chiều hướng gia tăng và xuất hiện nhiều loại tội phạm phi truyền thống Xuất hiện ngày càng nhiều yếu tố phức tạp tác động đến công tác dân vận nói chung, công tác vận động quần chúng bảo vệ an ninh, trật tự nói riêng Trong bối cảnh đó, công tác vận động quần chúng bảo vệ an ninh, trật tự của Công an nhân dân phải bám sát đường lối của Đảng, đặc biệt là tư tưởng Hồ Chí Minh Có như vậy mới đáp ứng được yêu cầu bảo vệ vững chắc an ninh, trật tự, phục vụ sự nghiệp bảo vệ và xây dựng đất nước

1.2.2 Những vấn đề luận án tiếp tục nghiên cứu

Trên cơ sở tổng quan tình hình nghiên cứu, với tinh thần trân trọng những thành quả nghiên cứu đã đạt được, đồng thời nhìn thẳng vào những vấn đề đang đặt

ra, luận án cần tiếp tục đi sâu nghiên cứu các vấn đề sau:

Hệ thống, khái quát đầy đủ, phân tích sâu sắc nội dung tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác vận động quần chúng bảo vệ an ninh, trật tự của Công an nhân dân; khẳng định giá trị và sự cần thiết vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác vận động quần chúng bảo vệ an ninh, trật tự của Công an nhân dân hiện nay

Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh để nghiên cứu thực trạng, bao gồm cả thành tựu, hạn chế, nguyên nhân của những hạn chế, những vấn đề đặt ra trong thực

tế tiến hành công tác vận động quần chúng bảo vệ an ninh, trật tự của Công an nhân dân trong những năm đổi mới

Bám sát tình hình thực tiễn nóng bỏng của sự nghiệp đấu tranh bảo vệ an ninh, trật tự hiện nay, vận dụng sáng tạo tư tưởng Hồ Chí Minh, đề xuất những giải pháp cơ bản nhằm tiến hành có chất lượng và hiệu quả công tác vận động quần chúng bảo vệ an ninh, trật tự của lực lượng Công an nhân dân trong thời gian tới

Tiểu kết Chương 1 Nghiên cứu Tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác vận động quần chúng bảo vệ

an ninh, trật tự của Công an nhân dân; về thực trạng và những giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác vận động quần chúng bảo vệ an ninh, trật tự của Công an nhân dân trong tình hình mới theo tư tưởng Hồ Chí Minh là một nhiệm vụ nghiên cứu thuộc chuyên ngành Hồ Chí Minh học

Tổng quan tình hình nghiên cứu cho thấy, tuy đã có rất nhiều công trình có liên quan có giá trị đã được công bố, nhưng những công trình trực tiếp nghiên cứu vấn đề Công tác vận động quần chúng bảo vệ an ninh, trật tự của Công an nhân dân trong thời kỳ đổi mới theo tư tưởng Hồ Chí Minh còn hạn chế về số lượng và chủ yếu mới dừng lại ở mức độ đặt vấn đề, gợi mở

Tác giả đã xác định ba vấn đề lớn mà luận án cần tiếp tục đi sâu nghiên cứu

từ góc tiếp cận Hồ Chí Minh học, đó là: (1) Nội dung và giá trị của tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác vận động quần chúng bảo vệ an ninh, trật tự của Công an nhân dân; (2) Thực trạng và những vấn đề đặt ra trong tiến hành công tác vận động quần chúng bảo vệ an ninh, trật tự của Công an nhân dân theo tư tưởng Hồ Chí Minh; (3) Giải pháp chủ yếu tiến hành công tác vận động quần chúng bảo vệ an ninh, trật tự của Công an nhân dân theo tư tưởng Hồ Chí Minh trong tình hình mới

Chương 2

TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ CÔNG TÁC VẬN ĐỘNG QUẦN CHÚNG BẢO VỆ AN NINH, TRẬT TỰ CỦA CÔNG AN NHÂN DÂN

2.1 KHÁI NIỆM

2.1.1 Khái niệm Công tác vận động quần chúng

Ở Việt Nam, khái niệm Công tác vận động quần chúng trong nhiều trường hợp được sử dụng thay thế nhau với khái niệm Công tác dân vận Sự tương đồng về nội hàm của hai khái niệm này được định nghĩa khá rõ trong trong các từ điển ngôn ngữ thông dụng

Chẳng hạn, theo Từ điển Tiếng Việt của Viện Ngôn ngữ học: Công tác là

“công việc của nhà nước hoặc của đoàn thể”; vận động là "tuyên truyền, giải thích, động viên làm cho người khác tự nguyện làm việc gì, thường là theo một phong trào nào đó”, quần chúng là "những người dân bình thường trong xã hội (nói tổng quát và trong quan hệ với lãnh đạo)"; còn dân vận là “tuyên truyền, vận động nhân dân”, trong đó, nhân dân được hiểu là "đông đảo người dân thuộc mọi tầng lớp, đang sống trong một khu vực địa lý nào đó (nói tổng quát)" [151, tr.210, 247, 806]

Đại Từ điển tiếng Việt (1998) cũng định nghĩa khái niệm công tác là "công việc của Đảng, Nhà nước và đoàn thể”; vận động quần chúng là “công tác tuyên truyền, tổ chức, động viên và lãnh đạo quần chúng trong một cuộc đấu tranh”; còn Dân vận là "tuyên truyền, vận động nhân dân" [156, tr.213, 360]

Với khái niệm Công tác, Từ điển Tiếng Việt (2008) của Trung tâm Từ điển học định nghĩa: Công tác khi là danh động từ thì có nghĩa: “là công việc của nhà nước hoặc của đoàn thể” Tức là nói đến mặt công tác nào đó của nhà nước, của đoàn thể, ví dụ: Công tác bảo vệ an ninh, công tác cán bộ, v.v… Khi là động từ thì

có nghĩa: “làm công việc của nhà nước, của đoàn thể”, ví dụ như: công tác tại bệnh viện ” [142, tr.272]

Như vậy, khái quát lại, khi nói Công tác vận động quần chúng thì trong đó, khái niệm Công tác được dùng với tư cách là một danh động từ, và dùng để chỉ công việc, hay việc công, của Đảng, Nhà nước, đoàn thể chứ không phải là việc riêng của cá nhân nào Ở đây, công việc đó là "vận động quần chúng", tức là tuyên

truyền, cổ vũ, động viên đông đảo nhân dân hành động nhằm đạt tới mục tiêu hoặc thực hiện nhiệm vụ chung nào đó

Trong nghiên cứu khoa học, hầu hết các nhà khoa học cũng đều thống nhất quan điểm cho rằng, công tác dân vận, hay công tác vận động quần chúng là công việc của Đảng, Nhà nước hoặc của các đoàn thể nhằm tuyên truyền, giải thích, động viên, làm cho đông đảo nhân dân ủng hộ hoặc tự nguyện tham gia những công việc mang lại lợi ích chung Chẳng hạn, tác giả Nguyễn Bá Quang trong công trình “Học tập và làm theo phong cách “Dân vận khéo” Hồ Chí Minh” nêu quan niệm: “Dân vận là công tác khoa học, nhưng cũng là nghệ thuật, nhằm giải quyết mối quan hệ giữa Đảng và dân Muốn làm tốt công tác dân vận, cán bộ phải có tâm trong sáng,

có trách nhiệm, có tri thức khoa học, tóm lại phải có tâm và có tài” [120, tr.80]

Trong tư tưởng Hồ Chí Minh, dân vận hay vận động quần chúng là những từ đồng nghĩa Ở Hồ Chí Minh, nói đến dân vận là nói đến vận động quần chúng, và ngược lại, nói đến vận động quần chúng cũng chính là nói đến dân vận Trong thực tiễn, ngay từ rất sớm Hồ Chí Minh đặc biệt coi trọng công tác này Năm 1923, trong bức thư để lại cho các bạn cùng hoạt động ở Pháp, Người đã viết: “Đối với tôi, câu trả lời đã rõ ràng: trở về nước, đi vào quần chúng, thức tỉnh họ, tổ chức họ, đoàn kết

họ, huấn luyện họ, đưa họ ra đấu tranh giành tự do độc lập” [89, tr.209] Theo Hồ Chí Minh, chính vì nhân dân là lực lượng có sức mạnh to lớn nhất trong xã hội, có vai trò quyết định đối với thắng lợi của nghiệp cách mạng, nên cần thiết phải thực hiện công tác vận động quần chúng Người chỉ rõ: “lực lượng của dân rất to Việc dân vận rất quan trọng Dân vận kém thì việc gì cũng kém Dân vận khéo thì việc gì cũng thành công” [94, tr.234] Dân vận chính là cái gốc, là khâu khởi động cho mọi phong trào cách mạng của quần chúng, là mấu chốt của mọi thành công Muốn sự nghiệp cách mạng thành công, trước hết phải biết tuyên truyền và vận động nhân dân, hay nói cách khác, chính là phải làm tốt công tác vận động quần chúng

Hồ Chí Minh đã nêu lên một hệ thống quan niệm toàn diện và sâu sắc về dân vận (vận động quần chúng) ở tất cả các chiều cạnh của nó Người cho rằng, dân vận tức là “vận động tất cả lực lượng của mỗi một người dân không để sót một người dân nào, góp thành lực lượng toàn dân, để thực hành những công việc nên làm, những công việc Chính phủ và Đoàn thể đã giao cho” [94, tr.232]

Quan niệm này của Hồ Chí Minh hết sức độc đáo, dân vận chính là vận động quần chúng, cho nên mới viết: "dân vận tức là vận động tất cả lực lượng của mỗi một người dân " Trong khuôn khổ luận án này, đây là điểm rất quan trọng, bởi lẽ, trong các tác phẩm của Hồ Chí Minh, không phải lúc nào Người cũng trực tiếp dùng khái niệm vận động quần chúng, mà trong rất nhiều trường hợp lại dùng khái niệm dân vận

Cũng theo Hồ Chí Minh, vận động quần chúng là công việc của toàn bộ hệ thống chính trị dưới sự lãnh đạo của Đảng, tiến hành tập hợp vận động, đoàn kết nhân dân, đưa các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước vào cuộc sống, góp phần xây dựng đồng thuận xã hội, thực hiện thắng lợi đường lối cách mạng của Đảng

Vận động quần chúng có những nguyên tắc then chốt, cần được tuân thủ Đó

là “phải tìm mọi cách giải thích cho mỗi một người dân hiểu rõ ràng việc đó là lợi ích cho họ và nhiệm vụ của họ, họ phải hăng hái làm cho kỳ được” [94, tr.233] “là bất cứ việc gì cũng phải bàn bạc với dân, hỏi ý kiến và kinh nghiệm của dân, cùng với dân đặt kế hoạch cho thiết thực với hoàn cảnh địa phương, rồi động viên và tổ chức toàn dân ra thi hành” [94, tr.233] Do đó, cần hiểu công tác dân vận là khoa học và cũng là nghệ thuật về lãnh đạo, là một nhiệm vụ cơ bản có ý nghĩa chiến lược của Đảng nhằm tuyên truyền, giáo dục, vận động, tập hợp tất cả lực lượng của mỗi một người dân góp thành khối đại đoàn kết toàn dân tộc và xây dựng mối quan

hệ mật thiết giữa Đảng với nhân dân trong sự nghiệp giải phóng, xây dựng và bảo

vệ đất nước

Rõ ràng, nếu so sánh với nhận thức thông thường hay nhận thức khoa học hiện có, quan niệm của Hồ Chí Minh về dân vận hay vận động quần chúng có nội hàm phong phú hơn, có chiều sâu lý luận hơn

Trên nền tảng chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và nhận thức hiện có, tác giả luận án cho rằng: Công tác vận động quần chúng (hay Công tác dân vận) là công việc của Đảng, Nhà nước hoặc của các đoàn thể; là việc tuyên truyền, động viên, phối hợp với nhân dân, tập hợp và huy động đến mức cao nhất lực lượng của nhân dân để tiến hành những nhiệm vụ mà sự nghiệp cách mạng yêu cầu, vì lợi ích chung của dân tộc, trong đó có lợi ích của nhân dân

2.1.2 Khái niệm Bảo vệ an ninh, trật tự

Bảo vệ an ninh, trật tự bao gồm 2 nội dung là bảo vệ an ninh quốc gia và giữ gìn trật tự an toàn xã hội

Khái niệm Bảo vệ an ninh quốc gia

An ninh là một từ Hán Việt, có nghĩa là "trật tự ổn định, không có rối loạn" [169, tr.7] Theo Từ điển Tiếng Việt của Viện Ngôn ngữ học, an ninh có nghĩa là

"Yên ổn về mặt chính trị, về trật tự xã hội" [151, tr.5]

Luật An ninh quốc gia xác định: “an ninh quốc gia là sự ổn định, phát triển bền vững của chế độ xã hội chủ nghĩa và Nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam, sự bất khả xâm phạm độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của

Tổ quốc” [122, tr.8]

Như vậy, “bảo vệ an ninh quốc gia chính là bảo vệ chế độ chính trị, chế độ nhà nước; bảo vệ độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc; bảo vệ an ninh tư tưởng - văn hóa, kinh tế, đối ngoại, khối đại đoàn kết toàn dân tộc; bảo vệ bí mật nhà nước, các mục tiêu quan trọng về an ninh quốc gia và các lĩnh vực khác; bảo vệ an ninh quốc gia là phòng ngừa, phát hiện, ngăn chặn, đấu tranh làm thất bại và loại trừ các hoạt động xâm phạm an ninh quốc gia, nguy cơ đe dọa an ninh quốc gia” [122, tr.9]

Khái niệm Giữ gìn trật tự an toàn xã hội

Theo Từ điển Tiếng Việt (2004) của Viện Ngôn ngữ học, trật tự với tư cách danh từ có nghĩa là "tình trạng ổn định, có tổ chức, có kỷ luật", còn an toàn có nghĩa là "yên ổn, tránh được tai nạn, tránh được thiệt hại" [151, tr.1031] Theo Từ điển Từ và Ngữ Hán - Việt (Nguyễn Lân chủ biên), thì trật tự “là tình trạng ổn định,

có thứ bậc trên dưới, trước sau", và an toàn là "yên ổn trọn vẹn, yên ổn hẳn, không

sợ tai nạn” [83, tr.16, 704] Như vậy, trật tự, an toàn xã hội là trạng thái xã hội ổn định, có có trật tự, kỷ cương, tránh được tai nạn, thiệt hại Giữ gìn trật tự, an toàn

xã hội chính là bảo đảm cho trạng thái xã hội trật tự an toàn được nguyên vẹn, không bị làm cho biến đổi Giữ gìn trật tự an, toàn xã hội có nghĩa tương đương với bảo đảm trật tự, an toàn xã hội

Điều 3 Luật Công an nhân dân của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam quy định: bảo đảm trật tự, an toàn xã hội “là phòng ngừa, phát hiện, ngăn chặn, đấu tranh chống tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật về trật tự, an toàn

xã hội” Đây là tổng thể các hoạt động phòng, chống tội phạm, phòng chống tệ nạn

xã hội, quản lý hành chính về trật tự xã hội, quản lý và bảo đảm trật tự an toàn giao thông, trật tự công cộng, phòng cháy chữa cháy, giáo dục cải tạo phạm nhân

Có thể thấy, trật tự, an toàn xã hội luôn gắn liền với an ninh quốc gia Bảo

vệ an ninh quốc gia là bảo vệ Đảng, bảo vệ chế độ, bảo vệ thành quả của cách mạng

xã hội chủ nghĩa, giữ vững ổn định chính trị, tạo ra một trong những điều kiện cơ bản nhất để xây dựng, phát triển đất nước vững mạnh về mọi mặt Bảo vệ tốt trật tự,

an toàn xã hội sẽ tạo điều kiện cho an ninh quốc gia được củng cố vững chắc, hiệu lực quản lý của Nhà nước được tăng cường, quyền làm chủ của nhân dân được bảo đảm, cuộc sống của mọi người được yên vui, hạnh phúc

Chủ tịch Hồ Chí Minh không sử dụng các khái niệm an ninh quốc gia, trật

tự an toàn xã hội như chúng ta hiện nay Người sử dụng những khái niệm khác, nhưng có nội hàm cơ bản tương đương Cụ thể là, khái niệm bảo vệ “an toàn quốc gia” và giữ gìn “trị an, trật tự” lần đầu tiên được Hồ Chí Minh nhắc đến trong Sắc lệnh số 23 ngày 21- 02 - 1946 về thành lập Việt Nam Công an vụ, và sau đó, cùng với quá trình lãnh đạo cách mạng, quan niệm của Người về các vấn đề trên dần dần được bổ sung, hoàn chỉnh Đặc biệt, trong bài“Giữ gìn trật tự an ninh” đăng trên Báo Nhân dân số 236 (ngày 9 - 10/10/1954), Hồ Chí Minh nhấn mạnh: “Mọi người công dân, bất kỳ già trẻ, gái trai, bất kỳ làm việc gì đều có nhiệm vụ giúp chính quyền giữ gìn trật tự an ninh, vì trật tự an ninh trực tiếp quan hệ đến lợi ích bản thân của mọi người” [97, tr.77] Với Hồ Chí Minh, an ninh, trật tự là nhu cầu tối cao, tối thượng của con người, một trong những giá trị cao nhất thuộc hệ giá trị con người Người chỉ ra nhân dân ta từ lâu đã đặt “an ninh” lên một vị trí cao nhất trong bảng giá trị xã hội

Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng nhìn nhận đúng đắn vấn đề an ninh con người trong mối quan hệ với an ninh quốc gia, an ninh quốc tế Bảo vệ an ninh quốc gia là

để hướng đến bảo vệ an ninh con người và ngược lại, bảo vệ an ninh con người chỉ

có thể thực hiện được khi mà an ninh quốc gia không bị xâm phạm Hồ Chí Minh đưa việc giữ vững trật tự, an ninh là yêu cầu bắt buộc để thực hiện mọi mục tiêu độc lập, tự do và hạnh phúc cho nhân dân, cho con người Người xem an ninh quốc gia

là điều kiện cho sự phát triển con người “Có giữ vững trật tự an ninh, thì nhân dân mới an cư lạc nghiệp” [97, tr.77], dân có yên ổn làm ăn thì sản xuất mới phát

triển, kinh tế mới tăng trưởng An ninh, quốc phòng ổn định tạo điều kiện cho sự phát triển tiến bộ trên tất cả các mặt của đời sống xã hội, từ chính trị, kinh tế, văn hóa, giáo dục Có không ngừng cải thiện và nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho nhân dân thì mới có thể thực hiện được sự nghiệp “trăm năm” là phát triển con người toàn diện trên các phương diện về thể lực, trí lực, tâm lực

Từ đó, Hồ Chí Minh cho rằng, an ninh, trật tự là một môi trường xã hội không bị bọn tội phạm làm vẩn đục, ô nhiễm và mọi người dân được sống bình yên Đó là một xã hội mà giá trị và chuẩn mực đạo đức được đề cao, cái thiện thống trị, cái ác bị đẩy lùi; những tiền đề, nguyên nhân gây nên sự mất an ninh, trật tự cho xã hội trong từng con người cơ bản được khắc phục Như vậy, có thể thấy, trong quan điểm Hồ Chí Minh, bảo vệ an ninh, trật tự tức là xây dựng, bảo

vệ và giữ gìn một môi trường xã hội bình yên để mọi người trong xã hội đó được sống thanh bình, yên ổn

Tóm lại, tác giả luận án quan niệm: bảo vệ an ninh, trật tự là giữ vững độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc; bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa, bảo vệ Đảng và Nhà nước; bảo vệ an ninh trên các lĩnh vực chính trị -

xã hội; phòng ngừa, phát hiện, ngăn chặn, đấu tranh chống tội phạm và các hành vi

vi phạm pháp luật về trật tự, an toàn xã hội

2.1.3 Khái niệm Công tác vận động quần chúng bảo vệ an ninh, trật tự của lực lượng Công an nhân dân và tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác vận động quần chúng bảo vệ an ninh, trật tự

Công tác vận động quần chúng bảo vệ an ninh, trật tự của lực lượng Công

an nhân dân:

Hơn 73 năm qua, dưới sự lãnh đạo của Đảng, được soi rọi bởi ánh sáng tư tưởng Hồ Chí Minh, lực lượng Công an nhân dân luôn xác định công tác vận động quần chúng là công tác cơ bản và xây dựng thành một biện pháp công tác trong cuộc đấu tranh bảo vệ an ninh, trật tự Biện pháp công tác đó ngày càng được hoàn thiện và được xác định trong những Nghị quyết của Đảng đồng thời được thể chế hoá bằng pháp luật của Nhà nước

Ngày 12-2-1980, Bộ Chính trị Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa V

đã ra Nghị quyết số 31/NQ- TW “Về nhiệm vụ bảo vệ an ninh chính trị, giữ gìn

trật tự an toàn xã hội trong tình hình mới” đã xác định Công an nhân dân thực hiện 6 biện pháp công tác trong đó có biện pháp phát động quần chúng Nghị quyết nêu rõ: “Các biện pháp trên đây có quan hệ chặt chẽ với nhau, trong đó biện pháp rất cơ bản là dựa vào quần chúng và phát động quần chúng” Nghị quyết 40- NQ/TW của Bộ chính trị ngày 08-11-2004 “Về nâng cao chất lượng

và hiệu quả công tác công an trong tình hình mới” tiếp tục khẳng định: Lực lượng Công an nhân dân được thực hiện biện pháp Vận động quần chúng để bảo

vệ an ninh quốc gia, giữ gìn trật tự an toàn xã hội và xây dựng lực lượng Công

an nhân dân, trong đó “huy động và phát huy sức mạnh của toàn dân”, xây dựng lực lượng Công an nhân dân “gắn bó mật thiết với nhân dân” là một trong những mục tiêu, yêu cầu và quan điểm chỉ đạo của Đảng

Trên cơ sở đó Nhà nước đã từng bước thể chế và hoàn thiện hệ thống pháp luật đặc biệt là Luật Công an Luật Công an nhân dân (2005) quy định tại Mục 3, Điều 5 như sau: Hoạt động của Công an nhân dân dựa vào dân và chịu sự giám sát của nhân dân Mục 6, Điều 15 Luật Công an quy định: Lực lượng An ninh nhân dân có nhiệm vụ: Làm nòng cốt xây dựng thế trận an ninh nhân dân trên các lĩnh vực, địa bàn

Về nhận thức chung, tất cả các biện pháp công tác trong Công an nhân dân đều quan trọng, vì mỗi biện pháp có vai trò, vị trí, nội dung, nguyên tắc, chủ thể khác nhau nên không coi biện pháp nào là quan trọng nhất Tuy nhiên, thấm nhuần quan điểm của Đảng, tư tưởng Hồ Chí Minh, lực lượng Công an xác định vận động quần chúng là biện pháp cơ bản, chiến lược và làm nền tảng cho các biện pháp khác

Lực lượng Công an có vai trò tham mưu cho các cấp ủy, chính quyền về chủ trương, kế hoạch để chỉ đạo, điều hành nhằm huy động sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị, sức mạnh toàn dân, phối hợp, cộng tác, giúp đỡ Công

an nhân dân trong nhiệm vụ bảo vệ an ninh, trật tự, xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc; xây dựng lực lượng nòng cốt làm nhiệm vụ bảo vệ

an ninh, trật tự trong sạch, vững mạnh; điều kiện đảm bảo cho hoạt động thực

hiện những chủ trương, kế hoạch của biện pháp vận động quần chúng

Các lực lượng công an dù trực tiếp hay gián tiếp đều liên quan đến công tác vận động quần chúng trong hoạt động công tác công an Tuy nhiên cần phân định rõ ràng, rành mạch về chủ thể trong từng lực lượng

Cán bộ lãnh đạo chỉ huy, tham mưu, trực tiếp chiến đấu của lực lượng Công an nhân dân các cấp áp dụng biện pháp vận động quần chúng để xây dựng thế trận an ninh nhân dân, bảo vệ an ninh quốc gia; để giữ gìn trật tự an toàn xã hội, phòng chống các loại tội phạm xâm phạm trật tự, an toàn xã hội

Các lực lượng trong đơn vị phục vụ chiến đấu và xây dựng lực lượng Công an nhân dân phối hợp cùng với các lực lượng nói trên để thực hiện nhiệm

vụ bảo vệ an ninh quốc gia, giữ gìn trật tự, an toàn xã hội và xây dựng lực lượng Công an nhân dân

Công an xã, phường, thị trấn nằm trong hệ thống tổ chức của Công an nhân dân đóng vai trò trực tiếp tham mưu cho cấp ủy, chính quyền và trực tiếp tham gia công tác vận động quần chúng làm nòng cốt, xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc ở cơ sở

Về công tác lãnh đạo, chỉ đạo: Nhiệm vụ bảo vệ an ninh, trật tự là nhiệm

vụ trọng yếu của Đảng, Nhà nước, của cả hệ thống chính trị và của toàn dân Vì vậy, phải có sự lãnh đạo của cấp ủy, quản lý, điều hành của chính quyền, sự phối hợp các cơ quan, đoàn thể trong hệ thống chính trị

Cấp ủy Đảng các cấp lãnh đạo về chủ trương, chính sách công tác vận động quần chúng trong hoạt động của Công an nhân dân

Ủy ban nhân dân các cấp, các cơ quan nhà nước từ trung ương đến địa phương quản lý điều hành thực hiện những chủ trương, chính sách về công tác vận động quần chúng trong hoạt động của Công an nhân dân theo pháp luật quy định

Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên các cấp phối hợp với lực lượng Công an nhân dân, có trách nhiệm tuyên truyền, động viên mọi tầng lớp nhân dân tham gia phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc

Lực lượng nhân dân là nền tảng của cuộc đấu tranh bảo vệ an ninh, trật tự, vừa là đối tượng tác động, vừa có quyền thực hiện quyền làm chủ của mình ở cơ

sở, có trách nhiệm vận động người khác trong cộng đồng bảo vệ an ninh quốc gia, giữ gìn trật tự an toàn xã hội

Đi đúng đường lối quần chúng của Đảng là vấn đề thuộc nguyên tắc, quan điểm, lập trường và thước đo tiêu chuẩn của người cán bộ, chiến sĩ Công an nhân dân

Nhân dân là gốc rễ, là nền tảng của cuộc đấu tranh bảo vệ an ninh, trật tự Lấy sức mạnh của nhân dân để phòng ngừa, bảo vệ an ninh, trật tự Chính kế

“sâu rễ bền gốc” là đảm bảo cho sự “gốc có vững cây mới bền lâu, xây lầu thắng lợi trên nền nhân dân” như Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dạy

Vận động quần chúng bảo vệ an ninh, trật tự thể hiện quan điểm cách mạng là sự nghiệp của quần chúng Nội dung cụ thể của công tác vận động quần chúng trong Công an nhân dân luôn đổi mới phù hợp để đáp ứng yêu cầu nhiệm

vụ trong tình hình cụ thể, từng giai đoạn cách mạng, tuy nhiên, chủ yếu vẫn bao gồm các nội dung cơ bản sau:

Một là, tuyên truyền giáo dục nâng cao ý thức, trách nhiệm và năng lực bảo vệ an ninh, trật tự của nhân dân

Nhân dân không phải là lực lượng chuyên trách làm nhiệm vụ bảo vệ an ninh, trật tự và không đủ kinh nghiệm chuyên môn để phát huy hết khả năng sức mạnh trong cuộc đấu tranh Trong những hoàn cảnh lịch sử cụ thể, nhân dân cũng chưa thể nhận ra ngay âm mưu, phương thức, thủ đoạn thâm độc của kẻ thù

và các loại tội phạm; đồng thời cũng chưa hoàn toàn nhận thức được bảo vệ an ninh, trật tự chính là bảo vệ chính mình, là trách nhiệm của toàn dân Vẫn còn không ít người cho đó là nhiệm vụ của Công an và các cơ quan bảo vệ pháp luật; còn sợ liên lụy bản thân, gia đình, sợ bị trả thù mà không được bảo vệ… Vì vậy, tuyên truyền, giáo dục nâng cao ý thức trách nhiệm và năng lực bảo vệ an ninh, trật tự của nhân dân là nội dung cốt lõi của công tác vận động quần chúng trong Công an nhân dân

Hai là, phát động khí thế cách mạng của nhân dân, xây dựng phong trào

toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc

Trong bảo vệ an ninh, trật tự, việc phát huy sức mạnh tổng hợp của quần chúng là một đòi hỏi tất yếu Thực tiễn cho thấy, kẻ địch luôn mạnh hơn chúng

ta, được đào tạo bài bản, trình độ chuyên môn nghiệp vụ cao, được hỗ trợ các phương tiện kỹ thuật tiên tiến, hiện đại Trong cuộc đấu tranh đó nếu không phát động được khí thế cách mạng của quần chúng thì lực lượng công an không thể hoàn thành được nhiệm vụ

Phát huy truyền thống lịch sử và đúc rút kinh nghiệm từ phong trào toàn dân “bảo mật phòng gian” và “bảo vệ trị an” trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ đến phong trào “bảo vệ an ninh Tổ quốc” hiện nay cho thấy: hình thức thích hợp nhất, phổ biến nhất là phát động phong trào toàn dân bảo vệ

an ninh, trật tự Vì vừa có nội dung phong phú, toàn diện, vừa có tác dụng nâng cao ý thức, trách nhiệm và năng lực bảo vệ an ninh, trật tự của nhân dân, đồng thời tạo ra niềm tin gắn bó và giúp đỡ, ủng hộ Công an nhiều hơn, tạo khí thế mạnh mẽ của nhân dân trong cuộc đấu tranh bảo vệ an ninh, trật tự

Phát động mạnh mẽ phong trào toàn dân bảo vệ an ninh, trật tự sẽ tạo điều kiện để triển khai sâu biện pháp nghiệp vụ và các biện pháp khác trong hoạt động của Công an nhân dân Đồng thời có khả năng phòng ngừa xã hội và chủ động trong phòng ngừa nghiệp vụ, tạo thành thế trận an ninh nhân dân vững chắc bảo vệ an ninh, trật tự

Sự kết hợp phát động phong trào toàn dân bảo vệ an ninh, trật tự với biện pháp nghiệp vụ và các biện pháp khác trong công tác Công an thể hiện tính độc đáo trong nghệ thuật lãnh đạo, giành thắng lợi trong cuộc đấu tranh bảo vệ an ninh, trật tự

Ba là, kết hợp nhuần nhuyễn với các biện pháp công tác khác vừa là nội dung không thể thiếu được, vừa là một trong những nguyên tắc cơ bản trong áp dụng biện pháp vận động quần chúng để bảo vệ an ninh quốc gia, giữ gìn trật tự

an toàn xã hội Vì vậy, trong khi thực hiện biện pháp nghiệp vụ, cũng như các biện pháp khác, phải giáo dục ý thức, trách nhiệm, nâng cao cảnh giác và năng

lực bảo vệ an ninh, trật tự của nhân dân để giúp đỡ công an nhiều hơn, tốt hơn, hoàn toàn hơn

Kết hợp công tác vận động quần chúng với các công tác khác là một yêu cầu vừa bảo đảm tạo thành sức mạnh liên hoàn vừa là nghệ thuật đấu tranh phòng, chống tội phạm, bảo vệ an ninh, trật tự của lực lượng Công an nhân dân trước kia và trong giai đoạn hiện nay

Bốn là, tổ chức sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm

Trong công tác vận động quần chúng bảo vệ an ninh, trật tự thì tổng kết thực tiễn là kiểm nghiệm những chủ trương, kế hoạch, biện pháp thực hiện được

có hiệu quả cao hay thấp, đúng hay chưa đúng; hiệu quả đó tùy thuộc vào năng lực chủ thể của biện pháp vận động quần chúng; thái độ với nhân dân, với nhiệm

vụ bảo vệ an ninh, trật tự… Chính qua tổng kết thực tiễn để phát hiện những sáng kiến, những điểm sáng, những điển hình để nhân rộng, đồng thời để phát hiện ra những khoảng trống, kẽ hở, những tồn tại yếu kém nhằm bổ sung, điều chỉnh, khắc phục, tránh được những sai lầm trong thực tiễn công tác

Chính vì vậy, tổng kết, rút kinh nghiệm thực tiễn là cơ sở để đổi mới nội dung, phương pháp và một trong những nội dung quan trọng, không thể thiếu trong quá trình vận động quần chúng bảo vệ an ninh, trật tự

Trong thực tiễn, giá trị, tác dụng của mỗi biện pháp được phát huy cao nhất khi được kết hợp chặt chẽ, đồng bộ, linh hoạt sáng tạo Phải tùy vào yêu cầu nhiệm vụ và thực tiễn cụ thể để lựa chọn nội dung, hình thức vận động quần chúng phù hợp như vận động cá biệt để xây dựng lực lượng bí mật, điều tra cơ bản, phân hóa tranh thủ hoạt động ngoại giao; vận động tập trung để giải quyết

“điểm nóng” về an ninh, trật tự, để xây dựng thế trận an ninh nhân dân; để khoanh vùng trấn phản, tấn công chính trị, v.v Tóm lại phải phát huy sức mạnh tổng hợp của quần chúng được thực hiện trên cơ sở sử dụng linh hoạt các hình thức tập hợp, vận động trong từng tình huống, địa bàn và yêu cầu, mục tiêu cụ thể

Nhận thức đúng về vị trí, vai trò, nội dung, chủ thể, nguyên tắc áp dụng và

mối liên hệ tác động của các biện pháp, vận dụng một cách linh hoạt, sáng tạo, phối hợp chặt chẽ đồng bộ là quy luật tất yếu và nghệ thuật lãnh đạo giành thắng lợi trong cuộc đấu tranh bảo vệ an ninh quốc gia, giữ gìn trật tự an toàn xã hội

Tổng hợp các khái niệm thành phần nói trên, có thể định nghĩa: Công tác vận động quần chúng bảo vệ an ninh, trật tự là công việc của Đảng, Nhà nước và các đoàn thể; là việc tuyên truyền, động viên, phối hợp với nhân dân, tập hợp và huy động đến mức cao nhất lực lượng của nhân dân để giữ vững độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc; bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa, bảo vệ Đảng và Nhà nước; bảo vệ an ninh trên các lĩnh vực chính trị - xã hội; phòng ngừa, phát hiện, ngăn chặn, đấu tranh chống tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật

về trật tự, an toàn xã hội

Cách mạng là sự nghiệp của quần chúng Bảo vệ an ninh quốc gia, giữ gìn trật tự, an toàn xã hội là sự nghiệp của toàn bộ hệ thống chính trị và toàn dân dưới

sự lãnh đạo của Đảng, trong đó Công an nhân dân là lực lượng nòng cốt

Trong Bài nói chuyện tại Hội nghị cán bộ công an, ngày 29 - 4-1963, Hồ Chí Minh khẳng định, vận động quần chúng tham gia phong trào bảo vệ trật tự, trị an tức là “giáo dục quần chúng nâng cao tinh thần làm chủ đất nước, tinh thần cảnh giác đối với kẻ thù của nhân dân, tích cực phòng và chống gián điệp biệt kích” [102, tr.72], Người cũng nhấn mạnh: “Công an phải luôn giúp đỡ, tổ chức giáo dục nhân dân, làm cho mọi người dân đều là người giúp việc của mình, làm thành mạng lưới công an nhân dân Như thế công tác mới có kết quả” [100, tr.154] Theo Hồ Chí Minh, vận động quần chúng bảo vệ an ninh, trật tự là “làm cho mỗi người dân hiểu nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc, thì sẽ có hàng triệu người làm tai mắt giúp công an” [97, tr.503] Đó là làm sao để “tất cả công nhân và nông dân phải tỉnh táo, phải lấy mình làm bức tường để bảo vệ chính quyền công nông; phải nổi dậy chống bọn mật thám, bọn phản động”; “Làm cho mọi người hiểu rõ phòng gian là nhiệm vụ chung của công dân, là một công việc ái quốc” [95, tr.53] Quy tụ lại là làm sao để nhân dân nhận thức đúng và tự giác thực hiện nghĩa vụ của mình trong việc bảo vệ an ninh, trật tự Ngay sau khi về tiếp quản Thủ đô tháng 10- 1954, Hồ Chí Minh đã viết

“Mọi người công dân, bất kỳ già trẻ gái trai, bất kỳ làm việc gì đều có nhiệm vụ