ĐỀ CƯƠNG LSĐ ANH TUAN PHUONG NAM

ĐỀ CƯƠNG LSĐ ANH TUAN PHUONG NAM Câu 1: Anh (chị) hãy nêu và phân tích ý nghĩa của con đường cứu nước giải phóng dân tộc mà lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc và Đảng đã nhấn mạnh: “đây là sự lựa chọn của chính lịch sử, sự lựa chọn đã dứt khoát từ 1930 với sự ra đời của Đảng ta” (văn kiện đại hội đại biểu toàn quốc lần 7,nxb Sự Thật H.1991 trang 109). Liên hệ về con đường cách mạng hiện nay ở nước ta?

Câu 1: Anh (chị) hãy nêu và

phân tích ý nghĩa của con

đường cứu nước giải phóng

dân tộc mà lãnh tụ Nguyễn Ái

Quốc và Đảng đã nhấn mạnh:

“đây là sự lựa chọn của chính

lịch sử, sự lựa chọn đã dứt

khoát từ 1930 với sự ra đời của

Đảng ta” (văn kiện đại hội đại

biểu toàn quốc lần 7,nxb Sự

+ Mâu thuẫn giữa vô sản và tư sản

+ Mâu thuẫn giữa nhân dân các nước thuộc địa và các nước TB

+ Mâu thuẫn giữa các nước TBCN phát triển trước và các nước

=> các mâu thuẫn này dẫn đến chiến tranh đế quốc

- Sang đầu TK XX, những mâu thuẫn này càng trở nên gay gắt nên đẫn

- CMT10 Nga thành công dưới sự lãnh đạo của Lenin, nó cổ vũ cho ptr

- 1/9/1858, TD Pháp xâm lược nước ta XHVN chuyển biến từ 01 XHPK

- Đầu thế kỉ 20, đất nước ta tồn tại 2 mâu thuẫn gay gắt: mâu thuẫn giữatoàn dân tộc ta vớithực dân đế quốc xâm lược và mâu thuẫn giữa giaicấp nông dân với tầng lớp địa chủ phong kiến Để giải quyết triệt để 2mâu thuẫn này đòi hỏi phải đấu tranh để giải phóng toàn dân tộckhỏi bọn

đế quốc và giải phóng giai cấp nông dân khỏi tầng lớp địa chủ phong

* Theo xu hướng đó, rất nhiều phong trào đấu tranh của nhân

- Phong trào yêu nước hệ tư tưởng PK:

+ Phong trào CầnVương (theo vua chống P) đứng đầu là Tôn

+ Các cuộc khởi nghĩa Ba Đình (Thanh Hóa), Bãi Sậy (HưngYên), Hương Khê (Hà Tĩnh)… với những sĩ phu yêu nước như Phan

Đình Phùng, Tống Duy Tân, Nguyễn Thiện Thuật…

+ Phong trào nông dân Yên Thế ở Bắc Giang do Hoàng HoaThám lãnh đạo kéo dài gần 30 năm

- Phong trào đtr theo xu hướng dân chủ tư sản:

+ Phong trào Đông Du của Phan Bội Châu, Tăng Bạt Hổ đưa học

+ Phong trào Duy Tân của Phan Chu Trinh phát động thanh niênnhân dân VN tự lực tự cường, học các mới làm theo cai mới

Nhưng những phong trào đấu tranh này đều bị thất bại do chưa cóđường lối đúng đắn; mang tính cải lương hoặc cách mạng nửa vời

Trước tình hình đó, Nguyễn Ái Quốc đã quyết chí ra đi tìm đườngcứu nước Người đã tìm ra những vấn đề cơ bản và chỉ dẫn hướng pháttriển của sự nghiệp cứu nước, giải phóng dân tộc từ bản “Sơ thảo lần thứnhất những luận cương về vấn đề dân tộc và vấn đề thuộc địa” của Lêninsau gần 10 năm tìm kiếm (1911-1920) Từ đó Nguyễn Ái Quốc tích cựctruyền bá chủ nghĩa MacLenin về VN nhằm chuẩn bị tiền đề về chínhtrị, tư tưởng và tổ chức cho sự ra đời của chính đảng tiên phong ở VN

Trước nhu cầu cấp bách của phong trào CM trong nước, ngày06/01/1930 – 7/2/1930, Nguyễn Ái Quốc đã triệu tập Hội nghị tạiHương Cảng (Trung Quốc) nhằm hợp nhất các tổ chức cộng sản lạithành 01 chính đảng duy nhất của VN, lấy tên là ĐCSVN

3 Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng ta:

Đây là đường lối của CMVN do chính Nguyễn Ái Quốc soạn thảogồm 04 văn kiện: Chánh cương vắn tắt của Đảng, Sách lược vắn tắt củaĐảng, Chương trình tóm tắt, Điều lệ vắn tắt của ĐCSVN

Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng gồm những nội dung sau

- Mục tiêu chiến lược của CM: chủ trương làm cách mạng tư sản

dân quyền và thổ địa cách mạng để đi tới xã hội cộng sản (giải quyết

- Nhiệm vụ của CM: đánh đổ chủ nghĩa thực dân giành độc lập

dân tộc; đồng thời lật đổ chủ nghĩa phong kiến để chia ruộng đất cho dân

cày nghèo, thành lập chính quyền CM (công – nông - binh).

- Lực lượng CM: lực lượng CM cơ bản là liên minh công – nông

(vì cả 02 lực lượng này cùng chung mục đích là chống P giành độc lậpdân tộc) trong đó gccn là lực lượng lãnh đạo CM, phải đoàn kết các giaicấp khác, các lực lượng tiến bộ yêu nước trong XH, “ lôi kéo tiểu tư sản,trí thức, trung nông … đi vào phe giai cấp vô sản; đối với phú nông,trung, tiểu địa chủ, tư bản An Nam mà chưa rõ phản CM, thỉ phải lợidụng họ, ít nhất là làm cho họ đứng trung lập” Tranh thủ sự đoàn kếtủng hộ của các dân tộc bị áp bức và gcVSTG

- Phương pháp CM: sử dụng bạo lực CM (là 02 hình thức đấu

tranh vũ trang và đấu tranh chính trị) không thể cải lương, thỏa hiệp

.- Lãnh đạo CM: giai cấp công nhân là lực lượng lãnh đạo CM

thông qua đội tiền phong của mình là Đảng Cộng Sản VN xuất phát từ 3

- Quan hệ quốc tế: cách mạng Việt Nam là 1 bộ phận cách mạng

Cương lĩnh đã phản ánh quy luật phát triển khách quan củaXHVN phù hợp với xu thế phát triển của thời đại

ĐCSVN đã kết hợp đúng đắn giải quyến vấn đề dân tộc và vần

đề giai cấp, kết hợp truyền thống yêu nước của DTVN vơi kinh nghiệmcủa CMTG, kết hợchủ p nghĩa yêu nước với CNQTVS, kết hợp yêu cầucủa thực tiễn CMVN với tư tưởng tiên tiến của CM thời đại

Đường lối cứu nước theo con đường “Độc lập dân tộc gắn liềnvới CNXH” là một con đường đúng đắn, thể hiện tính tất yếu của lịch sửphù hợp với quy với nguyện vọng của nhân dân và đối với xã hội ViệtNam

Câu 2: Anh (chị) hãy cho biết

hiện nay và nhiệm vụ then

chốt?

1926 đến năm 1929 phong trào công nhân ngày càng phát triển với sự

ra đời và hoạt động của Hội Việt Nam Cách mạng thanh niên Trongnhững năm 1926-1927 mỗi năm có hàng chục cuộc bãi công Trong hainăm 1928-1929 nổ ra hơn 40 cuộc đấu tranh, tiêu biểu là cuộc bãi công

ở nhà máy xi măng Hải Phòng, nhà máy sợ Nam Định, mỏ than HồngGai…Các cuộc đấu tranh đó đã kết hợp những khẩu hiệu kinh tế vớinhững khẩu hiệu chính trị, vượt ra ngoài phạm vi một nhà máy, đồnđiền bước đầu có sự liên kết nhiều ngành nhiều địa phương Điều đóchứng tỏ trình độ giác ngộ của công nhân đã được nâng lên rõ tuy chưađược đều khắp Phong trào phát triển mạnh mẽ có sức quy tụ và dẫnđầu phong trào yêu nước nói chung Đến năm 1929, phong trào côngnhân và phong trào yêu nước Việt Nam đã phát triển mạnh mẽ đòi hỏiphải có sự lãnh đạo thống nhất của một đảng cách mạng Yêu cầu kháchquan đó tác động vào các tổ chức tiển cộng sản dẫn đến cuộc đấu tranhnội bộ và sự phân hóa tích cực trong các tổ chức này, hình thành nên

Phong trào đấu tranh trong nước diễn ra ngày càng mạnh mẽyêu cầu cấp thiết thành lập 1 chính Đảng Ở Bắc kỳ thành lập ĐôngDương Cộng Sản Đảng, ở Nam Kỳ thành lập An Nam Công Sản Đảng vàTrung kỳ thành lập Đông Dương Cộng Sản Liên Đoàn Chỉ trong vòng 04tháng ở Việt Nam có 3 tổ chức cộng sản ra đời, điều đó chứng tỏ xu thếthành lập đảng cộng sản đã trở thành tất yếu của phong trào dân tộc ởViệt Nam Phong trào dân tộc dân chủ ở Việt Nam phát triển mạnh mẽđòi hỏi phải có 1 đảng lãnh đạo thống nhất Sự tồn tại và hoạt độngriêng rẽ của ba tổ chức đảng làm cho lực lượng và sức mạnh của phongtrào bị phân tán Điều đó không phù hợp với lợi ích của cách mạng vànguyên tác tổ chức của Đảng Cộng Sản Ngày 3-2-1930 hội nghị hợpnhất 3 tổ chức đảng thành lập Đảng Cộng Sản Việt Nam

Theo VI.Le6nin Đảng Cộng Sản ra đời là sự kết hợp giữachủ nghĩa Mác với phong trào công nhân

Đảng Cộng Sản Việt Nam ra đời theo Hồ Chí Minh còn cóyếu tố thứ 3 là phong trào yêu nước

Đây là một quan điểm quan trọng của Hồ Chí Minh về sựhình thành D9CSVN, là sự phát triển sáng tạo của chủ nghĩa Mác-Le6nintrên cơ sở tổng kết thực tiễn Việt Nam

HCM nhìn rõ vai trò to lớn của CN M-LN đới với cách mạng VN.Chỉ ra con đường cưú nước, giải phóng các dân tộc thuộc địa, thiết lập

HCM đánh giá cao vai trò lãnh đạo của giai cấp công nhân Giaicấp công nhân giữ vai trò lãnh đạo vì vai trò lãnh đạo không phụ thuộcvào số đông Đặc điểm của giai cấp công nhân là kiên quyết, triệt để,tập trung, có tổ chức, có kỷ luật, là giai cấp tiên tiến có điều kiện tiếpnhận tư tưởng cách mạng nhất, đó là CN M-LN.

HCM là người công sản đầu tiên của VN là một cán bộ củaQuốc tế Cộng Sản, người sáng lập ĐCSVN

Chủ nghĩa M-LN kết hợp với phong trào công nhân vàphong trào yêu nước dẫn đến sự thành lập ĐCS Đông Dương và đầunăm 1930 hay nói cách khách ĐCSVN là sản phẩm của sự kết hợp chủnghĩa M-LN với phong trào công nhân và phong trào yêu nước

Đây chính là quy luật hình thành và phát triển của ĐCSVN đồngthời là sự bổ sung sáng tạo vào trong kho tàng lý luận của CN-MLN Vìsao HCM lại thêm yêu tố phong trào yêu nước? Dưới đây là 04 lý do:

Một là: Chủ nghĩa yêu nước vốn là giá trị văn hóa truyềnthống trường tồn của dân tộc VN Phong trào yêu nước VN là phongtrào rộng lớn có từ nghìn năm lịch sử, có trước phong trào công nhân

Nó cuốn hút mọi tầng lớp nhân dân, toàn dân tộc dứng lên chống kẻthù

Hai là phong trào công nhân kết hợp với phong trào yêunước vì nó đều có mục tiêu chung Phong trào công nhân ngay từ khimới ra đời đã kết hợp với phong trào yêu nước Khác với những ngườicộng sản phương Tây, HCM là những người công sản Việt Nam đã đi từ

CN yêu nước đến với CN M-LN, từ giác ngộ dân tộc đến giác ngộ giaicấp

Ba là phong trào nông dân kết hợp với phong trào nôngdân ngay từ đầu Hơn 90% dân số là nông dân, họ là bạn là đồng minh

Bốn là phong trào yêu nước của trí thức VN là nhân tốquan trọng thúc đẩy sực kết hợp các yếu tố cho sự ra đời của ĐCSVN.Trí thức là ngòi nổ cho các phong trào yêu nước

Quy luật hình thành ĐCSVN trên cơ sở kết hợp vấn đề dântộc với giai cấp, có ý nghĩa quan trọng đới với quá trình hình thànhĐảng ở một nước thuộc địa Đảng định hướng đúng đắn và khoa học

thúc đẩy phong trào cách mạng đi lên theo hướng CNXH HCM đã tìmcách truyền bá chủ nghĩa MLN vào trong dân vào phong trào yêu nước ,phong trào công nhân nhằm tập trung đông đảo nhiều tầng lớp thamgia xây dựng lực lượng vững chắc để chĩa mũi nhọn vào kẻ thù duy nhất

Câu 3: CMT8 – 1945 có phải là

“cánh cửa chính trị khép hờ”

không hay là khoa học và nghệ

thuật “chớp thời cơ” trong

lãnh đạo tổng khởi nghĩa của

Đảng ta? Bằng sự hiểu biết về

LSĐ CSVN, anh ( chị )hãy cho

biết nhận định nào là đúng

Ngày 1-9-1939, chiến tranh TG lần thứ 2 bùng nổ và nhanh chóng lanrộng đã tác động đến lịch sử của toàn nhân loại Nó là cơ hội cho PT CM

TG diễn ra mạnh mẽ và thành công, trong đó có PT CM Đông Dương

Pháp mất nước vào tháng 6-1940, làm cho mọi chính sách củaPháp với Đông Dương hoàn toàn thay đổi Từ tháng 9-1940, PX Nhậtxâm lược Đông Dương làm biến đổi mau chóng tình hình CM ĐôngDương

Trước tình hình đó, TW Đảng đã triệu tập các HN quan trọng vàotháng 11-1939, tháng 11-1940, tháng 5-1941, các HN đã nhận định

“chiến tranh TG thứ 2 vừa là thách thức, nguy cơ vừa là cơ hội rất lớnđối với DT VN” Từ đó, Đảng đã bắt tay chuẩn bị để đón lấy thời cơ và

* Về mặt chuẩn bị của Đảng ta:

+ từng bước hình thành và hoàn thiện đường lối CM giải

@ HN TW 6 khẳng định vấn đề DT là vấn đề cốt lõinhất để giải phóng DT, thành lập CP cộng hòa dân chủ, QĐ thành lập

MT thống nhất phản đế Đông Dương thay cho MT dân chủ ĐôngDương, sử dụng hình thức và phương thức đấu tranh bí mật bất hợppháp

@ HN TW 7 khẳng định kẻ thù chính của nhân dânĐông Dương lúc này là ĐQ – PX Pháp – Nhật, QĐ duy trì lực lượng vũ

trang Bắc Sơn, xây dựng căn cứ địa CM, hoãn cuộc khởi nghĩa Nam Kỳ,

QĐ đưa vũ trang vào chương trình nghị sự của Đảng

@ HN TW 8 khẳng định cuộc CM Đông Dươngtrong giai đoạn hiện nay là 1 cuộc CM giải phóng DT, thành lập MT ViệtMinh, tìm ra con đường khởi nghĩa vũ trang giành chính quyền mangbản sắc VN (khởi nghĩa từng phần giảnh thắng lợi từng bước tiến tới

+ chuẩn bị lực lượng chính trị và lực lượng vũ trang Cụthể:

@ 19-5-1941 MT Việt Minh được thành lập

@ 22-12-1940 Đội VN tuyên truyền giải phóng

+ bên cạnh đó là sự kiện BHồ về nước ngày 28-1-1941

* Về khoa học, nghệ thuật chớp thời cơ:

+ HN TW 6, 7, 8 đã phân tích, dự báo tình hình (Nhật đãđầu hàng Liên Xô và các nước Đồng minh vô điều kiện, chính phủ tay saiTrần Trọng Kim hoang mang cực độ, quân đội các nước Đồng minhchuẩn bị vào Đông Dương tước vũ khí quân Nhật Do đó, Đảng xác địnhviệc giành chính quyền được đặt ra như 1 cuộc chạy đua nước rút vớiquân Đồng minh, sao cho phải giành chính quyền trước khi Đồng minh

+ thúc đẩy để thời cơ diễn ra nhanh hơn, cụ thể là việcphát động cao trào kháng Nhật cứu nước, làm cho Nhật suy yếu, khích

+ xác định được thời điểm để giành chính quyền + khi thời cơ đến kịp thời phát động khởi nghĩa giành

Sự chuẩn bị của Đảng ta nằm trong khoa học, nghệ thuật chớpthời cơ vì ta phân tích, dự báo được tình hình nên ta có sự chuẩn bị Chỉcần khi thời cơ đến thì ta có đầy đủ điều kiện để tiến hành cuộc CM và

Câu 4: Anh chị hãy nêu và

phân tích những nét đặc thù

chủ yếu trong chủ trương, biện

pháp mà chủ tịch HCM và

Đảng ta đã thực hiện đưa

nước ta ra khỏi thế “ngàn cân

treo sợi tóc” năm 1945-1946?

- Sự phát triển của CNXH, các PT giải phóng DT, dân chủ và hòa bìnhtrên TG sau chiến tranh TG thứ 2 có tác động cổ vũ cuộc đấu tranh củanhân dân ta, đặc biệt là uy tín của Liên Xô trên trường quốc tế ngày

- Về kinh tế: nền kinh tế của đất nước vốn đã nghèo nàn, lạc hậu, đã bịkiệt quệ do chính sách vơ vét, bóc lột của thực dân Pháp và sau đó là PXNhật

+ Công nghiệp lạc hậu, đình đốn, thương nghiệp ngừng trệ, hànghóa khan hiếm, tài chính cạn kiệt, kho bạc trống rỗng, nông nghiệp tiêuđiều, hơn 50% ruộng đất ở Bắc Bộ bị bỏ hoang do lũ lụt và hạn hán,

+ Nạn đói khủng khiếp trong lịch sử DT từ cuối năm 1944 đếnđầu năm 1945 đã cướp đi sinh mệnh của 2 triệu đồng bào ta chưa kịpkhắc phục thì nạn đói mới đe dọa cuộc sống của nhân dân ta

- Về XH: trình độ văn hóa của nhân dân thấp kém, 95% số dân khôngbiết chữ Các tệ nạn XH, hủ tục và lối sống lạc hậu qua hàng ngàn nămdưới các triều đại PK và hơn 80 năm dưới chế độ thực dân ĐQ, PX là

- Về chính trị: nạn ngoại xâm và nội phản đe dọa đến sự sống còn của

+ Trong nước, các thế lực phản động và tay sai của thực dânPháp đã ngóc đầu hoạt động chống phá (Đại Việt quốc gia XH Đảng, ĐạiViệt quốc dân Đảng, VN phục quốc…), cùng bọn phản động lưu vong ởnước ngoài về nước chống phá chính quyền CM rất quyết liệt như VNquốc dân Đảng, VN cách mạng đồng minh hội CM VN chưa có 1 thời kỳnào phải đối phó với nhiều thế lực, đảng phái chính trị phản động trong

+ Từ bên ngoài, với dnah nghĩa quân Đồng minh vào VN giải giápquân đội Nhật, ở miền Bắc 20 vạn quân Tưởng Giới Thạch ồ ạt chiếmđóng các thành phố, thị xã dọc biên giới Việt – Trung Ở phía Nam từ vĩtuyến 16 trở vào, ngày 6-9-1945 quân đội Anh vào SG Ngày 23-9-1945được sự hậu thuẫn của quân Anh, thực dân Pháp nổ súng ở SG, bắt đầucuộc xâm lược VN lần thứ 2 Cùng lúc đó, trên đất nước ta còn khaon3g

6 vạn quân Nhật đang chờ được giải giáp Chưa bao giờ trên đất nước

ta trong cùng 1 lúc lại có nhiều kẻ thù xâm lược như vậy

Trong khi đó, chiến tranh TG lần thứ 2 kết thúc, các nước đồngminh chiến thắng CN PX đã dần thỏa hiệp, phân liệt và dẫn đến sự thùđịch Mỹ thao túng các nước đồng minh, dung túng và mở đường choPháp trở lại xâm lược VN Ở trong khu vực, chính quyền Tưởng GiớiThạch là đồng minh chiến lược của Mỹ Lào và Campuchia đã bị Pháp

Thù trong giặc ngoài cấu kết với nhau hòng tiêu diệt nhà nước

CM non trẻ Chính quyền CM đang đứng trước 1 tình thế “ngàn cân

Trước tình hình đó, Đảng đã đề ra 1 số chủ trương, biện phápsau:

a Xây dựng, củng cố, bảo vệ chính quyền CM và chế độ XH mới:

- 3-9-1945, CP họp phiên đầu tiên đề ra 6 nhiệm vụ cấp bách: giảiquyết nạn đói; nạn dốt; tổng tuyển cử; thựuc hiện cần, kiệm, liêm,chính; bỏ thuế thân, thuế chợ, thuế đò và cấm hút thuốc phiện; tự do

- Ở TW: Tổ chức tổng tuyển cử trong cả nước (6-1-1946), thànhlập CP liên hiệp kháng chiến (2-3-1946), Quốc hội thông qua Hiến pháp(9-11-1946)…

- Ở địa phương: Tổ chức bầu HĐND các cấp và thành lập các UBhành chính chính thức thay cho các UB hành chính lâm thời trước đây

- Chủ trương mở rộng khối đại đoàn kết toàn dân trên cơ sở pháttriển các đoàn thể cứu quốc trong MT Việt Minh

b Khôi phục kinh tế, xây dựng đời sống mới về văn hóa, giáo dục:

- Nhiều PT diệt giặc đói được phát động như “hũ gạo tiết kiệm”,

“ngày đồng tâm”, “tăng gia sản xuất”; bên cạnh đó CP còn ra 1 loạt cácSắc lệnh về bãi bỏ thuế thân, Nghị định giảm thuế 20%, Thông tư vềtạm cấp ruộng đất cho dân cày nghèo…

- 8-9-1945, CP ra sắc lệnh thành lập “Nha bình dân học vụ”, khôiphục hệ thống giáo dục quốc dân trong phạm vi cả nước PT “diệt giặcdốt” phát triển mạnh mẽ trên cả nước

c Kháng chiến chống thực dân Pháp ở Nam Bộ:

- Ở miền Nam, 23-9-1945, ngay sau khi thực dân Pháp nổ súng ở

SG tiến hành cuộc xâm lược VN lần thứ 2, HN của Xứ ủy Nam bộ đượctriệu tập và ra QĐ phát động nhân dân kháng chiến chống Pháp

- 25-10-1945, HN cán bộ Đảng Nam Bộ chủ trương tăng cườngvai trò lãnh đạo của Đảng, tiếp tục đẩy mạnh cuộc kháng chiến

- 21-11-1945, HN quân sự của Xứ ủy Nam Bộ QĐ xây dựng các

- Thực hiện chỉ chị kháng chiến kiến quốc, 12-1945, UB khángchiến miền Nam VN được thành lập, chính quyền Cm ở cả vùng tự do và

d Đấu tranh trên MT ngoại giao:

Đảng đã thực hiện thành công chính sách ngoại giao thêm bạnbớt thù, khoét sâu mâu thuẫn trong hàng ngũ kẻ thù, chĩa mũi nhọn vào

kẻ thù chính, kéo dài thời gian hòa bình, không bị lôi kéo vào nhữngcuộc chiến tranh khi chúng ta chưa chuẩn bị

Hoà hoãn với quân Tưởng ở miền Bắc, tập trung chống Pháp ởmiền Nam, tiếp tục đàm phán để giải quyết xung đột Pháp – Việt (9-

Sau hiệp định sơ bộ đã diễn ra các hoạt động ngoại giao: cuộcgặp gỡ giữa HCM với Đô đốc Đắcgiăngliơ trên Vịnh Hạ Long nagỳ 24-3-1946; tiếp theo là HN trù bị ở Đà Lạt, và sau đó là HN Phôngtennơblôtrên đất Pháp nhưng đều bế tắc Đang thăm nước Pháp với tư cáchthượng khách, 14-9-1946 CT HCM ký với đại diện CP Pháp bản Tạm ướcvới thiện chí tiếp tục nhân nhượng Pháp, cố gắng đàm phán ngoại giao

đề giải quyết quan hệ Việt – Pháp

Với đường lối, chủ trương, biện pháp kịp thời, đúng đắn, Đảng ta

và CT HCM đã lãnh đạo CM nước ta vượt qua tình thế “ngàn cân treosợi tóc” chủ động, chuẩn bị lực lượng cho cuộc kháng chiến trường kỳ

Câu 5: Căn cứ vào đâu mà

Đảng ta đề ra đường lối kháng

chiến chống thực dân Pháp và

can thiệp Mỹ? Nhân tố quyết

định thắng lợi của cuộc kháng

chiến 1945-1954? Liên hệ với

việc thực hiện 2 nhiệm vụ

chiến lược xây dựng và bảo vệ

Tổ quốc trong giai đoạn hiện

nay?

Trả lời: 4 ý chính

1 Cơ sở đề ra đường lối kháng chiến chống Pháp:

* Âm mưu của Pháp:

+ Pháp phát động cuộc chiến tranh ở Nam bộ ngày 23/9/1945,những phần tử hiếu chiến trong giới cầm quyền Pháp bộc lộ rõ âm mưuquay lại tái chiếm Đông Dương lần thứ hai

+ Với sức mạnh quân sự và vũ khí vượt trội, được sự hậu thuẫncủa Mỹ và các nước TBCN phương Tây, Pháp hy vọng sẽ “đánh nhanh,thắng nhanh”

* Tình hình trong nước:

- Thuận lợi:

+ Phong trào cách mạng thế giới có bước phát triển mạnh mẽ.Liên Xô ngày càng khẳng định vị thế chính trị trên thế giới Xu thế hòabình dân tộc, độc lập dân tộc, XHCN đang phát triển Phong trào đấutranh giải phóng dân tộc ở Châu Á, Châu Phi, Châu Mỹ phát triển

+ Ta đánh giá đúng thuận lợi và khó khăn, có những chủ trương,giải pháp đúng đắn để có được 16 tháng hòa bình để chuẩn bị khángchiến, xây dựng lực lượng vũ trang, cơ sở kinh tế, chính trị, xã hội cơbản được xây dựng, thế và lực của VN đã khác, có lòng tin của nhândân, truyền thống yêu nước, có Đảng và Bác Hồ sáng suốt, lãnh đạocách mạng VN

+ Chọn vị thế cho chiến khu kháng chiến lâu dài: Hang Cốc Bó(Cao Bằng): gần dân, gần nước, thuận đường tiến, tiện đường lui

+ VN vẫn còn khó khăn về kinh tế, quân sự nghèo nàn, thô sơ

VN mạnh về thế, yếu về lực Chính vì thế, VN phải phát huy sở trườngcủa mình, hạn chế thế mạnh của địch Địch muốn đánh nhanh, thắngnhanh, ta sẽ đánh lâu dài, trường kỳ kháng chiến, dựa vào sức mình làchính

2 Nội dung đường lối kháng chiến chống Pháp:

Đường lối kháng chiến được hình thành ngay từ đầu của cuộckháng chiến: Chỉ thị kháng chiến kiến quốc (25/11/1945), Chỉ thị Toàndân kháng chiến (12/12/1946), Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến(19/12/1946) và tác phẩm Kháng chiến nhất định thắng lợi của Tổng bíthư Trường Chinh, gồm những nội dung cơ bản:

+ Mục tiêu kháng chiến: đánh đuổi thực dân Pháp, bọn phản

động Pháp, giành độc lập thống nhất Tổ quốc.

+ Nhiệm vụ cơ bản: vừa kháng chiến, vừa kiến quốc Hai nhiệm

vụ bổ sung, hỗ trợ cho nhau đưa sự nghiệp cách mạng đến thắng lợi

+ Lực lượng kháng chiến: huy động sức mạng toàn dân tộc, cáctầng lớp nhân dân tập hợp trong Mặt trận Việt Minh

+ Phương châm kháng chiến: toàn dân, toàn diện, kháng chiếntrường kỳ, dựa vào sức mình là chính (tự lực cánh sinh)

+ Lãnh đạo cuộc kháng chiến: Đảng, Chính phủ, Chủ tịch Hồ ChíMinh và các đoàn thể chính trị - xã hội

Thực tiễn đã chứng minh đường lối kháng chiến là đúng đắn, lànhân tố hàng đầu quyết định thắng lợi của cuộc kháng chiến chốngthực dân Pháp và can thiệp Mỹ

Phân tích:

+ Lý luận: dựa trên nền tảng chủ nghĩa Mác – Lê nin.+ Quy luật và xu thế: kháng chiến toàn dân, đúng quy luật huyđộng sức mạnh toàn dân tộc, chiến tranh chính nghĩa nhất định thắnglợi

+ Tổng kết thực tiễn: kinh nghiệm thực tiễn chống giặc ngoại xâmcủa cha ông ta (trường kỳ kháng chiến), lấy ít địch nhiều, lấy nhân nghĩathắng hung tàn

+ Đường lối kháng chiến phù hợp với lợi ích và nguyện vọng của

Hội nghị trung ương mở rộng từ 15-17/1/1948 đề ra chủ trương:

“Phát triển chiến tranh du kích khắp nơi, nhất là trong vùng địch kiểmsoát, đồng thời tùy theo tình thế tập trung đánh vận động tiêu diệtđịch”:

+ Mặt trận quân sự: mở chiến dịch Biên giới (1950), chiến dịchthắng lợi, căn cứ địa Việt Bắc được mở rộng và nối liền với các nước

+ Mặt trận chính trị: bộ máy nhà nước từng bước được kiệntoàn, chính phủ kháng chiến được cải tổ, mặt trận đoàn kết dân tộckhông ngừng được mở rộng và củng cố

+ Mặt trận kinh tế: các khu vực nông nghiệp, công nghiệp, tiểuthủ công nghiệp hoạt động mạnh mẽ Chính phủ thực hiện xóa nợ, giảm

tô, giảm tức cho nông dân, tịch thu ruộng đất chia lại cho dân càynghèo, khai hoang, phục hóa, làm thủy lợi, tăng gia sản xuất tạo nênsức mạnh và sự phát triển mới của nền kinh tế kháng chiến

+ Lĩnh vực văn hóa, giáo dục, y tế: đại hội văn hóa toàn quốc lần

2 được triệu tập (7/1948), các hoạt động văn hóa, văn nghệ được đẩymạnh và phát huy Xóa nạn mù chữ tiếp tục được đẩy mạnh, thành lậpcác trường, lớp ở các cấp học phổ thông

Đường lối kháng chiến được bổ sung, phát triển, hoàn thiện từĐại hội Đảng lần thứ II (11-19/2/1951) Nghị quyết Đại hội xác định một

+ Cách mạng Việt Nam là cuộc cách mạng dân tộc dân chủ nhândân

+ Lực lượng cách mạng Việt Nam: công nhân, nông dân, tiểu tưsản thành thị, tiểu tư sản trí thức và tư sản dân tộc, địa chủ yêu nước

+ Nhiệm vụ trước mắt: đánh đuổi thực dân Pháp xâm lược và cácthế lực phong kiến tay sai, giành độc lập dân tộc, giành ruộng đất chonông dân, hoàn thành cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân, tiến lên

+ Đảng cộng sản Đông Dương được tách ra thành lập 3 đảng của

3 nước Đông Dương: Việt Nam lấy tên là Đảng Lao động Việt Nam hoạtđộng công khai, Campuchia và Lào sẽ thành lập Đảng riêng của mỗinước

+ Đại hội bầu BCH TW gồm 29 đồng chí do Chủ tịch Hồ Chí Minhlàm Chủ tịch Đảng, đồng chí Trường Chinh là Tổng Bí thư

+ Thông qua Chính cương của Đảng với 15 chính sách cơ bản đểđộng viên, tập hợp sức mạnh toàn dân tộc.

Đại hội lần thứ II của Đảng đã đánh dấu bước trưởng thành lớntrong tư duy lý luận của Đảng về cách mạng, chiến tranh cách mạng, bổsung, phát triển và hoàn thiện đường lối kháng chiến, đường lối cáchmạng, tiếp tục lãnh đạo cuộc kháng chiến chống Pháp đi đến thắng lợi

Trong văn kiện Đại hội lần thứ XI của Đảng đã trình bày, cáchmạng VN ngày nay thực hiện cùng lúc 2 nhiệm vụ chiến lược:

+ Xây dựng, phát triển đất nước, đổi mới, mở cửa, hội nhập,

+ Bảo vệ nền an ninh, quốc phòng, chủ quyền, thống nhất, toàn

(Xem trong văn kiện Đại hội lần thứ XI của Đảng )

Câu 6: Anh (chị) hãy cho biết

quá trình hình thành phát triển

và hoàn thiện đường lối CM

miền Nam? Bước ngọăt và

+ Miền Bắc: hoàn toàn giải phóng và đi theo con đường CM XHCN

+ Miền Nam: đế quốc Mỹ tìm mọi cách thế chỗ của Pháp ở miền Nam

VN, với âm mưu từng buớc biến miền Nam thành căn cứ quân sự vàthuộc địa kiểu mới ở Đông Nam Á để tấn công và thôn tính miền Bắc

Điều này đòi hỏi Đảng ta phải đề ra đường lối CM đúng đắn, phùhợp với tình hình mới Quá trình hình thành phát triển và hoàn thiệnđường lối CM miền Nam từ 1954 – 1975 được chia thành 04 giai đoạn

Giai đoạn này, đế quốc Mỹ thực hiện “Chiến tranh đơn phương”,

Mỹ thực hiện thanh trừng nội bộ, xây dựng lực lượng cảnh sát, quânđội, tiến hành các chiến dịch “tố cộng”, “diệt cộng”, ly khai, đàn áp dãman các phong trào yêu nước, tiến bộ ở miền Nam Tình hình CM miềnNam rơi vào thời điểm vô cùng khó khăn

Trước tình hình đó, Đảng ta đã từng bước đề ra đường lối CM :

● Tại Hội nghị lần 6 BCH TW khóa II (từ 15/7 đến 17/7/1954) Đảngnhận định “Hiện nay đế quốc Mỹ ….đang trở thành kẻ thù chính và trựctiếp của nhân dân Đông Dương, cho nên mọi việc của ta đều nhằm

● Ngày 6/9/1954, Bộ chính trị ra Chỉ thị về tình hình mới và nhiệm

● Đấu tranh đòi thi hành hiệp định Giơnevơ;

● Chuyển hướng công tác vừa che dấu lực lượng, vừa lợidụng

● Đoàn kết, tập hợp… đòi tự do, dân chủ… tổng tuyển cử

CM miền Nam chuyển từ đấu tranh vũ trang quân sự sang đấu tranh

● Tháng 6/1954, Bí thư xứ ủy Nam bộ (đ/c Lê Duẩn) dự thảo đềcương CMVN ở miền Nam làm sáng tỏ một số vấn đề về lý luận và thực

● Hội nghị lần 10 BCH TW khóa II (tháng 09/1956) đề ra 4 công táclớn:

● Củng cố miền Bắc làm cơ sở cho đấu trang thống nhất nứơcnhà

● Giữ vững và phát triển CM miền Nam

● Giữ vững và phát triển quan hệ Bắc – Nam

● Đấu tranh ngoại giao đòi thi hành hiệp định Giơnevơ

● Hội nghị lần 13 BCH TW khóa II (tháng 12/1957), Đảng ta nhậnđịnh “… chấp hành 2 chiến lược CM: CM dân tộc dân chủ nhân dân và

● Đến Hội nghị lần 15 BCH TW khóa II (tháng 1/1959), đường lối

CM miền Nam đã được hoàn chỉnh, phản ánh đúng nhu cầu của lịch sử,đáp ứng nguyện vọng bức thiết của nhân dân miền Nam, giải quyết kịpthời yêu cầu phát triển của CM miền Nam BCH TW Đảng ra NQ về CM

● Xác định nhiệm vụ trước mắt: đoàn kết toàn dân… chống đếquốc Mỹ… đánh đổ… Ngô Đình Diệm tay sai, thực hiện độclập dân tộc, thống nhất nước nhà

● Con đường phát triển cơ bản của CM miền Nam: khởi nghĩagiành chính quyền về tay nhân dân

● Thành lập Mặt trận thống nhất riêng cho miền Nam, có

+ Nhiệm vụ cơ bản là giải phóng miền Nam khỏi ách thống trị đế

quốc và phong kiến,… hoàn thành CM dân tộc dân chủ nhân dân

+ Con đường phát triển cơ bản của CM miền Nam: …đấu tranhchính trị của quần chúng là chủ yếu kết hợp với đấu tranh vũtrang…

(xem thêm nội dung chi tiết tại câu 24 – tài liệu hỏi đáp)

● Với đường lối CM miền Nam được đề ra tại Hội nghị lần 15 vàĐại hội Đảng lần III, các cuộc khởi nghĩa đã diễn ra liên tục: ngày17/1/1960, nhân dân các xã huyện Mỏ Cày tỉnh Bến Tre đồng loạt nổidậy… đập tan bộ máy chính quyền Mỹ - ngụy ở cơ sở, phong trào “đồngkhởi” lan rộng các tỉnh Tây Ninh, Mỹ Tho, Tân An, Trà Vinh,… đến cuốinăm 1960, phong trào “đồng khởi” về cơ bản làm tan rã bộ máy chínhquyền của địch ở cơ sở nông thôn toàn miền Nam

Phong trào “đồng khởi” đã giáng một đòn bất ngờ vào chế độ

Mỹ Diệm ở miền Nam, đánh bại âm mưu “chiến tranh đơn phương”, đếquốc Mỹ ở vào tình thế lúng túng buộc phải thay đổi chiến lược đối phó

Thắng lợi của phong trào “đồng khởi” đã tạo bước ngoặt chuyển

CM miền Nam từ thế giữ gìn lực lượng sang thế tiến công, chuyển sang

Giai đoạn này, đế quốc Mỹ thực hiện kiểu chiến tranh “chiếntranh đặc biệt” với đặc điểm là dùng quân đội tay sai làm công cụ chiếntranh, với mục tiêu là càn quét, lập “ấp chiến lược”, bình định miềnNam trong vòng 18 tháng bằng kế hoạch Xtalây-Taylo

● Tháng 1-1961 Bộ chính trị chủ trương “chuyển từ khởi nghĩasang chiến tranh cách mạng, từng bước đưa đấu tranh vũ trang lên

● Tháng 10/1961, TW cục miền Nam được thành lập để trực tiếp

chỉ đạo CM miền Nam, theo đó:

● Đẩy mạnh xây dựng lực lượng cả quân sự, lẫn chính trị trên

● Phương châm “hai chân, ba mũi, ba vùng”

● Nguyên tắc “ Đảng bám dân, dân bám đất, du kích bám địch”

Kết quả: nhiều phong trào đấu tranh diễn ra liên tục, sôi nổi khắpmiền Nam, đánh bại cuộc càn quét của Mỹ - ngụy tại Ấp Bắc (MỹTho) (2/1/1963),… ngụy quyền Sài Gòn khủng hoảng trầm trọng,liên tục đảo chính lật đổ lẫn nhau, đứng trước nguy cơ sụp đổ

● Tháng 9/1964 Bộ Chính trị cử Đại tướng Nguyễn Chí Thanh vàmột số tướng lĩnh cao cấp tăng cường chỉ đạo cho CM miền Nam

Đông Xuân 1964-1965, các chiến lược An Lão (Bình Định), Bình Giã(Bà Rịa), Ba Giai (Quãng Ngãi), Đồng Xoài (Phước Long) liên tiếp diễn

ra và giành thắng lợi đã làm phá sản chiến lược “chiến tranh đặcbiệt”

Thắng lợi chiến lược “chiến tranh đặc biệt” của đế quốc Mỹ đãtạo ra bước ngoặt mới, đó là CM miền Nam vừa giữa được quyền chủđộng, tạo thế trận mới cho CM vừa đẩy Mỹ và ngụy quyền tay sai rơivào thế bị động chiến lược trên toàn chiến trường miền Nam

Giai đoạn này, đế quốc Mỹ thực hiện kiểu chiến tranh “chiếntranh cục bộ” trong chiến lược “phản ứng linh hoạt” của Mỹ, với đặcđiểm là có mặt trực tiếp quân Mỹ trên chiến trường, Mỹ dự định trong

18 tháng sử dụng sức mạnh quân sự để bình định miền Nam, có đến 54vạn quân Mỹ và 7,2 vạn chư hầu vào miền Nam VN và tăng cường chiến

● Tại hội nghị lần thứ 11 BCH TW khóa III nêu rõ “ tranh thủ thời

cơ, tập trung lực lượng… giành thắng lợi quyết định ở miền Nam… sẵn

các trận chiến thắng Núi Thành (26/5/1965), Vạn Tường (8/1965),

● Tại hội nghị lần thứ 12 BCH TW khóa III nhận định “…lực lượng sosánh giữa ta và địch vẫn không thay đổi lớn… giữ vững và phát triển thếchiến lược tiến công” quân và dân miền Nam đã làm thất bại 2 cuộcphản công chiến lược mùa khô 1965-1966 và 1966-1967 của Mỹ - ngụy,175.000 quân Mỹ - ngụy và chư hầu bị loại khỏi vòng chiến đấu CMmiền Nam tạo được thế chiến lược mới

● Hội nghị lần thứ 13 BCH TW khóa III quyết định mở mặt trậnngoại giao nhằm tranh thủ sự ủng hộ của quốc tế

● Hội nghị lần thứ 14 BCH TW khóa III ban hành NQ “…tổng côngkích và tổng khởi nghĩa, giành quyết định thắng lợi cho sự nghiệp chống

cuộc tổng tiến công và nổi dậy Mùa Xuân 1968 của quân và dân tà đãlàm tan rã 15 vạn quân địch (trong đó có 4 vạn quân Mỹ), 600 ấp chiếnlược, giải phóng thêm 100 xã với 1,6 triệu dân

Cuộc tổng tiến công và nổi dậy Mùa Xuân 1968 là một đòn chiếnlược đánh vào tận hang ổ kẻ thù, làm phá sản chiến lược “chiến tranhcục bộ” của đế quốc Mỹ, làm đảo lộn thế chiến lược của địch, làm lunglay ý chí xâm lược của đế quốc Mỹ, buộc chúng phải xuống thang chiếntranh và ngồi đàm phán với VN tại Hội nghị Pari

Sau thất bại của chiến lược “chiến tranh cục bộ”, đế quốc Mỹ có

sự thay đổi lớn về người cầm đầu chính quyền, R.Nichxơn lên làm tổngthống Chúng vạch ra kế hoạch chiến tranh mới tại VN là “VN hóa chiếntranh” nhằm mục tiêu mở rộng, quốc tế hóa cuộc chiến tranh và dùngchính sách thâm độc “dùng người Việt đánh người Việt”

● Ngày 2/9/1969, chủ tịch HCM qua đời, cả nước quyết tâm thựchiện Di chúc của Người là đánh thắng giặc Mỹ, thống nhất đất nước

● Hội nghị lần thứ 18 BCH TW khóa III (tháng 1/1970) đề ra nhiệm

vụ trước mắt “đẩy mạnh cuộc kháng chiến trên tất cả các mặt, vừa tấn