HỌC VIỆN NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM PHẠM THẾ BẢO GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ KINH TẾ TRONG SẢN XUẤT CÀ PHÊ ARABICA CỦA HỘ NÔNG DÂN Ở TỈNH SƠN LA Ngành: Phát triển Nông thôn Mã ngành: 60.62.01.16 Người hướng dẫn khoa học: TS Hoàng Vũ Quang NHÀ XUẤT BẢN ĐẠI HỌC NÔNG NGHIỆP - 2016 LỜI CAM ĐOAN Tơi xin cam đoan cơng trình nghiên cứu riêng tơi, kết trình bày luận văn trung thực, khách quan chưa cơng bố cơng trình khác Tơi xin cam đoan giúp đỡ cho việc thực luận văn cám ơn, thơng tin trích dẫn luận văn ghi rõ nguồn Hà Nội, ngày tháng năm 2016 Tác giả luận văn Phạm Thế Bảo i LỜI CẢM ƠN Luận Văn hồn thành kết q trình học tập nghiên cứu lý luận tích lũy thực tế tác giả Tơi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc TS Hồng Vũ Quang – Phó Viện Trưởng Viện Chính Sách & Chiến Lược PTNN-NT, người Thầy tận tình giúp đỡ tơi hồn thành luận văn Tơi xin cảm ơn đồng chí Bùi Tuấn Anh - Cán Trung tâm Phát Triển Nông Thôn xử lý số liệu luận văn Tôi xin chân thành cảm ơn Ban Lãnh đạo đồng nghiệp quan Trung tâm Phát Triển Nơng Thơn, Bộ mơn Phân Tích Định Lượng, Khoa Kinh tế & PTNT giúp đỡ tơi q trình học tập hồn thiện luận văn Cuối tơi xin chân thành cảm ơn đến lãnh đạo phòng nơng nghiệp huyện Mai Sơn, Thuận Châu Thành Phố Sơn La, lãnh đạo UBND xã Hua La, Chiềng Cọ, Chiềng Pha, Bon Phặng, Chiềng Mung, Chiềng Ban, hộ nông dân sản xuất cà phê thuộc vùng cung cấp đầy đủ thông tin cách xác để giúp tơi đưa phân tích đắn Hà Nội, ngày tháng năm 2016 Tác giả luận văn Phạm Thế Bảo ii MỤC LỤC Lời cam đoan i Lời cảm ơn ii Mục lục iii Danh mục chữ viết tắt vi Danh mục bảng vii Danh mục hình viii Danh mục hộp viii Trích yếu luận văn ix Thesis abstract xi Phần Mở đầu 1.1 Tính cấp thiết đề tài 1.2 Mục tiêu nghiên cứu 1.2.1 Mục tiêu tổng quát 1.2.2 Mục tiêu cụ thể 1.3 Câu hỏi nghiên cứu 1.4 Đối tượng phạm vi nghiên cứu 1.4.1 Đối tượng nghiên cứu 1.4.2 Đối tượng thu thập thông tin (đối tượng điều tra) 1.4.3 Phạm vi nghiên cứu 1.5 Những đóng góp mới, ý nghĩa thực tiễn Phần Cơ sở lý luận thực tiễn 2.1 Cơ sở lý luận 2.1.1 Đặc điểm hộ nông dân sản xuất cà phê arabica 2.1.2 Khái niệm hộ, hộ nông dân kinh tế hộ 2.1.3 Hiệu kinh tế yếu tố ảnh hưởng đến hiệu kinh tế 2.1.4 Ý nghĩa việc nâng cao hiệu kinh tế 21 2.2 Cơ sở thực tiễn 21 2.2.1 Tình hình sản xuất cà phê giới 21 2.2.2 Tình hình sản xuất arabica việt nam 24 iii 2.2.3 Bài học kinh nghiệm nước sản xuất giới nâng cao hiệu kinh tế sản xuất cà phê 25 2.2.4 Các cơng trình nghiên cứu liên quan đến hiệu kinh tế sản xuất cà phê Việt Nam 27 2.2.5 Chính sách hỗ trợ phát triển cà phê arabica 29 Phần Phương pháp nghiên cứu 32 3.1 Đặc điểm địa bàn nghiên cứu 32 3.1.1 Vị trí địa lý 32 3.1.2 Địa hình, thổ nhưỡng 33 3.1.3 Đất đai 34 3.1.4 Khí hậu 36 3.1.5 Đặc điểm kinh tế, văn hóa – xã hội 36 3.1.6 Những thuận lợi khó khăn sản xuất cà phê arabica 38 3.2 Phương pháp nghiên cứu 39 3.2.1 Chọn điểm nghiên cứu chọn mẫu điều tra 39 3.2.2 Phương pháp thu thập thông tin 39 3.2.3 Phương pháp tổng hợp xử lý liệu 40 3.2.4 Phương pháp phân tích thơng tin 40 3.2.5 Hệ thống tiêu nghiên cứu 41 Phần Kết nghiên cứu thảo luận 44 4.1 Tình hình sản xuất cà phê arabica sơn la 44 4.2 Đặc điểm sản xuất hộ 47 4.2.1 Nguồn lực sản xuất 47 4.2.2 Diện tích sản xuất sản lượng 49 4.3 Hiệu kinh tế sản xuất cà phê arabica hộ nông dân 52 4.3.1 Kết sản xuất cà phê arabica hộ nông dân 52 4.3.2 Các yếu tố ảnh hưởng đến suất 53 4.3.3 Hiệu kinh tế sản xuất cà phê arabica hộ 73 4.3.4 Các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu kinh tế sản xuất cà phê arabica hộ nông dân 79 4.4 Những thuận lợi khó khăn sản xuất cà phê arabica sơn la 84 iv 4.4.1 Thuận lợi 84 4.4.2 Khó khăn 85 4.5 Một số giải pháp nâng cao hiệu kinh tế sản xuât cà phê arabica hộ nông dân 86 4.5.1 Một số quan điểm phát triển 86 4.5.2 Một số giải pháp nâng cao hiệu kinh tế 87 Phần Kết luận kiến nghị 94 5.1 Kết luận 94 5.2 Kiến nghị 95 Tài liệu tham khảo 96 Phụ lục 99 v DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT Chữ viết tắt : Nghĩa tiếng việt BTC : Bộ Tài Chính BVTV : Bảo vệ thực vật CP : Chính phủ GO : Giá trị sản xuất HTX : Hợp tác xã IC : Giá trị trung gian ICO : Tổ chức cà phê Thế giới KHCN : Khoa học công nghệ KHKT : Khoa học kỹ thuật KT – XH : Kinh tế - Xã hội NĐ : Nghị định NHNN : Ngân hàng Nhà nước NN & PTNT : Nông nghiệp phát triển nông thôn PTNN – NT : Phát triển nông nghiệp – nông thôn QĐ : Quyết định TBKT : Tiến kỹ thuật TCN : Tiêu chuẩn ngành TP : Thành phố TT : Thông tư TTg : Thủ tướng UBND : Ủy ban nhân dân USDA : Bộ Nông nghiệp Mỹ VA : Giá trị gia tăng VietGAP : Thực hành nông nghiệp tốt vi DANH MỤC BẢNG Bảng 2.1 Sản lượng cà phê nước hàng đầu Thế giới 22 Bảng 2.2 Số lượng nước nhập cà phê Thế giới 23 Bảng 2.3 Diện tích trồng cà phê Arabica Việt Nam 25 Bảng 3.1 Diện tích đất tỉnh Sơn La năm 2014 35 Bảng 3.2 Dân số tỉnh Sơn La theo giới tính khu vực 36 Bảng 4.1 Diện tích trồng cà phê Sơn La năm 2015 44 Bảng 4.2 Tình hình nguồn nhân lực hộ 47 Bảng 4.3 Trình độ văn hóa hộ khảo sát 48 Bảng 4.4 Năng suất cà phê tươi/ha/năm 53 Bảng 4.5 Nguồn gốc giống cà phê Arabica hộ nông dân sản xuất 54 Bảng 4.6 Năng suất trung bình địa bàn chia theo nguồn gốc giống 55 Bảng 4.7 Năng suất trung bình địa bàn chia theo mức độ làm cỏ 58 Bảng 4.8 Tỷ suất bón phân hộ điều tra 59 Bảng 4.9 Lượng phân bón sử dụng thời kỳ kiến thiết 60 Bảng 4.10 Lượng phân bón sử dụng thời kỳ kinh doanh (1 năm) 61 Bảng 4.11 Năng suất trung bình địa bàn chia theo tỷ lệ trồng xen 65 Bảng 4.12 Cách thức phòng trừ sâu bệnh hộ nông dân 68 Bảng 4.13 Tiêu chuẩn điều kiện tự nhiên cà phê địa bàn 70 Bảng 4.14 Bảng tiêu so sánh chất đất vùng khảo sát 72 Bảng 4.15 Chi phí thời kỳ kiến thiết bản/ha 74 Bảng 4.16 Chi phí thời kỳ kinh doanh năm 75 Bảng 4.17 Doanh thu nhóm hộ năm 2014 76 Bảng 4.18 Lợi nhuận nhóm hộ sản xuất năm 2014 77 Bảng 4.19 Hiệu kinh tế sản xuất cà phê hộ nông dân 78 vii DANH MỤC HÌNH Hình 3.1 Bản đồ hành tỉnh Sơn La 32 Hình 4.1 Biến động diện tích trồng cà phê Sơn La 45 Hình 4.2 Sản lượng cà phê nhân tỉnh Sơn La qua năm 46 Hình 4.3 Đặc điểm hộ khảo sát 49 Hình 4.4 Tỷ lệ đất trồng cà phê Arabica năm 2010 50 Hình 4.5 Tỷ lệ đất trồng cà phê Arabica năm 2014 51 Hình 4.6 Sản lượng cà phê vùng khảo sát 52 Hình 4.7 Thời vụ trồng cà phê địa bàn 56 Hình 4.8 Tỷ lệ tiến hành làm cỏ hộ khảo sát 57 Hình 4.9 Hình ảnh so sánh cà phê tưới ẩm không tưới ẩm 63 Hình 4.10 Tỷ lệ trồng xen Sơn La 64 Hình 4.11 Tỷ lệ tỉa cành nhóm hộ 67 Hình 4.12 Biến động giá cà phê Thế giới 82 DANH MỤC HỘP Hộp 4.1 Phân bón suất 59 Hộp 4.2 Hiệu kinh tế trồng xen huyện Mai Sơn 64 viii TRÍCH YẾU LUẬN VĂN Tên tác giả: Phạm Thế Bảo Tên luận văn: “Giải pháp nâng cao hiệu kinh tế sản xuất cà phê Arabica hộ nông dân tỉnh Sơn La” Ngành: Phát triển nông thôn Mã số: 60.62.01.16 Cơ sở đào tạo: Học Viện Nông nghiệp Việt Nam Đề tài “Giải pháp nâng cao hiệu kinh tế sản xuất cà phê Arabica hộ nông dân tỉnh Sơn La” thực từ tháng 10/2015 với mục tiêu nghiên cứu đề xuất giải pháp nâng cao hiệu kinh tế sản xuất cà phê Arabica hộ nông dân Sơn La, góp phần cải thiện thu nhập, xóa đói giảm nghèo nâng cao chất lượng sống hộ nông dân tỉnh Sơn La Có mục tiêu cụ thể bao gồm: Tổng quan sở lý luận yếu tố ảnh hưởng hiệu kinh tế sản xuất cà phê; đánh giá trạng sản xuất, yếu tố ảnh hưởng đến suất hiệu kinh tế sản xuất cà phê Arabica hộ nông dân Sơn La đề xuất giải pháp nhằm nâng cao hiệu kinh tế sản xuất cà phê Arabica hộ nông dân Sơn La Đề tài sử dụng phương pháp thống kê kinh tế bao gồm thống kê mô tả; thống kê so sánh; kiểm định giá trị “t” hai đuôi; phân tích phương sai ANOVA; phân tích tương quan (Correlation analysis) để phân tích yếu tố ảnh hưởng đến suất so sánh hiệu kinh tế sản xuất cà phê nhóm hộ Qua nghiên cứu, Sơn La tỉnh có điều kiện tự nhiên địa hình phù hợp với việc trồng, phát triển cà phê mang lại nguồn thu nhập cho nhiều hộ nông dân, đặc biệt hộ người đồng bào dân tộc Thái Nghiên cứu yếu tố ảnh hưởng đến suất cà phê trồng vùng Mai Sơn, Thuận Châu Thành phố Sơn La bao gồm yếu tố kỹ thuật: giống chất lượng giống; thời vụ; làm cỏ; bón phân; trồng xen; mật độ; tưới tiêu; tỉa cành tạo tán; sâu bệnh yếu tố điều kiện tự nhiên: nhiệt độ; ẩm độ; lượng mưa; chất đất Năng suất tươi vùng khảo sát khác huyện Mai Sơn có suất cao (15,67 tấn/ha), huyện Thuận Châu đạt suất thấp (9,23 tấn/ha) Thành phố Sơn La đạt 12,27 tấn/ha Năng suất nhóm hộ giàu trung bình có khác rõ ràng mức đầu tư, tác động vào yếu tố ảnh hưởng khác Năng suất nhóm hộ trung bình đạt bình quân 10,83 tấn/ha, hộ giàu có suất cao gấp 1,4 lần đạt 15.35 tấn/ha Tính hộ khảo sát ix PHỤ LỤC Phụ Lục 1: Hệ số tương quan NPK pwcorr yield npk, star (0.01) sig ob sid yield yield npk 1.0000 90 npk 0.5774* 0.0000 90 1.0000 90 Phụ Lục 2: Kiểm định khác biệt suất trung bình nhóm trồng xen không trồng xen Two-sample t test with equal variances Group Obs Mean Co Khong 65 24 combined 89 diff Std Err Std Dev [95% Conf Interval] 11.69231 14.45833 4717618 1.181039 3.803465 5.785884 10.74986 12.01517 12.63476 16.9015 12.4382 4833687 4.560091 11.47761 13.3988 -2.766026 1.054535 -4.862028 -.6700233 diff = mean(Co) - mean(Khong) Ho: diff = Ha: diff < Pr(T < t) = 0.0051 t = degrees of freedom = Ha: diff != Pr(|T| > |t|) = 0.0103 Ha: diff > Pr(T > t) = 0.9949 Phụ Lục 3: Hệ số tương quan mật độ trồng 99 -2.6230 87 Phụ Lục 4: Kiểm định khác biệt suất trung bình nhóm hộ tỉa cành không tỉa cành Two-sample t test with equal variances Group Obs Mean Std Err Std Dev [95% Conf Interval] co khong 80 10 12.8625 8.6 4980162 1.156623 4.454393 3.657564 11.87122 5.983536 13.85378 11.21646 combined 90 12.38889 4805049 4.55847 11.43414 13.34364 4.2625 1.468949 1.343273 7.181727 diff diff = mean(co) - mean(khong) Ho: diff = Ha: diff < Pr(T < t) = 0.9977 t = degrees of freedom = Ha: diff != Pr(|T| > |t|) = 0.0047 2.9017 88 Ha: diff > Pr(T > t) = 0.0023 Phụ Lục :Kiểm định khác biệt suất địa bàn nghiên cứu tabstat yield, by (huyen) f(%9.2f) Summary for variables: yield by categories of: huyen (Huy?n) huyen mean Mai Son Thuan Chau TP Son La 15.67 9.23 12.27 Total 12.39 Thuan Chau 0 05 15 TP Son La Density 05 15 Mai Son 10 20 30 N?ng su?t Density normal yield Graphs by huyen 100 10 20 30 Analysis of Variance SS df MS Source Between groups Within groups Total F 621.488889 1227.9 87 310.744444 14.1137931 1849.38889 89 20.7796504 Bartlett's test for equal variances: chi2(2) = Prob > F 22.02 0.9956 0.0000 Prob>chi2 = 0.608 Kruskal-Wallis equality-of-populations rank test huyen Obs Rank Sum Mai Son Thuan Chau TP Son La 30 30 30 1935.00 771.50 1388.50 chi-squared = probability = 33.099 with d.f 0.0001 chi-squared with ties = probability = 0.0001 33.356 with d.f Phụ Lục 6: Kiểm định suất khác loại hộ Kha giau 05 Density 15 Trung binh 10 20 30 N?ng su?t Density normal yield Graphs by poor (mức sống hộ thuộc nhóm nào) 101 10 20 30 Phụ Lục 7: Trường hợp phương sai Two-sample t test with unequal variances Group Obs Mean Trung bi Kha giau 59 31 combined 90 diff Std Err Std Dev [95% Conf Interval] 10.83051 15.35484 5374097 6918083 4.127922 3.851825 9.754766 13.94198 11.90625 16.7677 12.38889 4805049 4.55847 11.43414 13.34364 -4.52433 8760182 -6.273907 -2.774753 diff = mean(Trung bi) - mean(Kha giau) t = -5.1647 Ho: diff = Satterthwaite's degrees of freedom = 64.9061 Ha: diff < Pr(T < t) = 0.0000 Ha: diff != Pr(|T| > |t|) = 0.0000 Ha: diff > Pr(T > t) = 1.0000 Phụ Lục 8: Trường hợp phương sai không Two-sample t test with unequal variances Group Obs Mean Trung bi Kha giau 59 31 combined 90 diff Std Err Std Dev [95% Conf Interval] 10.83051 15.35484 5374097 6918083 4.127922 3.851825 9.754766 13.94198 11.90625 16.7677 12.38889 4805049 4.55847 11.43414 13.34364 -4.52433 8760182 -6.273907 -2.774753 diff = mean(Trung bi) - mean(Kha giau) t = -5.1647 Ho: diff = Satterthwaite's degrees of freedom = 64.9061 Ha: diff < Pr(T < t) = 0.0000 Ha: diff != Pr(|T| > |t|) = 0.0000 102 Ha: diff > Pr(T > t) = 1.0000 Phụ lục Phiếu thu thập thông tin hộ nông dân Tên người thực vấn:………………………………………………………… Ngày vấn: _ _/ _ _/ 2015 Tỉnh : Huyện : Thôn, bản, ấp : Mã hộ: THÔNG TIN CHUNG VỀ HỘ Chủ hộ :…………………………………………… Tuổi…… Số điện thoại Giới tính chủ hộ Nam Nữ Dân tộc (chủ hộ) Kinh Tày 3.Nùng Dao Thái Khác… Trình độ học vấn chủ hộ (Bằng cấp cao mà chủ hộ đạt được?) 01 Không qua trường lớp đào tạo 06 Dạy nghề dài hạn 02 Tiểu học 07 Trung học chuyên nghiệp 03 Trung học sở (THCS) 08 Cao đẳng 04 Trung học phổ thông (THPT) 09 Đại học trở lên 05 Dạy nghề ngắn hạn 10 Khác (ghi rõ)…………… Mức sống hộ thuộc nhóm (theo đánh giá cán địa phương): Nghèo Trung bình Cận nghèo Khá, giàu THU NHẬP VÀ ĐIỀU KIỆN SỐNG CỦA GIA ĐÌNH Thu nhập hộ/năm Code A B 2010 Tổng thu nhập hộ Triệu đ Trong đó: Triệu đ - Thu nhập từ sản xuất cà phê (lãi) - Thu nhập từ cà phê chiếm %/ tổng thu nhập hộ 103 % 2014 Thu nhập ông bà tăng hay giảm năm qua ? Tăng Giảm Thu nhập từ cà phê ông/bà năm qua tăng hay giảm? Tăng Giảm NGUỒN LỰC SẢN XUẤT CỦA HỘ Nhân lao động 10 Tổng số nhân hộ:………………………………(khẩu) 11 Số lao động hộ (từ 15 đến 60 tuổi):………………………… (lao động) 11a Tổng số lao động hộ thường xuyên tham gia trồng cà phê:………… (người) 12 Số lao động thuê để sản xuất cà phê .(lao động) Nếu thuế số tháng th: …………tháng./năm Cơng th lao động: ……………… đồng/ngày Đất đai: Hình thức sở hữu Thơng tin Code ĐVT 2010 2014 Sổ đỏ Sổ xanh Khơng sổ Tổng diện tích đất canh tác hộ m2 Diện tích đất cho trồng cà phê m2 Trong đó: Diện tích hộ tự có m2 Diện tích hộ th m2 13 Loại đất: Đất dốc tụ Đất đỏ Bazan Đất phù sa ngòi suối Đất Feralit Đất nâu đỏ Khác (ghi cụ thể) : ………… HOẠT ĐỘNG SẢN XUẤT CÀ PHÊ 14 Ơng/bà có biết cà phê xuất địa phương năm nào? 15 Ơng bà có (mảnh) trồng cà phê? (mảnh) 16 Tại gia đình ơng/bà lại lựa chọn trồng cà phê? Có nguồn thu nhập ổn định hàng năm Đã có nhiều kinh nghiệm Tham gia dự án địa phương Giá hấp dẫn 104 Được tư vấn kỹ thuật Hiệu kinh tế cao khác Lí khác (nêu rõ)…………… 17 Ông/bà bắt đầu trồng cafe từ nguồn gốc giống? Loại cà phê Code Tên giống Robusta (vối) Arabica (chè) Loại cà phê khác Năm trồng Nguồn gốc giống (*) Năng suất (*) Mua giống công ty giống/Đại lý; Mua giống hộ khác; Được cấp phát (chương trình/dự án) Tự chọn lọc giống/ươm giống; Khác 18 Cây giống ông bà trồng giống nào? Giống ghép Giống thực sinh (ươm từ hạt) 18a Nếu giống thực sinh theo ông/bà giống tốt cần đạt tiêu chuẩn gì? …………………………………………………………………………………… 18b Nếu giống ghép …………………………………………………………………………………… 19 Theo Ơng/bà giống cà phê có ảnh hưởng đến suất ? sao? …………………………………………………………………………………… 20 Thực hành sản xuất (a) Thời vụ trồng: Vụ xuân (tháng 1-3) Vụ thu (tháng 7-9) Vụ hè (tháng 4-6) Vụ đông (tháng 10-12) (b) Cách thức tiến hành trồng cà phê gia đình học hỏi từ đâu? (nhiều phương án trả lời) Từ kinh nghiệm sản xuất gia đình Được tập huấn Tự tìm hiểu từ tài liệu, sách, báo, tivi Học hỏi từ hàng xóm, người quen Khác: 21 Mật độ trồng:……………………………….cây/ha 22 Từ bắt đầu trồng đến có thay đổi quy trình kỹ thuật khơng? Có Khơng a Cụ thể thay đổi gì? (nhiều phương án trả lời) Thay đổi giống Thay đổi kỹ thuật chăm sóc Áp dụng tiêu chuẩn sản xuất (VietGap, hữu cơ, …) Tiêu chuẩn 4C cho cà phê Khác………………… 105 b Vì ơng/bà có thay đổi này? (nhiều phương án trả lời) Tăng suất, sản lượng Nâng cao chất lượng Giảm chi phí sản xuất Rút ngắn thời gian thu hoạch Đáp ứng nhu cầu thị trường Do chủ trương địa phương Do hỗ trợ (tham gia chương trình, dự án… Khác………… c Sự thay đổi tác động đến chất lượng cà phê? Chất lượng tốt d Chất lượng Sự thay đổi tác động đến tính đặc thù cà phê? Thay đổi hồn tồn e Ít thay đổi chất lượng Thay đổi số Khơng thay đổi Ơng bà đánh giá thay đổi tính đặc thù theo chiều hướng tốt hay không tốt? Tốt Khơng tốt Khơng đánh giá 23 Theo Ơng/ bà yếu tố ngoại cảnh ảnh hưởng đến suất cà phê ? Đất Nhiệt độ Ẩm độ Ánh sáng Lượng mưa Gió Độ cao Khác (ghi rõ)……… 24 Theo Ông/bà yếu tố ảnh hưởng tốt đến cà phê …………………………………………………………………………………… KỸ THUẬT CHĂM SÓC CÂY CÀ PHÊ Làm cỏ 25 Mức độ Ồng/bà thường tiến hành làm cỏ cho cà phê nào? Thường xuyên Thỉnh thoảng; lần/năm? Bất kỳ Không bao giờ, sao? 26 Ơng /bà có trồng xen khơng? Có Khơng 26a Nếu có gì? 27 Mục đích trồng xen ơng/bà gì? Tăng thu nhập Giữ ẩm cho đất Che bóng Chắn gió Khác (cụ thể)…………………… Bón phân 28 Ơng/bà bón phân định kỳ (theo tháng/năm) cho không? 28a Nếu có, Ơng/bà bón ………………….lần/năm Cụ thể: 106 Khơng Có Loại Phân Thời kỳ KTCB Code Ure Supe lân Lân nung chảy Kali NPK Phân Chuồng Phân hữu qua xử lý Phân khác Loại Phân Code Năm 1 Supe lân Lân nung chảy Kali NPK Phân Chuồng Phân hữu qua xử lý Phân khác Thời kỳ Kỹ thuật bón Số lượng bón Bón gốc (Kg/ha) Phun Khác… Năm Chi phí (1000 đ) Thời kỳ Kinh doanh Năm Ure Năm Năm … Năm … Thời kỳ bón 107 Kỹ thuật bón Bón gốc Phun Khác… Số lượng Chi phí (kg/ha) (1000 đ) 29 Theo ơng/bà bón phân có ảnh hưởng đến chất lượng cà phê khơng? Có Khơng Nếu có, ảnh hưởng nào? Tưới tiêu 30 Ông/bà thường tưới cà phê vào tháng nào? Vì sao? Thời tiết khơ hạn Cây hoa Khác(ghi rõ)………………… 31 Lượng nước chu kỳ tưới Loại Vườn Code Thời kỳ KTCB Thời kỳ KD Cả hai Lượng nước tưới Tưới phun Tưới gốc (m3/ha/lần) (m3/ha/lần) Chu kỳ tưới (ngày/lần) Nguồn nước sử dụng 32 Theo Ông/bà tưới tiêu có ảnh hưởng tới suất cà phê? Có, sao?………………………………………………………………………… Khơng, sao? …………………………………………………………………… 33 Ơng/bà có thường xun cắt tỉa cành tạo hình cho khơng? Có Khơng 33a Cơng việc cụ thể ( ghi rõ): Tỉa tuổi?………………… Thời điểm tỉa cành?…………………… Tỉa loại cành nào?………………………………………………………………… 34 Theo Ơng/bà việc cắt tỉa tạo cành có ảnh hưởng đến suất cà phê …………………………………………………………………………………………… 35 Phòng trừ sâu bệnh Mã Loại sâu bệnh Gỉ sắt Khô cành, khô Thối rễ … … Thời điểm gây hại (tháng nào?) Đặc điêm Biện pháp gây hại phòng trừ TỔNG 108 Chi phí mua thuốc BVTV (1000đ) 36 Việc phòng trừ sâu bệnh ơng/bà dựa ? Kinh nghiệm gia đình Hướng dẫn cán chuyên môn (?) Sách báo, đài, ti vi,… Hướng dẫn sở bán thuốc Khác…… 37 Ơng/bà có áp dụng hướng dẫn kỹ thuật phòng trừ sâu bệnh khơng? Khơng Có 38 Khó khăn gia đình việc phòng trừ sâu bệnh hại? Không biết bênh/biết thuốc Không phát kịp thời Phòng trừ khơng hiệu Khơng có kinh phí Chất lượng thuốc khơng đảm bảo Khác……………… Thu hoạch 39 Cà phê nhà ông/bà bắt đầu cho năm tuổi? tuổi (1 năm = tuổi) 40 Theo Ông/bà độ tuổi cho chất lượng tốt nhất? tuổi (1 năm = tuổi) 41 Cây cà phê Ông/bà khai thác năm cho chất lượng ổn định? năm 42 Ông/bà thường thu hoạch cà phê vào tháng mấy? tháng…………… 43 Theo Ông/bà thời gian thu thoạch có ảnh hưởng đến suất cà phê khơng? Vì sao? …………………………………………………………………………………… 44 Ơng/bà thu hoạch cà phê nào? Bằng tay Bằng máy thu hoạch 44a Nếu tay Hái chin xanh Hái chín Tách từ với hạt chưa chín chín nẫu Khác…………… 45 Tỷ lệ chín theo thu hoạch? % 46 Theo Ông/bà kỹ thuật thu hoạch có ảnh hưởng đến suất cà phê nào? …………………………………………………………………………………………… 47 Ông/bà Vận chuyển cà phê sau thu hoạch nào? …………………………………………………………………………………… 48 Sau thu hoạch hộ bảo quản nào? Vì sao? …………………………………………………………………………………… 49 Ơng/bà có phân loại loại sau thu hoạch khơng? Có Khơng 50 (Nếu có) Phân loại tiêu chí nào? Mức độ chín Tuổi Theo ngày thu hoạch Theo khu vực trồng 51 Ơng bà có trộn loại cà phê sau phân loại để đem tiêu thụ khơng? Có Khơng 109 TỔNG CHI PHÍ VÀ NGUỒN VỐN SẢN XUẤT 52 Chi phí sản xuất hộ theo thời kỳ Thời kỳ Kiến thiết (triệu đồng) Chi phí làm đất Cây giống Phân bón Tưới nước Lao động gia đình Lao động thuê mướn Dịch vụ máy (nếu có) Chi phí khác … Kinh doanh (triệu đồng) … TỔNG CHI PHÍ 53 Nguồn vốn để chi phí cho hộ sản xuất (/tổng diện tích hộ) Vốn tự có: triệu đồng Vốn vay: triệu đồng Trong đó: Vay từ ngân hàng: .triệu đồng, lãi suất %/năm Vay từ cá nhân, vay khác: .triệu đồng, lãi suất %/năm 54 Nếu vay vốn từ ngân hàng, ông bà gặp khó khăn gì? Thủ tục rườm rà, rắc rối Khác (ghi rõ)………………… Phải có tài sản chấp HOẠT ĐỘNG THƯƠNG MẠI CÀ PHÊ 55 Chủng loại sản phẩm bán gia đình ơng/bà? Bán đâu?: Bán cho ai? Hình thức bán Khối lượng (Kg) Tỷ lệ (%) Quả tươi Quả phơi héo (1-2 nắng) Bán cà phê thóc khơ Bán cà phê bóc vỏ trấu Cà phê nhân 110 Công ty Người thu gom Điểm thu gom Khác Thu mua vườn; Bán nhà Tại điểm tập kết Hộ tự mang bán Khác Giá bán/kg Biến động sản lượng cà phê hộ Code Chỉ tiêu Đơn vị Năm 2014 Thay đổi năm 2014 so với năm 2010 ? 1= Kém hơn, =Tương đương = Lớn Sản lượng cà phê tươi thu được/năm Tấn Doanh thu từ bán cà phê/năm Triệu đồng 55a Nguyên nhân thay đổi sản lượng bán …………………………………………………………………………………………… 55b Nguyên nhân thay đổi doanh thu …………………………………………………………………………………………… 56 Khách hàng ông bà đâu? Code Chỉ tiêu Đơn vị Năm 2014 Thay đổi năm 2014 so với năm 2010 ? 1= Tăng lên, =Ổn định = Giảm đi, 4= Mất hẳn Thị trường tỉnh % Thị trường tỉnh % Xuất % 57 Hình thức giao dịch nào? Theo hợp đồng Bán tự 58 Trước bán, hộ có phân loại chất lượng cà phê khơng? Có Khơng 58a Nếu KHƠNG 58b Nếu CĨ có loại cà phê:… 59 Ơng bà dựa vào tiêu chí để phân loại chất lượng cà phê? (nhiều phương án trả lời) Màu sắc cà phê Kích thước/trọng lượng cà phê Hình dáng cà phê Tuổi Khác (nêu rõ)……………………… 60 Việc phân loại chất lượng cà phê do: (nhiều phương án trả lời) Tự thấy cần phải phân loại (lý do:…………………………………………………) Theo yêu cầu người mua Khác: ……………… 61 Xu hướng giá bán cà phê ông bà vòng năm qua nào? Tăng mạnh Tăng nhẹ Giảm mạnh 111 Giảm nhẹ 61a Nguyên nhân: Ổn định …………………………………………………………………………………………… 62 Gia đình nắm thơng tin giá cà phê thơng qua nguồn nào? (nhiều phương án trả lời) Ti vi, đài, Báo, internet Tổ, nhóm (hộ tham gia Doanh nghiệp Chính quyền Thương lái Chợ Khuyến nông Khác Hàng xóm, họ hàng Liên kết 63 Ơng/bà có biết tổ chức/ hiệp hội cà phê địa phương khơng? Có Khơng 63a Nếu có, tổ chức/hiệp hội nào? 64 Ơng /bà có phải thành viên tổ chức/hiệp hội khơng? Có Khơng 64a Nếu có, tổ chức/hiệp hội nào? 65 Nếu khơng phải thành viên Ơng/bà có nhu cầu tham gia vào tổ chức/hiệp hội khơng? Có Khơng 65a Nếu có, sao? Giá bán cao Dễ bán Được hỗ trợ vốn, kỹ thuật Khác… 3.Được bảo hộ SP 65b Nếu khơng, sao? Khơng có lợi Thêm kinh phí đóng góp Khơng tin tưởng dự án Ý kiến khác… 66 Gia đình ơng/bà nhận hỗ trợ nào? Code Hỗ trợ Vốn Phân bón Kỹ thuật Giống 112 Chính quyền Doanh nghiệp Tổ chức/hiệp hội Chương trình/ DA Thị trường tiêu thụ Khác (ghi rõ): Khác (ghi rõ): 67 Gia đình ơng/bà có mong muốn đề xuất để phát triển thương hiệu cà phê Sơn La Hỗ trợ kỹ thuật Hỗ trợ kinh phí đầu tư Quản lý chất lượng sản phẩm Quảng bá sản phẩm Đầu cho sản phẩm Khác (ghi rõ)………………… KHÓ KHĂN VÀ ĐỀ XUẤT CỦA HỘ 68 Hiện gia đình gặp khó khăn việc sản xuất, tiêu thụ phát triển cà phê ? Đánh dấu X vào có Khó khăn Thời tiết Sâu, bệnh Bảo quản Thiếu kỹ thuật sản xuất Giá bán thấp Thị trường đầu không ổn định Bị cạnh tranh, ép giá Vốn Khác: 10 Khác: Xếp hạng yếu tố khó khăn (từ 1-3) 69 Định hướng phát triển cà phê năm tới hộ 1.Mở rộng diện tích trồng Giảm diện tích trồng 3.Áp dụng kỹ thuật Khơng trồng cà phê Sử dụng phân bón Trồng xen khác Định hướng khác (ghi rõ) 70 Ơng/bà có nhu cầu/đề xuất với địa phương để phát triển cà phê thời gian tới ? Xin cảm ơn Ông/Bà hợp tác giúp đỡ chúng tôi! 113 ... hiệu kinh tế sản xuất cà phê - Đánh giá hiệu kinh tế sản xuất cà phê Arabica hộ nông dân Sơn La - Phân tích yếu tố ảnh hưởng đến hiệu kinh tế sản xuất cà phê Arabica hộ nông dân Sơn La - Đề xuất. .. xuất cà phê; đánh giá trạng sản xuất, yếu tố ảnh hưởng đến suất hiệu kinh tế sản xuất cà phê Arabica hộ nông dân Sơn La đề xuất giải pháp nhằm nâng cao hiệu kinh tế sản xuất cà phê Arabica hộ nông. .. pháp nâng cao hiệu kinh tế sản xuất cà phê Arabica hộ nông dân tỉnh Sơn La thực từ tháng 10/2015 với mục tiêu nghiên cứu đề xuất giải pháp nâng cao hiệu kinh tế sản xuất cà phê Arabica hộ nông dân