TIỂU LUẬN MÔN: LỊCH SỬ BÁO CHÍ VIỆT NAM Đề tài: TÌM HIỂU VỀ NHÀ BÁO TRƯƠNG VĨNH KÝ VÀ NHỮNG ĐÓNG GÓP CỦA ÔNG CHO NỀN BÁO CHÍ VIỆT NAM GIAI ĐOẠN KHỞI THỦY. MỞ ĐẦU 1. Lí do chọn đề tài “ Báo chí là hiện tượng đa nghĩa, gắn bó chặt chẽ với các thành tố của kiến trúc thượng tầng và là một loại hình hoạt động nghề nghiệp sáng tạo, với tính chất chính trị xã hội rõ ràng” (Trích “Cơ sở lý luận báo chí”Tạ Ngọc Tấn). Trong lịch sử vận động lịch sử văn hóa nhân loại, báo chí ra đời khá muộn. Phải đến cuối thế kỉ XVI, đầu thế kỉ XVII, những tờ báo đầu tiên mới xuất hiện ở một số nước châu Âu. Có thể kể tên như tờ Niewe Tydigen ra đời năm 1605 ở Bỉ, tờ Aviso ở Đức năm 1609, ở Anh năm 1622, Pháp 1631, Tây Ban Nha 1641 và Mỹ 1690…. Trong khi đó, những kiệt tác văn học đã xuất hiện từ trước công nguyên, trước khi báo chí ra đời vài nghìn năm.( Iliat và Ôđixê của HoomeHy Lạp ra đời khoảng thế kỉ IXVIII TCN, hay Mahabharata bản anh hùng ca của Ấn Độ ra đời khoảng Thế kỉ V TCN). Báo chí ra đời và phát triển dưới sự tác động chi phối của nhiều yếu tố thống nhất và chặt chẽ với nhau. Chúng là tiền dề, là điều kiện cho sự nảy sinh, sự vận động của các bộ phận trong hệ thống báo chí, quy định quy mô, bản sắc và vai trò của báo chí đối với mỗi thời kì lịch sử, mỗi hình thái kinh tế xã hội. Các yếu tố chi phối ở đây, đầu tiên cần nói đến đó là nhu cầu thông khách quan của xã hội về giao tiếp thông tin, sau đó có thể kể đến đó là trình độ phát triển kinh tế, văn hóa xã hội và tính chất đặc thù của mỗi dân tộc; bên cạnh đó báo chí còn chịu tác động rất lớn từ sự phát triển của khoa học kĩ thuật, của giao lưu quốc tế, thể chế chính trị, hành lang pháp lí… Báo chí Việt Nam tuy mới phát triển trên hơn 1 thế kỉ nhưng thực sự đã có nhiều thành tựu, với những chặng đường lịch sử đáng ghi nhớ. Khoảng thời gian giữa 2 cuộc Thế chiến từ 19181939 là thời kì phát triển khá thịnh vượng đầu tiên của báo chí Việt Nam. Thời kì trước Cách mạng tháng Tám, báo chí phát triển với nhiều khuynh hướng khá phức tạp. Có khuynh hướng tiến bộ đấu tranh cho công bằng và sự phát triển của xã hội; có khuynh hướng cải lương, thỏa hiệp, xoa dịu mâu thuẫn xã hội; và cũng có khuynh hướng nô dịch làm công cụ phát ngôn cho chế độ thực dân thống trị. Tờ báo in bằng chữ Quốc ngữ xuất hiện vào giữa thế kỉ XIX, khởi đầu là tờ Gia Định báo (ra số đầu tiên vào ngày 141865) . Đây là phương tiện truyền thông đầu tiên hoàn toàn mới mẻ, làm cho tiếng Việt có cơ hội phổ biến trong dân, chấm dứt thời kỳ e dè, trì trệ mấy trăm năm về trước. Gia Định báo ban đầu hoàn toàn do Pháp điều hành, nhưng đến năm 1869, tờ báo được giao cho Trương Vĩnh Ký làm giám đốc, từ đây bắt đầu đánh dấu một bước phát triển lớn. Có thể nói, Trương Vĩnh Ký là nhà văn hóa lớn, người trí thức đầu tiên của Việt Nam dùng chữ quốc ngữ để làm báo và in sách. Vì vậy, đề tài này, tôi tiến hành nghiên cứu tìm hiểu về Trương Vĩnh Ký – người Việt Nam đầu tiên làm chủ bút, và những đóng góp của ông cho nền báo chí Việt Nam giai đoạn khởi thủy.
Trang 1TIỂU LUẬNMÔN: LỊCH SỬ BÁO CHÍ VIỆT NAM
Trang 2MỞ ĐẦU
1 Lí do chọn đề tài
“ Báo chí là hiện tượng đa nghĩa, gắn bó chặt chẽ với các thành tốcủa kiến trúc thượng tầng và là một loại hình hoạt động nghề nghiệp sángtạo, với tính chất chính trị xã hội rõ ràng” (Trích “Cơ sở lý luận báochí”/Tạ Ngọc Tấn) Trong lịch sử vận động lịch sử văn hóa nhân loại, báochí ra đời khá muộn Phải đến cuối thế kỉ XVI, đầu thế kỉ XVII, những tờbáo đầu tiên mới xuất hiện ở một số nước châu Âu Có thể kể tên như tờNiewe Tydigen ra đời năm 1605 ở Bỉ, tờ Aviso ở Đức năm 1609, ở Anhnăm 1622, Pháp 1631, Tây Ban Nha 1641 và Mỹ 1690… Trong khi đó,những kiệt tác văn học đã xuất hiện từ trước công nguyên, trước khi báochí ra đời vài nghìn năm.( Iliat và Ôđixê của Hoome-Hy Lạp ra đời khoảngthế kỉ IX-VIII TCN, hay Mahabharata- bản anh hùng ca của Ấn Độ ra đờikhoảng Thế kỉ V TCN) Báo chí ra đời và phát triển dưới sự tác động chiphối của nhiều yếu tố thống nhất và chặt chẽ với nhau Chúng là tiền dề, làđiều kiện cho sự nảy sinh, sự vận động của các bộ phận trong hệ thống báochí, quy định quy mô, bản sắc và vai trò của báo chí đối với mỗi thời kì lịch
sử, mỗi hình thái kinh tế- xã hội Các yếu tố chi phối ở đây, đầu tiên cầnnói đến đó là nhu cầu thông khách quan của xã hội về giao tiếp- thông tin,sau đó có thể kể đến đó là trình độ phát triển kinh tế, văn hóa- xã hội vàtính chất đặc thù của mỗi dân tộc; bên cạnh đó báo chí còn chịu tác độngrất lớn từ sự phát triển của khoa học kĩ thuật, của giao lưu quốc tế, thể chếchính trị, hành lang pháp lí…
Báo chí Việt Nam tuy mới phát triển trên hơn 1 thế kỉ nhưng thực sự
đã có nhiều thành tựu, với những chặng đường lịch sử đáng ghi nhớ.Khoảng thời gian giữa 2 cuộc Thế chiến từ 1918-1939 là thời kì phát triểnkhá thịnh vượng đầu tiên của báo chí Việt Nam Thời kì trước Cách mạngtháng Tám, báo chí phát triển với nhiều khuynh hướng khá phức tạp Có
Trang 3khuynh hướng tiến bộ đấu tranh cho công bằng và sự phát triển của xã hội;
có khuynh hướng cải lương, thỏa hiệp, xoa dịu mâu thuẫn xã hội; và cũng
có khuynh hướng nô dịch làm công cụ phát ngôn cho chế độ thực dânthống trị Tờ báo in bằng chữ Quốc ngữ xuất hiện vào giữa thế kỉ XIX,khởi đầu là tờ Gia Định báo (ra số đầu tiên vào ngày 1/4/1865) Đây làphương tiện truyền thông đầu tiên hoàn toàn mới mẻ, làm cho tiếng Việt có
cơ hội phổ biến trong dân, chấm dứt thời kỳ e dè, trì trệ mấy trăm năm vềtrước Gia Định báo ban đầu hoàn toàn do Pháp điều hành, nhưng đến năm
1869, tờ báo được giao cho Trương Vĩnh Ký làm giám đốc, từ đây bắt đầu
đánh dấu một bước phát triển lớn Có thể nói, Trương Vĩnh Ký là nhà văn
hóa lớn, người trí thức đầu tiên của Việt Nam dùng chữ quốc ngữ để làmbáo và in sách Vì vậy, đề tài này, tôi tiến hành nghiên cứu tìm hiểu vềTrương Vĩnh Ký – người Việt Nam đầu tiên làm chủ bút, và những đónggóp của ông cho nền báo chí Việt Nam giai đoạn khởi thủy
2 Lịch sử đề tài
Đây không phải là một đề tài mới, từ xưa đến nay đã có rất nhiềunhững công trình nghiên cứu của từ các giáo sư, tiến sỹ, các nhà sử gia…cho đến các bạn sinh viên Tuy nhiên, tôi chọn và làm đề tài này nhằm tổnghợp từ những điều đã có để rút ra vấn đề
3 Mục đích nghiên cứu
Trương Vĩnh Ký là nhà văn hóa lớn, người trí thức đầu tiên của ViệtNam dùng chữ quốc ngữ để làm báo và in sách Ông đã để lại một côngtrình đồ sộ, hàng trăm cuốn sách gồm sách dịch thuật, khảo cứu, sáng tácbằng chữ quốc ngữ và chữ Pháp Ông có một văn nghiệp lớn lao, nhưng
cuộc đời lại nhiều lần trở ngại và bị hiểu lầm đáng tiếc Tôi nghĩ rằng, hơn
lúc nào hết, ngày nay chúng ta đã có đủ điều kiện để nhìn nhận một cáchđúng đắn nhất, công bằng nhất về sự nghiệp văn hóa, văn học của Trương
Trang 4Vĩnh Ký Chính vì những lẽ trên, mặc dù còn nhiều khó khăn và hạn chế,nhưng tôi - với niềm cảm phục và yêu mến nhân vật lịch sử này - mạnh dạnthực hiện đề tài tìm hiểu đôi nét về “Trương Vĩnh Ký vànhững đóng gópcủa ông cho nền báo chí Việt Nam” Qua đó, tôi hy vọng phần nào pháchoạ đôi nét về chân dung, cuộc đời, sự nghiệp và những đóng góp lớn laocho báo chí đất nước của nhà văn hóa lớn, nhà ngôn ngữ học lỗi lạc Petrus
Ký, cùng với tờ báo đầu tiên của nền báo chí quốc ngữ và ghi nhận nhữngđóng góp của ông cho sự đổi mới và phát triển nền học vấn Việt Nam hiệnđại
4 Đối tượng nghiên cứu
Trong đề tài này, tôi chủ yếu nghiên cứu, tìm hiểu sâu về nhà báoTrương Vĩnh Ký Cụ thể về cuộc đời, sự nghiệp, những đóng góp to lớncủa ông cho nền báo chí Việt Nam Ngoài ra, trong đề tài này, tôi còn tìmhiểu đôi nét về tờ báo tiếng Việt đầu tiên là Gia Định báo, do Trương Vĩnh
Ký làm giám đốc
5 Phương pháp nghiên cứu
Trong quá trình nghiên cứu, tôi triệt để sử dụng phương pháp tổnghợp, phân tích, so sánh, dựa trên những tài liệu nghiên cứu để rút ra kếtluận
Trang 5PHẦN II : NỘI DUNG
I Tìm hiểu về nhà báo Trương Vĩnh Ký
1 Cuộc đời
Trang 6
Trương Vĩnh Ký
Ông là một nhà văn hóa sáng chói của Việt Nam vào cuối thế kỷ XIX Ông là một học giả tiên phong, chuyên tâm nghiên cứu học thuật, sáng lập nền báo chí Việt Nam và đóng vai trò khai sáng đối với văn học nước nhà.
- Ông sinh ngày 6-10-1837 tại tổng Minh Lý, huyện Tân Minh, tỉnhVĩnh Long Gia đình ông theo đạo Gia Tô, ông vốn tên Jean BaptisteTrương Chánh Ký, sau mới đổi là Trương Vĩnh Ký, thường gọi là Pétrus
Ký, hiệu là Sĩ Tải Ông là con thứ ba của quan lãnh binh Trương ChánhThi Người anh thứ hai là Trương Văn Sử cũng thông minh, sau ra làmquan được thăng lên chức đốc phủ sứ
- Khoảng năm 1839-1940 lãnh binh Trương Chánh Thi được lệnh lên trấnnhậm một vùng ở Nam Vang và mấy năm sau thì bị mất ở đó khi ông cònnhỏ tuổi Gia đình lâm vào cảnh túng thiếu, nhưng với lòng thương con, mẹ
Trang 7ông ngày đêm lam lũ, tần tảo quyết chí nuôi hai con ăn học.
- Lên 5 tuổi, ôngbắt đầu học chữ Nho với cụ Đồ Học, đồng thời được linhmục Tám, một linh mục người Việt thường lui tới thăm viếng gia đình
- Lên 8 tuổi, ông được Cổ Long, một linh mục người Pháp, đưa vào họctrường Dòng ở Cái Nhum Ba năm theo học ở đây, Ký đã khiến thầy và bạn
bè ngạc nhiên, nể phục vì trí thông minh và tính cần cù của hiếu học củamình Nhưng hoạn nạn lại đến, triều đình Huế tăng cường việc triệt hạ đạo,lùng sục những người theo đạo, nhất là các nhà truyền giáo Cổ Long phảilẩn trốn dắt theo ba tùy tùng, trong đó có học trò yêu là Trương Vĩnh Ký.Ròng rã mấy tháng trời băng rừng lội suối, thiếu ăn thiếu mặc, thầy trò Kýtrốn sang được đất Campuchia
- Năm 1849, Cổ Long xin ông vào học trường Pinhalu, một trường có nhiềuhọc sinh từ các nước Châu Á như Thái Lan, Miến Điện, Trung Hoa, NhậtBản, Lào đang theo học Chính nơi đây, trí thông minh xuất chúng của
Ký càng được nẩy nở Ông mê say các môn học và môn học nào cũng đạtxuất sắc, đặc biệt ông tỏ ra có năng khiếu về khoa ngôn ngữ học Cũng ởđây, ông học thêm được nhiều thứ tiếng như Khơmer, Lào, Thái, MiếnĐiện
- Năm 1851, ông nhận được một trong ba học bổng nhà trường cấp cho họcsinh ưu tú tiếp tục sang học ở trường đạo Pinang (Mã Lai) Cổ Long mộtlần nữa lại dẫn dắt học trò băng rừng lội suối, khi bằng voi, khi lội bộ vềSài Gòn, rồi tiếp tục bằng đường biển, lênh đênh gần 3 tháng nữa mới đếnnơi Năm 1852, ông vào trường thầy dòng của hội truyền giáo Viễn Đông,tức là trường Pinang (ở đảo Pinang Malaixia)
- Ở trường Pinang 6 năm (từ 15 đến 21 tuổi), Ký học các môn văn chương,khoa học, triết học, học chuyên ngữ Latinh và Hy Lạp Ông đã đạt đượcgiải thưởng xuất sắc về môn luận văn Latinh của vị Thống đốc nước Anh ởđảo này Ngoài ra, ông còn học thêm được các thứ tiếng Anh, Pháp, Ấn Độ
Trang 8và Nhật Ông nổi tiếng là người có trí nhớ phi thường Ngoài việc học thầnhọc, triết học ông bắt đầu học thêm ngôn ngữ Hy Lạp, Anh, Nhật, Hinđu.Trong một kỳ thi luận văn viết bằng chữ Latinh, đầu đề là "Đức Datô cóphải là Chúa không?", bài của ông đã được chấm giải nhất Một nhà nhiếpảnh người Anh là J Thomson đã từng đi du lịch nhiều nơi và viết quyển
"Mười năm du lịch Trung Quốc và Đông Dương" trong đó có đoạn đề cậpđến Pétrus Ký: "Là một ngoại lệ đáng kể trong những người bản xứ mà tôivừa giới thiệu nét đặc trưng với bạn đọc Ông đã học ở trường trung họcPenang và không bao giờ tôi quên được sự ngạc nhiên của tôi, khi tôi đượcngười ta giới thiệu với ông Ông nói chuyện với tôi bằng tiếng Anh rất hay,hơi có giọng Pháp, còn tiếng Pháp thì ông nói cũng không kém thuần thục
và thanh lịch Tiếng Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha, Ý cùg với nhiều thứ tiếngphương Đông đều là những thứ tiếng mà ông thông thạo Nhờ có vốn kiếnthức phi thường đó, ông có được địa vị cao Một hôm tôi đến thăm ông, tôithấy ông đang làm sách Phân tích so sánh các ngôn ngữ chủ yếu trên thếgiới, tácphẩm này đã khiến ông bỏ ra nhiều năm làm việc cần cù Chungquanh ông đầy đủ những quyển sách quý và hiếm mà ông đã tìm kiếm đượcmột phần ở châu Âu, một phần ở châu Á Buổi tối hôm ấy, có một giáo sĩ ởChợ Lớn đến gặp ông và khi chúng tôi sắp từ biệt, thì tôi nghe họ thảo luậnvới nhau bằng tiếng La tinh về vài đặc điểm thuộc về thần học La tinh làmột ngôn ngữ rất khó học, nhưng ông được giải thưởng về luận văn triếthọc viết bằng tiếng La tinh Do đó, Trương Vĩnh Ký nổi tiếng về môn triếthọc ở chủng viện Penang"
- Năm 1858, Trương Vĩnh Ký ra trường Còn đang phân vân giữa đường tuhành và đường đời thì nhận được tin thân mẫu qua đời, ông quyết định lênđường về quê cũ thọ tang mẹ và chấm dứt một quãng đời học sinh miệt màisách vỡ và kết quả lại hết sức rực rỡ
- Hơn hai mươi năm dính vào “hoạn lộ”, làm việc với chính quyền thực dân
Trang 9Pháp, làm việc với triều đình Huế, Trương Vĩnh Ký chưa bao giờ là một
“ông quan cai trị” chính cống, cũng chưa bao giờ là một nhà chính trịchuyên nghiệp Ông cũng gặp nhiều trắc trở trên con đường chính trị bất
- Năm 1866, Trương Vĩnh Ký được Pháp bổ nhiệm làm giám đốc trườngthông ngôn (Collège de Interprètes) và dạy tiếng Đông phương tại trườngnày
- Năm 1867, ông cho in Abrégé de grammaire Annamite (Ngữ pháp Việt
Nam yếu lược), chứng tỏ ông là người Việt đầu tiên viết sách ngữ pháp
- Tháng 9-1869, Thủy sư đô đốc Ohier ra nghị định bổ nhiệm Trương Vĩnh
Ký toàn quyền trông coi tờ “Gia định báo” mà trước đó do người Pháp
(Ernest Poteau) quản nhiệm Như vậy, ông là người Việt đầu tiên làm chủ
- Tháng 1-1872, Trương Vĩnh Ký được chuyển qua làm giám đốc trường sưphạm (Ecole Normale) Ông cũng có chân trong Hội đồng Châu thành ChợLớn, Hội đồng thành phố Sài Gòn
- Năm 1875, ông cho in tác phẩm Cours d' Histoire Annamite - 2 tập (Giáo
Trang 10trình lịch sử Annam) Học giả Pháp là Ernest Renan từ năm 1880 đã đánh
giá: "Trương Vĩnh Ký trình bày cho chúng ta biết một cách tường tận
những ý tưởng của người Việt nam và lịch sử của họ Người ta phải ngạc nhiên khi thấy trong cuốn sách Giáo trình lịch sử Annam của ông một tinh thần sáng suốt và một sự vô tư khách quan ít thấy ở những công trình có tính cách Á Đông Nhiều nước ở Châu Âu không có được cho trường học của họ một cuốn sách lược khảo có giá trị như cuốn sách của Trương Vĩnh
Ký" Với tác phẩm này, ông là người Việt đầu tiên viết sử Việt Nam
- Năm 1886, ông cho in tác phẩm Chuyện đời xưa lựa nhón lấy nhữngchuyện hay và có ích Sau này khi tái bản, người ta rút gọn lại là Chuyện
đời xưa, theo ông: "Người ta dùng sách này mà học tiếng thì lấy làm có
ích Vì trong ấy cách nói chính là cách nói Annam ròng" Với việc làm ấy,
ông là người Việt đầu tiên cho in sách bằng chữ Quốc ngữ.
- Sau khi Paul Bert mất (1886), ông chán việc chính trị, chán nản sự đố kỵcủa hai phía chính phủ, ông xin trở lại Sài Gòn làm giáo sư giảng dạy thổngữ Đông phương ở trường Hậu Bổ (Collège des AdministrateurStagiaires) và trường thông ngôn (Collège des Interpretes) Từ giai đoạnnày cho đến cuối đời, ông để hết tâm trí vào công việc nghiên cứu và trướctác
- Năm 1888, ông chủ trương tập san Thông loại khóa trình (Miscellanées),tất cả ra được 18 số, đình bản vào tháng 6-1989 vì thiếu vốn Như vậy,
Trang 11Trương Vĩnh Ký là người Việt Nam đầu tiên chủ trì tập san tư nhân để
- Ông mất đi trong bạo bệnh vào ngày 1-9-1898, lúc còn 62 tuổi và giữnhững công trình đang biên soạn dở dang Trên mộ ông có ghi những dòngchữ La tinh như muốn phân bua, nhắn nhủ với hậu thế: "Xin hãy thươngtôi, ít ra những bạn hữu của tôi", "Kiến thức của người có nó là nguồnsống", "Những ai sống và tin tôi sẽ không phải chết đời đời"
2 Sự nghiệp
2.1 Chức vụ, huân huy chương
Không những Trương Vĩnh Ký là một nhà văn tiền phong của nềnvăn học chữ quốc ngữ mà ông còn là một học giả rất nổi tiếng Trong quátrình hoạt động, ông đã đạt được các chức việc và huân huy chương:
- Nhận huy chương Dũng sĩ cứu thế của Tòa thanh La Mã ngày
“Thế giới thập bát văn hào”
- Trở thành hội viên Hội chuyên khảo về Văn hóa Á Châu ngày
Trang 12- Nhận Bắc Đẩu Bội Tinh đệ ngũ đẳng của Pháp ngày 4 tháng 8năm 1886.
- Nhận Hàn Lâm Viện đệ nhất đẳng của Pháp ngày 3 tháng 6năm 1887
- Nhận Hàn Lâm Viện đệ nhất đẳng của Hoàng Gia Cam Bốt
- Vua Đồng Khánh ban cho ông chức Hàn Lâm Viện Thị giánghọc sĩ
- Vua Khải Định bạn hàm Lễ Bộ Tham Tri
- Vua Bảo Đại ban hàm Lễ Bộ Thượng Thư
- Trước đây, tên của ông được Bộ Giáo Dục Việt Nam CộngHòa đặt cho một ngôi trường trung học lớn ở Sài Gòn, Sau năm 1975,trường này được đổi tên là trường Trung học Lê Hồng Phong
2.2 Một số tác phẩm
Với 119 tác phẩm (có tài liệu ghi 121), ta thấy Trương Vĩnh Ký cómột văn nghiệp đồ sộ, phong phú, đa dạng thể hiện sức viết cần mẫn cũngnhư tài năng hiếm có của ông
Khi biên soạn Tự điển văn học (1984), giáo sư Nguyễn Huệ Chi đã
hệ thống hóa trước tác của Trương Vĩnh Ký thành 6 loại như sau:
- Nghiên cứu về lịch sử, địa lý như: sử ký An Nam, sử ký Trung
Quốc, Tập giáo trình về địa lý Nam Kỳ ;
- Nghiên cứu về các bộ môn khác trong khoa học xã hội như:nghiên cứu so sánh tiếng nói, chữ viết, tín ngưỡng và tôn giáo của các dântộc Đông dương; Tổng luận về các lối chữ tượng ý, tượng hình theo ngữ
âm và theo vần a, b, c; nghiên cứu so sánh tiếng nói và chữ viết của bangành ngữ: phép lịch sự An Nam, Hát lý hò An Nam ;
- Biên soạn từ điển như: Từ điển Pháp Việt; Từ điển Pháp
-Hán - Việt; Từ điển địa lý An Nam; Từ điển danh nhân An Nam;
Trang 13- Dịch sách chữ hán như: Tứ thư; Sơ học vấn tâm; Tam tự kinh;
Tam thiên tự; Minh tâm bảo giám ;
- Sưu tầm, phiên âm truyện Nôm và tác phẩm cổ Việt Nam
như: Truyện Kiều, Phan Trần, Đại Nam quốc sử diễn ca, Văn tế nghĩa sĩ
Cần Giuộc ;
- Sáng tác thơ như: Bút ký ghi về Vương quốc Khơmer, chuyến
đi Bắc Kỳ năm Ất Hợi, thơ Tuyệt mệnh
II Tìm hiểu về đóng góp của ông với nền báo chí Việt Nam giai đoạn khởi thủy
1 Trương Vĩnh Ký – nhà báo tài ba.
Nổi tiếng là thần đồng, hiếu học, ngay từ bé Trương Vĩnh Ký đãthông thạo chữ Hán và quốc ngữ nên năm 1863, ông làm phiên dịch chophái đoàn nhà Nguyễn sang Pháp thương lượng chuộc ba tỉnh miền Đông
Về nước, ông tham gia hoạt động xã hội mạnh mẽ Năm 1886, TrươngVĩnh Ký cộng tác với Toàn quyền Paul Bert và có lúc dạy tiếng Pháp chovua Đồng Khánh Ít lâu sau, ông chán nản rút khỏi chính trường, chuyêntâm vào việc nghiên cứu khoa học nhân văn và ngôn ngữ
Bằng trí tuệ uyên bác, năng lực cảm nhận và sáng tạo cao, làm việcnhanh và nhạy bén, Trương Vĩnh Ký đã viết hơn 100 bộ sách và hàngnghìn bài viết gồm nhiều thể loại, nhiều ngành khoa học khiến ai cũng phảikinh ngạc Là nhà ngôn ngữ đầu tiên của Việt Nam, Trương Vĩnh Ký rấtcoi trọng, tin tưởng và phấn đấu cho tiếng Việt, đưa nó thành một ngôn ngữphổ biến, mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc Với lĩnh vực văn học quốcngữ, ông là một trong số ít người tiên phong, chủ trương thiết lập câu vănxuôi với tiếng An Nam ròng, câu văn trơn tuột như nói…
Ông cũng là một trong những nhà dịch thuật đầu tiên, nổi tiếng vớiviệc dịch các tác phẩm tiếng Hán, tiếng Pháp sang tiếng Việt nhưng đángnói nhất là vai trò quan trọng của Trương Vĩnh Ký trong lịch sử báo chí