Các tổ chức tài chính phị ngân hàng

Tuy các ngân hàng là tổ chức tài chính mà chúng ta thường giao dịch nhất, nhưng không phải tất cả các tổ chức tài chính đều chỉ là các ngân hàng. Giả sử bạn mua bảo hiểm của một công ty bảo hiểm, vay một món trả dần của một

Bài 9:

Các t ch c tài chính phi ngân hàng

Tài chính Phát tri n

H c k Xuân 2005

Các t ch c tài chính phi ngân hàng

Qu h u trí

Qu đ u t chung

Công ty b o

hi m

Các nhà

đ u t theo

t ch c

Công ty tài chính

Ngân hàng th ng m i

và các nhà đ u t theo t ch c

Ngân hàng nh n ti n g i

và tr lãi cho nh ng ng i

g i ti n.

Ngân hàng cho vay và tính lãi ng i đi vay

Các công ty b o hi m nhân

th hay qu h u trí nh n phí

b o hi m hay ti n góp

Các công ty b o hi m nhân

th hay qu h u trí đ u t kho n ti n nh n đ c vào

ch ng khoán và chia l i nhu n đ u t cho ch h p

đ ng b o hi m hay thành viên

c a qu h u trí d i hình th c

ti n tr th ng niên hay ti n

h u

Ngân hàng và các nhà đ u t theo t ch c đ u làm vai trò trung gian gi a ng i ti t ki m và ng i s d ng v n.

Ng i ti t

ki m

Ngân hàng

th ng m i

Ng i s

d ng v n

C.ty b.hi m nhân th

Qu h u trí

Qu đ u

t chung

Phí b o hi m

Ti n góp

Ch ng ch đ u t

u t vào ch ng khoán

Ngân hàng và các t

ch c đ u t đ u là các

t ch c trung gian gi a

ng i ti t ki m và ng i

s d ng v n.

Phân bi t NHTM và t ch c tài chính phi ngân hàng

Ngân hàng th ng m i

X Là t ch c nh n ti n g i

X Ph i t o l p d tr b t

bu c

X Có ch c n ng trung gian thanh toán

T ch c tài chính phi ngân hàng

X Là t ch c không nh n

ti n g i

X Không ph i t o l p d tr

b t bu c

X Không có ch c n ng trung gian thanh toán

So sánh ch c n ng

X X

K t h p r i ro

X X

X Thông tin

X X

X

L u gi giá tr

X X

X Chia nh

X X

Thanh kho n

X Thanh toán

Qu đ u t ,

qu h u trí

B o hi m

Ngân hàng

nh n ti n g i

Ch c n ng tài chính

S th ng tr c a các nhà đ u t theo t ch c

Các t ch c đ u t là nh ng ch s h u c phi u và trái phi u

l n nh t t i các n c phát tri n.

Các t ch c đ u t đang ngày càng có nhi u nh h ng trong tài chính doanh nghi p và qu n lý doanh nghi p.

13

7 4 2

N c khác

Nh t B n Châu Âu US

Tài s n c a nhà đ u t theo t ch c tính theo vùng n m 1996

GDP Tài s n ngân

hàng

Tài s n c a các nhà đ u

t theo t

ch c

Tài s n c a các nhà đ u t theo

t ch c M

n m 1996

Xem xét chi ti t h n v các t ch c tài chính phi ngân hàng

Qu h u trí Công ty b o hi m Công ty tài chính

Qu đ u t chung Huy đ ng ti n b ng cách bán các ch ng ch đ u t

u t v n huyđ ng vào các lo i ch ng khoán khác nhau

tr c ti p là:

X Các nhà đ u t nh khó đa d ng hóa do chi phí giao d ch

và chi phí tìm ki m.

X Thông qua qu đ u t , các nhà đ u t h ng l i nhu n trên c s đ u t s l ng l n, đa d ng hóa danh m c đ u

t ngay l p t c và t v n chuyên nghi p.

Qu đ u t có hình th c tín thác hay công ty do h i

đ ng qu n tr hay nh ng ng i đ c y thác đi u hành

Các lo i qu đ u t

Qu đ u t m

X Phát hành c phi u hay ch ng ch đ u t m i khi nhà đ u t đóng góp thêm ti n hay các c phi u hi n t i đ c thu h i khi nhà đ u t rút ti n ra

X Giá tr qu b ng v i giá tr th tr ng hi n t i c a t t c các kho n

đ u t c a qu

Qu đ u t đóng

X S l ng c ph n c đ nh.

X C ph n qu đ c mua bán trên th tr ng ch ng khoán và có th có

t ng giá tr th p h n giá tr tài s n ròng c a qu

Qu th đ ng

X C g ng theo sát ch s th tr ng ch ng khoán và do v y có chi phí

qu n lý th p h n.

Qu ch đ ng

X C g ng ho t đ ng t t h n th tr ng; và do v y có chi phí qu n lý cao h n.

B ng ch ng th c t : qu th đ ng th ng thành công trong vi c theo sát

th tr ng; nhi u qu đ u t ch đ ng ho t đ ng kém h n th tr ng.

Qu h u trí

Nh n đóng góp t ng i lao đ ng trong các doanh nghi p ho c khu v c nhà n c

u t ti n vào các lo i ch ng khoán.

Ti n đ c tr l i cho các thành viên c a qu d i hình th c ti n

h u.

m t s n c (ch ng h n nh M & Anh), chính ph có vai trò

h n ch trong ho t đ ng c a qu l ng h u Gánh n ng c a vi c

ho ch đ nh h u trí thu c v ng i lao đ ng m t s n c khác (ch ng h n nh Pháp & Ý), chính ph l i đóng vai trò tích c c.

Các ch ng trình l ng h u th ng đ c t ch c d i d ng qu tín thác.

X Ch doanh nghi p l p nên qu tín thác do m t ng i đ c y thác

qu n lý vì l i ích c a các thành viên c a qu

X Tài s n c a qu đ c tách r i kh i doanh nghi p tài tr và không

đ c th hi n trên b ng cân đ i k toán c a doanh nghi p.

Các lo i qu h u trí

Lo i qu truy n th ng

X L i ích thành viên đ c xác đ nh b ng các m c l ng cu i cùng.

X M c l ng này đ c g i là “l i ích đ c xác đ nh” hay “l ng cu i cùng”.

X Doanh nghi p và ng i lao đ ng hàng tháng đ u đóng góp vào

qu l ng h u

X Ng i đ c y thác có trách nhi m b o đ m r ng tài s n có c a

qu trang tr i đ c các tài s n n

X Doanh nghi p tài tr ch u r i ro còn l i; ch ng h n n u th tr ng

ch ng khoán s p đ thì tài s n có qu s gi m xu ng (so v i tài

s n n ), và doanh nghi p s đ c yêu c u ph i đóng góp thêm.

Lo i qu m i

X Ch có nh ng đóng góp c a doanh nghi p là xác đ nh

X Ti n h u cu i cùng ph thu c vào giá tr c a kho n đ u t khi ngh

h u

X N u các kho n đ u t c a qu ho t đ ng t t thì các thành viên c a

qu s giàu lên; n u không, h s nghèo đi.

Công ty b o hi m nhân th Huy đ ng ti n d i hình th c phí b o hi m

u t ti n vào các lo i ch ng khoán

H p đ ng b o hi m nhân th tr ti n vào m t ngày c đ nh và

do đó tr m t kho n ti n xác đ nh (hay g n k t vi c chi tr v i

k t qu đ u t ).

X Các công ty b o hi m nhân th v a th c hi n ch c n ng ti t ki m

v a th c hi n ch c n ng b o hi m

X Chúng ngày càng c nh tranh m nh v i các ngân hàng và qu đ u

t trong vi c huy đ ng ti n g i ti t ki m

B o hi m nhân th truy n th ng

X Tr b o t c th ng niên c đ nh.

X R i ro đ u t do các công ty b o hi m gánh ch u.

B o hi m nhân th ki u m i

X Tr b o t c kh bi n ( M ) hay h p đ ng b o hi m g n v i

ch ng ch đ u t ( Anh).

X Gi ng qu đ u t

B o hi m nhân th

óng góp c a b o hi m nhân th

doanh nghi p

Huy đ ng v n dài h n (phí b o hi m) và đ u t dài

h n (đ tr b o t c)

H th p áp l cđ i v i ngân sách nhà n c khi b o

hi m nhân th t nhân làm gi m s ph thu c quá

l n c a ng i dân vào h th ng b o hi m xã h i

u t c a b o hi m nhân th

nhàn r i:

b o hi m

V n nhàn r i = T ng d phòng nghi p v - Ti n tr

Các hình th c đ u t :

Ti n g i t i các t ch c tài chính khác Trái phi u chính ph

C phi u, trái phi u doanh nghi p Cho vay

y thácđ u t , kinh doanh b t đ ng s n,…

H n ch đ u t – Quy đ nh c a Vi t Nam

Ti n g i t i các t ch c tín d ng, trái phi u chính

ph , trái phi u doanh nghi p có b o lãnh: không h n

ch

C phi u doanh nghi p, trái phi u doanh nghi p không có b o lãnh, góp v n doanh nghi p: t iđa 50% v n nhàn r i

Kinh doanh b tđ ng s n, cho vay, y thác đ u t qua các t ch c tài chính khác: t i đa 40% v n nhàn

r i

Kinh t :

C u b o hi m nhân th t ng theo t l ti t ki m n i

theo thu nh p c a c u b o hi m l n h n 1)

L m phát cao làm gi m c u b o hi m (L m phát cao làm t ng tính không ch c ch n và khi n ng i đ u t chuy n h ng t i các đ u t ng n h n, có tính thanh kho n cao, thay vìđ u t vào b o hi m dài h n)

sâu tài chính: nh ng th tr ng tài chính mà

ng i dân có ít các l a ch n ti t ki m, m c đ thâm

nh p c a b o hi m nhân th có th r t cao

B o hi m nhân th – Các nhân t tác đ ng Dân s - xã h i:

C u b o hi m nhân th t ng khi c c u dân s thay

đ i theo h ng gia t ng t l ng i già

V n hóa, tôn giáo Giáo d c: trìnhđ giáo d c c a ng i dân t ng lên làm

t ng c u b o hi m (c nhân th và phi nhân th )

C c u h giađình: c u b o hi m cao trong nh ng xã

h i ch y u g m các h giađình đ n l ; ng c l i khi

h tr h n b o hi m

ô th hóa và công nghi p hóa d n t i chuyên môn hóa trong l c l ng laođ ng Chuyên môn hóa là t ng

r i ro khi công ngh , tình hình kinh t hay th hi u thay

đ i, t đó làm t ng c u b o hi m

hi m b ng cách mi n/gi m thu cho công ty b o hi m

b o hi m

qua các DNNN

d ch v b o hi m n iđ a

Công ty tài chính

Là t ch c tài chính phi ngân hàng có ch c n ng:

Trung gian tài chính Huy đ ng v n b ng các hình th c nh phát hành c phi u, tín phi u, trái phi u

s d ng v n huy đ ng đ đ u t , hùn v n và cho vay

Công ty tài chính không có ch c n ng:

Nh n ti n g i Trung gian thanh toán

Công ty tài chính Vi t Nam:

Công ty tài chính Sài Gòn (SFC) Công ty tài chính Seaprodex

M t s công ty tài chính tr c thu c các công ty l n nh công ty tài chính d u khí, cao su,

đ ng đ u tiên Vi t Nam trong vi c qu n lý qu đ u

t

Qu đ u t là m t t ch c tài chính trung gian phi

X Thu hút ti n nhàn r i t các t ch c tài chính, các qu h u trí, b o hi m, công đoàn …, doanh nghi p qu c doanh, ngoài qu c doanh, các cá nhân trong và ngoài n c

X u t ti n huy đ ng nh m mang l i l i nhu n h p pháp cao nh t và m c r i ro th p nh t

X L i nhu n thu đ c s chia l i cho nhà đ u t theo t l

v n đóng góp.

Qu VF1

u tiên huyđ ng v n t các pháp nhân và cá nhân

c giám sát ch t ch b i ngân hàng giám sát Vietcombank, công ty ki m toán Enrst & Young và UBCK NN

M c tiêu c a VF1:

X xây d ng danh m c đ u t cân đ i và đa d ng

X t i u hoá l i nhu n

X t i thi u hoá r i ro

X ph n l n đ u t vào các lo i ch ng khoán đang và s niêm

y t

X giúp các các đ n v mà qu đ u t vào tái c c u v m t tài chính, phát tri n h th ng qu n tr , nâng cao n ng l c

c nh tranh…, nh m t ng giá tr công ty

qua qu

u t tr c ti p

X Nhà đ u t t đ a ra chi n l c đ u t

X Ít có kh n ng đa d ng hoá danh m c đ u t

X Ch u r i ro cao khi th

tr ng hay công ty mình

đ u t có bi n đ ng x u

u t gián ti p qua qu

X Qu s thay nhà đ u t

đ a ra chi n l c đ u t

X Cho phép nhà đ u t đa

d ng hoá danh m c đ u

t và phân tán r i ro

X Ch u r i ro th p h n nh chi n l c đa d ng hoá

và đ c qu n lý đ u t

m t các chuyên nghi p

h n

u t ki u nào t t h n?

̌Qua qu đ u t

̌Tr c ti p

Các b c ti n hành đ u t vào qu VF1

phát hành ch ng ch qu , traođ i v i nhân viên t

v n tr c khi quy t đ nh đ u t

B c 2: đi n đ y đ các thông tin c n thi t vào Phi u

đ ng ký mua ch ng ch qu , chuy n ti n đ u t vào

B c 4: Nh n báo cáo và thông tin liên quan đ n

ho t đ ng c a qu theo đ nh k

c phân chia l i nhu n theo t l v n đóng góp

tr tài s n ròng c a qu = t ng giá tr tài s n và các

có liên quan

T ng giá tr tài s n c a qu bao g m:

X Giá tr các kho n đ u t c a qu

X C t c, l i t c và l i nhu n c a các kho n đ u t khác

X Lãi ti n g i ngân hàng và các kho n ti n ch a đ u t Hàng n m Ban đ i di n qu s quy t đ nh vi c phân chia l i nhu n c a qu d a trên giá tr t ng tài s n ròng và k t qu kinh doanh

Ngh a v c a nhà đ u t óng các kho n phí khi đ u t vào qu , bao g m:

X Phí đ ng ký mua ch ng ch qu , tính m t l n g p chung vào giá bán ch ng ch qu

X Phí th ng niên, bao g m phí qu n lý tr cho công ty VFM, phí l u ký, phí giám sát tr cho ngân hàng và phí hành chính

X Th ng ho t đ ng tr cho công ty VFM n u t l t ng

tr ng giá tr tài s n ròng c a qu do VFM qu n lý cao h n

ch s c n b n.

Kh n ng thanh kho n và thanh lý qu

ch ng khoán TP.HCM đ nhà đ u t có th giao

d ch, mua ho c bán nh giao d ch các lo i c phi u

Khi h t th i h n ho tđ ng c a qu , t ng s ti n thanh lý tài s n sau khi tr t t c các ngh a v n s

đ c thanh toán cho nhà đ u t t ng ng v i t l

s h u hi n t i c a nhàđ u t

Nh ng đóng góp c a qu trong vi c phát

Thu hút các nhà đ u t cá nhân - nh ng ng i ch a có đi u

ki n ti p xúc tr c ti p v i th tr ng ch ng khoán do h n ch

ki n th c, k n ng phân tích và quy mô v n Thu hút v n đ u t gián ti p t các nhà đ u t n c ngoài

a d ng hoá và chuyên nghi p hoá ho t đ ng đ u t góp ph n làm sôi đ ng th tr ng

Nâng cao trình đ và nh n th c c a t t c các thành ph n tham gia th tr ng

Hình thành m t c h i ngh nghi p m i - ngh qu n lý qu

….

Nam Dragon Capital Vietfund

Vina Capital Mekong Capital Prudential Fund

…