MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Khi xã hội càng phát triển thì vai trò của báo chí ngày càng quan trọng. Báo chí có vai trò to lớn trong sự nghiệp cách mạng do Đảng cộng sản lãnh đạo. Báo chí không chỉ là phương tiện chiếm ưu thế trong việc chuyển tải những nội dung thông tin xã hội mang tính phổ biến đến công chúng rộng lớn, báo chí không chỉ phản ánh những vấn đề quan trọng đang diễn ra trong đời sống xã hội, mà còn là phương tiện giáo dục góp phần nâng cao trình dộ nhận thức, tư tưởng, chính trị cho đến cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân. Báo chí giúp công chúng có nhận thức đúng đắn về chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước; có lối sống lành mạnh; có tri thức mới, có tính định hướng sâu sắc để làm cơ sở khẳng định cái đúng, phê phán cái sai, đi đến hành động tích cực, sáng tạo trong công việc cải tạo thực hiện, xây dựng xã hội mới càng ngày càng tốt đẹp và tiến bộ. Đồng thời, báo chí còn góp phần tích cực động viên, cổ vũ, thúc đẩy phong trào cách mạng của các tầng lớp nhân dân. Báo chí phục vụ nhu cầu thông tin của đại đa số quần chúng nhân dân là một phần của hệ thống báo chí của nước Cộng hoà Dân chủ nhân dân (CHDCND) Lào, có chức năng nhiệm vụ tuyên truyền, giáo dục và tổ chức quần chúng, đội ngũ cán bộ, người lãnh đạo Nhà nước là tiếng nói của Đảng Nhân dân Cách mạng (NDCM) Lào tới toàn bộ công dân. Báo chí ở Lào là phương tiện thông tin đại chúng thiết yếu của xã hội, nó có vai trò to lớn trong sự nghiệp cách mạng do Đảng Nhân dân Cách mạng lãnh đạo. Trong cuộc đổi mới đất nước dưới sự lãnh đạo của Đảng NDCM Lào, báo chí ở CHDCND Lào đã có sự phát triển toàn diện, khá phong phú cả về nội dung cũng như hình thức. Báo chí ở CHDCND Lào đã thực sự trở thành lực lượng xung kích trên mặt trận tư tưởng văn hóa, góp phần quan trọng vào việc đưa chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước tới đông đảo tầng lớp quần chúng nhân dân. Trong hệ thông báo chí ở nước CHDCND Lào, báo Viêng Chăn Mai là tiếng nói của Đảng bộ Thủ đô Viêng Chăn, có vị trí và vai trò đặc biệt. báo Viêng Chăn Mai là một tờ báo địa phương, luôn tuyên truyền, cổ động, tổ chức và giáo dục nhân dân thuộc các bộ tộc Lào vững bước vượt qua những gian nan thử thách, tiến bước từ thắng lợi này đến thắng lợi khác. Tờ báo có ảnh hưởng to lớn đến diện mạo của báo chí Lào nói chung và đến từng cơ quan báo chí của hệ thống báo chí ở nước CHDCND Lào nói riêng. Đây cũng là lý do chính để tác giả chọn nghiên cứu Khoá luận tốt nghiệp với đề tài “Lịch sử ra đời và phát triển của báo Viêng Chăn Mai”.
Trang 1MỤC LỤC
MỞ ĐẦU 1
CHƯƠNG I: LỊCH SỬ RA ĐỜI CỦA BÁO VIÊNG CHĂN MAI 6
1.1 Sự ra đời của báo Viêng Chăn Post tiền thân của báo Viêng Chăn Mai 6
1.2 Ý nghĩa lịch sử và bài học kinh nghiệm 10
CHƯƠNG II: BÁO VIÊNG CHĂN MAI TRONG THỜI KỲ GIẢI PHÓNG VÀ XÂY DỰNG ĐẤT NƯỚC 12
2.1 Báo Viêng Chăn Mai trong thời kỳ đổi mới 12
2.2 Ý nghĩa lịch sử và bài học kinh nghiệm 25
CHƯƠNG III: PHƯƠNG HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN CỦA VIÊNG CHĂN MAI 29
3.1 Thành tựu và những vấn đề đặt ra đối với báo Viêng Chăn Mai 29
3.2 Phương hướng và giải pháp nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả tổ chức và hoạt động của báo Viêng Chăn Mai 34
KẾT LUẬN 43
TÀI LIỆU THAM KHẢO 46
PHỤC LỤC………50
Trang 2MỞ ĐẦU
1 Tính cấp thiết của đề tài
Khi xã hội càng phát triển thì vai trò của báo chí ngày càng quan trọng.Báo chí có vai trò to lớn trong sự nghiệp cách mạng do Đảng cộng sản lãnhđạo Báo chí không chỉ là phương tiện chiếm ưu thế trong việc chuyển tảinhững nội dung thông tin xã hội mang tính phổ biến đến công chúng rộng lớn,báo chí không chỉ phản ánh những vấn đề quan trọng đang diễn ra trong đờisống xã hội, mà còn là phương tiện giáo dục góp phần nâng cao trình dộ nhậnthức, tư tưởng, chính trị cho đến cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân
Báo chí giúp công chúng có nhận thức đúng đắn về chủ trương, đườnglối, chính sách của Đảng và Nhà nước; có lối sống lành mạnh; có tri thức mới,
có tính định hướng sâu sắc để làm cơ sở khẳng định cái đúng, phê phán cáisai, đi đến hành động tích cực, sáng tạo trong công việc cải tạo thực hiện, xâydựng xã hội mới càng ngày càng tốt đẹp và tiến bộ Đồng thời, báo chí còngóp phần tích cực động viên, cổ vũ, thúc đẩy phong trào cách mạng của cáctầng lớp nhân dân
Báo chí phục vụ nhu cầu thông tin của đại đa số quần chúng nhân dân
là một phần của hệ thống báo chí của nước Cộng hoà Dân chủ nhân dân(CHDCND) Lào, có chức năng nhiệm vụ tuyên truyền, giáo dục và tổ chứcquần chúng, đội ngũ cán bộ, người lãnh đạo Nhà nước là tiếng nói của ĐảngNhân dân Cách mạng (NDCM) Lào tới toàn bộ công dân Báo chí ở Lào làphương tiện thông tin đại chúng thiết yếu của xã hội, nó có vai trò to lớn trong
sự nghiệp cách mạng do Đảng Nhân dân Cách mạng lãnh đạo
Trong cuộc đổi mới đất nước dưới sự lãnh đạo của Đảng NDCM Lào,báo chí ở CHDCND Lào đã có sự phát triển toàn diện, khá phong phú cả vềnội dung cũng như hình thức Báo chí ở CHDCND Lào đã thực sự trở thànhlực lượng xung kích trên mặt trận tư tưởng - văn hóa, góp phần quan trọng
Trang 3vào việc đưa chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhànước tới đông đảo tầng lớp quần chúng nhân dân.
Trong hệ thông báo chí ở nước CHDCND Lào, báo Viêng Chăn Mai làtiếng nói của Đảng bộ Thủ đô Viêng Chăn, có vị trí và vai trò đặc biệt báoViêng Chăn Mai là một tờ báo địa phương, luôn tuyên truyền, cổ động, tổchức và giáo dục nhân dân thuộc các bộ tộc Lào vững bước vượt qua nhữnggian nan thử thách, tiến bước từ thắng lợi này đến thắng lợi khác Tờ báo cóảnh hưởng to lớn đến diện mạo của báo chí Lào nói chung và đến từng cơquan báo chí của hệ thống báo chí ở nước CHDCND Lào nói riêng Đây cũng
là lý do chính để tác giả chọn nghiên cứu Khoá luận tốt nghiệp với đề tài
“Lịch sử ra đời và phát triển của báo Viêng Chăn Mai”.
2 Tình hình nghiên cứu đề tài
Ở nước CHDCND Lào, từ trước đến nay các tài liệu nghiên cứu về báochí còn rất hạn chế, nhất là về lịch sử báo chí Đây thực sự là một vấn đề hếtsức khó khăn đối với tác giả trong quá trình thu thập tư liệu phục vụ việcnghiên cứu đề tài này
Chỉ đến khi được sang học tập tại Học viện Báo chí và Tuyên truyền ởViệt Nam, tác giả khoá luận mới được tiếp cận nhiều công trình nghiên cứu
về lý luận báo chí và kỹ năng báo chí, trong đó có các vấn đề về lịch sử báochí Các công trình nghiên cứu do các học giả Việt Nam công bố đều đượcxuất bản một cách có hệ thống và theo trình tự khoa học, nhất là các côngtrình công bố kết quả nghiên cứu lịch sử báo chí trên thế giới cũng như ở ViệtNam, trong đó có nghiên cứu về báo chí của Lào Cụ thể:
- Luận văn Thạc sĩ Khoa học xã hội và nhân văn, Học viện Báo chí và
Tuyên truyền (năm 2004) của Đa Von Phom My Sít với đề tài: “Vai trò của
báo Pasaxôn Lào trong sự nghiệp xây dựng nước Công hoà Dân chủ Nhân dân Lào hiện nay” Luận văn đã chỉ ra những đóng góp to lớn, vai trò tiên
phong của báo Pasaxôn trong hệ thống báo chí nói riêng và trong toàn bộ các
Trang 4công cụ chính trị của Đảng, Nhà nước trong sự nghiệp xây dựng và phát triểnđất nước Lào trong tình hình thế giới đầy biến động
- Khoá luận tốt nghiệp Đại học báo chí, Chuyên ngành Báo in, Họcviện Báo chí và Tuyên truyền (năm 2006), của Aphone KhaoPhanh với đề tài:
“Cơ cấu bộ máy tổ chức của báo Pasaxôn” Khoá luận đã rút ra những đặc
điểm cơ bản về cơ cấu tổ chức hoàn thiện của báo Pasaxôn từ khi hình thànhvới các tờ báo tiền thân cho đến giai đoạn là một tờ Pasaxôn thống nhất như
hiện nay.
- Luận văn Thạc sĩ Truyền thông đại chúng, Học viện Báo chí và Tuyên
truyền (năm 2007) của May Mặn Mun Ty với đề tài: “Nâng cao chất lượng
hoạt động báo chí ở nước Cộng hoà Dân chủ Nhân dân Lào hiện nay” Luận
văn đã nêu bật những tồn tại, hạn chế của báo chí Lào nói chung hiện nay
Tuy nhiên, các tài liệu trên chưa đề cập sâu rộng dưới góc độ nghiêncứu lịch sử ra đời và phát triển của báo Viêng Chăn Mai, do vậy tác giảnghiên cứu đề tài này là hoàn toàn mới
3 Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
3.1 Mục đích nghiên cứu
Đề tài nghiên cứu lịch sử ra đời, sự hình thành và phát triển của báoViêng Chăn Mai dưới góc độ nghiên cứu lịch sử báo chí, từ đó đề xuất nhữnggiải pháp góp phần nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của báo ViêngChăn Mai trong thời gian tới
3.2 Nhiệm vụ nghiên cứu
- Tìm hiểu, phân tích tư liệu lịch sử liên quan đến lịch sử ra đời, sự hìnhthành và phát triển báo Viêng Chăn Mai;
- Khảo sát tại toà soạn báo Viêng Chăn Mai để có được những kết quảthực tế minh chứng về mặt lịch sử phát triển của báo;
- Khái quát thành tư liệu lịch sử và bài học kinh nghiệm từ báo ViêngChăn Mai trong quá trình hình thành, phát triển và những định hướng cho sựphát triển trong thời kỳ tới
Trang 54 Đối tượng và phạm vi nghiên cứu đề tài
4.1 Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu chính của đề tài là lịch sử hình thành và pháttriển của báo Viêng Chăn Mai - Cơ quan ngôn luận Sở Thông tin, Văn hóa và
Du lịch, Thủ đô Viêng Chăn nước CHDCND Lào
4.2 Phạm vi nghiên cứu
Nghiên cứu báo Viêng Chăn Mai từ khi ra đời đến nay (từ năm 1975đến nay) Cụ thể được phân kỳ theo từng giai đoạn phát triển chính sau:
- Từ 1975 đến 1986: Thời kỳ giải phóng, xây dựng đất nước;
- Từ 1986 đến nay: Báo Viêng Chăn Mai trong thời kỳ đổi mới
- Phương hướng giải pháp phát triểm của báo Viêng Chăn Mai
5 Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu
5.1 Cơ sở lý luận
Khóa luận dựa trên cơ sở nhận thức luận các vấn đề lý luận của chủnghĩa Mác - Lê nin; quan điểm, tư tưởng, pháp luật và các vấn đề về lý luậnbáo chí – truyền thông của Đảng và Nhà nước CHDCND Lào
5.2 Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp nghiên cứu tài liệu;
- Phương pháp nghiên cứu trường hợp (case stady);
- Phương pháp phân tích;
- Phương pháp thống kê;
- Phương pháp phỏng vấn sâu
6 Ý nghĩa lý luận và giá trị thực tiễn của khoá luận
6.1 Ý nghĩa lý luận
Khoá luận là tài liệu tham khảo cho các nhà nghiên cứu báo chí nóichung, báo chí ở nước CHDCND Lào nói riêng, nhất là đối với báo ViêngChăn Mai - Cơ quan ngôn luận của Sở Thông tin, Văn hóa và Du lịch, Thủ đôViêng Chăn nước CHDCND Lào Đồng thời, khoá luận còn là tài liệu tham
Trang 6khảo phục vụ công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ báo chí ở nước CHDCNDLào.
6.2 Giá trị thực tiễn
Khoá luận là tài liệu tham khảo về thực tiễn hoạt động báo chí cho các
cơ quan báo chí ở Lào nói chung, báo Viêng Chăn Mai nói riêng
7 Kết cấu của khoá luận
Ngoài phần Mở đầu, Kết luận, Phụ lục, Tài liệu tham khảo, khoá luận
có kết cấu gồm 3 chương, 6 tiết, 62 trang
Trang 7CHƯƠNG I:
LỊCH SỬ RA ĐỜI CỦA BÁO VIÊNG CHĂN MAI
(Giai đoạn từ năm 1975 đến năm 1986)
1 Sự ra đời của báo Viêng Chăn Post tiền thân của báo Viêng Chăn
Mai
Đất nước Lào đã trải qua lịch sử hàng ngàn năm đấu tranh dựng nước
và giữ nước Các bộ tộc sinh sống trên đất nước Lào có truyền thống đấutranh bảo vệ và xây dựng đất nước vẻ vang Qua bao nhiêu thăng trầm củalịch sử, đặc biệt là từ khi Chau Pha Ngum lãnh đạo đấu tranh thống nhất đấtnước thành Vương quốc Lan Xang (nước Triệu Voi) năm 1353 cho đến nay,dân tộc Lào đã phải trải qua những chặng đường đầy thăng trầm Dù ở thờiđại nào của lịch sử, nhân dân các bộ tộc Lào cũng ghi dấu ấn trên những trang
sử của đất nước có truyền thống yêu nước nồng nàn, tinh thần đoàn kết đấutranh bất khuất; truyền thống cần cù, sáng tạo trong lao động sản xuất cũngnhư bảo vệ đất nước
Các phương tiện truyền thông - báo chí là lực lượng xung kích trên mặttrận đấu tranh tư tưởng - văn hoá, là một bộ phận của cuộc cách mạng dưới dựlãnh đạo của Đảng NDCM Lào Nhận thức được tác dụng sâu rộng của truyềnthông - báo chí trong các chặng đường lãnh đạo cách mạng, từ thời kỳ đấutranh cách mạng dân tộc đến thời kỳ xây dựng đất nước, những người lãnh đạocủa Đảng và Nhà nước Lào luôn đặc biệt coi trọng lĩnh vực hoạt động này
Cuối thế kỷ XIX và những năm đầu thế kỷ XX, thực dân Pháp xâmlược, đặt nền móng cai trị và bóc lột lên đất nước Triệu Voi Đây là thời kỳlịch sử chứng kiến những cuộc đấu tranh quyết liệt của quần chúng công,nông ở Lào Từ đất Lào đã có hàng trăm thanh niên ra đi tìm đường cứu nước.Trước khi Đảng NDCM ra đời, trên đất Lào đã có nhiều tổ chức tiền thân của
Trang 8Đảng, cơ sở cách mạng rộng khắp, trở thành địa bàn và căn cứ hoạt động các
tổ chức của Đảng và Nhà nước
Do vị trí, đặc điểm về kinh tế, chính trị, quân sự, xã hội vào nửa thế kỷXIX, đầu thế kỷ XX, nước Lào đã trở thành một trong những trung tâm đấutranh cách mạng của cả thế giới Lịch sử còn ghi đậm, các sự kiện đấu tranhbảo vệ đất nước như:
1 Phong trào đấu tranh của nhân dân Trung Lào dưới sự lãnh đạo củaPho Ca Đuột (1901-1902);
2 Cuộc khởi nghĩa vũ trang của nhân dân Nam Lào dưới sự lãnh đạocủa Ông Kẹo và Ông Kôm Ma Đăm kéo dài 36 năm (1901-1937);
3 Cuộc đấu tranh của bộ tộc H’Mông ở các tỉnh Bắc Lào dưới sự lãnhđạo của Châu Pha Pắt Chay (1918-1922);
4 Phong trào đấu tranh của bộ tộc Lào Lử ở Mương Sinh 1918);
(1914-5 Phong trào đấu tranh của bộ tộc Thái ở Sầm Nưa (1916);
6 Và cuộc đấu tranh khác…
Nhưng cuối cùng, do hoàn cảnh khách quan trong nước và trên thế giớilúc đó chưa thuận lợi; do thiếu tổ chức lãnh đạo tập trung, thống nhất Cáccuộc đấu tranh kiên cường và liên tục, bất khuất đó dần dần đều bị thất bại,nhưng nó khẳng định truyền thống đấu tranh anh dũng, bất khuất của toàn thểnhân dân các bộ tộc Lào
Một thời kỳ mới mở ra cho nhân dân các bộ tộc Lào khi ánh sáng củachủ nghĩa Mác soi rọi đến mảnh đất này Nguyễn Ái Quốc - người chiến sĩ ưu
tú của phong trào cộng sản và công nhân quốc tế, dưới ảnh hưởng của cáchmạng tháng Mười Nga năm 1917, tư tưởng Mác-Lênin đã được truyền bá vàoĐông Dương Cùng với phong trào đấu tranh yêu nước và phong trào côngnhân 3 nước Việt Nam, Lào, Cămpuchia, ngày 3/2/1930 Đảng Cộng sản ĐôngDương được thành lập Từ đây cuộc cách mạng của Nhân dân các bộ tộc Lào
Trang 9bước sang một giai đoạn mới, giai đoạn đấu tranh giải phóng dân tộc, thốngnhất đất nước dưới sự lãnh đạo của một chính Đảng Macxit-Leninnit
Dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Đông Dương, tháng 9/1934, Xứ
uỷ Lào được thành lập để trực tiếp lãnh đạo cách mạng Lào Đây là tổ chứctiền thân của Đảng NDCM Lào, dưới sự lãnh đạo của Xứ uỷ Ai Lào và “Mặttrận Ai Lào đồng minh”, kết hợp với cách mạng Việt Nam Cách mạng Lào
đã từng bước thắng lợi vẻ vang và cuối cùng đánh đuổi được chủ nghĩa thựcdân Pháp xâm lược và giành thắng lợi vẻ vang Ngày 22/3/1955, Đảng Nhândân Lào (nay là Đảng Nhân dân Cách mạng Lào) được thành lập tại khu căn
cứ Sầm Nưa, đứng đầu là đồng chí Cay Sỏn Phôm Vi Hản
Trong những năm đầu của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâmlược, báo chí cách mạng của Lào đã ra đời Trước tiên, đó là những tờ truyềnđơn, đăng tải tranh đả kích, châm biếm, biếm hoạ… được in bằng những công
cụ thô sơ Nội dung các ấn phẩm này nhằm đả kích, tố cáo tội ác của thực dânđế quốc, bè lũ bán nước; đồng thời tuyên truyền cho những mục đích cáchmạng, kêu gọi, tổ chức, tập hợp quần chúng nhân dân chiến đấu chống áchxâm lược của thực dân, đế quốc
Đến tháng 8 năm 1945, trong giai đoạn nhân dân các bộ tộc Lào đangthúc đẩy đấu tranh giành chính quyền từ tay thực dân Pháp và Phát xít Nhật,
tờ truyền đơn cờ cách mạng 3 màu có mặt trang ở bên trong đã truyền khắpViêng Chăn, Sa Vẳn Na Khết và nơi khác… để tuyên truyền cổ vũ cho nhândân thúc đẩy chiến tranh giành độc lập toàn quốc Các tờ truyền đơn do Xứ uỷĐảng Ai Lào, dưới sự lãnh đạo của Đảng Đông Dương ấn hành Ông Cay SỏnPhôm Vi Hản được cử làm trưởng ban cơ quan tuyên truyền và ông Si Sa Na
Si Sán làm phó ban
Năm 1946, trong giai đoạn phòng trào yêu nước của nhân dân Lào dưới
sự lãnh đạo của Xứ uỷ Đảng Ai Lào chống lại sự xâm lược của bọn thực dânPháp lần thứ 2, toàn đất nước Lào, từ Bắc đến Nam cũng đã cho ra đời tờtruyền đơn của các địa phương Nội dung của các tờ truyền đơn chủ yếu tuyêntruyền đấu tranh cách mạng Tuy nhiên, các tờ truyền đơn đó không nói được
Trang 10nhiều vấn đề, còn đơn giản về hình thức thông tin, số lượng in ít, không pháthành rộng rãi, nhưng đối với các lực lượng và nhân dân Lào thì đây là nhữnggiáo trình học tập bổ ích, đồng thời lực lượng cách mạng cũng sử dụng các tờtruyền đơn là công cụ đấu tranh cách mạng, động viên kịp thời nhân dân các
bộ tộc Lào trong công cuộc bảo vệ và xây dựng đất nước, làm cho lực lượngcách mạng Lào ngày càng lớn mạnh
Dưới sự chỉ đạo của Đồng chí Nu Hắc Phum Xa Vẳn, từ năm 1946 đếnnăm 1949, một bản tin bí mật dần dần được hoàn thiện và là tiền thân của tờbáo cách mạng đầu tiên của Lào, đó là tờ tin Xamakhi thăm (Tình đoàn kết)
ra đời ở miền Đông của Lào Mặc dù số lượng in ấn và phát hành không nhiềunhưng tờ tin này đã được đông đảo các tầng lớp nhân dân Lào đón đọc Thời
kỳ này, việc in ấn và phát hành cũng gặp rất nhiều khó khăn Có một số người
đã dùng củi cây thốt nốt hoặc đá (in Ly tô), da súc vật để in ấn Tờ Xamakhithăm hoạt động trong cơ chế gọn nhẹ Từ Tổng biên tập đến những người làmkỹ thuật ấn loát, đều phải đi viết tin, biên tập, tổ chức xuất bản và phát hành
Do hoạt động bí mật nên trụ sở cơ quan phải đặt trong núi rừng sâu và luônphải di chuyển và sơ tán vì bị địch phát hiện Mặt khác cơ quan báo chí ngoàilàm công tác nghiệp vụ còn phải kiêm thêm nhiệm vụ đấu tranh vũ trangchống địch Lúc này, báo được phát hành bằng nhiêu phương tiện, kể cả ngựathồ và đi bộ để đem báo đến những căn cứ kháng chiến
Còn tại khu kháng chiến phía Nam, Đồng chí Khăm Tay Sỉ Phăn Đon
đã xây dựng một số tờ báo, bản tin đề tuyên truyền động viên quần chúngnhân dân tham gia kháng chiến chống thực dân Pháp
Trong những năm kháng chiến chống thực dân xâm lược, thì có tờ báoViêng Chăn Post ra đời do tư nhân tự lập nên, tờ báo này chỉ phục vụ lợi íchcho một số người trong hoạt động cách mạng lúc bấy giờ, Và người làm Tổngbiên tập cũng chỉ vì lợi ích cá nhân Cho nên tờ báo này không thể phát triểnđược và sau khi đất nước giải phóng hoàn toàn năm 1975 được đổi tên thànhBáo Viêng Chăn Mai
Trang 11Báo Viêng Chăn Mai chính thức được thành lập ngày 1/9/1975, phục
vụ tuyên truyền thực hiện chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng vàpháp luật của Nhà nước tới nhân dân các bộ tộc Lào am hiểu và cung thựchiện để xây dựng và phát triển đất nước
Báo Viêng Chăn Mai ra đời có nhiệm vụ tổ chức, tuyên truyền giáo dụcnhân dân Lào về lòng yêu nước, yêu lao động Báo Viêng Chăn Mai đã trởthành công cụ sắc bén về lý luận và trở thành tiếng nói quan trọng của Đảng
bộ Thủ đô Viêng Chăn
Sự ra đời và phát triển của báo Viêng Chăn Mai đánh dấu sự phát triểnlớn mạnh của cách mạng Lào dưới ngọn cờ lãnh đạo của Đảng NDCM Lào
Số báo Viêng Chăn Mai đầu tiên phát hành trong giai đoạn khó khăn và thiếuthốn với công cụ in ấn thô sơ Tờ báo có kích thước 27 cm x 40 cm, số lượng
in không nhiều Báo phát hành hàng ngày, số in 1.200 bản/kỳ Ông Pi Da TryChăn làm tổng biên tập trực thuộc Sở Tuyên huấn Thủ đô Viêng Chăn (nay là
Sở Thông tin, Văn hóa và Du lịch)
1. Ý nghĩa lịch sử và bài học kinh nghiệm
Sự thật lịch sử các nước trên thế giới cũng như ở nước Lào, qua quátrình đấu tranh các cuộc cách mạng, các giai tầng chính trị luôn luôn lấy báochí làm công cụ để tuyên truyền, để giác ngộ, để tổ chức quần chúng tập hợpdưới ngọn cờ chính trị của mình Nhận thức sâu sắc vũ khí tư tưởng lợi hạinày, ngay từ thời kỳ đấu tranh giải phóng dân tộc, Đảng theo quan điểm mácxít và những người lãnh đạo của Đảng NDCM Lào luôn luôn quan tâm, tạođiều kiện để hình thành dòng báo chí yêu nước và cách mạng
Trong giai đoạn đầu mới giải phóng, trong điều kiện hết sức gian khổkhó khăn, một bản tin quan trọng dưới sự chỉ đạo của đồng chí Pi Da TryChăn ra đời và như ngọn lửa nhen nhom ý chí cách mạng cho những ngườiyêu nước và cách mạng Lào Và chẳng bao lâu, chính tờ tin ấy dần được hoànthiện để trở thành một ấn phẩm mang tính chất báo chí Nó ra đời như đánhdấu một sự bắt đầu xuất hiện của nền báo chí cách mạng Lào
Trang 12Để làm công cụ tuyên truyền, phổ biến chủ trương, đường lối của Đảngcho cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân thấm nhuần những chủ trương
đó, các vị lãnh đạo của Đảng đã sử dụng các phương tiện thông tin đại chúng,những năm 1975 – 1986 Báo Viêng Chăn Mai như là vũ khí tư tưởng Dưới
sự lãnh đạo của Đảng bộ Thủ đô Viêng Chăn, ngày từ khi mới thành lập, BáoViêng Chăn Mai đã trở thành cộng cụ sắc bén trong việc tuyên truyền chủtrương, đường lối của Đảng và Nhà nước
Tờ báo Viêng Chăn Mai, tiếng nói của Đảng bộ Thủ đô Viêng Chăndưới sự lãnh đạo của Đảng Nhân dân Cách mạng Lào Nó đóng vai trò rấtquan trọng trong việc tuyên truyền, tổ chức về đường lối chính trị và vậnđộng nhân dân xây dựng đời sống văn hoá mới, nâng cao kiến thức, đặc biệtvận động nhân dân cùng nhau xây dựng đất nước, biết làm kinh tế để tăngthêm thu nhập gia đình, nâng cao đời sống ngày một tốt hơn
Có thể nói rằng, sự ra đời và trưởng thành của Báo Viêng Chăn Mai làmột dấu son trong lịch sử đấu tranh cách mạng dưới sự lãnh đạo của ĐảngNDCM Lào Đồng thời nó cũng là một sự kiện đánh dấu sự ra đời của báo chícách mạng ở nước Lào Sự phát triển của báo chí cách mạng Lào còn đượcđánh dấu ở những giai đoạn lịch sử đấu tranh nhất định
Trang 13CHƯƠNG II:
BÁO VIÊNG CHĂN MAI TRONG THỜI KỲ GIẢI PHÓNG
VÀ XÂY DỰNG ĐẤT NƯỚC (Giai đoạn từ năm 1986 đến nay)
2.1 Báo Viêng Chăn Mai trong thời kỳ đổi mới
Từ năm 1986 đến 1991, báo Viêng Chăn Mai đã có số lượng phát hànhtăng đáng kể, với 1200 bản/kỳ/ngày, đồng thời Tòa soạn báo cũng đã in từrơi, truyền đơn với khổ 60x90cm, với số lượng 150 tờ/tháng, phát hành tại cáchuyện ở Thủ đô Viêng Chăn Để giảm được chi phí từ ngân sách của Nhànươc, từ năm 1990, báo Viêng Chăn Mai đã bắt đầu chú trọng đăng tải cáctrang quảng cáo hàng hoá để có thêm nguồn thu bù chi Nguồn thu từ quảngcao của báo tăng dần, do sự phát triển của nền kinh tế của đất nước Trướcyêu cầu đăng tải thông tin kinh tế - quảng cáo hàng hoá và dịch vụ, năm 1991,Ban biên tập báo Viêng Chăn Mai đã cho in tăng thêm từ 4 trang lên 12 trangvới khổ in 27x40cm in 4 màu, năm 2000 báo in tăng thêm 4 trang và đến nay
là 16 trang, và có trường hợp những ngày quan trọng thì có lúc tăng thêm 18trang cho in 4 màu với nhiều hình ảnh đẹp trên các trang
Giai đoạn này, Báo Viêng Chăn Mai là tiếng nói của Đảng bộ Thủ đôViêng Chăn dưới quyền quản lý của Sở Thông tin, Văn hóa và Du lịch, đồngthời dưới sự chỉ đạo của Bộ Thông tin, Văn háo và Du lịch Báo được Nhànước bao cấp về tài chính và hoạt động có tính chất độc quyền của Nhà nước
Vào thời kỳ này, nước Lào đang tích cực cải cách đổi mới, xây dựngnền kinh tế vận hành theo cơ chế thị trường Báo chí được coi như là một sảnphẩm hàng hoá và phải tuân theo quy luật cung - cầu, quy luật cạnh tranh củathị trường Để tồn tại và phát triển, đem lại lợi nhuận kinh tế cho toà soạn,đồng thời vẫn giữ vững vai trò là công cụ tuyên truyền chính trị tư tưởng –văn hoá của Đảng, Ban biên tập báo đã chú trọng vấn đề hàng đầu về chất
Trang 14lượng, trong đó cần phải cải tiến, đổi mới mạnh mẽ về nội dung và hình thức
để đáp ứng nhu cầu của độc giả
Thực chất báo Viêng Chăn Mai vẫn còn những tồn tại lớn, đó là chưathật chú trọng cải tiến để nâng cao chất lượng thông tin đáp ứng nhu cầu bạnđọc Phần lớn các bài viết của báo chưa xuất phát từ đòi hỏi, nhu cầu, nguyệnvọng chính đáng của quần chúng mà còn thiên về phản ánh một chiều các chủtrương, đường lối, các chỉ thị của các cấp hoặc từ ý chí chủ quan của Ban biêntập Về mặt hình thức trình bày, các trang báo còn nghèo nàn, đơn điệu, in ấnchưa đẹp Có thể nói, sản phẩm Viêng Chăn Mai chưa đáp ứng công chúng cả
về nội dung và hình thức
Hiện nay, báo Viêng Chăn Mai xuất bản hàng ngày với khổ giấy 37cm
x 52cm Báo in 16 trang trong đó có 8 trang làm nhiệm vụ đăng tải tin, bài,ảnh làm nhiệm vụ tuyên truyền chính trị và 8 trang dành đăng tải quảng cáohàng hóa với số phát hành 10.000 bản/ngày Báo Viêng Chăn Mai được pháthành rộng rãi trên địa bàn Thành phố Viêng Chăn, một số tỉnh và nước ngoàiđăng ký mua tăng lên ngày một tăng, trong đó độc giả chủ yếu là cán bộ, đảngviên, công nhân viên các cơ quan chính phủ, doanh nghiệp, doanh nhân địaphương
Để thực hiện nhiệm vụ chính trị cao cả, đặc biệt là thực hiện đường lối,chủ trương, chính sách Đảng và Nhà nước Đồng thời, Báo Viêng Chăn Maithực hiện theo hướng chỉ đạo của Đảng – Nhà nước đưa ra trong từng giaiđoạn, nhất là chủ trương đổi mới cũng như xu hướng chỉ đạo của Đảng bộThủ đô Viêng Chăn và Đảng bộ, Chi bộ Đảng Sở Thông tin, Văn hóa và Dulịch Năm 1994, Báo Viêng Chăn Mai đã làm thử tự túc về chi phí hành chính
và chuyên môn, để giảm gánh nặng ngân sách Nhà nước và cuối cùng thìchúng tôi cũng vượt qua mọi khó khăn và đạt được đáng kể Được sự ủng hộcủa độc giả bạn đọc, cộng tác viên đã gửi tin, bài đóng góp đăng trên báoViêng Chăn Mai có chất lượng và hình thức phong phú đáp ứng được nhu cầubạn đọc
Trang 15Có thể nói kể từ ngày hình thành Báo Viêng Chăn Mai ngày càngtrưởng thành và phát triển cả nội dung và hình thức đa dạng, phong phú Hiệnnay, Báo Viêng Chăn Mai đã và đang tiếp tục củng cố nội dung và hình thức
đa dạng, để đáp ứng được nhu cầu độc giả bạn đọc Tập trung tuyên truyềnthành quả của đất nước cũng như của Thủ đô Viêng Chăn một cách kịp thời
và sâu rộng hơn nữa, và được sự chỉ đạo thường xuyên của Đảng bộ Thủ đôViêng Chăn cũng như Sở Thông tin, Văn hóa và Du lịch Đặc biệt năm nay,Thủ đô Viêng Chăn cũng như trên cả nước đang chuẩn bị kỷ niệm 40 nămngày giải phóng đất nước và 60 năm ngày thành lập Đảng Nhân dân Cáchmạng Lào, thì Báo Viêng Chăn Mai đã tuyên truyền những hiệu quả mà đấtnước đã đạt được
Nhân dịp chào mừng kỷ niệm 30 năm ngày thành lập nước CHDCNDLào, năm 2005, Ban biên tập báo Viêng Chăn Mai đã cho phát hành ấn phẩmcủa báo, đó là website http://vientianemai.net và được phát hành từ tháng5/2005 Sự xuất hiện báo điiện tử là nhằm phục vụ công chúng rộng rãi trong
và ngoài nước Đến nay báo Viêng Chăn Mai điện tử đã có số lượng ngườitruy cập trên 700.000 lượt
Đại hội lần thứ IV Đảng NDCM Lào diễn ra ngày 13/11/1986 đã đề rađường lối đổi mới nhằm tạo ra một bước ngoặt trong xây dựng và bảo vệ đấtnước Thông tin diễn biến của Đại hội đã được báo Viêng Chăn Mai chuyểntải rất kịp thời Báo Viêng Chăn Mai đã trở thành người đứng đầu trong việctuyên truyền, triển khai đường lối đổi mới của Đảng trên địa bàn Thành phốViêng Chăn
Đại hội Đảng lần thứ IV của Đảng NDCM Lào có ý nghĩa đặc biệt:không chỉ là lần đầu tiên thông qua Cương lĩnh đổi mới của Đảng mà còn làChương trình hành động của Chính phủ nước CHĐCN Lào Báo Viêng ChănMai cũng đặc biệt trân trọng đăng tải nguyên văn bài phát biểu của đồng chíCảy Sỏn Phôm Vi Hản - Tổng bí thư Đảng NDCM Lào, người khởi xướng và
Trang 16quyết tâm thực hiện đường lối đổi mới ở Lào Trong bài phát biểu, Đồng chíCảy Sỏn Phôm Vi Hản khẳng định:
“Lịch sử đã đề ra nhiệm vụ nặng nề cho chúng ta là đưa đất nước thoát khỏi tình trạng lạc hậu, xây dựng một xã hội mới, xã hội văn minh, làm cho nhân dân ấm no và hạnh phục Con đường đi tới mục tiêu đã được chỉ rõ: đó là đường lối, chính sách, phương hướng Trước tiên phải làm cho mọi cán bộ, đảng viên quán triệt đường lối, chính sách của Đảng, tạo ra tư duy mới và phương pháp làm việc mới, phải gần gũi quần chúng, tuyên truyền, giải thích đường lối chính sách của Đảng, làm cho nhân dân nhận thức rằng: đường lối mà Đảng đề ra là đường lối của chính họ, mục tiêu của Đảng cũng
là yêu cầu, nguyện vọng của nhân dân…”.
Đồng chí Tổng bí thư nhấn mạnh: “Chúng ta nhấn mạnh vấn đề cải tạo
cơ chế quản lý kinh tế Đây là một vấn đề lớn, vấn đề mới mà gồm nhiều khâu đòi hỏi chúng ta phải nắm vững những quan điểm cơ bản và phải tiến hành đồng bộ và liên tục”
Đại hội IV của Đảng NDCM Lào thể hiện tính đoàn kết, thống nhấttrong nội bộ Đảng thể hiện tinh thần, ý chí cách mạng của toàn Đảng trongviệc thực hiện đường lối đổi mới toàn điện đất nước
Kể từ Đại hội IV năm 1986 - Đại hội đề ra và định hướng tổ chức thựchiện đường lối đổi mới đến nay, Đảng NDCM Lào đã trải qua 3 kỳ Đại hộiV,VI, và VII Đại hội VII là đại hội gần đây nhất (3/2001) là kỳ Đại hội Đảngđầu tiên của thế kỷ XXI Những kỳ Đại hội đã khẳng định sự nghiệp đổi mới,tiếp tục con đường đã được vạch ra từ Đại hội IV để dần dần đưa đất nướcLào thoát khỏi sự nghèo nàn, lạc hậu
Chào mừng thành công Đại hội Đảng lần thứ VII, báo Viêng Chan Mai
có bài xã luận nhan đề: “Nâng cao tinh thần đoàn kết thống nhất, phấn đấu
thực hiện Nghị quyết Đại hội VII thành công tốt đẹp” Bài báo thể hiện tính
quan điểm của Đảng trong việc tổ chức, chỉ đạo thực hiện Nghị quyết VII, vớitinh thần: vững vàng về chính trị, ổn định về mặt kinh tế, văn hoá xã hội, tiếp
Trang 17tục phát triển, xoá bỏ đói nghèo Từ năm 2010 đến 2015 để đất nước Làothành một nước phát triển, công nghiệp và nông nghiệp hiện đại, một vấn đề
quan trọng là: “phải tập trung tăng cường quyền lực của pháp luật và quyền
lực chính quyền hành chính, tiếp tục hoàn thiện bộ máy hành chính ở Trung ương, địa phương và cơ sở với những cơ chế và chức năng của các tổ chức đó” Việc xác định rõ mục tiêu này cũng là để nhằm làm cho trong sạch bộ
máy Nhà nước, phù hợp với nền kinh tế thị trường có sự kiểm tra, giám sátcủa Nhà nước
Qua 20 năm thực hiện đường lối đổi mới dưới sự lãnh đạo của Đảng,nhân dân các bộ tộc Lào đã đạt được những thành tựu quan trọng trên tất cảcác mặt của đời sống xã hội Đại hội lần thứ VII của Đảng NDCM Lào tháng3/2001 đánh giá:
“Chúng ta đã duy trì được tốc độ tăng trưởng kinh tế thường xuyên liên
tục ở mức trung bình 6,2%/năm Nổi bật nhất là chúng ta đã có khả năng sản xuất gạo đáp ứng được nhu cầu trong cả nước và có phần dự trữ, đồng thời chúng ta đã xây dựng được cơ sở vật chất kỹ thuật và đã xây dựng được nhiều công trình thuỷ lợi và trở thành hệ thống đảm bảo cho diện tích lúa chiêm tăng lên gấp ba lần so với năm 1995 Những thành tựu về mặt kinh tế
đã đạt được là do đã phát huy tinh thần làm chủ đất nước, tự chủ, tự lực tự cường, dựa vào tại nguyên của đất nước và sức lực của bản thân minh, khuyến kích sản xuất trong nước chủ yếu, đồng thời là do sự đầu tư của Nhà nước vào các dự án ưu tiên và chúng ta tích cực thực hiện chính sách mở rộng hợp tác quốc tế ” [42,tr.12].
Từ tháng 3/2003, Ban biên tập báo Viêng Chăn Mai đã tập trung triểnkhai tuyên truyền tinh thần Nghị quyết Đại hội lần thứ IV của Ban chấp hànhTrung ương Đảng khoá VII, đó là Nghị quyết về đường lối công nghiệp hoá -hiện đại hoá đất nước Nghị quyết này làm rõ hơn, cụ thể hơn con đường côngnghiệp hoá ở nước Lào trên tinh thần của sự nghiệp đổi mới mà Đảng NDCMLào đã vạch từ các đại hội trước Nhiều bài viết được đăng tải trên báo Viêng
Trang 18Chăn Mai đã phân tích, nêu bật được tầm quan trọng của sự nghiệp côngnghiệp hoá - hiện đại hoá trên con đường đưa đất nước Lào phát triển trongtương lai.
Trong sự nghiệp đổi mới đất nước do Đảng NDCM Lào khởi xướng,báo Viêng ChănMai đã nhanh chóng tiếp cận, kịp thời tuyên truyền, tổ chứcquần chúng, góp phần tạo nên một phong trào cách mạng sâu rộng trong toàn
xã hội Tờ báo đã thực sự trở thành cầu nối giữa Đảng - Nhà nước với Nhândân các bộ tộc Lào
Trong bài viết tên trang diễn đàn của bút danh của ông Tổng biên tậpbáo Viêng Chăn Mai - ông Thong Lươn PHIM MA SẢN, đăng ngày22/3/2004 với nhan đề: “Đảng Nhân dân cách mạng Lào với việc tổ chức lãnhđạo của cách mạng Lào gần nửa thế kỷ qua” có đoạn viết:
“… Toàn Đảng, toàn quân và toàn dân ta đã cùng nhau kỷ niệm ngày
thành lập Đảng với bầu không khí vui vẻ và sôi nổi, với tình đoàn kết dưới sự lãnh đạo của Đảng, lao động thi đua vượt lên lập nhiều thành tích để thực hiện được mục đích phấn đấu mà Đại hội Đảng lần thứ VII đã đề ra, nhằm đưa đất nước của chúng ta thoát khỏi sự nghèo nàn, lạc hậu và chậm phát triển…”.
“… Suốt thời gian qua, dưới sự lãnh đạo của Đảng Nhân dân cách
mạng Lào đã vượt qua mọi khó khăn, mọi thử thách, giành được thắng lợi trong cuộc cách mạng cứu nước, giành độc lập, giành được nhiều thành công lớn lao trong nhiệm vụ bảo vệ và xây dựng đất nước Những thành công mà chúng ta đã giành được đó là do Đảng NDCM Lào có chủ trương chiến lược
và chiến thuật đúng đắn, thông minh; và đặc biệt là suốt trong thời gian gần
20 năm thực hiện chính sách đổi mới toàn diện và có nguyên tắc, Đảng còn chỉ đạo tổ chức hành động trực tiếp, đưa đất nước của chúng ta vượt qua được mọi khó khăn gian khổ, vượt qua những thử thách, cùng với nhiều biến đổi và phát triển không ngừng, bền vững, đảm bảo được sự ổn định về chính trị, an ninh - quốc phòng, đời sống nhân dân ngày càng được cải tiến từng
Trang 19bước, kinh tế của đất nước có thể giữ vững tốc độ phát triển liên tục và không ngừng…”.
“… Đáp ứng theo sự mong muốn của Đảng Nhân dân Cách mạng Lào
mà lúc nào cũng cống hiến mình vì lợi ích của tổ quốc và của nhân dân, đứng trước những diễn biến ngày càng căng thẳng của tình hình thế giới ngày nay, Đảng yêu cầu những cán bộ, đảng viên cũng như nhân dân Lào trong toàn quốc cần phải quyết tâm thực hiện và hy sinh tất cả để bảo vệ những thành tích của cuộc cách mạng, giữ gìn chế độ mới, quyền dân chủ nhân dân, cùng nhau ra sức tiết kiệm để góp phần xây dựng và phát triển đất nước ngày càng tiến bộ…”[22].
Diện mạo của một nước Lào mới đầu thế kỷ XXI đã được báo ViêngChăn Mai hàng ngày đưa tin như thế Nó động viên được đồng bào, đồng chítrên địa bàn Thành phố Viêng Chăn và các huyện thuộc Thủ đô Viêng Chăncũng như bè bạn quốc tế quan tâm đến sự phát triển của đất nước Lào
Quá trình hình thành và phát triển của báo Viêng Chăn Mai gắn bó hữu
cơ với quá trình lãnh đạo sự nghiệp cách mạng, giữ gìn và xây dựng đất nước
và xây dựng xã hội mới của Đảng NDCM Lào Các chặng đường phát triểncủa tờ báo phản ánh một cách trung thực và sinh động những chặng đường,những bước đi và sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước Những đóng góp
to lớn của báo Báo Viêng Chăn Mai vào sự nghiệp cách mạng của Đảng vànhân dân Lào cho thấy được những nỗ lực, sự linh hoạt, sáng tạo của các thế
hệ nhà báo, các nhà cách mạng Lào trong hơn nửa thế kỷ qua đối với việc xâydựng và phát triển tờ báo như ngày hôm nay
Báo Viêng Chăn Mai đã kỷ niệm 39 năm ngày thành lập của mình vàongày 1/9/2014 báo Viêng chăn Mai đã có bài viết nêu cao nhiệm vụ, vai tròcủa tờ báo để làm kỷ niệm ngày quan trọng này về định hướng cũng như tâm
nguyện và lời cam kết của tờ báo với độc giả: “Báo Viêng Chăn Mai là công
cụ in phương tiện truyền thông đại chúng nằm nhiệm vụ tuyên truyền thông tin, văn hóa, xã hội là sân khấu để” trong các chặng đường lịch sử phát
Trang 20triển, báo luôn mang trọng trách là tiếng nói của Đảng bộ Thủ đô Viêng Chăn,đồng thời cũng là tiếng nói của nhân dân Thủ đô Viêng Chăn, cũng như nhândân các bộ tộc Lào yêu nước trên địa bàn toàn quốc, yêu chuộng hoà bình,tiến bộ Báo Viêng Chăn Mai đã có nhiều đóng góp cho sự nghiệp cách mạng.Báo Viêng Chăn Mai đã trải qua 39 năm từ ngày thành lập cho đến nay, cầnđược nhìn lại một cách toàn diện hơn để chuẩn bị cho những bước tiến mới,đáp ứng yêu cầu thông tin của Thủ đô Viêng Chăn cũng như nước Lào trongthời đại mới.
Trong bước ngoặt lịch sử từ cuộc sống của thời chiến tranh, chuyểnsang cuộc sống thời bình, đời sống xã hội nảy sinh rất nhiều vấn đề phức tạp,nhất là việc chuyển đổi cơ chế quản lý kinh tế ở một đất nước còn lạc hậu.Điều mà báo chí có thể làm được lúc này là bằng hoạt động nghiệp vụ củamình, báo chí tác động làm chuyển biến nhanh nhận thức của cán bộ, chiến sĩ,đồng bào Đó là nhận thức đầy đủ về đường lối, chủ trương, chính sách củaĐảng và Nhà nước Lào trong thời kỳ đổi mới Báo Viêng Chăn Mai đã thamgia tích cực công tác định hướng tư tưởng chính trị cho quần chúng nhân dân.Giai đoạn sau chiến tranh, đất nước Lào bước vào thời kỳ xây dựng lại đấtnước với muôn vàn khó khăn Đời sống nhân dân chậm được cải thiện, vì nềnkinh tế còn mang nặng tính quan liêu bao cấp, chưa thoát ra khỏi ảnh hưởng
về phương thức quản lý xã hội của thời chiến
Báo Viêng Chăn Mai trong thời này đảm nhiệm những chức năng,nhiệm vụ chủ yếu sau:
- Báo có nhiệm vụ tuyên truyền, cổ động, tổ chức toàn dân đoàn kếtkháng chiến đến thắng lợi Báo đặt lên hàng đầu nhiệm vụ tuyên truyền, giáodục đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng NDCM Lào, đem lại cho họnhận thức chính trị đúng đắn về tình hình của đất nước và nhiệm vụ đặt ra đốivới mỗi công dân Báo đã phản ánh có trọng điểm tình hình phát triển kinh tế
- xã hội của đất nước
Trang 21- Báo có nhiệm vụ định hướng chính trị tư tưởng, dư luận cho quầnchúng nhân dân, đoàn kết và xây dựng phát triển đất nước của các bộ tộc Lào.
- Báo làm nhiệm vụ tuyên truyền sự thắng lợi và phát triển to lớn củađất nước để cán bộ, đảng viên, quân chúng nhân dân Lào nhận thức được đầy
đủ về ý nghĩa và giá trị to lớn của công cuộc cải tạo đất nước theo con đườngchủ nghĩa xã hội
Cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ đã hoàn toàn thắng lợi Đất nướccủa các bộ tộc Lào được giải phóng, thống nhất độc lập Nước CHDCND Lào
đã được thành lập ngày 02/12/1975 Đảng NDCM Lào trở thành lực lượngduy nhất cầm quyền, lãnh đạo toàn dân tiếp tục sự nghiệp cách mạng trongthời kỳ mới Nhiệm vụ của Đảng đã thay đổi từ lãnh đạo đấu tranh giành độclập sang giai đoạn xây dựng và bảo vệ tổ quốc
Sau khi đất nước được giải phóng, khả năng và điều kiện thoả mãn nhucầu thông tin của xã hội đã được nâng cao đáp ứng yêu cầu phát triển của đấtnước Trong thời điểm này các báo, đài đã được thành lập tại khu căn cứ cáchmạng đã lần lượt chuyển trụ sở về Thủ đô Viêng Chăn và một số tỉnh, thànhphố Thời gian này, cả nước Lào chỉ có 1 Đài Phát thành - Truyền hình quốcgia, 6 Đài phát thanh thuộc các tỉnh và 8 tờ báo, tạp chí (trong đó có 3 tờ lànhật báo, 4 tờ tuần báo và 1 tờ bán nguyệt san) Như vậy, có thể nói dù sốlượng các cơ quan báo chí còn khiêm tốn, nhưng báo chí cách mạng buổi đầuđất nước thống nhất độc lập đã nhanh chóng chiếm lĩnh được trận địa thôngtin, kịp thời đưa đương lối, chủ trương mà Đảng và Nhà nước về khắp cácvùng miền của đất nước Lào giải phóng, trong giai đoạn từ năm 1986 đếnnăm 1990, báo có số lượng xuất bản đến 1.200 bản/kỳ, phát hành tại Thủ đôViêng Chăn và một số tỉnh
Báo Viêng Chăn Mai xuất bản hàng ngày, đồng thời đảm nhiệm chứcnăng và nhiệm vụ chính là:
- Báo là tiếng nói của Đảng bộ Thủ đô đặt dưới sự quản lý của SởThông tin, Văn hoá và Du lịch Lào;
Trang 22- Báo có nhiệm vụ tuyên truyền, phổ biến đường lối, chủ trương, chínhsách, pháp luật của Đảng và Nhà nước Lào tới các tầng lớp nhân dân trong cảnước, đồng thời đăng các tin, bài trên các kĩnh vực chính trị, kinh tế ván hóa –
xã hội;
Báo Viêng Chăn Mai trong giai đoạn này đã tăng lượng xuất bản từ1.500 đến 5.000 Bản/kỳ/ngày Báo in 16 trang, gồm 9 trang để tuyên truyềnđường lối chính sách của Đảng và 7 trang để đăng tải quảng cáo, dịch vụhàng hoá
Hiện này, Báo Viêng Chăn Mai là do đồng chí Thong Lươn PHIM MASẢN làm tổng biên tập, dưới sự quản lý của Sở Thông tin, Văn hóa và Dulịch Thủ đô Viêng Chăn Báo Viêng Chăn Mai vẫn đảm nhiệm các chứcnăng, nhiệm vụ chính như sau:
- Tuyên truyền, triển khai đường lối chính sách của Đảng bộ cũng nhưcủa Đảng NDCM Lào, pháp luật của Nhà nước
- Giáo dục lý tưởng cách mạng, tinh thần yêu nước yêu chế độ mới,chống tư tưởng và hành động phi cách mạng đi ngược lại quan điểm của Đảng
và Nhà nước
- Phản ánh những sự thật, định hướng những dư luận xã hội trước những
sự kiện trong và ngoài nước để đi đến nhận thức và hành động đúng đắn
- Tiếp nhận ý kiến của quần chúng về đường lối chính sách của Đảng
và Nhà nước, đề xuất cho lãnh đạo những phương hướng tổ chức thực hiệnđường lối chính sách góp phần quản lý nhà nước quản lý xã hội
- Chủ động phân tích rõ các vấn để mới nảy sinh, chống lại sự xuyêntạc của các thế lực phản động; đấu tranh chống diễn biến hoà bình và nhữnghiện tượng tiêu cực trong xã hội
- Quản lý sử dụng ngân sách, công cụ và phương tiện để phục vụ chocông tác của mình
Để thực hiện những nhiệm vụ cụ thể trên, báo Viêng Chăn Mai cónhững quyền quyết định của nội dung các tin báo đăng tải trên báo của mình
Trang 23Để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, báo Viêng Chăn Mai phải có sựkết hợp với các tổ chức thuộc Sở Thông tin, Văn hóa và Du kịch và Bộ Thôngtin, Văn hoá và Du lịch, các cơ quan, các Bộ hoặc cơ quan ngang Bộ ở Trungương và các địa phương.
Lựa chọn bố trí, sắp xếp cán bố công chức dưới quyền quản lý củamình, đồng thời có chế độ thưởng, phạt nghiêm minh
Đề nghị và kiện toàn hợp lý cơ cấu và quy chế làm việc của cơ quanbáo cho phù hợp từng giai đoạn
Có quan hệ giao lưu, hợp tác với các cơ quan ban, ngành trong và ngoàinước theo Nghị quyết của Giám độc Sở Thông tin, văn hóa và Du lịch
Hiện nay cơ cấu tổ chức báo Viêng Chăn Mai gồm có 5 phòng Cụ thể:
- Phòng hành chính: làm nhiệm vụ tham mưu trực tiếp cho cơ quan
báo, quản lý tài sản, phương tiện, quản lý các ấn phẩm của báo, quản lý tàichính, quỹ lương, quản lý đội ngũ cán bộ… đảm bảo cho cơ quan báo hoạtđộng ổn định và đúng pháp luật Tổng biên tập là người trực tiếp quản lýPhòng hành chính
- Phòng kỹ thuật, Maketting: bao gồm các bộ phận như đánh máy, biên
tập tin, bài, thiết kế trình bày, theo dõi in ấn, phát hành, quản lý tài sản đểphục vụ cho ban chuyên môn
- Phòng kinh tế-xã hội: có nhiệm vụ theo dõi và cung cấp những tin tức
thời sự về các sự kiện, vấn đề trong lĩnh vực kinh tế-chính, xã hội, các sự kiệndiễn biến trong nước; nghiên cứu, viết các bài báo mang tính chất về nền kinhtế- chính trị, xã hội, biên tập tin và hình ảnh thô, sau đó chuyển giao cho bankỹ thuật, maket biên tập tổ chức xuất bản
- Phòng bài báo: là Phòng có nhiêm vụ theo dõi và cung cấp những bài
viết các sự kiện, vấn đề trong tất cả các lĩnh vực chính trị - kinh tế, văn
háo-xã hội, các sự kiện diễn biến trong nước, nghiên cứu, viết các bài báo mangtính chất giáo dục, triển khai công tác phổ biến và tuyên truyền những vănkiện quan trọng của Đảng và Nhà nước Phòng phải chịu trách nhiệm về tính
Trang 24thời sự và tính chân thật, tính hấp dẫn của các bài viết về tình hình trongnước, biên tập tin và hình ảnh thô, sau đó chuyển giao cho Phòng kỹ thuật,maket biên tập tổ chức xuất bản.
- Phòng tin: có nhiệm vụ theo dõi và cung cấp những tin tức thời sự về
các sự kiện, vấn đề nảy sinh trong tất cả lĩnh vực chính trị kinh tế, văn hóa
-xã hội, các sự kiện diễn biến trong nước; viết các tin mang tính chất về nềnkinh tế- chính trị, xã hội, biên tập tin và hình ảnh thô, sau đó chuyển giao choban kỹ thuật, maket biên tập tổ chức xuất bản
Về bộ máy tòa soạn, Ban biên tập báo Viêng Chăn Mai gồm có:
- 1 Tổng biên tập;
- 2 Phó tổng biên tập
Trách nhiệm của Ban biên tập được phân công cụ thể như sau:
- Tổng biên tập: Phụ trách chung, đồng thời trực tiếp phụ trách Phònghành chính;
- 1 Phó tổng biên tập phụ trách Phòng tin tức và Phòng bài báo
- 1 Phó tổng biên tập phụ trách Phòng kỹ thuật-maketing và Phòng kinhtế - xã hội
Cơ cấu tổ chức của báo Viêng Chăn Mai có thể khái quát theo sơ đồsau:
Phòng bài báo
Phòng tin Phòng hành chính
Kỹ thuật-marketting Phòng kinh tế-xã hội
Phó tổng biên tập
Tổng biên tập
Phó tổng biên tập
Trang 25Báo Viêng Chăn Mai hiện nay có 47 cán bộ, phóng viên, biên tập viên,trong đó có 39 người thuộc diện biên chế chính thức, còn lại là 8 nhân viên kýhợp đồng lao động ngoài biên chế.
Trong 39 người thuộc biên chế chính thức của tờ báo có thể phân loạitheo một số tiêu chí như sau:
+ Về độ tuổi và giới tính:
7 Độ tuổi từ 25 – 30, có 5 người (trong đó có 5 nữ);
8 Độ tuổi từ 31 – 35, có 5 người (trong đó có 4 nữ);
9 Độ tuổi từ 36 – 40, có 5 người (trong đó có 2 nữ);
10 Độ tuổi từ 41 – 45, có 11 người (không có 4 nữ);
11 Độ tuổi từ 46 – 50, có 9 người (trong đó có 5 nữ);
12 Độ tuổi từ 51 – 55, có 2 người (trong đó có 1 nữ);
13 Độ tuổi từ 55 – 60, có 2 người (không có nữ);
14 Độ tuổi từ 61 trở lên, không có
+ Về trình độ văn hoá:
15 Sau đại học: 2 người (1 nam, 1 nữ);
16 Đại học: 29 người (gồm 13 nam và 16 nữ);
17 Cao đẳng: 7 người (gồm 3 nam và 4 nữ);
18 Sơ cấp: 1 người (1 nam);
+ Về trình đ chuyên môn: ộ chuyên môn:
Chuyên môn Sau đại học Đại học Cao đẳng Trung cấp Sơ cấp
Trang 26Không biết tiếng ngoại ngữ 34
+ Nguồn đào tạo đội ngũ cán bộ:
Bậc đạo tạo Việt Nam Nga Trung quốc Lào Pháp
+ Trình độ chính trị của đội ngũ cán bộ
2.2 Ý nghĩa lịch sử và bài học kinh nghiệm
Qua quá trình xây dựng đất nước dưới sự lãnh đạo của Đảng NDCMLào; từ Đại hội IV đến Đại hội IX của Đảng NDCM Lào, trong 10 năm xâydựng đất nước (từ năm 1975-1985), Đảng và Nhà nước Lào đã có nhiều cốgắng và đạt được thành tích đáng kể trong việc thực hiện hai nhiệm vụ chiếnlược: Xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Đảng NDCM Lào đã sớm đề xuất vàquyết tâm thực hiện đường lối đổi mới từng bước với những nguyên tắc quảnlý phù hợp với đặc điểm kinh tế - xã hội của đất nước Lào
Qua 16 năm thực hiện công cuộc đổi mới đất nước Lào đã phải trải quanhiều thử thách, gay go để đứng vững và phát triển như ngày hôm nay Và rõràng trong sự nghiệp đổi mới của đất nước mà Đảng NDCM Lào khởi xướng,Báo Viêng Chăn Mai đã nhanh chóng tiếp cận, kịp thời tuyên truyền tổ chức
Trang 27quần chúng, góp phần tạo nên một phong trào cách mạng sâu rộng trong toàn
bộ đời sống nhân dân Tờ báo đã trở thành chiếc cầu nối quan trọng giữaĐảng, Nhà nước và nhân dân các bộ tộc Lào Báo Viêng Chăn Mai đã bắt đầuchú trọng đăng tải các trang quảng cáo hàng hoá để có thêm nguồn thu bù chi.Nguồn thu từ quảng cao của báo tăng dần, do sự phát triển của nền kinh tế củađất nước Trước yêu cầu đăng tải thông tin kinh tế - quảng cáo hàng hoá vàdịch vụ
Giai đoạn này, Viêng Chăn Mai là tiếng nói của Đảng bộ, dưới quyềnquản lý của Sở Thông tin, Văn hóa và Du lịch Báo được Nhà nước bao cấp
về tài chính và hoạt động có tính chất độc quyền của Nhà nước Vào thời kỳnày, nước Lào đang tích cực cải cách đổi mới, xây dựng nền kinh tế, vận hànhtheo cơ chế thị trường Báo chí được coi như là một sản phẩm hàng hoá vàphải tuân theo quy luật cung - cầu, quy luật cạnh tranh của thị trường Để tồntại và phát triển, đem lại lợi nhuận kính tế cho toà soạn, đồng thời vẫn giữvững vai trò là công cụ tuyên truyền chính trị tư tưởng – văn hoá của Đảng,Ban biên tập báo đã chú trọng vấn đề hàng đầu về chất lượng, trong đó cầnphải cải tiến, đổi mới mạnh mẽ về nội dung và hình thức để đáp ứng nhu cầucủa độc giả
Trong suốt các chặng đường lịch sử phát triển, báo luôn mang trọngtrách là tiếng nói của Đảng bộ, đồng thời cũng là tiếng nói của nhân dân Thủ
đô Viêng Chăn, nhân dân yêu nước, yêu chuộng hoà bình, tiến bộ Báo ViêngChăn Mai đã có nhiều đóng góp cho sự nghiệp cách mạng Báo Viêng ChănMai đã trải qua 39 năm từ ngày thành lập cho đến nay, cần được nhìn lại mộtcách toàn diện hơn để chuẩn bị cho những bước tiến mới, đáp ứng yêu cầuthông tin của nước Lào trong thời đại mới
Báo chí với vai trò vừa là vũ khí chiến đấu, vừa là công cụ của Đảng vàNhà nước lãnh đạo nhân dân Đảng NDCM Lào đã luôn luôn quan tâm tớibáo chí và coi đó là vũ khí sắc bén về lý luận của Đảng trên mặt trận tư tưởng– văn hoá Đánh giá sự đóng góp của báo chí với sự nghiệp cách mạng, đồng
Trang 28chí Khăm Tay Xi Phănđon Chủ tịch Đảng, Thủ tướng nước CHDCND Lào
khẳng định: “Ngành thông tin và văn hoá của chúng ta luôn gắn chặt với sự
nghiệp cách mạng và gắn chặt với lịch sử của đất nước ta” Đồng chí nhấn
mạnh, “khi nhìn lại quá khứ, chúng ta rất tự hào với quá trình hình thành và
phát triển của các phương tiện thông tin đại chúng và tổ chức văn hoá cách mạng cũng nhự sự đóng góp của nhà báo ” [34.tr.71].).
10 năm sau cuộc kháng chiến chống Mỹ đã hoàn toàn thắng lợi 1986), đất nước của các bộ tộc Lào được giải phóng và đây cũng là giai đoạnLào bắt tay vào xây dựng đất nước Đại hội IV của Đảng NDCM Lào đã lãnhđạo nhân dân các bộ tộc Lào phát huy truyền thông cần cù, sáng tạo, trên tinhthần độc lập, tự chủ, tự lực, tự cường, thực hiện hai nhiêm vụ chiến lược: Xâydựng và bảo vệ Tổ quốc
(1975-Ngày 2/12/1975 là ngày của đất nước Lào được giải phóng hoàn toàn
và chính thức tuyên bố thành lập nước CHDCND Lào, Đảng NDCM Lào thực
sự trở thành lực lượng duy nhất cầm quyền, lãnh đạo toàn dân, tiếp tục sựnghiệp cách mạng trong điều kiện và hoàn cảnh mới Nhiệm vụ của Đảng đãthay đổi từ lãnh đạo đấu tranh giành độc lập sang giai đoạn xây dựng và bảo
vệ Tổ quốc
Mặc dù gặp rất nhiều khó khăn như: nhiều dự án phải bắt đầu từ con sốkhông; nhân dân sống chủ yếu dựa vào thiên nhiên; sản xuất hàng hoá cònyếu kém, lạc hậu; kết cấu hạ tầng giao thông vận tải, bưu chính viễn thông,nông - lâm nghiệp lạc hậu; lạm phát cao, mức sống của nhân dân còn thấp;các thế lực thù địch đã gây áp lực với mục đích tiêu diệt lực lượng cách mạng,bao vây, cấm vận về kinh tế Để đất nước phát triển, qua tìm hiểu và nghiêncứu kinh nghiệm của các đảng anh em, trong những năm 80 của thế kỷ XX,Đảng NDCM Lào đã sớm đề xuất và quyết tâm thực hiện đương lối đổi mớitừng bước với những nguyên tắc quản lý phù hợp với đặc điểm kinh tế - xãhội của đất nước Lào Đảng NDCM Lào thực sự trở thành lực lượng duy nhấtcầm quyền, lãnh đạo toàn dân tiếp tục sự nghiệp cách mạng trong điều kiện và
Trang 29hoàn cảnh mới Nhiệm vụ của Đảng đã thay đổi từ lãnh đạo đấu tranh giànhđộc lập sang giai đoạn xây dựng và bảo vệ Tổ quốc
Trong giai đoạn này tờ báo là người đứng đầu tuyên truyền phổ biếnchủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước Tờbáo đã vượt lên muôn vàn khó khăn vừa là xây dựng vừa là phát triển Thựchiện các chức năng vố có: thông tin, giáo dục, giải trí tờ báo đã trở thành làcộng cụ đặc lực tuyên truyền những cái đẹp, cái hay tới quần chúng nhân dânlao động, phê phán những mặt xấu, tiêu cực để thúc đẩy xã hội phát triển tốtđẹp hơn và phản ánh những tâm tư, nghuyện vọng của nhân dân lao động vớiĐảng và Nhà nước
CHƯƠNG III:
PHƯƠNG HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN
CỦA VIÊNG CHĂN MAI
1. Thành tựu và những vấn đề đặt ra đối với báo Viêng Chăn Mai
+ Những thành tựu đạt được
Trang 30Dưới sự lãnh đạo của Đảng và sự quản lý của Nhà nước, báo chí ởnước CHDCND Lào đã có những bước đổi mới, phát triển toàn diện góp phầnquan trọng vào sự thành công của công cuộc đổi mới toàn diện của đất nước.Báo chí đã thực hiện tốt chức năng giáo dục, định hướng tư tưởng, với việcthường xuyên phổ biến các Chỉ thị, Nghị quyết, chính sách, pháp luận củaĐảng và Nhà nước; đưa các tin, bài chỉ đạo Đảng và Nhà nước, thông tin kịpthời về kết quả của việc thực hiện các chủ trương, đường lối, chính sách ấy,trong cuộc sống thực tế Đồng thời, qua kênh báo chí Đảng và Nhà nước hiểurõ hơn tâm tư, nguyện vọng cũng như những vấn đề mới nảy sinh trong cuộcsống hàng ngày của các tầng lớp quần chúng nhân dân Báo chí ở nướcCHDCND Lào thực sự trở thành cầu nối giữa Đảng - Nhà nước với nhân dân,giữa nhân dân với Đảng - Nhà nước.
Đóng góp phần quan trọng vào truyền thống, vào những thành tựu của
hệ thống báo chí ở CHDCND Lào không thể không nói tới vai trò của báoViêng Chăn Mai - cơ quan ngôn luận của Đảng bộ Thành phố Viêng Chănnước CHDCND Lào Từ thực tiễn tổ chức và hoạt động nhằm thực hiện sứmệnh cách mạng quang vinh, thực hiện những chức năng, nhiệm vụ của mình
có thể đánh giá những thành tựu, đánh giá những đóng góp của báo ViêngChăn Mai với những nét cơ bản sau:
Một là, báo Viêng Chăn Mai góp phần quan trọng vào việc định hướng tư tưởng, nâng cao nhận thức chính trị, hướng dẫn hành động cho toàn thể cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân.
Lịch sử của quá trình đấu tranh cách mạng cũng như 20 năm tiến hànhcông cuộc đổi mới dưới sự lãnh đạo của Đảng bộ Thủ đô Viêng Chăn nướcCHDCND Lào, báo Viêng Chăn Mai đã trải qua nhiều thăng trầm, vượt quabao thử thách, nhưng vẫn đứng vững tiến triển để hoàn thành những chứcnăng, nhiệm vụ của mình như ngày hôm nay Đó là thắng lợi của một địnhhướng chính trị đúng đắn, đó chính là việc xác lập và duy trì vị trí chủ đạo đốivới toàn xã hội Lào hệ thống tư tưởng Mác-Lênin
Trang 31Báo Viêng Chăn Mai ngay từ khi thành lập đã công khai định hướngchính trị của mình được Đảng bộ Thủ đô Viêng Chăn nước CHDCND Lào đãkhẳng định trong Cương lĩnh của Đảng Báo Viêng Chăn Mai luôn kiên định
và trung thành với nền tảng tư tưởng ấy, vững vàng đúng lập trường của hệ tưtưởng ấy để lựa chọn các sự kiện, hiện tượng của đời sống xã hội, để phântích và đánh giá các quá trình, các xu hướng vận động của thực tiễn… BáoViêng Chăn Mai đã trở thành ngọn cờ đầu của Thủ đô Viêng Chăn góp phầnquan trọng trong việc đấu tranh thắng lợi trên mặt trận lý luận của Đảng bộThủ đô Viêng Chăn nước CHDCND Lào
Hai là, báo “Viêng Chăn Mai” là cơ quan ngôn luận, là kênh thông tin chủ yếu để tuyên truyền chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng bộ cũng như của Đảng, pháp luật của Nhà nước Lào.
Việc tuyên truyền phổ biến các chủ trương, đường lối, chính sách củaĐảng, pháp luật của Nhà nước ở CHDCND Lào là những vấn đề mang nétđặc thù Báo Viêng Chăn Mai đã trở thành kênh thông tin chủ yếu để đưa cácvăn kiện, pháp luật của Đảng và Nhà nước tới các cấp, các ngành, tới đôngđảo các tầng lớp quần chúng nhân dân Thủ đô Song song với việc đăng tảinguyên văn các loại văn kiện của Đảng bộ, báo còn đăng tải dưới các hìnhthức: trích đăng, giải thích, phân tích, bình luận, chỉ ra tầm quan trọng, ýnghĩa của các văn kiện; hướng dẫn công chúng cách hiểu, cách vận dụngnhững văn kiện vào thực tiễn của cuộc sống ở tất cả các ngành, các lĩnh vực,các địa phương
Ba là, báo Viêng Chăn Mai còn có nhiệm vụ tuyên truyền, cổ động và
tổ chức cho việc gìn giữ và phát huy bản sắc của nền văn hoá truyền thống, cho việc xây dựng đời sống văn hoá mới.
Báo Viêng Chăn Mai phản ánh và đề cập đến nhiều lĩnh vực khác nhau,đặc biệt là lĩnh vực kinh tế, văn hoá - xã hội Chúng ta có thể khẳng địnhnhững thành tựu này qua bài báo ra ngày 27/04/2015 Bài viết có chủ đề về
giáo dục truyền thống yêu nước, nội dung của bài là: “Lời kêu gọi từ Cánh