BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH  KHỐ LUẬN TỐT NGHIỆP TÌNH HÌNH BỆNH LIÊN QUAN ĐƯỜNG SINH DỤC CHĨ CÁI TẠI TRẠM CHẨN ĐOÁN XÉT NGHIỆM VÀ ĐIỀU TRỊ TẠI CHI CỤC THÚ Y THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH Sinh viên thực hiện: NGUYỄN TIẾN THỊNH Ngành : Thú y Niên khoá : 2003 - 2008 Tháng 7/2008 TÌNH HÌNH BỆNH LIÊN QUAN ĐƯỜNG SINH DỤC CHĨ CÁI TẠI TRẠM CHẨN ĐOÁN XÉT NGHIỆM VÀ ĐIỀU TRỊ TẠI CHI CỤC THÚ Y THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH Tác giả NGUYỄN TIẾN THỊNH Khố luận đệ trình để đáp ứng yêu cầu cấp Bác sỹ ngành Thú y Giáo viên hướng dẫn: PGS.TS LÂM THỊ THU HƯƠNG BSTY HUỲNH HỮU THỌ BSTY VŨ KIM CHIẾN Tháng năm 2008 CẢM TẠ  Trước hết, muốn tạ ơn cha mẹ, đấng sinh thành , hết lịng ni dưỡng, dạy dỗ nên người cho sống ngày hôm Em xin gửi lời cảm ơn sâu sắc đến: Ban Giám Hiệu Trường Đại Học Nông Lâm TP.HCM Ban Chủ Nhiệm Khoa Chăn Nuôi – Thú Y Bộ môn Bệnh lý – Ký sinh Cùng tồn thể thầy thuộc Khoa Chăn Nuôi – Thú Y, Trường Đại Học Nơng Lâm tận tình giảng dạy , truyền đạt cho em kiến thức chuyên môn kinh nghiệm quý báu sống suốt thời gian em thụ học Đặc biệt, em xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành đến PGS.TS Lâm Thị Thu Hương, TS Đường Chi Mai, BSTY Huỳnh Hữu Thọ BSTY Vũ Kim Chiến tận tình hướng dẫn, giúp đỡ em hoàn thành tốt luận văn tốt nghiệp Em xin cảm ơn Ban Lãnh Đạo Chi Cục Thú Y Thành Phố Hồ Chí Minh chú, anh chị Trạm Chẩn Đoán, Xét Nghiệm Điều Trị tạo điều kiện thuận lợi giúp đỡ em thời gian thực tập Và cuối cùng, xin cảm ơn bạn lớp thú y 29 hết lịng hỗ trợ, giúp đỡ động viên tơi vượt qua khó khăn suốt năm học tập Trường Đại Học Nơng Lâm TP.Hồ Chí Minh TĨM TẮT LUẬN VĂN Đề tài “Tình hình bệnh liên quan đường sinh dục chó trạm Chẩn đốn, Xét nghiệm Điều trị Chi Cục Thú Y Thành Phố Hồ Chí Minh” thực thời gian từ 12/03/2008 đến 12/05/2008 Chúng khảo sát 1431 chó mang đến khám điều trị Trạm để đánh giá tình hình bệnh đường sinh dục chó đến khám điều trị Trạm, khảo sát số đặc điểm đường sinh dục chó đánh giá hiệu điều trị Kết ghi nhận: - Số chó có bệnh liên quan đường sinh dục 142 ca (9,92%), có 11 ca bệnh đường sinh dục ghép tiết niệu, ca đường sinh dục ghép tiêu hóa ca đường sinh dục ghép hô hấp - Bệnh đường sinh dục phổ biến chó khảo sát bệnh viêm tử cung có mủ (72 ca, 57,6%), kế thai chết (16 ca, 12,8%), sảy thai (10 ca, 8%), bướu tử cung (5 ca, 4%), bướu buồng trứng (4 ca, 3,2%), bướu âm đạo (4 ca, 3,2%), viêm âm đạo (4 ca, 3,2%), sót (4 ca, 3,2%), thai yếu (3 ca, 2,4%), viêm vú (2 ca, 1,6%) cuối bướu vú (1 ca, 0,8%) - Trong số ca bướu liên quan sinh đường sinh dục bướu tử cung chiếm tỷ lệ cao (5 ca, 35,71%), kế bướu âm đạo (4 ca, 28,57% ), bướu buồng trứng (4 ca, 28,57%) thấp bướu vú (1ca, 7,14%) - Trong số ca chẩn đốn siêu âm tỷ lệ phát chó bị viêm tử cung có mủ chiếm tỷ lệ cao (89 ca, 67,93%), kế thai chết (16 ca, 12,21%), sảy thai (10 ca, 7,63%), bướu tử cung (5 ca, 3,82%), bướu buồng trứng (4 ca, 3,05%), sót (4 ca, 3,05%) thấp thai yếu (3 ca, 2,3%) - Kết kiểm tra diện bạch cầu 19 mẫu dịch viêm, cho thấy mẫu có diện bạch cầu trung tính, có mẫu mức độ 3+, mẫu mức độ 2+ mẫu mức độ 1+ - Kết theo dõi 142 ca điều trị cho thấy có 128 trường hợp (90,14%) chó khỏi bệnh tỷ lệ khỏi bệnh theo dạng bệnh sau: viêm tử cung có mủ (65 ca, 90,27%), viêm âm đạo (4 ca, 100%), viêm vú (2 ca, 100%), bướu vú (100%), bướu âm đạo (3 ca, 75%), bướu tử cung (4 ca, 80%), bướu buồng trứng (4 ca, 100%), sót (3 ca, 75%), sảy thai (9 ca, 90%), thai chết (15 ca, 93,75%), thai yếu (3 ca, 100%) bệnh đường sinh dục ghép (15 ca, 88,23%) Chương MỞ ĐẦU 1.1 ĐẶT VẤN ĐỀ Xã hội ngày phát triển làm cho mức sống người dân ngày cải thiện nâng cao Ở trung tâm thị lớn, nơi có áp lực công việc sống căng thẳng hơn, người dân có xu hướng tìm với thiên nhiên Họ trồng cảnh, nuôi chim thú loại, chó, mèo hai vật ưa chuộng phổ biến nhất, đặc biệt chó Có thể nói chó người bạn lâu đời người Sở dĩ chó ưa chuộng có đặc tính: dễ ni, tinh khơn trung thành với chủ Người ta ni chó với nhiều mục đích khác Có người ni chó để giữ nhà Có người ni chó để làm cảnh… Chó xem người bạn thân em nhỏ, người già đơn, cịn thành viên gia đình Cũng lồi động vật khác, việc ni chó địi hỏi cần phải có số kiến thức định dinh dưỡng, chăm sóc phịng bệnh cho chó Hiện với gia tăng số lượng chủng loại chó tình hình bệnh lồi động vật ngày đa dạng phức tạp Bên cạnh bệnh truyền nhiễm khác, bệnh đường sinh dục chó loại bệnh phổ biến Từ nhu cầu thực tiễn phân công Bộ Môn Bệnh LýKý Sinh thuộc Khoa Chăn Nuôi Thú Y Trường Đại Học Nông Lâm Tp.HCM, với chấp thuận Trạm Chẩn đoán Xét nghiệm Điều trị thuộc Chi cục Thú y Tp.HCM, hướng dẫn PGS.TS Lâm Thị Thu Hương, BSTY Huỳnh Hữu Thọ, BSTY Vũ Kim Chiến, thực đề tài: “ TÌNH HÌNH BỆNH LIÊN QUAN ĐƯỜNG SINH DỤC CHĨ CÁI TẠI TRẠM CHẨN ĐỐN XÉT NGHIỆM VÀ ĐIỀU TRỊ THUỘC CHI CỤC THÚ Y THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH” 1.2 MỤC ĐÍCH-YÊU CẦU 1.2.1 Mục đích Đánh giá tình hình bệnh liên quan đường sinh dục chó hiệu điều trị áp dụng Trạm Chẩn đoán Xét nghiệm Điều trị - Chi cục Thú y TP.HCM nhằm mục đích cung cấp thêm thơng tin việc phịng điều trị bệnh liên quan đường sinh dục chó 1.2.2 Yêu cầu - Khảo sát tình hình bệnh liên quan đường sinh dục chó theo tuổi giống - Chẩn đoán bệnh phương pháp lâm sàng phi lâm sàng - Theo dõi ghi nhận hiệu điều trị bệnh liên quan đường sinh dục chó Chương TỔNG QUAN 2.1 ĐẶC ĐIỂM SINH LÝ CỦA CHÓ 2.1.1 Thân nhiệt - Chó lớn 38 - 390C - Chó nhỏ 35,5 - 36,10C 2.1.2 Nhịp thở nhịp tim Nhịp thở - Chó lớn: 10 - 40 lần/phút - Chó nhỏ: 15 - 35 lần/phút Nhịp tim - Chó lớn: 60 - 160 lần/phút - Chó nhỏ: 200 lần/phút 2.1.3 Tim - Chó có tầm vóc nhỏ nhịp tim đập nhanh: Chó con: khoảng 120 lần/phút Chó trưởng thành: khoảng 100 lần/phút Chó già: khoảng 80 lần/phút - Chó có tầm vóc lớn nhịp tim đập chậm St-Bernard: 70 lần/phút Caniche: 90 lần/phút Yorkshire: 120 lần/phút 2.1.4 Sinh sản - Chó đực có tuổi thành thục: - 10 tháng tuổi - Chó có tuổi thành thục: - 12 tháng tuổi Chu kỳ lên giống thông thường xảy năm lần , thời gian động dục 12 – 20 ngày, thời điểm phối giống thích hợp từ - 13 ngày sau có biểu lên giống Theo quy luật chung, chó có tuổi thành thục từ - 10 tháng tuổi tuổi thành thục có khác biệt rõ rệt giống Ở giống có tầm vóc nhỏ tuổi thành thục tháng tuổi từ 15 - 18 tháng tuổi giống chó có tầm vóc lớn Chó có chu kỳ động dục 180 ngày, chu kỳ động dục có khác biệt giống với nhau, chu kỳ động dục kéo dài từ - 12 tháng tùy theo giống Trong ngày đầu chu kỳ động dục, chó có tượng kinh nguyệt Chó chưa sẵn sàng cho việc giao phối chó từ chối việc gần gũi với chó đực có xu hướng với chó chung với Từ ngày thứ 10, chu kỳ động dục biểu lượng máu hơn, chó sẵn sàng cho việc giao phối chấp nhận gần gũi với chó đực Thời gian phối giống thích hợp từ ngày thứ 10 đến ngày thứ 12 sau động dục Thông thường, thời điểm bắt đầu chu kỳ động dục khó xác định, trường hợp muốn phối giống thích hợp cần có giúp đỡ bác sỹ thú y để đo lượng progesterone có máu để xác định ngày phối giống thích hợp Chó đẻ suốt đời Những hoạt động sinh dục khơng biến mất, có xu hướng thưa giảm cường độ 2.1.5 Thời gian mang thai Thời gian mang thai chó từ 58 - 63 ngày, số đẻ phụ thuộc vào giống chó, thơng thường - 15 con/lứa, cai sữa từ - tuần tuổi 2.1.6 Nước tiểu Trung bình ngày chó thải lượng nước tiểu tích từ 0,5 đến lít, lượng nước tiểu mà chó thải có thơng số sau: - pH: 5,5 - - Urê: 0,8 - Tỷ trọng: 1,016 - 1,060 2.1.7 Máu - Máu chiếm thể tích 7,2 % trọng lượng thể - Thời gian đông máu 2,5 phút Chỉ tiêu Thông số lý thuyết Hồng cầu - 10 Hb (g/dL) - 15 Hematocrit (%) 24 - 48 Tiểu cầu (ngàn/mm3) 50 - 750 Bạch cầu (ngàn/mm3) - 12 Bách phân bạch cầu: 40 - 70 Lymphocyte Monocyte 1-6 Eosinophile 0-4 Basophile 0-2 Neutro gậy cầu 0-4 Neutro ấu cầu Neutro tuỷ cầu Neutro đốt cầu 20-40 ( Nguồn: Chi cục Thú Y, 2008 ) 2.2 ĐẶC ĐIỂM HỆ SINH DỤC CHÓ CÁI 2.2.1 Cấu tạo hệ sinh dục chó Cơ quan sinh dục chó bao gồm: buồng trứng, ống dẫn trứng, tử cung, âm đạo, tiền đình, âm hộ, dây rộng 10 - Đối với chó bị bệnh đường sinh dục ghép tỷ lệ ghép với bệnh đường tiết niệu chiếm tỷ lệ cao (64,72%) tiêu hóa, hơ hấp,…Tùy theo bệnh thú có biểu khác nhau, đa số biểu số triệu chứng như: bụng to, bỏ ăn, ói, chảy dịch âm đạo,… 4.7 Kiểm tra diện bạch cầu mẫu dịch viêm đường sinh dục Đối với chó bị viêm tử cung có mủ viêm âm đạo, chúng tơi tiến hành phết kính mẫu dịch viêm để kiểm tra diện bạch cầu mẫu dịch viêm Trong thời gian thực tập, ghi nhận có 72 trường hợp chó bị viêm tử cung có mủ trường hợp chó bị viêm âm đạo, chúng tơi thực việc phết kính với 19 mẫu dịch viêm Sau phết kính kiểm tra diện bạch cầu chúng tơi ghi nhận có mẫu có diện bạch cầu trung tính, có: - mẫu mức 3+ - mẫu mức 2+ - mẫu mức 1+ Đối với mẫu dịch viêm cịn lại, chúng tơi ghi nhận có diện vi khuẩn như: Staphylococcus spp, Streptococcus spp,…khi quan sát độ phóng đại 1000 lần 4.8 Tỷ lệ loại bướu đường sinh dục chó Bảng 4.5: Tỷ lệ loại bướu đường sinh dục chó Số ca Tỷ lệ (%) Bướu âm Bướu buồng Bướu tử Bướu vú Tổng số ca đạo (con) trứng (con) cung (con) (con) (con) 4 28,57 28,57 35,71 7,14 42 14 7,14% 28,57% Bướu âm đạo Bướu buồng trứng Bướu tử cung Bướu vú 35,71% 28,57% Biểu đồ 4.2: Các loại bướu đường sinh dục chó Qua bảng 4.5, chúng tơi khảo sát tỷ lệ chó bị bướu tử cung chiếm tỷ lệ cao (35,71%), kế bướu buồng trứng bướu âm đạo với tỷ lệ (28,57%) cuối bướu vú (7,14%) Tại Trạm, quan sát bướu quan sinh dục chó Đây bướu tử cung có trọng lượng kg chó Việt Nam, 10 năm tuổi Bướu có hình dạng giống bơng cải, dạng nốt nhú đa đầu, đường kính khoảng 15 cm, phần bên ngồi lở lt viêm nhiễm Nguyên nhân lây truyền qua giao phối, thú già, rối loạn nội tiết tố,… Hình 4.10: Bướu tử cung có trọng lượng kg chó Việt Nam, 10 năm tuổi 43 Hình 4.11: Khối u cổ tử cung có trọng lương 500g chó Nhật 13 năm tuổi, đẻ lần Hình 4.12: Khối u tử cung sau cắt dọc Tại Trạm, quan sát bướu cổ tử cung chó Nhật 13 năm tuổi hình Bướu có lượng 500 g, bướu trịn cứng, đường kính cm Bướu cứng cắt, bên giống lớp mỡ cứng có màu trắng Nguyên nhân chó già hay giao phối nhiều lần 44 4.9 Kết chẩn đốn siêu âm Tại trạm, tùy theo tình trạng bệnh mà chủ gia súc đề nghị mang chó siêu âm để chẩn đốn bệnh xác sau chó chẩn đốn bệnh qua lâm sàng phịng khám Trong số 142 trường hợp chó bệnh liên quan đến đường sinh dục siêu âm 131 trường hợp Kết trình bày bảng 4.6: Bảng 4.6: Tỷ lệ chó bệnh dựa kết chẩn đốn siêu âm Chó nội Chó ngoại Tổng số ca (con) Viêm tử cung N (con) 28 61 89 % 63,63 70,11 67,93 N (con) % 4,55 3,45 3,82 N (con) 2 % 4,55 2,3 3,05 N (con) % 2,27 3,45 3,05 N (con) 10 % 4,55 9,2 7,63 N (con) 16 % 20,45 8,05 12,21 N (con) - 3 % - 3,45 2,3 Tổng (con) 44 87 131 Tỷ lệ (%) 33,59 66,41 có mủ Bướu tử cung Bướu buồng trứng Sót Sảy thai Thai chết Thai yếu Qua bảng 4.6 chúng tơi nhận thấy số chó giống ngoại đề nghị siêu âm 87 ca (66,41%) nhiều số chó giống nội đề nghị siêu âm 43 ca tương ứng với tỷ lệ 45 32,82% Nguyên nhân chênh lệch chó giống nội có giá trị kinh tế chó giống ngoại nên chủ ni khơng quan tâm tới tình trạng sức khoẻ gia súc Đồng thời thông qua bảng 4.6 ghi nhận qua siêu âm tỷ lệ chó bị viêm tử cung có mủ chiếm tỷ lệ cao (67,93%), tỷ lệ thai yếu chó chiếm tỷ lệ thấp 2% Thông qua kỹ thuật siêu âm mà chúng tơi chẩn đốn bệnh liên quan đường sinh dục xác 98,47% đồng thời kết hợp với chẩn đốn lâm sàng phịng khám, số 131 ca siêu âm có ca siêu âm chẩn đốn viêm tử cung phẫu thuật bươú tử cung ca siêu âm chưa xác định rõ vị trí bướu tử cung hay bướu buồng trứng Hình 4.13: Chó bị viêm tử cung hở Hình 4.14: Chó chưa đẻ lần bị viêm tử cung kín 46 Hình 4.15: Chó bị bướu buồng trứng Hình 4.16: Khối u dạng tổ ong tử cung có trọng lượng 3kg Hình 4.17: Chuẩn đoán thai chết phương pháp đo dao động thai 47 Hình 4.18: Chó sót ngày 4.10 Hiệu điều trị Qua tháng thực đề tài, chúng tơi ghi nhận 142 chó bệnh đường sinh dục, có 11 trường hợp chó bệnh đường sinh dục ghép bệnh tiết niệu, có trường hợp bệnh đường sinh dục ghép bệnh tiêu hóa, có trường hợp bệnh đường sinh dục ghép bệnh hô hấp Số chó tử vong bệnh liên quan tới sinh dục trường hợp, nguyên nhân chủ gia súc chữa trị không đến nơi đến chốn, không thực theo lời đề nghị bác sĩ thú y,… Qua chẩn đoán lâm sàng, kết chẩn đoán hình ảnh, kết phịng thí nghiệm kết điều trị, hiệu điều trị trình bày bảng 4.7 biểu đồ 4.3 - Điều trị viêm tử cung có mủ Tại Trạm, chó bị viêm tử cung có mủ, chúng tơi điều tri trường hợp nhẹ khơng phẫu thuật, trường hợp nặng phải cắt bỏ đồng thời tử cung buồng trứng Trong 72 trường hợp chó bị viêm tử cung có mủ, chúng tơi theo dõi có 58 trường hợp phải cắt bỏ đồng thời tử cung buồng trứng chiếm tỷ lệ 80,56% thời gian lành vết thương trung bình từ 7-12 ngày Nên cho thú ăn thức ăn nhẹ dễ tiêu, tránh chảy nhảy la hét làm chậm lành vết thương, chăm sóc nuôi dưỡng chu đáo kết hợp với điều trị kiên trì kháng sinh phổ rộng ciprofloxacin, tobramycin, ofloxacin…và tăng cường trợ sức, trợ lực B-complex, vitamin C, truyền glucose 5% Có trường hợp chó điều trị nội khoa sử dụng thêm oxytocin tăng cường co bóp tử cung thải dịch ngồi 48 Có 65 trường hợp thú khỏi bệnh hoàn toàn (90,27%), trường hợp thú chết thú mang đến Trạm tình trạng suy nhược nặng, ói mửa có dấu hiệu nhiễm trùng huyết, trường hợp thú khơng khỏi bệnh hồn tồn hở vết thương tháng may khơng tiêu sau phẫu thuật, trường hợp thú chết chủ nuôi không thực định điều trị hậu phẫu, thiếu quan tâm chăm sóc, cịn trường hợp không nắm hiệu điều trị chủ nuôi đổi nơi điều trị Bảng 4.7: Tỷ lệ chó khỏi bệnh sau điều trị Dạng bệnh Số chó điều trị (con) Số chó khỏi bệnh (con) Tỷ lệ khỏi bệnh (%) Viêm tử cung có mủ 72 65 90,27 Viêm âm đạo 4 100,00 Viêm vú 2 100,00 Bướu vú 1 100,00 Bướu âm đạo 75,00 Bướu tử cung 80,00 Bướu buồng trứng 4 100,00 Sót 75,00 Sảy thai 10 90,00 Thai chết 16 15 93,75 Thai yếu 3 100,00 Viêm tử cung ghép 16 15 88,23 Tổng số chó 142 128 90,14 49 Con 120 100 80 60 40 20 100 100 100 90.27 72 80 75 65 Số chó điều trị (con) Số chó khỏi bệnh (con) T ỷ lệ khỏi bệnh (%) 4 Viêm tử cung có mủ Viêm âm đạo 2 Viêm vú 1 Bướu vú Bướu âm đạo Bướu tử cung Loại bệnh Biểu đồ 4.3: Tỷ lệ chó khỏi bệnh sau điều trị - Điều trị viêm âm đạo Nguyên tắt chung: điều trị nguyên nhân kết hợp với điều trị triệu chứng, vệ sinh phòng bệnh sử dụng chất bổ trợ tăng sức đề kháng Ở đây, sử dụng kháng sinh: cefotaxime, ampicilline; kháng viêm: dexamethasone; dùng thuốc chữa triệu chứng: Vitamin K, atropine; để tăng cường trợ sức, trợ lực sử dụng Vitamin C, B-complex dùng thuốc chữa trị theo triệu chứng: Vitamin K, atropine Với liệu pháp điều trị trên, nhận thấy hiệu điều trị tốt sau 5-7 ngày Chúng theo dõi trường hợp chó bị viêm âm đạo Hiệu điều trị cao 100% thú khỏi bệnh - Điều trị bướu vú viêm vú Chó có bướu tuyến vú định phẫu thuật cắt bỏ vùng vú bị bướu, hiệu điều trị 100% Chó sau phẫu thuật khoẻ mạnh bình thường, ăn uống bình thường có tượng di căng sang quan khác hay vị trí khác Tại Trạm, chó bị viêm vú điều trị bằnh cách chích kháng viêm để hạn chế viêm, đồng thời kết hợp sử dụng thêm kháng sinh để chống nhiễm trùng dùng thêm Bcomlex để bồi bổ cho chó 50 - Điều trị bướu âm đạo Chúng tơi sử dụng vincristine với liều lượng 0,025-0,05 mg/kg, tuần lần, tiêm mạch thật chậm, kết hợp với truyền glucose 5% chất bổ trợ B-complex Chúng theo dõi trường hợp, có trường hợp sử dụng vincristine sau 3-4 tuần tiêm thuốc thú khỏi bệnh, trường hợp thú tử vong chủ gia súc mang gia súc tới Trạm tình trạng thú kiệt sức không thực theo lời khuyên bác sỹ việc điều trị Chúng kết luận điều trị bướu âm đạo đạt hiệu cao sau điều trị chúng tơi nhận thấy chó phục hồi sức khỏe nhanh, ăn uống bình thường mơ âm đạo khơng cịn tăng sinh - Điều trị bướu buồng trứng bướu tử cung Đối với chó bị bướu tử cung bướu buồng trứng, chủ gia súc bác sĩ thú y đề nghị phẫu thuật cắt bỏ bướu Chó sau cắt bỏ bướu tử cung tỷ lệ khỏi bệnh 80% bướu buồng trứng 100% Sau cắt bỏ bướu khơng thấy tượng tăng sinh tế bào bướu Việc điều trị đạt hiểu cao chủ ni mang chó đến tình trạng khoẻ mạnh chủ ni thực tốt việc điều trị hậu phẫu cho gia súc - Điều trị sót thai yếu Chó sau đẻ có tượng sót chúng tơi sử dụng oxytocine để tống thai ngoài, đồng thời sử dụng thêm B-complex để bồi dưỡng cho chó Hiệu điều trị sót (75%) cao đạt 100% chủ gia súc quan tâm hiểu biết tình trạng sức khoẻ thú sau sinh để có biện pháp điều trị kịp thời Chó mang thai yếu tiêm progesterone da để an thai, tỷ lệ thai khoẻ mạnh trở lại 100% - Điều trị thai chết Nếu thai chó nhỏ hay dạng gần tiêu thai hay thai rã chúng tơi dùng oxytocine để tống thai ngồi, chó thai lớn hay tử cung chó co bóp yếu chúng tơi thực phẫu thuật để lấy thai ngoài, tỷ lệ thành công điều trị thai chết 93,75% Sau điều trị, chó ăn uống lại bình thường có khả lên giống mang thai trở lại bình thường 51 - Điều trị bệnh ghép Tùy trường hợp bệnh mà bác sỹ thú y Trạm đưa liệu pháp điều trị thích hợp, ưu tiên điều trị ca bệnh nguy hiểm dễ dẫn đến tử vong Các trường hợp viêm điều trị ngoại khoa, tiến hành phẫu thuật cắt bỏ tử cung buồng trứng trường hợp viêm tử cung có mủ, kết hợp chăm sóc hậu phẫu ni dưỡng tốt, thời gian lành vết thương từ 7-10 ngày can thiệp nội khoa viêm bàng quang, viêm thận, viêm âm đạo Liệu trình điều trị từ 7-10 ngày Chúng tơi ghi nhận 17 trường hợp chó bị bệnh ghép, có 15 trường hợp khỏi bệnh, trường hợp thú chết chủ nuôi đem đến trễ, thú suy yếu trường hợp thú chết sạn bàng quan 52 Chương KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ 5.1 KẾT LUẬN Qua thời gian thực tập trạm Chẩn Đoán Xét Nghiệm Điều trị sở khảo sát 1431 chó mang đến khám điều trị Trạm Chúng tơi có số kết sau: - Tỷ lệ chó bệnh đường sinh dục 9,92%, số ca bệnh ghép 12% - Khơng có khác biệt tỷ lệ bệnh đường sinh dục giống chó nội giống chó ngoại, có khác biệt tỷ lệ bệnh đường sinh dục giống chó ngoại với - Có khác biệt tỷ lệ chó bệnh đường sinh dục nhóm tuổi với tập trung cao nhóm chó > 10 năm tuổi - Bệnh viêm tử cung có mủ chiếm tỷ lệ cao chó bệnh liên quan đường sinh dục - Chó bị bướu tử cung chiếm tỷ lệ cao tổng số chó bị bướu liên quan đường sinh dục - Chẩn đoán lâm sàng phương pháp siêu âm có độ xác cao chẩn đốn lâm sàng phịng khám - Đa số có diện bạch cầu mẫu dịch viêm chó bệnh liên quan đường sinh dục - Kết điều trị cho thấy số trường hợp chó khỏi bệnh là: viêm tử cung có mủ (90,27%), viêm âm đạo (100%), viêm vú (100%), bướu vú (100%), bướu âm đạo (75%), bướu tử cung (80%), bướu buồng trứng (100%), sót (75%), sảy thai (90%), thai chết (93,75%), thai yếu (100) viêm tử cung ghép (88,23%) 5.2 ĐỀ NGHỊ - Nghiên cứu thêm thuốc ngừa thai tác dụng tác hại thuốc ngừa thai sử dụng chó - Nên làm thêm xét nghiệm tế bào mô học bướu âm đạo 53 - Chủ nuôi cần lưu tâm đến sức khỏe chó có dấu hiệu bất thường, cần phát bệnh sớm điều trị kịp thời Khi chó bệnh nên tích cực điều trị, tránh tình trạng điều trị không liên tục dễ gây lờn thuốc không hiệu Cần có chế độ chăm sóc đặc biệt giúp chó mau hồi phục 54 TÀI LIỆU THAM KHẢO A Phần tiếng Việt Phan Quang Bá Đỗ Văn Thử 2003 Bài giảng thể học Khoa Chăn Nuôi – Thú Y Tủ sách Trường Đại Học Nông Lâm TP.HCM Phan Thị Bích, 2004.Áp dụng xét nghiệm tế bào âm đạo để xác định giai đọan chu kỳ động dục, viêm bướu đường sinh dục chó Luận Văn Tốt Nghiệp Khoa Chăn Ni – Thú Y Trường Đại Học Nông Lâm, TP.HCM Lý Sơn Ca, 2006 Tình hình bệnh đường sinh dục tiết niệu chó trạm chẩn đốn xét nghiệm điều trị Chi Cục Thú Y TP.HCM Luận Văn Tốt Nghiệp Khoa Chăn Nuôi – Thú Y Trường Đại Học Nông Lâm, TP.HCM 4.Trần Thị Dân, 2000 Bài giảng sinh lý gia súc Tủ sách Trường Đại Học Nông Lâm TP.HCM Nguyễn Văn Khanh,1999 Bài giảng giải phẫu bệnh chuyên khoa Tủ sách Trường Đại Học Nơng Lâm TP.HCM Nguyễn Như Pho, 1995 Giáo trình nội chẩn Tủ sách Trường Đại Học Nông Lâm TP.HCM Nguyễn Văn Thành, 2004 Giáo trình sản khoa gia súc Tủ sách Trường Đại Học Nông Lâm TP.HCM Aiello E.S Mays Asa, 1998 The merck veterinary manual, eight edition A Merck and Rhône – pulenc Company, pp 1038 – 1041 Chandler E.A ctv Canine medicine and therapeutics, second edition Blackwell Scientific Publications Oxford London Edinburgh Boston Palo Alto Melbourne 10 Feldman E.C Nelson R.W., 1996 Canine female reproduction Canine and feline endocrinology and reproduction, second edition W.B Sauders Company, pp 526 – 546 & pp 607 11 Fogle Bruce, 1999 The complete illustrated guide to dog care & behavior Thunder Bay Press, pp 237 – 238 12 M.Fontaine – J.L.Cadoré, 1995 Pathologie de la production VADE – MECUM du VÉTÉRINAIRE formulaire vétérinaire de pharmacologie, de thérapeutique et d’hygiène, seixième édition Ediontion Vigot, pp 1106 - 1108 55 13 Paul Cabanie, École Nationale Vétérinaire de Toulouse Tumeurs Anatomie Pathologique Générale F-31076 TOULOUSE CEDEX 03, Pré.A.O.par Ste1phane TORRES – E.N.V.T, pp 112 - 115 14 Tilley P.L Smith W.K.F., 1997 Veterinary consult – canine and feline Williams & Wilkins Và số website sau: 15 BS Kim Tiêm Hệ thống sinh dục Ngày 18 tháng năm 2007 Truy cập ngày 21 tháng nm 2008 < http://vietpet.com/vietpet/modules.php?name=News&op=viewst&sid=168 > 16 Dr.Franỗois Lubrina & Christian D'Orangeville, Dr Dominique Grandjean La physiologie du chien Truy cập ngày 27 tháng năm 2008 < http://www.attentionauchien.com/physiologie-chien.php > 17 Drs.Foster & Smith, Inc Pyometra & Infections of the uterus Ngày 29 tháng 3, 2008 Truy cập ngày 30 tháng năm 2008 < http://www.peteducation.com/article.cfm?cls=2&cat=1629&articleid=918 > 18 Jean Louis Forrier & Denise Mangold Guide thérapeutique canin Ngày 27 tháng 03 năm 2001 Truy cập ngày 30 tháng năm 2008 < http://www.cocker-fr.com/maladie.htm#m%E9trite,%20pyom%E8tre > 19 Oeuvre Collective Maladies Ngày 21 tháng 05 năm 2007 Truy cập ngày 30 tháng năm 2008 < http://aucalare.over-blog.fr/ > 56 ... giá tình hình bệnh đường sinh dục chó đến khám điều trị Trạm Chẩn đoán Xét nghiệm Điều trị - Tỷ lệ chó bị bệnh đường sinh dục tổng số chó bệnh đến khám Trạm Chẩn đoán Xét nghiệm Điều trị- Chi cục. ..TÌNH HÌNH BỆNH LIÊN QUAN ĐƯỜNG SINH DỤC CHĨ CÁI TẠI TRẠM CHẨN ĐOÁN XÉT NGHIỆM VÀ ĐIỀU TRỊ TẠI CHI CỤC THÚ Y THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH Tác giả NGUYỄN TIẾN THỊNH Khố luận đệ trình để đáp ứng y? ?u... Hương, BSTY Huỳnh Hữu Thọ, BSTY Vũ Kim Chi? ??n, thực đề tài: “ TÌNH HÌNH BỆNH LIÊN QUAN ĐƯỜNG SINH DỤC CHĨ CÁI TẠI TRẠM CHẨN ĐỐN XÉT NGHIỆM VÀ ĐIỀU TRỊ THUỘC CHI CỤC THÚ Y THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH? ?? 1.2