BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG ĐẶNG THỊ LOAN HẠN CHẾ RỦI RO TÍN DỤNG TRONG CHO VAY DOANH NGHIỆP TẠI NGÂN HÀNG TMCP QUÂN ĐỘI – CN ĐÀ NẴNG Chuyên ngành: Tài Ngân hàng LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS LÂM CHÍ DŨNG Đà Nẵng - Năm 2013 LỜI CAM ĐOAN Tôi cam đoan cơng trình nghiên cứu riêng tơi Các số liệu, kết nêu luận văn trung thực chưa công bố công trình khác Tác giả luận văn MỤC LỤC a) Biến động cấu nhóm nợ mức giảm tỷ lệ dư nợ từ nhóm đến nhóm .42 b) Mức giảm tỷ lệ nợ xấu 45 c) Về tỷ lệ xóa nợ ròng 46 d) Mức giảm tỷ lệ trích lập dự phòng 47 e) Mức giảm lãi treo 47 DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT NH Ngân hàng NHNN Ngân hàng nhà nước NHTM Ngân hàng thương mại MB Ngân hàng thương mại cổ phần Quân đội MB Đà Nẵng Ngân hàng thương mại cổ phần Quân đội – Chi nhánh Đà Nẵng DN Doanh nghiệp DNNN Doanh nghiệp nhà nước DNTN Doanh nghiệp tư nhân TNHH Trách nhiệm hữu hạn RRTD Rủi ro tín dụng CBTD Cán tín dụng DANH MỤC BẢNG BIỂU Bảng 1.1: Quy mơ DN phân chia theo khu vực Bảng 2.1: Tình hình huy động vốn MB Đà Nẵng Bảng 2.2: Tình hình cho vay MB Đà Nẵng Bảng 2.3: Kết hoạt động kinh doanh MB Đà Nẵng Bảng 2.4: Phân nhóm nợ cho vay doanh nghiệp Bảng 2.5: Tỷ lệ dư nợ từ nhóm đến nhóm Bảng 2.6: Tỷ lệ nợ xấu Bảng 2.7: Tỷ lệ trích lập dự phòng Bảng 2.8: Tình hình lãi treo MỞ ĐẦU Tính cấp thiết đề tài Nền kinh tế Việt Nam đà phát triển hội nhập với kinh tế giới Trong đó, bật lên phát triển mạnh mẽ hệ thống ngân hàng thương mại để đáp ứng nguồn vốn phục vụ cho nhu cầu sản xuất kinh doanh tổ chức cá nhân Hoạt động kinh doanh ngân hàng đa dạng phức tạp, hoạt động cho vay hoạt động quan trọng Ngân hàng thương mại hoạt động tiềm ẩn nhiều rủi ro Rủi ro tín dụng loại rủi ro lớn nhất, thường xuyên xảy gây hậu nặng nề hoạt động kinh doanh ngân hàng Trên địa bàn thành phố Đà Nẵng, Ngân hàng thương mại cổ phần Quân đội – Chi nhánh Đà Nẵng Ngân hàng hoạt động lâu năm Hoạt động cho vay Ngân hàng trọng vấn đề rủi ro tín dụng hoạt động cho vay ngân hàng nhiều lo ngại cần quan tâm xem xét Xuất phát từ thực trạng rủi ro tín dụng doanh nghiệp NHTM mong muốn tăng cường hạn chế rủi ro tín dụng mức thấp để đảm bảo hoạt động kinh doanh ngân hàng an toàn, hiệu quả, góp phần vào phát triển kinh tế đất nước, chọn đề tài: “ Hạn chế rủi ro tín dụng cho vay doanh nghiệp Ngân hàng thương mại cổ phần Quân đội – Chi nhánh Đà Nẵng” để nghiên cứu làm luận văn thạc sỹ Kết nghiên cứu đề xuất giải pháp nhằm hạn chế rủi ro hoạt động cho vay, đảm bảo hoạt động kinh doanh ngân hàng hiệu Mục tiêu nghiên cứu - Nghiên cứu sở lý luận hạn chế rủi ro tín dụng cho vay doanh nghiệp - Phân tích, đánh giá thực trạng hạn chế rủi ro tín dụng kết hạn chế rủi ro tín dụng cho vay doanh nghiệp Ngân hàng TMCP Quân đội – Chi nhánh Đà Nẵng - Đề xuất giải pháp kiến nghị góp phần tăng cường hạn chế rủi ro tín dụng cho vay doanh nghiệp nhằm nâng cao hiệu hoạt động kinh doanh Ngân hàng TMCP Quân đội – Chi nhánh Đà Nẵng Câu hỏi nghiên cứu - Nội dung hạn chế rủi ro tín dụng cho vay doanh nghiệp gì? Tiêu chí đánh giá kết hạn chế RRTD cho vay DN? Nhân tố ảnh hưởng đến công tác hạn RRTD cho vay DN? - Thực trạng hạn chế rủi ro tín dụng cho vay DN NHTMCP Quân đội – Chi nhánh Đà Nẵng nào? Những vấn đề cần phải giải công tác hạn chế RRTD Ngân hàng này? - Các giải pháp chủ yếu cần triển khai nhằm hạn chế rủi ro tín dụng Ngân hàng TMCP Quân đội - chi nhánh Đà Nẵng? Đối tượng phạm vi nghiên cứu - Đối tượng nghiên cứu: Đề tài nghiên cứu vấn đề lý luận liên quan đến hoạt động hạn chế rủi ro tín dụng cho vay doanh nghiệp Ngân hàng NHTM thực tiễn công tác hạn chế RRTD TMCP Quân đội – CN Đà Nẵng - Phạm vi nghiên cứu:  Nội dung: Trong tồn cơng tác quản lý rủi ro tín dụng tập trung nghiên cứu hạn chế rủi ro cho vay doanh nghiệp MB Đà Nẵng  Không gian: Đề tài thực nghiên cứu Ngân hàng TMCP Quân đội – Chi nhánh Đà Nẵng  Thời gian: Đề tài tập trung nghiên cứu phân tích thực trạng rủi ro tín dụng cho vay doanh nghiệp từ năm 2010 đến 2012 Phương pháp nghiên cứu - Trong trình nghiên cứu, đề tài dựa phương pháp luận chủ nghĩa vật biện chứng - Về sở lý luận : Kinh tế học vĩ mô, vi mơ, Lý thuyết tài – tiền tệ, quản trị ngân hàng thương mại … - Về phương pháp nghiên cứu cụ thể : đề tài sử dụng phương pháp quy nạp diễn dịch; logic lịch sử; phân tích tổng hợp; phương pháp thống kê … Ý nghĩa khoa học thực tiễn đề tài Với mục tiêu phương pháp nghiên cứu trên, tác giả hy vọng đề tài đạt số ý nghĩa sau: - Về lý thuyết: Luận văn hướng đến việc khái quát vấn đề sở lý luận hạn chế rủi ro cho vay doanh nghiệp - Về mặt thực tiễn: Trên sở phân tích thực trạng, đánh giá mặt hạn chế từ hạn chế rủi ro cho vay doanh nghiệp Ngân hàng Thương Mại Cổ Phần Quân đội – Chi nhánh Đà Nẵng thời gian qua, luận văn hướng đến việc đề giải pháp, kiến nghị giúp tăng cường hạn chế rủi ro tín dụng cho vay doanh nghiệp Chi nhánh thời gian tới - Với giải pháp thiết thực ứng dụng thực tế hoạt động hạn chế rủi ro tín dụng đơn vị nghiên cứu, từ giúp Chi nhánh có giải pháp cụ thể việc hạn chế rủi ro tín dụng hoạt động cho vay Điều góp phần quan trọng vào thành công luận văn thực tế, khẳng định ý nghĩa đóng góp đề tài Tổng quan tài liệu Luận văn nghiên cứu vấn đề hạn chế rủi ro tín dụng cho vay doanh nghiệp Ngân hàng TMCP Quân đội – Chi nhánh Đà Nẵng dựa phương pháp luận vật biện chứng vật lịch sử, phương pháp thông kê thu thập số liệu, so sánh, phân tích vấn đề nghiên cứu Luận văn nghiên cứu bối cảnh thực trạng hạn chế rủi ro tín dụng cho vay doanh nghiệp Ngân hàng Thương Mại Cổ Phần Quân đội – Chi nhánh Đà Nẵng thời gian năm từ năm 2010 đến 2012 Các nghiên cứu giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng, kiểm sốt rủi ro tín dụng doanh nghiệp cơng bố nhiều, luận văn thạc sĩ Căn vào tài liệu công bố, số cơng trình tiêu biểu mà tác giả tiếp cận được: Nguyễn Bá Diệp (2011), Một số giải pháp xử lý nợ xấu Chi nhánh Ngân hàng NNo Tỉnh Quảng Nam, Luận văn Thạc sĩ chuyên ngành Tài – Ngân hàng, Đại học Đà Nẵng Đề tài nghiên cứu tiếp cận vấn đề quản trị rủi ro tín dụng góc độ xử lý nợ xấu Nội dung chủ yếu luận văn thông qua thu thập phân tích liệu tính hình nợ xấu thực trạng tổ chức xử lý nợ xấu NHNNo Quảng Nam, từ phân tích vấn đề hạn chế đề xuất giải pháp nhằm tăng cường công tác xử lý nợ xấu NH Tuy nhiên, giải pháp mà đề tài đề xuất chưa thể đặc thù NHNNo Quảng Nam chưa gắn bó logic với kết phân tích thực trạng xử lý nợ xấu NH Trần Nam (2012), Giải pháp hạn chế rủi ro tín dụng Ngân hàng TMCP Quốc tế (VIB) Daklak, Luận văn Thạc sĩ Quản trị kinh doanh, Đại học Đà Nẵng Luận văn tiếp cận vấn đề góc độ hạn chế rủi ro tín dụng Theo đó, hạn chế rủi ro tín dụng q trình nhằm tới hai mục tiêu bản: giảm thiểu khả phát sinh rủi ro tín dụng giảm hậu tổn thất rủi ro tín dụng gây Nội dung luận văn phù hợp với cách tiếp cận nói Luận văn có đóng góp quan trọng lý luận làm rõ nội dung hạn chế rủi ro tín dụng Tuy nhiên, đề tài chưa có giải pháp có chiều sâu Các giải pháp chưa cho thấy điểm khác biệt cách tiếp cận Nguyễn Thùy Dung (2010), Thực trạng hạn chế rủi ro tín dụng Ngân hàng Phát triển nhà Đồng Sông Cửu Long – Chi nhánh Hà Nội, Luận văn Thạc sĩ Quản trị kinh doanh, Đại học Kinh tế Quốc dân Hà Nội Luận văn bố cục theo cách truyền thống Theo đó, tác giả hệ thống hóa lý luận rủi ro, rủi ro tín dụng, hạn chế rủi ro tín dụng Trên sở đó, tiến hành phân tích thực trạng rủi ro tín dụng Chi nhánh NH nghiên cứu đề xuất giải pháp hạn chế rủi ro tín dụng Chi nhánh Cách tiếp cận luận văn chưa rõ ràng Nội dung khái niệm hạn chế rủi ro tín dụng khơng nêu cách mạch lạc Do đó, logic phân tích thực trạng có phần chưa bảo đảm Lê Hòa Tân (2012), Giải pháp hạn chế rủi ro tín dụng Ngân hàng TMCP Đơng Á – CN Nha Trang, Luận văn Thạc sĩ Quản trị kinh doanh, Đại học Đà Nẵng Luận văn bao gồm ba chương: Chương 1, luận văn trình bày sở lý luận rủi ro tín dụng hạn chế rủi ro tín dụng NHTM Chương luận văn phân tích thực trạng hạn chế RRTD NH khía cạnh: quy trình phân tích tín dụng; thực trạng khai thác kiểm tra nguồn thông tin khách hàng; thực việc kiểm soát cho vay; kết hạn chế RRTD NH Chương sau nêu định hướng phát triển NH Đông Á – CN Nha Trang, luận văn đề xuất 10 giải pháp hạn chế RRTD số kiến nghị NHNN; NH Đông Á UBND TP Nha Trang Tuy nhiên, luận văn khái niệm rủi ro tín dụng hoạt động tín dụng RR hoạt động tín dụng chưa phân định rõ Mặt khác, nội dung hạn chế RRTD chưa tác giả đề cập đầy đủ, toàn diện 63 giao, nội dung bàn giao Vì vậy, cần quy định việc lập sổ nhật ký tín dụng lần phát vay, thu nợ, biến động tài sản đảm bảo, tình hình kinh doanh tài để đảm bảo liên tục, thuận tiện việc theo dõi chuyển giao hồ sơ cán tín dụng 3.2.4 Tiếp tục đổi cấu tổ chức quản trị tín dụng • Phân tách phận tín dụng thành phận chuyên môn khác nhau: Cải cách máy tín dụng hoạt động theo thơng lệ quốc tế hạn chế RRTD Tách chức tiếp thị, quan hệ khách hàng, thẩm định rủi ro độc lập, định tín dụng quản lý nợ với việc phân định rõ trách nhiệm, quyền hạn, đảm bảo tính độc lập, khách quan Thực giám sát kiểm soát chặt chẽ, thường xuyên cán cấp liên quan tới cấp tín dụng phận kiểm tra giám sát tín dụng độc lập Do mơ hình tổ chức MB Đà Nẵng chi nhánh phòng giao dịch trực thuộc Nên xây dựng mơ hình hạn chế RRTD theo hướng phận chuyên trách, tách bạch phận quản lý rủi ro độc lập với kinh doanh Đồng thời chuyển đổi mơ hình quản lý theo chiều dọc Theo mơ hình này, nghiệp vụ kinh doanh chính, có hoạt động cấp tín dụng, quản lý RRTD quản lý tập trung chi nhánh chính, phòng giao dịch chủ yếu làm chức bán hàng theo dõi khoản vay Mơ hình cụ thể sau: Phòng kinh doanh Bộ phận quan hệ khách hàng Bộ phận quản lý rủi ro Bộ phận quản lý nợ - Bộ phận quan hệ khách hàng (phòng kinh doanh): chức tìm kiếm, tiếp xúc, khởi tạo quan hệ tín dụng với khách hàng Phòng thuộc Phòng giao dịch, thuộc chi nhánh Cán thuộc phận quan hệ khách hàng nhận hồ sơ trực tiếp từ khách hàng, đối chiếu danh mục hồ sơ, kiểm 64 tra tính pháp lý hồ sơ, phân tích, đánh giá tình hình chung khách hàng Sau xem xét hồ sơ đầy đủ theo quy định, chuyển hồ sơ sang cho phận thẩm định tín dụng trực thuộc chi nhánh - Bộ phận quản lý rủi ro (phòng thẩm định tín dụng): thẩm định tín dụng độc lập, giám sát q trình thực định phận quan hệ khách hàng Dựa báo cáo phận quan hệ khách hàng để kiểm tra lại toàn hồ sơ vay vốn, tính hợp lệ, hợp pháp, xác định mức độ rủi ro hồ sơ dựa tất phương diện nhằm đảm bảo an tồn tín dụng, mở rộng hoạt động cách an toàn hiệu Sau xem xét điều kiện khách hàng vay, có trả lời việc đồng ý hay không khoản vay Trưởng phận quản lý rủi ro (phòng thẩm định thuộc chi nhánh) định phê duyệt tín dụng đồng thời tham giá xử lý khoản tín dụng có vấn đề - Bộ phận quản lý nợ (phòng hỗ trợ tín dụng): trực tiếp thực tác nghiệp có liên quan đến việc giải ngân, thu hồi nợ, kiểm tra tính tuân thủ khách hàng, thực chức nhận lưu trữ hồ sơ tín dụng, nhập liệu vào hệ thống, theo dõi quản lý khoản vay theo yêu cầu, điều kiện xác lập từ phận quản lý rủi ro, thực tác nghiệp liên quan đến rút vốn, lập báo cáo liệu khoản vay 3.2.5 Nâng cao chất lượng cơng tác thẩm định phân tích tín dụng - Hiện nay, báo cáo tài doanh nghiệp khơng kiểm tốn, có nhiều doanh nghiệp sử dụng hai hệ thống sổ sách kế toán để báo cáo cho quan thuế để vay vốn ngân hàng … gây nhiều khó khăn cho ngân hàng việc thẩm định, đánh giá tình hình tài khách hàng Vì vậy, cần tăng cường u cầu kiểm tốn báo cáo tài KH - Có biện pháp thích hợp nhằm kiểm tra tính xác số liệu 65 báo cáo tài Theo đó, cần phân loại DN theo mức độ khả tín thơng tin áp dụng phương pháp kiểm tra khác theo nhóm cách phù hợp - Cần trọng phân tích phi tài khách hàng Ngồi việc đánh giá tình hình tài khách hàng dựa báo cáo tài khách hàng cung cấp, cần phải trọng việc phân tích phi tài Yếu tố định lớn việc đánh giá ý chí trả nợ khách hàng Khách hàng khó khăn mặt tài giai đoạn ngắn có thiện chí trả nợ RRTD giảm thiểu - Cần có phân tích kỹ đặc thù ngành nghề vùng miền để đưa định cho vay vốn chuẩn xác Mỗi ngành nghề, vùng miền có đặc thù rủi ro khác ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh khách hàng Nếu cán tín dụng đánh giá khách hàng, phân tích khách hàng dưa yếu tố hạn chế phần RRTD RRTD xảy có phương án xử lý hiệu nhằm giảm thiểu RRTD cho chi nhánh 3.2.6 Đẩy mạnh công tác kiểm tra, kiểm soát nội Bộ phận kiểm tra, kiểm soát nội phải thuộc biên chế MB, hình thức đề bạt bổ nhiệm phải MB định, hoạt động độc lập với ban điều hành chi nhánh Cán phòng cần tuyển chọn cách kỹ lưỡng, họ phải cán có đủ lực trình độ chun mơn nghiệp vụ tín dụng, am hiểu luật pháp, yêu nghề có đạo đức tốt Tăng cường cán có trình độ, qua nghiệp vụ tín dụng để bổ sung cho phòng kiểm tra, kiểm sốt nội Tiêu chuẩn người làm cơng tác kiểm tốn nội cần phải có là: trung thực, ý chí chấp hành pháp luật nhìn nhận khách quan; có kiến thức, hiểu biết chung pháp luật….bảo đảm cán làm việc 66 cách độc lập, tránh tình trạng nể nang đồng nghiệp mà bỏ qua sai sốt quy trình nghiệp vụ Trong q trình kiểm tra hoạt động tín dụng, tăng cường cán làm trực tiếp từ phận tín dụng thẩm định quản lý tín dụng phối hợp kiểm tra Đối với dự án lớn, phức tạp phải có tham gia Kiểm tra kiểm soát nội để phận có nhìn tổng qt dễ dàng theo dõi khoản vay lớn, nhằm thể vai trò kiểm soát trước, sau cho vay để tránh tình trạng kiểm tra kiểm sốt làm chức báo vụ việc rủi ro xảy - Ngoài kiểm tra theo chuyên đề Hội sở, Bộ phận kiểm tra kiểm sốt phối hợp với phận khác tổ chức kiểm tra mục đích sử dụng vốn q trình cho vay hoạc kiểm tra tài khách hàng, tiến độ hình thành tài sản tương lai nhằm có cảnh báo kịp thời cho Chi nhánh việc hạn chế rủi ro tín dụng 3.2.7 Tăng cường biện pháp tài trợ rủi ro tín dung cho vay DN Để hạn chế thấp thiệt hại từ RRTD, MB Đà Nẵng phải có giải pháp nhằm tăng nguồn tài trợ cho RRTD thời gian tới như: mua bảo hiểm, tăng cường TSĐB, cho vay hợp vốn, bán nợ Chi nhánh nên có kế hoạch mua bảo hiểm cho khoản cấp tiền vay giống thực với tiền gửi, bên cạnh đó, việc xem xét đưa vào quy trình cho vay mục “yêu cầu khách hàng mua bảo hiểm” điều kiện cần để giải cho vay dự án/phương án vay có nhiều rủi ro giải pháp hữu hiệu để giảm thiểu tổn thất xảy RRTD Tăng cường tỷ lệ cho vay có TSĐB: đặc biệt ý DNNN trước quan hệ tín dụng theo hình thức tín chấp, kèm thư bảo lãnh quan chủ quản khơng có giá trị thu hồi nợ phát sinh RRTD Các 67 công ty cổ phần chuyển đổi từ DNNN vay vốn nhiều đa phần tài sản chưa hoàn chỉnh mặt pháp lý nên chưa thể chấp làm tài sản đảm bảo nên tiềm ẩn nhiều rủi ro Chi nhánh nên cử CBTD chuyên trách theo dõi sát tiến độ hồn thiện giấy tờ sở hữu để nhanh chóng đưa vào ngân hàng làm TSĐB nhằm giảm bớt thiệt hại RRTD xảy Đối với khoản nợ khó có khả thu hồi việc thu hồi phức tạp, có khả kéo dài tốn nhiều công sức số cán theo dõi vụ việc, nên tiến hành thủ tục pháp lý phù hợp để bán nợ, để giải phóng mặt tài tập trung vào việc kinh doanh, tạo lợi nhuận nhiều cho ngân hàng Bằng biện pháp MB Đà Nẵng chuyển phần tồn rủi ro cho chủ thể có khả chịu đựng rủi ro cao nguyên tắc phân tán rủi ro chủ thể khả đặc biệt triệt tiêu hay giảm rủi ro xuống mức tối thiểu Với tình hình tỷ lệ nợ xấu cao, chi nhánh nên thành lập Tổ phòng ngừa xử lý rủi ro tín dụng Tổ phòng ngừa xử lý rủi ro tín dụng gồm thành viên phụ trách phòng phòng nghiệp vụ có liên quan để xây dựng kế hoạch biện pháp cụ thể, tham mưu cho Giám đốc Chi nhánh định thích hợp để xử lý nợ xấu kịp thời tiến độ Tổ phòng ngừa xử lý rủi ro tín dụng có nhiệm vụ tập trung theo dõi đề xuất giải pháp xử lý từ khoản nợ có dấu hiệu rủi ro (chuyển sang nhóm 2) khoản nợ xấu (nợ từ nhóm đến nhóm 5); thực họp định kỳ tháng lần để đảm bảo việc kiểm tra, giám sát thực hoạt động xử lý nợ cách toàn diện liên tục Các giải pháp xử lý nợ nhóm 2, nợ xấu (nợ từ nhóm đến nhóm 5) cụ thể sau: - Đối với nợ hạn nhóm 68 Phân tích nguyên nhân dẫn đến nợ hạn khách hàng, từ có biện pháp tháo gỡ Đối với khách hàng nợ hạn có tính chất tạm thời cố khách quan, hoạt động sản xuất kinh doanh bình thường, chi nhánh nên xem xét khả trả nợ phương án sản xuất kinh doanh thời gian tới để định cho vay tiếp để giúp khách hàng vượt qua khó khăn hay khơng cho vay tiếp Đối với nợ hạn nguyên nhân chủ quan quản lý yếu kém, gian dối lừa đảo… chi nhánh phải ngưng quan hệ tín dụng, áp dụng biện pháp giám sát đặc biệt, tích cực đơn đốc thu hồi nợ, cần thiết cố hồ sơ khởi kiện tòa - Đối với khoản nợ xấu Các hồ sơ liên quan đến khoản nợ cần ý đặt tình trạng kiểm soát đặc biệt Bên cạnh việc tiếp tục đôn đốc thu hồi nợ, chi nhánh cần phải rà sốt lại tồn hồ sơ, bổ sung kịp thời thiếu sót (nếu có) Chuẩn bị thủ tục cần thiết cho khởi kiện Tích cực phối hợp quan chức cho tiến hành lý, phát mại tài sản đảm bảo, toán tiền bảo hiểm, vay theo quy định hành để thu hồi vốn 3.2.8 Các giải pháp nhân phụ trách công tác cho vay DN Nhân yếu tố quan trọng định đến kết hoạt động kinh doanh tổ chức Vì vậy, Chi nhánh cần phải trọng: Lựa chọn cán có lực, có trình độ chun mơn đạo đức tốt để bố trí vào phận tín dụng Trong cơng việc ngân hàng, tín dụng nghề đòi hỏi phải có lực phân tích, đánh giá, tính chịu trách nhiệm cao ln có cạm bẫy nên cần có lĩnh đạo đức nghề nghiệp Do cần tiêu chuẩn hóa cán hoạt động tín dụng theo tiêu chí chun mơn, đạo đức rõ ràng, làm sở để chuẩn hóa nâng cao chất lượng đội ngũ cán làm việc môi trường đầy rủi 69 ro Đồng thời cần có kế hoạch tuyển dụng phù hợp, đáp ứng yêu cầu mở rộng mạng lưới, quy mô kinh doanh MB Đà Nẵng tương lai Thường xuyên tổ chức thi nghiệp vụ nhằm khuyến khích CBTD có trách nhiệm nâng cao trình độ chun mơn, từ đánh giá lực cán để bố trí lại cơng việc cho phù hợp Cần dành quỹ thời gian để hướng dẫn tổ chức tập huấn, bồi dưỡng kiến thức chuyên môn nghiệp vụ, trọng nghiệp vụ marketing, kỹ bán hàng, thương thảo hợp đồng văn hoá kinh doanh Bố trí đủ phân cơng cơng việc hợp lý cho cán bộ, tránh tình trạng tải cho cán để đảm bảo chất lượng công việc, giúp cho cán có đủ thời gian nghiên cứu, thẩm định kiểm tra giám sát khoản vay cách có hiệu Khuyến khích lợi ích vật chất cán làm cơng tác tín dụng: Hiện MB Đà Nẵng áp dụng mức lương theo quy định Hội sở Ngân hàng Quân đội, không chủ động việc xây dựng sách lương, để khuyến khích cán hăng say với cơng việc chi nhánh nên có sách khen thưởng phù hợp với hiệu cơng việc cán Đồng thời áp dụng mức phạt định trường hợp xảy rủi ro tín dụng khoản vay như: tình trạng nợ q hạn, nợ khó đòi… để từ nâng cao tinh thần trách nhiệm, gắn quyền lợi nghĩa vụ cán làm công tác tín dụng khoản vay mà cán phụ trách Thực luân chuyển cán quản lý khách hàng để giảm trừ tiêu cực mối quan hệ tạo lập d ài, đồng thời giúp tạo điều kiện cho cán tiếp cận khách hàng khác có khả xử lý cơng việc nhanh chóng 70 3.3 CÁC KIẾN NGHỊ 3.3.1 Đối với Chính phủ a) Hồn thiện khung pháp lý hệ thơng thu thập cung ứng thông tin Ưu tiên cho NHNN đưa vào chương trình xây dựng Luật Nghị định Chính Phủ để đảm bảo việc truy cập nguồn thơng tin ngồi ngành ngân hàng từ tổ chức Chính Phủ quản lý Hỗ trợ NHNN nghiên cứu xây dựng Luật thời gian đầu Pháp lệnh hay Nghị định Chính Phủ hệ thống báo cáo tín dụng Việt Nam Tạo điều kiện để NHNN sớm xây dựng Nghị định quy định mơ hình tổ chức hoạt động CIC phù hợp Thực tiễn cho thấy, phát triển nhanh chóng kinh tế, đặc biệt quy mơ tăng trưởng tín dụng kinh tế, vượt ngồi khả kiểm sốt rủi ro tín dụng lực đáp ứng yêu cầu mặt thơng tin tín dụng tồn diện, chất lượng kịp thời CIC Chính NHNN cho tốc độ tăng trưởng nhanh tín dụng quan CIC chưa thể đáp ứng đầy đủ Việc đời trung tâm thơng tin tín dụng tư nhân bổ sung cho trung tâm tín dụng cơng cách mở rộng diện thu thập lưu giữ thông tin vay nợ sang nhiều loại đối tượng, công ty cá nhân mà trung tâm tín dụng khơng thể đảm nhận hết Theo ngân hàng giới, trung tâm thơng tin tín dụng tư nhân hình thành nhu cầu thị trường, thường hoạt động tốt trung tâm thơng tin tín dụng cơng việc hỗ trợ cho giao dịch tín dụng Các trung tâm thơng tin tín dụng tư nhận thu thập thông tin từ nhiều nguồn rộng rãi – nhà cung cấp tín dụng thương mại, người bán lẽ, tồ án cơng ty cung ứng dịch vụ - thơng tin có thời hạn lưu trữ dài 71 Do đó, kiến nghị Chính phủ cần sớm hoàn thiện quy chế để thành lập trung tâm thơng tin tín dụng tư nhân, đặc biệt tập trung đối tượng DNVVN cá nhân Việc xếp hạng tín dụng nội NH nhiều khó khăn việc tiếp cận thơng tin (như tình hình tài chính, kinh doanh, tài sản, uy tín…) nhiều hạn chế Chính phủ cần sớm giao cho tài ban hành khn khổ pháp lý cho hoạt động cơng ty xếp hạng tín nhiệm b) Quy định kiểm toán đối với doanh nghiệp, giám sát chặt chẽ doanh nghiệp mới thành lập Chính Phủ cần bổ sung quy định hậu kiểm kịp thời doanh nghiệp hoạt động Từ luật doanh nghiệp ban hành có hiệu lực có nhiều doanh nghiệp đăng ký kinh doanh, mặt có tác dụng tích cực q trình phát triển kinh tế, bên cạnh xuất khơng doanh nghiệp chuyên lừa đảo, ký hợp đồng ma để vay vốn ngân hàng, bán hóa đơn tài để doanh nghiệp hợp thức hóa việc sử dụng vốn vay Vì vậy, Chính Phủ cần bổ sung thêm quy định: sau thời gian cấp phép kinh doanh cho doanh nghiệp, quan có thẩm quyền cấp phép phải kiểm tra xác nhận doanh nghiệp thực kinh doanh có qui mơ thực trạng tài Đây sở giúp ngân hàng tránh bị lừa, bảo đảm vốn vay thu hồi Hiện nay, doanh nghiệp Việt Nam thường có 2-3 hệ thống kế toán sổ sách, dành cho quan thuế, dành cho Ngân hàng báo cáo thực tế Vì nhiều lý do: tâm lý muốn tránh thuế, quản lý yếu quan thuế, chế độ chứng từ hoá đơn chưa phù hợp gây nhiều bất lợi cho doanh nghiệp, trình độ đạo đức cán thuế… Do đó, Chính phủ cần hoàn thiện quy định thuế, chế độ kế tốn, báo cáo tài chính, chế độ hố đơn để giúp doanh nghiệp tuân thủ đầy đủ, nâng cao tính xác cho báo cáo tài 72 doanh nghiệp Vừa tạo nguồn thu ngân sách, giúp tăng cường công tác quản lý số liệu thống kê doanh nghiệp Đồng thời, tạo điều kiện giám sát, đánh giá hoạt động DNVVN , tình hình tài chính, giúp việc xem xét cho vay Ngân hàng có sở thuận lợi Xây dựng hệ thống thống DNVVN, mặt giúp cho trình hậu kiểm hoạt động DNVVN sau đăng kí kinh doanh, cung cấp thông tin cho nhà tài trợ, quan quản lý Mặt khác cung cấp thông tin thị trường, pháp luật, sách, thơng tin cơng nghệ, nguồn ngun liệu ngồi nước cho DNVVN, giúp doanh nghiệp tiếp cận nhanh, kịp thời hội kinh doanh 3.3.2 Đối với Ngân hàng Nhà nước a) Hoàn thiện hệ thống pháp luật ngân hàng Tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý cáchoạt động NH Phối hợp với quan việc ban hành quy định xử lý nợ xấu, tháo gỡ khó khăn thủ tục trình phát tài sản đảm bảo Nên có bước hướng dẫn cụ thể trình tự, thủ tục, trách nhiệm TCTD, quan Công an, quyền sở, Sở tài ngun mơi trường làm sở pháp lý để đến ban hành thông tư liên ngành hướng dẫn thêm nhằm nâng cao hiệu công tác phối hợp đẩy nhanh tiến độ, cụ thể hóa cơng việc thi hành án Nghiên cứu, chỉnh sửa, hoàn thiện quy định ngoại hối, phân loại nợ, bảo đảm an toàn phù hợp với thông lệ, chuẩn mực quốc tế điều kiện thực tế Việt Nam b) Chống cạnh tranh lành mạnh Với mở rộng tính tự chủ tự chịu trách nhiệm ngân hàng thương mại, NHNN giải phóng tính sáng tạo chủ động ngân hàng hoạt động kinh doanh Tuy nhiên xuất tình trạng cạnh tranh lành mạnh, tranh giành khách hàng vay vốn ngân hàng 73 cho vay để hoàn trả khoản vay ngân hàng khác, hạ thấp tiêu chuẩn, điều kiện vay vốn dẫn đến nguy rủi ro tín dụng tăng cao Do NHNN cần có kiểm tra, kiểm sốt có hiệu hoạt động kinh doanh ngân hàng thương mại, đảm bảo phát triển bền vững an tồn c) Nâng cao vai trò hiệu công tác tra Tiếp tục triển khai đổi công tác tra, giám sát ngân hàng Cần nâng cao chất lượng tra cách nắm bắt kịp thời nghiệp vụ kinh doanh, dịch vụ NH đại, áp dụng công nghệ nhằm giám sát liên tục NHTM hai hình thức tra chỗ giám sát từ xa Thanh tra chỗ nâng cao hiệu lực cho việc xử lý vi phạm dựa tài liệu chứng minh không tuân thủ quy định pháp luật nguyên nhân khách quan hay chủ quan làm sở để áp dụng chế tài cụ thể Giám sát từ xa giúp cảnh báo kịp thời sai phạm để NHTM có biện pháp ngăn ngừa rủi ro hoạt động kinh doanh nói chung hoạt động tín dụng nói riêng Triển khai tra, giám sát cách thống nhất, có trọng tâm, trọng điểm TCTD Xử lý kiên quyết, kịp thời sai phạm phát qua tra Nghiên cứu, xây dựng, ban hành văn pháp lý liên quan đến hoạt động tra, giám sát ngân hàng Chương trình tra cần xây dựng chi tiết, khoa học, thơng tin thu thập cần phân tích kỹ lưỡng, tránh mang tính hình thức; nội dung tra phải cải tiến để đảm bảo kiểm soát NHTM, thể vai trò cảnh báo, ngăn chặn phòng ngừa rủi ro, không gây ảnh hưởng đến hoạt động NHTM Ổn định máy tổ chức Cơ quan tra, giám sát ngân hàng Tăng cường số lượng, chất lượng cán làm công tác tra, giám sát ngân hàng Thực có hiệu việc phân công cán tra theo dõi chịu 74 trách nhiệm an toàn chi nhánh, đơn vị tổ chức tín dụng địa bàn Đồng thời, cần hoán đổi cán tra chi nhánh NHNN để đảm bảo tính khách quan tạo môi trường hoạt động đa dạng cho cán tra, kiểm tra trau dồi thêm nghiệp vụ, xử lý tình d) Thiết lập kênh thơng tin đáng tin cậy cho ngân hàng doanh nghiệp Hồn thiện hoạt động Trung tâm thơng tin tín dụng CIC NHNN, bao gồm : thơng tin tín dụng phải bao hàm tất thông tin tình hình vay vốn khách hàng TCTD, phải có phân tích thơng tin tổng hợp khách hàng để lưu ý NHTM Bên cạnh đó, cần áp dụng công nghệ thông tin NHTM dễ dàng thu thập khai thác triệt để thơng tin Ngồi ra, cần quy định chặt chẽ trách nhiệm NHTM chất lượng thông tin cung cấp, thời gian cung cấp bảo mật thông tin Tiến tới thành lập tổ chức xếp hạng doanh nghiệp thông qua việc đánh giá tình hình kinh doanh, tài doanh nghiệp tính điểm xếp hạng Như vậy, NHTM có sở để đánh giá khách hàng doanh nghiệp Để xếp hạng doanh nghiệp, yêu cầu doanh nghiệp phải kiểm toán báo cáo tài chính, cơng khai thơng tin với quan quản lý Tạo lập kênh thông tin liên thông quan chức Thuế, Hải quan, Tòa án, Cơng an, ngành …với NHNN để nắm bắt thơng tin cá nhân, tổ chức Trên sở đó, NHNN có cảnh báo, lưu ý NHTM qua trung tâm CIC 3.3.3 Đối với Ngân hàng TMCP Quân đội Cần đẩy mạnh việc kiểm tra, kiếm soát nội tồn hệ thống, đặc biệt mảng tín dụng 75 Định hướng chiến lược kinh doanh rõ ràng, hướng trọng theo hiệu kinh doanh (lợi nhuận) khơng chạy theo tiêu tăng trưởng nóng Nên chọn lựa số sản phẩm dịch vụ hạt nhân làm mạnh phát triển Ngân hàng không phát triển hoạt động Ngân hàng đa Cần tập trung phát triển nhóm khách hàng truyền thống có rủi ro thấp, đặc biệt doanh nghiệp nhỏ vừa Tuy nhiên, song song với việc tăng trưởng tín dụng cần phải đảm bảo tiêu hiệu an toàn vốn : ROE, ROA… Cần trọng đến việc xử lý nợ tồn đọng để thu hồi vốn đồng thời hạn chế khoản nợ xấu phát sinh để tăng tỷ lệ sinh lời khoản vay Cần phối hợp thường xuyên với đơn vị có liên quan tổ chức khóa học đào tạo bồi dưỡng kiến thức nghiệp vụ chuyên môn cho nguồn nhân lực, đặc biệt đội ngũ cán quản lý để nâng cao chủ động phòng ngừa, hạn chế RRTD Cần tăng cường đẩy mạnh đại hóa cơng nghệ Ngân hàng để phát triển nhiều sản phẩm dịch vụ đại đáp ứng nhu cầu ngày đa dạng khách hàng, đồng thời thu thập thêm nhiều thông tin khách hàng hiệu phục vụ cho công tác hạn chế rủi roc ho hoạt động Ngân hàng, đặc biệt rủi ro tín dụng KẾT LUẬN CHƯƠNG Từ sở lý luận RRTD hạn chế RRTD cho vay doanh nghiệp NHTM chương phân tích, đánh giá cơng tác hạn chế RRTD NHTMCP Quân đội – CN Đà Nẵng chương 2, chương luận văn tập trung giải nội dung sau: - Nêu định hướng chung định hướng riêng sách tín dụng hạn chế RRTD NHTMCP Quân đội – CN Đà Nẵng thời gian tới 76 - Từ thực trạng hoạt động thời gian qua mục tiêu phát triển thời gian tới NHTMCP Quân đội – CN Đà Nẵng, tác giả đưa giải pháp để tăng cường hạn chế RRTD cho vay doanh nghiệp chi nhánh Đồng thời, tác giả nêu lên số kiến nghị Chính phủ, NHNN, Hội sở Ngân hàng TMCP Quân đội để thúc đẩy hoạt động kinh doanh NHTM, tạo điều kiện để NHTMCP Quân đội – CN Đà Nẵng nói riêng nâng cao chất lượng hạn chế RRTD, góp phần vào hiệu hoạt động kinh doanh chung NHTMCP Quân đội hệ thống Ngân hàng 77 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO A Tiếng Việt [1] TS Phạm Thị Nguyệt, ThS Hà Mạnh Hùng (2011), Nguyên nhân biểu rủi ro tín dụng NHTM, Tạp chí ngân hàng [2] ThS Đào Ngọc Chuyền (2010), Một số khó khăn xử lý nợ xấu ngân hàng thương mại, Tạp chí ngân hàng [3] Nguyễn Văn Tiến (2010), Quản trị rủi ro kinh doanh ngân hàng, NXB Thống kê Hà Nội [4] TS Nguyễn Minh Kiều – Nghiệp vụ ngân hàng đại NXB Thống kê [5] PGS.TS Lâm Chí Dũng (2012), Bài giảng Quản trị ngân hàng thương mại , Trường Đại học kinh tế Đà Nẵng [6] Trần Nam (2012) , Giải pháp hạn chế rủi ro tín dụng NH TMCP Quốc tế (VIB) Daklak, Luận văn ThS QTKD, ĐH Đà Nẵng [7] Nguyễn Xuân Quang (2012), Hạn chế nợ xấu hoạt động cho vay NH TMCP Việt Á – Chi nhánh Đà Nẵng”, Luận văn ThS QTKD, ĐH Đà Nẵng [8] Báo cáo kết hoạt động kinh doanh (2010, 2011, 2012 ) Ngân hàng TMCP Quân đội – CN Đà Nẵng [9] Sổ tay tín dụng Ngân hàng TMCP Quân đội [10] Ngân hàng TMCP Quân đội, Tài liệu tập huấn Hướng dẫn sử dụng hệ thống xếp hạng tín dụng nội [11] Ngân hàng nhà nước Việt Nam (2005), Quyết định số 493/2005/QĐ- NHNN ngày 22/04/2005 phân loại nợ, trích lập dự phòng để xử lý rủi ro hoạt động ngân hàng Tổ chức tín dụng, Hà Nội B Tài liệu điện tử [1] http://www.sbv.gov.vn [2] https://www.mbbank.com.vn ... TẮT NH Ngân hàng NHNN Ngân hàng nhà nước NHTM Ngân hàng thương mại MB Ngân hàng thương mại cổ phần Quân đội MB Đà Nẵng Ngân hàng thương mại cổ phần Quân đội – Chi nhánh Đà Nẵng DN Doanh nghiệp. .. tế hạn chế rủi ro tín dụng cho vay doanh nghiệp Ngân hàng Thương Mại Cổ Phần Quân đội – Chi nhánh Đà Nẵng cở sở quan trọng giúp tác giả thực đề tài Hạn chế rủi ro tín dụng cho vay doanh nghiệp. .. trạng hạn chế rủi ro tín dụng kết hạn chế rủi ro tín dụng cho vay doanh nghiệp Ngân hàng TMCP Quân đội – Chi nhánh Đà Nẵng - Đề xuất giải pháp kiến nghị góp phần tăng cường hạn chế rủi ro tín dụng