Tuần 7. Nghị luận về một ý kiến bàn về văn học tài liệu, giáo án, bài giảng , luận văn, luận án, đồ án, bài tập lớn về t...
GV: Võ Thò Hồng Vân Bài giảng Tiết 32 NGHỊ LUẬN VỀ MỘT Ý KIẾN BÀN VỀ VĂN HỌC Ngày dạy 01/11/2008 GV: Võ Thị Hồng Vân NỘI DUNG BÀI HỌC I- Ơn lại khái niệm biết II- u cầu III- Thực tập SGK - Tìm hiểu đề, lập dàn ý cho đề IV- Củng cố cách làm nghị luận ý kiến bàn văn học – Hướng dẫn Luyện tập đề lại I Ơn lại khái niệm biết 1) Ý kiến bàn văn học: Có thể nhận định, danh ngơn nhà văn, tác phẩm, giai đoạn vấn đề lý luận văn học thể loại văn học, tiếp nhận văn học 2) Nghị luận ý kiến bàn văn học: - Là trình vận dụng nhiều thao tác lập luận như: giải thích, phân tích, chứng minh, bình luận, bình giảng, phản bác, so sánh giúp người đọc, người nghe hiểu rõ ý kiến bàn văn học II- Yêu cầu: - Xác định hoàn cảnh mục đích lời nhận định - Xác định nội dung lời nhận định - Người tham gia gia nghị luận phải có hiểu biết văn học nhiều phương diện + Thuật ngữ văn học: Đề tài, chủ đề, kết cấu … + Tính chất văn học: Hiện thực, nhân đạo … + Chức văn học: Nhận thức, giáo dục tư tưởng, tình cảm + Ngôn ngữ: Ngôn ngữ thơ, truyện, kịch … - Thành thạo thao tác làm văn: Giải thích, bình luận, phân tích, chứng minh … biết phối hợp thao tác nghị luận III- Thực tập SGK: Tìm hiểu đề, lập dàn ý cho đề 1: M Gc-ki nói: “Kịch đòi hỏi tình cảm mãnh liệt” Anh chị hiểu ý kiến đó? Hãy làm sáng tỏ qua qua đoạn trích Tình u thù hận (Sếch –xpia), Vĩnh biệt Cửu Trùng Đài (Nguyễn Huy Tưởng) Bước 1: Giải thích ý kiến Kịch: nghệ thuật dùng sân khấu trình bày hành động đối thoại nhân vật, để phản ánh xung đột đời sống xã hội - Kịch thường có nhiều loại: Kịch hát, kịch nói, kịch thơ, kịch nhạc (Opera), bi kịch, hài kịch Tình cảm mãnh liệt: tình cảm mạnh mẽ, thúc đẩy người sẵn sàng hành động thực ý muốn, không sợ xung đột, va chạm nguy hiểm (“Kịch” theo TĐ Hán Việt Đào Duy Anh – có nghĩa “Rất mạnh” Vd : Kịch liệt, kịch dược, kịch chiến ) b Nhân vật Giu-li-eùt: Khi nói mình: - Gọi tên Rô-mê-ô tha thiết - Mong Rô-mê-ô từ bỏ họ tên - Muốn Rô-mê-ô thề yêu Lời bộc bạch chân thành, hồn nhiên, không cần che giấu, không chút ngượng ngùng => Những rung cảm Giu-liét trước tình yêu thật mãnh liệt tha thiết Nếu Rơ- mê- ô Giu- li- ét sợ hãi chùn bước khơng có hành động kịch xảy Kịch phải sinh từ thái cực xung đột 2) Những tình cảm mãnh liệt thể qua bi kịch lịch sử “ Vũ Như Tô” nhà văn Nguyễn Huy Tưởng? Nhân vật Đan Thiềm Vũ Như Tô kịch “Vũ Như Tô” + Vũ Như Tô coi Cửu Trùng Đài phần xác phần hồn đời ( cơng trình nghệ thuật tô điểm cho vẻ đẹp đất nước) Vì nó, ơng sẵn sàng chấp thuận làm việc cho hôn quân bạo chúa; dù bị thương tiếp tục đạo công việc; trị tội thợ bỏ trốn Nếu Vũ Như Tô từ chối dựng Cửu Trùng Đài sau biết sợ hãi chạy trốn qn lính phản loạn khơng thể tạo thành kịch.… - Tình kịch, dội căng thẳng: + Giọng Đan Thiềm lo lắng, hốt hoảng- cứng cỏi, đau đớn + Giọng Vũ Như Tơ băn khoăn, chất chứa câu hỏi lớn vừa nhức nhối, vừa da diết; vừa khắc khoải cuối đau đớn độ + Giọng quân lính hỗn hào + Giọng cung nữ bợ đỡ, lẳng lơ… Bước 3: Từ nhận thức có, bình luận ý kiến Gc- ki tính qui luật nghệ thuật kịch - Xung đột kịch tạo dựng từ mâu thuẫn dội, căng thẳng, nhiều giải được, bi kịch, khắc phục mâu thuẫn dẫn đến “sự diệt vong giá trị quan trọng” - Nhân vật kịch thường có say mê khát vọng lớn lao, có sai lầm hành động, có xúc cảm phong phú, mãnh liệt - Kết thúc kịch bi thảm hùng tráng, có ý nghĩa thức tỉnh, khơi gợi tình cảm tốt đẹp người III) Củng cố cách làm nghị luận ý kiến bàn văn học Khi làm văn nghị luận ý kiến bàn văn học, trước hết, cần tiến hành giải thích nội dung ý kiến theo mặt, sau đó, nêu nhận xét, đánh giá ý kiến Lập luận, nêu luận chứng minh cho ý kiến mình, tùy yêu cầu cụ thể đề mà vận dụng thao tác nghị luận cho phù hợp Đảm bảo yêu cầu chung nghị luận, tính mạch lạc, rõ ràng, lập luận chặt chẽ, thuyết phục - Với dạng bàn phương diện nghệ thuật, ý chất văn hiểu biết văn học nhiều phương diện Lý luận văn học, văn học sử Ta khơng thể có ý kiến vấn đề ta chưa hiểu IV) Hướng dẫn luyện tập đề lại: Đề số 2 Đề số 3 Đề số ... làm nghị luận ý kiến bàn văn học – Hướng dẫn Luyện tập đề lại I Ơn lại khái niệm biết 1) Ý kiến bàn văn học: Có thể nhận định, danh ngôn nhà văn, tác phẩm, giai đoạn vấn đề lý luận văn học thể... ý nghĩa thức tỉnh, khơi gợi tình cảm tốt đẹp người III) Củng cố cách làm nghị luận ý kiến bàn văn học Khi làm văn nghị luận ý kiến bàn văn học, trước hết, cần tiến hành giải thích nội dung ý. .. cầu chung nghị luận, tính mạch lạc, rõ ràng, lập luận chặt chẽ, thuyết phục - Với dạng bàn phương diện nghệ thuật, ý chất văn hiểu biết văn học nhiều phương diện Lý luận văn học, văn học sử Ta