BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG HỒNG MẠNH HÀ HỒN THIỆN CƠNG TÁC QUẢN LÝ CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC HUYỆN QUẢNG NINH, TỈNH QUẢNG BÌNH Chuyên ngành : Kinh tế Phát triển Mã số : 60.31.05 LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ Người hướng dẫn khoa học: PGS TS NGUYỄN MẠNH TOÀN Đà Nẵng - Năm 2014 LỜI CAM ĐOAN Tôi cam đoan cơng trình nghiên cứu riêng tơi Các số liệu, kết nêu luận văn trung thực chưa công bố công trình khác Tác giả luận văn Hồng Mạnh Hà MỤC LỤC MỞ ĐẦU 1 Tính cấp thiết đề tài Mục tiêu nghiên cứu Phƣơng pháp nghiên cứu Đối tƣợng phạm vi nghiên cứu Bố cục đề tài Tổng quan tài liệu nghiên cứu CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC 1.1 TỔNG QUAN CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC 1.1.1 Khái niệm đặc điểm chi ngân sách nhà nƣớc 1.1.2 Bản chất chi ngân sách nhà nƣớc 11 1.1.3 Chức chi ngân sách nhà nƣớc 11 1.1.4 Vai trò chi ngân sách nhà nƣớc 13 1.1.5 Nội dung chi ngân sách nhà nƣớc 14 1.2 CHI NGÂN SÁCH NGÂN SÁCH ĐỊA PHƢƠNG TRONG HỆ THỐNG NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC 16 1.2.1 Khái niệm, đối tƣợng, mục tiêu quản lý chi NSNN 16 1.2.2 Phân cấp quản lý nhà nƣớc chi ngân sách 17 1.2.3 Vai trò quản lý chi ngân sách 19 1.2.4 Nguyên tắc quản lý chi ngân sách nhà nƣớc 20 1.3 NỘI DUNG QUẢN LÝ CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC 21 1.3.1 Lập dự toán chi ngân sách nhà nƣớc 21 1.3.2 Chấp hành dự toán chi ngân sách nhà nƣớc 25 1.3.3 Quyết toán chi ngân sách nhà nƣớc 30 1.3.4 Thanh tra, kiểm tra chi ngân sách nhà nƣớc 32 1.4 NHỮNG NHÂN TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN CHI NSNN 33 1.4.1 Điều kiện tự nhiên 33 1.4.2 Điều kiện kinh tế - xã hội 33 1.4.3 Trình độ cán quản lý 34 1.4.4 Các nhân tố khác 34 KẾT LUẬN CHƢƠNG 35 CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC HUYỆN QUẢNG NINH, TỈNH QUẢNG BÌNH 36 2.1 ĐẶC ĐIỂM TỰ NHIÊN, KINH TẾ - XÃ HỘI HUYỆN QUẢNG NINH ẢNH HƢỞNG ĐẾN CÔNG TÁC QUẢN LÝ CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC 36 2.1.1 Đặc điểm tự nhiên 36 2.1.2 Đặc điểm nguồn lực phát triển kinh tế - xã hội 37 2.1.3 Tình hình phát triển kinh tế - xã hội huyện Quảng Ninh giai đoạn 2010 - 2012 40 2.2 THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC HUYỆN QUẢNG NINH GIAI ĐOẠN 2008 - 2012 46 2.2.1 Mơ hình quản lý chi ngân sách nhà nƣớc huyện Quảng Ninh 46 2.2.2 Thực trạng cơng tác lập giao dự tốn chi ngân sách nhà nƣớc huyện Quảng Ninh 50 2.2.3 Chấp hành dự toán chi ngân sách nhà nƣớc 61 2.2.4 Quyết toán chi ngân sách nhà nƣớc huyện Quảng Ninh 73 2.2.5 Công tác tra, kiểm tra trình quản lý sử dụng ngân sách nhà nƣớc huyện Quảng Ninh 79 2.3 ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC TẠI HUYỆN QUẢNG NINH, TỈNH QUẢNG BÌNH 81 2.3.1 Những kết đạt đƣợc công tác quản lý chi ngân sách nhà nƣớc 81 2.3.2 Những hạn chế tồn quản lý chi ngân sách nhà nƣớc huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình 83 2.3.3 Nguyên nhân tồn 85 2.3.4 Những kinh nghiệm rút từ trình quản lý chi ngân sách huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình 86 KẾT LUẬN CHƢƠNG 87 CHƢƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM HỒN THIỆN CƠNG TÁC QUẢN LÝ CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC HUYỆN QUẢNG NINH, TỈNH QUẢNG BÌNH 88 3.1 QUAN ĐIỂM, MỤC TIÊU, ĐỊNH HƢỚNG VỀ QUẢN LÝ CHI NGÂN SÁCH TẠI HUYỆN QUẢNG NINH, TỈNH QUẢNG BÌNH 88 3.1.1 Quan điểm hồn thiện công tác quản lý chi ngân sách nhà nƣớc 88 3.1.2 Mục tiêu hồn thiện cơng tác quản lý chi ngân sách nhà nƣớc huyện Quảng Ninh 89 3.1.3 Định hƣớng hồn thiện cơng tác chi ngân sách huyện Quảng Ninh 92 3.2 MỘT SỐ GIẢI PHÁP CHỦ YẾU NHẰM HỒN THIỆN CƠNG TÁC QUẢN LÝ CHI NGÂN SÁCH HUYỆN QUẢNG NINH, TỈNH QUẢNG BÌNH 93 3.2.1 Hoàn thiện phân cấp quản lý ngân sách nhà nƣớc 94 3.2.2 Hoàn thiện nội dung quản lý chi ngân sách nhà nƣớc huyện Quảng Ninh 94 3.2.3 Tăng cƣờng đào tạo, bồi dƣỡng cán quản lý chi ngân sách 101 3.2.4 Hoàn thiện chế quản lý chi ngân sách nhà nƣớc địa bàn 103 3.3 MỘT SỐ KIẾN NGHỊ 106 3.3.1 Đối với Chính phủ, Bộ Tài 106 3.3.2 Đối với UBND tỉnh Quảng Bình 106 KẾT LUẬN 108 TÀI LIỆU THAM KHẢO QUYẾT ĐỊNH GIAO ĐỀ TÀI LUẬN VĂN (Bản sao) DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ĐG : Đóng góp GD - ĐT : Giáo dục - Đào tạo HC : Hành HĐND : Hội đồng nhân dân KBNN : Kho bạc Nhà nƣớc KT - XH : Kinh tế - xã hội NS : Ngân sách NSĐP : Ngân sách địa phƣơng NSNN : Ngân sách Nhà nƣớc QLNN : Quản lý Nhà nƣớc PTTH : Phát truyền hình QP - AN : Quốc phòng - an ninh SN : Sự nghiệp TC - KH : Tài - Kế hoạch TX : Thƣờng xuyên UBND : Ủy ban nhân dân VHTT - TT : Văn hóa thơng tin - thể thao XDCB : Xây dựng qản DANH MỤC CÁC BẢNG Số hiệu 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8 2.9 2.10 2.11 2.12 Tên bảng Tình hình sử dụng đất huyện Quảng Ninh năm 2012 Trang 39 Giá trị sản xuất, cấu ngành kinh tế giai đoạn 2010 - 2012 Chi XDCB phân theo nguồn vốn giai đoạn 2008 - 2012 41 44 Thực trạng sở vật chất kỹ thuật huyện Quảng Ninh năm 2012 45 Tình hình xây dựng dự tốn chi NSNN giai đoạn 2008 2012 54 Tổng hợp tình hình bổ sung ngồi dự toán chi thƣờng xuyên giai đoạn 2008 - 2012 55 Tình hình phân bổ dự tốn lệnh chi tiền giai đoạn 2008 2012 59 Tổng hợp tình hình phân bổ dự toán ghi thu - ghi chi giai đoạn 2008 - 2012 59 Chi ngân sách huyện Quảng Ninh giai đoạn 2008 - 2012 phân theo cấp ngân sách 62 Chi ngân sách huyện Quảng Ninh giai đoạn 2008 - 2012 phân theo nội dung kinh tế kết cấu nguồn chi 63 Chi đầu tƣ XDCB huyện Quảng Ninh giai đoạn 2008 66 2012 Chi thƣờng xuyên ngân sách huyện Quảng Ninh giai đoạn 2008 - 2012 68 2.13 2.14 2.15 Quy trình tốn chi ngân sách nhà nƣớc huyện Quảng Ninh 74 Dự toán toán chi đầu tƣ XDCB huyện Quảng Ninh giai đoạn 2008 - 2012 76 Dự toán toán chi thƣờng xuyên huyện Quảng Ninh giai đoạn 2010 - 2012 78 DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ Số hiệu Tên biểu đồ Trang 2.1 Cơ cấu ngành kinh tế giai đoạn 2010-2012 43 2.2 Chi NSNN huyện Quảng Ninh giai đoạn 2008 – 2012 73 96 Nâng cao hiệu công tác quy hoạch gắn liền với kế hoạch vốn; tổ chức thực đầy đủ giải pháp chống lãng phí, chống dàn trải vốn đầu tƣ; tập trung bố trí vốn cho dự án, cơng trình trọng điểm thực Chủ động bố trí ngân sách để trả dứt điểm nợ; kiên đình dự án không hiệu quả, thực kéo dài; khơng bố trí vốn dự án khơng đủ thủ tục đầu tƣ; không phê duyệt dự án không xác định đƣợc nguồn vốn thực Trong trình thực hiện, củng cố, chấn chỉnh khâu lập dự toán thiết kế kỹ thuật; quản lý chặt chẽ không để phát sinh nợ mới, đồng thời đôn đốc đơn vị hồn tất thủ tục tốn dứt điểm nợ tạm ứng vốn toán, đảm bảo lành mạnh tình hình tài - ngân sách Thực nghiêm quy định Chính phủ cơng tác giám sát, đánh giá đầu tƣ Làm tốt công tác góp phần giải tốt vƣớng mắc xảy trình đầu tƣ, phát hiện, xử lý sai phạm đầu tƣ nhƣ không quy hoạch, sai quy định, gây lãng phí, thất thóat vốn tài sản nhà nƣớc, ảnh hƣởng xấu đến chất lƣợng cơng trình xâm hại đến lợi ích cộng đồng * Đối với chi thường xuyên: Cần đẩy mạnh thực xã hội hóa, huy động nguồn lực xã hội cho phát triển hoạt động nghiệp Đối với nghiệp giáo dục đào tạo, ngân sách cần tập trung ƣu tiên bố trí kinh phí cho lĩnh vực từ giáo dục mầm non đến trung học, khối đại học dạy nghề nên kêu gọi huy động nguồn vốn ngân sách Đối với lĩnh vực hành chính, tăng cƣờng cơng tác cải cách thủ tục hành chính, tinh giảm biên chế để máy gọn nhẹ hơn, giảm gánh nặng chi ngân sách Thực chế độ tài cho đơn vị nghiệp có thu; sửa đổi số khoản thu nhƣ viện phí, học phí phù hợp với thực tế, chuyển từ hình thức bao cấp sang hỗ trợ y tế, giáo dục cho ngƣời nghèo, cho đối tƣợng 97 sách cụ thể làm tăng thu nhƣng giảm gánh nặng cho ngân sách đồng thời nâng cao hiệu phục vụ; thực giao đầy đủ quyền chủ động, tự chủ cho đơn vị nghiệp nhiệm vụ, tổ chức ngân sách tạo động lực phát triển khu vực tách khu vực khỏi đối tƣợng thụ hƣởng ngân sách Cần nâng cao trách nhiệm tự chịu trách nhiệm đơn vị Thủ trƣởng đơn vị sử dụng ngân sách việc quản lý điều hành dự toán kinh phí đơn vị đảm bảo nội dung, chƣơng trình; tiêu chuẩn, định mức theo quy định pháp luật Kiên xử lý theo pháp luật trƣờng hợp cố tình vi phạm nguyên tắc quản lý tài - ngân sách c Hồn thiện cơng tác tốn ngân sách nhà nước Căn vào Thông tƣ số 59/2003/TT-BTC ngày 23/6/2003 Bộ Tài hƣớng dẫn thực Nghị định số 60/2003/NĐ-CP ngày 6/6/2003 Chính phủ quy định chi tiết hƣớng dẫn thi hành Luật NSNN; Căn định số 120/2008/QĐ-BTC ngày 22/12/2008 Bộ trƣởng Bộ Tài ban hành Chế độ kế toán NSNN hoạt động nghiệp vụ KBNN; Thơng tƣ Bộ Tài hƣớng dẫn xét duyệt, thẩm định thơng báo tốn năm quan hành chính, đơn vị nghiệp ngân sách cấp; Thông tƣ hƣớng dẫn lập, thẩm định toán vốn thuộc nguồn vốn NSNN theo niên độ ngân sách hàng năm, để thực cơng tác tốn ngân sách năm, phòng Tài - Kế hoạch huyện cần tiến hành tốn nhƣ: * Đối với toán chi thường xuyên Hiện nay, đơn vị dự toán cấp quan Tài cấp tiến hành thẩm tra tốn đơn vị dự tốn chậm, chƣa đảm bảo thời gian quy định (do khối lƣợng công việc nhiều, dồn vào thời điểm), nên toán chi NSĐP chƣa đƣợc chuẩn xác Vì vậy, để giảm bớt khối lƣợng công việc dồn vào cuối năm, quan chủ quản quan Tài có 98 kế hoạch thẩm tra toán quý III Khi kết thúc năm thẩm tra toán quý IV cộng với số liệu thẩm tra quý III hồn tất thẩm tra báo cáo tốn năm Đối với nội dung chi theo mục tiêu, kinh phí bổ sung cho nhiệm vụ cơng tác cụ thể sau kết thúc mục tiêu, hồn thành nhiệm vụ tốn dứt điểm khơng chờ kết thúc năm Đối với khoản chi từ nguồn thu đƣợc để lại chi nhƣ học phí hàng quý quan chủ quản có trách nhiệm xét duyệt tốn cho đơn vị trực thuộc, tổng hợp toán gửi quan Tài thẩm tra kết thẩm tra phòng Tài - Kế hoạch sở để hàng quý ghi thu, ghi chi vào NSNN Với việc thực thẩm tra toán nhƣ trên, cán thẩm tra có thời gian để xem xét kỹ việc sử dụng kinh phí đơn vị, chất lƣợng công tác thẩm tra đƣợc nâng cao, đồng thời kịp thời hƣớng dẫn, nhắc nhở, chấn chỉnh sai sót Cơng tác kiểm tra phải đƣợc thƣờng xuyên hàng năm nhằm đảm bảo số liệu xác đầy đủ thực trƣớc toán đƣợc thông qua Hội đồng nhân dân huyện * Đối với toán chi đầu tư phát triển Nhằm tăng cƣờng công tác quản lý đầu tƣ xây dựng bản, khắc phục tồn tại, tác giả đề xuất: - Thực cơng tác tốn vốn đầu tƣ theo niên độ ngân sách: Gắn trách nhiệm quản lý, điều hành dự án Chủ đầu tƣ, Ban quản lý dự án xây dựng với trách nhiệm toán vốn đầu tƣ theo niên độ ngân sách Nâng cao trách nhiệm Chủ đầu tƣ, Ban quản lý dự án xây dựng công tác toán vốn đầu tƣ theo niên độ ngân sách thông qua 99 biện pháp chế tài nhƣ: lấy tiêu để đánh giá, xem xét việc phân bổ kế hoạch vốn cho dự án hàng năm, xem xét trách nhiệm việc giao quản lý điều hành dự án Quy định rõ trách nhiệm phối hợp quan nhƣ Chủ đầu tƣ, Ban quản lý dự án xây dựng, KBNN, công tác thẩm định báo cáo toán theo niên độ ngân sách - Cần quy định rõ trách nhiệm cá nhân Trƣởng Ban quản lý dự án xây dựng, thủ trƣởng chủ đầu tƣ việc toán dự án hồn thành Nếu cơng trình tốn chậm tạm thời đình nhiệm vụ Trƣởng ban Quản lý dự án xây dựng để tập trung cho cơng tác tốn, tốn xong xem xét bố trí nhiệm vụ, đồng thời kiểm điểm trách nhiệm cá nhân chủ đầu tƣ khắc phục đƣợc tình trạng d Tăng cường cơng tác tra, kiểm tra quản lý sử dụng kinh phí ngân sách nhà nước * Tăng cường việc tra, kiểm tra việc quản lý sử dụng ngân sách nhà nước Trong năm qua công tác tra, kiểm tra tài ngân sách đƣợc quan tâm trọng; lực chun mơn, trình độ nghiệp vụ cán tra nâng lên lƣợng lẫn chất Tuy vậy, quan cần ý phối hợp thực tra, kiểm tra từ khâu lập dự toán, phân bổ dự toán, chấp hành toán NSNN: - Xem xét việc lập dự tốn có từ sở lên hay không, xuất phát từ nhu cầu thực tế ngân sách đơn vị, xã, thị trấn, có sở khoa học dựa phân tích, dự báo tình hình phát triển kinh tế - xã hội địa phƣơng, ngành - Dự toán chi phải trọng việc phân bổ, sử dụng NSNN; việc phân bổ, quản lý, sử dụng vốn đầu tƣ, vốn chƣơng trình mục tiêu, vốn trái phiếu 100 Chính phủ, ý lĩnh vực giao thông, thuỷ lợi, y tế, giáo dục - Đồng thời tra, kiểm tra việc thực tiêu chuẩn, định mức, đơn giá chi ngân sách đơn vị dự toán, có chấp hành theo quy định pháp luật; ràng buộc trách nhiệm Thủ trƣởng đơn vị chuẩn chi ngân sách chế tài xử lý bị sai phạm Việc phân bổ, quản lý, sử dụng khoản phát sinh chi thƣờng xun khơng có định mức phân bổ dự toán, khoản chi cho an sinh xã hội - Nâng cao trình độ lực phẩm chất đạo đức đội ngũ cán làm công tác tra, thƣờng xuyên đào tạo, cập hật kiến thức không lĩnh vực kinh tế, tài chính, QLNN mà nhiều kiến thức tổng hợp khác * Tăng cường lãnh đạo Huyện ủy, điều hành Uỷ ban nhân dân huyện giám sát Hội đồng nhân dân huyện quản lý chi ngân sách Đảng UBND huyện xã, thị trấn cần tập trung lãnh đạo, đạo phát triển kinh tế - xã hội, vận dụng đắn, sáng tạo chủ trƣơng, đƣờng lối Đảng, sách, pháp luật Nhà nƣớc vào thực tiễn địa phƣơng, khơi dậy, phát huy nguồn lực dân doanh nghiệp để đầu tƣ sản xuất kinh doanh; lãnh đạo, đạo, điều hành cấp uỷ quyền địa phƣơng cần trọng tăng cƣờng kỷ cƣơng, kỷ luật quản lý chi ngân sách; đạo xử lý nghiêm minh đơn vị, cá nhân đƣợc giao quản lý nguồn kinh phí ngân sách mà sử dụng, chi tiêu khơng có hiệu quả, lợi dụng để tham ơ, vụ lợi cá nhân HĐND cấp cần tăng cƣờng chức giám sát công tác lập, phân bổ ngân sách, tạm ứng nguồn ngân sách, quản lý sử dụng nguồn kinh phí ngân sách, điều hành nguồn ngân sách địa phƣơng nhằm đƣa việc quản lý ngân sách theo quy định Luật NSNN Tăng cƣờng 101 giám sát việc quản lý sử dụng vốn từ nguồn bổ sung ngân sách cấp trên, nguồn vốn lĩnh vực đầu tƣ, phát triển sở hạ tầng, nhằm đảm bảo nguồn vốn đầu tƣ theo danh mục mục đích đƣợc phê duyệt 3.2.3 Tăng cƣờng đào tạo, bồi dƣỡng cán quản lý chi ngân sách Con ngƣời nhân tố định quản lý, công tác quản lý chi ngân sách có đạt đƣợc tốt hay khơng phụ thuộc vào khả quản lý cán Vì vấn đề xây dựng, nâng cao chất lƣợng đội ngũ cán đƣợc Đảng Nhà nƣớc quan tâm, trọng Đặc biệt lĩnh vực tài nói chung, quản lý chi NSNN nói riêng, nhân tố ngƣời có vai trò đặc biệt quan trọng, định đến chất lƣợng, hiệu quản lý sử dụng nguồn lực có hạn Nhà nƣớc Để tạo sở vững cho công tác quản lý chi ngân sách, đơn vị, địa phƣơng cần phải đào tạo đội ngũ cán kế tốn có trình độ chun mơn giỏi, phẩm chất đạo đức tốt tinh thần trách nhiệm cao, cụ thể: - Một là, rà sốt, đánh giá lại tồn máy quản lý tài kế tốn đơn vị, xã, thị trấn thuộc huyện Quảng Ninh lực, trình độ, phẩm chất đạo đức Trên sở tiến hành xếp lại máy quản lý tài theo hƣớng tinh gọn, hoạt động có hiệu để nâng cao chức tự kiểm sốt cơng tác kế tốn Từng bƣớc rà sốt lại đội ngũ cán làm cơng tác kế tốn đơn vị, xã, thị trấn, phấn đấu xây dựng phận kế toán chuyên trách vững nghiệp vụ có phẩm chất đạo đức tốt để tham mƣu cho chủ tài khoản việc chi tiêu chế độ quy định tổ chức công tác quản lý chi ngân sách đơn vị cách chặt chẽ, tiết kiệm, hiệu Ngƣời làm công tác tài kế tốn ngƣời phải có đạo đức liêm khiết thực thi công vụ; tinh thần trách nhiệm, tƣ lợi cá nhân dẫn đến có gian lận việc chi tiêu ngân sách Định kỳ phải có 102 kiểm tra, sàng lọc nhằm phát sai sót thực nhiệm vụ chun mơn kế tốn đơn vị, tùy theo mức độ có biện pháp chấn chỉnh kịp thời Đối với cán không đủ lực phẩm chất thực nhiệm vụ đƣợc giao khơng bố trí làm cơng tác kế tốn - Hai là, tăng cƣờng đào tạo bồi dƣỡng nhiều hình thức: + Cần trì biện pháp nâng cao trình độ nghiệp vụ cho làm công tác tài kế tốn đơn vị, đặc biệt đội ngũ kế toán trƣởng phận kiểm soát chi ngân sách nhà nƣớc thông qua tập huấn, bồi dƣỡng cập nhật kiến thức mới, cần thiết để cán kế toán am hiểu sâu rộng nghiệp vụ, có khả thích ứng với ứng dụng cơng nghệ thông tin công tác quản lý chi ngân sách + Khuyến khích cán quản lý chi ngân sách học tập, nâng cao trình độ nghiệp vụ, tự học để nắm bắt kiến thức mới, chế tài, luật định áp dụng sử dụng ngân sách nhà nƣớc, cập nhật chế độ sách nâng cao lực thực tiễn nhằm thực tốt nhiệm vụ đƣợc giao + Cán làm công tác quản lý chi ngân sách nói riêng phải cán trung thực, có quan điểm lập trƣờng vững vàng, đắn, cần phải nâng cao khơng nghiệp vụ mà lý luận trị + Tổ chức đào tạo cho cán quản lý tài đơn vị, xã, thị trấn biết sử dụng hệ thống phần mềm kế toán, tạo môi trƣờng thống cho công tác quản lý - Ba là, để công tác chấp hành kỷ luật tài đơn vị sử dụng ngân sách sớm vào nề nếp, cần có chế độ thƣởng, phạt nghiêm minh cán làm công tác tài cán lãnh đạo Hiện chế độ thƣởng, phạt đơn vị sử dụng ngân sách có thực nhƣng chƣa nghiêm minh, thƣởng, phạt mang nặng tính hình thức + Thực chế độ trách nhiệm luật định thủ trƣởng 103 cán làm cơng tác tài kế toán đơn vị, tăng cƣờng kiểm soát trƣớc chuẩn chi đơn vị Có biện pháp xử lý kiên (sử dụng hình thức kỷ luật: xử phạt hành chính, buộc thơi việc, truy tố…) trƣờng hợp vi phạm kỷ luật tài nhƣ chi tiêu tùy tiện, lập chứng từ toán không thức tế… Cán lãnh đạo, quản lý, chuẩn chi sai chế độ quy định phải có trách nhiệm bồi hoàn lại cho ngân sách Các khoản chi để ngồi sổ sách kế tốn phải đƣợc thu hồi truy cứu trách nhiệm cá nhân cố tình vi phạm trƣờng hợp lập chứng từ “khống” để tham ô phải truy cứu trách nhiệm hình + Ngồi cần có chế độ khen thƣởng xứng đáng cán hoạt động có hiệu quả, tham mƣu đề xuất sáng kiến, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí chi tiêu ngân sách Từ nâng cao chất lƣợng quản lý chi đơn vị 3.2.4 Hoàn thiện chế quản lý chi ngân sách nhà nƣớc địa bàn a Hoàn thiện chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm quan hành chính, đơn vị nghiệp công lập Nâng cao hiệu thực chế tự chủ quan hành chính, đơn vị nghiệp cơng lập; tạo quyền chủ động huy động nguồn lực nhƣ sở vật chất để tổ chức dịch vụ ngày đa dạng, phong phú, từ nâng cao chất lƣợng hoạt động nghiệp, thực hành tiết kiệm nâng cao thu nhập cho cán bộ, công chức, viên chức Trong trình phân bổ ngân sách vào tình hình thực năm trƣớc, định mức chi để phân bổ cho năm đầu thuộc thời kỳ ổn định ngân sách, chƣa gắn kết khoản kinh phí phân bổ với đầu cụ thể, chi tiết Hơn chế chƣa có cơng cụ để đo lƣờng, đánh giá hiệu quả, hiệu lực đầu đạt đƣợc 104 Cần quy định tiêu chuẩn tổ chức phận kế toán; tăng cƣờng quyền thực hiện, kiện toàn, xếp máy tổ chức; phân bổ ngân sách theo hƣớng cân đối tổng thể, khơng phân chia nguồn kinh phí thực tự chủ không thực tự chủ; gắn kết việc phân bổ ngân sách với chi tiêu đầu cho đơn vị Mục đích giải pháp nâng cao hiệu chi tiêu công, bên cạnh việc tăng cƣờng kỷ luật tài xếp thứ tự ƣu tiên chiến lƣợc với nguồn ngân sách đƣợc phân bổ b Hoàn thiện quan hệ phối hợp phòng Tài - Kế hoạch, Chi cục Thuế Kho bạc nhà nước Quản lý sử dụng có hiệu khoản chi NSNN thiết phải có cộng tác, phối hợp quan phân bổ, giao dự tốn (cơ quan Tài chính) quan kiểm soát việc xuất quỹ ngân sách (KBNN) Cơ quan Tài giao dự tốn phải cụ thể nhiệm vụ chi phù hợp với nhiệm vụ trị đơn vị, phải quy định mục lục NSNN Cơ quan KBNN phải cơng khai quy trình kiểm soát chi, niêm yết rõ ràng loại hồ sơ, chứng từ, thủ tục để đơn vị dự toán biết thực Qua đó, quan Tài KBNN phải thƣờng xuyên thực công tác báo cáo, tham mƣu cho cấp lãnh đạo quyền để kịp thời có biện pháp đạo, điều hành ngân sách địa phƣơng, đặc biệt tình hình tồn quỹ ngân sách, tiến độ giải ngân vốn đầu tƣ, kết kiểm soát chi ngân sách, ý thức chấp hành chế độ, sách đơn vị sử dụng ngân sách Phòng Tài - Kế hoạch huyện, Chi cục Thuế, Kho bạc Nhà nƣớc huyện tiếp tục khai thác việc sử dụng hệ thống quản lý ngân sách Tabmis Đồng thời đề nghị mở rộng hệ thống Tabmis đến đơn vị sử dụng ngân sách để đơn vị tự nhập dự toán nhƣ đơn vị dự toán cấp I nhập liệu vào hệ thống Tabmis chịu trách nhiệm với dự toán dƣợc giao đồng thời phân quyền trách nhiệm cụ thể việc nhập liệu này, nhằm tăng cƣờng trách 105 nhiệm quản lý chi ngân sách nhà nƣớc, không riêng Phòng Tài Kế hoạch huyện Kho bạc Nhà nƣớc Thực chế độ kiểm soát trƣớc, sau chi ngân sách thông qua chế phân định rõ trách nhiệm, quyền hạn phòng Tài - Kế hoạch, KBNN huyện quan thụ hƣởng ngân sách Cần phải điều chỉnh lại việc thực chế kiểm soát chi theo hƣớng tạo điều kiện cho đối tƣợng thụ hƣởng ngân sách thuận lợi, chủ động điều hành kinh phí mình, thực nhiệm vụ đƣợc giao quy định nâng cao hiệu sử dụng ngân sách, xóa trùng lắp kiểm soát chi nhƣ nay; đơn vị thực Nghị định 130/NĐ-CP Nghị định 43/NĐ-CP xây dựng quy chế chi tiêu nội sở định mức, tiêu chuẩn ban hành Thủ trƣởng đơn vị ngƣời chịu trách nhiệm trực tiếp cao trình sử dụng kinh phí ngân sách đơn vị c Hồn thiện, hệ thống hoá định mức phù hợp đảm bảo tính thống để quản lý, điều hành, kiểm soát chi ngân sách nhà nước Hệ thống chế độ, tiêu chuẩn, định mức quan trọng để xây dựng, phân bổ chấp hành NSNN, sở để KBNN thực kiểm soát, toán khoản chi NSNN Hiện hệ thống tiêu chuẩn, định mức chi tiêu NSNN nƣớc ta vừa thiếu, vừa lạc hậu Điều làm ảnh hƣởng không nhỏ đến hiệu quản lý sử dụng NSNN Do vậy, cần phải phối hợp với quan Tài phòng, ban tham mƣu cho quan có thẩm quyền để sửa đổi, bổ sung số tiêu chuẩn, định mức theo thẩm quyền UBND huyện; kiến nghị với UBND tỉnh Trung ƣơng, đồng thời cụ thể hoá định mức, tiêu chuẩn chi NSNN hành đảm bảo thoả mãn yêu cầu sau: - Các tiêu chuẩn, định mức phải đƣợc xây dựng đảm bảo logic, khoa học từ việc phân loại đối tƣợng đến trình tự, cách thức xây dựng phải đƣợc 106 tiến hành cách chặt chẽ có sở thực tiễn, xác đáng để định mức chi đảm bảo đƣợc tính phù hợp với loại hình hoạt động, phù hợp với đơn vị thực tiễn huyện Quảng Ninh - Các tiêu chuẩn, định mức phải có tính thực tiễn cao, nghĩa phải phản ánh mức độ phù hợp với nhu cầu kinh phí phục vụ cho hoạt động đơn vị thụ hƣởng NSNN sở điều kiện phát triển kinh tế, khả cân đối NSNN vùng, địa phƣơng huyện Quảng Ninh - Hệ thống tiêu chuẩn, định mức chi phải đảm bảo tính thống khoản chi với đối tƣợng thụ hƣởng NSNN loại hình loại hoạt động; đồng thời định mức chi phải đảm bảo tính pháp lý cao 3.3 MỘT SỐ KIẾN NGHỊ 3.3.1 Đối với Chính phủ, Bộ Tài Hồn thiện nâng cấp hệ thống thơng tin quản lý Tabmis, phân quyền hƣớng tới trách nhiệm toàn đơn vị thụ hƣởng ngân sách hệ thống tổng hợp đƣợc số liệu từ lập dự toán đến chấp hành toán thành hệ thống thống 3.3.2 Đối với UBND tỉnh Quảng Bình Thứ nhất, đạo quan, đơn vị, cấp ngành tăng cƣờng công tác quản lý chi ngân sách, tăng cƣờng trách nhiệm quản lý tài đơn vị sử dụng ngân sách Thứ hai, Chỉ đạo Sở Tài chính, Sở Kế hoạch Đầu tƣ phối hợp chặt chẽ việc kiểm soát phân bổ vốn đầu tƣ, đảm bảo quy định trƣớc trình UBND tỉnh giao dự tốn cho chủ đầu tƣ, Ban Quản lý Yêu cầu Sở Tài chính, Sở Kế hoạch Đầu tƣ Kho bạc Nhà nƣớc thành phố phối hợp chặt chẽ công tác quản lý chi ngân sách, hạn chế toán, tạm ứng lệnh chi tiền nhằm đảm bảo cho khoản kinh phí ngân sách chi 107 phải đƣợc kiểm soát chặt chẽ, chi tiêu tiết kiệm, hiệu quả, chế độ Thứ ba, thành lập hệ thống thông tin phản hồi việc quản lý chi ngân sách nhằm khắc phục đƣợc mặc hạn chế để tiếp tục hoàn thiện nhằm đạt đƣợc mục tiêu quản lý chi ngân sách Thứ tư, UBND tỉnh xem xét điều chỉnh hệ thống định mức phân bổ ngân sách cho phù hợp, không nên vào dân số bình quân để xây dựng định mức chi mà phải trọng đến nhiệm vụ ngành, cấp, cần trọng tăng định mức phân bổ chi cho nghiệp kiến thiết thị chính, nghiệp bảo vệ môi trƣờng, định mức phân bổ chi thƣờng xuyên cấp xã, thị trấn, định mức phân bổ chi hành cho biên chế để tạo đơng lực thực khốn chi hành 108 KẾT LUẬN Trong cơng đổi tồn diện kinh tế xã hội, quản lý kinh tế tài nói chung, quản lý chi NSNN nói riêng cơng cụ vơ quan trọng cấp quyền Nhà nƣớc việc điều hành, quản lý kinh tế Tuy nhiên, việc sử dụng công cụ nhƣ cho hiệu thách thức lớn, đòi hỏi cấp, ngành phải thƣờng xuyên nghiên cứu, từ lý luận đến thực tiễn để đƣa kiến nghị, giải pháp góp phần hồn thiện nâng cao hiệu lực, hiệu quản lý chi NSNN Luận văn tập trung giải cách yêu cầu nội dung đặt ra, để thực luận văn có khoa học lý luận thực tiễn, vấn đề lý luận chi NSNN nội dung hoạt động chi ngân sách, khái quát thực trạng, nguyên nhân giải pháp quản lý chi ngân sách huyện Quảng Ninh Từ tìm tồn tại, hạn chế việc quản lý ngân sách sở đề xuất giải pháp nhằm hồn thiện quản lý chi ngân sách địa phƣơng thời gian tới Muốn tiếp tục hoàn thiện quản lý chi ngân sách điều kiện trƣớc hết phải thực đổi cách toàn diện đồng hệ thống tổ chức quan hành chính, đơn vị nghiệp xác định rõ chức năng, nhiệm vụ cấp quyền, đảm bảo tự chủ, tự chịu trách nhiệm cấp quyền trình lập, chấp hành tốn ngân sách địa phƣơng Các giải pháp đề xuất luận văn đƣợc dựa luận khoa học, giải pháp đƣa nhằm giải hạn chế, bất cập trƣớc mắt, luận văn trọng đề xuất giải pháp mang tính định hƣớng chiến lƣợc lâu dài cơng tác quản lý chi NSNN nói chung huyện Quảng Ninh nói riêng Tuy nhiên để giải pháp có tính khả thi đòi hỏi cơng tác triển khai thực phải thực khoa học, hợp lý, phù hợp sở điều kiện thực tiễn huyện Quảng Ninh TÀI LIỆU THAM KHẢO [1] Ngơ Thị Bích (2010), Hồn thiện quản lý chi Ngân sách Nhà nước TP Đà Nẵng, Luận văn thạc sỹ kinh tế [2] Lê Thị Hồng Bốn (2010), Một số giải pháp chủ yếu nhằm hồn thiện cơng tác quản lý ngân sách Triệu Phong, Quảng Trị, Luận văn thạc sỹ kinh tế [3] Chi Cục thống kê Quảng Ninh (2009), Niên giám thống kê huyện Quảng Ninh 2008 [4] Chi Cục thống kê Quảng Ninh (2010), Niên giám thống kê huyện Quảng Ninh 2009 [5] Chi Cục thống kê Quảng Ninh (2011), Niên giám thống kê huyện Quảng Ninh 2010 [6] Chi Cục thống kê Quảng Ninh (2012), Niên giám thống kê huyện Quảng Ninh 2011 [7] Chi Cục thống kê Quảng Ninh (2013), Niên giám thống kê huyện Quảng Ninh 2012 [8] PGS.TS Phạm Ngọc Dung TS Hoàng Thị Thúy Nguyệt (2010), Quản lý ngân sách nhà nước theo đầu khả ứng dụng Việt Nam, Nxb Lao động [9] Đào Hoàng Liên (2010), Hồn thiện cơng tác kiểm sốt chi Ngân sách Nhà nước Quảng Bình, Luận văn thạc sỹ kinh tế [10] GS-TS Dƣơng Thị Bình Minh (2005), Quản lý chi tiêu công Việt Nam thực trạng giải pháp, Nxb Tài [11] Nghị đại hội Đảng huyện Quảng Ninh lần thứ XXIII Mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh năm (2011-2015) [12] Nghị định số 60/2003/NĐ-CP ngày tháng năm 2003 Chính phủ quy định chi tiết hƣớng dẫn thi hành Luật ngân sách nhà nƣớc năm 2002; [13] Quản lý chi ngân sách Nhà nƣớc Việt Nam hội nhập kinh tế toàn cầu - Trƣờng đại học kinh tế thành phố Hồ Chí Minh - 2008; [14] Quốc hội nƣớc Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt, Luật Ngân sánh Nhà nước (Luật số 01/2002/QH11) ngày 16 tháng 12 năm 2002 Việt Nam; [15] Tạp chí Kiểm tốn số (104) 2009; [16] UBND huyện Quảng Ninh (2013), Báo cáo tổng hợp quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội đến năm 2020; [17] UBND huyện Quảng Ninh, Báo cáo nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội (từ năm 2008 - 2012); ... LÝ CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC 1.1 TỔNG QUAN CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC 1.1.1 Khái niệm đặc điểm chi ngân sách nhà nƣớc 1.1.2 Bản chất chi ngân sách nhà nƣớc 11 1.1.3 Chức chi. .. Chức chi ngân sách nhà nƣớc 11 1.1.4 Vai trò chi ngân sách nhà nƣớc 13 1.1.5 Nội dung chi ngân sách nhà nƣớc 14 1.2 CHI NGÂN SÁCH NGÂN SÁCH ĐỊA PHƢƠNG TRONG HỆ THỐNG NGÂN SÁCH... thiện công tác quản lý chi ngân sách nhà nƣớc huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình 2.2 Mục tiêu cụ thể - Hệ thống hóa vấn đề lý luận công tác quản lý chi ngân sách nhà nƣớc, quy định quản lý chi ngân