10 PHƯƠNG PHÁP GIẢI NHANH BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM HÓA HỌC Phương pháp 1 ÁP DỤNG ĐỊNH LUẬT BẢO TOÀN KHỐI LƯỢNG Cần lưu ý là: - Không tính khối lượng của phần không tham gia phản ứng cũng như phần chất có sẵn, ví dụ nước có sẵn trong dung dịch. - Khi cô cạn dung dịch thì khối lượng muối thu được bằng tổng khối lượng các cation kim loại và anion gốc axit. Nguyên tắc của phương pháp này khá đơn giản, dựa vào định luật bảo toàn khối lượng: “Tổng khối lượng các chất tham gia phản ứng bằng tổng khối lượng các chất tạo thành trong phản ứng”. Ví dụ 1: Hỗn hợp X gồm Fe, FeO , Fe 2 O 3 . Cho một luồng CO đi qua ống sứ đựng m gam hỗn hợp X nung nóng. Sau khi kết thúc thí nghiệm thu được 64 gam chất rắn A trong ống sứ và 11,2 lít khí B (đktc) có tỉ khối so với H 2 là 20,4. Tính giá trị m. A. 105,6 gam. B. 35,2 gam. C. 70,4 gam. D. 140,8 gam. giải Các phản ứng khử sắt oxit có thể có: 3Fe 2 O 3 + CO 2Fe 3 O 4 + CO 2 (1) Fe 3 O 4 + CO 3FeO + CO 2 (2) FeO + CO Fe + CO 2 (3) Như vậy chất rắn A có thể gồm 3 chất Fe, FeO, Fe 3 O 4 hoặc ít hơn, điều đó không quan trọng và việc cân bằng các phương trình trên cũng không cần thiết, quan trọng là số mol CO phản ứng bao giờ cũng bằng số mol CO 2 tạo thành. o t → o t → o t → B 11,2 n 0,5 22,5 = = mol Gọi x là số mol của CO 2 ta có phương trình về khối lượng của B: 44x + 28(0,5 − x) = 0,5 × 20,4 × 2 = 20,4 nhận được x = 0,4 mol và đó cũng chính là số mol CO tham gia phản ứng. (Đáp án C) Theo ĐLBTKL ta có: m X + m CO = m A + 2 CO m ⇒ m = 64 + 0,4 × 44 − 0,4 × 28 = 70,4 gam. Ví dụ 2: Đun 132,8 gam hỗn hợp 3 rượu no, đơn chức với H 2 SO 4 đặc ở 140 o C thu được hỗn hợp các ete có số mol bằng nhau và có khối lượng là 111,2 gam. Số mol của mỗi ete trong hỗn hợp là bao nhiêu? A. 0,1 mol. B. 0,15 mol. C. 0,4 mol. D. 0,2 mol. Giải : Ta biết rằng cứ 3 loại rượu tách nước ở điều kiện H 2 SO 4 đặc, 140 o C thì tạo thành 6 loại ete và tách ra 6 phân tử H 2 O.Theo ĐLBTKL ta có 2 H O 21,6 n 1,2 18 = = Mặt khác cứ hai phân tử rượu thì tạo ra một phân tử ete và một phân tử H 2 O do đó số mol H 2 O luôn bằng số mol ete, suy ra số mol mỗi ete là 1,2 : 6 = 0,2 2 H O ete m m m 132,8 11,2 21,6= − = − = r­îu (Đáp án D) Nhận xét: Chúng ta không cần viết 6 phương trình phản ứng từ rượu tách nước tạo thành 6 ete, cũng không cần tìm CTPT của các rượu và các ete trên. Nếu các bạn xa đà vào việc viết phương trình phản ứng và đặt ẩn số mol các ete để tính toán thì không những không giải được mà còn tốn quá nhiều thời gian. Ví dụ 3: Hỗn hợp A gồm KClO 3 , Ca(ClO 2 ) 2 , Ca(ClO 3 ) 2 , CaCl 2 và KCl nặng 83,68 gam. Nhiệt phân hoàn toàn A ta thu được chất rắn B gồm CaCl 2 , KCl và 17,472 lít khí (ở đktc). Cho chất rắn B tác dụng với 360 ml dung dịch K 2 CO 3 0,5M (vừa đủ) thu được kết tủa C và dung dịch D. Lượng KCl trong dung dịch D nhiều gấp 22/3 lần lượng KCl có trong A. % khối lượng KClO 3 có trong A là A. 47,83%. B. 56,72%. C. 54,67%. D. 58,55%. Hướng dẫn giải o o o 2 t 3 2 t 3 2 2 2 t 2 2 2 2 2 2 (A) (A) h B 3 KClO KCl O (1) 2 Ca(ClO ) CaCl 3O (2) 83,68 gam A Ca(ClO ) CaCl 2O (3) CaCl CaCl KCl KCl  → +   → +    → +        1 2 3 ( B) 2 KCl B CaCl (B) m m m 58,72 0,18 111 38,74 gam = − = − × = ( D ) KCl KCl (B) KCl (pt 4) m m m 38,74 0,36 74,5 65,56 gam = + = + × = ( A ) ( D) KCl KCl 3 3 m m 65,56 8,94 gam 22 22 = = × = (B) (A) KCl pt (1) KCl KCl m = m m 38,74 8,94 29,8 gam.− = − = Theo phản ứng (1): 3 KClO 29,8 m 122,5 49 gam. 74,5 = × = 3 KClO (A) 49 100 %m 58,55%. 83,68 × = = [...]... 0,04 mol 56 x + 3y + 2z = 0,04 mol (2) Nhân hai v ca (2) vi 3 và của (1) với 2 ri lấy (2) tr (1) ta có : x + y = 0,02 mol Mt khỏc: 2FeO + 4H2SO4 Fe2(SO4)3 + SO2 + 4H2O x x/2 2Fe3O4 + 10H2SO4 3Fe2(SO4)3 + SO2 + 10H2O y y/2 tng: n SO2 Vy: x + y 0,2 = = = 0,01 mol 2 2 VSO2 = 224 ml (ỏp ỏn B) Vớ d 2: Thi t t V lớt hn hp khớ (ktc) gm CO v H2 i qua mt ng ng 16,8 gam hn hp 3 oxit: CuO, Fe3O4, Al2O3... hn hp X gm Al, Fe (nAl = nFe) vo 100 ml dung dch Y gm Cu(NO3)2 v AgNO3 Sau khi phn ng kt thỳc thu c cht rn A gm 3 kim loi Hũa tan hon ton cht rn A vo dung dch HCl d thy cú 1,12 lớt khớ thoỏt ra (ktc) v cũn li 28 gam cht rn khụng tan B Nng CM ca Cu(NO3)2 v ca AgNO3 ln lt l A 2M v 1M B 1M v 2M C 0,2M v 0,1M D kt qu khỏc : x mol Al AgNO3 Chất rắn A 8,3 gam hỗn hợp X + 100 ml dung dch Y (3 kim loại)... 65% D Fe3O4; 65% gii FexOy + yCO xFe + yCO2 Khớ thu c gm 2 khớ CO2 v CO d n CO2 44 12 n CO2 3 = %VCO2 = 75% 40 n CO 1 n CO 28 4 Mt khỏc: n CO ( p.ư ) = n CO2 75 = ì 0,2 = 0,15 mol nCO d= 0,05 mol 100 Thc cht phn ng kh oxit st l do CO + O (trong oxit st) CO2 nCO = nO = 0,15 mol mO = 0,15ì16 = 2,4 gam mFe = 8 2,4 = 5,6 gam nFe = 0,1 mol Theo phng trỡnh phn ng ta cú: n Fe x 0,1 2 = = = n CO2... ton 5 gam hn hp 2 kim loi X v Y bng dung dch HCl thu c dung dch A v khớ H2 Cụ cn dung dch A thu c 5,71 gam mui khan Hóy tớnh th tớch khớ H2 thu c ktc C A 0,56 lớt B 0,112 lớt C 0,224 lớt D 0,448 lớt 10 t chỏy hon ton m gam hn hp Y gm C2H6, C3H4 v C4H8 thỡ thu c 12,98 gam CO2 v 5,76 gam H2O Vy m cú giỏ tr l A 1,48 gam B 8,14 gam C 4,18 gam C D 16,04 gam Phng phỏp 3 BO TON MOL ELECTRON Trc ht cn nhn... thng bng electron dựng cõn bng phn ng oxi húa - kh cng da trờn s bo ton electron Nguyờn tc ca phng phỏp nh sau: khi cú nhiu cht oxi húa, cht kh trong mt hn hp phn ng (nhiu phn ng hoc phn ng qua nhiu giai on) thỡ tng s electron ca cỏc cht kh cho phi bng tng s electron m cỏc cht oxi húa nhn Ta ch cn nhn nh ỳng trng thỏi u v trng thỏi cui ca cỏc cht oxi húa hoc cht kh, thm chớ khụng cn quan tõm n vic... hn hp A bng dung dch axit nitric loóng d Tớnh th tớch khớ NO duy nht bay ra ( ktc) A 2,24 ml B 22,4 ml C 33,6 ml D 44,8 ml 2 Cng hn hp A trờn trn vi 5,4 gam bt Al ri tin hnh phn ng nhit nhụm (hiu sut 100 %) Hũa tan hn hp thu c sau phn ng bng dung dch HCl d Tớnh th tớch bay ra ( ktc) A 6,608 lớt B 0,6608 lớt C 3,304 lớt D 33,04 lớt gii 1 Ta nhn thy tt c Fe t Fe0 b oxi húa thnh Fe+3, cũn N+5 b kh thnh... hai oxit st (hn hp A) gm nhng oxit no v cng khụng cn phi cõn bng phng trỡnh m ch cn quan tõm ti trng thỏi u v trng thỏi cui ca cỏc cht oxi húa v cht kh ri ỏp dng lut bo ton electron tớnh lc bt c cỏc giai on trung gian ta s tớnh nhm nhanh c bi toỏn Vớ d 2: Trn 0,81 gam bt nhụm vi bt Fe2O3 v CuO ri t núng tin hnh phn ng nhit nhụm thu c hn hp A Ho tan hon ton A trong dung dch HNO3 un núng thu c V lớt... CH3COOCH2COOCH3 R(COOR)2 + 2NaOH R(COONa)2 + 2ROH 0,1 0,2 0,1 0,2 mol 6,4 M R OH = = 32 Ru CH3OH 0,2 p dng nh lut bo ton khi lng ta cú: meste + mNaOH = mmui + mru mmui meste = 0,2ì40 64 = 1,6 gam 1,6 100 = 11,8 gam m mmui meste = meste meste = 13,56 Meste = 118 vC R + (44 + 15)ì2 = 118 R = 0 Vy cụng thc cu to ca este l CH3OCOCOOCH3 (ỏp ỏn B) Phng phỏp 2 BO TON MOL NGUYấN T Cú rt nhiu phng phỏp... 2y y Tng s e mol nhn bng (x + 2y + 0,1) 2H+ + 2e H2 0,1 0,05 Theo nh lut bo ton electron, ta cú phng trỡnh: x + 2y + 0,1 = 0,5 hay x + 2y = 0,4 Mt khỏc, cht rn B khụng tan l: Ag: x mol ; Cu: y mol 108 x + 64y = 28 Gii h (1), (2) ta c: x = 0,2 mol ; y = 0,1 mol C M AgNO3 = 0,2 = 2M; 0,1 C M Cu( NO3 )2 (ỏp ỏn B) 0,1 = = 1M 0,1 (1) (2) . SO 4 → Fe 2 (SO 4 ) 3 + SO 2 + 4H 2 O x → x/2 2Fe 3 O 4 + 10H 2 SO 4 → 3Fe 2 (SO 4 ) 3 + SO 2 + 10H 2 O y → y/2 ⇒ tổng: SO2 x y 0,2 n 0,01 mol 2 2 + = =. và 11,2 lít khí B (đktc) có tỉ khối so với H 2 là 20,4. Tính giá trị m. A. 105 ,6 gam. B. 35,2 gam. C. 70,4 gam. D. 140,8 gam. giải Các phản ứng khử sắt