Hồ Chí Minh là một trong số các nhân vật lạ lùng nhất của thời đại - pha trộn một chút Gandhi, một chút Lênin, nhưng hoàn toàn Việt Nam

" Hồ Chí Minh là một trong số các nhân vật lạ lùng nhất của thời đại - pha trộn một chút Gandhi, một chút Lênin, nhưng hoàn toàn Việt Nam. Chắc chắn là hơn hẳn bất cứ nhân vật nào của thế kỷ này, Người là sự hiện thân sinh động cho Cách mạng của dân tộc Người và của toàn thế giới". Đó là lời ca ngợi rất độc đáo về Người cha già dân tộc của một nhân vật ngoại quốc - David Hamecxtam.

Đề bài: Trong diễn văn tại lễ kỷ niệm 105 năm ngày sinh Chủ Tịch Hồ

Chí Minh có viết: "Người là hiện thân sáng chói của tư tưởng độc lập

dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, là mẫu mực của tinh thần độc lập

tự chủ, tự lực tự cường, đổi mới và sáng tạo" Phân tích và chứng minh

nhận định trên Liên hệ với thực tiễn Việt Nam hiện nay

BÀI LÀM

Phần I : Lời mở đầu

" Hồ Chí Minh là một trong số các nhân vật lạ lùng nhất của thời đại -

pha trộn một chút Gandhi, một chút Lênin, nhưng hoàn toàn Việt Nam

Chắc chắn là hơn hẳn bất cứ nhân vật nào của thế kỷ này, Người là sự

hiện thân sinh động cho Cách mạng của dân tộc Người và của toàn thế

giới" Đó là lời ca ngợi rất độc đáo về Người cha già dân tộc của một

nhân vật ngoại quốc - David Hamecxtam Quả là như vậy, Hồ Chí Minh

có một bầu nhân cách rất đỗi giản dị mà sáng chói của dân tộc Việt Nam,

nhưng cũng mang trong mình những phẩm chất, những tư tưởng vĩ đại

của các bậc danh nhân đi trước, những tư tưởng tiến bộ cho cả dân tộc,

và cả nhân loại loài người Hy sinh cả cuộc đời cho sự nghiệp giải phóng

dân tộc và thống nhất đất nước, Hồ Chí Minh đã để lại cho lớp lớp thế hệ

sau một niềm tôn kính vô bờ về những bài học cách mạng sâu sắc và tư

tưởng đặc biệt tiến bộ về cách mạng và nhiều lĩnh vực khác trong cuộc

sống Một vài tư tưởng chủ chốt ấy đã được đúc kết qua một nhận định

hết sức ngắn gọn trong buổi diễn văn tại Lễ kỉ niệm 105 năm ngày sinh

của Người : “ Hồ Chí Minh là hiện thân sáng chói của tư tưởng độc lập

dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội; là mẫu mực của tinh thần độc lập

tự chủ, tự lực, tự cường, đổi mới và sáng tạo ” Nói đến Hồ Chí Minh có

lẽ sẽ chẳng có từ ngữ nào diễn tả hết được phẩm chất đạo đức cách mạng

cao đẹp ẩn chứa trong đó Bằng việc nhìn nhận lại những bước đi của

Người cùng những tiến trình lịch sử cách mạng vẻ vang của dân tộc ta sẽ

lần lượt vén bức màn thời gian và trở về với quá khứ của Người để làm

sáng rõ nhận định trên

Phần II : Nội dung

1.Giới thiệu vài nét về cuộc đời và sự nghiệp của chủ tịch Hồ Chí Minh :

1.1 Xuất thân và quê quán :

Chủ tịch Hồ Chí Minh sinh ngày 19 tháng 5 năm 1890 ở xã Kim

Liêm, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An, tên thật là Nguyễn Sinh Cung, tự

Nguyễn Tất Thành Cha là cụ phó bảng Nguyễn Sinh Sắc, mẹ là Hoàng

Thị Loan Người có một người chị tên là Nguyễn Thị Thanh, một người

anh là Nguyễn Sinh Khiêm và một người em trai mất sớm tên Nguyễn

Sinh Nhuận Người sinh ra trong một gia đình nhà nho yêu nước,lớn lên

ở một địa phương có truyền thống anh dũng chống giặc ngoại xâm Sống

trong hoàn cảnh đất nước chìm dưới ách đô hộ của thực dân Pháp, thời

niên thiếu và thanh niên của Người đã chứng kiến nỗi khổ cực của đồng

bào và những phong trào đấu tranh chống thực dân.Người sớm có chí

đuổi giặc thù, giành độc lập cho đất nước, đem lại tự do, hạnh phúc cho

đồng bào

1.2 Phẩm chất đạo đức và danh hiệu :

Hồ Chí Minh là một người cộng sản vĩ đại, một anh hùng dân tộc

kiệt xuất, một chiến sĩ quốc tế lỗi lạc, đã đấu tranh không mệt mỏi và

hiến dâng cả đời mình vì Tổ quốc, vì lý tưởng cộng sản chủ nghĩa, vì độc

lập, tự do của các dân tộc, vì hòa bình và công lý trên thế giới Là một

trong những người đặt nền móng và lãnh đạo thành công công cuộc đấu

tranh giành độc lập, toàn vẹn lãnh thổ cho Việt Nam Bác là người viết

và đọc bản Tuyên ngôn Độc lập khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ

Cộng hòa ngày 2 tháng 9 năm 1945 tại quảng trường Ba Đình-Hà Nội, là

Chủ tịch nước trong thời gian 1945 – 1969, Chủ tịch Ban Chấp hành

Trung ương Đảng Lao động Việt Nam trong thời gian 1951 – 1969, kiêm

Tổng Bí thư Ban chấp hành Trung ương Đảng từ tháng 10/1956 đến năm

1960

Người là tấm gương sáng tuyệt đẹp về cả bốn cấp độ đạo đức : Một

là đạo đức làm người về cần, kiệm, liêm, chính; chí công vô tư Hai là

đạo đức cách mạng của giai cấp công nhân về ý thức tổ chức và kỷ luật,

ý thức tập thể, đặt cái “tôi” trong “chúng ta” Ba là đạo đức người chiến

sĩ cộng sản, phấn đấu hết mình cho lý tưởng giải phóng dân tộc, đóng

góp cho Đảng “cái đầu lạnh” với “trái tim nóng” Bốn là đạo đức của vị

lãnh tụ của một Đảng Cộng sản cầm quyền, có uy tín lớn được cả dân tộc

tin yêu, nhưng sống một cuộc đời rất thanh đạm, giản dị, nguyên tắc và

không đòi hỏi cao sang, sáng ngời tư tưởng yêu nước thương nòi Hồ Chí

Minh đã trở thành một trong những nhân vật huyền thoại và một trong

những chính khách nổi tiếng nhất trong thế kỷ 20.Năm 1987, Tổ chức

Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên hợp quốc đã công nhận Hồ Chí

Minh là anh hùng giải phóng dân tộc, nhà danh nhân văn hóa kiệt xuất

1.3 Sự nghiệp cách mạng :

Với tình cảm yêu nước thương dân vô hạn, năm 1911 Người đã rời

Tổ quốc đi sang phương Tây để tìm con đường giải phóng dân tộc.Từ

đó, Nguyễn Tất Thành đến nhiều nước ở Châu Á, Châu Âu, Châu Mỹ,

châu Phi, sống hòa mình với nhân dân lao động, Người thông cảm sâu

sắc cuộc sống khổ cực của các dân tộc thuộc địa cũng như nguyện vọng

thiêng liêng của họ, sớm nhận thức được cuộc đấu tranh giải phóng dân

tộc của nhân dân Việt Nam là một bộ phận trong cuộc đấu tranh chung

của nhân dân thế giới Người đã hoạt động tích cực nhằm đoàn kết nhân

dân các dân tộc giành tự do, độc lập Sau nhiều năm, Người về nước và

vận dụng sự hiểu biết của mình để dẫn dắt nhân dân ta đấu tranh sau khi

đã học hỏi được rất nhiều bài học về đường lối cách mạng của các nước

trên thế giới.Người đã sáng lập ra Đảng Cộng Sản Việt Nam – tổ chức

duy nhất có khả năng lãnh đạo cách mạng nước ta đi đến thắng lợi

Tháng 8 năm 1945, Người cùng Đảng lãnh đạo nhân dân khởi nghĩa

giành chính quyền trong cả nước Ngày 2 tháng 9 năm 1945, tại Quảng

trường Ba Đình lịch sử, Người đọc “Tuyên ngôn độc lập”, tuyên bố

thành lập nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa và trở thành vị Chủ tịch đầu

tiên của nước Việt Nam độc lập.Từ năm 1965 đến 1969, cùng với Trung

ương Đảng, Người tiếp tục lãnh đạo nhân dân Việt Nam thực hiện sự

nghiệp cách mạng trong điều kiện cả nước có chiến tranh, xây dựng và

bảo vệ miền Bắc, đấu tranh giải phóng miền Nam, thực hiện thống nhất

đất nước

2 Tư tưởng độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội của chủ tịch

Hồ Chí Minh

2.1 Tư tưởng Hồ Chí Minh về độc lập dân tộc :

Vượt qua những mâu thuẫn và hạn chế trong việc giải quyết vấn đề

độc lập dân tộc theo lập trường phong kiến và tư sản, chuyển sang con

đường độc lập dân tộc với tư duy đổi mới, đó là độc lập dân tộc theo lập

trường của giai cấp công nhân, và của chủ nghĩa xã hội khoa học Nhấn

mạnh độc lập dân tộc thực sự phải là độc lập về chính trị, kinh tế, văn

hóa, đối ngoại Độc lập dân tộc thực sự đòi hỏi phải xóa bỏ tình trạng áp

bức bóc lột và nô dịch của dân tộc này đối với dân tộc khác về kinh tế,

chính trị và tinh thần Do đó, độc lập gắn liền với tự do và bình đẳng,

công việc nội bộ quốc gia - dân tộc phải do quốc gia - dân tộc đó giải

quyết không có sự can thiệp từ bên ngoài Theo Hồ Chí Minh, dân tộc là

một vấn đề lớn, và độc lập tự do là khát vọng cháy bỏng, là quyền thiêng

liêng, bất khả xâm phạm của các dân tộc Vì vậy, Hồ Chí Minh cho

rằng : Là một chiến sĩ quốc tế chân chính sẽ không chỉ đấu tranh cho độc

lập của dân tộc mình, mà còn đấu tranh cho độc lập của tất cả các dân

tộc bị áp bức Người đã tìm hiểu và tiếp nhận những nhân tố về quyền

con người trong Tuyên ngôn độc lập năm 1776 của Mỹ, Tuyên ngôn

nhân quyền và dân quyền năm 1791 của cách mạng Pháp Từ đó, Người

khái quát và nâng lên thành quyền của dân tộc : “ Tất cả các dân tộc trên

thế giới sinh ra đều có quyền bình đẳng, dân tộc nào cũng có quyền

sống, quyền tự do và quyền mưu cầu hạnh phúc ” Người khẳng định đó

là những lẽ phải không ai chối cãi được Độc lập dân tộc là nhu cầu bức

thiết cần phải tập trung sức lực giải quyết Ngay từ khi thực dân Pháp

xâm lược nước ta, nhiệm vụ giải phóng dân tộc chống thực dân Pháp và

tay sai đã là sự nghiệp nổi lên hàng đầu của nhân dân Việt Nam, cách

mạng Việt Nam Người luôn quan niệm độc lập dân tộc là mục tiêu trước

tiên phải giành được để tiến lên chủ nghĩa xã hội : “ Dù hy sinh tới đâu,

dù phải đốt cháy cả dãy Trường Sơn cũng phải kiên quyết dành cho được

độc lập ”, “Không có gì quý hơn độc lập tự do”

2.2 Tư tưởng Hồ Chí Minh về chủ nghĩa xã hội :

Xuất phát từ đặc điểm của thực tiễn xã hội Việt Nam, một nước nông

nghiệp lạc hậu, thuộc địa, nửa phong kiến bỏ qua chế độ tư bản chủ

nghĩa, quá độ lên chủ nghĩa xã hội, nên trong quan niệm về chủ nghĩa xã

hội của Người không phải là đưa ra những ý tưởng cao xa, mà là đề cập

đến những lợi ích rất cụ thể thiết thực, gần gũi với những nhu cầu đời

thường của nhân dân lao động Những quan niệm về chủ nghĩa xã hội

được diễn đạt rất dễ hiểu, và cổ vũ họ đấu tranh giành độc lập dân tộc,

hướng tới chủ nghĩa xã hội Để quần chúng dễ nắm bắt về chủ nghĩa xã

hội, Người giải thích rõ : “Chủ nghĩa xã hội là làm sao cho nhân dân đủ

ăn, đủ mặc, ngày càng sung sướng, ai nấy được đi học, ốm đau có thuốc,

già không lao động được thì nghỉ, những phong tục tập quán không tốt

dần dần được xóa bỏ Tóm lại, xã hội ngày càng tiến, vật chất ngày càng

tăng, tinh thần ngày càng tốt, đó là chủ nghĩa xã hội” Về mặt phân phối

sản phẩm lao động thì chủ nghĩa xã hội là ai làm nhiều hưởng nhiều, ai

làm ít hưởng ít, ai có sức lao động mà không làm thì không hưởng, những

người già, đau yếu, tàn tật và trẻ em thì xã hội và cộng đồng có trách nhiệm

chăm sóc nuôi dưỡng Trong chủ nghĩa xã hội, văn hóa, khoa học kỹ thuật,

chính trị và kinh tế, đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân được quan

tâm và ngày một nâng cao Về mặt đối ngoại, chủ nghĩa xã hội là hòa bình,

hữu nghị, làm bạn với tất cả các nước Như vậy, có thể khẳng định rằng tư

tưởng về chủ nghĩa xã hội của Người thể hiện đậm nét sự công bằng xã

hội Nó không chỉ phản ánh mục tiêu, lý tưởng, bản chất sứ mệnh lịch sử

của giai cấp công nhân Việt Nam mà còn thể hiện tính nhân đạo, nhân

văn sâu sắc, đó là một chủ nghĩa xã hội tất cả vì con người và do con

người

2.3 Mối quan hệ giữa độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội

Độc lập dân tộc là mục tiêu trước hết, là cơ sở, tiền đề để tiến lên chủ

nghĩa xã hội Hồ Chí Minh cho rằng, cách mạng Việt Nam phải trải qua

hai giai đoạn: cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân và cách mạng xã hội

chủ nghĩa Hai giai đoạn ấy không có bức tường ngăn cách, mà gắn bó

chặt chẽ với nhau.Cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân có hai nhiệm vụ

chiến lược: chống thực dân xâm lược và chống địa chủ phong kiến

Nhiệm vụ dân tộc và dân chủ quan hệ chặt chẽ với nhau, trong đó nhiệm

vụ giải phóng dân tộc đặt lên trên hết, nhiệm vụ dân chủ cần thực hiện

từng bước và phải phục tùng sự nghiệp giải phóng dân tộc Tư tưởng này

được Hồ Chí Minh thể hiện rõ nét trong Cương lĩnh đầu tiên của Đảng

năm 1930 và Người nhấn mạnh tại Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương

Đảng lần thứ tám vào tháng 5-1941.Trong tư tưởng Hồ Chí Minh, độc

lập dân tộc bao gồm cả nội dung dân tộc dân chủ Không phải bất kỳ độc

lập dân tộc nào cũng tạo cơ sở, tiền đề để tiến lên chủ nghĩa xã hội Theo

Hồ Chí Minh, để tạo cơ sở, tiền đề cho việc tiến lên chủ nghĩa xã hội, cuộc

cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân phải được thực hiện một cách triệt để,

"đến nơi" Đó là một nền độc lập thực sự, độc lập hoàn toàn không lệ thuộc

vào bất cứ lực lượng nào cả về đối nội, lẫn đối ngoại Hồ Chí Minh nhiều

lần phê phán sự lệ thuộc về mọi mặt của những chính quyền do thực dân cũ

và mới lập nên ở Việt Nam, và gọi đó là độc lập giả hiệu, độc lập kiểu

Mỹ Để tạo cơ sở, tiền đề cho việc tiến lên chủ nghĩa xã hội, đối với Việt

Nam, một đòi hỏi có ý nghĩa sống còn là độc lập dân tộc phải gắn liền với

thống nhất chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của đất nước Nước Việt Nam là

một, dân tộc Việt Nam là một, Bắc - Trung - Nam là một khối thống nhất

không thể phân chia, đồng bào Kinh, Mường, Thái, Bana… đều là con dân

nước Việt, là con Rồng cháu Tiên Đó là quan điểm nhất quán, mang tính

nguyên tắc của Hồ Chí Minh Không duy trì và phát triển được khối thống

nhất đó thì không thể có độc lập dân tộc, càng không thể nói đến việc tạo

cơ sở tiền đề để tiến lên chủ nghĩa xã hội Để tiến lên chủ nghĩa xã hội đòi

hỏi độc lập dân tộc phải đi đôi với tự do hạnh phúc của nhân dân Theo

Hồ Chí Minh "nếu nước được độc lập mà người dân không được hưởng

hạnh phúc tự do, thì độc lập chẳng có ý nghĩa gì"

Chủ nghĩa xã hội là con đường bảo vệ và phát triển thành quả của

độc lập dân tộc Độc lập dân tộc tiến lên chủ nghĩa xã hội thể hiện mối

quan hệ giữa mục tiêu trước mắt và mục tiêu lâu dài Theo lôgíc của sự

phát triển, hai mục tiêu ấy quan hệ chặt chẽ với nhau Không thể đi đến

mục tiêu cuối cùng nếu không thực hiện được mục tiêu trước mắt, chỉ

thực hiện được mục tiêu cuối cùng mới bảo vệ và phát triển được những

thành quả của mục tiêu trước mắt Vì vậy, nếu độc lập dân tộc tạo cơ sở,

tiền đề để đi lên chủ nghĩa xã hội là con đường tốt nhất để giữ vững và

phát triển lên một tầm cao mới - thành quả của độc lập dân tộc Theo Hồ

Chí Minh, chủ nghĩa xã hội là làm cho dân giàu, nước mạnh, ai cũng có

công ăn, việc làm, được ăn no, mặc ấm, được học hành, các dân tộc

trong nước bình đẳng đoàn kết, giúp đỡ lẫn nhau Hồ Chí Minh khẳng

định chủ nghĩa xã hội với những đặc trưng đó không chỉ bảo vệ những

thành quả của độc lập dân tộc mà cơ bản tạo nên sự phát triển mới vế chất,

chỉ có chủ nghĩa xã hội, chủ nghĩa cộng sản mới bảo đảm cho một nền

độc lập dân tộc chân chính, mới giải phóng các dân tộc một cách thực

sự, hoàn toàn

Hồ Chí Minh cho rằng cả cách mạng giải phóng dân tộc và cách

mạng xã hội chủ nghĩa là việc khó, là cuộc đấu tranh gay go, ác liệt, lâu

dài Giành độc lập dân tộc đã khó, xây dựng chủ nghĩa xã hội còn khó

khăn hơn Hồ Chí Minh so sánh: thắng đế quốc phong kiến là tương đối

dễ, thắng bần cùng lạc hậu khó khăn hơn Hồ Chí Minh nhấn mạnh:

"Đánh đổ giai cấp địch đã khó, đấu tranh xây dựng chủ nghĩa xã hội còn

gian khổ, khó khăn hơn nhiều" Từ những khó khăn gian khổ ấy, Hồ Chí

Minh luôn đòi hỏi Đảng, Nhà nước và mỗi người dân phải kiên trì mục

tiêu độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội

2.4 Hồ Chí Minh là hiện thân sáng chói của tư tưởng độc lập dân tộc gắn

liền với chủ nghĩa xã hội

Độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội là tư tưởng chính trị

đặc sắc, là sợi chỉ đỏ xuyên suốt trong di sản tư tưởng Hồ Chí Minh Tư

tưởng đặc sắc ấy thể hiện nhất quán mục tiêu của con đường cách mạng

mà Người đã lựa chọn, đáp ứng được yêu cầu bức xúc của dân tộc và

khát vọng của quần chúng nhân dân giành lấy độc lập, tự do, ấm no và

hạnh phúc

Độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội là tư tưởng chính trị

đặc sắc của Hồ Chí Minh Bởi lẽ, Người đã vượt qua giới hạn của những

nhà yêu nước đương thời và phát hiện ra con đường cứu dân, cứu nước

Sinh ra trong cảnh nước mất, nhà tan, người thanh niên Nguyễn Tất

Thành đã ra đi tìm đường cứu nước và bôn ba qua nhiều nước để tìm tòi

và thử nghiệm, Người đã đến với Chủ nghĩa Mác - Lênin, với tư tưởng

Cách mạng Tháng Mười Nga vĩ đại Người cho rằng phải học tập cách

mạng Nga, khi được tiếp xúc: “Bản luận cương về vấn đề dân tộc và

thuộc địa” của Lênin, Người đã nói: “Hởi đồng bào bị đọa đày đau khổ!

Đây là cái cần thiết cho chúng ta, đây là con đường giải phóng chúng

ta!”.Người đã tìm thấy ở đó con đường cứu nước, cứu dân và giải phóng

lao động và quả quyết: “Muốn cứu nước và giải phóng dân tộc không có

con đường nào khác con đường cách mạng vô sản” Lựa chọn con đường

cách mạng vô sản là sự thống nhất giữa điều kiện khách quan với nhận

thức và hoạt động chủ quan của Hồ Chí Minh

Độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội diễn ra trong suốt quá

trình cách mạng, ở mỗi giai đoạn của cách mạng; thống nhất ở mục tiêu

trước mắt cũng như lâu dài Theo Hồ Chí Minh độc lập dân tộc là điều

kiện tiên quyết để thực hiện chủ nghĩa xã hội, chủ nghĩa xã hội là mục

tiêu, lý tưởng, là điều kiện đảm bảo cuộc sống ấm no, tự do, hạnh phúc

cho nhân dân, là nhân tố đảm bảo vững chắc của nền độc lập dân tộc

Người từng nói : “Nhưng nếu nước được độc lập mà dân không hưởng

hạnh phúc tự do, thì độc lập cũng chẳng có nghĩa lý gì” Và “dân chỉ biết

rõ giá trị của tự do, của độc lập khi mà dân được ăn no, mặc đủ” Như

thế nghĩa là cách mạng Việt Nam phải hướng tới mục tiêu giải phóng

dân tộc, giải phóng giai cấp, giải phóng con người thoát khỏi mọi áp

bức, bóc lột và bất công, tiến tới một xã hội “trong đó sự phát triển tự do

của mỗi người là điều kiện cho sự phát triển tự do của tất cả mọi người”

Chính vì vậy, trong “Chính cương vắn tắt”, Người chủ trương tiến hành

tư sản dân quyền cách mạng và thổ địa cách mạng để đi tới xã hội cộng

sản

Tư tưởng Hồ Chí Minh về độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã

hội xuất hiện từ năm 1920, khi Người bắt gặp chủ nghĩa Mác-Lênin.Và

nó càng được thể hiện rõ nét hơn từ năm 1930 Sự thể hiện tư tưởng của

Người về độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội có thể phân thành

3 thời kỳ chủ yếu như sau :

Thời kỳ 1930 – 1945 : Tư tưởng độc lập dân tộc gắn liền với chủ

nghĩa xã hội của Hồ Chí Minh thời kỳ này thể hiện rõ trong những Văn

kiện do Hồ Chí Minh soạn thảo được Hội nghị hợp nhất thông qua

Chánh cương vắn tắt của Đảng chỉ rõ Đảng chủ trương "làm tư sản dân

quyền cách mạng và thổ địa cách mạng để đi tới xã hội xã hội cộng sản"

Hồ Chí Minh khẳng định sự nghiệp giải phóng dân tộc ở Việt Nam được

thực hiện bằng con đường cách mạng vô sản: "Muốn cứu nước và giải

phóng dân tộc không có con đường nào khác con đường cách mạng vô

sản" Và nhân tố quyết định thắng lợi của cuộc đấu tranh giành độc lập

dân tộc chính là sự lãnh đạo của Đảng theo chủ nghĩa Mác-Lênin

Thời kỳ 1945 – 1954 : Độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội

ở thời kỳ này được thể hiện ở những chủ trương, đường lối chiến lược do

Hồ Chí Minh khởi xướng "vừa kháng chiến, vừa kiến quốc", "kháng

chiến đi đôi với kiến quốc", "kháng chiến hóa văn hóa, văn hóa hóa

kháng chiến" Kháng chiến tức là bảo vệ nền độc lập dân tộc, chống sự xâm

lược lần thứ hai của thực dân Pháp theo phương châm trường kỳ kháng

chiến nhất định thắng lợi Kiến quốc theo Hồ Chí Minh là xây dựng, củng

cố Nhà nước dân chủ nhân dân đầu tiên ở Đông Nam Á, xây dựng đời

sống mới, xây dựng những cơ sở đầu tiên của chủ nghĩa xã hội

Thời kỳ 1954 – 1969 : Ở thời kỳ này độc lập dân tộc gắn liền với chủ

nghĩa xã hội trong tư tưởng Hồ Chí Minh thể hiện qua chủ trương: một

Đảng Cộng sản lãnh đạo thực hiện đồng thời hai nhiệm vụ chiến lược ở

hai miền: xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc, hoàn thành cách mạng

dân tộc dân chủ ở miền Nam, tiến tới thống nhất Tổ quốc, đưa cả nước

tiến lên chủ nghĩa xã hội Đây là một sáng tạo lý luận của Hồ Chí Minh

3 Hồ Chí Minh là mẫu mực của tinh thần độc lập tự chủ, tự lực tự

cường, đổi mới và sáng tạo

Vấn đề nổi bật xuyên suốt, nhất quán trong tư duy lý luận và hoạt

động thực tiễn của Chủ tịch Hồ Chí Minh là chủ nghĩa yêu nước Việt

Nam, là ý chí "không có gì quý hơn độc lập tự do", là tinh thần độc lập,

tự chủ, tự lực tự cường, đổi mới và sáng tạo, được thể hiện trong việc

hoạch định đường lối, chính sách, phương pháp, bước đi của con đường

cách mạng nước ta và sự dẫn dắt của người trong công cuộc xây dựng

đất nước về mọi lĩnh vực, cùng với việc ngiên cứu tìm hiểu những tinh

hoa tư tưởng văn hóa và cách mạng cả trên thế giới và trong nước

3.1 Tinh thần độc lập tự chủ, tự lực tự cường :

Từ khi ra đi tìm đường cứu nước, ngay đầu những năm 20 của thế kỷ

XX, trên đất Pháp, Người đã nói "Tổ tiên đã treo bao tấm gương đạo đức

và dũng cảm, chí khí và tự tôn"; về sau Người lại khẳng định Việt Nam

là "một dân tộc đã tự cường, tự lập" Độc lập dân tộc gắn liền với chủ

nghĩa xã hội là sự thể hiện rõ nét nhất tinh thần độc lập, tự chủ của Tư

tưởng Hồ Chí Minh Trong khi giải quyết những vấn đề của cách mạng

Việt Nam, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã góp phần phát triển chủ nghĩa Mác

- Lê-nin trên nhiều vấn đề quan trọng, đặc biệt là lý luận về cách mạng

giải phóng dân tộc và tiến lên chủ nghĩa xã hội ở các nước thuộc địa và

phụ thuộc

Trong Điều lệ tạm thời của Hội Liên hiệp công nhân quốc tế năm

1864 do Mác khởi thảo, một tư tưởng cơ bản được nêu lên: "Sự giải

phóng của giai cấp công nhân phải do bản thân giai cấp công nhân tự

giành lấy" Hơn sáu mươi năm sau đó, trong Tuyên ngôn của Hội Liên

hiệp thuộc địa, Hồ Chí Minh viết: "Vận dụng công thức của Các Mác,

chúng tôi xin nói với anh em rằng, công cuộc giải phóng anh em chỉ có

thể thực hiện được bằng sự nỗ lực của bản thân anh em" Người vạch rõ

tính chủ động của cách mạng thuộc địa đối với cách mạng chính quốc:

"Ngày mà hàng trăm triệu nhân dân châu Á bị tàn sát và áp bức thức tỉnh

để gạt bỏ sự bóc lột đê tiện của một bọn thực dân lòng tham không đáy,

họ sẽ hình thành một lực lượng khổng lồ, và trong khi thủ tiêu một trong

những điều kiện tồn tại của chủ nghĩa tư bản là chủ nghĩa đế quốc, họ có

thể giúp đỡ những người anh em mình ở phương Tây trong nhiệm vụ

giải phóng hoàn toàn" Người đã chỉ ra để mỗi người Việt Nam hiểu rằng

ta phải tự lực, chủ động làm cách mạng giải phóng mình, không nên chỉ

trông chờ "công nông Pháp cách mệnh thành công thì nhân dân Việt

Nam sẽ được tự do" mà cần chủ động "An Nam dân tộc cách mệnh thành

công, thì tư bản Pháp yếu, tư bản Pháp yếu thì công nông Pháp làm giai

cấp cách mệnh cũng dễ" Chính những luận điểm sáng tạo, mới mẻ đó đã

dẫn Hồ Chí Minh đến những quyết định lịch sử Tháng 8-1945, khi thời

cơ xuất hiện, Người ra lời kêu gọi "Giờ quyết định cho vận mệnh dân tộc

ta đã đến Toàn quốc đồng bào hãy đứng dậy, đem sức ta mà tự giải

phóng cho ta" Thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám là thắng lợi của

tinh thần độc lập tự chủ, tự lực tự cường của Tư tưởng Hồ Chí Minh

Trong những năm kháng chiến chống xâm lược, Hồ Chí Minh luôn

nêu cao tinh thần "dựa vào sức mình là chính" Nếu như trong đấu tranh

giành chính quyền, Người đòi hỏi phải "đem sức ta mà tự giải phóng cho

ta thì những năm kháng chiến chống xâm lược, tư tưởng ấy của Người là

"Dân ta phải giữ nước ta" Khi miền bắc bước vào thời kỳ xây dựng chủ

nghĩa xã hội, Người chỉ rõ: "Trước đây, nhân dân ta đã nêu cao tinh thần

tự lực cánh sinh, trường kỳ kháng chiến, thì ngày nay chúng ta càng phải

nêu cao tinh thần tự lực cánh sinh, cần kiệm xây dựng nước nhà" Nhân

dân Việt Nam và tất cả những người yêu chuộng hòa bình trên thế giới

đều biết đến câu nói mang tính thời đại của Hồ Chí Minh: "Không có gì

quý hơn độc lập, tự do" Người nhấn mạnh: "Mỗi một người dân phải

hiểu: có tự lập mới độc lập, có tự cường mới tự do"

Với Chủ tịch Hồ Chí Minh, trong tư duy lý luận và hoạt động thực

tiễn, độc lập tự chủ không có nghĩa là biệt lập, đứng một mình Ngay từ

năm 1947, Người đã chủ trương: "Làm bạn với tất cả mọi nước dân chủ

và không gây thù oán với một ai" Người đề cao việc học tập, tiếp thu

sáng tạo kinh nghiệm của các Đảng anh em và các tinh hoa khác trên thế

giới

3.2 Tinh thần đổi mới, sáng tạo :

Nhìn vào quá trình hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh, chúng ta sẽ

thấy rất rõ đó là một quá trình đổi mới liên tục trong nhận thức tư tưởng,