BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PTNT TRƯỜNG ĐẠI HỌC LÂM NGHIỆP NGUYỄN THỊ LINH NGA NGHIÊN CứU GIảI PHÁP PHÁT TRIểN KINH Tế TRANG TRạI CHĂN NUÔI HUYệN TÂN YÊN - TỉNH BắC GIANG LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ Hà Nội, 2015 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PTNT TRƯỜNG ĐẠI HỌC LÂM NGHIỆP NGUYỄN THỊ LINH NGA NGHIÊN CứU GIảI PHÁP PHÁT TRIểN KINH Tế TRANG TRạI CHĂN NUÔI HUYệN TÂN YÊN - TỉNH BắC GIANG Chuyên ngành: Kinh tế nông nghiệp Mã Số: 60620115 LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: GS TS PHẠM VÂN ĐÌNH Hà Nội, 2015 i LỜI CẢM ƠN Để hoàn thành luận văn này, cố gắng thân, nhận giúp đỡ nhiệt tình nhiều cá nhân, tập thể Trước hết xin chân thành cảm ơn Thầy Cô giáo phòng Đào tạo sau Đại học - Trường Đại học Lâm nghiệp Hà Nội hết lòng giúp đỡ truyền đạt cho kiến thức quý báu suốt trình học tập trường Tôi xin bày tỏ lòng cảm ơn sâu sắc tới GS.TS Phạm Vân Đình tận tình hướng dẫn, giúp đỡ suốt trình thực tập hoàn thiện đề tài Tôi xin chân thành cảm ơn cán bộ, nhân viên phòng Nông nghiệp PTNT, phòng Tài nguyên Môi trường, Chi cục Thống kê, UBND xã chủ trang trại địa bàn huyện Tân Yên, tỉnh Bắc Giang nhiệt tình giúp đỡ, tạo điều kiện thuận lợi cho trình nghiên cứu đề tài Cuối xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới gia đình, bạn bè động viên giúp đỡ suốt trình học tập nghiên cứu đề tài Xin chân thành cảm ơn! Bắc Giang, ngày tháng … năm 2015 TÁC GIẢ Nguyễn Thị Linh Nga ii MỤC LỤC Trang LỜI CẢM ƠN i MỤC LỤC .ii DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT v DANH MỤC CÁC BẢNG vi DANH MỤC CÁC HÌNH vii MỞ ĐẦU Chương CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ TRANG TRẠI CHĂN NUÔI 1.1 Một số vấn đề lý luận phát triển kinh tế trang trại 1.1.1 Một số khái niệm 1.1.2 Bản chất kinh tế trang trại kinh tế trang trại chăn nuôi 1.1.3 Vị trí, vai trò kinh tế trang trại 10 1.1.4 Phân loại loại hình kinh tế trang trại 15 1.1.5 Điều kiện đời phát triển kinh tế trang trại nói chung trang trại chăn nuôi nói riêng 17 1.1.6 Nội dung nghiên cứu phát triển kinh tế trang trại chăn nuôi 19 1.1.7 Các nhân tố ảnh hưởng tới phát triển kinh tế trang trại chăn nuôi 20 1.2 Cơ sở thực tiễn 23 1.2.1 Tình hình phát triển trang trại chăn nuôi giới 23 1.2.2 Tình hình phát triển KTTTCN nước 25 1.2.3 Tình hình phát triển KTTT chăn nuôi số huyện tỉnh Bắc Giang 29 1.2.4 Một số học kinh nghiệm cho phát triển kinh tế trang trại chăn nuôi huyện Tân Yên tỉnh Bắc Giang 32 iii Chương ĐẶC ĐIỂM ĐỊA BÀN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 34 2.1 Tình hình điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội huyện Tân Yên, tỉnh Bắc Giang 34 2.1.1 Điều kiện tự nhiên 34 2.1.2 Chế độ thuỷ văn tài nguyên nước 35 2.1.3 Tình hình sử dụng đất đai 35 2.1.4 Điều kiện kinh tế - xã hội 36 2.1.5 Những thuận lợi khó khăn điều kiện tự nhiên, kinh tế, văn hoá xã hội ảnh hưởng đến phát triển KTTT địa bàn huyện 37 2.2 Phương pháp nghiên cứu 40 2.2.1 Phương pháp chọn điểm nghiên cứu 40 2.2.2 Phương pháp thu thập thông tin 40 2.2.3 Xử lý tổng hợp số liệu 41 2.2.4 Phương pháp phân tích số liệu 42 2.2.5 Hệ thống tiêu nghiên cứu 42 Chương KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN 44 3.1 Thực trạng phát triển KTTTCN địa bàn huyện Tân Yên, Bắc Giang 44 3.2 Số lượng loại hình KTTTCN địa bàn huyện 47 3.2.1 Quy mô loại trang trại 49 3.2.2 Vốn đầu tư sản xuất trang trại 49 3.2.3 Thức ăn sử dụng trang trại 51 3.2.4 Nguồn nhân lực trang trại 52 3.2.5 Tình hình trang bị sử dụng máy móc thiết bị trang trại 56 3.2.6 Phòng chống dịch bệnh trang trại 57 3.2.7 Công tác xử lý có dịch bệnh xảy trang trại chăn nuôi 58 3.2.8 Vấn đề bảo vệ môi trường trang trại 59 iv 3.3 Giá trị sản xuất, chi phí, kết quả, hiệu sản xuất kinh doanh trang trại năm 2014 60 3.3.1 Giá trị sản xuất bình quân mô hình trang trại 60 3.3.2 Chi phí sản xuất kinh doanh trang trại 61 3.3.3 Kết sản xuất kinh doanh 62 3.3.4 Hiệu sản xuất kinh doanh trang trại chăn nuôi địa bàn huyện Tân Yên 62 3.4 Ý kiến chủ trang trại khó khăn nguyện vọng để phát triển kinh tế trang trại chăn nuôi địa bàn huyện Tân Yên 65 3.4.1 Những khó khăn trang trại gặp phải sản xuất, kinh doanh65 3.4.2 Nhu cầu nguyện vọng trang trại sách nhà nước 67 3.5 Đề xuất giải pháp phát triển kinh tế trang trại chăn nuôi theo hướng bền vững địa bàn huyện Tân Yên, tỉnh Bắc Giang 70 3.5.1 Giải pháp quy hoạch đất đai 70 3.5.2 Giải pháp vốn huy động vốn đầu tư 71 3.5.3 Giải pháp ứng dụng tiến khoa học, công nghệ giới hóa gắn liền với công nghiệp chế biến 72 3.5.4 Giải pháp đào tạo bồi dưỡng nguồn nhân lực 74 3.5.5 Giải pháp tăng cường đầu tư hệ thống sở hạ tầng kỹ thuật 75 3.5.6 Nhóm giải pháp tiếp tục tạo điều kiện để tăng số lượng trang trại 77 3.5.7 Nâng cao hiệu lực hiệu quản lý nhà nước nhằm thúc đẩy kinh tế trang trại phát triển 77 3.5.8 Giải pháp liên doanh, liên kết trang trại 80 3.5.9 Một số kiến nghị Nhà nước 82 KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ 85 TÀI LIỆU THAM KHẢO v DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT Từ viết tắt Nguyên Nghĩa BQ Bình quân ĐVT Đơn vị tính NN Nông nghiệp NN VÀ PTNT Nông nghiệp Phát triển nông thôn GDP Gross Domestic Products DT (Tổng sản phẩm quốc nội) Diện tích CC Cơ cấu LĐ Lao động CNH Công nghiệp hóa HĐH Hiện đại hóa GTSX Giá trị sản xuất NTTS Nuôi trồng thủy sản GT Giá trị TT Trang trại KTTT Kinh tế trang trại KTTTCN Kinh tế trang trại chăn nuôi XDCB Xây dưng CN Công nghiệp UBND Ủy ban nhân dân HTX Hợp tác xã vi DANH MỤC CÁC BẢNG STT 1.1 1.2 3.1 Tên bảng Các loại trang trại phân theo vùng, thời điểm 01/10/2013 Số lượng loại trang trại huyện địa bàn tỉnh Bắc Giang năm 2014 Số lượng cấu loại hình trang trại chăn nuôi giai đoạn 2012 - 2014 Trang 27 30 47 3.2 Số lượng trang trại chăn nuôi điều tra 49 3.3 Tình hình vốn bình quân trang trại năm 2014 50 3.4 Tình hình sử dụng thức ăn trang trại chăn nuôi năm 2014 51 3.5 Tình hình lao động BQ trang trại năm 2014 52 3.6 Một số đặc điểm chủ trang trại chăn nuôi năm 2014 54 3.7 Trang bị sử dụng máy móc trang trại năm 2014 56 3.8 Các biện pháp phòng bệnh trang trại năm 2014 57 3.9 Các biện pháp xử lý dịch bệnh trang trại năm 2014 59 3.10 Tình hình xử lý chất thải trang trại chăn nuôi 3.11 Giá trị sản xuất bình quân trang trại phân theo cấu nguồn thu năm 2014 3.12 Chi phí sản xuất bình quân trang trại năm 2014 3.13 3.14 Kết hiệu sản xuất kinh doanh bình quân trang trại năm 2014 Các tiêu đánh giá hiệu sản xuất kinh doanh trung bình/năm loại hình trang trại năm 2014 3.15 Nhu cầu nguyện vọng sách Nhà nước 3.16 Bảng phân tích SWOT phát triển kinh tế trang trại chăn nuôi huyện Tân Yên 59 60 61 62 63 67 68 vii DANH MỤC CÁC HÌNH Trang STT 3.1 Tên bảng Bản đồ hành huyện Tân Yên Trang 34 MỞ ĐẦU Tính cấp thiết đề tài Trong trình phát triển nông nghiệp, kinh tế trang trại (KTTT) xuất phát triển tất yếu khách quan mô hình sản xuất mang tính phổ biến giữ vai trò quan trọng Trên giới, KTTT xuất phát triển từ kỷ thứ XVII, trình phát triển chứng minh tính bền vững hình thái kinh tế này, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, đại hóa nông nghiệp, nông thôn Hiện nước ta, KTTT thực trở thành loại hình kinh tế phù hợp trình phát triển nông nghiệp nông thôn Từ thời kỳ đổi mới, Đảng Nhà nước có nhiều sách tích cực để khuyến khích thành phần kinh tế phát triển, có KTTT Trong năm qua, KTTT góp phần quan trọng phát triển kinh tế xã hội nông thôn Thực tế chứng minh kinh tế trang trại phát huy vai trò to lớn, tạo sức mạnh nghiệp phát triển nông nghiệp nông thôn, khai thác sử dụng có hiệu đất đai, vốn, kỹ thuật, kinh nghiệm quản lí tận dụng hội phát triển kinh tế, góp phần tích cực chuyển dịch cấu kinh tế nông nghiệp nông thôn, phát triển nông nghiệp bền vững, khuyến khích làm giàu đôi với xoá đói giảm nghèo, phân bổ lại lao động, dân cư Thành công KTTT rõ hiệu kinh tế, xã hội, môi trường mà có ý nghĩa quan trọng khẳng định hướng đắn cho kinh tế nông nghiệp, nông thôn phát triển làm thay đổi, chuyển biến nhận thức, quan điểm cấp, ngành người dân việc hoạch định thực sách phát triển kinh tế theo hướng tích cực, phù hợp với yêu cầu thực tế khách quan 83 - Đối với tiêu chí trang trại Ngoài tiêu chí diện tích, giá trị Bộ Nông nghiệp PTNT quy định thông tư 27, tiêu chí khác nên giao cho địa phương vào điều kiện cụ thể địa phương để quy định cho phù hợp - Đối với huyện Tân Yên cần đạo thực đồng giải pháp nêu trên; đồng thời ưu tiên, quan tâm tới việc phát triển kinh tế trang trại nói chung, trang trại chăn nuôi việc làm thiết thực như: Đầu tư sở hạ tầng, hỗ trợ xây dựng, cải tạo trang trại, hỗ trợ bao tiêu sản phẩm, đạo chi nhánh ngân hàng thương mại, đặc biệt ngân hàng NN & PTNT huyện tạo điều kiện thông thoáng việc vay vốn ngân hàng Hàng năm nên tổ chức - buổi tọa đàm với chủ trang trại để nghe phản ánh tâm tư, nguyện vọng để tháo gỡ khó khăn - Huyện cần tăng cường công tác việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, giấy chứng nhận kinh tế trang trại cho gia đình, cá nhân có đủ tiêu chí trang trại để giúp họ hưởng sách ưu đãi mà nhà nước quy định thuận lợi vay vốn ngân hàng mở rộng sản xuất - Huyện phối hợp với sở Nông nghiệp Phát triển Nông thôn, tăng cường công tác quản lý chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm, cấp giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm cho sở TTCN có đủ điều kiện Xây dựng chuỗi giá trị cho sản phẩm sản xuất từ trang trại chăn nuôi như: lợn, gà, thủy sản - Chỉ đạo thành lập HTX, hiệp hội, chăn nuôi lợn, gà, trâu bò, thủy sản, hỗ trợ họ để bước xây dựng thương hiệu cho sản phẩm chăn nuôi địa bàn như: Lợn Tân Yên, Gà lai chọi, thủy sản Tân Yên… - Huyện cần tăng cường công tác việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, giấy chứng nhận kinh tế trang trại cho gia đình, cá nhân có đủ tiêu chí trang trại để giúp họ hưởng sách ưu đãi mà nhà nước quy định thuận lợi vay vốn ngân hàng mở rộng sản xuất 84 - Huyện phối hợp với sở Nông nghiệp Phát triển Nông thôn, tăng cường công tác quản lý chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm, cấp giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm cho sở TTCN có đủ điều kiện Xây dựng chuỗi giá trị cho sản phẩm sản xuất từ trang trại chăn nuôi như: lợn, gà, thủy sản - Chỉ đạo thành lập HTX, hiệp hội, chăn nuôi lợn, gà, trâu bò, thủy sản, hỗ trợ họ để bước xây dựng thương hiệu cho sản phẩm chăn nuôi địa bàn như: Lợn Tân Yên, Gà lai chọi, thủy sản Tân Yên… 85 KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ Kết luận Kinh tế trang trại loại hình sản xuất có trình lịch sử lâu dài phát triển theo quy luật khách quan kinh tế hàng hoá lĩnh vực nông, lâm, ngư nghiệp, xu hướng phát triển tất yếu kinh tế hộ sản xuất hàng hoá giới Việt Nam Mặc dù phát triển năm gần KTTT nói chung KTTTCN nói riêng nước có bước phát triển nhanh số lượng, quy mô loại hình sản xuất khắp địa phương với tiến nhiều mặt so với kinh tế hộ Huyện Tân Yên, tỉnh Bắc Giang, huyện có nhiều tiềm năng, mạnh để phát triển KTTT, với nhiều loại hình như: TT trồng trọt, TTCN TT tổng hợp Trong năm qua huyện có nhiều chủ trương, sách phát triển KTTT Vì thời gian ngắn KTTT phát triển nhanh, huyện có 251 trang trại nhiều tỉnh, có 212 TTCN Các TT thu hút tiềm năng, lợi đất đai, nguồn lực vốn, lao động… KTTT nói chung KTTTCN nói riêng thực ngành sản xuất hàng hóa gắn với thị trường Kinh tế TTCN đóng góp khoảng 30% giá trị sản xuất ngành nông nghiệp hàng năm Hầu hết TTCN huyện sản xuất kinh doanh có hiệu kinh tế cao với giá trị sản xuất bình quân 3,608 tỷ đồng/trang trại/năm Lợi nhuận bình quân 1,595 tỷ đồng, TT lợn có lợi nhuận cao 1,752 tỷ đồng/TT/năm KTTT huy động, khai thác tốt lượng vốn tự có dân để đầu tư sản xuất với mức BQ chiếm 79,17% tổng vốn đầu tư Đặc biệt KTTTCN hình thức sản xuất mang lại hiệu cao đơn vị diện tích với mức bình quân 955 triệu/ha/năm cao 11,4 lần so với BQ canh tác/ha/năm huyện (84 triệu/ha/năm) Kinh tế trang trại thúc đẩy 86 trình chuyển dịch cấu kinh tế nông nghiệp nông thôn, tăng nhanh khối lượng sản phẩm hàng hoá, giải việc làm, tăng thu nhập cho lao động nông thôn KTTTCN trở thành hình thức sản xuất kinh doanh điển hình người dân huyện, loại hình sản xuất có hiệu cao, phù hợp với tình hình kinh tế xã hội Bên cạnh kết đạt được, KTTTCN huyện Tân Yên gặp nhiều vấn đề cần quan tâm giải địa vị pháp lý trang trại chưa rõ ràng, ban đầu hầu hết trang trại phát triển tự phát, thiếu định hướng nên gặp nhiều khó khăn việc quy hoạch xây dựng kết cấu hạ tầng TT Cơ sở vật chất kỹ thuật nhiều trang trại thô sơ Trình độ chuyên môn, quản lý chủ trang trại thấp chưa đào tạo, sản xuất chủ yếu dựa vào kinh nghiệm thị trường, giá đầu vào cao, đầu bấp bênh, thiếu ổn định, tiêu thụ sản phẩm gặp nhiều khó khăn, chưa hình thành chuỗi sản xuất tiêu thụ sản phẩm chăn nuôi, vấn đề ô nhiễm môi trường chưa giải triệt để Do để phát triển KTTTCN bền vững cần thực thực đồng giải pháp cụ thể như: giải pháp đất đai, vốn huy động vốn đầu tư, ứng dụng tiến kỹ thuật, công nghệ giới hóa gắn liền với công nghiệp chế biến, tổ chức tiêu thụ, phát triển thị trường đầu vào, đầu xúc tiến thương mại nguồn nhân lực, đầu tư hệ thống sở hạ tầng kỹ thuật Một số kiến nghị Nhà nước trung ương, địa phương - Nhà nước cần xem xét cho trang trại vay vốn với lãi xuất ưu đãi, cho vay mục đích, đối tượng, nhu cầu, đặc biệt cần đơn giản hoá thủ tục cho vay thời hạn cho vay dài hơn, phù hợp với thời vụ chu kỳ sản xuất để trang trại chủ động kế hoạch đầu tư sản xuất kinh doanh 87 - Nhà nước cần tăng cường đạo, trợ giúp đào tạo kỹ thuật, chuyên môn, nghiệp vụ, quản lý cho chủ trang trại người lao động trang trại Đồng thời, cung cấp thông tin, dự báo thị trường, hình thành quỹ bảo trợ nông nghiệp có tham gia tự nguyện chủ trang trại để bảo hiểm giá nông sản, bảo hiểm mùa màng, giảm bớt rủi sản xuất kinh doanh trang trại Quản lý thị trưởng nhập thịt, thực phẩm, quản lý chặt gà, lợn nhập lậu nhằm tạo điều kiện cho sản phẩm sản xuất trang trại chiếm lĩnh thị trường nước để xuất - Xây dựng quy hoạch phát triển trang trại, có định hướng cho trang trại phát triển sản xuất loại sản phẩm, vật nuôi có khả chiếm lĩnh thị trường tiêu thụ, đồng thời trọng đầu tư kết cấu hạ tầng giao thông, thông tin liên lạc, điện, thuỷ lợi, cung cấp dịch vụ… tạo điều kiện cho kinh tế trang trại phát triển - Nhà nước cần quy hoạch vùng nguyên liệu cho ngành công nghiệp chế biến thức ăn chăn nuôi, hỗ trợ giống, vật tư, kỹ thuật hạ tầng cho vùng quy hoạch trồng nguyên liệu chế biến thức ăn chăn nuôi ngô, đậu tương… đưa số giống ngô biến đổi gen vào sản xuất nhằm tăng sản lượng, giảm phụ thuộc nguyên liệu nhập - Đối với tiêu chí trang trại Ngoài tiêu chí diện tích, giá trị Bộ Nông nghiệp PTNT quy định Thông tư 27, tiêu chí khác nên giao cho địa phương vào điều kiện cụ thể địa phương để quy định cho phù hợp - Nhà nước tiếp tục đầu tư nâng cấp hệ thống hạ tầng kỹ thuật giao thông, thủy lợi, điện, chợ cho nông thôn; cần có sách ưu đãi, hỗ trợ cho vay vốn dài hạn cho chủ trang trại doanh nghiệp đầu tư vào khu vực nông thôn; đa dạng hóa nguồn thị trường cung cấp tín dụng cho trang trại; 88 - Hỗ trợ đào tạo, tập huấn nâng cao trình độ quản lý sản xuất kinh doanh khả tiếp thu ứng dụng khoa học - kỹ thuật vào sản xuất cho chủ trang trại; tổ chức đào tạo nghề cho đội ngũ lao động trang trại lao động hộ cận trang trại lao động kỹ thuật; - Nhà nước cần có có sách khuyến khích doanh nghiệp liên kết liên doanh với trang trại để cung ứng vật tư đầu vào tiêu thụ sản phẩm đầu cho trang trại; cung cấp thông tin thị trường cho chủ trang trại; hỗ trợ thành lập HTX, Hiệp hội, hỗ trợ xây dựng thương hiệu cho sản phẩm trang trại - Hỗ trợ trang trại áp dụng khoa học kỹ thuật, giống mới, chăn nuôi đệm lót sinh học, xử lý môi trường, đưa máy móc vào sản xuất theo hình thức trợ giá, vay không lãi, trả góp không lãi - Đề nghị Uỷ ban nhân dân tỉnh ban hành tiếp tục trì áp dụng sách khuyến khích phát triển kinh tế trang trại để huy động nguồn lực xã hội đầu tư phát triển kinh tế trang trại Chỉ đạo ngành cụ thể hoá sách Bộ, Ngành cấp để hướng dẫn cho trang trại tiếp cận dễ dàng, đặc biệt sách vốn, khoa học, kỹ thuật… TÀI LIỆU THAM KHẢO Ban Kinh tế Trung ương (2000), Kết hội nghị nghiên cứu KTTT, tư liệu KTTT, Nxb Thành phố Hồ Chí Minh Bộ Chính trị (1988), Nghị 10-NQ/TW ngày 05/4/1988 đổi lý kinh tế nông nghiệp, Hà Nội Bộ NN PTNT (2011), Thông tư 27 /2011/TT-BNNPTNT ngày 13/4/2011 Quy định tiêu chí thủ tục cấp giấy chứng nhận kinh tế trang trại, Hà Nội Bộ Lao động - Thương binh Xã hội (2000), Thông tư hướng dẫn áp dụng số chế độ làm việc trang trại, Hà Nội Chính phủ (2000), Nghị 03/2000/NQ-CP ban hành ngày 02-2-2000 KTTT, Hà Nội Chi cục Phát triển nông thôn tỉnh Bắc Giang (2013), Báo cáo tổng hợp số liệu KTTT tỉnh bắc Giang năm 2013, Bắc Giang Chi cục Thống kê huyện Tân Yên, Niên giám thống kê huyện Tân Yên năm 2011, 2012, 2013 Nguyễn Điền (2000), Trang trại gia đình, bước phát triển kinh tế hộ nông dân, Nxb Nông nghiệp, Hà Nội 11 Trần Đức (1998), Kinh tế trang trại vùng đồi núi, Nhà xuất Thống kê, Hà nội 14 Nguyễn Điền, Trần Đức, Trần Huy Năng, (1993) Kinh tế trang trại gia đình Thế giới Châu Á, Nhà xuất Thống kê, Hà Nội 10 Nguyễn Đình Hương (2000), Thực trạng giải pháp phát triển kinh tế trang trại thời kỳ CNH, HĐH Việt Nam, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội 12 Trần Hai (2000), “Một số nhận thức kinh tế trang trại Việt Nam”, Tư liệu kinh tế trang trại, trang 171-173, Nxb Thành phố Hồ Chí Minh 13 Liên Nông nghiệp PTNT - Tổng cục Thống kê (2000), Thông tư 69/2000/TTLT-BNN-TCTK ngày 23/6/2000, Thông tư liên tịch hướng dẫn tiêu chí để xác định kinh tế trang trại, Hà Nội 15 Phòng Nông nghiệp PTNT huyện Tân Yên, Báo cáo tình hình phát triển kinh tế trang trại địa bàn huyện Tân Yên năm 2011, 2012, 2013, Bắc Giang 16 Phòng Tài nguyên Môi trường huyện Tân Yên (2011, 2012, 2013), Số liệu thống kê đất đai năm 2011, 2012, 2013, Bắc Giang Đặng Thị Thúy (2011), “Phát triển kinh tế trang trại theo hướng bền vững địa bàn huyện Tân Yên, tỉnh Bắc Giang”, Hà Nội 17 Tổng cục Thống kê (2001), Số liệu Tổng điều tra nông thôn, nông nghiệp thủy sản thời điểm 01/7/2011, Hà Nội 18 Tổng cục Thống kê (2014), Niên giám thống kê nước năm 2013 19 Lê Trọng (2000), Phát triển quản lí trang trại kinh tế thị trường, Nhà xuất Nông nghiệp Hà Nội 20 UBND tỉnh Bắc Giang, quy hoạch phát triển chăn nuôi đến năm 2020, tầm nhìn năm 2030, Bắc Giang 21 UBND huyện Tân Yên, Báo cáo tình hình KT - XH huyện Tân Yên 2011, 2012, 2013, Bắc Giang 22 UBND huyện Tân Yên (2013), Quy hoạch vùng phát triển sản xuất nông nghiệp hàng hóa tập trung huyện Tân Yên giai đoạn 2013 - 2020, định hướng đến năm 2013, Bắc Giang PHỤ LỤC Dưới số hình ảnh hầm BIOGAS trang trại chăn nuôi lợn huyện Tân Yên Hình 1: Hầm Biogas Hình 2: Ảnh mô hình trang trại Hình 3: Ảnh trang trại gà Hình 4: Mô hình trang trại lợn PHIẾU ĐIỀU TRA CHỦ TRANG TRẠI CHĂN NUÔI HUYỆN TÂN YÊN - TỈNH BẮC GIANG Người điều tra: Nguyễn Thị Linh Nga Ngày thực hiện: Ngày… tháng năm 2015 I NHỮNG THÔNG TIN CHUNG VỀ TRANG TRẠI Tên chủ trang trại………………………… Nam/nữ……… Tuổi:…………………Dân tộc:………… ……Tôn giáo………… Địa chỉ: Thôn … ……xã …… , huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang Số nhân khẩu:………… ………;5 Trình độ văn hóa:……………… Trình độ chuyên môn: Sơ cấp CNKT , Trung cấp  Cao đẳng , Đại học trở lên  Chưa qua đào tạo  Thành phần: Nông dân ; CBCNV ; Loại hình trang trại chăn nuôi: Lợn ; Gà Hưu trí   Số năm hoạt động trang trại năm 10 Tình hình cấp giấy chứng nhận kinh tế trang trại: Đã cấp  Chưa cấp  Đang chờ cấp  II CÁC YẾU TỐ THỂ HIỆN NĂNG LỰC CỦA TRANG TRẠI Tình hình sử dụng đất trang trại Loại đất Đất lâu năm Đất hàng năm Đất lâm nghiệp Đất mặt nước Đất xây dựng công trình, chuồng trại Đất khác Tổng Tổng diện tích (m2 ) Trong Đất thuê, Đất chuyển mượn, đấu nhượng thầu (m ) (m2 ) Số lượng gia súc, gia cầm trang trại năm 2014 Loại vật nuôi Lợn ĐVT (con) Năm 2014 Lợn nái Lợn thịt Lợn đực giống Gà Nuôi thịt Nuôi đẻ Khác: Tình hình lao động trang trại năm 2014 Trình độ chuyên môn kỹ thuật Chưa Tổng số Sơ cấp Trung Cao Đại học qua đào (người) CNKT cấp đẳng trở lên tạo (người) (người) (người) (người) (người) Tổng số lao động thường xuyên - LĐ gia đình - Lao động thuê LĐ thuê thời vụ Vốn sản xuất kinh doanh trang trại * Tổng số vốn: ………………………triệu đồng, đó: - Vốn tự có: …………………………triệu đồng - Vốn vay + Vay Ngân hàng: …………………triệu đồng + Vay từ tổ chức tín dụng thống: …………………triệu đồng + Vay từ nguồn tín dụng phi thống: …………………triệu đồng - Vốn khác: ………………………triệu đồng III TÌNH HÌNH SX KINH DOANH CỦA TRANG TRẠI NĂM 2014 Thức ăn sử dụng chăn nuôi: Đánh dấu x vào ô tương ứng Loại thức ăn Thịt Lợn Nái Gà Đực Thịt Đẻ Thức ăn công nghiệp Thức ăn thô chưa chế biến Kết hợp hai Chi phí sản xuất năm 2014 (tính cho tổng đàn/năm) Loại chi phí Loại vật nuôi Lợn Gà Tổng Tổng (tr đồng) Giống Thức ăn Thuốc thú y Lao động Khấu hao TS Chi phí khác Tổng cộng Các biện pháp kỹ thuật áp dụng chăn nuôi 3.1 Đối với lợn thịt siêu nạc - Thức ăn chế độ ăn………………………………………………… ……………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… - Chăm sóc phòng trừ bệnh:…………… …………………………… ………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… 3.2 Đối với gà thịt: - Thức ăn chế độ ăn………………………………………………… ………………………………………………………………………… - Chăm sóc phòng trừ bệnh:…… …………………………………… ………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… Các quan hệ liên kết chăn nuôi - Liên kết dọc:……… ………………………………………………… ………………………………………………………………………… - Liên kết ngang:…… ………………………………………………… ………………………………………………………………………… - Khác:………… ………………… ………………………………… ………………………………………………………………………… Tổng doanh thu năm 2014 * Thu từ sản phẩm từ chăn nuôi Loại vật nuôi Trọng lượng (kg) Giá bán bình quân (1000đ/kg) Tổng giá trị (1000 đồng) Lợn Gà Khác * Thu từ dịch vụ khác: ………………… triệu đồng * Tình hình tiêu thụ sản phẩm chăn nuôi - Số sản phẩm tiêu thụ:…… ………………………………….………… - Số sản phẩm tồn đọng:…… ……………………………….………… - Kênh thị trường:……… ……………………………….……………… - Giá cả:……… …………………………………….………………… - Phương thức:…… …………………………………………………… - Các mối liên kết:…………… ………………………………………… Thu nhập trang trại năm 2014 Loại vật nuôi Tổng thu Tổng chi Lợi nhuận (triệu đồng) (triệu đồng) (triệu đồng) Lợn Gà Khác Tổng IV NHỮNG KHÓ KHĂN VÀ RỦI RO CỦA TRANG TRẠI Những khó khăn gặp phải sản xuất kinh doanh * Khó khăn trình sản xuất, kinh doanh - Thiếu vốn sản xuất  - Thiếu kiến thức kỹ thuật  - Giá không ổn định  - Thiếu lao động  - Thiếu thông tin thị trường  - Giống chưa tốt  - Giá mua đầu vào cao  - Môi trường bị ô nhiễm  - Giá bán sản phẩm thấp  - Thiên tai, dịch bệnh  - Thiếu nguồn tiêu thụ  - Những khó khăn khác……  * Khó khăn gặp phải trang trại vay tiền ngân hàng tổ chức khác - Thời hạn vay ngắn  - Mất nhiều thời gian  - Đi lại nhiều lần  - Phải có tài sản chấp  - Thủ tục rườm rà  - Lý khác……  - Lãi suất cao  * Khó khăn gặp phải trang trại áp dụng biện pháp kỹ thuật chăn nuôi + Về giống:…… ……………………………………………………………… + Về thức ăn …………………………………………………………………… * Khó khăn gặp phải trang trại phòng chống dịch bệnh cho vật nuôi …………………………………………………………………………………… * Khó khăn gặp phải trang trại áp dụng biện pháp kỹ thuật khác …………………………………………………………………………………… * Khó khăn gặp phải trang trại liên kết sản xuất …………………………………………………………………………………… * Khó khăn gặp phải trang trại liên kết tiêu thụ sản phẩm …………………………………………………………………………………… * Khó khăn gặp phải trang trại tiêu thụ sản phẩm …………………………………………………………………………………… * Khó khăn gặp phải trang trại xử lý chất thải …………………………………………………………………………………… * Khó khăn gặp phải trang trại thuê lao động …………………………………………………………………………………… * Tác động quan Khuyến nông đến phát triển trang trại …………………………………………………………………………………… * Tác động quyền địa phương đến phát triển trang trại …………………………………………………………………………………… Những rủi thường gặp phải sản xuất, kinh doanh V KIẾN NGHỊ CỦA CHỦ TRANG TRẠI ………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… CHỦ TRANG TRẠI (Ký ghi rõ họ tên) ... đưa giải pháp để phát triển ngành chăn nuôi giai đoạn huyện Vì vậy, chọn đề tài Nghiên cứu giải pháp phát triển kinh tế trang trại chăn nuôi huyện Tân Yên - tỉnh Bắc Giang làm đề tài nghiên cứu. .. THỊ LINH NGA NGHIÊN CứU GIảI PHÁP PHÁT TRIểN KINH Tế TRANG TRạI CHĂN NUÔI HUYệN TÂN YÊN - TỉNH BắC GIANG Chuyên ngành: Kinh tế nông nghiệp Mã Số: 60620115 LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ NGƯỜI HƯỚNG... cứu: Đề tài triển khai nghiên cứu phạm vi huyện Tân Yên, tỉnh Bắc Giang - Địa điểm nghiên cứu Tại trang trại chăn nuôi số xã đại diện huyện Tân Yên, tỉnh Bắc Giang - Thời gian nghiên cứu Số liệu