ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP SOẠN GIẢNG KHỐI LỚP TÀI LIỆU THAM KHẢO Bài giảng đổi phương pháp giảng dạy môn Vật lý (những vấn đề chung) - Trường ĐHSP Hà Nội Tạp chí GDTH số 10, 11, 12, 15 năm 2005 Tạp chí Giáo dục số 90, 91, 92, 93/ 2004, 110 đến 121/2005 Group dinamics (Nhóm động) - Kurt Lewin Sách giáo khoa, Sách giáo viên lớp Dạy Toán Tiểu học Phiếu giao việc - Phạm Đình Thực THỰC TRẠNG KHÂU SOẠN GIẢNG HIỆN NAY: - GV : Cường độ lao động cao, dạy nhiều môn trang bị sở lý luận thiết thực phương pháp dạy học - CB quản lý: nhận thức không đồng đều, số áp đặt - Lập kế hoạch dạy học tiết (hoặc bài), gọi “Kế hoạch học”, thực chất lập kế hoạch tổ chức, hướng dẫn HS hoạt động nhằm đạt mục tiêu dạy học, - Tiết kiệm thời gian, có kế hoạch dạy học gọn gàng, sáng sủa, dễ sử dụng, dễ bổ sung, dễ điều chỉnh quan trọng sử dụng có sáng tạo SGK, SGV tài liệu khác -Lập kế họach học tạo sẵn lời giảng giải GV mà lập hoạt động dạy học (trong hoạt động dạy tổ chức việc học) nhằm đạt tới mục tiêu cụ thể học thỏa mãn dạy học tích cực tương tác - “Các bước lên lớp” không đáp ứng yêu cầu đổi Trong kế hoạch học, việc mang tên khác – “Hoạt động dạy học “ - Khi nội dung “giáo án” chuyển từ trình bày lời giảng GV sang thiết kế hoạt động dạy học hình thức trình bày chạy theo hai chiều dọc ngang , phản ánh hoạt động tương tác hai chủ thể dạy học - Đó lý cho xuất hai cột kế hoạch học nay: Hoạt động GV | Hoạt động HS MỘT KẾ HOẠCH DẠY HỌC BAO GỒM: + Mục tiêu học : nêu GV cần giúp HS đạt tiết dạy cụ thể nhận thức, kỹ năng, thái độ- tình cảm + Phương tiện dạy học + Các hoạt động dạy học chủ yếu - Mục tiêu học thường hiểu MĐYC thường viết chung chung Ví dụ “nắm triệu 1000 nghìn…”, “ Bước đầu hiểu khái niệm vị ngữ…”, “ Biết dùng từ ngữ xác nói đặc điểm đồ vật”… - Viết sở để biết HS đạt mục tiêu -Nhiều mục tiêu học hiểu điều mà người thầy phải làm trình giảng dạy Ví dụ “Cung cấp cho HS kiến thức về…; rèn luyện kó phân tích, tổng hợp…; góp phần giáo dục cho HS…; bước đầu gây hứng thú cho HS ” - Theo yêu cầu đổi , Mục tiêu học cần thể lời khẳng định kiến thức, kó thái độ mà người học phải đạt mức độ định sau tiết học (chứ hoạt động GV lớp trước đây) - Mục tiêu lượng hóa động từ hành động - Tạo cho HS thói quen làm việc đầu, có đuôi đầy đủ Do dạng tập thiết kế Vở tập đa dạng, có kiểm tra trí nhớ, có yêu cầu HS luyện tập rèn kỹ năng, có dành cho HS giỏi, có tập mở rèn luyện tư linh hoạt - Mặt khác GV cần phải linh hoạt cân đối sử dụng Vở tập HS Có thể thực theo hướng: + Đối với lớp buổi/ngày: HS sử dụng tập SGK để học luyện tập Buổi chiều GV chọn tập Vở BT để HS làm + Đối với lớp buổi/ngày: GV chọn tập SGK để HS học luyện tập HS sử dụng Vở BT để luyện tập thêm nhà - Hạn chế lực diễn đạt trình bày lời HSù - Cần kết hợp việc yêu cầu HS đọc kết (có nhìn giấy) nêu kết (không nhìn giấy) - Thường xuyên yêu cầu em giải thích cách làm; khuyến khích trẻ thắc mắc, thảo luận tranh luận, nhận xét, đánh giá cách làm bạn… - Nói chung không nên tuyệt đối hóa nguyên tắc “học tay” mà phải kết hợp khéo léo phương pháp khác - Hiện Phiếu học tập tập kẻ ô li Do HS phải viết câu văn chữ em thường không đẹp, ảnh hưởng đến việc rèn sạch, chữ đẹp - Tuy nhiên cần lưu ý mục tiêu môn học, kỹ viết đúng, viết đẹp chủ yếu hình thành qua môn Tiếng Việt, sử dụng Vở Luyện viết để rèn kỹ viết đẹp cho HS - Mặt khác lấy ưu điểm để bù cho nhược điểm nêu ta thấy cách dạy học tay hiệu so với cách dạy thông thường Ý nghóa làm việc theo nhóm: + Khẩu hiệu thời đại: nhanh (faster), tốt (better), rẻ (cheaper) cần phải có hợp tác lẫn + Cha đẻ lý thuyết Kurt Lewin + Lượng thông tin cung cấp pp thuyết trình thảo luận nhóm ngang mặt thay đổi hành vi thảo luận nhóm vượt xa + Kiến thức HS giảm tính chủ quan, phiến diện tăng tính khoa học + Kiến thức trở nên sâu sắc, bền vững, dễ nhớ, nhớ nhanh giao lưu, tương tác (interaction) với người khác + Nhờ không khí thảo luận cởi mở nên HS mạnh dạn trình bày quan điểm mình, giúp trẻ hòa nhập với tập thể, tạo cho em tự tin, hứng thú, điều giúp cho việc thực mục tiêu “truyền thông làm thay đổi hành vi (behavioral change communication)” thêm dễ dàng + Môn khoa học nhóm gọi môn động nhóm (group dynamics) cho cá nhân đối tượng vô danh trước truyền thông đại chúng, tương tác với người nói, người nghe cho chuyện chẳng liên quan tới + Nhóm phục vụ cho công tác quản lý, rèn luyện tinh thần hợp tác mà người VN thiếu * Các bước tổ chức cho HS làm việc theo nhóm: -B1(Làm việc chung lớp): GV nêu vấn đề xác định nhiệm vụ nhận thức, hướng dẫn HS cách thảo luận Chia lớp thành nhóm, giao nhiệm vụ cho nhóm hướng dẫn gợi ý cho nhóm vấn đề cần lưu ý trả lời câu hỏi, hoàn thành tập B2(Làm việc theo nhóm): Phân công nhóm (Cử nhóm trưởng, thư ký, phân việc cho thành viên nhóm) Từng cá nhân làm việc độc lập, sau thảo luận nhóm hoàn thành nhiệm vụ nhóm Mỗi nhóm cử đại diện trình bày kết làm việc nhóm (không thiết phải nhóm trưởng hay thư ký, mà thành viên nhóm) - B3 (Làm việc chung lớp nhằm thảo luận tổng kết trước toàn lớp): Các nhóm báo cáo kết thảo luận chung (các nhóm nhận xét,đóng góp ý kiến bổ sung cho nhau) GV tổng kết chuẩn xác kiến thức * Các yêu cầu sư phạm: - Tổ chức cho HS học tập theo nhóm lớp bị hạn chế không gian chật hẹp lớp học,bởi thời gian hạn định tiết học - GV phải biết tổ chức hợp lý có kết quả.Không nên lạm dụng hoạt động nhóm cần đề phòng xu hướng hình thức - Ở trường TH ,mỗi tiết học nên tổ chức từ đến hoạt động nhóm câu hỏi, vấn đề đặt khó phức tạp ,đòi hỏi phải có hợp tác cá nhân hoàn thành nhiệm vụ - Nhớ hoạt động nhóm, tư tích cực HS phải phát huy ý nghóa quan trọng rèn luyện lực hợp tác thành viên - - Tổ chức nhóm phù hợp, từ 2- HS; tạo không khí thoải mái, thân thiện tin cậy nghiêm túc, tránh tượng có đông HS nhóm tượng căng thẳng giả tạo đùa cợt nhóm - Vấn đề thảo luận phải thiết thực, gần gũi, không nên đưa tình huống, câu hỏi đơn giản, khó HS Có thể đưa câu hỏi nhỏ để gợi ý HS thảo luận Nhận thức cụ thể hóa Kỹ Thái độ Chuẩn bị GV Các HT lên lớp PTDH HT câu hỏi,BT Các HĐ dạy học tương ứng Mục tiêu Làm việc CN Độc lập Lớp Nhoùm ... Trường ĐHSP Hà Nội Tạp chí GDTH số 10, 11, 12, 15 năm 2005 Tạp chí Giáo dục số 90, 91, 92, 93/ 20 04, 110 đến 121/2005 Group dinamics (Nhóm động) - Kurt Lewin Sách giáo khoa, Sách giáo viên lớp Dạy... nhận, bảo vệ, hợp tác,… - Ví dụ: mục tiêu K.Thức K.Năng học “ Hai đường thẳng vuông góc (Tiết 41 )”: -Có thể lượng hóa mục tiêu động từ hành động sau: Giúp HS có khả năng: - Có biểu tượng hai... - Kinh nghiệm cho thấy dạy học theo hướng tích cực hóa HĐ nhận thức HS thời gian tiết học 30 - 40 phút GV thường dễ bị cháy giáo án - Do GV cần cân nhắc, xác định hoạt động trọng tâm (Tùy thuộc