BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ Y TẾ TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y HÀ NỘI BÙI VĂN KHÁNH NGHIÊN CỨU GIÁ TRỊ CỦA THỬ NGHIỆP KÍCH THÍCH TRONG CHẨN ĐOÁN DỊ ỨNG NSAIDs Chuyên ngành: Dị ứng – Miễn dịch lâm sàng Mã số: 60720140 LUẬN VĂN THẠC SỸ Y HỌC NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS NGUYỄN VĂN ĐOÀN HÀ NỘI – NĂM 2014 LỜI CẢM ƠN Trong suốt trình học tập, thực đề tài này, nhận nhiều giúp đỡ từ thầy cô giáo, tập thể cá nhân.Nhân dịp này, muốn bày tỏ lòng biết ơn chân thành tới người giúp đỡ Lời đầu tiên, xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến PGS.TS Nguyễn Văn Đoàn – Trưởng Bộ môn Dị ứng - MDLS, người tận tình dìu dắt hướng dẫn cho suốt trình học tập, thực đề tài hoàn thành luận văn Tôi xin chân thành cám ơn Ban giám hiệu, Phòng Đào tạo Sau Đại học, Thư viện trường Đại học Y Hà Nội, thầy cô giáo môn Dị ứng MDLS tạo điều kiện tốt truyền đạt cho kiến thức kinh nghiệm quý báu học tập nghiên cứu Tôi xin gửi lời cám ơn tới cán bộ, nhân viên y tế Trung tâm Dị ứng – MDLS, Bệnh viện Bạch Mai giúp đỡ trình thu thập số liệu để hoàn thành luận văn Cuối cùng, xin cảm ơn gia đình bạn bè giúp đỡ, động viên, khích lệ, chia sẻ khó khăn tạo điều kiện thuận lợi cho trình học tập hoàn thành khóa luận Hà Nội, ngày 01 tháng 12 năm 2014 Học viên BÙI VĂN KHÁNH LỜI CAM ĐOAN Tôi Bùi Văn Khánh, học viên cao học khóa 21 - Trường Đại học Y Hà Nội, chuyên ngành Dị ứng – MDLS, xin cam đoan: Đây luận văn thân trực tiếp thực hướng dẫn PGS.TS Nguyễn Văn Đoàn Công trình không trùng lặp với nghiên cứu khác công bố Việt Nam Các số liệu thông tin nghiên cứu hoàn toàn xác, trung thực khách quan, xác nhận chấp thuận sở nơi nghiên cứu Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật cam kết Hà Nội, ngày 01 tháng12 năm 2014 Người cam đoan Bùi Văn Khánh MỤC LỤC LỜI CẢM ƠN LỜI CAM ĐOAN MỤC LỤC DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT DANH MỤC BẢNG DANH MỤC BIỂU ĐỒ ĐẶT VẤN ĐỀ Chương I: TỔNG QUAN 1.1 TÌNH HÌNH DỊ ỨNG THUỐC NSAIDs 1.1.1.Trên giới 1.1.2.Tại Việt Nam 1.2 PHÂN LOẠI VÀ CƠ CHẾ DỊ ỨNG THUỐC 1.2.1 Phân loại dị ứng thuốc theo chế miễn dịch 1.2.2 Phân loại chế phản ứng mẫn thuốc NSAIDs 1.3 THỂ LÂM SÀNG VÀ CHẨN ĐOÁN DỊ ỨNG THUỐC NSAIDs 1.3.1 Thể lâm sàng dị ứng thuốc NSAIDs 1.3.2 Chẩn đoán dị ứng thuốc NSAIDs 12 1.4 THỬ NGHIỆM KÍCH THÍCH TRONG CHẨN ĐOÁN PHẢN ỨNG QUÁ MẪN DO THUỐC NSAIDs 16 1.4.1 Chỉ định 16 1.4.2 Chống định 17 1.4.3.Phương pháp thực 17 1.4.4 Tính an toàn thực thử nghiệm kích thích 18 1.4.5 Đánh giá kết 19 1.4.6 Điều trị phản ứng mẫn thử nghiệm kích thích dương tính 20 1.4.7 Một số hạn chế thử nghiệm kích thích 20 1.5 THỬ NGHIỆM KÍCH THÍCH VỚI THUỐC NSAIDs 21 Chương 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 23 2.1 ĐỊA ĐIỂM VÀ ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU 23 2.1.1 Địa điểm nghiên cứu 23 2.1.2 Thời gian nghiên cứu 23 2.1.3 Đối tượng nghiên cứu 23 2.2 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 24 2.2.1 Thiết kế nghiên cứu 24 2.2.2 Cỡ mẫu 24 2.2.3 Phương pháp chọn mẫu 24 2.2.4.Các bước thu thập số liệu 24 2.2.5.Kỹ thuật tiến hành thử nghiệm kích thích 25 2.2.6 Biến số số nghiên cứu 28 2.2.7 Làm xử lý số liệu 30 2.2.8.Đạo đức nghiên cứu 30 Chương 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 31 3.1 KẾT QUẢ THỬ NGHIỆM KÍCH THÍCH 31 3.1.1 Kết thử nghiệm kích thích 31 3.1.2 Tỷ lệ bệnh nhân dương tính 31 3.1.3.Kết thử nghiệm kích thích theo thuốc 32 3.1.4 Liều thuốc cho kết thử nghiệm kích thích dương tính 32 3.1.5 Thời gian xuất phản ứng dị ứng tiến hành thử nghiệm kích thích 34 3.1.6 Biểu lâm sàng thử nghiệm kích thích dương tính 36 3.1.7 Phản ứng chéo NSAIDs 39 3.2 ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG NHÓM BỆNH NHÂN NGHIÊN CỨU 39 3.2.1 Phân bố theo giới 39 3.2.2 Phân bố theo độ tuổi 40 3.2.3 Lý sử dụng thuốc 41 3.2.4 Đặc điểm tiền sử dị ứng 41 3.3 ĐẶC ĐIỂM XÉT NGHIỆM NHÓM BỆNH NHÂN NGHIÊN CỨU 44 3.3.1 Kết nội soi tai mũi họng 44 3.3.2 Kết X-Quang hệ xoang 44 3.3.3 Đặc điểm test lẩy da với dị nguyên bọ nhà Dp/Df 45 3.3.4 Định lượng nồng độ IgE toàn phần 45 3.3.5 Định lượng nồng độ IgE trung bình 46 Chương 4: BÀN LUẬN 47 4.1 KẾT QUẢ THỬ NGHIỆM KÍCH THÍCH VỚI THUỐC NSAIDs 47 4.1.1 Kết thử nghiệm kích thích với NSAIDs 47 4.1.2 Kết thử nghiệm kích thích dương tính theo chế dị ứng hay giả dị ứng 50 4.1.3 Liều thuốc NSAIDs cho kết thử nghiệm kích thích dương tính 51 4.1.4 Thời gian phản ứng dương tính thực thử nghiệm kích thích 52 4.1.5 Biểu lâm sàng phản ứng dị ứng thực thử nghiệm kích thích dương tính 53 4.1.6 Điều trị phản ứng dị ứng thử nghiệm kích thích dương tính 54 4.1.7 Phản ứng chéo NSAIDs 54 4.2 ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG VÀ CẬN LÂM SÀNG NHÓM BỆNH NHÂN NGHIÊN CỨU 55 4.2.1 Phân bố theo giới 55 4.2.2.Phân bố theo tuổi 56 4.2.3 Đặc điểm tiền sử dị ứng bệnh nhân nghiên cứu 57 4.2.4 Kết cận lâm sàng nhóm bệnh nhân nghiên cứu 59 KẾT LUẬN 61 KIẾN NGHỊ 62 PHỤ LỤC 1: BỆNH ÁN NGHIÊN CỨU 69 PHỤ LỤC 2: DANH SÁCH BỆNH NHÂN NGHIÊN CỨU 72 PHỤ LỤC 3: MỘT SỐ HÌNH ẢNH THỬ NGHIỆM KÍCH THÍCH DƯƠNG TÍNH VỚI NSAIDs 74 DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT ADR Adverse Drug Reaction (Phản ứng có hại thuốc) AERD Asprin Exacerbation Respirator Disease (Hen phế quản nhạy cảm với aspirin) AGEP Acute Generalised Exanthematous Pustulosis (Ban mụn mủ cấp vô khuẩn toàn thân) ASA Aspirin BAT Basophil Activation Test (Test hoạt hóa tế bào kiềm) BN Bệnh nhân DIHS Drug - Induced Hypersensitivity Syndrome (Hội chứng mẫn thuốc) DRESS Drug Reaction with Eosinophilia and Systemic Syndrome (Phản ứng thuốc có tăng bạch cầu toan phản ứng toàn thân) FEV1 Forced Expiratory Volume in first second (Lưu lượng thở tối đa giây đầu tiên) IgE Immunoglobulin E NSAID Non - Steroid Anti - Inflamatory Drug (Thuốc chống viêm không Steroid) PEF Peak Expiratory Flow (Lưu lượng đỉnh) PFM Peak Flow Meter (Lưu lượng đỉnh kế) SJS Stevens – Johnson Syndrome (Hội chứng Stevens – Johnson) TEN Toxic Epidermal Necrolysis (Hội chứng hoại tử thượng bì nhiễm độc) VMDƯ Viêm mũi dị ứng WAO World Allergy Organization (Tổ chức Dị ứng Thế giới) WHO World Health Organization (Tổ chức y tế Thế giới) DANH MỤC BẢNG Bảng 1.1 Phân loại phản ứng mẫn với NSAIDs [18] Bảng 1.2 Tiếp cận chẩn đoán phản ứng mẫn NSAIDs [18] 12 Bảng 2.1 Thuốc, nồng độ thời gian liều thử nghiệm kích thích với thuốc theo Messaad cộng [44] 25 Bảng 2.2 Dấu hiệu theo dõi tiến hành thử nghiệm kích thích với thuốc NSAIDs [43],[44] 27 Bảng 3.1 Kết thử nghiệm kích thích 31 Bảng 3.2 Tỷ lệ bệnh nhân dương tính 31 Bảng 3.3 Liều dương tính trung bình loại thuốc 33 Bảng 3.4 Thời gian trung bình xuất phản ứng dị ứng tiến hành thử nghiệm kích thích 34 Bảng 3.5 Biểu lâm sàng thử nghiệm kích thích dương tính 36 Bảng 3.6 Xử trí phản ứng dị ứng 38 Bảng 3.7 Thuốc xử trí phản ứng dị ứng 38 Bảng 3.8 Phân bố theo giới 39 Bảng 3.9 Đặc điểm tuổi nhóm bệnh nhân nghiên cứu 40 Bảng 3.10 Lý dùng thuốc gây dị ứng 41 Bảng 3.11 Số lần bệnh nhân có tiền sử nghi ngờ dị ứng 41 Bảng 3.12 Tiền sử dị ứng 41 Bảng 3.13 Tiền sử bệnh dị ứng 42 Bảng 3.14 Thành phần thuốc nghi ngờ dị ứng 43 Bảng 3.15 Tiền sử biểu lâm sàng dị ứng với 43 Bảng 3.16 Thời gian từ bắt đầu dùng thuốc đến phản ứng dị ứng xuất 44 Bảng 3.17 Kết nội soi tai mũi họng 44 Bảng 3.18 Kết X-Quang hệ xoang 44 Bảng 3.19 Test lẩy da với dị nguyên bọ nhà Dp/Df 45 Bảng 3.20 Nồng độ IgE toàn phần 45 Bảng 3.21 Nồng độ IgE trung bình 46 DANH MỤC BIỂU ĐỒ Biểu đồ 3.1 Tỷ lệ thuốc dương tính 32 Biểu đồ 3.2 Tỷ lệ dương tính thực thử nghiệm kích thích liều loại thuốc 32 Biểu đồ 3.3 Thời gian xuất phản ứng dị ứng tiến hành test kích thích thuốc 35 Biểu đồ 3.4 Chẩn đoán lâm sàng dị ứng sau thử nghiệm kích thích dương tính 37 Biểu đồ 3.5 Phản ứng chéo NSAIDs 39 Biểu đồ 3.6 Phân bố theo nhóm tuổi 40 Kết nội soi tai mũi họng nghiên cứu cho thấy tất bệnh nhân nghiên cứu nói chung nhóm thử nghiệm kích thích dương tính nói riêng, có đến 70% bệnh nhân mắc viêm mũi dị ứng Tỷ lệ mắc viêm mũi dị ứng nhóm dương tính cao nhóm âm tính Tỷ lệ mắc viêm mũi dị ứng phát qua nội soi tai mũi họng cao khai thác tiền sử Có thể bệnh nhân có triệu chứng viêm mũi dị ứng, nhiên chưa đến sở y tế để chẩn đoán xác định Tương tự, kết X-quang hệ xoang cho thấy tỷ lệ bệnh nhân có hình ảnh viêm xoang phim chụp cao, xấp xỉ 60%, riêng nhóm thử nghiệm kích thích dương tính cho kết 60%, cao nhóm âm tính Bên cạnh đó, phần lớn bệnh nhân có kết test lẩy da với dị nguyên bọ nhà Dp/Df dương tính, chiếm 80% tất nhóm bệnh nhân nghiên cứu nhóm dương tính Kết cao hẳn nhóm âm tính Ngoài ra, kết nghiên cứu cho thấy nồng độ IgE toàn phần nhóm bệnh nhân nghiên cứu nói chung nhóm dương tính nói riêng cao số bình thường.Cá biệt, bệnh nhân có số cao gấp gần 24 lần số bình thường Nồng độ IgE toàn phần trung bình nhóm dương tính âm tính không khác biệt cỡ mẫu nghiên cứu chưa đủ lớn Tuy nhiên, số bệnh nhân có nồng độ IgE toàn phần cao mức bình thường nhóm dương tính nhiều nhóm âm tính Với kết xét nghiệm trên, thấy viêm mũi dị ứng, viêm xoang bệnh lý kèm với dị ứng NSAIDs, tỷ lệ gặp cao (>50%) Nồng độ IgE toàn phần cao mức bình thường test lẩy da với dị nguyên bọ nhà Dp/Df dương tính với tỷ lệ cao số đặc trưng cho bệnh nhân dị ứng Tuy xét nghiệm đặc hiệu xét nghiệm gợi ý cho bác sỹ lâm sàng khả dị ứng NSAIDs 60 KẾT LUẬN Kết quảthử nghiệm kích thích với thuốc - Tỷ lệ thử nghiệm kích thíchdương tính số bệnh nhân có tiền sử nghi ngờ dị ứng NSAIDs: 91,2% - Tỷ lệ dương tính với thuốc: 16,1% - Tỷ lệ dương tính với nhiều thuốc: 83,9% - Thời gian xuất phản ứng dị ứng trung bình: 75,6 ± 54,5 phút - Biểu lâm sàng gặp nhiều thử nghiệm kích thích dương tính: Mày đay kết hợp phù mạch viêm mũi dị ứng (44,6%) - Tỷ lệ phản ứng chéo với Aspirin: + Diclofenac: 88,5% + Etoricoxib: 0% + Ibuprofen: 92,3% + Meloxicam: 11,5% + Paracetamol: 7,7% Đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng nhóm bệnh nhân nghiên cứu - Nữ nhiều nam, gặp lứa tuổi - Lý sử dụng thuốc: hạ sốt (5,9%), giảm đau (79,4%), cảm cúm (11,8%) - Tỷ lệ tiền sử nghi ngờ dị ứng NSAIDs ≥ lần: 79,4% - Tỷ lệ viêm mũi dị ứng nhóm thử nghiệm kích thích dương tính: 77,4% - Tỷ lệ viêm xoang nhóm thử nghiệm kích thích dương tính: 63,4% - Nồng độ IgE trung bình nhóm thử nghiệm kích thích dương tính: 657,2 ± 524,9U/L - Tỷ lệ test lầy da dương tính với bọ nhà: 87,5% KIẾN NGHỊ Khai thác kỹ tiền sử bệnh nhân nghi ngờ dị ứng thuốc trước định dùng thuốc, đặc biệt với thuốc NSAIDs Chúng mạnh dạn khuyến cáo sở y tế chuyên khoa Dị ứng – MDLS nên thực thử nghiệm kích thích bệnh nhân có tiền sử nghi ngờ dị ứng NSAIDs TÀI LIỆU THAM KHẢO Hae Sim Park et al (2014) Hypersensitivity to Aspirin and Other Nonsteroidal Antiinflammatory Drugs, Middleton's ALLERGY principles and practice, eight Edition, ELSEVIER, Philadelphia, Volume 2, 1296-1309 A L de Weck PMG, R Esparza and M.L Sanz Hypersensitivity to Aspirin and Other Nonsteroidal Anti-Inflammatory Drugs (NSAIDs) Current Pharmaceutical Design, 2006;12:3347-3358 Mario Sanchez-Borges FC-F, Arnaldo Capriles et al Hypersensitivity Reactions to Nonsteroidal Anti-Inflammatory Drugs: An Update Pharmaceuticals 2010;3:10-18 Werner J Pichler JA, Barbara Daubner et al Drug Hypersensitivity Reactions: Pathomechanism and Clinical Symptoms Med Clin N Am 2010;94:645-664 Wedi B Definitions and mechanisms of drug hypersensitivity Expert Rev Clin Pharmacol 2010;3:539-551 W Aberer AB, A Romano et al Drug provocation testing in the diagnosis of drug hypersensitivity reactions: general considerations Allergy 2003;58:854-863 Pascal Demoly JB Epidemiology of drug allergy Curr Opin Allergy Clin Immunol 2001;1:305-310 Donald D Stevenson MD Approach to the Patient with a History of Adverse Reactions to Aspirin or NSAIDs: Diagnosis and Treatment Allergy and Asthma Proc 2000;21:25-31 M L Kowalski JSM, M Blanca et al Hypersensitivity to nonsteroidal anti-inflammatory drugs (NSAIDs) – classification, diagnosis and management: review of the EAACI/ENDA# and GA2LEN/HANNA Allergy 2011;66:818-829 10 Levy M Hypersensitivity to pyrazolones Thorax 2000;55:72-74 11 Eui-Kyung Hwang Y-HN, Hyun Jung Jin et al Clinical Features of Immediate Hypersensitivity to Isopropylantipyrine Allergy Asthma Immunol Res 2013;5(1):55-58 12 I Don ̃a CR, F Gomez et al Immediate Selective Reactions to NSAIDs: Clinical and Immunological Characteristics J Allergy Clin Immunol.125:AB 157 13 Rafael Pineda PML, Tamara Fernandez et all Non-Immediate Hypersensitivity Reactions to Non-Steroideal Anti-Inflammatory Drugs(NSAIDs) J Allergy Clin Immunol 2013;AB 168 14 Nguyễn Văn Đoàn(1996) Góp phần nghiên cứu dị ứng thuốc khoa Dị ứng MDLS bệnh viện Bạch Mai(1991-1995) Luận án tiến sĩ y học, Trường Đại học Y Hà Nội 15 Phạm Văn Thức(1993) Góp phần nghiên cứu dị ứng thuốc số khu vực Hải Phòng Luận án tiến sĩ y học, Trường Đại học Y Hà Nội 16 Pichler WJ (ed): Drug Hypersensitivity Drug Hypersensitivity Reactions: Classification and Relationship to T-Cell Activation Basel, Karger, 2007, pp 168–189 17 James S.W Kong, Suzanne S Teuber, M Eric Gershwin Aspirin and Nonsteroidal Anti-Inflammatory Drug Hypersensitivity Clinical Reviews in Allergy & Immunology.2007 97-109 18 M L Kowalski, J S Makowska, M Blanca et al Hypersensitivity to nonsteroidal anti-inflammatory drugs (NSAIDs) – classification, diagnosis and management: review of the EAACI/ENDA# and GA2LEN/HANNA Allergy 2011; 66: 818–829 19 MS ń chez-Borges Clinical Management of Nonsteroidal Antiinflammatory Drug Hypersensitivity WAO Journal 2008;1:29-33 20 DCilvia Caimmi, Philippe-Jean Bousquet et all How Can We Better Classify NSAID Hypersensitivity Reactions? – Validation from a Large Database nt Arch Allergy Immunol 2012;159:306-312 21 Ticha Limsuwan PD Acute Symptoms of Drug Hypersensitivity (Urticaria, Angioedema, Anaphylaxis, Anaphylactic Shock) Med Clin N Am 2010;94:691-710 22 Simon RA Adverse Respiratory Reactions to Aspirin and Nonsteroidal Anti-inflammatory Drugs Current Allergy and Asthma Reports 2004;4:17-24 23 Ewan KRSMNPW Paracetamol Hypersensitivity: Clinical Features, Mechanism and Role of Specific IgE Int Arch Allergy Immunol 2012;159:60-64 24 Talhari CL, I,; Enderlein, E et al COX-2 selective inhibitor valdecoxib induces severe allergic skin reactions J Allergy Clin Immunol 2005;115:1089-1090 25 Berkes EA Anaphylactic and Anaphylactoid Reactions to Aspirin and Other NSAIDs Clinical Reviews in Allergy and Immunology 2003;24(137-147) 26 Kevin Farnam CC, Suzanne Teuber et al Nonallergic Drug Hypersensitivity Reactions Int Arch Allergy Immunol 2012;159:327-345 27 Zedlitz SL, L.; Kauffman, R.; Boehncke, W.H Reproducible identification of the causative drug of a fixed drug eruption by oral provocation and lesional patch testing Contact Dermatitis 2002;34:352-353 28 Thomas Harr LEF Severe Cutaneous Adverse Reactions: Acute Generalized Exanthematous Pustulosis, Toxic Epidermal Necrolysis and Stevens-Johnson Syndrome Med Clin N Am 2010;94:727-742 29 Asero R Clinical Management of Adult Patients with a History of Nonsteroidal Anti-Inflammatory Drug–Induced Urticaria/ Angioedema: Update Allergy, Asthma, and Clinical Immunology 2007;3(1):24-30 30 Allen JN Drug-induced eosinphilic lung disease Clin Chest Med 2004;25:77-88 31 Jolles SS, C.;Leighton,C Drug-induced aseptic meningitis Diagnosis and management Drug Safety 2000;22:215-226 32 Brezin JHK, S.M.; Schwartz, A.B.; Chinitz, J.L Reversible renal failure and nephrotic syndrome associated with nonsteroidal antiinflammatory drugs N Engl J Med 1979;301:1271-1273 33 Asero R Intolerance to nonsteroidal anti- inflammatory drugs might precede by years the onset of chronic urticaria J Allergy Clin Immunol 2003;111:1095-1098 34 Roland Solensky DAK, et al Drug Allergy: An Updated Practice Parameter ANNALS OF ALLERGY, ASTHMA & IMMUNOLOGY 2010;105:273e271-273e278 35 Schnyder B Approach to the Patient with Drug Allergy Med Clin N Am 2010;94:665-679 36 David A Khan RS Drug allergy J Allergy Clin Immunol 2010;125:S126-S137 37 Antonino Romano MJT, Mariana Castells et al Diagnosis and management of drug hypersensitivity reactions J Allergy Clin Immunol 2011;127:S67-S73 38 L Palma-Carlos AGP-C, M Medina Skin Test in NSAIDs Hypersensitivity J Allergy Clin Immunol 2008;S 192 39 Julie Leysen VS, Marjoke M Verweij The basophil activation test in the diagnosis of immediate drug hypersensitivity Expert Rev Clin Immunol 2011;7:349-355 40 M.L Sanz PG, A.L de Weck A New Combined Test with Flowcytometric Basophil Activation and Determination of Sulfidoleukotrienes Is Useful for in vitro Diagnosis of Hypersensitivity to Aspirin and other Nonsteroidal Anti-Inflammatory Drugs International Archives of Allergy and Immunology 2005;136(1):58-72 41 Philippe-Jean Bousquet FG, Laure Bousquet-Rouanet Provocation Tests in Diagnosing Drug Hypersensitivity Current Pharmaceutical Design 2008;14:2792-2802 42 Julio Delgado TC, Rodolfo Castillo Intolerance to nonsteroidal antiinflammatory drugs: Results of controlled drug challenges in 98 patients J Allergy Clin Immunol 1996;98(3) 43 E Niz_ankowska-Mogilnicka GB, L Mastalerz et al EAACI/GA2LEN guideline: aspirin provocation tests for diagnosis of aspirin hypersensitivity Allergy 2007;62:1111-1118 44 Djamel Messaad HS, Said Benahmed et al Drug Provocation Tests in Patients with a History Suggesting an Immediate Drug Hypersensitivity Reaction Annals of Internal Medicine 2004;140(12):1001-1006 45 Chaudhry T , Hissaria P, Wiesse M et al Oral drug challenges in non-steroidal anti-inflammatory drug induced urticaria, angioedema and anaphylaxis Internal medicine Journal 2012 42:6: 665-71 46 Blanca-Lopez N, J Torres M, Doña I et al Value of the clinical history in the diagnosis of urticaria/angioedema induced by NSAIDs with cross-intolerance Clinical and experimental allergy 2013; 43:1: 85-91 47 Zisa G, Riccobono F, Bommarito L et al Provocation tests with the offending nonsteroidal anti-inflammatory drugs in patients with urticaria/angioedema reactions Allergy and asthma proceedings 33:5: 421-6 48 Bavbek S, Celik G, Ozer F, Mungan D, Misirligil Z Safety of selective COX-2 inhibitors in aspirin/nonsteroidal anti-inflammatory drugintolerant patients: comparison of nimesulide, meloxicam, and rofecoxib The Journal of asthma 2004: 67-75 49 Çelik GE, Erkekol FÖ, Aydın Ö, Demirel YS, Mısırlıgil Z Are drug provocation tests still necessary to test the safety of COX-2 inhibitors in patients with cross-reactive NSAID hypersensitivity? Allergologia et immunopathologia 41:3:181-8 50 Göksel O, Aydin O, Misirligil Z, Demirel YS, Bavbek S Safety of meloxicam in patients with aspirin/non-steroidal anti-inflammatory drug- induced urticaria and angioedema The Journal of dermatology 37:11 2010: 973-9 51 Riccardo Asero, Sevim Bavbek, Miguel Blanca et al Clinical Management of Patients with a History of Urticaria/Angioedema Induced by Multiple NSAIDs: An Expert Panel Review Int Arch Allergy Immunol 2013;160:126–133 52 M Venturini Díaz, S San Juan de la Parra, N Segura Arazuri.Selective Immediate Hypersensitivity to Etoricoxib J Investig Allergol Clin Immunol 2008; Vol 18(6): 482-495 53 K Rutkowski S.M Nasser P.W Ewan Paracetamol Hypersensitivity: Clinical Features, Mechanism and Role of Specific IgE Int Arch Allergy Immunol 2012;159:60–64 54 Jenkins C, Costello J, Hodge L Systematic review of prevalence of aspirin induced asthma and its implications for clinical practice BMJ 2004; 328- 434 55 Sánchez-Borges M, Caballero-Fonseca F, Capriles-Hullet A Inflammatory drug-induced urticaria and angioedema Annals of Allergy, Asthma and Immunology;95:2 2005 Aug; 154-8 PHỤ LỤC BỆNH ÁN NGHIÊN CỨU I Hành Họ tên BN: Tuổi: Giới: nam/nữ Mã hồ sơ bệnh án: Nghề nghiệp: Địa chỉ: Ngày vào viện: Điện thoại liên lạc: II Tiền sử Bản thân 1.1 Các bệnh dị ứng: Viêm mũi dị ứng/Viêm xoang/Mày đay/Phù mạch/Hen phế quản/Viêm da dị ứng/Sốc phản vệ/Dị ứng thức ăn Ghi chú: 1.2 Dị ứng thuốc NSAIDs 1.2.1 Tuổi khởi phát: 1.2.2 Tần suất mắc bệnh: 1.2.3 Lý dùng thuốc: 1.2.4 Thành phần thuốc: 1.2.5 Thời gian xuất triệu chứng sau dùng thuốc: 1.2.6 Xử lý ban đầu: 1.2.7 Ngày chẩn đoán: 1.2.8 Thể lâm sàng vào viện: 1.2.9 Thời gian khỏi bệnh: 1.2.10 Dị ứng thuốc khác: Ghi chú: 1.3 Các bệnh phối hợp khác Gia đình: Viêm mũi dị ứng/Viêm xoang/Mày đay/Phù mạch/Hen phế quản/Viêm da dị ứng/Sốc phản vệ/Dị ứng thức ăn Ghi chú: Khám 3.1 Toàn thân Cân nặng: Mạch: Chiều cao: HA: BMI: Nhiệt độ: SpO2: Tinh thần: 3.2 Bộ phận Xét nghiệm 4.1 Công thức máu 4.2 Sinh hóa máu: IgE 4.3 X-Quang hệ xoang 4.4 X-Quang tim phổi thằng 4.5 Điện tâm đồ 4.6 Siêu âm bụng 4.7 Test lẩy da với Dp/Df: 4.8 Thăm dò chức hô hấp: FVC FEV1 FEV1/FVC 4.9 Nội soi tai mũi họng Thử nghiệm kích thích 5.1 Thuốc thực thử nghiệm kích thích: Aspirin/Diclofenac/Etoricoxib/Ibuprofen/Meloxicam/Paracetamol 5.2 Kết quả: dương tính/âm tính 5.3 Biểu lâm sàng thử nghiệm kích thích dương tính Ngạt mũi Chảy nước mũi Khó thở Tụt HA Khác: Mày đay Tăng nhịp tim Phù mạch Co thắt PQ 5.4 Thời gian thử nghiệm kích thích dương tính 5.5 Liều thử nghiệm kích thích dương tính: 5.6 Xử trí test dương tính: 5.7 Thời gian bình phục sau test dương tính: Ghi chú: PHỤ LỤC DANH SÁCH BỆNH NHÂN NGHIÊN CỨU TT Họ tên Tuổi Giới Nội trú/ Ngoại trú Ngày vào Mã HSBA viện/Ngày khám Đỗ Văn H 48 Nam Nội trú 141000767 12/03/2014 Nguyễn Thị Hải Y 21 Nữ Nội trú 140222848 11/09/2014 Cao Thùy G 33 Nữ Nội trú 140222177 08/09/2014 Nguyễn Thị M 57 Nữ Nội trú 140208200 02/04/2014 Nguyễn Hồng Thu T 23 Nữ Nội trú 140207097 12/03/2014 Hoàng Bảo A 35 Nam Nội trú 140205589 06/03/2014 Phí Viết N 23 Nam Nội trú 140205213 03/02/2014 Phùng Thị Thu T 30 Nữ Nội trú 140203209 25/01/2014 Nguyễn Thị Thu H 41 Nữ Nội trú 140201200 09/01/2014 10 Trịnh Thanh T 37 Nữ Nội trú 140200064 08/01/2014 11 Nguyễn Hoàng T 59 Nam Nội trú 140021913 30/05/2014 12 Nguyễn Tiến Tuấn T 10 Nam Nội trú 140019338 12/06/2014 13 Phạm Thị Thanh N 32 Nữ Nội trú 140015665 25/04/2014 14 Đặng Thị T 53 Nữ Nội trú 140008448 18/03/2014 15 Nguyễn Văn T 55 Nam Nội trú 140007153 14/01/2014 16 Hà Hải B 41 Nữ Nội trú 140006907 06/03/2014 17 Trần Thị Thiều N 55 Nữ Nội trú 140003409 07/02/2014 18 Trần Việt H 15 Nam Nội trú 140001190 09/01/2014 19 Đặng Dũng V 17 Nam Nội trú 130219370 06/12/2013 20 Nguyễn Thị V 35 Nữ Nội trú 130218406 11/12/2013 21 Lê Hoàng P 25 Nam Nội trú 130217564 10/11/2013 22 Cao Thị H 27 Nữ Nội trú 130212468 25/08/2013 23 Nguyễn Ngọc Diễm N 25 Nữ Nội trú 130048341 13/12/2013 24 Hoàng Thu T 18 Nữ Nội trú 130046891 20/12/2013 25 Hoàng Thái D 55 Nam Nội trú 130045283 25/12/2013 26 Lương Thị Thúy H 35 Nữ Nội trú 130041074 13/11/2013 27 Nguyễn Duy P 12 Nam Nội trú 130037309 09/09/2013 28 Đỗ Hoài T 17 Nữ Nội trú 130032638 19/09/2013 29 Nguyễn Thị Kim D 29 Nữ Nội trú 130027798 08/07/2013 30 Phạm Thế M 34 Nam Nội trú 130011916 02/05/2013 31 Bùi Thị Thu T 28 Nữ Ngoại trú 24/04/2013 32 Chu Thị L 43 Nữ Ngoại trú 21/05/2013 33 Trương Thị Bạch T 51 Nữ Ngoại trú 24/03/2014 34 Nguyễn Hồng P 42 Nam Ngoại Trú 21/05/2014 Xác nhận lãnh đạo Trung tâm Dị ứng – MDLS PGS.TS.Nguyễn Văn Đoàn PHỤ LỤC MỘT SỐ HÌNH ẢNH THỬ NGHIỆM KÍCH THÍCH DƯƠNG TÍNH VỚI NSAIDs BN nữ, 35 tuổi, thử nghiệm kích thích với Aspirin dương tính liều 100mg Hình 1: Sau 15 phút Hình 2: Sau 30 phút Hình 3: Sau 120 phút ... sàng, giá trị chẩn đoán thử nghiệm kích thích với NSAIDs bệnh nhân có tiền sử nghi ngờ dị ứng với NSAIDs, tiến hành nghiên cứu đề tài: Nghiên cứu giá trị thử nghiệm kích thích chẩn đoán dị ứng NSAIDs. .. phản ứng mẫn thuốc NSAIDs 1.3 THỂ LÂM SÀNG VÀ CHẨN ĐOÁN DỊ ỨNG THUỐC NSAIDs 1.3.1 Thể lâm sàng dị ứng thuốc NSAIDs 1.3.2 Chẩn đoán dị ứng thuốc NSAIDs 12 1.4 THỬ NGHIỆM KÍCH THÍCH... 47 4.1 KẾT QUẢ THỬ NGHIỆM KÍCH THÍCH VỚI THUỐC NSAIDs 47 4.1.1 Kết thử nghiệm kích thích với NSAIDs 47 4.1.2 Kết thử nghiệm kích thích dương tính theo chế dị ứng hay giả dị ứng