BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI LÊ TRƯỜNG GIANG LÊ TRƯỜNG GIANG QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG ĐÁNH GIÁ HIỆN TRẠNG QUẢN LÝ CHẤT THẢI RẮN CĨ PHÂN LOẠI TẠI NGUỒN VÀ XÂY DỰNG MƠ HÌNH THU GOM HỢP LÝ CHO ĐƠ THỊ LOẠI I LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG KHỐ 2009 Hà Nội - 2012 LỜI CAM ĐOAN Tơi xin cam đoan Đề tài: “Đánh giá trạng quản lý chất thải rắn có phân loại nguồn xây dựng mụ hình thu gom hợp lý cho thị loại I” cơng trình nghiên cứu khoa học tơi chưa cơng bố tài liệu, tạp chí Hội nghị, Hội thảo Những kết nghiên cứu luận văn trung thực rõ ràng Tôi xin chịu trách nhiệm trước Nhà trường Viện KH&CNMT luận văn Người cam đoan Lê Trường Giang LỜI CẢM ƠN Tôi xin chân thành cảm ơn Viện Đào tạo sau Đại học, Viện Khoa học Công nghệ Môi trường, trường Đại học Bách Khoa Hà Nội, cho môi trường điều kiện học tập tốt Xin trân trọng cảm ơn thầy cô Viện Khoa học Công nghệ Môi trường tận tình dạy, truyền đạt kiến thức quý báu, kinh nghiệm học tập nghiên cứu Đặc biệt, tơi xin bày tỏ lịng biết ơn sâu sắc đến PGS.TS.Nguyễn Thị Ánh Tuyết, người định hướng tận tình hướng dẫn tơi suốt q trình thực tập làm đề tài Xin chân thành cảm ơn cán đơn vị thuộc Bộ TN&MT, Tổng cục Mơi trường, Viện Chiến lược sách Tài ngun mơi trường,… nhiệt tình giúp đỡ chia sẻ thông tin, kinh nghiệm thời gian thực luận văn tốt nghiệp Tôi xin chân thành cảm ơn! Hà nội, ngày tháng năm 2012 Lê Trường Giang MỤC LỤC DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT DANH MỤC BẢNG DANH MỤC HÌNH PHẦN MỞ ĐẦU …………………………………………………………… CHƯƠNG TỔNG QUAN VỀ QUẢN LÝ CHẤT THẢI RẮN Ở VIỆT NAM ……………………………………………………………………… 1.1 Thực trạng phát sinh chất thải rắn Việt Nam 1.1.1 Chất thải rắn sinh hoạt 1.1.2 Chất thải rắn công nghiệp chất thải rắn nguy hại 1.1.3 Chất thải rắn y tế 1.2 Thu gom xử lý chất thải rắn …………………………………………… 1.2.1 Thu gom, lưu giữ vận chuyền chất thái rắn ………………………………… 1.2.2 Xử lý quản lý chất thải rắn …………………………………………………… 10 1.3 Cơ sở khoa học mơ hình PLCTRTN ………………………………… 14 1.3.1 Cơ sở khoa học mơ hình PLCTRTN …………………………………… 14 1.3.2 Cơ hội lợi ích áp dụng PLCTRTN …………………………………… 24 CHƯƠNG 2: ĐÁNH GIÁ HIỆN TRẠNG QUẢN LÝ CHẤT THẢI RẮN CÓ PHÂN LOẠI TẠI NGUỒN …………………………………………… 30 2.1 Giới thiệu số mơ hình quản lý chất thải rắn có phân loại nguồn triển khai Việt Nam …………………………………… 30 2.1.1 Thành phố Hà Nội ………………………………………………………… 30 2.1.2 Thành phố Hồ Chí Minh …………………………………………………… 33 2.1.3 Thành phố Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai ……………………………………… 34 2.1.4 Thành phố Quy Nhơn, tỉnh Bình Định …………………………………… 37 2.1.5 Đà Nẵng ……………………………………………………………………… 38 2.2 Tiêu chí đánh giá trạng quản lý chất thải rắn có phân loại nguồn ………………………………………………………………………… 39 2.3 Đánh giá trạng quản lý chất thải rắn có phân loại nguồn ……… 39 2.4 Phân tích nguyên nhân dẫn đến hạn chế công tác quản lý chất thải rắn có phân loại nguồn ………………………………………… 47 CHƯƠNG XÂY DỰNG MƠ HÌNH THU GOM CHẤT THẢI RẮN HỢP LÝ CHO ĐÔ THỊ LOẠI I …………………………………………………… 52 3.1 Giới thiệu chung đô thị loại I ………………………………………… 52 3.1.1 Giới thiệu chung đô thị loại I …………………………………………… 52 3.1.2 Mơ hình quản lý chất thải rắn thị loại I Việt Nam ……… 55 3.1.3 Thuận lợi khó khăn quản lý chất thải rắn đô thị loại I 58 3.2 Đề xuất, xây dựng mơ hình thu gom chất thải rắn hợp lý cho đô thị loại I 61 3.2.1 Phương án tổ chức quản lý ……………………………………………… 63 3.2.2 Các giải pháp trì hồn thiện mơ hình thu gom, PLCTRTN …… 66 KẾT LUẬN ………………………………………………………………… 81 TÀI LIỆU THAM KHẢO ………………………………………………… 83 PHỤ LỤC 1: DANH SÁCH HỆ THỐNG VĂN BẢN QUY PHẠM PHÁP LUẬT LIÊN QUAN ĐẾN QUẢN LÝ CHẤT THẢI RẮN Ở VIỆT NAM … 85 PHỤ LỤC 2: MỘT SỐ MƠ HÌNH QUẢN LÝ CHẤT THẢI RẮN CÓ PHÂN LOẠI TẠI NGUỒN Ở KHU VỰC NÔNG THÔN ………………………… 88 Đánh giá trạng Quản lý chất thải rắn có phân loại nguồn Xây dựng mơ hình thu gom hợp lý cho thị loại I  DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT BỘ TN&MT CTNH CTR CTRĐT CTRNH CTRSH CTRYT DVMTĐT STN&MT HTX KCN KTTĐ PLCTRTN PLRTN QLCTR QLTHCTR TNHH MTV DVCI URENCO (CTYMTĐT) WEPA Bộ Tài nguyên Môi trường Chất thải nguy hại Chất thải rắn Chất thải rắn đô thị Chất thải rắn nguy hại Chất thải rắn sinh hoạt Chất thải rắn y tế Dịch vụ Môi trường Đô thị Sở Tài nguyên Môi trường Hợp tác xã Khu công nghiệp Kinh tế trọng điểm Phân loại chất thải rắn nguồn Phân loại rác nguồn Quản lý chất thải rắn Quản lý tổng hợp chất thải rắn Trách nhiệm hữu hạn thành viên Dịch vụ công ích Công ty môi trường đô thị Cục quản lý chất thải cải thiện môi trường Lê Trường Giang - Lớp CH QLMT 2009 - Viện Khoa học Công nghệ Môi trường (INEST) ĐHBKHN   i    Đánh giá trạng Quản lý chất thải rắn có phân loại nguồn Xây dựng mơ hình thu gom hợp lý cho đô thị loại I  DANH MỤC BẢNG Bảng 1.1: Lượng chất thải rắn phát sinh năm 2008 Bảng 1.2: Tổng hợp khối lượng CTR công nghiệp phát sinh số tỉnh năm 2009 Bảng 1.3: Khối lượng chất thải y tế số địa phương năm 2009 Bảng 1.4: Hiện trạng số công nghệ xử lý CTNH phố biển Việt Nam 11 Bảng 1.5: Quy hoạch khu xử lý CTR cấp vùng cho vùng KTTĐ 13 Bảng 1.6: Thành phần CTRSH đô thị Việt Nam 15 Bảng 1.7: Thành phần CTRSH đô thị Việt Nam 25 Bảng 2.1: Giới thiệu địa bàn thí điểm dự án 3R Hà Nội 31 Bảng 2.2: Khái quát mô hình thí điểm PLCTRTN dự án 3R Hà Nội 31 Bảng 2.3: Thống kê dân số Quận 34 Bảng 2.4: Thống kê khối lượng CTRSH thu gom địa bàn Quận 34 Bảng 2.5: Các hoạt động tuyên truyền thực PLCTRTN Hà Nội 41 Bảng 2.6: Tổng hợp số kết quản lý CTR có phân loại nguồn 43 địa bàn đánh giá Bảng 3.1: Tổng hợp số thông tin diện tích, dân số thị loại I Việt Nam 54 Bảng 3.2: Tỷ lệ phát sinh CTR số đô thị loại I Việt Nam 57 Lê Trường Giang - Lớp CH QLMT 2009 - Viện Khoa học Công nghệ Môi trường (INEST) ĐHBKHN   ii    Đánh giá trạng Quản lý chất thải rắn có phân loại nguồn Xây dựng mơ hình thu gom hợp lý cho thị loại I  DANH MỤC HÌNH Hình 1.1: Hiện trạng phát sinh CTR vùng kinh tế nước ta dự báo tình hình thời gian tới Hình 1.2: Lượng CTR đô thị phát sinh qua năm số địa phương Hình 1.3: CTR cơng nghiệp năm 2008 vùng kinh tế Hình 1.4: Gia tăng chất thải y tế số địa phương giai đoạn 20052009 Hình 1.5: Tình hình xử lý chất thải y tế hệ thống sở y tế cấp 12 Hình 1.6: Sơ đồ cấu trúc PLCTRTN tất nguồn phát sinh 16 Hình 1.7: Quy trình vận chuyển CTR khu vực chợ 18 Hình 1.8: Phân loại, xử lý CTR Y Tế 20 Hình 2.1: Sơ đồ tổ chức thực thí điểm PLCTRTN Quy Nhơn 38 Hình 2.2: Quy trình thu gom vận chuyển CTRSH 38 Hình 2.3: Kế hoạch hoạt động dự án 3R Hà Nội 40 Hình 2.4: Sơ đồ điểm thu gom tập kết phường thí điểm dự án 3R Hà 41 Nội Hình 3.1: Mơ hình hệ thống quản lý CTR thị loại I trực thuộc TW 55 Hình 3.2: Mơ hình hệ thống quản lý CTR thị loại I trực thuộc Tỉnh 55 Hình 3.3: Sơ đồ quy trình thu gom rác thải thị loại I 56 Hình 3.4: Thang bậc quản lý chất thải 59   Lê Trường Giang - Lớp CH QLMT 2009 - Viện Khoa học Công nghệ Môi trường (INEST) ĐHBKHN   iii    Đánh giá trạng Quản lý chất thải rắn có phân loại nguồn Xây dựng mơ hình thu gom hợp lý cho thị loại I  PHẦN MỞ ĐẦU Chất thải rắn phát sinh hoạt động kinh tế phát triển Sự gia tăng chất thải rắn tác nhân gây nên tình trạng nhiễm suy giảm chất lượng môi trường nghiêm trọng, ảnh hưởng đời sống, sức khỏe người đe dọa tính bền vững phát triển nhân loại Ơ nhiễm mơi trường gia tăng địi hỏi người cần phải có biện pháp để hạn chế cải thiện Chiến lược quốc gia quản lý chất thải rắn Việt Nam ban hành theo “Quyết định số 2149/QD-TTG Thủ tướng Chính phủ việc phê duyệt Chiến lược quốc gia quản lý tổng hợp chất thải rắn tới năm 2025 Tầm nhìn tới năm 2050” Theo đó, mục tiêu tổng quát đến năm 2025 là: Nâng cao hiệu quản lý tổng hợp chất thải rắn nhằm cải thiện chất lượng môi trường, đảm bảo sức khỏe cộng đồng góp phần vào nghiệp phát triển bền vững đất nước Hệ thống quản lý tổng hợp chất thải rắn xây dựng, theo chất thải rắn phân loại nguồn, thu gom, tái sử dụng, tái chế xử lý triệt để công nghệ tiên tiến phù hợp, hạn chế tối đa lượng chất thải phải chôn lấp nhằm tiết kiệm tài nguyên đất hạn chế gây ô nhiễm môi trường Chất thải rắn nguy hại quản lý xử lý theo phương thức phù hợp Nhận thức cộng đồng quản lý tổng hợp chất thải rắn nâng cao, hình thành lối sống thân thiện với mơi trường Các điều kiện cần thiết sở hạ tầng, tài nguồn nhân lực cho quản lý tổng hợp chất thải rắn thiết lập Phân loại CTR nguồn hướng tất yếu muốn giải triệt để vấn đề môi trường chất thải rắn tận dụng tài nguyên “rác” Ở Việt Nam, khoảng thập kỷ trở lại có khơng chương trình, dự án quản lý chất thải rắn theo phương thức phân loại nguồn dừng lại hình thức mơ hình thí điểm số phường thành phố lớn Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Đà Nẵng Kết thu khả quan, nhận hợp tác bên liên quan, ý thức cộng đồng hoạt động ý nghĩa Lê Trường Giang - Lớp CH QLMT 2009 - Viện Khoa học Công nghệ Môi trường (INEST) ĐHBKHN   1    Đánh giá trạng Quản lý chất thải rắn có phân loại nguồn Xây dựng mơ hình thu gom hợp lý cho thị loại I  việc phân loại chất thải rắn nguồn nâng cao, suất hoạt động sở tái chế cải thiện Tuy nhiên, nhiều trở ngại, hạn chế mà số thiếu hụt điểm tái chế chất thải rắn phân loại Do vậy, mơ hình cần thời gian để tiếp tục thử nghiệm áp dụng, đánh giá hoàn thiện nhằm đạt hiệu cao mong đợi Thành phần chất thải rắn phát sinh đô thị đa dạng với số lượng khơng ngừng tăng lên Tình trạng thu gom xử lý chất thải rắn thị cịn nhiều vấn đề đáng quan tâm dường chưa đáp ứng yêu cầu phát triển Đó nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng xấu đến môi trường cảnh quan sức khoẻ cộng đồng Nếu không quan tâm tới vấn đề mức mối đe doạ lớn tốc độ phát triển khu vực đô thị tương lai Các mơ hình quản lý chất thải rắn hợp lý với điều kiện kinh tế, văn hóa – xã hội Việt Nam phần giúp giải vấn đề xúc việc xử lý rác thải đặc biệt đô thị, nơi nguồn chất thải rắn phát sinh lớn Xây dựng mơ hình quản lý chất thải rắn chặt chẽ có hiệu việc vơ cần thiết, nước diễn q trình thị hóa cơng nghiệp hóa mạnh mẽ Việt Nam Với lý đó, học viên thực đề tài: “Đánh giá trạng quản lý chất thải rắn có phân loại nguồn xây dựng mơ hình thu gom hợp lý cho thị loại I” Mục đích nghiên cứu: - Tổng quan hệ thống quản lý chất thải rắn, trạng phát sinh, thu gom xử lý chất thải rắn Việt Nam - Đánh giá trạng quản lý chất thải rắn có phân loại nguồn thơng qua số mơ hình, dự án thí điểm PLCTRTN dựa số tiêu chí - Đề xuất xây dựng mơ hình thu gom hợp lý cho đô thị loại I Lê Trường Giang - Lớp CH QLMT 2009 - Viện Khoa học Công nghệ Môi trường (INEST) ĐHBKHN   2    Đánh giá trạng Quản lý chất thải rắn có phân loại nguồn Xây dựng mơ hình thu gom hợp lý cho thị loại I  Cần có quy định bắt buộc quan quản lý nhà nước, sở, ngành (hiện vừa quan quản lý nhà nước, vừa quan chủ quản số doanh nghiệp nhà nước cung cấp dịch vụ bảo vệ môi trường) cung cấp thông tin theo yêu cầu cho đơn vị kinh tế ngồi nhà nước có nhu cầu tham gia vào mơ hình xã hội hóa cơng tác thu gom, vận chuyển xử lý chất thải rắn ii) Thứ hai, mở rộng hoạt động kinh doanh dịch vụ thu gom, xử lý, vận chuyển chất thải rắn cổ phần hóa doanh nghiệp, đơn vị nghiệp tham gia xã hội hóa dịch vụ thị khâu Có thể nói mức độ kết hoạt động xã hội hóa cơng tác phụ thuộc chặt chẽ với mức độ tự hóa hoạt động kinh doanh dịch vụ thu gom, vận chuyển xử lý chất thải rắn Hiện với xu hướng chung khu vực kinh tế tư nhân tham gia ngày sâu, rộng vào nhiều lĩnh vực đời sống kinh tế - xã hội, có dịch vụ đô thị mà cụ thể công tác thu gom, vận chuyển xử lý chất thải Các đô thị loại I cần ngày mở rộng cửa, thực tự hóa kinh doanh dịch vụ liên quan khâu công tác Tuy nhiên, cần có chế quản lý để tránh việc cung cấp dịch vụ diễn theo kiểu mạnh thành phần kinh tế làm, cạnh tranh tự do, tự phát, thiếu hợp tác, gắn kết doanh nghiệp, đơn vị thuộc thành phần kinh tế Thực tế cho thấy rằng, công ty cổ phần đa sở hữu loại hình tổ chức có hiệu hoạt động kinh tế, có lợi cho phép đáp ứng nguyên lý chia sẻ rủi ro kinh doanh, vượt qua hạn chế nguồn lực thị trường nhà kinh doanh đơn lẻ, độc lập, cho phép tham gia xã hội mức cao hoạt động sản xuất kinh doanh doanh nghiệp, thông qua tham gia cổ phần cổ đơng Đó điểm mạnh việc cổ phần hóa doanh nghiệp Vì vậy, cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước cung ứng dịch vụ môi trường thành lập công ty cổ phần (thậm chí tập đồn) tham gia cạnh tranh cung cấp dịch vụ môi trường khuynh hướng cần xem xét lựa chọn cách thức tổ chức xã hội hóa dịch vụ liên quan đến công tác Lê Trường Giang - Lớp CH QLMT 2009 - Viện Khoa học Công nghệ Môi trường (INEST) ĐHBKHN   76    Đánh giá trạng Quản lý chất thải rắn có phân loại nguồn Xây dựng mơ hình thu gom hợp lý cho thị loại I  Điều khơng góp phần thúc đẩy q trình xã hội hóa, mà cịn đưa xã hội hóa lên tầm cao sắc thái mới, đầy đủ, trực tiếp iii) Thứ ba, hồn thiện mơi trường pháp lý, điều chỉnh sách, nâng cấp ưu đãi tài tạo thuận lợi cao cho doanh nghiệp, nhà đầu tư tham gia xã hội hóa cơng tác thu gom, vận chuyển xử lý chất thải rắn Các chủ trương, sách xã hội hóa cơng tác hay cơng tác bảo vệ mơi trường nói chung thiết phải thể chế hóa quy định, quy phạm pháp luật cụ thể có hiệu lực, kèm với công cụ chế tài nghiêm khắc tài chính, lẫn hành chính, hành vi vi phạm từ phía có liên quan Khuyến khích tài ưu đãi cần thiết để thúc đẩy xã hội hóa cơng tác này: Giảm thiểu nghĩa vụ tài thuế, phí chi phí tham gia thị trường doanh nghiệp tham gia xã hội hóa Mở rộng quyền thu phạt tài doanh nghiệp gắn với chất lượng dịch vụ mơi trường cung cấp Áp dụng rộng rãi nghiêm túc hình thức đấu thầu cơng khai bình đẳng việc cung cấp dịch vụ mơi trường theo đơn đặt hàng ổn định Các quan quản lý ngân sách nhà nước cần chủ động sử dụng cơng cụ ngân sách quỹ tài có nguồn gốc ngân sách để trực tiếp hỗ trợ có thời hạn điều kiện cho doanh nghiệp, hỗ trợ lãi suất sau đầu tư, hỗ trợ đào tạo, hỗ trợ bù giá chênh lệch kinh doanh hỗ trợ xếp lao động doanh nghiệp tham gia xã hội hóa cơng tác thu gom, vận chuyển xử lý chất thải rắn chịu ảnh hưởng bất lợi trực tiếp từ xã hội hóa iv) Thứ tư, thể chế hóa tham gia giám sát xã hội dân chủ hóa trình xã hội hóa đầu tư vào cơng tác thu gom, vận chuyển xử lý chất thải rắn Sự cần thiết việc tăng cường dân chủ hóa, mở rộng giám sát trực tiếp người dân, báo chí quan giám sát xã hội cấp khác Quốc hội, Hội đồng nhân dân, đoàn thể thành viên Mặt trận tổ quốc quan báo chí, thơng tin đại chúng hoạt động đời sống kinh tế - xã hội, làm điều nâng cao hiệu việc thực mơ hình xã hội hố Thể chế hóa Lê Trường Giang - Lớp CH QLMT 2009 - Viện Khoa học Công nghệ Môi trường (INEST) ĐHBKHN   77    Đánh giá trạng Quản lý chất thải rắn có phân loại nguồn Xây dựng mơ hình thu gom hợp lý cho thị loại I  việc giám sát xã hội, đảm bảo dân chủ xử lý kịp thời phát sai phạm quy định xã hội hóa điều kiện động lực mạnh mẽ quan trọng hàng đầu để q trình xã hội hố cơng tác thu thu gom, vận chuyển xử lý chất thải rắn phát triển hướng, mục tiêu v) Thứ năm, thực phân phối cơng lợi ích thụ hưởng chi phí phải gánh chịu cho mục đích đảm bảo hiệu cao cơng tác thu gom, vận chuyển xử lý chất thải rắn Trước hết, cần bảo đảm yêu cầu: người sản sinh phế thải tác nhân gây ô nhiễm môi trường phải trực tiếp chịu trách nhiệm tài hậu gây ra, theo mức lũy tiến tương ứng với gia tăng hậu Người hưởng lợi từ việc sử dụng sản phẩm dịch vụ công tác thu gom, vận chuyển xử lý chất thải rắn phải trả tiền, với mức lũy tiến theo mức thụ hưởng Đồng thời, biện pháp tài đưa ra, tăng áp dụng cơng nghệ cao khơng có chất thải sử dụng ngun liệu tái chế, nguyên nhiên liệu không gây ô nhiễm vi) Thứ sáu, lồng ghép giải vấn đề công tác thu gom, vận chuyển xử lý chất thải rắn với cơng tác xố đói, giảm nghèo, gắn kết lợi ích công tác với lợi ích sống mưu sinh hàng ngày người dân, dân nghèo Không thể cô lập tách rời công tác với hoạt động sản xuất kinh doanh cơng tác xố đói, giảm nghèo Vì mơ hình xã hội hố cơng tác cần có tham gia người dân địa bàn Điều cần lưu ý cơng cụ tài phải sử dụng mềm dẻo, hợp lý nhằm hạn chế thấp mặt trái chúng dẫn đến kìm hãm phái triển kinh tế, làm gia tăng đói nghèo buộc người dân vi phạm chúng bách nhu cầu mưu sinh Vì vậy, cần có kế hoạch dài hạn chủ động rà soát, điều chỉnh, thay thế, nâng cấp, bổ sung hoàn thiện quy định pháp lý về cơng tác, cụ thể hố cho nhóm tác nhân, hành vi xả thải; cho loại chất thải (chất thải công nghiệp, chất thải y tế, chất thải sinh hoạt, chất thải xây dựng…; cho đối tượng chấp hành cụ Lê Trường Giang - Lớp CH QLMT 2009 - Viện Khoa học Công nghệ Môi trường (INEST) ĐHBKHN   78    Đánh giá trạng Quản lý chất thải rắn có phân loại nguồn Xây dựng mơ hình thu gom hợp lý cho thị loại I  thể q trình thực hoạt động tạo chất thải Quy định rõ tiêu thức, tiêu, định mức, định lượng định tính cho vi phạm bảo vệ môi trường mức xử phạt tương ứng Cần khẩn trương xây dựng, hồn chỉnh cơng khai hố quy định pháp lý cho tham gia thành phần kinh tế nhà nước (hợp tác xã, doanh nghiệp tư nhân, kể cơng ty nước ngồi) vào hoạt động trên, hoạt động khác liên quan đến bảo vệ môi trường Các quy định pháp lý liên quan đến công tác thu gom, vận chuyển xử lý chất thải rắn cần điều chỉnh theo hướng tăng cường phân cấp quản lý hoạt động khâu cho quận, huyện, xã, phường sở trực tiếp hoạt động địa phương Sự phân cấp nhiệm vụ, yêu cầu vệ sinh mơi trường khép kín, tập trung bao quát, tạo thuận lợi cho chủ động địa phương, sở, phát huy sức mạnh, lợi thế, lực, trách nhiệm cấp, sở phân cấp tổng thể mạng lưới, guồng máy hoạt động khâu thành phố; đồng thời, cần gắn với phân cấp đầy đủ, đồng kinh phí, quyền hạn, quyền lợi Ngồi ra, cần có quy định cụ thể yêu cầu, nội dung, phương thức, chế độ kiểm tra, giám sát, kế tốn kiểm tốn thích hợp nhằm đảm bảo mục tiêu, yêu cầu hiệu hoạt động quản lý chất thải, xã hội hố phân cấp vệ sinh mơi trường Đặc biệt, cần thành lập phân bố thuận lợi, đồng thời thông báo rộng rãi cho nhân dân biết tiếp cận dễ dàng với quan tiếp nhận xử lý tranh chấp, khiếu kiện tố giác hành vi xâm hại vấn đề phát sinh chất thải diễn hàng ngày khu phố, quận, huyện, xã, phường, khu vực dân cư khu chức năng, khu, cụm công nghiệp tập trung làng nghề địa phương Các quan phải có trách nhiệm đủ quyền hạn tiếp nhận, giải theo chế độ "một cửa" tất khiếu kiện nguyện vọng miệng trực tiếp, điện thoại đơn thư hoạt động quản lý môi trường nhân dân tổ chức, doanh nghiệp có liên quan Lê Trường Giang - Lớp CH QLMT 2009 - Viện Khoa học Công nghệ Môi trường (INEST) ĐHBKHN   79    Đánh giá trạng Quản lý chất thải rắn có phân loại nguồn Xây dựng mơ hình thu gom hợp lý cho thị loại I  vii) Thứ bảy, có chế độ đãi ngộ thỏa đáng cho cán bộ, nhân viên tham gia vào mơ hình xã hội hố cơng tác thu gom, vận chuyển xử lý chất thải rắn Cùng với việc tăng cường thông tin - tuyên truyền giáo dục nhận thức rộng rãi nhân dân, cần quan tâm mức đến đội ngũ người lao động, cán bộ, nhân viên trực tiếp làm công tác thu gom, vận chuyển xử lý chất thải rắn theo hướng chun nghiệp hố, tiêu chuẩn hóa, phân cơng rõ trách nhiệm, quyền hạn đãi ngộ xứng đáng vật chất, lẫn tinh thần cho người, chức danh cụ thể Lê Trường Giang - Lớp CH QLMT 2009 - Viện Khoa học Công nghệ Môi trường (INEST) ĐHBKHN   80    Đánh giá trạng Quản lý chất thải rắn có phân loại nguồn Xây dựng mơ hình thu gom hợp lý cho thị loại I  KẾT LUẬN Việt Nam đà phát triển nhanh, mạnh kinh tế, văn hóa – xã hội tốc độ thị hóa đứng hàng đầu Đông Nam Á (theo nhận định WB) phần khẳng định cho nhận định Bên cạnh tác động tích cực, phát triển q trình thị hố đặt cho nhà quản lý, nhà nghiên cứu khơng thách thức mơi trường, làm để có hệ thống xử lý CTR hiệu quả, đặc biệt khu vực thị, tốn khó cần giải Những năm gần đây, số tỉnh thành áp dụng mơ hình quản lý CTR có phân loại nguồn dừng lại chương trình, dự án thí điểm số địa bàn trọng điểm Trong thời gian chưa đủ dài, qua phân tích, đánh giá cho thấy hướng đắn chất lượng môi trường sống dần cải thiện, nhận thức ý thức cộng đồng dân cư BVMT nói chung quản lý, phân loại, thu gom CTR nói riêng địa bàn thí điểm tăng lên rõ rệt Tuy nhiên, thay đổi thói quen ý thức cộng đồng cần phải có thời gian giải pháp phù hợp tiến trình thực đồng Để đạt hiệu cao cơng tác quản lý CTR có phân loại nguồn, cần giải triệt để thách thức sau: Hệ thống văn pháp luật quản lý chất thải nói chung, phân loại, giảm thiểu, tái sử dụng, tái chế nói riêng cịn thiếu yếu Cơ sở hạ tầng, công nghệ xử lý chất thải áp dụng giảm thiểu, tái sử dụng, tái chế yếu Nhận thức ý thức trách nhiệm cộng đồng phân loại CTR nguồn thấp Khối lượng, thành phần, chủng loại tính độc hại chất thải ngày gia tăng Đối với công tác quản lý CTR đô thị loại I Sự thiếu nối kết, đồng hoạt động, chủ thể có liên quan với điểm yếu khó Lê Trường Giang - Lớp CH QLMT 2009 - Viện Khoa học Công nghệ Môi trường (INEST) ĐHBKHN   81    Đánh giá trạng Quản lý chất thải rắn có phân loại nguồn Xây dựng mơ hình thu gom hợp lý cho đô thị loại I  khăn việc quản lý CTR nước ta Cơng tác quản lý mơi trường nói chung quản lý chất thải rắn nói riêng thị loại I cịn tồn nhiều hạn chế, khó khăn thiếu nguồn lực, yếu nhận thức, … Bên cạnh đó, phải nói đến hệ thống mạng lưới quản lý chất thải, đáng ý lực yếu quan quản lý chất thải với vai trò đơn vị điều phối, kết nối hoạt động có liên quan Sự thiếu hụt nguồn lực quản lý môi trường nói chung quản lý chất thải rắn nói riêng rõ, đáng ý thiếu hụt ngày lớn không so với yêu cầu mà quan trọng so với tốc độ gia tăng chất thải rắn q trình thị hóa mạnh mẽ với cải thiện đáng kể thu nhập dân cư thị Ngồi ra, có nguồn lực cho việc cải thiện hoạt động quản lý chất thải rắn nhanh chóng tăng cường lệ thuộc vào khả tài nguồn thơng tin cho quản lý chất thải rắn theo phương thức tổng hợp Trong quản lý chất thải đô thị loại I nước ta thiếu điều kiện quan trọng Sự thiếu hụt thể chỗ chưa có sở liệu thống kê đầy đủ nguồn thải, lượng thải, thành phần chất thải thông tin công nghệ xử lý chất thải đáp ứng yêu cầu nhu cầu cho quản lý chất thải rắn theo phương thức tổng hợp Trên sở thực tế khó khăn thách thức cơng tác quản lý CTR Việt Nam nói chung thị loại I nói riêng, học viên tìm hiểu, phân tích nhằm nhìn ưu điểm hạn chế cần khắc phục, qua đề xuất mơ hình quản lý, thu gom CTR cho đô thị loại I theo phương thức phân loại nguồn Lê Trường Giang - Lớp CH QLMT 2009 - Viện Khoa học Công nghệ Môi trường (INEST) ĐHBKHN   82    Đánh giá trạng Quản lý chất thải rắn có phân loại nguồn Xây dựng mơ hình thu gom hợp lý cho thị loại I  TÀI LIỆU THAM KHẢO Bộ TN&MT, 2010, Báo cáo Môi trường quốc gia năm 2010: Tổng quan môi trường Việt Nam Bộ TN&MT, Bộ Xây Dựng, 2009: Chiến lược quốc gia quản lý tổng hợp chất thải đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2050 Bộ Xây dựng, 2008: Báo cáo tình hình phát sinh chất thải rắn sinh hoạt đô thị PGS.TS Nguyễn Thế Chinh, 2005: Báo cáo tổng hợp Nghiên cứu chế tài nhằm khuyến khích tư nhân tham gia vào thu gom vận chuyển rác thải địa bàn hà nội Tổng Cục Môi trường, 2008: Báo cáo tổng hợp kết thực dự án “Tổng hợp, xây dựng mơ hình thu gom, xử lý rác thải sinh hoạt cho thị trấn, thị tứ, cấp huyện, xã” Tổng Cục Môi trường, 2008: Nghiên cứu dự án “Xây dựng mơ hình triển khai thí điểm việc phân loại, thu gom xử lý rác thải sinh hoạt cho khu đô thị mới” Dự án 3R – HN, 2010: Báo cáo cuối kỳ Dự án Mơ hình thí điểm phân loại CTR nguồn, 3R-HN thuộc «Dự án Thực sáng kiến 3R Thành phố Hà Nội để góp phần phát triển xã hội bền vững» ĐH Nông Lâm Tp Hồ Chí Minh, 2009: Báo cáo đề án Đánh giá hiệu chương trình PLRTN địa bàn phường Quyết Thắng Thành Phố Biên Hòa, Tỉnh Đồng Nai Tổ chức tư vấn kỹ thuật ETC - CH Séc, 2007: Phân tích cơng tác quy hoạch quản lý chất thải rắn Đề xuất số biện pháp tối ưu hóa hệ thống, «Báo cáo dự án Cơ sở quản lý chất thải rắn miền Trung Việt nam» 10 JICA, 2011: Báo cáo Nghiên cứu quản lý Môi trường đô thị Việt 11 SEMLA, 2009: Báo cáo Chương trình thí điểm mơ hình PLRTN khu Nam vực phường Thị Nại, Tp.Quy Nhơn Lê Trường Giang - Lớp CH QLMT 2009 - Viện Khoa học Công nghệ Môi trường (INEST) ĐHBKHN   83    Đánh giá trạng Quản lý chất thải rắn có phân loại nguồn Xây dựng mơ hình thu gom hợp lý cho đô thị loại I  12 Sở TN&MT Tp Hồ Chí Minh, 2011: Báo cáo việc thực chương trình phân loại chất thải rắn nguồn 13 PGS TS Nguyễn Danh Sơn - Viện Phát triển bền vững vùng Bắc bộ, 2010: Quản lý tổng hợp chất thải rắn – Vấn đề giải pháp 14 Tổng cục Thống Kê 2011, NXB Thống Kê, Niên giám thống kê 15 Trung tâm quan trắc môi trường – Tổng cục Môi trường, 2011: Báo cáo trạng môi trường địa phương 16 Viện Môi trường Tài ngun, TP Hồ Chí Minh, 2009, Mơ hình xử lý CTRSH cho đô thị lớn theo hướng phát triển bền vững Lê Trường Giang - Lớp CH QLMT 2009 - Viện Khoa học Công nghệ Môi trường (INEST) ĐHBKHN   84    Đánh giá trạng Quản lý chất thải rắn có phân loại nguồn Xây dựng mơ hình thu gom hợp lý cho thị loại I  PHỤ LỤC 1: DANH SÁCH HỆ THỐNG VĂN BẢN QUY PHẠM PHÁP LUẬT LIÊN QUAN ĐẾN QUẢN LÝ CHẤT THẢI RẮN Ở VIỆT NAM − Luật Bảo vệ môi trường năm 2005; − TCVN 6706 – 2000: Chất thải nguy hại Phân loại; − TCVN 6696 – 2000: Bãi chôn lấp chất thải rắn hợp vệ sinh Yêu cầu chung Bảo vệ môi trường; − TCXDVN 261 – 2001: Bãi chôn lấp chất thải rắn Tiêu chuẩn thiết kế; − Quyết định số 27/2004/QĐ – BXD ngày 09 tháng 11 năm 2004 Bộ trưởng Bộ Xây dựng việc ban hành tiêu chuẩn xây dựng Việt Nam TCXDVN 320 – 2004: Bãi chôn lấp chất thải nguy hại Tiêu chuẩn thiết kế; − Nghị định số 59/2007/NĐ-CP ngày 9/4/2007 Chính phủ quản lý chất thải rắn; − Thông tư số 13/2007/TT-BXD ngày 31/12/2007 Bộ xây dựng hướng dẫn số điều Nghị định số 59/2007/NĐ-CP ngày 9/4/2007 Chính phủ quản lý chất thải rắn; − Thông tư liên tịch số 01/2001/TTLT-BKHCNMT-BXD hướng dẫn quy định bảo vệ môi trường việc lựa chọn địa điểm, xây dựng vận hành bãi chôn lấp chất thải rắn Bộ Khoa học Công nghệ Môi trường Bộ Xây dựng; − Nghị định số 174/2007/NĐ-CP ngày 29 tháng 11 năm 2007 Chính phủ bảo vệ mơi trường chất thải rắn; − Thông tư số 39/2008/TT-BTC ngày 19 tháng năm 2008 Bộ Tài hướng dẫn thực Nghị định số 174/2007/NĐ-CP ngày 29 tháng 11 năm 2007 Chính phủ phí bảo vệ mơi trường chất thải rắn; − Thông tư số 12/2011/TT-BTNMT ngày 14 tháng năm 2011 Bộ tài nguyên môi trường Quy định quản lý chất thải nguy hại − Quyết định số 23/2006/QĐ-BTNMT ngày 26 tháng 12 năm 2006 Bộ Tài nguyên Môi trường việc ban hành danh mục chất thải nguy hại; Lê Trường Giang - Lớp CH QLMT 2009 - Viện Khoa học Công nghệ Môi trường (INEST) ĐHBKHN   85    Đánh giá trạng Quản lý chất thải rắn có phân loại nguồn Xây dựng mơ hình thu gom hợp lý cho thị loại I  − Quyết định số 43/2007/QĐ-BYT ngày 30 tháng 11 năm 2007 Bộ Y tế việc ban hành Quy chế Quản lý chất thải rắn y tế; − Quyết định số 1466/QĐ-TTg ngày 10 tháng 10 năm 2008 Thủ tướng Chính phủ ban hành Danh mục chi tiết loại hình, tiêu chí quy mơ, tiêu chuẩn sở thực xã hội hóa lĩnh vực giáo dục-đào tạo, dạy nghề, y tế, văn hóa, thể thao, mơi trường; − Thơng tư số 05/2007/TT-BTNMT ngày 30 tháng năm 2007 Bộ Tài nguyên Môi trường hướng dẫn trường hợp ưu đãi sử dụng đất việc quản lý đất đai sở giáo dục-đào tạo, y tế, văn hóa, thể dụcthể thao, khoa học-cơng nghệ, mơi trường, xã hội, dân số, gia đình, bảo vệ chăm sóc trẻ em; − Thơng báo số 50/TB-VPCP ngày 19 tháng năm 2007 thông báo ý kiến kết luận Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng họp việc áp dụng công nghệ xử lý rác nghiên cứu nước; − Quyết định số 1440/QĐ-TTg ngày 06 tháng 10 năm 2008 Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch khu xử lý chất thải rắn vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ, miền Trung phía Nam đến năm 2020; − Thơng tư số 121/2008/TT-BTC ngày 12 tháng 12 năm 2008 Bộ Tài hướng dẫn chế ưu đãi hỗ trợ tài hoạt động đầu tư cho quản lý chất thải rắn; − Nghị định số 04/2009/NĐ-CP ngày 14 tháng 01 năm 2009 Chính phủ ưu đãi, hỗ trợ hoạt động bảo vệ môi trường; − Thông tư số08/2009/TT-BTNMT ngày 15 tháng năm 2009 Bộ Tài nguyên Môi trường Quy định quản lý bảo vệ môi trường khu kinh tế khu công nghệ cao, khu công nghiệp cụm công nghiệp − Quyết định số 2149/QĐ-TTg ngày 17 tháng 12 năm 2009 Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược quản lý tổng hợp chất thải rắn đến năm 2025; − QCVN 07:2009/BTNMT ngưỡng chất thải nguy hại Lê Trường Giang - Lớp CH QLMT 2009 - Viện Khoa học Công nghệ Môi trường (INEST) ĐHBKHN   86    Đánh giá trạng Quản lý chất thải rắn có phân loại nguồn Xây dựng mơ hình thu gom hợp lý cho thị loại I  − Thông tư số 24/2010/TT-BXD ngày 24 tháng 12 năm 2010 Bộ Xây dựng hướng dẫn việc tổ chức triển khai đầu tư xây dựng Khu xử lý chất thải rắn Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến 2050 − Quyết định số 148/QĐ-TTg ngày 25 tháng 01 năm 2001 Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Nhiệm vụ Quy hoạch xử lý chất thải rắn Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 − Quyết định số 1873/QĐ-TTg ngày 11 tháng 10 năm 2010 phê duyệt Quy hoạch xây dựng khu xử lý chất thải rắn Vùng kinh tế trọng điểm vùng đồng sông Cửu Long đến năm 2020 Lê Trường Giang - Lớp CH QLMT 2009 - Viện Khoa học Công nghệ Môi trường (INEST) ĐHBKHN   87    Đánh giá trạng Quản lý chất thải rắn có phân loại nguồn Xây dựng mơ hình thu gom hợp lý cho thị loại I  PHỤ LỤC 2: MỘT SỐ MƠ HÌNH QUẢN LÝ CHẤT THẢI RẮN CÓ PHÂN LOẠI TẠI NGUỒN Ở KHU VỰC NƠNG THƠN Vệ sinh mơi trường nơng thơn, đặc biệt chất thải nông thôn ngày trở nên xúc Những đặc tính Văn hóa – Kinh tế - Xã hội khu vực nơng thơn ảnh hưởng lớn đóng vai trị định tới tính chất nguồn thải cách thức quản lý, xử lý CTR khu vực Tuy nhiên, năm gần đây, xúc trước thực trạng ngày trở nên đáng báo động từ vấn đề ô nhiễm môi trường CTR nông thôn gây ra, thân xã, phường, thị trấn có thay đổi tích cực định hướng cách thức quản lý, đồng thời chủ động đề xuất với quan quản lý cấp tỉnh/huyện, kêu gọi đầu tư – hỗ trợ từ tổ chức phi phủ nhằm bước cải thiện bảo vệ môi trường Đối với công tác quản lý CTR xã, phường, thị trấn, mơ hình phân loại, thu gom xử lý rác thải triển khai rộng rãi Tuy nhiên, phân loại CTRTN đưa vào hoạt động khuyến khích, khơng bắt buộc Phần lớn mơ hình thực công đoạn phân loại CTR nơi tập kết, nơi thực công đoạn ủ phân hữu chôn lấp CTR Dưới số mô hình điển hình: i) Mơ hình thu gom, xử lý rác thải xã Tam Hồng, huyện Yên Lạc, tỉnh Vĩnh Phúc Năm 2008, xuất phát từ việc đổ rác bừa bãi huyện n Lạc có chủ trương làm thí điểm mơ hình thu gom, xử lý rác thải UBND huyện hỗ trợ xã Tam Hồng 600 triệu đồng Trung tâm Nông nghiệp Phát triển bền vững- Đại học Nông nghiệp I đơn vị tư vấn kỹ thuật Mơ hình thu gom, xử lý rác thải thực thơn Tảo Phú có 11 xóm với dân số 1.500 người (450 hộ) Nội dung thực mơ hình bao gồm: Tỉ chøc quản lý: - Thành lập ban đạo gồm 13 người có trưởng, phó thơn 11 trưởng xóm UBND xã hỗ trợ 2.000.000 đ/tháng cho công tác tuyên truyền - Tổ thu gom rác thải thơn Tảo Phú có người, thu gom rác thải lần/tuần, Lê Trường Giang - Lớp CH QLMT 2009 - Viện Khoa học Công nghệ Môi trường (INEST) ĐHBKHN   88    Đánh giá trạng Quản lý chất thải rắn có phân loại nguồn Xây dựng mơ hình thu gom hợp lý cho đô thị loại I  thu nhập người thu gom rác 480.000 đ/tháng (60.000 đ/ngày công) - Mức nộp phí thu gom rác thải 5.000 đ/hộ/tháng Hướng dẫn kỹ thuật: - Hướng dẫn kỹ thuật phân loại rác thải cho hộ gia đình - Hướng dẫn xử lý rác hữu theo phương pháp ủ bán hiếu khí, hố ủ trát bùn Thời gian ủ rác từ 65-75 ngày, sau phơi khơ nhà có mái che nghiền, sàng lấy chất mùn hữu làm phân bón - Thiết kế nhà bao che ô ủ rác hữu ii) Mô hình thu gom, xử lý rác thải thị trấn Hồ, huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh Thị trấn Hồ, huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh có diện tích đất tự nhiên 510,71 ha, dân số 11.709 người, phân bố 10 thôn/ khu phố Tổ chức thu gom, xử lý rác thải tập trung cho thị trấn HTX dịch vụ môi trường thị trấn Hồ đảm nhận Qui hoạch mạng lưới tuyến thu gom điểm tập kết rác thải: Từ năm 2006, xóa bỏ 10 bãi rác tạm 10 khu phố, bố trí điểm tập kết rác thải Rác thải khu phố thu gom tập kết địa điểm qui định, sau vận chuyển xe giới đến trạm xử lý tập trung thị trấn Hướng dẫn kỹ thuật: - Tổ c¸c chức lớp tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật phân loại rác thải cho 10 thôn/ khu phố đoàn thể - Tổ chức tập huấn kỹ thuật thu gom, xử lý rác thải vận hành bãi chôn lấp cho HTX dịch vụ môi trường - Hướng dẫn nhân sử dụng chế phẩm vi sinh xử rác hữu - Thiết kế kỹ thuật lập tổng dự toán khu xử lý rác thải sinh hoạt thị trấn Hồ diện tích ha, kinh phí xây dựng giai đoạn 2,9 tỷ đồng từ nguồn ngân sách thị trấn tỉnh Bắc Ninh hỗ trợ iii) Mơ hình thu gom, xử lý rác thải khu du lịch Quất Lâm Lê Trường Giang - Lớp CH QLMT 2009 - Viện Khoa học Công nghệ Môi trường (INEST) ĐHBKHN   89    Đánh giá trạng Quản lý chất thải rắn có phân loại nguồn Xây dựng mơ hình thu gom hợp lý cho đô thị loại I  Thị trấn Quất Lâm nằm ven biển huyện Giao Thủy tỉnh Nam Định, có bờ biển dài km Khu du lịch bãi tắm 18 khu phố thị trấn Quất Lâm, có số dân 768 người, 44 hộ sống nghề kinh doanh dịch vụ du lịch Trong khu du lịch có 112 kiốt kinh doanh dịch vụ nhà nghỉ, bán hàng ăn uống quy mô vừa, 32 khách sạn kinh doanh dịch vụ nhà nghỉ bán hàng ăn uống quy mô lớn Hàng năm vào mùa hè khu vực thu hút khoảng 10.000 -20.000 lượt khách du lịch Khu du lịch Quất Lâm có tổ thu gom rác thải cã nhiệm vụ thu gom rác hàng ngày đổ rác bãi rác tạm ven bãi tắm Thu nhập người thu gom 700.000 đ/người/tháng Ban quản lý bãi tắm chi trả Qui hoạch mạng lưới tuyến thu gom, vận chuyển điểm tập kết rác thải: Rác thải 18 thôn/ khu phố thu gom tập kết điểm tập kết, sau vận chuyển xe giới Hướng dẫn kỹ thuật: - Tổ chức lớp tập huấn cho hộ kinh doanh, nhà hàng, khách sạn phân loại rác thải thành loại rác hữu rác vô - Tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật thu gom, vận chuyển riêng loại rác thải, kỹ thuật chôn lấp rác thải hợp vệ sinh cho tổ thu gom rác thải - Hướng dẫn nhân chế phẩm EM sử dụng chế phẩm EM xử lý rác thải - Thiết kế kỹ thuật khu chôn lấp rác thải sinh hoạt thị trấn Quất Lâm qui mơ 2ha với giải pháp như: Xử lý rác hữu theo phương pháp chôn lấp luân chuyển thu hồi chất hữu cơ, rác vô chôn lấp hợp vệ sinh, xử lý nước rác bãi lọc trồng hồ sinh học Thiết kế kỹ thuật UBND tỉnh Nam Định phê duyệt hỗ trợ tồn kinh phí xây dựng khu xử lý rác thải (2,6 tỷ đồng) Công trình hồn thành đưa vào sử dụng từ tháng 3/2009 Lê Trường Giang - Lớp CH QLMT 2009 - Viện Khoa học Công nghệ Môi trường (INEST) ĐHBKHN   90    ... Xây dựng mơ hình thu gom hợp lý cho thị lo? ?i I? ? CHƯƠNG 2: ĐÁNH GIÁ HIỆN TRẠNG QUẢN LÝ CHẤT TH? ?I RẮN CÓ PHÂN LO? ?I T? ?I NGUỒN 2.1 Gi? ?i thiệu số mơ hình quản lý chất th? ?i rắn có phân lo? ?i nguồn triển... giá trạng Quản lý chất th? ?i rắn có phân lo? ?i nguồn Xây dựng mơ hình thu gom hợp lý cho thị lo? ?i I? ? 2.2 Tiêu chí đánh giá trạng quản lý chất th? ?i rắn có phân lo? ?i nguồn Các mơ hình quản lý CTR có. .. Chương I: Tổng quan quản lý chất th? ?i rắn Việt Nam Chương II: Đánh giá trạng quản lý chất th? ?i rắn có phân lo? ?i nguồn Chương III: Xây dựng mơ hình thu gom CTR hợp lý cho đô thị lo? ?i I Kết luận Tài