ĐỀ CƯƠNG ôn tập môn hóa học (THI TUYỂN VIÊN CHỨC NGÀNH GIÁO dục)

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TỈNH BÀ RỊA-VŨNG TÀU ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP MÔN HÓA HỌC THI TUYỂN VIÊN CHỨC NGÀNH GIÁO DỤC Tháng 02 năm 2017... MỘT SỐ VẤN ĐỀ CHUNG VỀ KỸ THUẬT TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG CỦA HỌ

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TỈNH BÀ RỊA-VŨNG TÀU

ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP MÔN HÓA HỌC

(THI TUYỂN VIÊN CHỨC NGÀNH GIÁO DỤC)

Tháng 02 năm 2017

ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP HƯỚNG DẪN DẠY HỌC THEO HƯỚNG TÍCH CỰC PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC CỦA HỌC SINH

- Q

Đ th c hi n s i m i trong giáo d c, ho ng d y h c ph i chú

tr n vi c t ch c các ho ng cho h c sinh ô phát tri n

c và ph m ch i h c; Vai trò ch o c a th y và vai trò tích c c

ch ng h c tập, sáng t o c a h ợc th hi n rõ nét

ở lý luận d y h e ng tích c c, phát tri c h c

G ng l p c n nắm vững ki n th c ỹ thuật d y

h c và rèn luy n những kỹ n thi t cho ho ng d y h c e nh

i m i, vận d ng t t vào b môn chuyên môn c a mình

D â ững n ô ập, liên quan c ợc chú

tr ng và vận d ng vào b môn Hóa h c c p THPT

A MỘT SỐ VẤN ĐỀ CHUNG VỀ KỸ THUẬT TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH

1 Chuyển giao nhiệm vụ học tập:

- Nhi m v h c tập ph ợc chuy n giao rõ ràng và phù hợp v i kh

3 Báo cáo kết quả và thảo luận:

- Hình th c báo cáo ph i phù hợp v i n i dung h c tậpvà kỷ thuật d y h c tích

Mỗi bài h c có th th c hi n ở nhi u ti t h c khác nhau, nên m i nhi m

v h c tập có th th c hi n trong hay ngoài l p h c Vì vậy trong m t ti t h c

có th ch sử d ng m t s ho ng tích c c phù hợp v i n i dung h c tập Khi phân tích rút kinh nghi m m t bài h c c n phân bi

1 Tiêu chí phân tích, rút kinh nghiệm bài học

tiêu chí phân tích, rút kinh nghi m v k ho ch và tài li u d y

h ã ô số 5555/BGDĐT- GDtrH ngày 08/10/2014,

b â c a mỗ í

a/ Vi c phân tích , rút kinh nghi m v k ho ch và tài li u d y h ợc th c

hi n d a trên hồ y h c theo các tiêu chí v y h c tích

th c kỷ ã chu n b h c kỷ

ki n th c m

o s mâu thu n nhận th

ặt ra v , câu hỏi chính c a bài h c

-

Tình hu ng, câu hỏi, nhi m v mở

u ch có th

ợc gi i quy t

m t ph n h c phỏ ợc

k t qu

ý ợc bằng ki n

th c, kỷ ã

có c a h c sinh,

t ợc mâu thu n nhận th c

Tình hu ng, câu hỏi, nhi m v mở

u g ũ i kinh nghi m s ng

c a h c sinh và ch

có th gi i quy t

m t ph n hoặc phỏ ợc

k t qu

lý gi bằng

kỷ n th c ũ; ặ ợc v n , câu hỏi chính

c a bài h c

pháp d y

h ợc sử

d ng

Ki n th c m ợc trình bày rõ ràng,

ng minh bằng kênh chử, hình, ti ng,

có câu hỏi , l nh c

th cho h c sinh ho t hình thành

ki n th c m i

Ki n th c m i

ợc th hi n trong kênh chử, hình, ti ng Có câu hỏi , l nh c

th cho ho ng

ti p thu ki n

th c m ivà gi i quy ợ y tình hu ng, câu hỏi nhi m v

mở u

Ki n th c m ợc

th hi n trong kênh chử, hình, ti ng gắn

v i v c n gi i quy t, câu hỏi chính

c a bài h h c sinh ti p thuvà gi i quy ợc v , câu hỏi chính c a bài h c

Có câu hỏi, bài tập vận d ng, tr c ti p những ki n th c m i

h

rõ lí do, m í a mỗi câu hỏi, bài tập

H th ng câu hỏi, bài tậ ợc l a

ch n thành h

th ng, mỗi câu hỏi bài tập có

m í th , nhằm rèn luy n các ki n th ĩ

th

H th ng câu hỏi, bài tậ ợc l a

ch n thành h

th ng, gắn v i tình

hu ng th tiễn, mỗi câu hỏi bài tập có

m í th , nhằm rèn luy n các

ki n th ĩ

c th

Có yêu c u h c sinh liên h th c t , b sung thông tin liên

hi n

ng dẫ h c sinh t x nh v n , n i dung, hình

th c th hi n c a

s n ph mvận d ng,

mở r ng

ợc mô t rõ ràng

õ

c ho t

ng c a h c sinh, nhóm h c sinh nhằm hoàn thành s n ph m

h c tậ

M c tiêu và s n

ph m h c tập mà

h c sinh ph i hoàn thành trong mỗi ho ng

ợc mô t rõ

th c ho ng

h ợc t ch c cho h ợc trình bày rõ ràng,

c th , th hi n

ợc s phù hợp

v i s n ph m h c tậpc n hoàn thành

M

th c ho ng và

s n ph m h c tập

mà h c sinh ph i hoàn thành trong mỗi ho ợc

ph m h c tậ i ợng h c sinh

ô rõ cách th c mà h c sinh

ng v i thi t b

d y h c và h c liêu

Thi t b d y h c

và h c li u th

hi ợc s phù hợp v i s n ph m

h c tập mà h c sinh ph i hoàn thành , cách th c

mà h c sinh hành ( c, vi t, nghe , nhìn) v i

Thi t b d y h c và

h c li u th hi n

ợc s phù hợp

v i s n ph m h c tập mà h c sinh

ph i hoàn thành , cách th c mà h c

ng (

c, vi t, nghe , nhìn) v i thi t b

ng h ợc mô t

p m tra trong quá trình ho t

ng c a h c sinh

P m trình ho ng và

s n ph m h c tập

c a h ợc

mô t õ

th hi n rõ các tiêu chí c t

ợc c a các s n

ph m h c tập trong các ho t

ng h c

P m tra,

ợ

ợ

h p dẫn h c

sinh c a

pháp và hình th c chuy n giao nhiệm vụ h c tập tập c th Tuy nhiên, phương thức chuyển giao chưa lôi kéo ợc HS vào nhi m v h c tập Nhi u h c sinh còn th ng v i nhi m v h c tậ ợc giao ậ ợ

ẫ

Phương thức chuyển giao rõ ràng đa số HS hiểu được nhiệm vụ học tập ợ

ẫ õ

phương thức chuyển giao sinh động, lôi kéo được học sinh tham gia,

chủ động

ợ

giao Kh

theo dõi, quan sát, phát hiện k p th i những khó a h c sinh ậ ô ồ ậ

ò ; M S ò ặ

ậ GV

ợ ậ

ậ ô ồ í Sử

các thông tin thu ậ ợ

ắ S

õ

K

sát theo dõi phát

S

ử é ặ

ở â ỏ …)GV

ú ỡ S òn

ậ

M phù hợp, hi u qu c a các biện pháp Trong quá trình h c tập các m i quan h

giữa: h c sinh v i Trong quá trình h c tập các m i quan h

giữa: h c sinh v i Trong quá trình h c tập giáo viên t ch ợc các m i quan h

tậ ã ợc giáo viên chú ý t ch c song còn mang tính hình th c và hi u

qu

h c sinh, h c sinh

v i giáo viên, h c sinh v i tài li u h c

tậ ã ợc giáo viên chú ý t ch c,

u mang l i

k t qu nh nh

tác giữa: h c sinh

v i h c sinh, h c sinh v i giáo viên,

h c sinh v i tài

li u h c tập diễn ra

r t tích c c và hi u

qu

ẫn nhau,

u có hi u

qu Song m i ch tập trung vào m t

ĩ ành vi theo

í

ậ

ô ặ

ợ ô

ậ

ậ

ợ

ẫ

ậ S vẫn còn

có HS ẵ

ậ

ợ giao

ợ

ợ

ẫ õ hầu

hết học sinh hiểu

và sẵn sàng thực hiện

ậ giáo viên giao

Tuy nhiên vẫn còn

h c sinh th c hi n các nhi m v h c tập m t cách khiên ỡng, không tích

c c

H c sinh tích

c c, ch ng hợp tác trong khi th c

hi n nhi m v h c

tậ lôi

cu ợc m i h c sinh tham gia vào các ho ng h c

tậ

m nh

H c sinh tích

c c, ch ng hợp tác trong khi th c

hi n nhi m v h c tập và xây d ng

ợc ô ng

h c tập thân thi n, hợp tác, thuận lợi,

an toàn, lôi cu n

ợc m i h c sinh tham gia vào các

ho ng h c tập

và th

m nh

M tham

gia tích c c

c a h c sinh

trong trình

bày, trao đổi,

thảo luận v

k t qu th c

hi n nhi m

v h c tập

Đ h c sinh làm vi c th ng

m t chi u (nghe

gi ng và ghi chép

thu n túy)

Ít nh t có kho ng 50%h c sinh th hi n h ng thú, s t tin và

tích c

i th o luận, hỗ trợ nhau trong quá trình h c tập

ú

í

ậ ỗ ợ

ậ M đúng đắn, chính xác, phù hợp c a các k t qu th c hi n nhi m v h c tập c a h c sinh

ậ ú ắ í x ợ

Đ h c sinh trong l p khi th c hi n các nhi m v có k t qu h c tập ú í x và ợc m c tiêu, yêu c u c a nhi m v h c tập Tuy nhiên vẫn còn HS có k t qu h c tập còn thi u chính xác, sai sót

ợ

ợ

ợ ĩ

ợ

í ;

ợ

ậ

2 Các bước phân tích hoạt động học của học sinh

Vi c phân tích, rút kinh nghi m 1 ho ng h c c th trong gi h c

ợc th c hi e c sau:

a) Mô tả hành động của học sinh trong mỗi hoạt động học

Mô t rõ ràng, chính xác nhữ ng mà h c sinh/nhóm h c sinh

ã c hi n trong ho ng h ợ â í th là:

- H ã p nhận nhi m v h c tập th nào?

- T ng cá nhân h ã ( e c, vi ) th c hi n nhi m v h c tậ ợc giao? Chẳng h n, h ã e ợc gì, th

hi n qua vi c h ã ợc những gì vào vở h c tập cá nhân?

- H ã i/th o luận v i b n/nhóm b n những gì, th hi n thông qua l i nói, cử ch th nào?

- G ã ú ỡ h c sinh/nhóm h c sinh trong quá trình

th c hi n nhi m v h c tậ ợc giao th nào?

- G ã ch u khi n h c sinh/nhóm h c sinh chia sẻ/trao i/th o luận v s n ph m h c tập bằ nào?

b) Đánh giá kết quả/hiệu quả của hoạt động học

- M c tiêu c a ho ng h c (th hi n thông qua s n ph m h c tập mà

h c sinh ph i hoàn thành) là gì?

- N i dung c a ho ng h c là gì? Qua ho ng h c này, h c sinh

ợc h c/vận d ng những ki n th ĩ ?

- H ã ợc yêu c ng dẫn cách th c th c hi n nhi m v h c tập (cá nhân, cặ ) nào?

- S n ph m h c tập (yêu c u v n i dung và hình th c th hi n) mà h c sinh ph i hoàn thành là gì?

d) Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động học

Đ nâng cao k t qu /hi u qu ho ng h c c a h c sinh c n ph u

ch nh, b sung những gì v :

- M c tiêu, n c, s n ph m h c tập c a ho ng h c?

- Kĩ ật t ch c ho ng h c c a h c sinh: chuy n giao nhi m v h c

tậ ; ng dẫn h c sinh th c hi n nhi m v h c tập; t ch ng dẫn h c sinh báo cáo, th o luận v s n ph m h c tập; nhậ xé trình ho ng h c và s n ph m h c tập c a h c sinh./

Nhận xét: Ph n trình bày ở ũ hi n r t rõ trong 1 s n i dung , tiêu

í d y THPT, c th theo phi u d gi P ú

th y có các m

1 Thi t k õ , hợp lý chuỗi ho ng h c c a h c sinh

2 Th c hi ng vi c chuy n giao nhi m v h c tập, t ch c n i dung chuỗi ho ú ho ch

3 Vận d ng hi u qu ng các thi t b ỷ thuật d y h c tích c c, xử lý linh ho t các tình hu m

4 Th c hi n hợp lý, hi u qu vi c lồng ghép các thông tin, ki n th c th c tiễn, tích hợp

5 H c sinh tích c c, ch ng hợp tác cùng nhau và giáo viên trong th c hi n các ho ng h c tập

6 ợng h u tham gia vào các ho ng h c, phù hợp v i

1 Chuẩn bị của giáo viên:

- D ng c hóa ch HS ti n hành thí nghi m theo nhóm: ng nghi a

Hoạt động 2 Nghiên cứu cấu tạo phân tử, tính chất vật lý của NH 3

Giáo viên có th d y h

a/ Phiếu học tập theo góc quan sát

- C u t o phân tử: Quan sát hình nh c u t o phân tử NH3 Vi t CT e, CTCT

c a NH3, nêu lo i liên k t trong phân tử NH3 Phân tử NH3 là phân tử phân c c hay không?

- Tính ch t vật lý: Xem thí nghi m mô phỏng tính tan Cho bi t tr ng thái, màu, tính tan c a NH3

b/ Phiếu học tập theo góc phân tích

Nghiên c u SGK, th o luận nhóm và tr l i các câu hỏi sau:

- Vi t công e, ctct c a NH3, nêu lo i liên k t trong phân tử NH3 Phân tử NH3

là phân tử phân c c hay không?

- Nêu tr ng thái , màu sắc, mùi, tỷ kh i so v i không khí và tính tan c a NH3?

c/ Phiếu học tập theo góc trải nghiệm

- Q ng NH3: cho tr ng thái , màu sắc, mùi c a NH3?

- Ti n hành TN thử tính tan c a NH3 và rút ra k t luận

S ng nhóm báo cáo và hình thành ki n th c

Hoạt động 3: Nghiên cứu tính chất hóa học của NH 3

a/ Phiếu học tập theo góc quan sát

- Dung d ch NH3 làm phenolphtalein chuy n sang màu hồng: Cho bi t NH3 có tính ch t gì? Dung d ch có so sánh pH v i 7; [OH-] v i 10-7

- Dung d ch NH3 0,1M có pH kho ng 9,75 Vậy NH3 z nh hay y u?

- Xem thí nghi m mô phỏng ph n ng NH3 cháy trong O2, ph n ng c a NH3

v i Cl2: NH3 có tính oxi hóa hay khử?

b/ Phiếu học tập theo góc phân tích

Nghiên c u SGK, th o luận nhóm và tr l i các câu hỏi sau:

- NH3 í z x ? í nh hay y u?

- Nêu tr ng thái , màu sắc, mùi, tỷ kh i so v i không khí và tính tan c a NH3?

c/ Phiếu học tập theo góc trải nghiệm

- Nhỏ phenolphtalein vào dung d ch NH3 và rút ra k t luận tính ch t c a NH3

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của HS

I Công thức cấu tạo và tính chất vật

N và 3H, (không có nhóm –OH) khi

- Vi c, minh h a tính ch t hóa h u ch clo

- Vận d ng ki n th c gi i các bài tập nhận bi t, bài tập th c tiễn, bài tập tính toán

- P ử d ng câu hỏi bài tập t n ph c t p

3 Chuẩn bị của giáo viên và học sinh

3.1 Chuẩn bị của giáo viên:

* Phi u h c tập

* D ng c hóa ch h c sinh ti n hành thí nghi m theo nhóm:

- Hóa ch t: bình clo, dung d c c t, dây nhôm, dd FeCl2, ……

- D ng c : Cặp gỗ è ồn, bình tia, t m bìa cac-tông, giá sắ

ng nghi m, ng nghi m, bông, chén s , chậu th y tinh, ng nhỏ gi t, mi ng

í ậy chậu th y tinh

* M t s hình nh v tr ng thái t nhiên, ng d ng c a clo

* Máy tính, máy chi u

Hoạt động 1: Tìm hiểu cấu tạo nguyên tử, tính chất vật lý, trạng thái tự

nhiên của clo

+ GV phát phi u h c tập s 1, 2, 3, 4 và yêu c u:

- ã x nh v trí c a Clo trong BTH, t u t o

c a nguyên tử Cl2, vi t công th c e, công th c c u t o c a phân tử Cl2

- D oxi hóa c a Clo trong hợp ch t, gi i thích?

- D í t hóa h c c a clo (dẫn dắt h ú ợc: Clo

-Vi P u ch clo trong phòng thí nghi m ở trên

-Nêu nguyên tắ u ch khí clo trong phòng thí nghi m

+ GV cho HS xe ồ â u ch khí Clo trong công nghi p và yêu c u nhóm 4 vi u ch clo trong công nghi p?

+ GV hỏi thêm:

- T i sao không dùng MnO2, KMnO4, KClO3 u ch Clo trong công nghi p ?

2) ợ í ậ í

3) ợ

Phiếu học tập của nhóm 2: Nhiệm vụ học tập

Nghiên cứu tính chất hóa học của clo Chứng minh clo có tính oxi hóa mạnh

1) í thí nghi m: Clo tác d v nhô và lo tác

d v i , nêu t ợng và nhậ xét ng ng clo

2) Cho u ki n ph ng clo v i kim lo h

3) Cho ặ m ph ng c a clo v H2O

Phiếu học tập của nhóm 3: Nhiệm vụ học tập

Nghiên cứu tính chất hóa học của clo Chứng minh clo có tính oxi hóa mạnh

1) í thí nghi m: Cl2 tác d v và l2 tác

d v i dd FeCl2 , nêu t ợng và nhậ xét ng ng clo

2) Cho ặ m ph ng c a clo v dd NaOH

) K ậ í 2

Phiếu học tập của nhóm 4: Nhiệm vụ học tập

Trình bày phương pháp điều chế Cl 2 Trình bày các hình ảnh ứng dụng của Cl 2