Header Page of 50 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH Võ Thị Ngọc Lý KHẢO SÁT SỰ TỰ HẤP THỤ GAMMA TRONG PHÉP ĐO MẪU MÔI TRƯỜNG SỬ DỤNG HỆ PHỔ KẾ HPGe LUẬN VĂN THẠC SĨ VẬT LÍ Thành Phố Hồ Chí Minh – 2013 Footer Page of 50 Header Page of 50 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH Võ Thị Ngọc Lý KHẢO SÁT SỰ TỰ HẤP THỤ GAMMA TRONG PHÉP ĐO MẪU MÔI TRƯỜNG SỬ DỤNG HỆ PHỔ KẾ HPGe Chuyên ngành: Vật lí nguyên tử Mã số: 60 44 01 06 LUẬN VĂN THẠC SĨ VẬT LÍ NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS Trương Thị Hồng Loan Thành Phố Hồ Chí Minh – 2013 Footer Page of 50 Header Page of 50 LỜI CẢM ƠN Để hoàn thành chương trình cao học viết luận văn, nhận nhiều giúp đỡ chân thành quý thầy cô, gia đình bạn bè Nhân đây, xin gửi lời tri ân sâu sắc đến: - TS Trương Thị Hồng Loan, người cô đáng kính Trong suốt thời gian làm luận văn, cô nhiệt tình bảo phương pháp nghiên cứu, cung cấp tài liệu, tạo điều kiện tốt cho làm thí nghiệm đóng góp nhiều ý kiến quý báu cho luận văn - PGS.TS Châu Văn Tạo, người thầy tạo điều kiện cho thực luận văn Bộ môn Vật lý trường Đại Học Khoa học Tự nhiên - Các thầy cô Bộ môn Vật lý hạt nhân trường Đại học Khoa học Tự nhiên Tp.HCM giúp đỡ nhiệt tình đóng góp nhiều ý kiến quý báu trình thực luận văn - Các bạn nhóm MCNP truyền đạt nhiều kinh nghiệm quý báu trình tiến hành thí nghiệm xử lý phổ gamma - Hội đồng bảo vệ luận văn trường Đại học Sư Phạm TP.HCM dành nhiều thời gian đọc đóng góp ý kiến quý báu cho luận văn - Các thầy cô Bộ môn Vật lý hạt nhân trường Đại học Sư Phạm TP.HCM tạo điều kiện cho học tập, nghiên cứu bảo vệ luận văn - Cuối cùng, xin khắc sâu công ơn Cha mẹ, em gái, bạn bè khoá K22 giúp đỡ động viên nhiều trình học tập làm luận văn TP.HCM, ngày 20 tháng năm 2013 Võ Thị Ngọc Lý Footer Page of 50 Header Page of 50 MỤC LỤC LỜI CẢM ƠN T MỤC LỤC T DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT T DANH MỤC CÁC BẢNG T DANH MỤC CÁC HÌNH T MỞ ĐẦU .1 T 0T Chương TỔNG QUAN T 1.1 Tình hình nghiên cứu tự hấp thụ giới nước .3 T T 1.1.1 Tình hình nghiên cứu tự hấp thụ giới T T 1.1.2 Tình hình nghiên cứu tự hấp thụ nước T T 1.2 Giới thiệu hệ phổ kế gamma HPGe đặc trưng T T 1.2.1 Cấu tạo hệ phổ kế gamma HPGe T T 1.2.2 Các đặc trưng hệ phổ kế gamma HPGe 11 T T 1.3 Kết luận chương 22 T 0T Chương TƯƠNG TÁC CỦA BỨC XẠ GAMMA VỚI VẬT CHẤT VÀ CÁC T PHƯƠNG PHÁP KHẢO SÁT SỰ TỰ HẤP THỤ 23 2.1 Tương tác xạ gamma với vật chất 23 T T 2.1.1 Khái quát xạ gamma 23 T T 2.1.2 Tương tác xạ gamma với vật chất .23 T T 2.2 Các phương pháp khảo sát tự hấp thụ phép đo mẫu môi trường .29 T T 2.2.1 Phương pháp khảo sát tự hấp thụ phép đo mẫu môi trường dùng T phương pháp mô với chương trình MCNP 31 T Footer Page of 50 Header Page of 50 2.2.2 Phương pháp khảo sát tự hấp thụ phép đo mẫu môi trường T thực nghiệm .32 0T 2.3 Kết luận chương 34 T 0T Chương THỰC NGHIỆM KHẢO SÁT SỰ TỰ HẤP THỤ GAMMA TRONG T PHÉP ĐO MẪU MÔI TRƯỜNG .36 3.1 Chuẩn bị mẫu khảo sát 36 T 0T 3.1.1 Lí chọn mẫu 36 T 0T 3.1.2 Chuẩn bị mẫu 37 T 0T 3.2 Chuẩn lượng trước đo .37 T T 3.3 Bố trí thí nghiệm 38 T 0T 3.3.1 Các bước tiến hành thí nghiệm .40 T T 3.3.2 Phương pháp xác định hệ số hiệu chỉnh tự hấp thụ 40 T T 3.4 Kết thí nghiệm .42 T 0T 3.4.1 Tốc độ đếm 42 T 0T 3.4.2 Hệ số hấp thụ tuyến tính 43 T T 3.4.3 Hệ số tự hấp thụ 46 T 0T 3.4.4 Hệ số hiệu chỉnh tự hấp thụ 50 T T 3.4.5 Xây dựng biểu thức giải tích cho hệ số hiệu chỉnh tự hấp thụ 54 T T 3.5.1 Mẫu RG - Th1 57 T 0T 3.5.2 Mẫu RG - U1 59 T 0T 3.5.3 Kết luận 61 T 0T 3.6 Kết luận chương 61 T 0T KẾT LUẬN CHUNG 63 T 0T KIẾN NGHỊ 64 T Footer Page of 50 0T Header Page of 50 TÀI LIỆU THAM KHẢO 65 T 0T DANH MỤC CÔNG TRÌNH CỦA TÁC GIẢ 68 T T PHỤ LỤC 69 T Footer Page of 50 0T Header Page of 50 DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT  Các ký hiệu A hoạt độ riêng nguồn phóng xạ c vận tốc ánh sáng chân không Ee lượng quang electron Eγ lượng tia gamma tới E’ lượng tia gamma sau tán xạ R R P P E lk R lượng liên kết electron với nguyên tử R f hệ số hiệu chỉnh tự hấp thụ F(E) hệ số tự hấp thụ theo lượng I0 R cường độ ban đầu tia gamma R cường độ lúc sau tia gamma I me khối lượng nghỉ electron n tốc độ đếm tia gamma qua hộp có mẫu R n0 R R tốc độ đếm tia gamma qua hộp rỗng R N diện tích đỉnh r tỉ số đỉnh – toàn phần R độ phân giải lượng R(E) tốc độ phát xạ thời gian đo mẫu t T 1/2 R R chu kỳ bán rã y xác suất phát gamma γ gamma µ hệ số hấp thụ tuyến tính µρ hệ số hấp thụ khối ρ mật độ ε hiệu suất εabs hiệu suất tuyệt đối Footer Page of 50 Header Page of 50 εint hiệu suất nội εp hiệu suất đỉnh εp hiệu suất tương đối θ góc tán xạ tia gamma σ sai số tuyệt đối σa tiết diện hấp thụ quang điện σc tiết diện tán xạ Compton  Chữ viết tắt biến đổi tương tự số ADC Analog – to Digital Converter Bq Becquerel FWHM Full Width Half Maximum bề rộng nửa giá trị cực đại HPGe Hight Pure Germanium Germanium siêu tinh khiết IAEA International Atomic Energy Cơ quan lượng nguyên tử Agency quốc tế MCA Multi Chanel Analyzer phân tích đa kênh ThS Thạc sĩ TP.HCM Thành Phố Hồ Chí Minh TS Tiến sĩ Footer Page of 50 Header Page of 50 DANH MỤC CÁC BẢNG STT Bảng 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7 3.8 Nội dung Tốc độ đếm tia gamma xuyên qua hộp rỗng qua hộp chứa mẫu xi măng Hệ số hấp thụ tuyến tính mẫu xi măng Hệ số hấp thụ tuyến tính theo lượng với mật độ khác Hệ số tự hấp thụ theo lượng mẫu xi măng Hệ số tự hấp thụ với mật độ lượng khác Hệ số hiệu chỉnh tự hấp thụ mẫu xi măng Hệ số hiệu chỉnh tự hấp thụ theo mật độ mức lượng khác Giá trị a, b hệ số tương quan R2 3.9 Hiệu suất ghi mẫu nước theo lượng 58 10 3.10 Các giá trị a, b theo lượng mẫu RG – Th1 58 11 3.11 12 3.12 13 3.13 14 3.14 15 3.15 16 3.16 17 P.1 Các giá trị f, ε0 , ε tính toán mẫu RG - U1 Hoạt độ đồng vị mẫu RG - U1 So sánh hoạt độ tính toán với hoạt độ IAEA cung cấp Tốc độ đếm xuyên qua hộp chứa mẫu bột nghệ 18 P.2 Tốc độ đếm xuyên qua hộp chứa mẫu bột gạo 69 19 P.3 Tốc độ đếm xuyên qua hộp chứa mẫu mì tinh 70 20 P.4 Tốc độ đếm xuyên qua hộp chứa mẫu cà phê 70 21 P.5 Tốc độ đếm xuyên qua hộp chứa mẫu nước cất 71 22 P.6 Tốc độ đếm xuyên qua hộp chứa mẫu đất 71 23 P.7 Hệ số hấp thụ tuyến tính mẫu bột nghệ 72 Footer Page of 50 P P Kết tính f, ε0 , ε số vạch lượng khảo sát mẫu chuẩn RG – Th1 Kết tính toán hoạt độ đồng vị mẫu RG – Th1 Các giá trị a, b theo lượng mẫu RG - U1 Trang 42 44 45 46 47 50 51 55 59 59 60 60 60 61 69 Header Page 10 of 50 24 P.8 Hệ số hấp thụ tuyến tính mẫu bột gạo 72 25 P.9 Hệ số hấp thụ tuyến tính mẫu mì tinh 73 26 P.10 Hệ số hấp thụ tuyến tính mẫu cà phê 73 27 P.11 Hệ số hấp thụ tuyến tính mẫu nước cất 74 28 P.12 Hệ số hấp thụ tuyến tính mẫu đất 74 29 P.13 Hệ số tự hấp thụ theo lượng mẫu bột nghệ 75 30 P.14 Hệ số tự hấp thụ theo lượng mẫu bột gạo 75 31 P.15 Hệ số tự hấp thụ theo lượng mẫu mì tinh 76 32 P.16 Hệ số tự hấp thụ theo lượng mẫu cà phê 76 33 P.17 Hệ số tự hấp thụ theo lượng mẫu nước cất 77 34 P.18 Hệ số tự hấp thụ theo lượng mẫu đất 77 35 P.19 Hệ số hiệu chỉnh tự hấp thụ mẫu bột nghệ 78 36 P.20 Hệ số hiệu chỉnh tự hấp thụ mẫu bột gạo 78 37 P.21 Hệ số hiệu chỉnh tự hấp thụ mẫu mì tinh 79 38 P.22 Hệ số hiệu chỉnh tự hấp thụ mẫu cà phê 79 39 P.23 Hệ số hiệu chỉnh tự hấp thụ mẫu đất 80 Footer Page 10 of 50 Header Page 78 of 50 66 10 F.L Melquiades, C.R Appoloni, “Self – absorption correction for gamma spectrometry of powdered milk samples using Marinelli beaker”, Appl Radiat Isot 55, p 697-700 11 K Debertin and R.G Helmer (1988), Gamma and X-Ray Spectrometry With Semiconductor Detector, Amsterdam, North-Holland 12 Michael E Kitto (1991), “Determination of Photon Self-absorption Corrections for Soil Samples”, Appl Radiat Isot., Vol 42, p 835-839 13 M Mostajaboddavati, S Hassanzadeh, H Faghihian, M.R Abdi, M Kamali (2006), “Efficiency calibration and measurement of self-absorption correction for enviromental gamma-spectroscopy of soil samples using Marinelli beaker”, Journal of Radioanalytical and Nuclear Chemistry, Vol 268, No 3, p 539-544 14 M Jurado Vargas, A Fernández Timón, N Cornejo Díaz, D Pérez Sánchez (2002), “Monte Carlo simulation of the self-absorption correction for natural samples in gamma-ray spectrometry, Appl Radiat Isot., Vol 57, p 893-898 15 Necati Celik, Ugur Cevik (2010), “Monte Carlo determination of water concentration effect on gamma-ray detection efficiency in soil samples”, Appl Radiat Isot., Vol 68, p 1150-1153 16 N Q Huy, T V Luyen (2004), “A method to determine 238 P U activity in P environmental soil samples by using 63.3-keV-photopeak-gamma HPGe spectrometer”, Appl Radiat Iso., Vol 61, p 1419-1424 17 Ngo Quang Huy, Do Quang Binh, Vo Xuan An, Truong Thi Hong Loan, Nguyen Thanh Can (2012), “Self-absorption correction in determining the 238 P U activity of soil samples via 63.3 keV gamma ray using MCNP5 P code”, Appl Radiat Iso., j.apradiso.2012.09.004 18 Nguyen Thi Cam Thu, Dang Nguyen Phuong, Truong Thi Hong Loan, Tran Ai Khanh, Mai Van Nhon (2010), “Geometry Optimization of Marinelli Sample Footer Page 78 of 50 in Environmental Radioactivity Measurement”, Topical Header Page 79 of 50 67 Conference on Nuclear Physics, High Energy and Astrophysics (NPHEAP2010), Hanoi 19 Truong Thi Hong Loan, Dang Nguyen Phuong, Do Pham Huu Phong, Tran Ai Khanh (2009), “Investigating the effect of matrices and density on the efficiency of the HPGe gamma spectroscopy using MCNP code”, Communication in Physics, Vol 19, No 1, p 45-52 20 O Sima, C Dovlete (1997), “Matrix Effects in the Activity Measurement of Environmental Samples – Implementation of Specific Correction in a Gamma-ray Spectrometry Analysis Program”, Appl Radiat Isot., Vol 48, No 1, p 59-69 21 X – Monte Carlo Team (2005), “MCNP – A General Monte Carlo N – Praticle Transport Code”, Version 5, Los Alamos National Laboratory 22 Z.B Alfassi, N.Lavi (2005), “The dependence of the counting efficiency of Marinelli beakers for environmental samples on the density of the samples”, Appl Radiat Isot 63, p 87-92 Footer Page 79 of 50 Header Page 80 of 50 68 DANH MỤC CÔNG TRÌNH CỦA TÁC GIẢ Đồng Ngọc Vĩnh, Trương Thị Hồng Loan, Nguyễn Thị Quỳnh Quyên, Võ Thị Ngọc Lý (2012), “Khảo sát tự hấp thụ phép đo mẫu môi trường sử dụng hệ phổ kế gamma HPGe”, Báo cáo Hội nghị khoa học lần thứ VIII, trường Đại học Khoa học tự nhiên năm 2012 Footer Page 80 of 50 Header Page 81 of 50 69 PHỤ LỤC Bảng P.1 Tốc độ đếm xuyên qua hộp chứa mẫu bột nghệ Bột nghệ 81,0 Tốc độ đếm n (số đếm/s) 3,3360 88,0 0,2911 2,37 867,3 1,1678 1,87 121,8 3,4283 0,86 964,0 4,1469 0,67 244,7 0,6964 3,16 1085,8 2,6257 0,99 344,3 2,6442 1,03 1112,0 3,8561 0,68 411,0 0,2938 6,71 444,0 0,5204 4,03 1408,0 5,5122 0,51 E (keV) Sai số n (%) E(keV) 0,73 778,9 Tốc độ đếm n (số đếm/s) 3,5438 Sai số n (%) 0,80 Bảng P.2 Tốc độ đếm xuyên qua hộp chứa mẫu bột gạo Bột gạo 81,0 Tốc độ đếm n (số đếm/s) 3,2098 88,0 0,2804 2,49 867,3 1,0848 1,77 121,8 3,2396 0,80 964,0 3,8831 0,63 244,7 0,6853 2,82 1085,8 2,5160 0,90 344,3 2,5626 0,94 1112,0 3,6331 0,63 411,0 0,2522 6,85 444,0 0,4432 4,18 1408,0 5,2599 0,47 E (keV) Footer Page 81 of 50 Sai số n (%) E(keV) 0,87 778,9 Tốc độ đếm n (số đếm/s) 3,2969 Sai số n (%) 0,75 Header Page 82 of 50 70 Bảng P.3 Tốc độ đếm xuyên qua hộp chứa mẫu mì tinh Mì tinh 81,0 Tốc độ đếm n (số đếm/s) 3,1457 88,0 0,2844 2,45 867,3 1,0697 1,95 121,8 3,1596 0,91 964,0 3,7192 0,72 244,7 0,6764 3,15 1085,8 2,3394 1,07 344,3 2,4521 1,08 1112,0 3,5210 0,71 411,0 0,2983 6,36 444,0 0,4606 4,43 1408,0 5,1265 0,54 E (keV) Sai số (%) E(keV) 0,89 778,9 Tốc độ đếm n (số đếm/s) 3,2467 Sai số (%) 0,84 Bảng P.4 Tốc độ đếm xuyên qua hộp chứa mẫu cà phê Cà phê 81,0 Tốc độ đếm n (số đếm/s) 3,0124 88,0 0,2753 2,34 867,3 1,0410 2,07 121,8 3,0918 0,91 964,0 3,9200 0,69 244,7 0,6657 3,24 1085,8 2,3553 1,07 344,3 2,4725 1,06 1112,0 3,6453 0,69 411,0 0,2779 6,98 444,0 0,4939 4,17 1408,0 5,2633 0,52 E (keV) Footer Page 82 of 50 Sai số (%) E (keV) 0,90 778,9 Tốc độ đếm n (số đếm/s) 3,3578 Sai số (%) 0,82 Header Page 83 of 50 71 Bảng P.5 Tốc độ đếm xuyên qua hộp chứa mẫu nước cất Nước 81,0 Tốc độ đếm n (số đếm/s) 2,6339 88,0 0,2338 2,65 867,3 1,0383 2,00 121,8 2,6256 1,04 964,0 3,6444 0,72 244,7 0,5789 3,64 1085,8 2,2939 1,07 344,3 2,2454 1,14 1112,0 3,3928 0,73 411,0 0,2776 6,82 444,0 0,3965 5,12 1408,0 4,9974 0,54 E (keV) Sai số (%) E (keV) 0,98 778,9 Tốc độ đếm n (số đếm/s) 3,0335 Sai số (%) 0,88 Bảng P.6 Tốc độ đếm xuyên qua hộp chứa mẫu đất Đất 81,0 Tốc độ đếm n (số đếm/s) 1,8283 88,0 0,1960 2,69 867,3 0,8950 2,18 121,8 2,2928 1,10 964,0 3,2057 0,78 244,7 0,5475 3,63 1085,8 2,0968 1,12 344,3 2,0383 1,19 1112,0 3,0228 0,78 411,0 0,2408 7,43 444,0 0,3529 5,38 1408,0 4,5522 0,56 E (keV) Footer Page 83 of 50 Sai số (%) E(keV) 1,21 778,9 Tốc độ đếm n (số đếm/s) 2,6244 Sai số (%) 0,96 Header Page 84 of 50 72 Hệ số hấp thụ tuyến tính theo lượng mẫu Bảng P.7 Hệ số hấp thụ tuyến tính mẫu bột nghệ Bột nghệ E (keV) Hệ số hấp thụ tuyến Sai số (%) tính (cm-1) 0,0465 6,13 P 81,0 E (keV) Hệ số hấp Sai số (%) thụ (cm-1) P P P 778,9 0,0346 9,11 88,0 0,1171 7,38 867,3 0,0360 20,33 121,8 0,0801 4,00 964,0 0,0304 8,78 244,7 0,0819 14,07 1085,8 0,0211 18,90 344,3 0,0590 6,66 1112,0 0,0273 9,91 411,0 0,0308 84,79 444,0 0,0234 68,60 1408,0 0,0239 8,55 Bảng P.8 Hệ số hấp thụ tuyến tính mẫu bột gạo Bột gạo 81,0 Hệ số hấp thụ tuyến tính (cm-1) 0,0575 88,0 E (keV) P Sai số (%) E (keV) Hệ số hấp thụ (cm-1) Sai số (%) P P P 5,48 778,9 0,0553 5,52 0,1278 6,97 867,3 0,0571 12,46 121,8 0,0963 3,19 964,0 0,0491 5,26 244,7 0,0865 12,47 1085,8 0,0333 11,43 344,3 0,0679 5,50 1112,0 0,0444 5,88 411,0 0,0744 35,54 444,0 0,0693 23,63 1408,0 0,0373 5,26 Footer Page 84 of 50 Header Page 85 of 50 73 Bảng P.9 Hệ số hấp thụ tuyến tính mẫu mì tinh Mì tinh 81,0 Hệ số hấp thụ tuyến tính (cm-1) 0,0633 5,06 778,9 Hệ số hấp thụ tuyến tính (cm-1) 0,0596 88,0 0,1237 7,13 867,3 0,0611 12,26 121,8 0,1034 3,21 964,0 0,0615 4,51 244,7 0,0902 12,75 1085,8 0,0540 7,67 344,3 0,0805 5,01 1112,0 0,0533 5,20 411,0 0,0264 96,25 444,0 0,0583 28,98 1408,0 0,0446 4,71 E(keV) P Sai số (%) E (keV) P P Sai số (%) P 5,43 Bảng P.10 Hệ số hấp thụ tuyến tính mẫu cà phê Cà phê 81,0 Hệ số hấp thụ tuyến tính (cm-1) 0,0757 4,26 778,9 Hệ số hấp thụ tuyến tính (cm-1) 0,0500 88,0 0,1331 6,44 867,3 0,0688 11,25 121,8 0,1096 3,02 964,0 0,0464 5,83 244,7 0,0948 12,35 1085,8 0,0521 7,96 344,3 0,0782 5,11 1112,0 0,0434 6,29 411,0 0,0467 57,25 444,0 0,0384 42,62 1408,0 0,0371 5,56 E(keV) P Footer Page 85 of 50 Sai số (%) E (keV) P P Sai số (%) P 6,39 Header Page 86 of 50 74 Bảng P.11 Hệ số hấp thụ tuyến tính mẫu nước cất Nước 81,0 Hệ số hấp thụ tuyến tính (cm-1) 0,1140 2,99 778,9 Hệ số hấp thụ tuyến tính (cm-1) 0,0790 88,0 0,1798 5,16 867,3 0,0696 10,91 121,8 0,1563 2,31 964,0 0,0673 4,12 244,7 0,1347 9,38 1085,8 0,0597 6,95 344,3 0,1057 3,94 1112,0 0,0639 4,40 411,0 444,0 0,0469 0,1011 56,17 18,22 1408,0 0,0519 4,05 E (keV) P Sai số (%) E (keV) P P Sai số (%) P 4,20 Bảng P.12 Hệ số hấp thụ tuyến tính mẫu đất Đất 81,0 Hệ số hấp thụ tuyến tính (cm-1) 0,2183 1,82 778,9 Hệ số hấp thụ tuyến tính (cm-1) 0,1204 88,0 0,2302 4,07 867,3 0,1120 7,13 121,8 0,1950 1,93 964,0 0,1039 2,79 244,7 0,1507 8,37 1085,8 0,0853 4,98 344,3 0,1333 3,21 1112,0 0,0969 3,01 411,0 0,0876 31,61 444,0 0,1344 14,15 1408,0 0,0785 2,73 E (keV) P Footer Page 86 of 50 Sai số (%) E (keV) P P Sai số (%) P 2,90 Header Page 87 of 50 75 Hệ số tự hấp thụ theo lượng mẫu Bảng P.13 Hệ số tự hấp thụ theo lượng mẫu bột nghệ Bột nghệ 81,0 Hệ số tự hấp thụ 0,9229 88,0 0,8204 1,41 867,3 0,9396 1,25 121,8 0,8720 0,53 964,0 0,9487 0,46 244,7 0,8694 1,92 1085,8 0,9640 0,69 344,3 0,9035 0,66 1112,0 0,9537 0,47 411,0 0,9479 4,49 444,0 0,9601 2,77 1408,0 0,9594 0,35 E (keV) Sai số (%) E (keV) 0,49 778,9 Hệ số tự hấp thụ 0,9418 Sai số (%) 0,54 Bảng P.14 Hệ số tự hấp thụ theo lượng mẫu bột gạo Bột gạo 81,0 Hệ số tự hấp thụ 0,9058 88,0 0,8063 1,44 867,3 0,9065 1,20 121,8 0,8489 0,51 964,0 0,9187 0,44 244,7 0,8628 1,79 1085,8 0,9440 0,65 344,3 0,8900 0,63 1112,0 0,9263 0,44 411,0 0,8804 4,43 444,0 0,8880 2,75 1408,0 0,9375 0,34 E (keV) Footer Page 87 of 50 Sai số (%) E (keV) 0,53 778,9 Hệ số tự hấp thụ 0,9093 Sai số (%) 0,52 Header Page 88 of 50 76 Bảng P.15 Hệ số tự hấp thụ theo lượng mẫu mì tinh Mì tinh 81,0 Hệ số tự hấp thụ 0,8970 88,0 0,8116 1,43 867,3 0,9004 1,26 121,8 0,8390 0,55 964,0 0,8997 0,47 244,7 0,8575 1,91 1085,8 0,9111 0,70 344,3 0,8714 0,67 1112,0 0,9123 0,47 411,0 0,9552 4,38 444,0 0,9045 2,86 1408,0 0,9259 0,36 E (keV) Sai số (%) E (keV) 0,54 778,9 Hệ số tự hấp thụ 0,9025 Sai số (%) 0,55 Bảng P.16 Hệ số tự hấp thụ theo lượng mẫu cà phê Cà phê 81,0 Hệ số tự hấp thụ 0,8786 88,0 0,7994 1,38 867,3 0,8886 1,30 121,8 0,8305 0,54 964,0 0,9230 0,46 244,7 0,8510 1,94 1085,8 0,9141 0,70 344,3 0,8749 0,67 1112,0 0,9278 0,47 411,0 0,9226 4,55 444,0 0,9358 2,80 1408,0 0,9378 0,35 E (keV) Footer Page 88 of 50 Sai số (%) E (keV) 0,54 778,9 Hệ số tự hấp thụ 0,9174 Sai số (%) 0,54 Header Page 89 of 50 77 Bảng P.17 Hệ số tự hấp thụ theo lượng mẫu nước cất Nước 81,0 Hệ số tự hấp thụ 0,8246 88,0 0,7421 1,46 867,3 0,8876 1,27 121,8 0,7702 0,58 964,0 0,8910 0,47 244,7 0,7973 2,04 1085,8 0,9025 0,70 344,3 0,8359 0,68 1112,0 0,8961 0,47 411,0 0,9222 4,49 444,0 0,8422 3,03 1408,0 0,9144 0,36 E (keV) Sai số (%) E (keV) 0,56 778,9 Hệ số tự hấp thụ 0,8736 Sai số (%) 0,55 Bảng P.18 Hệ số tự hấp thụ theo lượng mẫu đất Đất 81,0 Hệ số tự hấp thụ 0,6992 88,0 0,6867 1,42 867,3 0,8273 1,31 121,8 0,7247 0,58 964,0 0,8383 0,48 244,7 0,7772 2,01 1085,8 0,8645 0,71 344,3 0,7991 0,69 1112,0 0,8481 0,48 411,0 0,8613 4,60 444,0 0,7977 3,07 1408,0 0,8743 0,36 E (keV) Footer Page 89 of 50 Sai số (%) E (keV) 0,61 778,9 Hệ số tự hấp thụ 0,8160 Sai số (%) 0,57 Header Page 90 of 50 78 Hệ số hiệu chỉnh theo lượng mẫu Bảng P.19 Hệ số hiệu chỉnh tự hấp thụ mẫu bột nghệ Bột nghệ 81,0 Hệ số hiệu chỉnh 1,1192 88,0 1,1055 2,04 867,3 1,0586 1,83 121,8 1,1323 0,82 964,0 1,0648 0,67 244,7 1,0904 2,86 1085,8 1,0682 1,00 344,3 1,0809 0,97 1112,0 1,0643 0,68 411,0 1,0279 6,43 444,0 1,1400 4,32 1408,0 1,0491 0,51 E (keV) Sai số (%) E (keV) 0,82 778,9 Hệ số hiệu chỉnh 1,0781 Sai số (%) 0,79 Bảng P.20 Hệ số hiệu chỉnh tự hấp thụ mẫu bột gạo Bột gạo 81,0 Hệ số hiệu chỉnh 1,0985 88,0 1,0864 2,05 867,3 1,0213 1,75 121,8 1,1023 0,77 964,0 1,0311 0,64 244,7 1,0822 2,71 1085,8 1,0460 0,96 344,3 1,0647 0,93 1112,0 1,0337 0,65 411,0 0,9547 6,30 444,0 1,0543 4,09 1408,0 1,0252 0,49 E (keV) Footer Page 90 of 50 Sai số (%) E (keV) 0,77 778,9 Hệ số hiệu chỉnh 1,0408 Sai số (%) 0,76 Header Page 91 of 50 79 Bảng P.21 Hệ số hiệu chỉnh tự hấp thụ mẫu mì tinh Mì tinh 81,0 Hệ số hiệu chỉnh 1,0879 88,0 1,0936 2,04 867,3 1,0144 1,79 121,8 1,0894 0,79 964,0 1,0098 0,66 244,7 1,0754 2,79 1085,8 1,0096 0,99 344,3 1,0425 0,96 1112,0 1,0181 0,67 411,0 1,0358 6,27 444,0 1,0740 4,17 1408,0 1,0125 0,51 E (keV) Sai số (%) E (keV) 0,78 778,9 Hệ số hiệu chỉnh 1,0331 Sai số (%) 0,78 Bảng P.22 Hệ số hiệu chỉnh tự hấp thụ mẫu cà phê Cà phê 81,0 Hệ số hiệu chỉnh 1,0655 88,0 1,0772 2,01 867,3 1,0012 1,82 121,8 1,0783 0,79 964,0 1,0359 0,66 244,7 1,0674 2,81 1085,8 1,0129 0,99 344,3 1,0466 0,96 1112,0 1,0354 0,66 411,0 1,0005 6,39 444,0 1,1111 4,13 1408,0 1,0256 0,50 E (keV) Footer Page 91 of 50 Sai số (%) E (keV) 0,78 778,9 Hệ số hiệu chỉnh 1,0501 Sai số (%) 0,78 Header Page 92 of 50 80 Bảng P.23 Hệ số hiệu chỉnh tự hấp thụ mẫu đất Đất 81,0 Hệ số hiệu chỉnh 0,847942 88,0 0,925251 2,04 867,3 0,93207 1,83 121,8 0,940952 0,82 964,0 0,94088 0,67 244,7 0,97476 2,86 1085,8 0,957893 1,00 344,3 0,955982 0,97 1112,0 0,946455 0,68 411,0 0,933961 6,43 444,0 0,947179 4,32 1408,0 0,956118 0,51 E (keV) Footer Page 92 of 50 Sai số (%) E (keV) 0,82 778,9 Hệ số hiệu chỉnh 0,93406 Sai số (%) 0,79 ... pháp khảo sát tự hấp thụ phép đo mẫu môi trường T thực nghiệm .32 0T 2.3 Kết luận chương 34 T 0T Chương THỰC NGHIỆM KHẢO SÁT SỰ TỰ HẤP THỤ GAMMA TRONG T PHÉP ĐO MẪU MÔI TRƯỜNG... 33 P.17 Hệ số tự hấp thụ theo lượng mẫu nước cất 77 34 P.18 Hệ số tự hấp thụ theo lượng mẫu đất 77 35 P.19 Hệ số hiệu chỉnh tự hấp thụ mẫu bột nghệ 78 36 P.20 Hệ số hiệu chỉnh tự hấp thụ mẫu bột... ứng tự hấp thụ Footer Page 13 of 50 Header Page 14 of 50 CHƯƠNG 3: Thực nghiệm khảo sát tự hấp thụ gamma phép đo mẫu môi trường Chương trình bày thực nghiệm đánh giá tự hấp thụ gamma mẫu môi trường