ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM LÊ THAO GIANG NGHIÊN CỨU HOẠT ĐỘNG SINH KẾ CỦA ĐỒNG BÀO DÂN TỘC THIỂU SỐ TẠI HUYỆN THÔNG NÔNG - TỈNH CAO BẰNG LUẬN VĂN THẠC SĨ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN THÁI NGUYÊN - 2016 Số hóa Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM LÊ THAO GIANG NGHIÊN CỨU HOẠT ĐỘNG SINH KẾ CỦA ĐỒNG BÀO DÂN TỘC THIỂU SỐ TẠI HUYỆN THÔNG NÔNG - TỈNH CAO BẰNG Chuyên ngành: Phát triển Nông thôn Mã số: 60.62.01.16 LUẬN VĂN THẠC SĨ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN Người hướng dẫn khoa học: TS Bùi Đình Hòa THÁI NGUYÊN - 2016 Số hóa Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn thực hướng dẫn khoa học TS Bùi Đình Hòa Các số liệu kết nghiên cứu luận văn trung thực chưa công bố sử dụng Các thông tin trích dẫn luận văn rõ nguồn gốc Nếu sai xin chịu trách nhiệm hoàn toàn Thái Nguyên, tháng năm 2016 Tác giả luận văn Lê Thao Giang Số hóa Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn ii LỜI CẢM ƠN Để hoàn thành khóa luận trước tiên xin trân trọng cảm ơn Ban giám hiệu nhà trường, Phòng quản lý sau đại học, cảm ơn thầy cô truyền đạt cho kiến thức quý báu suốt trình học tập trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên Trong thời gian thực tập nhận giúp đỡ tận tình nhiều quan, tổ chức cá nhân Trước hết, xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới TS Bùi Đình Hòa, người trực tiếp hướng dẫn giúp đỡ tận tình suốt trình nghiên cứu hoàn thành khóa luận Tôi xin chân thành cảm ơn giúp đỡ ủy ban nhân dân xã Đa Thông, Bình Lãng, Cần Nông toàn hộ gia đình giúp đỡ trình điều tra thực luận văn Cuối xin bày tỏ biết ơn tới gia đình, người thân bạn bè động viên, chia sẻ để hoàn thiện luận văn Trong trình nghiên cứu cố gắng lý chủ quan khách quan khóa luận không tránh khỏi thiếu sót hạn chế Vì mong nhận đóng góp ý kiến thầy cô bạn học viên để đề tài hoàn thiện Tôi xin chân thành cảm ơn! Thái Nguyên, tháng năm 2016 Tác giả luận văn Lê Thao Giang Số hóa Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn iii MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN i LỜI CẢM ƠN ii MỤC LỤC iii DANH MỤC CÁC TỪ, CỤM TỪ VIẾT TẮT v DANH MỤC BẢNG vi DANH MỤC HÌNH viii MỞ ĐẦU 1 Tính cấp thiết đề tài Mục tiêu nghiên cứu Ý nghĩa luận văn Chương TỔNG QUAN TÀI LIỆU 1.1 Cơ sở lý luận 1.1.1 Khái niệm sinh kế 1.1.2 Sinh kế bền vững 1.2 Cơ sở thực tiễn 15 1.2.1 Tình hình nghiên cứu hoạt động sinh kế số nước Thế giới 15 1.2.2 Tình hình nghiên cứu hoạt động sinh kế Việt Nam 18 1.2.3 Những vấn đề liên quan tới hoạt động sinh kế đồng bào dân tộc thiểu số huyện Thông Nông tỉnh Cao Bằng 23 Chương NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 24 2.1 Đối tượng phạm vi nghiên cứu 24 2.1.1 Đối tượng nghiên cứu 24 2.1.2 Phạm vi nghiên cứu 24 2.2 Nội dung nghiên cứu 24 2.3 Phương pháp nghiên cứu 24 2.3.1 Các câu hỏi nghiên cứu đề tài 24 2.3.2 Phương pháp nghiên cứu 24 Chương KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN 30 3.1 Điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội huyện Thông Nông, tỉnh Cao Bằng 30 Số hóa Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn iv 3.1.1 Điều kiện tự nhiên, tài nguyên thiên thiên 30 3.1.2 Thực trạng phát triển kinh tế xã hội 33 3.1.3 Thực trạng kết cấu hạ tầng 38 3.2 Đánh giá nguồn lực sinh kế đồng bào dân tộc thiểu số 03 xã huyện Thông Nông 43 3.2.1 Nguồn lực người 43 3.2.2 Nguồn lực tự nhiên 46 3.2.3 Nguồn vốn xã hội 52 3.2.4 Nguồn vốn vật chất 57 3.2.5 Nguồn vốn tài 59 3.3 Thực trạng hoạt động sinh kế đồng bào dân tộc thiểu số huyện Thông Nông 61 3.3.1 Hoạt động sản xuất nông nghiệp 62 3.3.2 Hoạt động sản xuất phi nông nghiệp 66 3.3.3 Kết sinh kế người dân 67 3.4 Đánh giá thực trạng sinh kế rút ưu, nhược điểm hoạt động sinh kế 71 3.4.1 Hoạt động trồng trọt 71 3.4.2 Hoạt động chăn nuôi 72 3.4.3 Hoạt động lâm nghiệp 73 3.5 Giải pháp nhằm nâng cao hiệu hoạt động sinh kế bền vững 74 3.5.1 Quan điểm, Phương hướng 74 3.5.2 Giải pháp cụ thể 74 KÊT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 90 Kết luận 90 Kiến nghị 91 TÀI LIỆU THAM KHẢO 93 PHỤ LỤC 96 Số hóa Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn v DANH MỤC CÁC TỪ, CỤM TỪ VIẾT TẮT DFID : Vụ Phát triển Quốc tế Anh GTSX : Giá trị sản xuất PRA : Đánh giá nông thôn có tham gia RRA : Đánh giá nhanh nông thôn THCS : Trung học sở THPT : Trung học phổ thông Số hóa Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn vi DANH MỤC BẢNG Bảng 3.1: Tình hình sử dụng đất đai huyện Thông Nông giai đoạn 2013-2015 30 Bảng 3.2: Kết sản xuất kinh doanh huyện Thông Nông giai đoạn 2013-2015 34 Bảng 3.3: Dân số lao động huyện Thông Nông giai đoạn 2013-2015 37 Bảng 3.4: Cơ sở giáo dục huyện Thông Nông năm 2013-2015 40 Bảng 3.5: Cơ sở hạ tầng ngành y tế huyện Thông Nông 40 Bảng 3.6: Tình hình nhân lao động hộ điều tra 44 Bảng 3.7: Một số tiêu chủ hộ hộ điều tra năm 2016 45 Bảng 3.8: Hiện trạng đất đai bình quân hộ điều tra xã huyện Thông Nông 47 Bảng 3.9: Tỷ lệ hộ gia đình gặp khó khăn nguồn nước cho sinh hoạt sản xuất 49 Bảng 3.10 Quy mô đất đai bình quân sử dụng hộ gia đình dân tộc thiểu số (m2)* 52 Bảng 3.11 Đánh giá quan hệ xã hội đồng bào dân tộc thiểu số huyện Thông Nông, tỉnh Cao Bằng (%) 53 Bảng 3.12 Hỗ trợ tổ chức đoàn thể địa phương 54 Bảng 3.13 Hỗ trợ quyền khuyến nông 55 Bảng 3.14 Tiếp cận dịch vụ xã hội đồng bào dân tộc thiểu số 56 Bảng 3.15 Tình hình nhà bình quân hộ điều tra 58 Bảng 3.16: Tài sản trung bình hộ điều tra huyện Thông Nông 59 Bảng 3.17 Tiết kiệm trung bình hộ gia đình dân tộc thiểu số năm gần 60 Bảng 3.18: Diện tích trồng hộ điều tra huyện Thông Nông 62 Bảng 3.19: Tình hình chăn nuôi gia súc, gia cầm hộ điều tra 64 Số hóa Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn vii Bảng 3.20: Tình hình thu nhập từ rừng hộ điều tra 66 Bảng 3.21: Chi phí trung bình cho sản xuất nông nghiệp, phi nông nghiệp hộ điều tra xã 68 Bảng 3.22: Trung bình GTSX hộ điều tra xã huyện Thông Nông 69 Bảng 3.23: Thu nhập trung bình từ nông nghiệp hộ 70 Bảng 3.24: Thu nhập bình quân hộ điều tra xã huyện Thông Nông 70 Số hóa Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn viii DANH MỤC HÌNH Hình 1.1 Khung sinh kế bền vững Hình1.2: Nguồn vốn sinh kế Số hóa Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn 92 2.3 Đối với hộ đồng bào dân tộc thiểu số Xóa bỏ phong tục tập quán lạc hậu, thực kế hoạch hóa gia đình Tạo điều kiện thuận lợi cho em đến trường Luôn học hỏi kinh nghiệm sản xuất hộ phát triển để áp dụng thực gia đình nhà Nông dân cần chuyển đổi cấu trồng, vật nuôi để tận dụng phát huy tiềm năng, mạnh địa phương Mạnh dạn vay vốn để đầu tư vào sản xuất, cần phát triển loại (lạc, đỗ tương, ngô), (lợn, bò) có giá trị kinh tế cao để đưa vào sản xuất nhằm mang lại nguồn thu nhập cao cho gia đình xã hội Tăng cường hoạt động sản xuất phi nông nghiệp Tận dụng nguồn lực tự nhiên sẵn có, khai thác hợp lý phải biết tự bảo vệ nguồn tài nguyên Số hóa Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn 93 TÀI LIỆU THAM KHẢO I Tiếng Việt Bộ Kế hoạch Đầu tư, Bộ Phát triển Quốc tế Anh, chương trình đối tác hỗ trợ phát triển xã nghèo (2003), ”Sử dụng phương pháp tiếp cận sinh kế bền vững khung phân tích ”, Hội thảo Quốc tế đào tạo sinh kế bền vững Việt Nam ngày - 11/10/2003 Chi cục thống kê huyện Thông Nông, Niên giám thống kê huyện Thông nông 2013, 2014, 2015 Chi cục thống kê huyện Thông Nông, Báo cáo tình hình thực tiêu kinh tế - xã hội chủ yếu tháng đầu năm 2016 Chính phủ Việt Nam (2002), Chiến lược toàn diện tăng trưởng xoá đói giảm nghèo, Hà Nội, 5/2002 Vũ Thị Út Duyên (2006), Nghiên cứu ảnh hưởng đất nông nghiệp xây dựng khu công nghiệp đến đời sống - sản xuất kinh tế - xã hội hộ nông dân xã Lạc Hồng huyện Văn Lâm, tỉnh Hưng Yên, Báo cáo tốt nghiệp, Trường Đại học Nông Nghiệp I Quyền Đình Hà (2005), Kinh tế phát triển nông thôn, Trường đại học Nông nghiệp I, Hà Nội Lê Hiền (2009), Tiến trình phân tích sinh kế bền vững cho người dân vùng cao Thừa Thiên Huế, http://www.crdhue.com.vn/modules.php Nguyễn Hữu Hồng, Ngô Xuân Hoàng (1999), Phương pháp đánh giá nhanh nông thôn có tham gia nông dân, Trung tâm Khuyến nông tỉnh Thái Nguyên Mai Thị Huyền (2006), Giải việc làm cho lao động nông thôn trình phát triển khu công nghiệp, cụm công nghiệp huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang, Luận văn Thạc sỹ kinh tế, Trường Đại học Nông Nghiệp I Số hóa Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn 94 10 Huyện Ủy huyện Thông Nông, Báo cáo trị Ban chấp hành Đảng huyện lần thứ XIII trình Đại hội Đảng huyện lần thứ XIV nhiệm kỳ 2015 - 2020 11 Chu Tiến Quang (2001), Việc làm nông thôn, thực trạng giải pháp, NXB Nông nghiệp, Hà Nội 12 Nguyễn Đức Quang (2011), Phân tích sinh kế xây dựng kế hoạch xã Kim Lư, huyện Na Rì, tỉnh Bắc Kạn, Khóa luận tốt nghiệp đại học, khoa Kinh tế & PTNT, trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên 13 Dương Văn Sơn (2007), Bài giảng kế hoạch - giám sát đánh giá khuyến nông 14 Dương Văn Sơn (2010), “Tầm nhìn nông hộ lập kế hoạch chiến lược sinh kế: ứng dụng nghiên cứu khuyến nông có tham gia”, Tạp chí Khoa học Công nghệ, Đại học Thái Nguyên 15 Trần Chí Thiện, Đỗ Anh Tài (2007), Cơ sở cho phát triển nông thôn theo vùng lãnh thổ, khu vực miền núi phía Bắc, Nhà xuất Nông nghiệp, 2007 16 Nguyễn Hữu Thọ (2010), Sử dụng khung sinh kế bền vững để phân tích sinh kế người dân xã Yên Trạch, huyện: Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên 17 Vương Xuân Tình, Mai Văn Thành (2005), Ứng dụng khung sinh kế bền vững, xác định phương thức ứng phó với tình trạng khan lương thực, Hội thảo ứng dụng phương pháp tiếp 18 Lê Duy Thường (2014), Đánh giá hoạt động sinh kế đồng bào dân tộc thiểu số huyện Võ Nhai tỉnh Thái Nguyên, Luận văn thạc sĩ, Đại học nông lâm Thái Nguyên 19 Đàm Quang Triển (2010), Nghiên cứu hoạt động sinh kế người dân xã: Tân Long, huyện: Đồng Hỷ, tỉnh: Thái Nguyên 20 Ủy ban nhân dân xã Bình Lãng, Báo cáo kết thực nhiệm vụ mục tiêu kinh tế - xã hội năm 2015, nhiệm vụ công tác năm 2016 Số hóa Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn 95 21 Ủy ban nhân dân xã Cần Nông, Báo cáo kết thực nhiệm vụ mục tiêu kinh tế - xã hội năm 2015, nhiệm vụ công tác năm 2016 22 Ủy ban nhân dân xã Đa Thông, Báo cáo kết thực nhiệm vụ mục tiêu kinh tế - xã hội năm 2015, nhiệm vụ công tác năm 2016 II Tiếng anh, Internet 23 DFID-Sustainable livelihoods guidance sheets, London, www.dfid.gov.uk/ 24 www.dfid.gov.uk Vụ Phát triển Quốc tế Anh (DFID) Số hóa Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn 96 PHỤ LỤC PHIẾU ĐIỀU TRA SINH KẾ HỘ Phần I: Thông tin chung hộ gia đình Họ tên chủ hộ: Tuổi Địa chỉ: - Xóm (thôn, bản, tổ dân phố): - Xã (phường): Huyện (quận): - Tên người vấn: Thành phần dân tộc chủ hộ (đánh dấu x vào ô tương ứng): Tày Nùng Dao Mông Loại hộ (đánh dấu x vào ô tương ứng): Hộ nông - lâm thủy sản Hộ kiêm nghề Hộ phi nông nghiệp Hộ không thuộc loại Danh sách thành viên gia đình: TT Họ Quan hệ Giới Tình trạng Trình độ Trình độ Lĩnh vực tên với chủ hộ tính hôn nhân văn hóa chuyên môn Số hóa Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn làm việc 97 Mã cột 1: Mã cột 3: Mã cột 2: Giới tính Tình trạng hôn nhân - Là chủ hộ: - Nam:1 -Vợ/chồng chủ hộ:2 - Nữ: 2□ Quan hệ với chủ hộ - Con:3 Mã cột 4: Trình độ văn hóa Mã cột 5: Trình độ chuyên môn Mã cột 6: Lĩnh vực làm việc - Có -Chưa TN Tiểu -Chưa qua ĐT -Ko LV vợ/chồng:1 học: - Sơ cấp: già yếu:1 - Khác: 2□ - TN cấp1: -Trung cấp: -Nghiệp:2 - Bố/ mẹ: - TN cấp2: - Khác:5□ - TN cấp3: 4□ - Cao Đẳng: - Đại học: 4□ -CN-XD:3 - Khác:4□ Phần II: Nguồn lực điều kiện sinh hoạt hộ gia đình Diện tích đất nông nghiệp, lâm nghiệp hộ sử dụng SXKD - DV Loại đất Tổng diện tích (m2) 1.1 Đất nông nghiệp□ - Đất trồng lâu năm: Cây CN lâu năm (chè, ăn quả) - Đất trồng hàng năm: (lúa, ngô, rau, màu, lạc,…)□ 1.2 Đất lâm nghiệp□ - Đất có rừng - Đất trống - Đất ao Rừng gia đình, rừng cộng đồng a Rừng gia đình - Rừng tự nhiên (ha) - Rừng thoái hóa (ha) - Rừng trồng (ha) b Rừng cộng đồng - Gia đình có quyền sử dụng rừng cộng đồng? - Gia đình sử dụng rừng nào? Nguồn nước - Gia đình sử dụng nguồn nước cho tưới tiêu? Ao GĐ(1), Sông suối(2), nước mưa(3), khác(4) Số hóa Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn 98 - Vận chuyển nước tưới tiêu? Máy bơm(1), sức người(2), dùng ống nước(3), hệ thống tưới tiêu(4) Nguồn vốn Loại tài sản Số lượng Giá trị ước tính Máy móc - Máy cày, bừa - Máy tuốt lúa - Máy bơm nước, Máy phát điện - Bình phun thuốc trừ sâu Công cụ - Xe bò/ xe cải tiến - Xe công nông - Máy móc khác Nguồn gia súc Trâu/bò/ ngựa Lợn Gia cầm Khác Nhà cửa - Tổng diện tích đất hộ gia đình: m2 - Tổng diện tích nhà ( gồm nhà công trình phụ) m2 a Nhà Hình thức sở hữu đất nhà (đánh dấu x vào ô tương ứng) - Sở hữu gia đình - Nhà thuê - Ở nhờ - Khác cụ thể là: Loại nhà (đánh dấu x vào ô tương ứng) - Nhà kiên cố: Số hóa Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn 99 - Nhà bán kiên cố/nhà sàn loại tốt: - Nhà tạm: - Khác cụ thể là: - Giá trị nhà ở: - Nguồn nước sinh hoạt hộ? Nước máy(1), nước giếng(2), nước sông, suối, ao,…(3), nước mưa (4) - Loại nhà vệ sinh hộ dang sử dụng? + Nhà vệ sinh tự hoại + Nhà vệ sinh bán tự hoại + Hố xí thô sơ + Không có nhà vệ sinh - Hộ có dùng điện cho sinh hoạt không? có(1), không(2) b Chuồng trại (đánh dấu x vào ô tương ứng) - Chuồng kiên cố - Chuồng tạm - khác cụ thể là: , giá trị… Loại tài sản dùng lâu bền sinh hoạt hộ gia đình Loại tài sản Số lượng Giá trị ước tính Máy thu thanh, Radio Tivi Đầu VCD Tủ lạnh Quạt điện Xe đạp Xe Máy Điện thoại Khác Số hóa Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn 100 Phần III: Tính thu nhập chi tiêu hộ gia đình Thu hộ 12 tháng qua: Nguồn thu ĐVT 1.1 Thu từ trồng trọt Ha 1.2 Thu từ chăn nuôi Con Lợn Con Trâu, bò, ngựa Con Gia súc khác (Dê, cừu, thỏ ) Con gia cầm Con Sản phẩm Số lượng Giá trị (tr) 1.3 Thu từ lâm nghiệp - Thu từ bán sản phẩm(cây lấy gỗ, lấy dầu, tre, nứa - Thu từ công trồng rừng, quản lý bảo vệ, chăm sóc rừng, ươm loại giống lâm nghiệp, thu sản phẩm thu nhặt từ rừng (măng, nấm ) 1.4 Thu từ thủy sản (cá, tôm, thủy sản khác) Nuôi trồng thủy sản Đánh bắt thủy sản 1.5 Các ngành nghề: Sản xuát kinh doanh phi nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản, chế biến sản phẩm nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản 1.6 Thu hoạt động dịch vụ: Dịch vụ cày sới, làm đất, dịch vụ tưới tiêu, phòng trờ sâu bệnh, tuốt lúa, sơ chế sản phẩm, cắt tóc, may đo, sửa xe Tổng thu (A) Chi phí cho hoạt động sản xuất kinh doanh hộ Ước tính tổng chi phí (tr) Các khoản chi Tổng chi phí (trđ) Chi cho trồng trọt Chi cho chăn nuôi Chi cho sản xuất lâm nghiệp Chi cho nuôi trồng thủy sản Các Loại Chi khác liên quan đến hoạt động SXKD Tổng cộng (B): Số hóa Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn 101 Thu nhập năm: * Tổng thu nhập hộ gia đình(C) = Tổng cộng (A) - Tổng cộng (B) = trđ * Thu nhập bình quân/người/tháng(D) = Tổng thu nhập hộ gia đình(C)/tổng nhân khẩu/12tháng = trđ Những thông tin khác hộ gia đình a Những khó khăn hộ gia đình gì?(nêu tối đa khó khăn theo thứ tự quan trọng, với khó khăn quan trọng 1) Khó khăn Xếp thứ tự Thiếu đất sản xuất Thiếu vốn sản xuất Thiếu thông tin kiến thức làm ăn Rủi ro thiên tai khác b Để cải thiện đời sống gia đình cần trợ giúp gì? (nêu tối đa khó khăn theo thứ tự quan trọng, với khó khăn quan trọng 1) Nhu cầu hỗ trợ hộ gia đình Xếp thứ tự Vay vốn ưu đãi Đào tạo ngề giới thiệu việc làm Tập huấn kiến thức kinh nghiệm làm ăn Hỗ trợ nhà ( Xây mới, sửa chữa nhà ở) Cấp đất Hỗ trợ tạo việc làm địa phương Xác nhận hộ gia đình Số hóa Trung tâm Học liệu – ĐHTN Điều tra viên http://www.lrc.tnu.edu.vn 102 PHIẾU ĐIỀU TRA CÁN BỘ Tỉnh, thành phố:………………………… Ngày điều tra:………………… Huyện, thị xã:……………………………… Phiếu số: ……………………… Xã, phường, thị trấn:………………………… Thôn, bản:…………………………… PHẦN I: THÔNG TIN CÁ NHÂN 1.1 Họ tên 1.2 Chức vụ 1.3 Nghề nghiệp chuyên môn 1.4 Lĩnh vực hoạt động (chỉ đạo) PHẦN II: CHUYÊN MÔN 2.1 Những sách hỗ trợ phát triển sinh kế địa phương gì? - Vay vốn: Nội dung Lãi xuất Thời hạn Ghi ……………… ………………… ………………… ………………… ………………… ………………… ………………… ………………… ………………… ………………… ………………… ………………… ………………… ………………… ………………… ………………… ………………… ………………… ………………… ………………… ………………… ………………… ………………… ………………… Số hóa Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn 103 ………………… ………………… ………………… ………………… ………………… ………………… ………………… ………………… Số hóa Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn 104 - Đào tạo tập huấn: Nội dung Ghi Số lớp tập huấn Số người tham gia Chính sách hỗ trợ sau tập huấn - Hỗ trợ vật tư: Hỗ trợ Loại cây/con Giống Phân bón/thức ăn Thuốc BVTV/ Ghi thuốc thú y - Xây dựng hạ tầng: Thủy lợi Đường xá ………… 2.2 Ưu, nhược điểm sách Ưu điểm Nhược điểm ……………………………………… ……………………………………… ……………………………………… ……………………………………… ……………………………………… ……………………………………… ……………………………………… ……………………………………… Số hóa Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn 105 - Giải pháp khắc phục: Chính sách 2.3 Trọng tâm phát triển sinh kế người dân thời gian tới gì? Trồng trọt Chăn nuôi Lâm nghiệp Thủy sản Ngành nghề khác 2.4 Biện pháp hỗ trợ để thúc đẩy phát triển sinh kế gì? Đào tạo tập huấn Hỗ trợ vốn Xây dựng mô hình Tìm kiếm thị trường 2.5 Trách nhiệm bên tham gia gì? - Đối với lãnh đạo địa phương - Đối với cán kỹ thuật - Đối với nông dân: - Đối với nhà nước: Số hóa Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn 106 - Đối với doanh nghiệp (nếu có): Kết dự kiến thu được: Cán Điều tra viên Số hóa Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn ... nghiên cứu đề tài: Nghiên cứu hoạt động sinh kế đồng bào dân tộc thiểu số huyện Thông Nông - tỉnh Cao Bằng Mục tiêu nghiên cứu 2.1 Mục tiêu chung Phân tích hoạt động sinh kế người dân tộc thiểu số, ... sinh kế đồng bào dân tộc thiểu số huyện Thông Nông tỉnh Cao Bằng - Đánh giá hoạt động sinh kế, ưu nhược điểm hoạt động sinh kế mang lại cho người dân - Đề xuất giải pháp phát triển hoạt động sinh. .. NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM LÊ THAO GIANG NGHIÊN CỨU HOẠT ĐỘNG SINH KẾ CỦA ĐỒNG BÀO DÂN TỘC THIỂU SỐ TẠI HUYỆN THÔNG NÔNG - TỈNH CAO BẰNG Chuyên ngành: Phát triển Nông thôn Mã số: 60.62.01.16 LUẬN