BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI VŨ THỊ NGÂN QUẢN LÍ GIÁO DỤC KĨ NĂNG SỐNG CHO HỌC SINH CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC QUẬN KIẾN AN THÀNH PHỐ HẢI PHÒNG TRONG BỐI CẢNH ĐỔI MỚI GIÁO DỤC LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC HÀ NỘI, NĂM 2017 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI VŨ THỊ NGÂN QUẢN LÍ GIÁO DỤC KĨ NĂNG SỐNG CHO HỌC SINH CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC QUẬN KIẾN AN THÀNH PHỐ HẢI PHÒNG TRONG BỐI CẢNH ĐỔI MỚI GIÁO DỤC Chuyên ngành: Quản lý giáo dục Mã số: 60.14.01.14 LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS NGUYỄN THỊ YẾN PHƯƠNG HÀ NỘI, NĂM 2017 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan công trình nghiên cứu khoa học kết nghiên cứu cá nhân Các số liệu tài liệu trích dẫn công trình trung thực Kết nghiên cứu không trùng với công trình nghiên cứu trước Tôi chịu trách nhiệm với lời cam đoan Người cam đoan Vũ Thị Ngân LỜI CẢM ƠN Để hoàn thành luận văn thạc sĩ quản lí giáo dục, giúp đỡ nhiều tập thể cá nhân thầy giáo, cô giáo Với tình cảm chân thành mình, xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành đến thầy giáo, cô giáo Ban giám hiệu, khoa Quản lí Giáo dục, phòng Quản lí khoa học, phòng Sau Đại học, thư viện trường Đại học Sư phạm Hà Nội, tận tình giúp đỡ học tập, trình tiến hành nghiên cứu làm đề tài khoa học Tôi xin trân trọng bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới PGS-TS Nguyễn Thị Yến Phương, người tận tâm giúp đỡ việc viết đề cương suốt trình nghiên cứu khoa học để hoàn thành luận văn Tôi xin chân thành cảm ơn lãnh đạo chuyên viên Phòng Giáo dục & Đào tạo, cán giáo viên trường tiểu học địa bàn quận Kiến An quan tâm, động viên, tạo điều kiện thuận lợi cho việc khảo sát, cung cấp số liệu tư vấn khoa học trình nghiên cứu Cuối cùng, xin cảm ơn gia đình, bạn học viên lớp Quản lí Giáo dục K25, người động viên, khích lệ trình học tập, nghiên cứu Trong thời gian nghiên cứu đề tài này, thân cố gắng nhiều tránh khỏi thiếu sót, mong nhận đóng góp ý kiến quý báu thầy - cô giáo, bạn đồng nghiệp để đề tài áp dụng vào thực tế cách khả thi Xin chân thành cảm ơn! Hải Phòng, tháng năm 2017 Tác giả luận văn Vũ Thị Ngân DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU VIẾT TẮT VIẾT TẮT VIẾT ĐẦY ĐỦ BGH : Ban giám hiệu CBQL : Cán quản lí CHXHCN : Cộng hòa xã hội chủ nghĩa CNH-HĐH : Công nghiệp hóa- Hiện đại hóa CMHS : Cha mẹ học sinh CSVC : Cơ sở vật chất GĐ-NT-XH : Gia đình-Nhà trường-Xã hội GD : Giáo dục GD&ĐT : Giáo dục đào tạo 10 GDKNS : Giáo dục kĩ sống 11 GV : Giáo viên 12 HĐTT : Hoạt động tập thể 13 HĐNGLL : Hoạt động lên lớp 14 HS : Học sinh 15 KN : Kĩ 16 KNS : Kĩ sống 17 NV : Nhân viên 18 PP : Phương pháp 19 QLGD : Quản lí giáo dục 20 THCS : Trung học sở 21 THPT : Trung học phổ thông 22 TNST : Trải nghiệm sáng tạo 23 TNTPHCM : Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh 24 UBND : Ủy ban nhân dân 25 UNESCO : Tổ chức khoa học, giáo dục văn hóa Liên hợp quốc 26 UNICEF : Quĩ Nhi đồng Liên hợp quốc 27 WHO : Tổ chức Y tế giới MỤC LỤC MỞ ĐẦU Chương 1: CƠ SỞ LÍ LUẬN VỀ QUẢN LÍ GIÁO DỤC KỸ NĂNG SỐNG CHO HỌC SINH CỦA HIỆU TRƯỞNG TRƯỜNG TIỂU HỌC TRONG BỐI CẢNH ĐỔI MỚI GIÁO DỤC 1.1.Tổng quan nghiên cứu vấn đề .5 1.1.1 Công trình nghiên cứu nước .5 1.1.2 Công trình nghiên cứu Việt Nam 1.2 Các khái niệm 1.2.1 Quản lí nhà trường 1.2.2 Kĩ sống 10 1.2.3 Giáo dục kĩ sống 12 1.2.4 Quản lí giáo dục kĩ sống .13 1.3 Giáo dục kĩ sống cho học sinh tiểu học 13 1.3.1 Đặc điểm tâm lí học sinh tiểu học 13 1.3.2 Mục tiêu giáo dục kĩ sống cho học sinh tiểu học 14 1.3.3 Nguyên tắc giáo dục kĩ sống cho học sinh tiểu học .14 1.3.4 Nội dung giáo dục kĩ sống cho học sinh tiểu học 16 1.3.5 Phương pháp giáo dục kĩ sống cho học sinh tiểu học 18 1.3.6 Hình thức tổ chức giáo dục kĩ sống cho học sinh tiểu học 18 1.3.7 Các lực lượng tham gia giáo dục kĩ sống cho học sinh tiểu học 20 1.4 Quản lí giáo dục kĩ sống cho học sinh Hiệu trưởng trường tiểu học bối cảnh đổi giáo dục 21 1.4.1 Đổi giáo dục yêu cầu đặt .21 1.4.2 Chức năng, nhiệm vụ quyền hạn Hiệu trưởng trường tiểu học 22 1.4.3 Nội dung quản lí giáo dục kĩ sống cho học sinh tiểu học 22 1.4.4 Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lí giáo dục kĩ sống cho học sinh tiểu học 26 KẾT LUẬN CHƯƠNG 29 Chương 2: THỰC TRẠNG GIÁO DỤC KĨ NĂNG SỐNG VÀ QUẢN LÍ GIÁO DỤC KĨ NĂNG SỐNG Ở CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC QUẬN KIẾN AN THÀNH PHỐ HẢI PHÒNG 30 2.1 Vài nét địa bàn nghiên cứu 30 2.1.1 Điều kiện tự nhiên, kinh tế, văn hóa, xã hội quận Kiến An, Hải Phòng 30 2.1.2 Tình hình giáo dục trường tiểu học quận Kiến An, Hải Phòng 31 2.2 Thực trạng giáo dục kĩ sống trường tiểu học quận Kiến An, Hải Phòng bối cảnh đổi giáo dục 34 2.2.1 Thực trạng nhận thức cán quản lí giáo viên giáo dục kĩ sống cho học sinh trường tiểu học quận Kiến An, Hải Phòng 35 2.2.2 Thực trạng thực nội dung giáo dục kĩ sống cho học sinh trường tiểu học quận Kiến An, Hải Phòng 38 2.2.3 Thực trạng hình thức tổ chức giáo dục kĩ sống cho học sinh trường tiểu học quận Kiến An, Hải Phòng 41 2.2.4 Thực trạng công tác kiểm tra, đánh giá kết kĩ sống cho học sinh trường tiểu học quận Kiến An, Hải Phòng 44 2.2.5 Thực trạng lực lượng tham gia giáo dục kĩ sống cho học sinh trường tiểu học quận Kiến An, Hải Phòng 46 2.3 Thực trạng quản lí giáo dục kĩ sống trường tiểu học quận Kiến An, Hải Phòng 47 2.3.1 Thực trạng quản lí lập kế hoạch giáo dục kĩ sống cho học sinh trường tiểu học quận Kiến An, Hải Phòng 47 2.3.2 Thực trạng quản lí tổ chức thực giáo dục kĩ sống cho học sinh trường tiểu học quận Kiến An, Hải Phòng 49 2.3.3 Thực trạng quản lí đạo thực giáo dục kĩ sống cho học sinh trường tiểu học quận Kiến An, Hải Phòng 50 2.3.4 Thực trạng quản lí kiểm tra, đánh giá hoạt động giáo dục kĩ sống cho học sinh trường tiểu học quận Kiến An, Hải Phòng 51 2.3.5 Thực trạng quản lí nguồn lực phục vụ hoạt động giáo dục kĩ sống cho học sinh trường tiểu học quận Kiến An .53 2.4 Thực trạng yếu tố ảnh hưởng đến quản lí giáo dục kĩ sống trường tiểu học quận Kiến An 54 2.5 Đánh giá công tác quản lí giáo dục kĩ sống hiệu trưởng trường tiểu học quận Kiến An, Hải Phòng 55 2.5.1 Thành công công tác quản lí giáo dục kĩ sống hiệu trưởng trường tiểu học quận Kiến An, Hải Phòng 55 2.5.2 Các tồn công tác quản lí giáo dục kĩ sống hiệu trưởng trường tiểu học quận Kiến An, Hải Phòng 56 KẾT LUẬN CHƯƠNG 57 Chương 3: BIỆN PHÁP QUẢN LÍ GIÁO DỤC KĨ NĂNG SỐNG CHO HỌC SINH CỦA HIỆU TRƯỞNG CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC QUẬN KIẾN AN .59 THÀNH PHỐ HẢI PHÒNG 59 3.1 Cơ sở pháp lí 59 3.2 Các nguyên tắc đề xuất biện pháp 60 3.2.1 Đảm bảo quán triệt đầy đủ quan điểm Đảng Nhà nước giáo dục 60 3.2.2 Đảm bảo tính hệ thống đồng 61 3.2.3 Đảm bảo tính kế thừa, phát triển .61 3.2.4 Đảm bảo tính thực tiễn khả thi 61 3.3 Các biện pháp quản lí hoạt động giáo dục kĩ sống cho học sinh hiệu trưởng trường tiểu học quận Kiến An, Hải Phòng 62 3.3.1 Biện pháp 1: Nâng cao nhận thức cho lực lượng giáo dục học sinh ý nghĩa tầm quan trọng giáo dục kĩ sống bối cảnh 62 3.3.2 Biện pháp 2: Hoàn thiện mục tiêu, lựa chọn nội dung giáo dục kĩ sống cho học sinh phù hợp với đặc điểm địa bàn quận Kiến An, thành phố Hải Phòng 66 3.3.3 Biện pháp 3: Đa dạng hóa hình thức tổ chức giáo dục kĩ sống cho học sinh 70 3.3.4 Biện pháp 4: Đổi đánh giá công tác giáo dục kĩ sống cho học sinh 78 3.3.5 Biện pháp 5: Phối hợp chặt chẽ lực lượng nhà trường việc giáo dục KNS cho học sinh .83 3.3.6 Biện pháp 6: Nâng cao hiệu quản lí nguồn lực phục vụ giáo dục kĩ sống cho học sinh .90 3.4 Mối quan hệ biện pháp 94 3.5 Kết thăm dò ý kiến chuyên gia tính cấp thiết tính khả thi biện pháp 95 3.5.1 Mục đích thăm dò ý kiến chuyên gia 95 3.5.2 Nội dung thăm dò ý kiến chuyên gia 95 3.5.3 Kết khảo nghiệm 97 KẾT LUẬN CHƯƠNG 103 KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ 104 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO DANH MỤC BIỂU ĐỒ Biểu đồ 3.1 Mức độ cần thiết biện pháp quản lí hoạt động GDKNS cho HS Tiểu học 99 Biểu đồ 3.2 Mức độ khả thi biện pháp quản lí GDKNS cho học sinh Tiểu học 100 Biểu đồ 3.3 Tương quan tính cần thiết tính khả thi biện pháp quản lí đề xuất .102 DANH MỤC BẢNG Bảng 2.1 Bảng tổng hợp số lớp trường tiểu học quận Kiến An năm học 20152016 31 Bảng 2.2 Bảng tổng hợp trình độ chuyên môn đội ngũ CBQL, GV 32 tiểu học quận Kiến An năm học 2015-2016 .32 Bảng 2.3 Bảng tổng hợp chất lượng hoàn thành môn học 32 hoạt động GD HS tiểu học quận Kiến An .32 Bảng 2.4 Bảng tổng hợp xếp loại lực HS tiểu học quận Kiến An 33 Bảng 2.5 Bảng tổng hợp xếp loại phẩm chất HS tiểu học quận Kiến An 33 Bảng 2.6 Nhận thức vị trí hoạt động GDKNS cho HS tiểu học (n = 104) 35 Bảng 2.7 Nhận thức mục tiêu GDKNS cho HS trường tiểu học (n = 104) 36 Bảng 2.8 Những KNS ngày HS tiểu học cần có (n=104) 37 Bảng 2.9 Mức độ thực mức độ đạt nội dung GDKNS HS trường tiểu học (n = 104) 38 Bảng 2.10 Thực trạng mức độ thực mức độ đạt hình thức GDKNS cho HS trường tiểu học (n=104) .41 Bảng 2.11 Mức độ đạt công tác kiểm tra đánh giá kết KNS HS trường tiểu học quận Kiến An (n=104) .44 Bảng 2.12 Đánh giá mức độ tham gia lực lượng GDKNS cho HS 46 trường tiểu học quận Kiến An, Hải Phòng (n=104) 46 - Xây dựng website, diễn đàn GDKNS cho HS nói chung, HS tiểu học nói riêng Chỉ đạo nhà trường tích cực chia sẻ thông tin, khai thác nguồn tài nguyên từ website, mạng internet, mô hình trường học kết nối - Xây dựng tiêu chí đánh giá nhà trường thực GDKNS cho HS - Tạo điều kiện cho CBQL, GV cốt cán học tập, trao đổi tổ chức hoạt động ngoại khóa, GDKNS đơn vị thành phố - Có kế hoạch thẩm định, quản lí trung tâm GDKNS công tác liên kết với nhà trường 2.2 Với Phòng GD&ĐT quận Kiến An - Phối hợp với tổ chức, ban ngành có liên quan tăng cường tập huấn cho đội ngũ CBQL, GV… nghiệp vụ, PP GDKNS cho HS tiểu học Tổ chức hoạt động hội thảo, sinh hoạt chuyên đề, giới thiệu GDKNS quản lí GDKNS cho HS tiểu học Nghe báo cáo, phổ biến kinh nghiệm đơn vị làm tốt - Yêu cầu trường nộp kế hoạch tổ chức hoạt động GDKNS Phòng GD&ĐT đăng ký tổ chức hoạt động mẫu - Tổ chức phận phụ trách hoạt động GDKNS để thống đạo địa bàn quận Đây phận soạn thảo chương trình hoạt động, hướng dẫn thực kiểm tra đánh giá việc thực nhà trường Đồng thời cần ban hành khung KNS cho HS tiểu học địa bàn để định hướng chung - Tăng cường kiểm tra, giám sát việc triển khai thực tổ chức hoạt động GDKNS trường theo kế hoạch - Có chế độ khen thưởng đơn vị, cá nhân thực tốt hoạt động GDKNS Chú ý nhiều đến sáng kiến hoạt động - Tham mưu với UBND quận xây dựng đủ phòng học, phòng chức năng, trang bị phương tiện CSVC đại đảm bảo thực có chất lượng hoạt động GD theo định hướng đổi Bổ sung GV theo đủ định biên cho trường Có sách động viên, khuyến khích cán bộ, GV tích cực, tự giác, yên tâm công tác bối cảnh có nhiều áp lực, đòi hỏi đặt cho GD - Tham mưu cho phòng ban liên quan để có khoản mục tài cho HĐGDKNS năm học 106 2.3 Với trường tiểu học - Nâng cao nhận thức cho CBQL, GV, CMHS, HS, địa phương vị trí, vai trò, lợi ích KNS việc hình thành phát triển nhân cách HS tiểu học, từ đầu tư thời gian, công sức cho việc quản lí hoạt động - Hiệu trưởng phân tích thực trạng công tác quản lí nhà trường, thường xuyên nghiên cứu, cập nhật, học hỏi, giao lưu, áp dụng biện pháp quản lí phù hợp, cụ thể để nâng cao chất lượng công tác quản lí GD KNS cho HS - Bám sát văn hướng dẫn đạo cấp chủ động xây dựng kế hoạch, phân công nhiệm vụ, tổ chức thực hiện, kiểm tra đánh giá hoạt động GD KNS cho HS, quan tâm đến công tác thi đua khen thưởng - Cần trọng tạo điều kiện lực lượng nòng cốt cán Đoàn, Đội, tổ trưởng chuyên môn,… việc bồi dưỡng nâng cao trình độ, lực tổ chức hoạt động GDKNS, tránh tình trạng ngẫu hứng GD - Tổ chức hiệu động tập thể nhà trường, tăng cường hoạt động ngoại khóa, dã ngoại, TNST cho HS - Tranh thủ điều kiện CSVC, đội ngũ GV dạy môn khiếu Âm nhạc, Mĩ thuật,… nhà trường mở câu lạc bộ, lớp khiếu khuyến khích, tạo điều kiện để HS tham gia - Tăng cường công tác xã hội hoá GD, thu hút nguồn lực tham gia vào hoạt động GD nhằm tăng cường CSVC trang thiết bị dạy học để phục vụ cho hoạt động giảng dạy GDKNS nhà trường - Có chế độ hợp lí cho người phụ trách công tác 2.4 Với cha mẹ học sinh - Bản thân cha mẹ người lớn tuổi gia đình HS phải làm gương cho trẻ hoạt động - Gia đình cần gần gũi, chia sẻ, đầu tư thời gian cho cái, định hướng, điều chỉnh cho em cần Cha mẹ phải quan tâm tạo môi trường lành mạnh cho gia đình, phòng tránh tệ nạn xã hội - Khuyến khích trẻ giao lưu nhà trường, địa phương để tăng hội học hỏi, rèn KNS - Phối hợp tốt với nhà trường GD em (qua dự họp ban đại diện CMHS, qua trao đổi liên lạc với GVCN, với bậc CMHS khác… ) 107 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO Ban tuyên giáo Trung ương (2014), Đổi toàn diện giáo dục đào tạo Việt Nam, NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội Hoàng Hòa Bình, Lê Minh Châu, Phan Thanh Hà, Nguyễn Thị Việt Hà, Trần Hiền Lương, Nguyễn Tuyết Nga, Trần Thị Tố Oanh, Phạm Thị Thu Phương, Nguyễn Thị Phương Thảo, Lưu Thu Thủy, Đoàn Vân Vi (2015), Giáo dục kĩ sống môn học tiểu học - Lớp 1, 2, 3, 4, (Bộ cuốn, tái lần 3), NXB Giáo dục Việt Nam Bộ GD&ĐT (2008), Chỉ thị số 40/2008/CT-GDĐT ngày 22/7/2008 Bộ trưởng Bộ GD&ĐT việc phát động phong trào thi đua "Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực trường phổ thông giai đoạn 2008-2013" Bộ GD&ĐT (2008), Chỉ thị số 71/2008/CT-BGDĐT ngày 23/12/2008 Bộ trưởng Bộ GD&ĐT tăng cường phối hợp nhà trường, gia đình xã hội công tác GD trẻ em, học sinh, sinh viên Bộ GD&ĐT (2015), Công văn số 463/BGDĐT-GDTX ngày 28/01/2015 việc Hướng dẫn triển khai giáo dục kĩ sống sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông giáo dục thường xuyên Bộ GD&ĐT (2010), Điều lệ trường Tiểu học Bộ GD&ĐT (2010), Kế hoạch số 453/KH-BGD&ĐT ngày 30/7/2010 tập huấn triển khai giáo dục kĩ sống số môn học hoạt động giáo dục tiểu học, trung học sở, trung học phổ thông toàn quốc Bộ GD&ĐT (2014), Thông tư số 04/2014/TT-BGDĐT ngày 28/02/2014 việc ban hành quy định quản lí giáo dục kĩ sống hoạt động giáo dục khóa Chính phủ (2012), Quyết định số 711/QĐ-TTg Thủ tướng Chính phủ việc phê duyệt “Chiến lược phát triển Giáo dục 2011-2020” 10 Vũ Đình Cự (Chủ biên) (1998), Giáo dục hướng tới kỉ 21, NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội 11 Nguyễn Văn Cường- Bernd Meier (2012), Lí luận dạy học đại, Một số vấn đề đổi phương pháp dạy học, NXB Đại học Sư phạm, Hà Nội 12 Đại Hội đồng Liên hợp quốc, Công ước quyền trẻ em 13 Đảng Cộng sản Việt Nam (2013), Nghị 29-NQ/TW ngày 04 /11/2013 Nghị hội nghị Trung ương khóa XI Ðổi bản, toàn diện giáo dục đào tạo 14 K.B Everard, Geoffrey Morris Ian Wilson (2010), Quản trị hiệu trường học, NXB Paul Chapman, Anh (Dự án SREM) 15 Phạm Minh Hạc (2001), Nghiên cứu người nguồn nhân lực vào công nghiệp hóa, đại hóa, NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội 16 Nguyễn Xuân Hải (2016), Chính sách, chiến lược kế hoạch giáo dục, NXB Đại học Sư phạm, Hà Nội 17 Bùi Minh Hiền (2011), Giáo dục so sánh quốc tế (quyển 1,2), NXB Đại học Sư phạm, Hà Nội 18 Bùi Minh Hiền - Nguyễn Vũ Bích Hiền (2015), Quản lí lãnh đạo nhà trường, NXB Đại học Sư phạm, Hà Nội 19 Dương Hải Hưng, Trần Quốc Thành (2015), Giáo trình Lí luận quản lí, NXB Đại học Quốc gia, Hà Nội 20 Nguyễn Công Khanh (Chủ biên)- Đào Thị Oanh (2015), Giáo trình Kiểm tra đánh giá giáo dục, (in lần thứ có chỉnh lí bổ sung), NXB Đại học Sư phạm, Hà Nội 21 Trần Kiểm - Nguyễn Xuân Thức (2012), Đại cương khoa học quản lí quản lí giáo dục, NXB Đại học Sư phạm, Hà Nội 22 Trần Kiểm (2015), Những vấn đề khoa học quản lí giáo dục, (in lần thứ bảy), NXB Đại học Sư phạm, Hà Nội 23 Trần Kiểm (2016), Quản lí lãnh đạo nhà trường hiệu (Tiếp cận lực) NXB Đại học Sư phạm, Hà Nội 24 Nguyễn Thị Mỹ Lộc (2010), Quản lý giáo dục kỹ sống cho học sinh tiểu học, Nhà xuất Đại học Sư phạm, Hà Nội 25 Quốc hội, Luật giáo dục (2005, sửa đổi 2009), NXB Đại học Quốc gia, Hà Nội 26 Trần Thị Tố Oanh, Modul TH41, Giáo dục kĩ sống qua hoạt động giáo dục, wesite Bộ GD&ĐT (http://www.moet.gov.vn/) 27 Trần Thị Tố Oanh, Modul TH42, Thực hành giáo dục kĩ sống số hoạt động ngoại khoá tiểu học, wesite Bộ GD&ĐT (http://www.moet.gov.vn/) 28 Trần Thị Tuyết Oanh (Chủ biên) (2006), Giáo trình Giáo dục học (tập 1), NXB Đại học Sư phạm, Hà Nội 29 Trần Thị Tuyết Oanh (Chủ biên) (2014), Giáo trình Giáo dục học, (tập 2, in lần thứ 9), NXB Đại học Sư phạm, Hà Nội 30 Nguyễn Thị Thái (Chủ biên) (2010), Quản trị hiệu trường học, NXB Dân trí (Dự án SREM) 31 Nguyễn Thị Thái (Chủ biên) (2010), Điều hành hoạt động trường học, NXB Dân trí (Dự án SREM) 32 Lưu Thu Thủy (Chủ biên) (2015), Bài tập rèn luyện kĩ sống dành cho học sinh - Lớp 1, 2, 3, 4, (Bộ cuốn, tái lần thứ nhất), NXB Giáo dục Việt Nam 33 Lưu Thu Thủy, Modul TH39, Giáo dục kĩ sống cho học sinh tiểu học qua môn học, website Bộ GD&ĐT (http://www.moet.gov.vn/) 34 Lưu Thu Thủy, Modul TH40, Thực hành giáo dục kĩ sống số môn học tiểu học, website Bộ GD&ĐT (http://www.moet.gov.vn/) 35 Ngô Thị Tuyên(2010), Cẩm nang Giáo dục kĩ sống cho học sinh Tiểu học” (dành cho GV Tiểu học), NXB Giáo dục Việt Nam 36 UNESCO (2000), Mục tiêu GD cho người 37 http://www.unesco.org/new/en/education/themes/leading-the-internationalagenda/education-for-all/efa-goals/ 38 Phạm Viết Vượng - Nguyễn Xuân Thức (2007), Giáo trình phương pháp nghiên cứu khoa học giáo dục, NXB Đại học Sư phạm, Hà Nội 39 Hình thức tổ chức hoạt động trải nghiệm sáng tạo nhà trường phổ thông http://thcshongbang.hcm.edu.vn/hoat-dong-ngoai-gio-len-lop/hinh- thuc-to-chuc-cac-hoat-dong-trai-nghiem-sang-tao-trong-nha-truong-phothong-c38545-24962.aspx PHỤ LỤC Mẫu phiếu số 1: PHIẾU TRƯNG CẦU Ý KIẾN (Dành cho CBQL GV trường tiểu học) Để có sở đánh giá thực trạng giáo dục kĩ sống, quản lí giáo dục kĩ sống cho học sinh trường Tiểu học địa bàn quận Kiến An, thành phố Hải Phòng, xin đồng chí vui lòng chia sẻ thông tin cách đánh dấu (X) vào ô tương ứng câu hỏi Các thông tin thu từ bảng hỏi giữ kín phục vụ cho mục đích nghiên cứu khoa học Xin đồng chí vui lòng cho biết số thông tin thân: - Họ tên:………….…………………………….…… ………………………… - Chức vụ : ………………………………………….…………………………… - Bộ phận công tác: …………………………….………………………………… Câu 1: a Vị trí hoạt động giáo dục KNS cho học sinh tiểu học T T Vị trí Đồng ý Ý kiến Phân Không vân đồng ý GD KNS cho HS góp phần định chất lượng GD nhà trường GDKNS thiếu hoạt động GD nhà trường GD KNS yêu cầu cấp thiết HS b Mục tiêu hoạt động giáo dục KNS cho học sinh tiểu học T T Mục tiêu Hình thành cho HS hành vi, thói quen lành mạnh, tích cực, loại bỏ hành vi tiêu cực mối quan hệ, tình hoạt động hàng ngày Trang bị cho HS kiến thức, giá trị, thái độ KN phù hợp Tạo hội thuận lợi cho HS thực tốt quyền, bổn phận phát triển hài hòa thể chất, trí tuệ, tinh thần đạo đức Đồng ý Ý kiến Phân Không vân đồng ý Câu 2: Các KNS cần giáo dục cho học sinh tiểu học bối cảnh nay? TT ND GDKNS Nhóm KN quản lí thân KN tự phục vụ KN tự nhận thức KN xác định giá trị KN kiểm soát cảm xúc KN ứng phó với căng thẳng KN tìm kiếm hỗ trợ KN thể tự tin KN giải trí lành mạnh KN phòng chống tai nạn thương tích Nhóm KN xã hội 10 KN giao tiếp 11 12 KN giải mâu thuẫn KN thương lượng Nhóm KN hợp tác 13 KN làm việc nhóm 14 KN lãnh đạo 15 KN đảm nhận trách nhiệm 16 Nhóm KN phòng chống bạo lực Nhóm KN nhận thức 17 18 KN học tự học KN tư phê phán 19 KN tư sáng tạo Nhóm KN kĩ làm việc 20 21 KN đặt mục tiêu KN xây dựng kế hoạch 22 23 KN giải vấn đề KN tìm kiếm xử lí thông tin 24 25 KN kiên định KN định 26 KN quản lí thời gian Rất cần Cần Chưa cần Câu 3: Mức độ thực mức độ đạt nội dung giáo dục KNS cho học sinh đơn vị đồng chí? T T Nội dung Mức độ thực Mức độ đạt Thường Đôi Không Bình Chưa Tốt xuyên thực thường tốt Nhóm KN quản lí thân Nhóm KN xã hội Nhóm KN hợp tác Nhóm KN phòng chống bạo lực Nhóm KN nhận thức Nhóm KN làm việc Câu 4: Ở đơn vị đồng chí thực giáo dục KNS cho học sinh thông qua hình thức tổ chức nào? Mức độ thực mức độ đạt sao? T T Mức độ thực Hình thức Thông qua giảng môn Đạo đức (GD lối sống) Thông qua tích hợp, lồng ghép môn học Tổ chức HĐNGLL (văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao, lao động, ) Đa dạng hóa hoạt động sinh hoạt lớp hàng tuần Tổ chức câu lạc rèn KNS cho HS Tổ chức buổi thảo luận, tọa đàm tình thực tế, vấn đề có liên quan đến GD KNS cho HS Tổ chức hoạt động TNST, tham quan dã ngoại Phối hợp với LLGD Thường xuyên Đôi Không Mức độ đạt Tốt Bình thường Chưa tốt Câu 5: Ở đơn vị đồng chí đánh giá kết giáo dục KNS cho học sinh mức độ đạt sao? Mức độ đạt TT Các nội dung Tốt Bình thường Chưa tốt Cách thức đánh giá Thường xuyên Theo học kỳ Theo năm học Phối hợp tự đánh giá HS với đánh giá tập thể lớp, GV chủ nhiệm, nhà trường, gia đình Nội dung đánh giá Có nội dung tiêu chí rõ ràng Đánh giá đủ mặt, khách quan, vô tư Chú trọng đến việc thực hành Câu 6: Ở đơn vị đồng chí, lực lượng tham gia giáo dục KNS cho học sinh mức độ tham gia? Mức độ thực TT Lực lượng tham gia Ban giám hiệu nhà trường Tổng phụ trách Đội Đội ngũ GV Các sở GD KNS liên kết Hội Cha mẹ HS Gia đình Cộng đồng dân cư nơi sinh sống Chính quyền tổ chức đoàn thể địa phương Thường xuyên Đôi Không Câu 7: Những kiến nghị đề xuất đồng chí để hoạt động GDKNS cho HS trường tiểu học đạt hiệu cao hơn? ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… Câu 8: Ý kiến đồng chí công tác quản lí lập kế hoạch giáo dục KNS cho học sinh trường T T Mức độ thực Nội dung Thường Đôi Không xuyên thực Mức độ đạt Tốt Bình Chưa thường tốt Lập kế hoạch GDKNS cho HS theo năm học, lồng ghép vào kế hoạch năm học nhà trường Lập kế hoạch bồi dưỡng lực tổ chức hoạt động GDKNS cho đội ngũ cán bộ, GV tham gia Lập kế hoạch phân công nhiệm vụ cụ thể phối hợp với lực lượng GDKNS cho HS Lập kế hoạch sử dụng kinh phí, đầu tư mua sắm CSVC phục vụ GDKNS cho HS Lập kế hoạch kiểm tra, đánh giá hoạt động GDKNS cho HS Câu 9: Đồng chí đánh giá thực trạng việc quản lí tổ chức thực giáo dục KNS cho học sinh trường T T Nội dung Thành lập Ban đạo GD KNS Quy định chức nhiệm vụ cho thành viên Ban đạo Xây dựng quy chế phối hợp GD KNS cho HS Ban hành văn hướng dẫn GDKNS cho HS Phân bổ tài cho hoạt động GDKNS cho HS Mức độ đạt Bình Chưa Tốt thường tốt Câu 10: Đồng chí đánh giá việc quản lí đạo thực giáo dục KNS cho học sinh tiểu học trường T T Nội dung Mức độ đạt Bình Chưa Tốt thường tốt Chỉ đạo GDKNS thông qua việc học tập môn văn hóa Chỉ đạo GDKNS thông qua HĐNGLL (văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao, lao động, ) Chỉ đạo GDKNS thông qua đa dạng hóa hoạt động sinh hoạt lớp hàng tuần Chỉ đạo GDKNS thông qua tổ chức câu lạc rèn KNS cho HS Chỉ đạo GDKNS thông qua tổ chức thảo luận, tọa đàm tình thực tế, vấn đề có liên quan đến GD KNS cho HS Chỉ đạo GDKNS thông qua tổ chức hoạt động TNST, tham quan dã ngoại Phối hợp tổ chức nhà trường GDKNS cho HS Phối hợp GĐ-NT-XH để GDKNS cho HS Câu 11: Ý kiến đồng chí công tác kiểm tra đánh giá hoạt động GDKNS cho học sinh trường T T Nội dung Xây dựng kế hoạch đánh giá (đánh giá trình, đánh giá tổng kết) Phân công đội ngũ tham gia đánh giá Xây dựng tiêu chí đánh giá rõ ràng Tổ chức kiểm tra đánh giá Thông báo kết đánh giá Xây dựng quy chế khen thưởng GDKNS Mức độ đạt Bình Chưa Tốt thường tốt Câu 12: Đồng chí đánh giá công tác quản lí nguồn lực phục vụ giáo dục KNS cho học sinh trường Mức độ đạt Bình Chưa Tốt thường tốt TT Nội dung Khai thác, bồi dưỡng kiến thức KN GDKNS cho đội ngũ GV Khai thác tiềm CSVC, trang thiết bị có Khai thác, sử dụng hợp lí kinh phí phục vụ hoạt động GDKNS Huy động lực lượng xã hội tham gia GDKNS cho HS Dành thời gian thỏa đáng cho hoạt động GDKNS Câu 13: Đồng chí vui lòng đánh giá mức độ ảnh hưởng yếu tố sau tới công tác quản lí GDKNS cho học sinh tiểu học trường Mức độ ảnh hưởng TT Yếu tố ảnh hưởng I GD nhà trường Xu hướng đổi GD tạo đà cho đổi nâng cao chất lượng GDKNS Năng lực quản lí GDKNS hạn chế chưa thực quan tâm Nhận thức GDKNS chưa đầy đủ không cập nhật thông tin Chất lượng, số lượng đội ngũ GV thiếu yếu Phương pháp GDKNS nghèo nàn, không hấp dẫn HS Còn ngại tổ chức hoạt động khác yêu cầu khóa Hình thức tổ chức hoạt động GD KNS đơn điệu, không thu hút số đông HS CSVC thiếu thốn, điều kiện thực hành, trải nghiệm rèn KNS Ảnh hưởng Bình thường Không ảnh hưởng Mức độ ảnh hưởng TT Yếu tố ảnh hưởng Ảnh hưởng Bình thường Không ảnh hưởng II GD gia đình PHHS chiều chuộng chăm chút khiến em trở nên thụ động khó rèn KNS III Tác động điều kiện xã hội Đời sống kinh tế nâng cao, lực lượng xã hội, PHHS quan tâm đầu tư nhiều cho GD nói chung GDKNS nói riêng Sự phát triển nhanh đời sống tạo phân 10 hóa cao xã hội gây khó khăn cho công tác phối hợp GĐ-NT-XH Sự phát triển nhanh phương tiện nghe 11 nhìn, tệ nạn xã hội ảnh hưởng không tốt đến việc GDKNS cho HS Đặc điểm tâm lí - xã hội, tự GD IV thân HS Năng lực HS bắt kịp xu xã hội, đáp 12 ứng nội dung GDKNS Do thói quen tò mò, bắt chước, HS dễ bị ảnh 13 hưởng thói hư V Nội dung chương trình GDKNS Chương trình GDKNS nội dung nghèo 14 nàn, không phù hợp với đặc điểm độ tuổi, thời lượng chưa nhiều… Câu 14: Những kiến nghị đề xuất đồng chí để nâng cao hiệu quản lí hoạt động GDKNS cho đơn vị mình? ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… Chân thành cảm ơn đồng chí! PHỤ LỤC Mẫu phiếu số PHIẾU TRƯNG CẦU Ý KIẾN ( Dành cho CBQL, cốt cán chuyên môn trường tiểu học) Để nâng cao chất lượng quản lí giáo dục kĩ sống cho học sinh trường tiểu học địa bàn quận Kiến An, thành phố Hải Phòng, xin đồng chí vui lòng cho biết ý kiến tính cần thiết tính khả thi biện pháp quản lí giáo dục kĩ sống cho học sinh tiểu học cách đánh dấu X vào ô tương ứng câu hỏi Các thông tin thu từ bảng hỏi giữ kín phục vụ cho mục đích nghiên cứu khoa học T T Các biện pháp quản lí GDKNS cho HS tiểu học Nâng cao nhận thức cho LLGD HS ý nghĩa tầm quan trọng GDKNS bối cảnh Hoàn thiện mục tiêu, lựa chọn nội dung GDKNS phù hợp với đặc điểm địa bàn quận Kiến An, thành phố Hải Phòng Đa dạng hóa hình thức tổ chức GDKNS cho HS Đổi đánh giá công tác GDKNS cho HS Phối hợp chặt chẽ LLGD nhà trường việc GDKNS cho HS Nâng cao hiệu quản lí nguồn lực phục vụ GDKNS cho HS Mức độ cần thiết Khôn Rất Cần cần g cần thiết thiết thiết Mức độ khả thi Rất Kh Khôn khả ả g khả thi thi thi Xin đồng chí vui lòng cho biết số thông tin thân: - Họ tên:………….…………………………….…… ………………………… - Chức vụ : ………………………………………….…………………………… - Bộ phận công tác: …………………………….………………………………… Chân thành cảm ơn đồng chí! ... trạng giáo dục kĩ sống quản lí giáo dục kĩ sống cho học sinh hiệu trưởng trường tiểu học quận Kiến An, thành phố Hải Phòng bối cảnh đổi giáo dục Chương 3: Biện pháp quản lí giáo dục kĩ sống cho học. .. quản lí lập kế hoạch giáo dục kĩ sống cho học sinh trường tiểu học quận Kiến An, Hải Phòng 47 2.3.2 Thực trạng quản lí tổ chức thực giáo dục kĩ sống cho học sinh trường tiểu học quận Kiến. ..BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI VŨ THỊ NGÂN QUẢN LÍ GIÁO DỤC KĨ NĂNG SỐNG CHO HỌC SINH CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC QUẬN KIẾN AN THÀNH PHỐ HẢI PHÒNG TRONG BỐI CẢNH ĐỔI MỚI GIÁO DỤC