Header Page of 132 BỘ GIÁO DỤC VÀ ðÀO TẠO TRƯỜNG ðẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN NGUYỄN MẠNH HOÀNG HOÀN THIỆN NỘI DUNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ THƯƠNG MẠI HÀNG HÓA TRÊN ðỊA BÀN HÀ NỘI ðẾN NĂM 2020 LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ Hà Nội - 2008 Footer Page of 132 Header Page of 132 BỘ GIÁO DỤC VÀ ðÀO TẠO TRƯỜNG ðẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN NGUYỄN MẠNH HOÀNG HOÀN THIỆN NỘI DUNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ THƯƠNG MẠI HÀNG HÓA TRÊN ðỊA BÀN HÀ NỘI ðẾN NĂM 2020 Chuyên ngành: Th

ng m i Mã số: 62.34.10.01 LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ Người hướng dẫn khoa học: GS TS HOÀNG ðỨC THÂN Hà Nội – 2008 Footer Page of 132 Header Page of 132 LỜI CAM ðOAN Tôi xin cam ñoan ñây công trình nghiên cứu khoa học ñộc lập riêng Các số liệu, kết nghiên cứu luận án trung thực ñáng tin cậy / Tác giả luận án Nguyễn Mạnh Hoàng Footer Page of 132 Header Page of 132 MỤC LỤC TRANG PHỤ BÌA LỜI CAM ðOAN .2 MỤC LỤC DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT DANH MỤC BẢNG BIỂU DANH MỤC SƠ ðỒ MỞ ðẦU .7 CHƯƠNG 1: LÝ LUẬN NỘI DUNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ THƯƠNG MẠI HÀNG HOÁ TRÊN ðỊA BÀN TỈNH, THÀNH PHỐ 17 1.1 Nội dung quản lý Nhà nước thương mại hàng hoá ñịa bàn tỉnh, thành phố 17 1.2 Vai trò ñặc ñiểm thương mại Hà Nội 28 1.3 Kinh nghiệm xây dựng thực nội dung quản lý Nhà nước thương mại hàng hoá nước .33 CHƯƠNG 2: THỰC HIỆN NỘI DUNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ THƯƠNG MẠI HÀNG HOÁ TRÊN ðỊA BÀN HÀ NỘI GIAI ðOẠN 2001 -2007 57 2.1 Thực trạng phát triển thương mại hàng hoá ñịa bàn Hà Nội giai ñoạn 2001-2007 60 2.2 Thực nội dung quản lý Nhà nước thương mại hàng hoá ñịa bàn Hà Nội giai ñoạn 2001 - 2007 76 2.3 ðánh giá thực trạng thực nội dung quản lý Nhà nước thương mại hàng hoá ñịa bàn Hà Nội 111 CHƯƠNG 3: PHƯƠNG HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN NỘI DUNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ THƯƠNG MẠI HÀNG HOÁ TRÊN ðỊA BÀN HÀ NỘI ðẾN NĂM 2020 .113 3.1 Yêu cầu nguyên tắc hoàn thiện nội dung quản lý nhà nước thương mại hàng hoá ñịa bàn Hà Nội 122 3.2 Phương hướng phát triển thương mại Hà Nội ñến năm 2020 tầm nhìn ñến 2030 122 3.3 Quan ñiểm ñịnh hướng hoàn thiện nội dung quản lý Nhà nước thương mại hàng hoá ñịa bàn Hà Nội ñến năm 2020 134 3.4 Giải pháp hoàn thiện nội dung quản lý Nhà nước thương mại hàng hoá ñịa bàn Hà Nội ñến năm 2020 141 3.5 Một số kiến nghị .162 KẾT LUẬN .167 DANH MỤC CÔNG TRÌNH CỦA TÁC GIẢ 170 TÀI LIỆU THAM KHẢO .165 Footer Page of 132 Header Page of 132 CHÚ THÍCH CÁC CHỮ VIẾT TẮT Từ viết tắt Tiếng Việt Tiếng Anh CNH.HðH Công nghiệp hoá, ñại hoá DNTMNN Doanh nghiệp thương mại nhà nước DNVVN Doanh nghiệp vừa nhỏ ðTNN ðầu tư nước ðKKD ðăng ký kinh doanh HNKT Hội nhập kinh tế HNKTQT Hội nhập kinh tế quốc tế HTX Hợp tác xã HCTL Hội chợ triển lãm IMF Quỹ tiền tệ quốc tế KH-CN Khoa học - công nghệ KT-CT Kinh tế - trị KTTT Kinh tế thị trường NK Nhập NSNN Ngân sách nhà nước QLTT Quản lý thị trường TCH Toàn cầu hoá TNC Các công ty xuyên quốc gia TTTM Trung tâm thương mại UBND Uỷ ban nhân dân WB Ngân hàng giới World Bank WTO Tổ chức thương mại giới World Trade Organization XHCN Xã hội chủ nghĩa XK Xuất XNK Xuất nhập XTTM Xúc tiến thương mại Footer Page of 132 International Monetary fund Header Page of 132 DANH MỤC BẢNG BIỂU Bảng 2.1 Cơ cấu tổng sản phẩm nội ñịa (GDP) thành phố Hà Nội 58 Bảng 2.2 Tổng mức bán lẻ hàng hoá dịch vụ tiêu dùng xã hội Hà Nội giai ñoạn 2001-2007 60 Bảng 2.3 Cơ cấu tổng mức bán lẻ hàng hoá dịch vụ tiêu dùng 61 xã hội Hà Nội giai ñoạn 2001-2007 Bảng 2.4 Tổng mức cấu lưu chuyển hàng hoá bán buôn Hà Nội giai ñoạn 2000-2007 62 Bảng 2.5 Kim ngạch cấu xuất giai ñoạn 2001-2007 63 Bảng 2.6 Thị trường xuất Hà Nội 65 Bảng 2.7 Kim ngạch cấu nhập giai ñoạn 2001-2007 66 Bảng 2.8 Cơ cấu doanh nghiệp kinh doanh thương mại ñịa bàn Hà Nội giai ñoạn 2001-2007 69 Bảng 2.9 Các văn ñã ban hành năm 2007 77 Bảng 2.10 Kết giải thủ tục hành giai ñoạn 2005-2007 81 Bảng 2.11 Doanh nghiệp ngành thương nghiệp, khách sạn, nhà hàng, dịch vụ 20012007 84 Bảng 2.12 Cơ sở kinh doanh thương nghiệp dịch vụ cá thể 2001-2007 85 Bảng 2.13 Phân loại cửa hàng kinh doanh xăng dầu ñịa bàn Thành phố Hà Nội 93 Bảng 2.14 Mức ñộ ñáp ứng thủ tục xây dựng 93 Bảng 2.15 Mức ñộ ñáp ứng thủ tục kinh doanh 94 Bảng 2.16 Phân bố ñịa bàn quận, huyện 95 Bảng 2.17 Những vi phạm pháp luật hoạt ñộng thương mại Hà Nội thời gian 2001-2007 104 Bảng 3.1 ðịnh hướng số nhóm hàng xuất chủ lực 123 Hà Nội ñến năm2010 2020 Bảng 3.2 ðịnh hướng cấu thị trường xuất Hà Nội theo khu vực ñến năm 2010 2020 124 Bảng 3.3 ðịnh hướng thị trường xuất trọng ñiểm Hà Nội ñến năm 2010 2020 126 Footer Page of 132 Header Page of 132 DANH MỤC SƠ ðỒ Sơ ñồ 1.1: Quy trình mở cửa hàng theo luật năm 1989 thành phố Shizuoka 51 Sơ ñồ 2.1: Chuyển dịch cấu GDP ñịa bàn Thành phố Hạ Nội giai ñoạn 2001 - 2007 62 Sơ ñồ 2.2: Chuyển dịch cấu xuất theo thành phần kinh tế ñịa bàn Thành phố Hà Nội giai ñoạn 2002 - 2007 67 Sơ ñồ 2.3: Chuyển dịch cấu nhập theo thành phần kinh tế ñịa bàn Thành phố Hà Nội giai ñoạn 2001 - 2007 70 Sơ ñồ 2.4: Chuyển dịch cấu nhập theo nhóm hàng ñịa bàn Thành phố Hà Nội giai ñoạn 2001 - 2007 71 Footer Page of 132 Header Page of 132 MỞ ðẦU Sự cần thiết ñề tài Nghị 15-NQ-TW ngày 15/12/2000 Bộ Chính trị ñã xác ñịnh “Hà Nội trái tim nước, ñầu não trị - hành quốc gia, trung tâm lớn văn hoá, khoa học, giáo dục, kinh tế giao dịch quốc tế nước” Hà Nội có vị trí ñịa lý hệ thống giao thông thuận lợi nối liền với vùng, tỉnh nước, ñồng thời trung tâm kinh tế lớn miền Bắc ñầu mối giao thương quốc tế Việt Nam nên Hà Nội ñã, ñang ñầu mối xuất nhập khẩu, ñầu mối phát luồng bán buôn tỉnh phía Bắc nước Sự tăng trưởng phát triển kinh tế, thương mại Hà Nội có sức mạnh lan toả rộng lớn tác ñộng mạnh mẽ tới phát triển kinh tế xã hội ñất nước Sau 20 năm thực công ñổi hội nhập kinh tế quốc tế, Thủ ñô Hà Nội ñã phát triển mặt, ñã nước vượt qua khủng hoảng kinh tế - xã hội năm ñầu thập kỷ 90; khắc phục tình trạng trì trệ, ñình ñốn; kinh tế liên tục ñạt trình ñộ tăng trưởng cao; GDP hàng năm không ñáp ứng ñược nhu cầu tiêu dùng ngày cao sản xuất ñời sống nhân dân ñịa bàn mà dành ñược phần tích luỹ tái sản xuất mở rộng; lạm phát bị ñẩy lùi Những thành tựu ñã tạo cho Hà Nội lực mới, thời ñể phát triển toàn diện, vững năm ñầu kỷ XXI Trong giai ñoạn 2001 - 2008, tốc ñộ tăng GDP hàng năm ñạt gần 12%, GDP bình quân ñầu người tính theo giá hành Thành phố Hà Nội ñạt khoảng 28,6 triệu ñồng năm 2008, cao gấp lần mức bình quân chung nước (11,4 triệu ñồng) ñưa Thủ ñô Hà Nội thực trở thành ñộng lực trình phát triển kinh tế xã hội khu vực phía Bắc nói riêng Footer Page of 132 Header Page of 132 nước nói chung Hơn nữa, Hà Nội Thủ ñô nước, nơi tập trung quan ñầu não ðảng, Nhà nước, Bộ, ngành, quan trung ương, hiệp hội, ñoàn thể, quan ngoại giao, văn phòng ñại diện, trung tâm dịch vụ tài - ngân hàng, thương mại, thông tin - bưu viễn thông; nơi có sở hạ tầng giao thông vận tải thông tin truyền thông phát triển vào bậc ñất nước; nơi tập trung nguồn nhân lực có chất lượng, trình ñộ cao hàng ñầu nước có mức bình quân thu nhập ñầu người cao, tạo ñiều kiện thuận lợi “ñầu vào” lẫn “ñầu ra” cho phát triển phân công lao ñộng xã hội Hà Nội, với bề dày lịch sử “ngàn năm văn hiến” tảng vững cho phát triển văn hoá, xã hội Việt Nam tương lai Thương mại Hà Nội ñã ñạt ñược thành tựu ñáng kể, ñóng góp không nhỏ vào tăng trưởng GDP Thành phố nói riêng nước nói chung Thương mại phát triển nội ngoại thành, nhiều phương thức kinh doanh thương mại ñại, tiên tiến giới ñã ñược ñưa vào ứng dụng, thương nhân Hà Nội phát triển số lượng lực quản trị kinh doanh, thị trường xuất hàng hoá dịch vụ phát triển nhanh Thương mại góp phần ñắc lực vào cải thiện chất lượng sống người dân Hà Nội Trong bối cảnh Việt Nam ñã trở thành thành viên thức Tổ chức thương mại giới (WTO) chuyển mạnh sang xây dựng kinh tế thị trường ñại, thương mại Hà Nội có nhiều hội phát triển ñóng góp ngày quan trọng vào phát triển kinh tế xã hội Thành phố Vai trò quản lý Nhà nước (QLNN) ñối với phát triển thương mại ñịa bàn Hà Nội thời gian qua ñược biểu cụ thể việc Thành phố Hà Nội ñã xây dựng tổ chức thực nhiều chế, sách nhằm hỗ trợ khuyến khích hình thành phát triển loại hình thương mại văn minh, ñại ñịa bàn Thành phố ðẩy mạnh hoạt ñộng xuất khẩu, Footer Page of 132 Header Page 10 of 132 10 khuyến khích thương nhân thuộc thành phần kinh tế tham gia hoạt ñộng thương mại, tạo ñiều kiện thuận lợi, hỗ trợ ưu ñãi vốn, mặt bán hàng, ñào tạo, thông tin xúc tiến thương mại ñể xây dựng ñội ngũ thương nhân ngày lớn mạnh, ñáp ứng yêu cầu ñòi hỏi ngày cao thực tiễn hoạt ñộng kinh doanh thương mại ñiều kiện kinh tế thị trường hội nhập kinh tế quốc tế… Tuy nhiên, phát triển thương mại Hà Nội thời gian qua thực chưa tương xứng với tiềm lợi Thủ ñô Hà Nội Lẽ với Thủ ñô ngàn năm văn hiến, trung tâm trị, kinh tế, văn hoá xã hội nước, Hà Nội phải có cấu kinh tế tiên tiến so với cấu kinh tế nước, ñó ngành dịch vụ (gồm thương mại) phải chiếm tỷ trọng lớn ñộng lực phát triển kinh tế Thủ ñô Nhưng thực tế, thương mại Thành phố năm qua chiếm tỷ trọng chưa tương xứng Theo số liệu thống kê thức, thương mại sửa chữa nhỏ chiếm khoảng 12,7% GDP Thành phố năm 2006 Tỷ trọng thương mại ñại ñịa bàn Thành phố khiêm tốn, chiếm khoảng 20%, thương mại truyền thống chiếm tỷ trọng áp ñảo khoảng 80% doanh số bán lẻ Cơ sở vật chất kết cấu hạ tầng thương mại Hà Nội nhìn chung tình trạng lạc hậu, chậm ñược ñổi nâng cấp, hệ thống doanh nghiệp, hệ thống thương nhân, cấu trúc phân bố thị trường bất hợp lý, cạnh tranh không lành mạnh, gây lãng phí lớn; nguồn nhân lực chất lượng cao cho thương mại thiếu Xuất có tăng nhanh so với tốc ñộ tăng chung nước bật Trong nhiều nguyên nhân dẫn ñến hạn chế phát triển thương mại thủ ñô Hà Nội thời gian qua, có nguyên nhân quan trọng quản lý nhà nước thương mại nói chung, nội dung quản lý nhà nước thương mại nói riêng nhiều yếu bất cập Sự lạc hậu thiếu ñồng nội Footer Page 10 of 132 Header Page 162 of 132 162 kết dọc, liên kết ngang hỗn hợp, ñưa hoạt ñộng liên kết thương mại với tỉnh vào chiều sâu với mục tiêu Hà Nội phải ñầu tầu công tác hội nhập phát triển kinh tế khu vực phía Bắc nước Quy hoạch kênh phân phối hàng hoá gắn với quy hoạch chung Hà Nội không gian thị trường với không gian ñịa lý giao thông, hình thành trung tâm thương mại, siêu thị, ñường phố thương mại chuyên doanh, hệ thống chợ kho tàng ñầu mối Việc quy hoạch phải kết hợp yêu cầu phát triển thị trường ñại với giữ gìn cảnh quan chung Hà Nội Xu hướng năm tới nên hình thành ñại siêu thị (diện tích 50.000m² trở lên) vừa bán buôn, vừa bán lẻ tập ñoàn kinh doanh siêu thị lớn nước ñầu tư vào Các ñại siêu thị ñược xây dựng khu vực ngoại ñô, vị trí ñịa lý giao thông thuận lợi; Hình thành chuỗi siêu thị trung tâm thương mại, tuyến phố lớn khu vực nội thành Các siêu thị, trung tâm thương mại khu vực diện tích không lớn ñảm bảo ñược tính cạnh tranh cao vị trí thuận lợi, hình thức kinh doanh bán lẻ chủ yếu; Việc xây dựng mới, xây dựng lại chợ Quận nội thành trung tâm huyện với quy mô vươn cao tầng, phải ñạt từ 4-7 tầng, ñó kết hợp kinh doanh hỗn hợp ðẩy mạnh phát triển hệ thống cửa hàng tiện ích, cửa hàng tự chọn thời gian tới, dần thay vị trí việc kinh doanh nhỏ lẻ hộ tư nhân cửa hàng bách hoá doanh nghiệp với hình thức kinh doanh lạc hậu (hậu thời kỳ bao cấp); Hà Nội cần tiếp tục hình thành tuyến phố chuyên doanh, tuyến phố kinh doanh một vài mặt hàng Các tuyến phố chuyên doanh ñược hình thành từ lịch sử tự phát ñang hoạt ñộng ñược chuyên môn hoá cao hơn, tập trung nhiều thành phần tham gia hơn, mật ñộ kinh doanh cao 3.5 MỘT SỐ KIẾN NGHỊ 3.5.1 Kiến nghị phối hợp Sở, ban ngành Hà Nội Footer Page 162 of 132 Header Page 163 of 132 163 ðể hỗ trợ nâng cao lực quản lý Nhà nước ñối với phát triển thương mại ñịa bàn Thành phố Kiến nghị Sở Thương mại Sở, ban ngành liên quan sau: - Sở Công Thương: ðào tạo, bồi dưỡng lực quản lý Nhà nước thương mại cho cán bộ, nhân viên ðồng thời, triển khai xây dựng ñề án tăng cường công tác phổ biến kiến thức quản lý Nhà nước thương mại cho doanh nghiệp ñịa bàn Thành phố - Sở Văn hoá, thể thao Du lịch, Sở Nông nghiệp Phát triển nông thôn; Sở Y tế xác ñịnh vai trò quản lý Nhà nước ñối với hoạt ñộng thương mại, triển khai thực công tác ñạo quản lý Nhà nước thương mại gắn với ngành ñể ñảm bảo công tác ñạo thực nội dung quản lý Nhà nước thương mại có hiệu - Sở Kế hoạch ðầu tư: cân ñối, bố trí kế hoạch ñầu tư; nghiên cứu ñề xuất vốn ñầu tư cho triển khai thực tốt nội dung quản lý Nhà nước thương mại ñịa bàn Thành phố - Sở Xây dựng Sở Kiến trúc: Trên sở Quy hoạch phát triển ngành thương mại Hà Nội, cần ñiều chỉnh, bổ sung Quy hoạch xây dựng Quy hoạch kiến trúc Thành phố, ñảm bảo bố trí không gian kiến trúc phù hợp theo tiêu chuẩn cho loại hình thương mại khu vực ñịa bàn Thành phố cho phù hợp - Sở Tài chính: phối hợp với Sở Kế hoạch ðầu tư Sở, ngành liên quan bố trí kinh phí cho triển khai thực tốt nội dung quản lý Nhà nước thương mại ñịa bàn Thành phố; Phối hợp chặt chẽ với Sở Thương mại quan có liên quan việc sử dụng công cụ tài chính, thuế ñể ổn ñịnh thị trường khuyến khích, hỗ trợ phát triển thương mại Thành phố Footer Page 163 of 132 Header Page 164 of 132 164 - Sở Giao thông công chính: Trên sở mạng lưới thương mại ñược quy hoạch, cần có kế hoạch triển khai ñiều chỉnh, bổ sung quy hoạch giao thông Thành phố, tạo thuận lợi cho phát triển mạng lưới thương mại cho lưu chuyển hàng hoá thị trường Phối hợp với Sở Công an cải tiến hoàn thiện quản lý giao thông ñể tạo thuận lợi cho hoạt ñộng thương mại khu vực, thuận lợi cho việc cung ứng, bốc dỡ nhập hàng vào mạng lưới thương mại ñịa bàn Thành phố - Sở Tài nguyên Môi trường: sở qui hoạch phát triển thương mại Hà Nội, ñiều chỉnh bổ sung kế hoạch sử dụng ñất Thành phố ñể ưu tiên dành ñất cho phát triển thương mại, xác ñịnh ñịa giới cho loại hình thương mại ñã ñược quy hoạch - Sở Khoa học - công nghệ: Phối hợp với Sở Thương mại quan khác ñể xây dựng thực sách hỗ trợ doanh nghiệp thương mại Thành phố áp dụng công nghệ kinh doanh quản lý ñại, áp dụng ISO 9001 - Sở Lao ñộng, thương binh Xã hội: Xây dựng ban hành sách ưu ñãi ñể thu hút lao ñộng có trình ñộ cao, nhân tài vào ngành thương mại, nhằm thực tốt nội dung quản lý Nhà nước thương mại ñịa bàn Thành phố - Sở Giáo dục ðào tạo: Phối hợp với Sở Thương mại xây dựng trung tâm ñào tạo cán quản lý nhân viên cho ngành thương mại cho doanh nghiệp thương mại ñịa bàn Thành phố - Sở Thông tin Truyền thông: Phối hợp với Sở Khoa học Công nghệ chủ trì hướng dẫn thực Chương trình Chính phủ ñiện tử, thương mại ñiện tử ñịa bàn; hỗ trợ doanh nghiệp thông tin công nghệ chuyển giao công nghệ Phối hợp với Sở Thương mại xây dựng vận hành Footer Page 164 of 132 Header Page 165 of 132 165 mạng thông tin ngành thương mại Thành phố - ðối với quan Phát - Truyền hình Thành phố: cần tăng cường nội dung thông tin quản lý Nhà nước thương mại; Tuyên truyền ñể nâng cao nhận thức vai trò quản lý Nhà nước ñối với thương mại cho cấp quản lý, doanh nghiệp toàn thể người dân ñịa bàn Thành phố; Tuyên truyền ñịnh hướng sách quản lý Nhà nước thương mại Thành phố - Các quận, huyện: Phối hợp liên ngành liên vùng nhằm triển khai thực tốt nội dung quản lý Nhà nước thương mại ñịa bàn ñơn vị ðảm bảo bố trí sử dụng cán có lực phù hợp trình ñộ chuyên nghiệp quản lý thương mại ñịa bàn - Các doanh nghiệp: Chủ ñộng tìm hiểu, nghiên cứu nội dung quản lý Nhà nước thương mại, sở ñó xây dựng chiến lược kinh doanh phù hợp với nội dung quản lý Nhà nước thương mại ñịa bàn Thành phố 3.5.2 Kiến nghị ñối với Chính phủ Tiếp tục ñẩy nhanh việc ñàm phán, ký kết Hiệp ñịnh tự thương mại song phương khu vực (FTA/RTA) ñể tận dụng lợi tự hoá thương mại, hạn chế rào cản thuế quan phi thuế quan ñối với hàng hoá, dịch vụ xuất vào thị trường Cần tiếp tục xây dựng, sửa ñổi, bổ sung, hoàn thiện hệ thống pháp luật kinh tế - thương mại nước cho sát hợp với ñịnh chế tổ chức thương mại giới, cam kết quốc tế bắt kịp với xu hướng vận ñộng thương mại quốc tế, hệ thống pháp luật ñất ñai, cạnh tranh, luật Doanh nghiệp, luật Thương mại cần có hướng dẫn cụ thể triển khai thực Footer Page 165 of 132 Header Page 166 of 132 166 Chính phủ cần ñạo quan nhà nước có liên quan ñiều tra, phân loại, ñánh giá khả cạnh tranh sản phẩm, ngành, loại dịch vụ, doanh nghiệp, ñịa phương ñể xây dựng kế hoạch, biện pháp thiết thực nhằm nâng cao khả cạnh tranh quốc gia, doanh nghiệp cho hàng hoá, dịch vụ Việt Nam Nhà nước cần ñầu tư nhiều cho công tác nghiên cứu, phân tích, ñánh giá khai thác lợi so sánh Việt Nam ñể tạo sở cho việc hoạch ñịnh chiến lược, sách ñịnh thích hợp tiến trình hội nhập Từ việc xác ñịnh ưu cạnh tranh lợi so sánh mặt hàng ñể xây dựng phương án ñầu tư, ñổi công nghệ vào mặt hàng theo thứ tự ưu tiên, kết ña dạng hoá nguồn hàng thị trường xuất ñể giảm thiểu thiệt hại thị trường giới biến ñộng Cần ñẩy mạnh hoạt ñộng xúc tiến thương mại cấp Chính phủ, quan ngoại giao thương vụ Việt Nam nước cần ñóng vai trò tích cực việc cung cấp thông tin pháp luật, thị trường, thị hiếu, yêu cầu chất lượng sản phẩm, ñiều kiện, tiêu chuẩn kỹ thuật sản phẩm nhập nước ñể giúp doanh nghiệp nước thu thập ñược ñầy ñủ thông tin, từ ñó xây dựng chiến lược thâm nhập thị trường Các quan ñại diện Việt Nam nước cần ñẩy mạnh hoạt ñộng phối hợp với doanh nghiệp, tổ chức dịch vụ quảng cáo, triển lãm hàng Việt Nam nước Chính phủ cần hỗ trợ mạnh ñể nâng cao lực mạng lưới xúc tiến thương mại, ñặc biệt lực cung cấp thông tin, marketing thông qua việc hướng dẫn tư vấn kỹ thuật nghiệp vụ, chuyên môn miễn phí, hỗ trợ ñào tạo nguồn nhân lực hỗ trợ cần thiết khác Tăng cường ñiều phối liên ngành Bộ Kế hoạch ðầu tư, Bộ Tài chính, Bộ Công an việc hợp lý hoá khâu tổ chức thực thủ tục ñăng ký kinh doanh cho doanh nghiệp theo nguyên tắc cửa, phối hợp liên thông quan, rút ngắn tối ña thời gian, giải nhanh gọn Footer Page 166 of 132 Header Page 167 of 132 167 công việc cho thương nhân ñể gia nhập thị trường Tăng cường ñiều phối liên ngành công tác tra, kiểm tra, giám sát việc thực thi pháp luật thương mại phạm vi nước Tiếp tục ñẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, tăng cường tản quyền, phân cấp, rà soát lại vấn ñề uỷ quyền, phân cấp quan cấp bộ, ngành trung ương cho cấp ñịa phương Bên cạnh ñó, giám sát yêu cầu bắt buộc nhân viên hành Nhà nước cấp phải tuân thủ quy trình hành minh bạch, công khai Kiến nghị ñối với Bộ chức QLNN thương mại - Bộ Công Thương: Cần ñạo sát hướng dẫn cụ thể nghiệp vụ chuyên môn, kỹ thuật cho Sở ñể thực tốt nội dung QLNN thương mại ñịa bàn Hà Nội, cụ thể: Chỉ ñạo hướng dẫn việc soạn thảo văn quy phạm pháp luật sách quản lý ñiều hành vĩ mô thương mại ñịa bàn Thành phố, hướng dẫn chuyên môn kỹ thuật cho việc xây dựng ñiều chỉnh chiến lược, quy hoạch, kế hoạch phát triển thương mại Thủ ñô Hà Nội; Hướng dẫn việc xây dựng ban hành tiêu chuẩn kỹ thuật cho loại hình thương mại Hà Nội chợ, siêu thị, ñại siêu thị, trung tâm thương mại, trung tâm mua sắm, trung tâm phân phối, sàn giao dịch… Cần giúp ñỡ hỗ trợ cho công tác XTTM, thông tin thị trường, ñào tạo nghiệp vụ chuyên môn, kỹ thuật cho cán quan chức QLNN thương mại ñịa bàn, ñồng thời hỗ trợ ñào tạo nguồn nhân lực thương mại Hà Nội ñể tăng cường lực QLNN lực chuyên môn thực nhiệm vụ thương mại bối cảnh xây dựng kinh tế thị trường ñại hội nhập kinh tế quốc tế Việt Nam Footer Page 167 of 132 Header Page 168 of 132 168 KẾT LUẬN Trong giai ñoạn nay, ñổi quản lý Nhà nước kinh tế nói chung với hoạt ñộng thương mại nói riêng tất yếu khách quan, ñảm bảo cho phát triển kinh tế - xã hội ñất nước Thực tốt chức quản lý Nhà nước thương mại tạo ñiều kiện ñể thương mại phát triển, thúc ñẩy sản xuất hàng hoá phát triển, tạo tăng trưởng kinh tế ngày cao, góp phần chuyển dịch cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hoá, ñại hoá Vai trò quản lý Nhà nước (QLNN) ñối với phát triển thương mại ñịa bàn Hà Nội thời gian qua ñược biểu cụ thể việc Thành phố Hà Nội ñã xây dựng tổ chức thực nhiều chế, sách nhằm hỗ trợ khuyến khích hình thành phát triển loại hình thương mại văn minh, ñại ñịa bàn Thành phố Tuy nhiên, phát triển thương mại Hà Nội thời gian qua thực chưa tương xứng với tiềm lợi Thủ ñô Hà Nội Trong nhiều nguyên nhân dẫn ñến hạn chế phát triển thương mại thủ ñô Hà Nội thời gian qua, có nguyên nhân quan trọng quản lý nhà nước thương mại nói chung, nội dung quản lý nhà nước thương mại nói riêng nhiều yếu bất cập Sự lạc hậu thiếu ñồng nội dung quản lý nhà nước thương mại ñã làm giảm hiệu lực quản lý nhà nước Một số nội dung quản lý theo mô hình cũ ñã cản trở phát triển thương mại Hà Nội Những vấn ñề phát sinh hoạt ñộng thương mại không ñược bổ sung kịp thời vào nội dung quản lý nhà nước Thành phố ñã dẫn tới buông lỏng lúng túng quan quản lý nhà nước thương mại Quản lý Nhà nước thương mại ñịa bàn Thành phố Hà Nội vấn ñề phức tạp, ñó cần phải nghiên cứu ñể tìm phương hướng hoàn Footer Page 168 of 132 Header Page 169 of 132 169 thiện công tác quản lý Nhà nước thương mại hàng hoá cho phù hợp với ñiều kiện Xuất phát từ yêu cầu khách quan ñó, Nghiên cứu sinh ñã chọn ñề tài “Hoàn thiện nội dung quản lý Nhà nước thương mại hàng hoá ñịa bàn Hà Nội ñến năm 2020” làm Luận án Tiến sĩ ðề tài ñạt ñược số kết sau: - ðã hệ thống hoá làm rõ sở lý luận quản lý Nhà nước lĩnh vực thương mại Hà Nội vai trò thương mại Hà Nội ñối với phát triển kinh tế Thành phố nói riêng nước nói chung - Nghiên cứu nội dung quản lý Nhà nước thương mại hàng hoá ñịa bàn Thành phố Hà Nội - Nghiên cứu kinh nghiệm quản lý Nhà nước thương mại số thành phố nước ñể rút kinh nghiệm cho trường hợp cụ thể Thành phố Hà Nội - Phân tích thực trạng thương mại Thành phố Hà Nội thời gian từ 2001 ñến - Phân tích tình hình thực nội dung quản lý Nhà nước thương mại hàng hoá ñịa bàn Thành phố Hà Nội, rút ñiểm tồn thực nội dung quản lý nhà nước thương mại ñịa bàn Hà Nội - ðề xuất phương hướng giải pháp hoàn thiện nội dung quản lý Nhà nước thương mại hàng hoá ñịa bàn Hà Nội tới năm 2020 - Kiến nghị với nhà nước số ñiều kiện ñể thực giải pháp hoàn thiện quản lý Nhà nước thương mại hàng hoá ñịa bàn Thành phố Hà Nội Những nghiên cứu ñạt ñược luận án hy vọng góp phần tăng Footer Page 169 of 132 Header Page 170 of 132 170 cường lực hiệu lực quản lý nhà nước thương mại ñịa bàn Hà Nội Trên sở ñó thúc ñẩy phát triển thương mại ñịa bàn Hà Nội, hướng tới thực mục tiêu Hà Nội phải hoàn thành nghiệp công nghiệp hoá ñại hoá vào năm 2015 DANH MỤC CÔNG TRÌNH CỦA TÁC GIẢ Nguyễn Mạnh Hoàng (2003), "Tăng cường xúc tiến thương mại - ñòn bẩy ñể mở rộng thị trường xuất Thủ ñô", Tạp chí Lý luận trị, (1), trang 27 - 29, 34 Nguyễn Mạnh Hoàng (2006), "Phát triển thị trường nội ñịa Hà Nội giai ñoạn 2006 - 2010", Tạp chí Kinh tế phát triển (ñặc san, tháng năm 2006), trang 99 - 102 Nguyễn Mạnh Hoàng (2007), "Thương mại Hà Nội tiến trình hội nhập", Tạp chí Khoa học thương mại, (17), trang 42 - 45 Nguyễn Mạnh Hoàng (2007), "Hoạt ñộng HNKTQT Thành phố Hà Nội: Một số kết bước ñầu kế hoạch năm 2007", Bản tin Hà Nội Hội nhập phát triển, (1), trang 20-24 Nguyễn Mạnh Hoàng (2008), "Một số giải pháp phát triển dịch vụ trình ñộ, chất lượng cao ñẩy mạnh xuất Thành phố Hà Nội năm 2008", Tạp chí Thương mại, (1+ 2), trang 26 - 27 Footer Page 170 of 132 Header Page 171 of 132 171 TÀI LIỆU THAM KHẢO A Tiếng Việt Vũ Tuấn Anh (1994), Vai trò Nhà nước phát triển kinh tế, NXB Khoa học xã hội, Hà Nội Bộ Thương mại (1994), Những quan ñiểm kiến nghị chế thị trường vai trò nhà nước quản lý kinh tế nước ta nay, Chương trình nghiên cứu khoa học cấp nhà nước mã số KX.03, ñề tài KX-03-04, Hà Nội Bộ Thương mại (1995), Báo cáo tổng hợp thương nhân hoạt ñộng thương mại công tác quản lý nhà nước thương mại, Hà Nội Bộ Thương mại (2003), ðẩy mạnh xuất khẩu, phát triển thị trường nội ñịa góp phần thực mục tiêu kinh tế xã hội năm 2003, Hà Nội Bộ Thương mại (2003), ðổi hoàn thiện quản lý Nhà nước thương mại thị trường nội ñịa nước ta thời kỳ ñến năm 2010, Hà Nội Bộ Thương mại (2004), Quản lý Nhà nước lưu thông hàng hoá thị trường nội ñịa, Hà Nội Bộ Thương mại (2004), Thương mại Việt Nam tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế, Hà Nội Bộ Thương mại (2006), Thương mại Việt Nam 20 năm ñổi mới, NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội Bộ Thương mại (2007), Báo cáo thương mại Việt Nam năm 2007, Hà Nội 10 Bộ Thương mại (2007), Quá trình ñổi chế, sách thương mại từ năm 1986 ñến nay, thành tựu học kinh nghiệm, Hà Nội 11 Bộ Thương mại (2007), Nội dung phương pháp quản lý Nhà nước ñối với hoạt ñộng thương nhân bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế, Hà Nội 12 Bộ Thương mại (2007), Báo cáo thương mại Việt Nam năm 2006, phương hướng phát triển năm 2007, Hà Nội Footer Page 171 of 132 Header Page 172 of 132 172 13 Mai Văn Bưu chủ biên (1997), Giáo trình quản lý nhà nước kinh tế, NXB Khoa học kỹ thuật, Hà Nội 14 Nông Phú Bình (2006), Thị trường vai trò quản lý nhà nước kinh tế thị trường, Học viện Hành quốc gia, Hà Nội 15 Ban Chấp hành ðảng Thành phố Hà Nội (1986), Văn kiện ðại hội ðại biểu lần thứ 10 ðảng Thành phố Hà Nội, Hà Nội 16 Ban Chấp hành ðảng Thành phố Hà Nội (1991), Văn kiện ðại hội ðại biểu lần thứ 11 ðảng Thành phố Hà Nội, Hà Nội 17 Ban Chấp hành ðảng Thành phố Hà Nội (1996), Văn kiện ðại hội ðại biểu lần thứ 12 ðảng Thành phố Hà Nội, Hà Nội 18 Ban Chấp hành ðảng Thành phố Hà Nội (2001), Văn kiện ðại hội ðại biểu lần thứ 13 ðảng Thành phố Hà Nội, Hà Nội 19 Ban Chấp hành ðảng Thành phố Hà Nội (2006), Văn kiện ðại hội ðại biểu lần thứ 14 ðảng Thành phố Hà Nội, Hà Nội 20 Cục Hải quan Hà Nội (2007), Báo cáo ngành Hải quan Hà Nội năm 2007, Hà Nội 21 Cục Thống kê Hà Nội (2002), Niên giám thống kê Hà Nội 2001, Hà Nội 22 Cục Thống kê Hà Nội (2003), Niên giám thống kê Hà Nội 2002, Hà Nội 23 Cục Thống kê Hà Nội (2004), Niên giám thống kê Hà Nội 2003, Hà Nội 24 Cục Thống kê Hà Nội (2005), Niên giám thống kê Hà Nội 2004, Hà Nội 25 Cục Thống kê Hà Nội (2006), Niên giám thống kê Hà Nội 2005, Hà Nội 26 Cục Thống kê Hà Nội (2007), Niên giám thống kê Hà Nội 2006, Hà Nội 27 Cục Thống kê Hà Nội (2008), Niên giám thống kê Hà Nội 2007, Hà Nội 28 Mai Ngọc Cường (1994), Lý luận thực tiễn thương mại quốc tế, NXB Thống kê, Hà Nội 29 Nguyễn Trí Dĩnh (1993), Vai trò nhà nước phát triển kinh tế nước ASEAN, NXB Thống kê, Hà Nội Footer Page 172 of 132 Header Page 173 of 132 173 30 ðặng ðình ðào - Hoàng ðức Thân (2004), Giáo trình kinh tế thương mại, NXB Thống kê 31 Nguyễn Duy Gia (1998), Một số vấn ñề Nhà nước quản lý vĩ mô kinh tế Việt Nam, NXB Chính trị quốc gia, Hà Nội 32 Vũ Văn Hoá, Quản lý Nhà nước phát triển thị trường thương mại nội ñịa ñiều kiện CNH, HðH hội nhập kinh tế quốc tế, Học viện Tài 33 Học viện hành quốc gia Hồ Chí Minh (2000), ðổi hoạt ñộng doanh nghiệp thương mại Nhà nước nước ta nay, NXB Lao ñộng, Hà Nội 34 Intimext (2005), Chiến lược phát triển hệ thống kinh doanh nội ñịa ñể trở thành Nhà Phân phối lớn Việt Nam, tham luận Hội thảo lưu thông hàng hoá nước - Bộ Thương mại 35 Luật Thương mại (2005), NXB Chính trị quốc gia, Hà Nội 36 Võ ðại Lược (1997), Việt Nam sách thương mại ñầu tư, NXB Khoa học xã hội, Hà Nội 37 Ngô Quang Minh chủ biên (2001), Kinh tế Nhà nước trình ñổi doanh nghiệp nhà nước, NXB Chính trị quốc gia, Hà Nội 38 Nguyễn Thị Nhiễu (2007), Nghiên cứu dịch vụ bán buôn bán lẻ số nước khả vận dụng vào Việt Nam, ðề tài cấp Bộ, Viện Nghiên cứu Thương mại - Bộ Công Thương, Hà Nội 39 Nguyễn Văn Oánh, Nguyễn Thanh Tuấn ñồng chủ biên ((2002), Bảo ñảm ñịnh hướng xã hội chủ nghĩa hoạt ñộng quản lý nhà nước ta nay, NXB Chính trị quốc gia, Hà Nội 40 Lương Xuân Quỳ chủ biên (1994), Cơ chế thị trường vai trò nhà nước kinh tế Việt nam, NXB Thống kê, Hà Nội Footer Page 173 of 132 Header Page 174 of 132 174 41 Sở Thương mại Hà Nội (2002), Báo cáo hoạt ñộng quản lý Nhà nước năm 2001, Hà Nội 42 Sở Thương mại Hà Nội (2003), Báo cáo hoạt ñộng quản lý Nhà nước năm 2002, Hà Nội 43 Sở Thương mại Hà Nội (2004), Báo cáo hoạt ñộng quản lý Nhà nước năm 2003, Hà Nội 44 Sở Thương mại Hà Nội (2005), Báo cáo hoạt ñộng quản lý Nhà nước năm 2004, Hà Nội 45 Sở Thương mại Hà Nội (2006), Báo cáo hoạt ñộng quản lý Nhà nước năm 2005, Hà Nội 46 Sở Thương mại Hà Nội (2007), Báo cáo hoạt ñộng quản lý Nhà nước năm 2006, Hà Nội 47 Sở Thương mại Hà Nội (2008), Báo cáo hoạt ñộng quản lý Nhà nước năm 2007, Hà Nội 48 Tổng cục Thống kê (1998), Quản lý Nhà nước thành phần kinh tế, NXB Thống kê, Hà Nội 49 Tổng cục Thống kê (2002), Niên giám Thống kê năm 2001, NXB Thống kê, Hà Nội 50 Tổng cục Thống kê (2003), Niên giám Thống kê năm 2002, NXB Thống kê, Hà Nội Error! Not a valid link.Error! Not a valid link.55 Tổng cục Thống kê (2008), Niên giám Thống kê năm 2007, NXB Thống kê, Hà Nội 56 Trần Thị Thanh Thuỷ (2003), Lý luận quản lý Nhà nước Thương mại ñiều tiết lưu thông hàng hoá thị trường, Luận văn thạc sĩ, Trường ðại học Thương mại Hà Nội 57 Nguyễn Hữu Tri (1996), Những vấn ñề quản lý Nhà nước XHCN nước ta, Trường cán Thương mại Trung ương, Hà Nội 58 UBND Thành phố Hà Nội (2006), Quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - Footer Page 174 of 132 Header Page 175 of 132 175 xã hội Thủ ñô Hà Nội giai ñoạn 2010 - 2020, tầm nhìn 2030, Hà Nội 59 UBND Thành phố Hà Nội (2006), Quy hoạch phát triển hệ thống cửa hàng xăng dầu ñịa bàn Thành phố Hà Nội ñến năm 2020 tầm nhìn 2030, Hà Nội 60 UBND Thành phố Hà Nội (2007), Quy hoạch tổng thể phát triển thương mại Thành phố Hà Nội ñến năm 2020 tầm nhìn 2030, Hà Nội 61 Phan Tố Uyên (2006), Những hội thách thức ñối với thương mại Hà Nội trình hội nhập kinh tế quốc tế, ðề tài cấp sở, ðại học Kinh tế Quốc dân, Hà Nội 62 Lê Danh Vĩnh (2006), 20 năm ñổi chế sách thương mại Việt Nam - thành tựu bào học kinh nghiệm, NXB Thống kê, Hà Nội 63 Hoàng Thọ Xuân (2005), Phương hướng nhiệm vụ tổ chức thị trường, củng cố phát triển doanh nghiệp phân phối nước, góp phần bình ổn thị trường giá chủ ñộng nâng cao lực cạnh tranh hợp tác trình hội nhập kinh tế quốc tế mở cửa thị trường nội ñịa, Tham luận Hội thảo lưu thông hàng hoá nước - Bộ Thương mại 64 Viện kinh tế kỹ thuật thương mại (1994), Quản lý nhà nước ñiều kiện bãi bỏ chế ñộ Bộ chủ quản doanh nghiệp nhà nước, ðề tài mã số : 94-78-016, Hà Nội 65 Viện nghiên cứu kinh tế, Bộ KH & ðT (2001 2005), Kinh tế dự báo từ 1995 ñến 2000 Kinh tế Việt Nam năm từ 2000-2005 - NXB Khoa học - kỹ thuật B Tiếng Anh 66 ESCAP (2001), National Training Workshop on Export promotion, Hanoi 67 Francis Kwong (2002), A retail-Led Distribution Model, China Footer Page 175 of 132 Header Page 176 of 132 176 Resources Enterprise Ltd, China 68 Gavin Sinclair, Anath Lyer, Jane Anderson (1998), The suppermarket Supply Chain In Shanghai, China 69 ITC (1993), Exports from Small and medium sized Enterprises in developing Countries, Geneva 70 ITC (2000), The SME and information Technology, Geneva 71 Lin & Fung Research Centre (2003), The Issue of Slotting fee in China’s Suppermarket Chains, China 72 Market Research Centre (2001), China Super Store Market, China 73 Melvin Morgenstein & Harriet Strongin (1987) Modern Retailing Management Principales and Practices Prentice-Hall, Inc New Jersey 74 Philips Kotler (1961), Fundamental marketing, 2th Edition 75 Paul Newbold (1995), Statistics for Business & Economics, Fourth Edition, Prentice-Hall International, Inc 76 Sanjaya Lall and Rajneesh Narula, (2004), “FDI and its Role in Economic Development: Do We need a new Agenda?”, European Journal of Development Research, Vol 16 77 UNCTAD (1999), World Investment Report, NewYork and Geneva 78 Wang Zhenru (2005), Wal - Mart in China, Beijing Footer Page 176 of 132 ... hoàn thiện nội dung quản lý Nhà nước thương mại hàng hoá ñịa bàn Hà Nội ñến năm 2020 134 3.4 Giải pháp hoàn thiện nội dung quản lý Nhà nước thương mại hàng hoá ñịa bàn Hà Nội ñến năm 2020. .. thực nội dung quản lý Nhà nước thương mại hàng hoá ñịa bàn Hà Nội 111 CHƯƠNG 3: PHƯƠNG HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN NỘI DUNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ THƯƠNG MẠI HÀNG HOÁ TRÊN ðỊA BÀN HÀ NỘI... LÝ LUẬN NỘI DUNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ THƯƠNG MẠI HÀNG HOÁ TRÊN ðỊA BÀN TỈNH, THÀNH PHỐ 17 1.1 Nội dung quản lý Nhà nước thương mại hàng hoá ñịa bàn tỉnh, thành phố 17 1.2 Vai trò ñặc ñiểm thương