VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI NGUYỄN TẤN LINH THI HÀNH HÌNH PHẠT BỔ SUNG TỪ THỰC TIỄN TỈNH BÌNH DƯƠNG LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC HÀ NỘI - 2017 VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI NGUYỄN TẤN LINH THI HÀNH HÌNH PHẠT BỔ SUNG TỪ THỰC TIỄN TỈNH BÌNH DƯƠNG Chuyên ngành: Luật hình Tố tụng hình Mã số: 60.38.01.04 LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC TS NGUYỄN VĂN HIỂN HÀ NỘI – 2017 MỤC LỤC MỞ ĐẦU Chương 1: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ PHÁP LUẬT VỀ THI HÀNH HÌNH PHẠT BỔ SUNG 1.1 Khái niệm, chất, đặc điểm hoạt động thi hành án 1.2 Khái niệm, đặc điểm thi hành hình phạt bổ sung 10 1.3 Thi hành hình phạt bổ sung theo pháp luật Việt Nam 19 Chương 2: THỰC TIỄN THI HÀNH MỘT SỐ HÌNH PHẠT BỔ SUNG TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH BÌNH DƯƠNG 30 2.1 Thực trạng thi hành những kết đạt được thi hành án phạt tiền bổ sung, tịch thu tài sản giai đoạn năm 2011 đến năm 2015 31 2.2 Thực trạng thi hành kết đạt được thi hành án phạt cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề làm công việc định cấm cư trú 36 2.3 Những hạn chế bất cập công tác thi hành án phạt bổ sung 38 2.4 Nguyên nhân hạn chế bất cập công tác thi hành số hình phạt bổ sung nêu 51 Chương 3: CÁC GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ THI HÀNH MỘT SỐ HÌNH PHẠT BỔ SUNG TẠI TỈNH BÌNH DƯƠNG TRONG THỜI GIAN TỚI 57 3.1 Giải pháp hoàn thiện pháp luật hoạt động thi hành hình phạt tiền bổ sung, tịch thu tài sản 57 3.2 Tăng cường chế quản lý quyền sở hữu tài sản công dân 62 3.3 Các giải pháp nâng cao nhận thức phổ biến, giáo dục pháp luật thi hành hình phạt bổ sung 63 3.4 Giải pháp nâng cao lực, trình độ chuyên môn nghiệp vụ, ý thức pháp luật đội ngũ Thẩm phán, Hội thẩm nhân dân 64 3.5 Các giải pháp sở vật chất, tổ chức, cán thi hành án 66 3.6 Giải pháp tăng cường công tác kiểm tra, kiểm sát hoạt động thi hành án 68 3.7 Một số giải pháp khác thi hành án 68 KẾT LUẬN 74 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 76 PHỤ LỤC DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT - BLHS : Bộ luật hình sự - BLTTHS : Bộ luật tố tụng hình sự - BLTTDS : Bộ luật tố tụng dân sự - HPBS : Hình phạt bổ sung - HPC : Hình phạt - TAND : Tòa án nhân dân - THADS : Thi hành án dân sự - THAHS : Thi hành án hình sự - VKSND : Viện kiểm sát nhân dân DANH MỤC CÁC BẢNG SỐ LIỆU THỐNG KÊ Bảng 2.1: Số liệu thụ lý, thi hành án thu cho ngân sách nhà nước quan Thi hành án dân sự tỉnh Bình Dương từ năm 2011 đến 2015 Bảng 2.2: Thống kê thi hành án phạt tiền bổ sung tịch thu tài sản có quyết định thi hành án đến trước ngày 01/10/2015 địa bàn tỉnh Bình Dương Bảng 2.3: Biểu thống kê phân tích lý trường hợp thi hành án khoản phạt tiền bổ sung tịch thu tài sản tính đến thời điểm trước ngày 01/10/2015 Bảng 2.4: Biểu thống kê phân tích lý trường hợp thi hành án khoản phạt tiền bổ sung tịch thu tài sản tính đến thời điểm ngày 01/10/2015 MỞ ĐẦU Tính cấp thiết đề tài Thi hành án Tòa án nói chung thi hành hình phạt bổ sung án hình sự nói riêng có ý nghĩa hết sức quan trọng hoạt động áp dụng pháp luật - hoạt động cụ thể thực pháp luật, khâu cuối hoạt động áp dụng pháp luật Nếu không thực hiệu quả, nghiêm túc án được Tòa án phán quyết, tất hoạt động tố tụng trước trở nên vô hiệu thực tế, làm giảm sút lòng tin quần chúng nhân dân Tòa án, quyền, tác nhân gây ổn định xã hội Trong kinh tế thị trường nay, bên cạnh những thành tựu đạt được mặt trái kinh tế thị trường bộc lộ nhiều vấn đề tiêu cực, với mục tiêu lợi nhuận chính, khó tránh khỏi mâu thuẩn gay gắt, ganh đua quyết liệt thương trường dẫn đến không người lấy mục đích lợi nhuận, tiền bạc làm mục đích cao nhất, đời mà bất chấp đạo lý, pháp lý Họ sẵn sàng phạm tội để có tiền bạc, sẵn sàng đánh đổi hàng chục năm tù để trốn tránh việc thi hành hình phạt bổ sung thực tế Chính vậy, việc tổ chức thực thi hình phạt bổ sung án hình sự có ý nghĩa hết sức quan trọng phòng ngừa, ngăn chặn tội phạm, vấn đề nhạy cảm, góp phần giữ vững ổn định trị - xã hội, tăng cường hiệu lực, hiệu máy Nhà nước Trong những năm gần công tác thi hành án hình sự công tác thi hành án dân sự thi hành hình bổ sung án hình sự ngày được Đảng, Nhà nước chú trọng, quan tâm Từ việc xây dựng Luật Thi hành án hình sự Luật Thi hành án dân sự đến việc tăng cường phát triển đội ngũ cán thi hành án số lượng chất lượng nhằm nâng cao hiệu công tác tổ chức thi hành án, quyết định Tòa án có hiệu lực pháp luật Tuy nhiên, thực tiễn thi hành hình phạt bổ sung án hình sự tồn những bất cập cần được tiếp tục nghiên cứu để khắc phục đề xuất những giải pháp nhằm nâng cao hiệu công tác thi hành án nói chung công tác thi hành hình phạt bổ sung án hình sự nói riêng Từ những lý trên, tác giả lựa chọn đề tài “Thi hành hình phạt bổ sung từ thực tiễn tỉnh Bình Dương” làm luận văn thạc sỹ Tình hình nghiên cứu đề tài Hình phạt tội phạm hai đối tượng nghiên cứu Khoa học luật hình sự được nhiều nhà nghiên cứu lý luận hình sự, tội phạm học quan bảo vệ pháp luật quan tâm nghiên cứu nhiều khía cạnh Vấn đề có liên quan thi hành án có nhiều viết được đăng tạp chí Dân chủ pháp luật, thi hành hình phạt bổ sung án hình sự chưa được bàn luận nhiều Một số viết được đăng tải tạp chí như: - Trần Quốc Toản, “Về hình phạt tiền luật số nước”, Tạp chí nhà nước pháp luật số 07/2002, - TS Trương Quang Vinh, “Hình phạt tiền Bộ luật hình năm 1999”, Tạp chí Luật học số 4/2002, - Nguyễn Hoàng Lâm, “Một số vấn đề lý luận hình phạt tiền”, Tạp chí Toà án số 16/2009, - Lê Thị Kim Dung, “Vướng mắc xử lý tài sản tịch thu sung công quỹ nhà nước thi hành án dân sự”, - Tạp chí nghề luật, “Toà án hay quan thi hành án có thẩm quyền định thi hành định phạt tiền án hình sự”, Học viện Tư pháp 1/2007, - Công trình nghiên cứu có liên quan: Luận văn thạc sĩ Phan Thành Bút - “Giải quyết vấn đề dân sự tố tụng hình sự” Tuy nhiên, địa bàn tỉnh Bình Dương chưa có viết, công trình khoa học nghiên cứu vấn đề thực tiễn thi hành HPBS quan Thi hành án tỉnh Bình Dương Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu Mục đích nghiên cứu luận văn làm sáng tỏ những vấn đề lý luận quy định pháp luật thi hành hình phạt bổ sung, đánh giá thực trạng công tác thi hành số hình phạt bổ sung địa bàn tỉnh Bình Dương (hình phạt tiền bổ sung; tịch thu tài sản; cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề làm công việc định cấm cư trú), nguyên nhân dẫn đến hạn chế tồn công tác Trên sở đưa số đề xuất giải pháp nhằm phát huy có hiệu công tác thi hành số hình phạt bổ sung ở tỉnh Bình Dương Để đạt được mục đích trên, luận văn đặt giải quyết nhiệm vụ sau: + Nghiên cứu, làm rõ vấn đề lý luận hình phạt bổ sung, thi hành hình phạt bổ sung; + Phân tích đánh giá đầy đủ thực trạng quy định pháp luật hình sự hình phạt bổ sung thực tiễn thi hành số hình phạt bổ sung địa bàn tỉnh Bình Dương những năm gần đây, những mặt tích cực hạn chế, thiếu sót nguyên nhân + Đưa những giải pháp áp dụng đúng hình phạt bổ sung thực tế giải pháp nâng cao hiệu thi hành hình phạt bổ sung thời gian tới Đối tượng phạm vi nghiên cứu - Đối tượng nghiên cứu: Luận văn nghiên cứu vấn đề thi hành HPBS theo pháp luật tố tụng hình sự Việt Nam lý luận thực tiễn áp dụng, kết thi hành - Phạm vi nghiên cứu: Luận văn nghiên cứu tình hình áp dụng thực tiễn tổ chức thi hành số HPBS địa bàn tỉnh Bình Dương giai đoạn từ năm 2011 đến năm 2015 Tuy nhiên, thực tiễn thi hành án hình sự tỉnh Bình Dương giai đoạn từ năm 2011 đến năm 2015 cho thấy hình phạt bổ sung khác: Tước số quyền công dân; Quản chế trục xuất… thực tế Tòa án nhân dân hai cấp tỉnh Bình Dương áp dụng Do vậy, để đánh giá được thực trạng thi hành hình phạt bổ sung khó không đủ mẫu để đánh giá xác Mặt khác dung lượng luận văn thạc sĩ luật học đánh giá hết thực tiễn thi hành hình phạt bổ sung Vì vậy, phạm vi luận văn thạc sĩ, học viên xin tập trung phân tích, đánh giá sâu thực trạng thi hành hình phạt bổ sung hình phạt tiền; tịch thu tài sản; cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề làm công việc định cấm cư trú Phương pháp luận phương pháp nghiên cứu - Phương pháp luận: Cơ sở phương pháp luận luận văn quan điểm chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, sách Đảng, Nhà nước lĩnh vực pháp luật hình sự; pháp luật dân sự, những thành tựu khoa học, triết học, xã hội học, luật học, học thuyết trị pháp luật… - Phương pháp nghiên cứu: Trên sở phương pháp luận chủ nghĩa vật biện chứng chủ nghĩa vật lịch sử, luận văn sử dụng phương pháp nghiên cứu cụ thể như: phương pháp phân tích, tổng hợp, so sánh, thống kê, điều tra, xã hội học… Ngoài ra, trình nghiên cứu, tác giả tham khảo ý kiến chuyên gia, tạp chí phương pháp nghiên cứu án hồ sơ thi hành án Ý nghĩa lý luận thực tiễn luận văn Đây công trình ở cấp độ luận văn thạc sĩ nghiên cứu đầy đủ, toàn diện thi hành số HPBS từ thực tiễn địa bàn tỉnh Bình Dương Những kết nghiên cứu luận văn có ý nghĩa khoa học thực tiễn quan trọng sau: - Ý nghĩa khoa học: Kết nghiên cứu luận văn góp phần hoàn thiện lý luận khoa học thi hành số HPBS án, quyết định hình sự - Ý nghĩa thực tiễn: Kết đề tài được vận dụng thực tiễn xét xử; áp dụng thi hành số HPBS Tòa án, quan Thi hành án cấp địa bàn tỉnh Bình Dương Giúp cho quan tiến hành tố tụng Thi hành án có nhìn toàn diện, nhận thấy được vị trí, vai trò HPBS những hạn chế, thiếu sót trình áp dụng, tổ chức thi hành để khắc phục thời gian tới Đây đề tài nghiên cứu cách toàn diện thực tiễn thi hành số HPBS, luận văn sở cho quan Nhà nước có thẩm quyền tham khảo việc sửa đổi, bổ sung BLTTHS, Luật THAHS Luật THADS thời gian tới, dùng làm tài liệu tham khảo việc nghiên cứu, học tập sở nghiên cứu đào tạo chuyên ngành luật ở nước ta Cơ cấu luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận danh mục tài liệu tham khảo, nội dung luận văn gồm chương: Chương 1: Những vấn đề lý luận pháp luật thi hành hình phạt bổ sung Chương 2: Thực tiễn thi hành số hình phạt bổ sung địa bàn tỉnh Bình Dương những năm gần Chương 3: Các giải pháp nâng cao hiệu thi hành số hình phạt bổ sung địa bàn tỉnh Bình Dương thời gian tới tờ biên kê biên cho quan Thi hành án dẫn đến quan Thi hành án nhiều công sức để xác minh lại điều kiện thi hành án để áp dụng biện pháp tiếp theo Vì vậy, quan tố tụng nên có sự quan tâm đúng mức phần trách nhiệm dân sự trình tiến hành điều tra vụ án Trong trình điều tra nên áp dụng biện pháp kê biên tài sản người phạm tội để tránh việc tẩu tán tài sản Trong trình kê biên tài sản để đảm bảo thi hành án cần thực kịp thời, chặc chẽ đảm bảo tính khả thi biên kê biên, mà tài sản nhà ở quyền sử dụng đất Đồng thời chuyển giao án nên kèm theo biên kê biên đúng theo những quy định Bộ luật Tố tụng hình sự pháp luật Thi hành án dân sự Trong nhiều án hình sự việc bị cáo phải chịu hình phạt luật quy định phải thực nghĩa vụ trách nhiệm dân sự Trách nhiệm dân sự như: nộp khoản tiền bồi thường cho người bị hại hay bị thu hồi tiền nộp vào ngân sách nhà nước khoản thường khó thực hiện, chậm thu hồi tiền tài sản cho Nhà nước, tổ chức công dân Vì thực tế, công tác thi hành án được xã hội quan tâm ngày nhiều, nhiên phận không nhỏ người dân ở số địa phương quan niệm chấp hành hình phạt tù hoàn thành nghĩa vụ theo án Do đó, cần tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật thi hành án xã hội mà người chấp hành hình phạt tù trại giam Để thực cách toàn diện, triệt để án có hiệu lực, làm cho việc thu hồi tài sản cho ngân sách nhà nước đạt hiệu hơn, thời gian tới quan Thi hành án dân sự Trại giam nơi người chấp hành án phạt tù cần nâng cao tinh thần trách nhiệm việc phối hợp tổ chức thi hành án theo quy định Thông tư liên tịch số 07/2013/TTLT/BTP-BCA-BTC ngày 06/02/2013 Bộ Tư pháp, Bộ Công an Bộ Tài Cùng với đó, quan Thi hành án Trại giam cần chủ động phối hợp để tuyên truyền, vận động, giải thích cho người phải thi hành án phạm nhân thân nhân họ tự nguyện thi hành nghĩa vụ án, quyết định có hiệu lực pháp luật Tòa án 69 Về giải pháp nhằm giảm lượng án tồn đọng: Thi hành án hoạt động quan trọng nhằm thực hóa kết trình tố tụng giải quyết tranh chấp thực tiễn Do đó, tổ chức thi hành dứt điểm án, quyết định có ý nghĩa quan trọng đời sống xã hội, góp phần đảm bảo an ninh trị, trật tự, an toàn xã hội Trong những năm qua, từ Luật Thi hành án dân sự được ban hành, công tác thi hành án dân sự có những chuyển biến tích cực, kết thi hành án năm sau cao năm trước Đặc biệt, ba năm gần đây, số lượng việc phát sinh hàng năm không ngừng tăng lên, sự quan tâm Đảng, Nhà nước, sự đạo sát lãnh đạo Bộ Tư pháp sự cố gắng, nỗ lực phấn đấu thực nhiệm vụ toàn thể chấp hành viên, thẩm tra viên, cán bộ, công chức làm công tác thi hành án dân sự, kết thi hành xong việc, tiền nói chung, số việc, tiền thu cho ngân sách nhà nước nói riêng so với số việc, số tiền có điều kiện thi hành hàng năm vượt tiêu giao Năm 2011 kết việc đạt 84,86%, tiền đạt 74,54%; năm 2012 kết việc đạt 86,83%, tiền đạt 78,92%; năm 2013 kết việc đạt 81,53%, tiền đạt 66,93%; năm 2014 kết việc đạt 85,37%, tiền đạt 73,77%; năm 2015 kết việc đạt 85,82%, tiền đạt 79,87%; năm 2016 kết việc đạt 75,93%, tiền đạt 30,95%) [15] Tuy nhiên, thực tế được Đảng, Nhà nước quan tâm, quan Thi hành án dân sự tích cực tổ chức thi hành án, quyết định kết thực tế việc thi hành án chưa đáp ứng được mong muốn xã hội, số lượng án chưa được thi hành hàng năm chiếm tỷ lệ lớn số phải thi hành chưa được thi hành dứt điểm Theo báo cáo quan Thi hành án dân sự địa phương, toàn quốc 290.788 việc với 104.520.864.080 đồng chưa tổ chức thi hành xong (bao gồm việc thi hành cho công dân, quan, tổ chức thu cho ngân sách nhà nước) Để xử lý những khoản thu cho ngân sách nhà nước nói chung thu tiền phạt bổ sung, tịch thu tài sản nói riêng thi hành được nêu trên, thời gian qua Nhà nước ban hành nhiều văn pháp luật như: Pháp lệnh Thi hành án dân sự năm 2004, Luật thi hành án dân sự năm 2008 (được sửa đổ bổ sung năm 2014), Nghị định số 62/2015/NĐ-CP 18/7/2015 Chính phủ việc hướng dẫn thi hành Luật Thi hành án dân sự nhiều văn pháp luật có liên quan đến thi hành án dân sự khác quy định chế giải quyết việc thi hành án cho ngân sách nhà nước tồn đọng Bên cạnh đó, Thủ tướng Chính phủ ban hành 70 thị đạo tăng cường hiệu công tác thi hành án dân sự (Chỉ thị số 20/2001/CT-TTg ngày 11/9/2001 Thủ tướng Chính phủ tăng cường nâng cao hiệu công tác thi hành án dân sự, Chỉ thị số 21/2008/CT-TTg ngày 01/7/2008 Thủ tướng Chính phủ tiếp tục tăng cường nâng cao hiệu công tác thi hành án dân sự), có những giải pháp mang tính đột phá góp phần giải quyết việc thi hành án dân sự tồn đọng giao cho Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn thu khoản phải thi hành cho ngân sách nhà nước không 500.000 đồng, thí điểm chuyển trại giam thu khoản phải thi hành người phải thi hành án chấp hành hình phạt tù Những văn tạo sở pháp lý cho việc thi hành án thu cho ngân sách nhà nước tồn đọng đạt những hiệu định Trên sở đó, nhiều án, quyết định có hiệu lực Toà án án (quyết định dân sự án hình sự; án dân sự, hành chính, lao động, kinh tế ), đặc biệt số án, quyết định tồn đọng lâu năm vướng mắc chế xử lý, được quan Thi hành án dân sự giải quyết xong; nhiều việc tồn đọng lâu năm thuộc diện thu cho ngân sách nhà nước người phải thi hành án điều kiện thi hành án được giảm, miễn thi hành, góp phần làm giảm đáng kể số lượng lớn việc thi hành án tồn đọng Tuy nhiên, thực tiễn hoạt động thi hành án phạt tiền bổ sung, tịch thu tài sản cho thấy quy định pháp luật hành miễn, giảm thi hành án đình thi hành án chưa giải quyết được khó khăn, vướng mắc thực tiễn dẫn đến tình trạng có số lượng lớn việc thi hành khoản thu cho ngân sách nhà nước tổ chức thi hành được Đối với số việc này, thi hành được, theo quy định pháp luật thi hành án hành, quan Thi hành án dân sự phải tổ chức xác minh, theo dõi nhiều năm gây lãng phí lớn thời gian kinh phí Theo tính toán sơ địa phương, chi phí cho việc theo dõi, xác minh số lượng án tồn bình quân năm Nhà nước hàng chục tỷ đồng cho công tác xác minh điều kiện thi hành án người phải thi hành án 71 Ngoài ra, qua khảo sát thực tiễn số địa phương tỉnh cho thấy những ngày cán Tư pháp, Công an xã tham gia xác minh địa người phải thi hành án với Chấp hành viên, vắng mặt trụ sở, không giải quyết được công việc dân, gây lãng phí thời gian lại họ mà không giải quyết được công việc nên gây bức xúc cho người dân Do đó, đòi hỏi phải có biện pháp để giải quyết dứt điểm số việc thi hành khoản thu cho ngân sách nhà nước thi hành được nhằm giảm chi phí không cần thiết cho việc xác minh, theo dõi điều kiện thi hành án người phải thi hành án, những việc thi hành được, tạo điều kiện cho quan Thi hành án dân sự tập trung nhân lực, vật lực để thi hành những việc phát sinh không ngừng tăng lên hàng năm Đồng thời, giảm bớt sự bức xúc dư luận công tác thi hành án dân sự Để giải quyết tình trạng này, qua phân tích thực trạng trình xử lý việc thi hành khoản thu cho ngân sách nhà nước thi hành được cho thấy nguyên nhân dẫn đến việc thi hành khoản thu cho ngân sách nhà nước thi hành được chủ yếu xuất phát từ yếu tố khách quan Đồng thời quan chức áp dụng biện pháp cần thiết để giải quyết vướng mắc mặt chế, nên kết Do đó, để giải quyết tình trạng này, đòi hỏi phải có chế mạnh để xử lý – chế miễn thi hành khoản thu cho ngân sách nhà nước thi hành được Cơ chế vượt khỏi phạm vi điều chỉnh pháp luật thi hành án dân sự hành, nên Quốc hội cần ban hành Nghị quyết việc miễn thi hành những khoản thu cho ngân sách nhà nước thi hành được Kết luận chương Để công tác thi hành án dân sự địa bàn tỉnh Bình Dương ngày được thực nghiêm chỉnh, đúng pháp luật có hiệu hơn, sở nghiên cứu lý luận thực tiễn, có tham khảo kinh nghiệm số tỉnh làm tốt công tác này, tác giả đề xuất số giải pháp Trong đó, giải pháp hoàn thiện pháp luật thi hành hình phạt tiền bổ sung tịch thu tài sản, quy 72 định pháp luật liên quan đến thi hành án hình phạt bổ sung, giải pháp nâng cao nhận thức phổ biến, giáo dục pháp luật tạo điều kiện sở, vật chất, tổ chức cán ngành thi hành án Hy vọng với nhóm giải pháp khắc phục được những hạn chế, tồn công tác thi hành án thu cho ngân sách nhà nước nói chung phần thi hành án phạt tiền bổ sung, tịch thu tài sản nói riêng địa bàn tỉnh Bình Dương địa phương phạm vị nước 73 KẾT LUẬN “Thi hành hình phạt bổ sung từ thực tiễn tỉnh Bình Dương” phần công tác thi hành án nói chung, việc thi hành hình phạt có ý nghĩa thực tiễn sâu sắc làm cho phán quyết Tòa án được thi hành thực tế nhằm đảm bảo tính nghiêm minh pháp luật công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm Thực tiễn hoạt động thi hành hình phạt bổ sung gặp phải những khó khăn, vướng mắc làm ảnh hưởng không nhỏ đến hiệu công tác thi hành án Điều xuất phát từ nhiều nguyên nhân như: quy định pháp luật chưa hoàn thiện, công tác phối hợp hạn chế, ý thức pháp luật công dân chưa cao, nguồn lực người, vật chất có liên quan đến hoạt động thi hành án chưa đáp ứng được yều cầu Nhận thấy được những khó khăn, vướng mắc lĩnh vực thi hành án phạt bổ sung, tác giả tìm hiểu vào nghiên cứu những nguyên nhân, điều kiện thuận lợi, khó khăn công tác Từ kết nghiên cứu cho phép tác giả đến số kết luận đây: Một là, thi hành án hoạt động hành – tư pháp thi hành hình phạt bổ sung hành vi hợp pháp chủ thể thực trách nhiệm, quyền nghĩa vụ theo quy định pháp luật, đảm bảo cho án, quyết định Tòa án được thực thực tế Mục đích mà chủ thể hướng tới không nhằm trừng trị người phạm tội mà giáo dục họ ý thức tuân theo pháp luật ngăn ngừa phạm tội Hai là, thực tiễn thi hành hình phạt bổ sung địa bàn tỉnh Bình Dương, cho thấy kết hoạt động thi hành hai loại hình phạt chưa đạt hiệu cao Nguyên nhân chủ yếu quy định pháp luật chưa đầy đủ, cụ thể điều kiên vật chất, tổ chức máy cán làm công tác thi hành án chưa đáp ứng yêu cầu; sách đãi ngộ cán làm công tác thi hành án chưa thõa đáng; cấp ủy Đảng quyền địa phương chưa quan tâm đúng mức công tác này; công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật hạn chế; chủ thể thi hành hình phạt tiền bổ sung, tịch thu tài sản, phạt cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề làm công việc 74 định cấm cư trú chưa phát huy tốt vai trò, trách nhiệm Do đó, cần phải nghiên cứu đề xuất giải pháp nâng cao hiệu thi hành hình phạt bổ sung ở tỉnh Bình Dương Ba là, để nâng cao hiệu thi hành hình phạt tiền bổ sung, tịch thu tài sản, phạt cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề làm công việc định cấm cư trú không nghiên cứu sửa đổi, bổ sung quy định pháp luật có liên quan hoạt động thi hành mà phải tăng cường công tác phổ biến, giáo dục pháp luật nói chung pháp luật thi hành án nói riêng; phát huy vai trò, trách nhiệm chủ thể thi hành phạt tiền bổ sung, tịch thu tài sản, phạt cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề làm công việc định cấm cư trú; đáp ứng đầy đủ sở vật chất, tổ chức, cán Do thời gian nghiên cứu có hạn, phạm vi nghiên cứu, khảo sát lấy trọng tâm chủ yếu địa bàn tỉnh Bình Dương, nên trình thực khó tránh khỏi những mặt hạn chế, thiếu sót, tác giả mong được sự tiếp tục dẫn góp ý quý thầy cô bạn bè để khắc phục những hạn chế mà tác giả chưa nhận thấy được Cuối cùng, thông qua luận văn tác giả không biết nói lời cảm ơn sâu sắc, chân thành sự tận tình hỗ trợ giúp đỡ đồng nghiệp, bạn bè, nhà trường, đơn vị tài liệu nghiên cứu, trao đổi những kinh nghiệm quý báu, số liệu thống kê sự hỗ trợ vô to lớn Thầy giáo trực tiếp hướng dẫn theo sát suốt trình thực luận văn này./ 75 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO Bộ Chính trị (2002), Nghị số 02-NQ/TW ngày 02 tháng 01 năm 2002 số nhiệm vụ trọng tâm công tác tư pháp thời gian tới Bộ Chính trị (2005), Nghị số 48-NQ/TW ngày 24 tháng năm 2005 chiến lược xây dựng hoàn thiện hệ thống pháp luật Việt Nam đến năm 2010, định hướng đến năm 2020 Bộ Chính trị (2005), Nghị số 49-NQ/TW ngày 02 tháng năm 2005 chiến lược cải cách Tư pháp đến năm 2020 Bộ Tư pháp, Bộ Công an (2012), Thông tư liên tịch số 03/2012/TTLT- BTPBCA ngày 30/3/2012 quy định cụ thể việc phối hợp bảo vệ cưỡng chế thi hành án dân Bộ Tư pháp, Bộ Tài chính, Toà án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao (2015), Thông tư liên tịch số 12/2015/TTLT- BTP- BTC- TANDTCVKSNDTC ngày 15/9/2015 hướng dẫn việc miễn, giảm nghĩa vụ thi hành án khoản thu nộp ngân sách nhà nước Bộ Tư pháp, Toà án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao (2010), Thông tư liên tịch số 14/2010/TTLT- BTP- TANDTC- VKSNDTC ngày 26/7/2010 việc hướng dẫn số vấn đề thủ tục thi hành án dân phối hợp liên ngành thi hành án dân Bộ Tư pháp, Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao (2016), Thông tư liên tịch số 11/2016/TTLT- BTP- TANDTC- VKSNDTC ngày 01/8/2016 việc hướng dẫn số vấn đề thủ tục thi hành án dân phối hợp liên ngành thi hành án dân Bộ Tư pháp (2011), Thông tư số 22/2011/TT-BTP ngày 02 tháng 12 năm 2011 việc hướng dẫn thực số thủ tục quản lý hành thi hành án dân Bộ Tư pháp (2012), Báo cáo tổng kết Bộ luật tố tụng hình năm 2003, Hà Nội 76 10 Chính phủ (2001), Nghị định số 53/2001/NĐ-CP ngày 23/8/2001 hướng dẫn thi hành hình phạt cấm cư trú quản chế 11 Chính phủ (2001), Nghị định số 54/2001/NĐ-CP ngày 23/8/2001 hướng dẫn thi hành hình phạt trục xuất 12 Chính phủ (2002), Nghị định số 18/2002/NĐ-CP ngày 18/02/2002 quy định việc quản lý kho vật chứng 13 Chính phủ (2009), Nghị định số 58/2009/NĐ-CP ngày 13/7/2009 quy định chi tiết hướng dẫn thi hành số điều Luật thi hành án dân thủ tục thi hành án dân 14 Chính phủ (2015), Nghị định số 62/2015/NĐ-CP ngày 18/7/2015 quy định chi tiết hướng dẫn thi hành số điều Luật thi hành án dân thủ tục thi hành án dân 15 Cục THADS tỉnh Bình Dương (2011-2015), Báo cáo tổng kết thi hành án 16 Cục THADS tỉnh Bình Dương (2016), Báo cáo số liệu án tuyên không rõ, khó thi hành 17 Cục THADS tỉnh Bình Dương (2016), Báo cáo tình hình xây dựng sử dụng kho vật chứng 18 Đảng cộng sản Việt Nam (1996), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VIII, Nxb Chính trị Quốc gia 19 Đảng cộng sản Việt Nam (2011), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI, Nxb Chính trị Quốc gia 20 Trần Văn Độ (1990), Một số ý kiến định hình phạt bổ sung, tạp chí Tòa án nhân dân (số 7), tr.8-9 21 Doãn Trung Đoàn (2013), Hoàn thiện quy định hình phạt tiền Bộ luật hình Việt Nam, tạp chí Tòa án nhân dân (số 5), Tr.5-9 22 Lê Thị Lệ Duyên (2012), Bàn quan hệ phối hợp quan Thi hành án với quan hữu quan thi hành án dân sự, Tạp chí dân chủ pháp luật (số 10), Tr.20-27 77 23 Đinh Bích Hà (2007), Bộ luật hình nước Cộng hòa nhân dân Trung Hoa, Nxb Tư pháp, Hà Nội 24 Thu Hằng, Đề xuất “xóa” 50 ngàn án dân tồn đọng, Báo Pháp luật Việt Nam, ngày 03/3/2012 25 Nguyễn Văn Hiển (2014), Tập giảng – Một số vấn đề lý luận thi hành án hình sự, Học viện Khoa học xã hội, Hà Nội 26 Học viện Tư pháp (2007), Toà án hay quan thi hành án có thẩm quyền định thi hành định phạt tiền án hình sự, Tạp chí nghề luật số (01), Tr 12 27 Nguyễn Hoàng Lâm (2009), Một số vấn đề lý luận hình phạt tiền”, Tạp chí Tòa án (số 16), tr.29-33 28 Hồ Chí Minh (2009), Toàn tập, T.5, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội 29 Quốc hội (1989), Bộ luật Tố tụng hình nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Hà Nội 30 Quốc hội (1999), Bộ luật hình nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Hà Nội 31 Quốc hội (2003), Bộ luật Tố tụng hình nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Hà Nội 32 Quốc hội (2008), Luật Thi hành án dân sự, Hà Nội 33 Quốc hội (2010), Luật Thi hành án hình sự, Hà Nội 34 Quốc hội (2013), Hiến pháp, Hà Nội 35 Quốc hội (2013), Luật đất đai, Hà Nội 36 Quốc hội (2014), Luật Thi hành án dân sửa đổi, bổ sung, Hà Nội 37 Quốc hội (2015), Bộ luật hình nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Hà Nội 38 Quốc hội (2015), Bộ luật Tố tụng hình nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Hà Nội 39 Hoàng Thị Sơn Bùi Kiên Điện (1999) Những nguyên tắc Luật TTHS Việt Nam, NXB Công an nhân dân, Hà Nội 78 40 Trịnh Quốc Toản (2011), Hình phạt bổ sung luật hình Việt Nam, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội 41 Trường Đại học luật Hà Nội (2005), Giáo trình luật hình Việt Nam (phần tội phạm), Nxb Công an nhân dân, Hà Nội 42 Trường Đại học luật thành phố Hồ Chí Minh (2002), Giáo trình luật hình Việt Nam, Nxb Công an nhân dân, Hà Nội 43 Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Bình Dương (2011-2015), Kết luận kiểm sát hoạt động thi hành án 44 Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Bộ Công an, Bộ Quốc phòng (2005), Thông tư liên tịch số 05/2005/TTLT-VKSTC-BCA-BQP ngày 07/9/2005 quan hệ phối hợp việc thực số quy định Bộ luật Tố tụng hình năm 2003 45 Viện nghiên cứu khoa học pháp lý (1995), hình phạt luật hình Việt Nam, Nxb trị Quốc gia, Hà Nội 46 Viện ngôn ngữ học (1996), Từ điển tiếng Việt, NXB Đà Nẵng 47 Võ Khánh Vinh (1994), Nguyên tắc công luật hình Việt Nam, Nxb Công an nhân dân, Hà Nội 48 Võ Khánh Vinh (2014), Giáo trình Luật hình Việt Nam (sau Đại học), Nxb Khoa học xã hội, Hà Nội 49 Hoàng Thế Anh, Việc thi hành án thu cho ngân sách nhà nước thi hành được, http://moj.gov.vn/thihanhan/list/nghiencuutraodoi, ngày cập nhật 12/6/2012 79 PHỤ LỤC Bảng 2.1: Số liệu thụ lý, thi hành án thu cho ngân sách nhà nước quan Thi hành án dân sự tỉnh Bình Dương từ năm 2011 đến 2015 2011 Tổng số vụ thụ lý thi hành 6.413 Số tiền phải thu ngân sách 33.035.209.000 2012 7.099 45.290.050.000 4.831 17.853.307.000 2013 9.948 95.855.204.000 6.608 28.079.241.000 2014 13.036 94.229.295.000 9.180 28.928.851.000 2015 13.325 110.727.391.000 8.292 35.803.583.000 Năm Tổng số vụ Số tiền ngân giải quyết sách thu được 4.252 14.391.019.000 Nguồn: Cục Thi hành án dân sự tỉnh Bình Dương Bảng 2.2: Số liệu thụ lý, thi hành án án phạt tiền bổ sung, tịch thu tài sản tỉnh Bình Dương từ năm 2011 đến 2015 Tiền đơn vị tính: 1.000 đồng 2011 Tổng số việc thụ lý thi hành 765 Số tiền phải thu ngân sách 7.970.890 Tổng số việc giải quyết 425 Số tiền ngân sách thu được 3.170.890 2012 849 8.398.129 539 4.190.298 2013 790 7.872.150 421 3.920.378 2014 1.213 15.650.756 683 7.250.758 2015 1.490 19.360.120 860 8.591.556 Năm Nguồn: Cục Thi hành án dân sự tỉnh Bình Dương Bảng 2.3: Thống kê thi hành án phạt tiền bổ sung tịch thu tài sản có quyết định thi hành án đến ngày 01/10/2015 phải thi hành điều kiện thi hành địa bàn tỉnh Bình Dương Tổng số phải thi hành Số thi hành (1.000 đ) (1.000 đ) Loại tội Số phải thi hành (1.000 đ) Số Tịch thu tài Tiền phạt Tịch thu Tiền phạt Tịch thu việc sản bổ sung tài sản bổ sung tài sản Tiền phạt bổ sung I Ma túy Cục Thi hành án dân sự tỉnh Các Chi cục Thi hành án 10 huyện, thị xã, thành phố Tổng cộng 10 179.400 36.630 179.400 36.630 179.400 36.630 179.400 36.630 II Kinh tế Cục Thi hành án dân sự tỉnh Các Chi cục Thi hành án 21 huyện, thị xã, thành phố Tổng cộng 21 366.656 1.145.258 6.480 122.290 360.176 1.022.968 366.656 1.145.258 6.480 122.290 360.176 1.022.968 III Môi trường Cục Thi hành án dân sự tỉnh Các Chi cục Thi hành án huyện, thị xã, thành phố Tổng cộng 15.080 880 14.200 15.080 880 14.200 IV Xâm phạm sở hữu Cục Thi hành án dân sự 8.136 4.600 3.536 tỉnh Các Chi cục Thi hành án 286 789.630 1.345.160 6.792 2.650 782.838 1.342.510 dân sự Tổng cộng 295 797.766 1.345.160 11.392 2.650 786.374 1.342.510 huyện, thị xã, thành phố V Xâm phạm trật tự công công quản lý hành Cục Thi hành án dân sự 27.000 45.000 15.000 29.850 12.000 15.150 tỉnh Các Chi cục Thi hành án huyện, thị xã, 225 1.583.789 3.798.044 166.520 330.393 1.417.269 3.467.651 thành phố Tổng cộng 233 1.610.789 3.843.044 181.520 360.243 1.429.269 3.482.801 VI Xâm phạm chức vụ Cục Thi hành án dân sự Các tỉnh Chi cục Thi hành án 12.100 700 dân sự Tổng cộng 12.100 700 huyện, thị xã, thành phố Cục Thi hành án dân sự tỉnh Bình Dương Nguồn: 11.400 11.400 Bảng 2.4: Biểu thống kê phân tích lý trường hợp thi hành án khoản phạt tiền bổ sung tịch thu tài sản tính đến thời điểm ngày 01/10/2015 Lý thi hành án Bỏ địa phương, Không có không xác tài sản để Lý định nơi cư trúthi hành án khác Tổng cộng Loại án Án ma túy Án kinh tế Án môi trường Xâm phạm sức khỏe, tính mạng, danh dự, nhân phẩm Xâm phạm sở hữu Xâm phạm trật tự công công quản lý hành Xâm phạm chức vụ 7 14 10 21 171 124 295 147 86 233 Tổng cộng 330 Nguồn: Cục Thi hành án dân sự tỉnh Bình Dương 234 564 ... công tác thi hành án nói chung công tác thi hành hình phạt bổ sung án hình sự nói riêng Từ những lý trên, tác giả lựa chọn đề tài Thi hành hình phạt bổ sung từ thực tiễn tỉnh Bình Dương ... luật thi hành hình phạt bổ sung Chương 2: Thực tiễn thi hành số hình phạt bổ sung địa bàn tỉnh Bình Dương những năm gần Chương 3: Các giải pháp nâng cao hiệu thi hành số hình phạt bổ sung. .. luật thi hành hình phạt bổ sung, đánh giá thực trạng công tác thi hành số hình phạt bổ sung địa bàn tỉnh Bình Dương (hình phạt tiền bổ sung; tịch thu tài sản; cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành