Vai trò hoạt độ lipoprotein-associated phospholipase A2 (Lp-PLA2) theo dõi cố mạch vành bệnh nhân hội chứng mạch vành cấp người Việt Nam BCV: TS Trần Thành Vinh WHO 2015:  Tử vong bệnh tim mạch cao bệnh lý khác Trong 2012; 7,2 triệu trường hợp tử vong bệnh mạch vành Có thể phịng ngừa Bệnh sinh: Viêm giữ vai trò chủ đạo Lp-PLA2 Gây viêm, chuyên biệt cho viêm thành mạch Giao động sinh học Có thể kiểm sốt MỤC TIÊU Cụ thể:  Khảo sát hoạt độ Lp-PLA2 bệnh nhân ACS  Liên quan hoạt độ Lp-PLA2 thể lâm sàng ACS  Vai trò hoạt độ Lp-PLA2 tiên lượng cố tử vong chung bệnh nhân ACS TỔNG QUAN Bệnh động mạch vành Các sang thương Vai trò Lp-PLA2 sinh bệnh học Vai trò Lp-PLA2 xơ vữa Đồng thuận khuyến cáo sử dụng LpPLA2 ĐỐI TƯỢNG VÀ PP NGHIÊN CỨU Phương pháp: tiến cứu Đối tượng: Bệnh nhân hội chứng mạch vành cấp bệnh viện Chợ Rẫy từ tháng 1/2011 đến tháng 2/2012 Thời gian theo dõi: năm Các cố (end-points): đau thắc ngực không ổn định, nhồi máu tim, đột quỵ tim mạch, tử vong nguyên nhân TIÊU CHUẨN  Tiêu chuẩn chọn bệnh: Hội chứng mạch vành cấp lần đầu, không 12 từ lúc khởi phát không dùng thuốc hạ lipid năm trước  Tiêu chuẩn chẩn đốn NMCT: Theo tổ chức y tế giới NMCT chẩn đoán hội đủ tiêu chuẩn sau: Lâm sàng có đau thắt ngực kiểu mạch vành Điện tâm đồ: phù hợp với NMCT thiếu máu tim Tăng men tim đặc hiệu cho tổn thương tim (Troponin I CK-MB)  Nhồi máu tim chia hai nhóm: Có khơng ST chênh lên  Đau thắc ngực không ổn định: tham khảo sách Triệu Chứng Học Nội Khoa, ĐHYD TpHCM, XB2009, tr32 ĐẶC ĐIỂM CHUNG  Tuổi trung bình 63 tuổi, nhỏ 32 cao 91 tuổi, có 209 nam (65%) 114 nữ (35%) Nam Nữ 114 ( 35%) 209 (65%) Tần suất yếu tố nguy Hoạt độ Lp-PLA2 ACS  Hoạt độ Lp-PLA2 bệnh nhân ACS người Việt Nam 213  58 nmol/min/mL  Chia theo tam phân vị :  Tam phân vị 1: 98 – 181 nmol/min/mL  Tam phân vị 2: > 181 – 244 nmol/min/mL  Tam phân vị 3: > 244 – 346 nmol/min/mL Hoạt độ Lp-PLA2 thể lâm sàng ĐTNKOĐ N = 63 X = 189  49 NMCTKSTC N = 37 X = 212  56  Thể lâm sàng nặng hoạt độ Lp-PLA2 cao NMCTCSTC N = 223 X = 216  59 BÀN LUẬN  Tác giả Emmanouil S B cộng (5): nồng độ Lp-PLA2 tăng theo số nhánh mạch vành hẹp  Stefan Blankenberg cộng sự(2) : hoạt độ Lp-PLA2 có liên quan đến độ nặng phân tích đơn biến lẫn đa biến, hoạt tính enzym cao nhóm hội chứng mạch vành cấp, nhóm đau thắc ngực ổn định thấp nhóm chứng,  Châu Á: Yu-Sheng Liu cộng sự(12) đồi tượng người Trung Quốc nhận thấy nhóm đau thắt ngực khơng ổn định có nồng độ Lp-PLA2 cao nhóm đau thắt ngực ổn định hai nhóm có nồng độ Lp-PLA2 cao nhóm chứng (người khỏe mạnh) Kết sau hai năm theo dõi cố mạch vành Lp-PLA2 n Sự cố Tam phân vị 98 19 (19%) Tam phân vị 98 32 (32%) Tam phân vị 97 35 (36%) Tổng số 293 86 (27%) Kaplan-Meier (Log-Rank) so sánh tần suất cộng dồn cố mạch vành ba mức hoạt độ Lp-PLA2 Log-Rank hồi quy Cox so sánh tam phân vị hoạt tính Lp-PLA2 sau hai năm theo dõi Hồi quy Cox So sánh tam phân vị N (số cố) Chưa hiệu chỉnh 98 (19) 97 (35) Hiệu chỉnh đầy đủ(*) 98 (19) 97 (35) Log-Rank (Mantel Cox) p = 0,014 HR (khoảng 95%) p 1,406 (1,064 – 1,86) 0,017 1,402 (1,02 – 1,92) 0,037 (*): hiệu chỉnh với : tuổi, giới, huyết áp, đái tháo đường, hút thuốc, uống rượu, tiền gia đình ACS, BMI, TG, TC, HDL-C, LDL-C kiểu hình LDL BÀN LUẬN  Enzym Lp-PLA2 marker q trình viêm thành mạch, khơng phải pha cấp  Phần lớn nghiên cứu xác định vai trị nồng độ hoạt tính enzym Lp-PLA2 việc tiên đoán nguy nguyên phát thứ phát  Trong nghiên cứu PEACE(14), n= 3766 bệnh nhân bệnh mạch vành ổn định theo dõi trung bình 4,8 năm Hr sau điều chỉnh đầy đủ = 1,4 (khoảng tin cậy 95%: 1,17-1,7)  Kết tương tự thấy nghiên cứu khác Rotterdam, ARIC(4)  Kết phân tích gộp 79036 đối tượng tham gia 32 nghiên cứu tiến cứu đăng tạp chí Lancet 2010(3) cho thấy hoạt tính Lp-PLA2 có tương quan thuận có ý nghĩa với nguy bệnh mạch vành đột quỵ Theo dõi tử vong sau năm Lp-PLA2 n Tử vong chung Tam phân vị 98 15 (15%) Tam phân vị 98 20 (20%) Tam phân vị 97 20 (21%) Tổng số 293 55 (19%) Kaplan-Meier (Log-Rank) so sánh tần suất sống sót mức hoạt tính Lp-PLA2 theo tam phân vị KẾT LUẬN Hoạt độ Lp-PLA2 huyết tương bệnh nhân hội chứng mạch vành cấp người Việt Nam:  Trung bình: 213  58 nmol/min/mL, Thể bệnh nặng hoạt độ cao Giúp tiên đốn độc lập cố mạch vành thời điểm hai năm khơng có ý nghĩa tiên đoán tử vong chung thời điểm hai năm CHÂN THÀNH CÁM ƠN TÀI LIỆU THAM KHẢO Andrew Zalewski, Colin Macphee (2005), “Role of Lipoprotein-Associated Phospholipase A2in Atherosclerosis : Biology, Epidemiology, and Possible Therapeutic Target” Arterioscler Thromb Vasc Biol; 25: 923-931 Blankenberg S, Stengel D, Rupprecht H J, Bickel C, Meyer J, Cambien F, Tiret L, Ninio E (2003), “Plasma PAF-acetylhydrolase in patients with coronary artery disease: results of a cross-sectional analysis” J Lipid Res; 44, 1381-1386 Christie Ballantyne, Christopher P Cannon, Rory Collins, Michael Criqui, Mary Cushman, John Danesh, Albert Hofman, Jeanenne J Nelson, Chris Packard, Simon G Thompson, Nevine Zariff a, Andrew Zalewski (2010), “Lipoprotein-associated phospholipase A2 and risk ofcoronary disease, stroke, and mortality: collaborativeanalysis of 32 prospective studies” Lancet; 375: 1536–44 Christie M Ballantyne, Ron C Hoogeveen, Heejung Bang, Josef Coresh, Aaron R Folsom, Lloyd E Chambless, Merle Myerson, Kenneth K Wu, A Richey Sharrett, Eric Boerwinkle (2005), ‟ Lipoprotein-associated phospholipase A2, highsensitivity c-reactive protein, and risk for incident ischemic stroke in middle-aged men and women in the atherosclerosis risk in communities (ARIC) study”, The journal of American Heart Association (109), pp 837-842 Emmanouil S Brilakis, Joseph P McConnell, Ryan J Lennon et al (2005), ‟Association of lipoprotein-associated phospholipase A2 levels with coronary artery disease risk factors, angiographic coronary artery disease, and major adverse events at followup”, European heart journal (26), pp.137-144 Gerber Y, McConnell J.P, Jaffe A.S, Weston S.A, Killian J.M, and Roger V.L (2006) “Lipoprotein-associated phospholipase A2 and prognosis after myocardial infarction in the community” Arterioscler Thromb Vasc Biol; 26:2517-2522 Harvey D White, John Simes, Ralph A.H Stewart, Stefan Blankenberg, Elizabeth H Barnes, Ian C Marschner, Peter Thompson, Malcolm West, Tanja Zeller et al (2013), “Changes in Lipoprotein-Associated Phospholipase A2 Activity Predict Coronary Events and Partly Account for the Treatment Effect of Pravastatin: Results From the Long-term Intervention with Pravastatin in Ischemic Disease Study” J Am Heart Assoc; 2: e000360 Hatoum I J, Cook N R., Nelson J J, Rexrode K M, and Rimm E B (2011), “Lipoprotein-associated phospholipase A2 activity improves risk discrimination of incident coronary heart disease among women” Am Heart J; 161:516-522 Heart Protection Study Collaborative Group (2010), “Lipoprotein-associated phospholipase A2 activity and mass in relation to vascular disease and nonvascular mortality” J Intern Med; 268:348-358 10 Hok-Hay S Oei, Irene M van der Meer, Albert Hofman, Peter J Koudstaal, Theo Stijnen, Monique M.B Breteler, Jacqueline C.M Witteman (2005), “Lipoprotein-associated phospholipase A2 is associated with risk of coranary heart disease and ischemic stroke :the Rotterdam study” Cirrculation, 111, 570-575 11 Howard S Weintraub (2008), ‟Identifying the vulnerable patient with rupture-prone plaque”, The American Journal of Cardiology (101), issue 12, pp s3-s10 12 Liu YS, Hu XB, Li HZ et al(2011) “Association of lipoprotein-associated phospholipase A(2) with characteristics of vulnerable coronary atherosclerotic plaques” Yonsei Med J; 52(6):914-22 13 MacPhee CH, Moores KE, Boy HF, Dhanak D, Ife RJ et al (1999), “Lipoprotein-associated phospholipase A2, plateletactivating factor acetylhydrolase, generates two bioactive products during the oxidation of low density lipoprotein: use of a novel inhibitor” Biochem J, 388 (pt 2): 479-487 14 Marc S Sabatine, David A Morrow, Michelle O'Donoghue, Kathleen A Jablonksi, Madeline Murguia Rice, Scott Solomon, Yves Rosenberg, Michael J Domanski and Judith Hsia (2007), “Prognostic Utility of Lipoprotein-Associated Phospholipase A2 for Cardiovascular Outcomes in Patients With Stable Coronary Artery Disease” Arterioscler Thromb Vasc Biol;27:24632469 15 Michael H Davidson, Marshall A Corson, Mark J Alberts, Jeffrey L Anderson, Philip B Gorelick, Peter H Jones, Amir Lerman, Joseph P McConnell, Howard S Weintraub (2008), “Consensus panel recommendation for incorporating lipoprotein-associated phospholipase A2 testing into cardiovascular disease risk assessment guidelines”, The American Journal of Cardiology (101), issue 12, pp s51-s57 16 Mockel M, Muller R, Vollert J.O, Muller C, Danne O, Gareis R, Stork T, Dietz R, and Koenig W (2007), “Lipoprotein-associated phospholipase A2 for early risk stratification in patients with suspected acute coronary syndrome: a multi-marker approach: the North Wuerttemberg and Berlin Infarction Study-II (NOBIS-II)” Clin Res Cardiol; 96:604-612 17 Mohler ER, Ballantyne CM, Davidson MH et al(2008) “The effect of darapladib on plasma lipoprotein-associated phospholipase A2 activity and cardiovascular biomarkers in patients with stable coronary heart disease or coronary heart disease risk equivalent: the results of a multicenter, randomized, double-blind, placebo-controlled study” J Am Coll Cardiol; 51(17):1632-41 18 Nancy R Cook, Nina P Paynter, JoAnn E Manson, Lisa W Martin, Jennifer G Robinson, Sylvia Wassertheil-Smoller, Paul M Ridker (2012), “Clinical Utility of Lipoprotein-Associated Phospholipase A2 for Cardiovascular Disease Prediction in a Multiethnic Cohort of Women” Clinical Chemistry; 58:9, 1352–1363 19 Oldgren J, James S.K, Siegbahn A, and Wallentin L (2007) “Lipoprotein-associated phospholipase A2 does not predict mortality or new ischaemic events in acute coronary syndrome patients” Eur Heart J; 28:699-704 20 O'Donoghue M, Morrow D.A, Sabatine M.S, Murphy S.A, McCabe C.H, Cannon C.P, and Braunwald E (2006) “Lipoprotein-associated phospholipase A2 and its association with cardiovascular outcomes in patients with acute coronary syndromes in ... Giao động sinh học Có thể kiểm soát MỤC TIÊU Cụ thể:  Khảo sát hoạt độ Lp- PLA2 bệnh nhân ACS  Liên quan hoạt độ Lp- PLA2 thể lâm sàng ACS  Vai trò hoạt độ Lp- PLA2 tiên lượng cố tử vong chung bệnh. .. 55 (19%) Kaplan-Meier (Log-Rank) so sánh tần suất sống sót mức hoạt tính Lp- PLA2 theo tam phân vị KẾT LUẬN Hoạt độ Lp- PLA2 huyết tương bệnh nhân hội chứng mạch vành cấp người Việt Nam:  Trung... lượng cố tử vong chung bệnh nhân ACS TỔNG QUAN Bệnh động mạch vành Các sang thương Vai trò Lp- PLA2 sinh bệnh học Vai trò Lp- PLA2 xơ vữa Đồng thuận khuyến cáo sử dụng LpPLA2 ĐỐI TƯỢNG VÀ PP NGHIÊN