HỌC VIỆN NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM KHOA MÔI TRƯỜNG  KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP TÊN ĐỀ TÀI: ĐÁNH GIÁ HIỆN TRẠNG QUẢN LÝ CHẤT THẢI CHĂN NUÔI LỢN TẠI XÃ SONG VÂN, HUYỆN TÂN YÊN, TỈNH BẮC GIANG Sinh viên thực : LƯU VĂN MẠNH Lớp : MTD Khóa : 57 Chuyên ngành : KHOA HỌC MÔI TRƯỜNG Giảng viên hướng dẫn : T.S TRỊNH QUANG HUY HÀ NỘI - 2016 HỌC VIỆN NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM KHOA MÔI TRƯỜNG - KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP TÊN ĐỀ TÀI: ĐÁNH GIÁ HIỆN TRẠNG QUẢN LÝ CHẤT THẢI CHĂN NUÔI LỢN TẠI XÃ SONG VÂN, HUYỆN TÂNYÊN, TỈNH BẮC GIANG Sinh viên thực : LƯU VĂN MẠNH Lớp : MTD KHÓA : 57 Chuyên ngành : KHOA HỌC MÔI TRƯỜNG Giảng viên hướng dẫn : TS TRỊNH QUANG HUY Địa Điểm : Xã Song Vân, Huyện Tân Yên, Tỉnh Bắc Giang HÀ NỘI - 2016 LỜİ CẢM ƠN! Sau tháng làm khóa luận tốt nghiêp em hoàn thành khóa luận với đề tài: “đánh giá trạng quản lý chất thải chăn nuôi lợn Xã Song Vân, Huyện Tân Yên, Tỉnh Bắc Giang” Em xin chân thành cảm ơn thầy cô Học Viện Nông Nghiệp Việt Nam xin cảm ơn ban lãnh đạo nhà trường tạo điều kiện cho em học tập trau dồi kiến thức suốt năm học trường Em xin chân thành cảm ơn Thầy giáo- TS Trịnh Quang Huy, anh Trần Minh Hoàng thầy, cô môn Công nghệ Môi trường- Khoa Môi Trường tận tình giúp đỡ em thời gian làm khóa luận Em xin chân thành cảm ơn UBND xã Song Vân, Phòng NN & PTNN Tân Yên, Phòng TN & MT Tân Yên, gia trại chăn nuôi lợn địa bàn xã Song Vân giúp đỡ, tạo điều kiện cho em hoàn thành khóa luận Em xin cam đoan kết khóa luận tốt nghiệp viết thật Cuối em xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới bố mẹ, người thân bạn bè tạo điều kiện thuận lợi để em hoàn thành tốt khóa luận tốt nghiệp Xin chân thành cảm ơn! Hà nội, tháng năm 2016 Sinh viên Lưu Văn Mạnh MỤC LỤC LỜİ CẢM ƠN! MỤC LỤC MỤC LỤC DANH MỤC VIẾT TẮT DANH MỤC VIẾT TẮT DANH MỤC BẢNG 10 DANH MỤC BẢNG 10 DANH MỤC HÌNH 11 DANH MỤC HÌNH 11 MỞ ĐẦU 12 MỞ ĐẦU 12 Tính cấp thiết đề tài 12 Tính cấp thiết đề tài 12 Mục tiêu nghiên cứu đề tài 13 Mục tiêu nghiên cứu đề tài 13 CHƯƠNG I 14 CHƯƠNG I 14 TỔNG QUAN CÁC VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU .14 TỔNG QUAN CÁC VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU .14 1.1 Vai trò vị trí ngành chăn nuôi kinh tế quốc dân .14 1.1 Vai trò vị trí ngành chăn nuôi kinh tế quốc dân .14 1.2 Hiện trạng chăn nuôi địa bàn tỉnh Bắc Giang 15 1.2 Hiện trạng chăn nuôi địa bàn tỉnh Bắc Giang .15 1.2.1 Chăn nuôi lợn 15 1.2.1 Chăn nuôi lợn 15 1.2.2 Chăn nuôi gia cầm .16 1.2.2 Chăn nuôi gia cầm 16 1.2.3 Chăn nuôi trâu, bò 17 1.2.3 Chăn nuôi trâu, bò 17 1.2.4 Các đối tượng vật nuôi khác .18 1.2.4 Các đối tượng vật nuôi khác 18 1.3 Công tác quản lý chất thải chăn nuôi công trình xử lý chất thải Bắc Giang .18 1.3 Công tác quản lý chất thải chăn nuôi công trình xử lý chất thải Bắc Giang 18 1.3.1 Tình hình thực đánh giá tác động môi trường, cam kết bảo vệ môi trường sở chăn nuôi .18 1.3.1 Tình hình thực đánh giá tác động môi trường, cam kết bảo vệ môi trường sở chăn nuôi .18 1.3.2 Tình hình thực đo kiểm soát môi trường sở chăn nuôi địa bàn tỉnh 19 1.3.2 Tình hình thực đo kiểm soát môi trường sở chăn nuôi địa bàn tỉnh 19 3.3 Tình hình thực việc xây dựng công trình xử lý môi trường hoạt động quản lý, xử lý chất thải chăn nuôi địa bàn tỉnh Bắc Giang 20 3.3 Tình hình thực việc xây dựng công trình xử lý môi trường hoạt động quản lý, xử lý chất thải chăn nuôi địa bàn tỉnh Bắc Giang 20 1.4 Hiện trạng chăn nuôi huyện Tân Yên 21 1.4 Hiện trạng chăn nuôi huyện Tân Yên .21 1.5 Ảnh hưởng ô nhiễm chăn nuôi đến người môi trường 23 1.5 Ảnh hưởng ô nhiễm chăn nuôi đến người môi trường .23 Ảnh hưởng ô nhiễm môi trường đến suất chăn nuôi 27 1.6.Giải pháp quản lý xử lý chất thải nhằm bảo vệ môi trường chăn nuôi 28 1.6.Giải pháp quản lý xử lý chất thải nhằm bảo vệ môi trường chăn nuôi 28 1.6.1 Các hình thức quản lý chất thải chăn nuôi 28 1.6.1 Các hình thức quản lý chất thải chăn nuôi 28 1.6.2.Giải pháp công nghệ xử lý chất thải chăn nuôi 30 1.6.2.Giải pháp công nghệ xử lý chất thải chăn nuôi 30 a Xử lý chất thải chăn nuôi hầm Biogas (Hệ thống khí sinh học) .30 b Xử lý chất thải chế phẩm sinh học 31 c Chăn nuôi đệm lót sinh học 31 d Xử lý chất thải ủ phân hữu (Compost) .33 CHƯƠNG II .34 CHƯƠNG II .34 NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 34 NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 34 2.1 Đối tượng phạm vi nghiên cứu 34 2.1 Đối tượng phạm vi nghiên cứu 34 2.1.2 Đối tượng nghiên cứu 34 2.1.2 Đối tượng nghiên cứu .34 2.1.3 Phạm vi nghiên cứu 34 2.1.3 Phạm vi nghiên cứu 34 2.2 Nội dung nghiên cứu 35 2.2 Nội dung nghiên cứu 35 2.3.1 Phương pháp thu thập số liệu thứ cấp .35 2.3.1 Phương pháp thu thập số liệu thứ cấp 35 2.3.2 Phương pháp thu thập số liệu sơ cấp .35 2.3.2 Phương pháp thu thập số liệu sơ cấp 35 b Phương pháp xác định chất thải rắn phát sinh 36 c Phương pháp xác định lượng nước thải 36 d Phương pháp chuyên gia 37 e Phương pháp lấy mẫu bảo quản 37 f Phương pháp phân tích nước thải 37 -Xác định coliform phương pháp đếm khuẩn lạc TCVN 6187-1:1996 (ISO 9308-1:2000) 38 g Phương pháp xử lý số liệu trình bày kết .38 CHƯƠNG III 39 CHƯƠNG III 39 KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN 39 KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN 39 3.1 Đặc điểm tự nhiên, kinh tế - xã hội địa bàn xã Song Vân 39 3.1 Đặc điểm tự nhiên, kinh tế - xã hội địa bàn xã Song Vân .39 3.1.1 Điều kiện tự nhiên 39 3.1.1 Điều kiện tự nhiên 39 - Vị trí địa lý: Song Vân xã miền núi nằm phía tây huyện Tân Yên tỉnh Bắc Giang,tiếp giáp với xã: Lam Cốt, Ngọc Châu, Ngọc Thiện, Việt Ngọc .39 - Vị trí địa lý: Song Vân xã miền núi nằm phía tây huyện Tân Yên tỉnh Bắc Giang,tiếp giáp với xã: Lam Cốt, Ngọc Châu, Ngọc Thiện, Việt Ngọc 39 3.1.2 Điều kiện kinh tế- xã hội .40 3.1.2 Điều kiện kinh tế- xã hội 40 (Nguồn Tài liệu kỳ họp thứ 17 HĐND xã Song Vân khóa XX) .40 (Nguồn Tài liệu kỳ họp thứ 17 HĐND xã Song Vân khóa XX) 40 3.2 Hiện trạng chăn nuôi phát sinh chất thải .47 3.2 Hiện trạng chăn nuôi phát sinh chất thải 47 3.2.1 Hiện trạng chăn nuôi 47 3.2.1 Hiện trạng chăn nuôi 47 3.2.2 Hiện trạng phát sinh chất thải 50 3.2.2 Hiện trạng phát sinh chất thải .50 3.2.3 Hiện trạng quản lý chất thải chăn nuôi lợn .54 3.2.3 Hiện trạng quản lý chất thải chăn nuôi lợn .54 a Quản lý chất thải hộ gia đình .54 a Quản lý chất thải hộ gia đình 54 b Quản lý chất thải chăn nuôi xã 56 3.3 Chất lượng nước chăn nuôi .57 3.3 Chất lượng nước chăn nuôi 57 Lấy mẫu bao gồm mẫu không xử lý, mẫu xử lý hồ sinh học, mẫu xử lý Biogas Kết so sánh hình thức xử lý với với quy chuẩn Việt Nam 01-79 :2011 BNNPTNT.Kết thể bảng 3.6 57 Lấy mẫu bao gồm mẫu không xử lý, mẫu xử lý hồ sinh học, mẫu xử lý Biogas Kết so sánh hình thức xử lý với với quy chuẩn Việt Nam 01-79 :2011 BNNPTNT.Kết thể bảng 3.6 57 3.4 Đề xuất giải pháp 53 3.4 Đề xuất giải pháp .53 3.4.1 Giải pháp mặt quản lý, tổ chức 53 3.4.1 Giải pháp mặt quản lý, tổ chức 53 3.4.2 Giải pháp mặt kinh tế 53 3.4.2 Giải pháp mặt kinh tế 53 3.4.3 Giải pháp mặt kỹ thuật 54 3.4.3 Giải pháp mặt kỹ thuật 54 a Giải pháp thực tế với hộ điều tra 54 b Giải pháp áp dụng cho hộ gia đình khác 54 3.4.4 Giải pháp tuyên truyền – Giáo dục .57 3.4.4 Giải pháp tuyên truyền – Giáo dục .57 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 58 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 58 Kết luận 58 Kết luận 58 Kiến nghị 59 Kiến nghị 59 TÀI LIỆU THAM KHẢO .60 TÀI LIỆU THAM KHẢO .60 Tàı lıệu tıếng vıệt .60 Tàı lıệu tıếng vıệt .60 DANH MỤC VIẾT TẮT BOD5 BNNPTNT Nhu cầu ôxy sinh hóa Bộ Nông nghiệp Phát triển Nông thôn FAO Tổ chức Lương thực Nông nghiệp Liên Hiệp Quốc KH Kế hoạch KSH COD CTR CKBVMT Khí sinh học Nhu cầu ôxy hóa học Chất thải rắn Cam kết bảo vệ môi trường HTX MT NĐ – CP Hợp tác xã Môi trường Nghị định – Chính phủ NVH QCVN TCVN TT TSS UBND VAC Nhà văn hóa Quy chuẩn Việt Nam Tiêu chuẩn Việt Nam Thông tư Tổng chất rắn lơ lửng Uỷ ban nhân dân Vườn ao chuồng VC Vườn chuồng DANH MỤC BẢNG Bảng 1.1 Tỉ lệ phần trăm trang trại có thực không thực thủ tục pháp lý môi trường .19 Bảng 1.2: Tỷ lệ phần trăm sở chăn nuôi thực xây dựng công trình xử lý môi trường 20 Bảng 1.3: Tỷ lệ phần trăm hình thức thu gom nước thải 21 Bảng 1.4: Khối lượng phân nước tiểu gia súc thải 25 ngày đêm 25 Bảng 1.5: Một số thành phần vi sinh vật chất thải rắn 26 chăn nuôi lợn .26 Bảng 3.1 Tổng số đàn lợn hộ điều tra .48 Bảng 3.2 Lượng thức ăn sử dụng hộ điều tra 49 Bảng 3.3 Lượng nước thải lợn phát sinh hộ điều tra 51 Bảng 3.4 Lượng chất thải rắn lợn phát sinh hộ điều tra 52 Bảng 3.5 Ước lượng hệ số phát sinh CTR 53 Bảng 3.6 : Kết phân tích nước thải mẫu 49 10 Photpho tổng số TP: Mẫu nước hồ sinh học nằm ngưỡng cho phép mẫu vượt quy chuẩn từ 9-22 lần cho phép Cao mẫu không xử lý 130.25mg/l vượt 22 lần, mẫu KC vượt lần Qua kết phân tích cho thấy hình thức xử lý ao hồ sinh học mang lại hiệu xử lý cao Các thông số gần mức cho phép so với QCVN Hình thức xử lý Biogas thông số vượt quy chuẩn nhiều lần Hình 3.8 Nồng độ pH mẫu so với QCVN Hình 3.9 Nồng độ BOD5 mẫu so với QCVN Hình 3.10 Nồng độ COD mẫu so với QCVN Hình 3.11 Nồng độ coliform mẫu so với QCVN Hình 3.12 Hàm lượng TSS mẫu so với QCVN Hình 3.14 Hàm lượng N tổng số mẫu so với QCVN Hình 3.16 Hàm lượng Amoni mẫu Hình 3.13 Hàm lượng photphat mẫu Hình 3.15 Hàm lượng P tổng số mẫu so với QCVN Hình 3.17 Hàm lượng Nitrat mẫu 3.4 Đề xuất giải pháp 3.4.1 Giải pháp mặt quản lý, tổ chức - Về công tác quy hoạch xây dựng khu chăn nuôi tập trung xác định tiêu chí lựa chọn vị trí xây dựng khu chăn nuôi tập trung Phát triển trang trại lợn theo tiêu chí QCVN 01/BNNPTNT mô hình chăn nuôi thân thiện với môi trường đặc biệt địa bàn xã nên xây dựng quy hoạch khu chăn nuôi theo vùng: + Dọc từ thôn Bùi theo ven sông tới thôn Đồng Kim + Khu tam giác :Tân Tiến - Trung Tiến – Ngò + Dọc khu vực giáp xã Ngọc Vân - Thành lập tổ vệ sinh môi trường cho xóm, tăng tần suất nạo vét kênh mương, dọn vệ sinh làng xóm tháng/lần - Chính quyền xã, xóm nên xây dựng quy định chung môi trường chăn nuôi dựa ý kiến đóng góp người dân - Thực triển khai tốt KH 42 KHUBND Huyện Tân Yên hỗ trợ chăn nuôi - Cần cử cán bộ, thêu nhân công trực khu vực kè sông thôn Hồng Phúc- Bùi Nhằm kiểm soát chặt chẽ xử lý lượng rác phát sinh từ thượng nguồn song chảy đặc biệt xác gia súc trôi địa bàn xã 3.4.2 Giải pháp mặt kinh tế - Phối hợp liên ngành quản lý giám sát thực hoạt động bảo vệ môi trường sở chăn nuôi nhằm phân loại đối tượng thực tốt gầy ô nhiễm Tạo chế thuận lợi việc vay vốn sở nghiêm túc thực hoạt động bảo vệ môi trường nhằm mục đích khuyên khích sở chăn nuôi thực Đặc biệt quan tâm quyền cấp xã - Vấn đề nguồn vốn trở ngại lớn chủ gia trại, nguồn vốn hạn hẹp nên chủ gia trại tập trung vào việc xây dựng công trình xử lý chất thải Cần cải tiến chế tín dụng, tăng hình thức cho vay vốn trung dài hạn 3.4.3 Giải pháp mặt kỹ thuật a Giải pháp thực tế với hộ điều tra Từ kết phân tích thấy việc xử lý Biogas chưa mang lại hiệu cao mặt môi trường so với quy chuẩn hành Từ đưa số giải pháp sau: - Các hộ có diện tích lớn xử lý bigas nên đào ao, sau nước thải từ biogas thải vào ao hồ gia đình Bởi theo kết phân tích thông số xử lý hồ sinh học đạt chuẩn cho phép - Đối với hộ thải trực tiếp ao hồ, hệ thống thoát nước nên xây bể biogas vừa tiết kiệm chi phí khí đốt vừa xử lý tốt hợp chất hữu Giảm thiểu ô nhiễm môi trường - Đối với hệ thống thoát nước hộ thôn Hoàng Vân cần nạo vét thường xuyên, tang kích thước cống thoát - Các hộ dọc theo sông nên để nguồn nước thường xuyên luân chuyển ao hồ gia đình - Các hộ thôn Hoàng Vân.Giếng,Đông Lai nên trồng xanh xung quanh khu vực chuống trại gia đình để tránh mùi hôi cho hộ gia đình khác Vì thôn có mật độ dân số cao b Giải pháp áp dụng cho hộ gia đình khác * Lựa chọn vị trí xây dựng chuồng trại hợp lý Chuồng nuôi xây dựng phải đảm bảo mỹ quan, tách biệt với nơi sinh hoạt người, không bị gió lùa; thuận tiện cho trình chăm sóc, nuôi dưỡng phải giữ ấm vào mùa đông, mát mùa hè, thuận tiện nguồn nước tiện cho công tác thu gom xử lý chất thải Chuồng trại phải xây xa đường giao thông chính, xa khu nhà ở, trường học, chợ, … phù hợp với quy hoạch tổng thể hộ lân cận Song lại có hệ thống giao thông thuận tiện cho việc mua nguyên liệu (điện, nước, thức ăn, …) bán sản phẩm (lợn giống, lợn thịt, …) Chuồng lợn xây dựng nơi thoáng mát, yên tĩnh, có vườn, ao, có nước lưu thông, nước thải (từ nguồn nói chung: từ nhà máy công nghiệp, sở chế biến nông sản, …) chảy qua Nếu địa điểm gần sông ngòi chuồng lợn cần phải xây khu đất (hoặc phải đổ móng) cao mực nước dâng cao đỉnh sóng cao khoảng 0,5m Chuồng lợn cần xây nơi cuối hướng gió so với khu dân cư Chuồng lợn phải đảm bảo có ánh nắng chiếu vào buổi sáng để vừa sát trùng chuồng vừa kích thích lợn tạo vitamin D, đồng hóa canxi, photpho giúp lợn nhanh sinh trưởng Nếu chuồng đầu tư xây kiểu dãy mặt trước hướng Đông Nam, chuồng dãy mặt trước cần hướng Nam - Bắc Tuy nhiên tốt xây chuồng theo hướng Đông – Nam hướng Nam Nếu xoay chuồng theo hướng chuồng phải mở thêm cửa sổ, phên để che mưa, nắng Nền chuồng cần đầm kỹ, nén chặt, cao mặt đất khoảng 30 - 45 cm, có độ dốc 2-3% phía có rãnh thoát nước Nền lát gạch để lợn đỡ bị trơn trượt, dễ vệ sinh, đông ấm, hè mát Nếu láng xi măng cần tạo độ nhám Sân chơi cần diện tích rộng gấp 4-5 lần ô chuồng nuôi Sàn láng xi măng có độ nhám có hố để trồng loại lấy bóng mát * Mật độ diện tích chuồng nuôi Mật độ nuôi yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến suất sức đề kháng bệnh vật nuôi, song tuân thủ cách nghiêm ngặt tổ chức bố trí sản xuất, tạo môi trường độ thông thoáng, dễ phát sinh dịch bệnh khả lây nhiễm bệnh cao Đối với loại vật nuôi có khuyến cáo quy định khuyến cáo quy định mật độ chăn nuôi diện tích tối thiểu để đảm bảo cho sản xuất đạt tối ưu Bố trí, xếp dãy chuồng nuôi hợp lý Trong trang trại chăn nuôi hộ sản xuất xây dựng chuồng trại cần đảm bảo khoảng cách tối thiểu dãy chuồng từ - 7m, thuận tiện trình sản xuất, dễ áp dụng biện pháp chăm sóc nuôi dưỡng, thuận tiện cho việc cách ly để điều trị có dịch bệnh xảy phân tách lứa tuổi vật nuôi theo dãy chuồng Thông thường nông hộ chăn nuôi với quy mô nhỏ chuồng nuôi nên chia thành ngăn để thuận tiện cho việc thực biện pháp chăm sóc, nuôi dưỡng công tác phòng trị bệnh * Xây dựng công trình xử lý chất thải Rãnh thoát nước tiểu, nước rửa chuồng nên tạo rãnh quanh chuồng rộng 25-30 cm, sâu theo độ dốc từ 10 -15cm Cần có hố nhỏ đầu chuồng, cạnh rộng 40 cm, sâu 50 cm để phân vụn bị trôi theo nước rừa chuồng lắng xuống dễ thu dọn hàng tuần Nếu chuồng dãy cần rãnh, rãnh nhỏ bên hành lang chuồng để thoát nước với kích thước rộng 20 cm sâu – 10 cm * Công tác vệ sinh chuồng trại Ngoài việc hàng ngày tiến hành dọn vệ sinh phân rác nước tiêu vật nuôi, cần định kỳ hàng tuần quy định ngày thực tổng vệ sinh chuồng trại khu vực chăn nuôi, thu gom rác nơi quy định để đốt phun khử trùng khu vực chăn nuôi thuốc sát trùng để tiêu diệt nguồn mầm bệnh cư trú tiềm ẩn môi trường * Trồng xanh Xung quanh khu vực chăn nuôi tiến hành trồng xanh để tạo bóng mát chắn gió lạnh, gió nóng, xanh quang hợp hút khí CO2 thải khí O2 tốt cho môi trường chăn nuôi Nên trồng loại như: nhãn, vải, keo dậu, muồng… Như vậy, công tác xử lý môi trường chăn nuôi yếu tố định đến suất, chất lượng sản phẩm vật nuôi, giữ gìn môi trường sinh thái Tuy nguồn chất thải vật nuôi có ảnh hưởng không nhỏ đến môi trường hiệu chăn nuôi xong bên cạnh tuân thủ xử lý triệt để nguồn chất thải nguồn phân hữu chủ yếu để phục vụ cho ngành trồng trọt, góp phần đẩy mạnh phát triển song song trồng trọt chăn nuôi, tạo môi trường bảo vệ sức khỏe người - Khuyến khích hỗ trợ xử lý nước thải Biogas kết hợp với xử lý chất thải lỏng sau biogas thực vật thủy sinh Ngoài KH 42 UBND Huyện.Các cấp quyền địa phương cần vận động, khuyến khích có sách hỗ trợ cho hộ chăn nuôi xây dựng, lắp đặt hầm, túi biogas theo quy mô trang trại sau: Với quy mô chăn nuôi cộng đồng, hệ thống xử lý xây dựng với hầm biogas cỡ trung bình, dung tích hầm 65 m3, xây dựng theo kiểu cải tiến Đài Loan; Hệ thống 03 hộ gia đình, xây dựng 01 hầm biogas cỡ lớn, dung tích 280 m3, theo kiểu hồ yếm khí (Covered lagoon); Hệ thống 01 hộ gia đình, xây dựng 01 hầm cỡ nhỏ 15 m3, theo mô hình biogas hình tròn cho hộ gia đình nhỏ Thủy sinh thực vật loài thực vật sinh trưởng môi trường nước, gây nên số bất lợi cho người việc phát triển nhanh phân bố rộng chúng Tuy nhiên lợi dụng chúng để xử lý nước thải, làm phân compost, thức ăn cho người, gia súc làm giảm thiểu bất lợi gây chúng mà thu thêm lợi nhuận 3.4.4 Giải pháp tuyên truyền – Giáo dục • Trang bị nâng cao kiến thức bảo vệ môi trường chăn nuôi cho cán khuyến nông Đặc biệt cán thú y xã , cán thường xuyên tiếp xúc với hộ Nắm rõ tình hình chăn nuoi vấn đề phát sinh • Tuyên truyền, giáo dục ý thức trách nhiệm chủ sở chăn nuôi việc thực biện pháp bảo vệ môi trường • Mở lớp tập huấn đào tạo kỹ quản lý chất thải tổng hợp cho chủ gia trại KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ Kết luận Xã Song Vân xã miền núi nằm phía tây huyện Tân Yên tỉnh Bắc Giang Xã có 80% số hộ làm sản xuất nông nghiệp, chủ yếu trồng trọt chăn nuôi Tổng đàn lợn toàn xã 9500 con, hình thức chăn nuôi chủ yếu theo mô hình nông hộ, nhỏ lẻ không tập chung Kết thu thập số liệu chăn nuôi 35 hộ gia đình với tổng đàn lợn 2126 con, phân theo nhóm quy mô từ 30-70 (22 hộ), quy mô 70 (13 hộ), 100% hộ nuôi lợn thịt Về mô hình chăn nuôi, VAC VC mô hình áp dụng phổ biến, chủ yếu mô hình VAC phù hợp với hộ chăn nuôi quy mô lớn, mô hình VC phù hợp với quy mô chăn nuôi nhỏ Qua kết đo đạc chất thải 35 hộ chăn nuôi, thời điểm nghiên cứu tổng khối lượng CTR phát sinh gàn 7,3 tấn/ngày Hệ số phát snh chất thải rắn lợn từ 30-60kg 1.4–3 kg/ngày đêm/con, lợn từ 60-100kg 3-5kg/ngày đêm/con Tương tự, tổng lượng nước thải chăn nuôi phát sinh từ 35 hộ nghiên cứu 24m3/ngày, hệ số phát thải trung bình khoảng 11,3 lít/con/ngày Hình thức xử lý chất thải chăn nuôi 35 hộ nghiên cứu Biogas (11,43%) hồ sinh học (85,71%), lại không xử lý Kết phân tích mẫu nước thải chăn nuôi từ hình thức xử lý cho thấy hình thức xử lý hồ sinh học đạt QCVN, hình thức xử lý khác xả trực tiếp, Biogas gián đoạn liên tục không đạt QCVN (thông số phân tích vượt ngưỡng cho phép nhiều lần: TSS vượt – 30 lần; COD vượt - 22 lần; BOD5 vượt – 31 lần; T-N vượt - 10 lần; T-P vượt 10 - 21 lần, hàm lượng Coliform vượt 38 - 62 lần) Về công tác quản lý chăn nuôi địa phương, tỷ lệ hộ có cam kết bảo vệ môi trường thấp (17,14%) Bên cạnh hoạt động quản lý môi trường chăn nuôi quyền địa phương hạn chế, thiếu cán chuyên trách môi trường Từ việc đánh giá trạng phát thải trạng quản lý chất thải chăn nuôi, số nhóm giải pháp đề xuất để nâng cao chất lượng môi trường chăn nuôi xã Song Vân bao gồm: - Giải pháp quản lý tổ chức: Quy hoạch khu chăn nuôi tập chung - Giải pháp tuyên truyền giáo dục: Tuyên truyền kiến thức chăn nuôi, bảo vệ môi trường cho hộ gia đình - Giải pháp kinh tế, kỹ thuật: Áp dụng quy trình,hệ thống xử lý phù hợp nhằm giảm thiểu tối đa ô nhiễm môi trường Kiến nghị Vì điều kiện thực tập thời gian nghiên cứu có hạn nên đề tài đưa số kiến nghị sau: - Tiếp tục nghiên cứu, khảo sát phát sinh khí thải chăn nuôi ảnh hưởng chúng tới môi trường, để có sở nghiên cứu sâu rộng để có sở đánh giá toàn diện - Tiếp tục nghiên cứu đánh giá toàn địa bàn xã - Cần có cán môi trường chuyên trách có kiến thức kinh nghiệm công tác quản lý môi trường - Cần tổ chức đợt tập huấn cho người dân hiểu đầy đủ cần thiết lợi ích việc xử lý chất thải chăn nuôi - Hỗ trợ vốn, kinh nghiệm kỹ thuật cho người dân vấn đề quản lý, xử lý chất thải chăn nuôi, trọng khuyến khích người dân đầu tư chuồng trại hợp vệ sinh, xây dựng hầm ủ biogas, sử dụng đệm lót sinh học, tích cực học hỏi để nâng cao kỹ thuật chăn nuôi ý thức bảo vệ môi trường TÀI LIỆU THAM KHẢO Tàı lıệu tıếng vıệt Báo cáo kết điều tra trạng quản lý môi trường chăn nuôi tỉnh Thái Nguyên, Bắc Giang, Bắc Ninh, Hải Dương, Hà Nam, Hà Nội, Viện Nước, Tưới tiêu Môi trường, năm 2011 Báo cáo tổng hợp chuyên đề tình hình chăn nuôi địa bàn Tỉnh Bắc Giang 2013 Báo cáo thuyết minh tổng hợp quy hoạch sử dụng đất năm kỳ đầu (2011-2015) xã Song Vân Báo cáo KT - XH tháng đầu năm 2015 Huyện Tân Yên Bộ Nông nghiệp Phát triển nông thôn, Báo cáo kết thực kế hoạch tháng 12 năm 2015 ngành NN&PTNT Bộ Nông nghiệp Phát triển nông thôn, Báo cáo tổng kết thực kế hoạch năm 2014 triển khai nhiệm vụ kế hoạch năm 2015 Bộ Nông nghiệp Phát triển nông thôn, TT04/2010/TT–BNNPTNT Bộ Nông nghiệp Phát triển nông thôn TT71/2011/TT-BNNPTNT Chiến lược phát triển chăn nuôi đến năm 2020 Thủ tướng Chính phủ số 10/ 2008/ QĐ-TTg ngày16/ 01/ 2008 10 PGS Bùi Hữu Đoàn – chủ biên, PGS.TS Nguyễn Xuân Trạch; PGS.TS Vũ Đình Tôn, 2011, Bài giảng quản lý chất thải chăn nuôi, nhà xuất Nông Nghiệp 11 Giới thiệu tổng quan xã Song Vân,Huyện Tân Yên 12 Hồ Thị Kim Hoa cs, 2005 Quản lý chất thải chăn nuôi số huyện Tp Hồ Chí Minh tỉnh lân cận 13 Kết nghiên cứu thực trạng giải pháp quản lý môi trường chăn nuôi hộ gia đình trang trại nhỏ số tỉnh miền bắcPGS.Ts Vũ Thị Thanh Hương, Ths Vũ Quốc Chính,Ths Nguyễn Thị Hà Châu, Cn Lê Văn Cư Viện Nước, Tưới Tiêu Và Môi Trường 14 Nguyễn Thị Hoa Lý, 1994, Nghiên cứu tiêu ô nhiễm chất thải chăn nuôi heo tập trung áp dụng số biện pháp xử lý, Luận án phó tiến sĩ khoa học nông nghiệp, Đại học Nông lâm thành phố Hồ Chí Minh 15 Nghiên cứu đề xuất giải pháp bảo vệ môi trường số trang trại chăn nuôi lợn địa bàn huyện Tân Yên, tỉnh Bắc Giang - Chu Thị Kim Chi 16 Tổng cục thống kê, số lượng đàn lợn,đàn bò theo địa phương thời điểm 1/10 hàng năm 17 Tài liệu kỳ họp thứ 17 HĐND xã Song Vân khóa XX 18 Tổng Quan Về Bắc Giang-Tình hình kinh tế - xã hội, an ninh – quốc phòng tháng đầu năm 2015 Tài liệu internet Cổng thông tin điện tử Bắc Giang: http://sonongnghiep.bacgiang.gov.vn/ves-portal/20962/Ket-qua-ra-soatso-luong-cac-trang-trai tren-dia-ban-tinh.html http://sonongnghiep.bacgiang.gov.vn/ves-portal/20928/Phan-dau-dat-sanluong-thit-hoi-220-nghin-tan-nam-2016.html Cổng thông tin điện tử huyện Tân Yên : http://tanyen.bacgiang.gov.vn//upload/business/27035_1.pdf http://tanyen.bacgiang.gov.vn/tin-tuc/10166/Lon-sach-%E2%80%93huong-de-hoi-nhap-sau-va-ben-vung voi-nguoi-chan-nuoi-lon-o-TanYen.html Chất thải chăn nuôi gia súc số biện pháp xử lý : http://marphavet.com/vi/news/Van-hoa-Xa-hoi/Chat-thai-trong-channuoi-gia-suc-va-mot-so-bien-phap-xu-ly-285/ Đánh giá trạng xử lý chất thải chăn nuôi lợn đề xuất giải pháp giảm thiểu ô nhiễm môi trường số trang trại huyện phía Nam tỉnh Thái Nguyên http://luanvan.net.vn/luan-van/danh-gia-hientrang-xu-ly-chat-thai-chan-nuoi-lon-va-de-xuat-giai-phap-giam-thieu-onhiem-moi-truong-cua-mot-so-trang-70013/ Đệm lót sinh học http://mekovet.com.vn/294/print-article.html Đào Lệ Hằng , Thực trạng định hướng bảo vệ môi trường chăn nuôi,http://www.vawr.org.vn/images/File/PGS.TS.%20Vu%20Thi %20Thanh%20Huong.pdf Hoạt động khuyến nông xử lý chất thải chăn nuôi biến đổi khí hậu:http://xttm.mard.gov.vn/Site/vivn/76/tapchi/130/166/9629/Default.aspx Kỹ thuật chuồng nuôi heo : http://nguoichannuoi.vn/ky-thuat-lam-chuongnuoi-heo-fm536.html Nguyễn Thị Thúy Nga - Đánh giá trạng môi trường nước hoạt động chăn nuôi gia súc địa bàn tỉnh Nghệ An http://repository.vnu.edu.vn/bitstream/VNU_123/3613/1/01050001871.pdf PHỤ LỤC A BẢNG KÊ KHAI GIA TRẠI Bảng kê số: 02/ĐT.CNUOI-GT ĐIỀU TRA CHĂN NUÔI TỔNG CỤC THỐNG KÊ Thông tin thu thââp tại cuôâc điều tra này được thực hiêân theo Quyết định số 882/QĐTCTK ngày 28 tháng năm 2013 của Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê; được sư dụng và bảo mâât theo quy định của Luâât Thống kê BẢNG KÊ GIA TRẠI CHĂN NUÔI LỢN Thời điểm … /…3 năm 2016 Cơ quan TK ghi Tỉnh: Bắc Giang Huyêân: Tân Yên Xã: Song Vân Thôn, ấp, bản St Họ, Tên Chủ Hộ Gia Trại Địa Điểm Sản Xuất Điện Thoại Ghi Chú A 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 B C D Đoàn Bá Quân Dương Văn Toàn Dương Văn Hoàn Nguyễn Hữa Phong Nguyễn Quang Đô Nguyễn Đạo Bình Đoàn Thế Cần Vũ Văn Sở Phạm Đạo Hạnh Đặng Văn Dũng Dương Văn Long Dương Văn Sơn Dương Văn Ninh Giáp Văn Toản Tạ Thanh Châm Nguyễn Văn Lý Tạ Văn Tư Giáp Văn Chính Giáp Văn Mong Giếng Giếng Giếng Hoàng Vân Hoàng Vân Hoàng Vân Hoàng Vân Tân Tiến Tân Tiến Tân Tiến Chậu Chậu Chậu Chậu Ngò Đông Lai Đông Lai Bùi Bùi 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 Giáp Văn Cường Dương Văn Chắm Giáp Văn Mão Giáp Sông Ngân Dương Văn Vịnh Dương Văn Mùa Dương Mạnh Chuyên Giáp Văn Chiêm Dương Văn Hiệp Giáp Thanh Hải Hoàng Văn Tân Nguyễn Tiến Thuần Nguyễn Hữa Quý Nguyễn Tiến Quốc Nguyễn Công Tân Nguyễn Tiến Lai Bùi Bùi Bùi Bùi Hoồng Phúc Hồng Phúc Tân Lập Tân Lập Tân Lập Tân Lập Đồng Kim Đồng Kim Đồng Kim Đồng Kim Đồng Kim Đồng Kim Ngày … Tháng năm 2016 Người lập bảng kê (kí ghi, ghi rõ họ tên) *Là hộ có nuôi thường xuyên 30 lợn trở lên chưa đủ tiêu chí trang trại chăn nuôi lợn C.MỘT SỐ HÌNH ẢNH Hình Hộ Đặng Văn Dũng rửa chuồng Hình Bể áp hộ Đoàn Thế Cần Hình Phân cân Hộ Tạ Văn Tư Hình Bể Biogas Hộ Tạ Thanh Châm Hình Hình Gia Phân trại hộ Giáp cânVăn hộ Cường Tạ Văn TưHình Mô hình VAC hộ Nguyễn Hữu Phong Hình Lấy mẫu hộ Nguyễn Đạo Bình Hình Lấy mẫu hộ Tạ Thanh Châm