ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƢỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM HOÀNG VĂN TỰ Tên đề tài: ĐÁNH GIÁ TÌNH HÌNH MẮC BỆNH VIÊM TỬ CUNG Ở ĐÀN LỢNNÁI NGOẠI NUÔI TẠI TRẠI LỢN NÁI NGOẠI XÃ TÂN THÀNH HUYỆN PHÚ BÌNH TỈNH THÁI NGUYÊN VÀ THỬ NGHIỆM MỘT SỐ PHÁC ĐỒ ĐIỀU TRỊ KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC Hệ đào tạo : Chính quy Chuyên ngành: Chăn nuôi Thú y Khoa : Chăn nuôi Thú y Khoá học : 2012 - 2016 Thái Nguyên năm 2016 ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƢỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM HOÀNG VĂN TỰ Tên đề tài: ĐÁNH GIÁ TÌNH HÌNH MẮC BỆNH VIÊM TỬ CUNG Ở ĐÀN LỢN NÁI NGOẠI NUÔI TẠI TRẠI LỢN NÁI NGOẠI XÃ TÂN THÀNH HUYỆN PHÚ BÌNH TỈNH THÁI NGUYÊN VÀ THỬ NGHIỆM MỘT SỐ PHÁC ĐỒ ĐIỀU TRỊ KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC Hệ đào tạo : Chính quy Chuyên ngành: Chăn nuôi Thú y Lớp : K 44 - CNTY Khoa : Chăn nuôi Thú y Khoá học : 2012 - 2016 Giảng viên hƣớng dẫn: TS Trần Văn Thăng Khoa Chăn nuôi Thú y - Trƣờng Đại học Nông Lâm Thái Nguyên Thái Nguyên - năm 2016 i LỜI CẢM ƠN Trong suốt thời gian thực tập tốt nghiệp sở, để hoàn thành khóa luận mình, nhận bảo tận tình thầy giáo hướng dẫn, giúp đỡ thầy cô giáo Khoa Chăn nuôi Thú y, Trại lợn nái ngoại xã Tân Thành, huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên Tôi nhận cộng tác nhiệt tình bạn đồng nghiệp, giúp đỡ, cổ vũ động viên người thân gia đình Nhân dịp xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới thầy giáo TS Trần Văn Thăng tận tình trực tiếp hướng dẫn thực thành công khóa luận Tôi xin cảm ơn Ban giám hiệu Trường Đại học Nông Lâm tạo điều kiện thuận lợi cho phép thực khóa luận Tôi xin bày tỏ lòng cảm ơn chân thành tới lãnh đạo Trại lợn nái ngoại xã Tân Thành, huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên, chủ trang trại, toàn thể anh chị em công nhân trang trại hợp tác giúp đỡ bố trí thí nghiệm, theo dõi tiêu thu thập số liệu làm sở cho khóa luận Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới gia đình, người thân bạn bè đồng nghiệp giúp đỡ động viên suốt thời gian hoàn thành khóa luận Tôi xin chân thành cảm ơn tất cả! Thái nguyên, ngày 15 tháng 06 năm 2016 Sinh viên Hoàng Văn Tự ii LỜI NÓI ĐẦU Để hoàn thành chương trình đào tạo nhà trường, thực phương châm “Học đôi với hành, lý thuyết gắn với thực tiễn sản xuất”, thực tập tốt nghiệp giai đoạn cuối toàn chương trình học tập tất trường Đại học nói chung trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên nói riêng Giai đoạn thực tập chiếm vị trí quan trọng sinh viên trước trường Đây khoảng thời gian để sinh viên củng cố hệ thống hóa toàn kiến thức học, đồng thời giúp sinh viên làm quen với thực tiễn sản xuất, từ nâng cao trình độ chuyên môn, nắm phương thức tổ chức tiến hành công việc nghiên cứu, ứng dụng tiến khoa học kỹ thuật vào thực tiễn sản xuất, góp phần xứng đáng vào nghiệp phát triển đất nước ngày lên Xuất phát từ nguyện vọng thân đồng ý Ban chủ nhiệm khoa Chăn nuôi Thú y, Trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên, phân công thầy giáo hướng dẫn tiếp nhận lãnh đạo Trại lợn nái ngoại xã Tân Thành, huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên, thực tập tốt nghiệp trại lợn nái ngoại xã Tân thành, huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên thực đề tài : “Đánh giá tình hình mắc bệnh viêm tử cung đàn lợn nái ngoại nuôi trại lợn nái ngoại xã Tân Thành, huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên thử nghiệm số phác đồ điều trị” Do bước đầu làm quen với công tác nghiên cứu khoa học, kiến thức chuyên môn chưa sâu, kinh nghiệm thực tế chưa nhiều thời gian thực tập ngắn nên khóa luận không tránh khỏi hạn chế, thiếu sót Tôi kính mong nhận ý kiến đóng góp quý báu thầy, cô giáo bạn đồng nghiệp để khóa luận hoàn thiện Tôi xin chân thành cảm ơn! iii DANH MỤC CÁC BẢNG Trang Bảng 3.1: Một số tiêu chí phân biệt thể viêm tử cung 27 Bảng 3.2: Sơ đồ thử nghiệm hai phác đồ điều trị 28 Bảng 4.1: Lịch phòng bệnh trại lợn nái 37 Bảng 4.2 Kết công tác phục vụ sản xuất 42 Bảng 4.3: Tỷ lệ mắc bệnh viêm tử cung đàn lợn nái năm (từ năm 2014 đến tháng năm 2016) 43 Bảng 4.4: Tỷ lệ mắc bệnh viêm tử cung theo lứa đẻ lợn nái 44 Bảng 4.5: Tỷ lệ mắc bệnh viêm tử cung theo tháng theo dõi 46 Bảng 4.6: Kết điều trị bệnh viêm tử cung theo hai phác đồ điều trị 47 Bảng 4.7: Ảnh hưởng bệnh viêm tử cung đến thời gian động dục trở lại lợn nái bị nhiễm viêm tử cung 49 Bảng 4.8: Ảnh hưởng bệnh viêm tử cung đến khả thụ thai lợn nái sau khỏi bệnh 50 iv DANH MỤC CÁC TỪ, CỤM TỪ VIẾT TẮT L: Landrace Y: Yorkshire CP: Charoen Pokphand Cs: Cộng Nxb: Nhà xuất CP40: [F1(♀L x ♂Y)] v MỤC LỤC Trang Phần MỞ ĐẦU 1.1 Đặt vấn đề 1.2 Mục đích nghiên cứu đề tài 1.3 Ý nghĩa đề tài 1.3.1 Ý nghĩa khoa học 1.3.2 Ý nghĩa thực tiễn Phần TỔNG QUAN TÀI LIỆU 2.1 Cơ sở khoa học 2.1.1 Cấu tạo quan sinh dục lợn nái 2.1.2 Đặc điểm sinh lý, sinh dục lợn nái 2.1.3 Những hiểu biết bệnh viêm tử cung lợn nái 2.1.4 Thành phần hóa học chế tác dụng thuốc sử dụng phác đồ 19 2.2 Tình hình nghiên cứu nước 22 2.2.1 Tình hình nghiên cứu nước 22 2.2.2 Tình hình nghiên cứu nước 23 Phần ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 26 3.1 Đối tượng phạm vi nghiên cứu 26 3.1.1 Đối tượng nghiên cứu 26 3.1.2 Phạm vi nghiên cứu 26 3.2 Địa điểm thời gian tiến hành 26 3.3 Nội dung nghiên cứu 26 3.4 Phương pháp nghiên cứu tiêu theo dõi 26 3.4.1 Phương pháp nghiên cứu 26 3.4.2 Các tiêu theo dõi phương pháp xác định tiêu 28 vi 3.4.3 Phương pháp xử lý số liệu 29 Phần KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN 30 4.1 Công tác phục vụ sản xuất 30 4.1.1 Nội dung phục vụ sản xuất 30 4.1.2 Phương pháp thực 31 4.1.3 Kết công tác phục vụ sản xuất 31 4.2 Kết nghiên cứu thảo luận 43 4.2.1 Tình hình mắc bệnh viêm tử cung đàn lợn nái ngoại trại lợn nái ngoại xã Tân Thành, huyện Phú Bình 43 4.2.2 So sánh hiệu lực điều trị bệnh viêm tử cung hai phác đồ điều trị 47 Phần KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ 52 5.1 Kết luận 52 5.2 Đề nghị 52 TÀI LIỆU THAM KHẢO Phần MỞ ĐẦU 1.1 Đặt vấn đề Hiện nay, Việt Nam thịt lợn chiếm tỷ lệ hàng đầu 70,4 - 76,8% khối lượng thịt bán thị trường, thịt gia cầm chiếm 14,3 - 15,1%, thịt trâu bò chiếm 8,2 - 12,1% Vì vậy, chăn nuôi lợn cần ưu tiên phát triển để đáp ứng nhu cầu thiêu thụ thịt lợn người tiêu dùng Chăn nuôi lợn đáp ứng yêu cầu cung cấp thịt nước mà phải tham gia xuất Ngoài ra, chăn nuôi lợn tận dụng sức lao động nhàn rỗi, tận dụng phế phụ phẩm dư thừa nông nghiệp, góp phần làm tăng thêm thu nhập cho người chăn nuôi Chăn nuôi lợn ngoại đẩy mạnh chăn nuôi nông hộ gia trại, trang trại quy mô công nghiệp Bởi vì, chăn nuôi lợn ngoại có xuất cao, tăng trọng nhanh, phẩm chất thịt tốt (tỷ lệ nạc cao, độ dày mỡ lưng thấp) đáp ứng nhu cầu người tiêu dùng đòi hỏi, khu vực thành phố khu công nghiệp Cho đến nay, lợn Landrace Yorkshire hai giống lợn đóng vai trò chủ yếu khâu sản xuất lợn giống lợn lai nuôi thịt, hai giống lợn góp phần quan trọng vào chương trình “nạc hóa” đàn lợn nước ta Để đáp ứng nhu cầu trên, trại lợn nái xã Tân Thành đầu từ xây dựng sở vật chất để nuôi lợn gia công cho Công ty cổ phần chăn nuôi CP Việt Nam với quy mô 1.200 lợn nái sinh sản, dòng CP40 chiếm tỷ lệ chiếm 70% tổng đàn Đàn lợn nái ngoại phát triển tốt, cho suất chất lượng đàn tốt Tuy nhiên, để thu hiệu kinh tế cao chăn nuôi lợn nái sinh sản phụ thuộc vào sức sản xuất lợn nái phụ thuộc vào tình hình quản lý dịch bệnh trang trại Tình hình dịch bệnh có ảnh hưởng lớn đến hiệu kinh tế, đặc biệt chất lượng sản phẩm Bệnh viêm tử cung lợn nái tổn thương đường sinh dục lợn nái sau sinh, ảnh hưởng lớn đến khả sinh sản, làm sữa, lợn sữa còi cọc, suy dinh dưỡng, lợn chậm phát triển Lợn nái chậm động dục trở lại, không thụ thai, dẫn đến vô sinh, khả sinh sản Không lợn nái bị bệnh viêm tử cung nguyên nhân làm tăng tỷ lệ lợn mắc bệnh phân trắng Xuất phát từ thực tiễn nêu trên, tiến hành thực đề tài: “Đánh giá tình hình mắc bệnh viêm tử cung đàn lợn nái ngoại thử nghiệm số phác đồ điều trị” 1.2 Mục đích nghiên cứu đề tài - Đánh giá tình hình mắc bệnh viêm tử cung đàn lợn nái ngoại nuôi trại lợn xã Tân Thành, huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên - So sánh hiệu lực điều trị bệnh viêm tử cung hai phác đồ điều trị 1.3 Ý nghĩa đề tài 1.3.1 Ý nghĩa khoa học - Kết đạt đề tài thông tin khoa học có giá trị bổ sung thêm hiểu biết bệnh viêm tử cung lợn sở khoa học để đề biện pháp phòng trị bệnh viêm tử cung đàn lợn nái có hiệu 1.3.2 Ý nghĩa thực tiễn - Xác định hiệu điều trị bệnh số phác đồ phòng điều trị bệnh viêm tử cung lợn 42 Mổ hecni 31 con, an toàn 31 con, tỷ lệ đạt 100 % Kết công tác phục vụ sản xuất thời gian thực tập thể qua bảng 4.2 Bảng 4.2 Kết công tác phục vụ sản xuất STT Nội dung công việc Tiêm phòng vaccine cho lợn Dịch tả Cầu trùng (uống) Tiêm phòng vaccine cho lợn nái Dịch tả Lở mồm long móng Giả dại Khô thai Điều trị bệnh Bệnh viêm tử cung Bệnh viêm vú Bệnh phân trắng lợn Bệnh tiêu chảy lợn Bệnh viêm bao khớp Điều trị ghẻ Khó đẻ lợn Bệnh sốt sữa lợn nái Bệnh viêm phổi lợn Công tác khác Đỡ đẻ cho lợn Xuất lợn Thiến lợn đực Khâu lòi dom Mổ hecni Số lƣợng (con) 1200 649 85 85 70 72 97 110 117 29 120 18 185 237 1200 253 31 Kết (an toàn/ khỏi) Số lƣợng Tỷ lệ (con) (%) An toàn 1200 100 640 98,61 An toàn 85 100 85 100 70 100 72 100 Khỏi 80 82,47 50,00 106 96,36 117 100 26 89,65 102 93,33 18 100 100 135 72,97 An toàn 224 94,51 1200 100 253 100 100 31 100 43 4.2 Kết nghiên cứu thảo luận 4.2.1 Tình hình mắc bệnh viêm tử cung đàn lợn nái ngoại trại lợn nái ngoại xã Tân Thành, huyện Phú Bình 4.2.1.1 Tỷ lệ mắc bệnh viêm tử cung đàn lợn nái qua năm (2014 -2016) Để biết mức độ mắc bệnh viêm tử cung lợn nái từ năm 2014 – 5/2016), thống kê tình hình mắc bệnh viêm tử cung đàn lợn nái qua sổ sách theo dõi trang trại theo dõi trực tiếp đàn lợn nái Kết tỷ lệ mắc bệnh viêm tử cung lợn nái trình bày bảng 4.1 Bảng 4.3: Tỷ lệ mắc bệnh viêm tử cung đàn lợn nái năm (từ năm 2014 đến tháng năm 2016) Số nái theo Số nái mắc bệnh Tỷ lệ mắc bệnh dõi (con) (con) (%) 2014 1230 412 33,50 2015 1245 391 31,41 360 97 26,95 Năm Từ tháng 12/2015 đến tháng 5/2016 Kết bảng 4.3 cho thấy: Năm 2014 số lợn nái mắc bệnh viêm tử cung 278 tổng số 800 lợn nái theo dõi, chiếm 34,75% Năm 2015 số lợn nái mắc bệnh viêm tử cung 238 tổng số 800 lợn nái theo dõi, chiếm 29,75% Trong tháng đầu năm 2016 số lợn nái mắc bệnh viêm tử cung 97 tổng số 360 theo dõi, chiếm tỷ lệ 26,95% Qua trình theo dõi thầy tỷ lệ mắc bệnh viêm tử cung đàn lợn nái sinh sản trại từ năm 2014 đến tháng 5/2016 có chiều hướng giảm dần Có kết trại làm tốt công tác vệ sinh thú y cho lợn nái trước, sau trình đẻ, đặc biệt công tác theo dõi, chăm sóc đàn lợn nái sau đẻ 44 thường xuyên chặt chẽ nên phát lợn nái mắc bệnh sớm điều trị bệnh kịp thời Một nguyên nhân làm cho tỷ lệ lợn nái mắc bệnh viêm tử cung giảm dần từ năm 2014 đến năm 2016 năm 2014 năm trại lợn vào hoạt động nên đàn lợn nái hoàn toàn lợn nái để lứa thứ lứa thứ hai nên lợn bị mắc bệnh viêm tử cung cao Kết hoàn toàn phù hợp với kết nghiên cứu Nguyễn Văn Thanh (2002)[16] cho biết tỷ lệ lợn nái mắc bệnh viêm tử cung cao lứa lứa 4.2.1.2 Tỷ lệ mắc bệnh viêm tử cung theo lứa đẻ lợn nái Để thấy rõ bệnh viêm tử cung có liên quan đến lứa đẻ lợn nái hay không, tiến hành theo dõi bệnh viêm tử cung lợn nái theo lứa đẻ, lứa đẻ theo dõi 60 lợn nái Kết tỷ lệ lợn nái mắc bệnh viêm tử cung theo lứa đẻ trình bày bảng 4.2 Bảng 4.4: Tỷ lệ mắc bệnh viêm tử cung theo lứa đẻ lợn nái Số nái Số nái Tỷ lệ Lứa theo mắc mắc đẻ dõi bệnh bệnh (lứa) (con) (con) (%) 60 23 60 Mức độ viêm tử cung Viêm độ Viêm độ Viêm độ n % n % n % 38,33 16 69,56 30,44 0,00 18 30,00 13 72,22 27,78 0,00 60 11 18,33 63,63 36,37 0,00 60 13 21,67 53,84 38,47 7,69 60 15 25,00 10 66,67 33,33 0,00 60 17 28,33 52,94 41,17 5,89 360 97 26,95 62 63,91 33 34,02 2,07 Tính chung 45 Qua bảng 4.4 thấy tỷ lệ lợn nái mắc bệnh viêm tử cung lứa đẻ thứ thứ cao nhất, 38,33% 30,00% Sau tỷ lệ lợn nái mắc bệnh viêm tủ cung giảm rõ rệt lứa đẻ thứ (18,33%) thứ (21,67%) bắt đầu tăng dần lên chút lứa đẻ thứ (25,00%), lứa thứ (28,33%) Ở viêm độ tỷ lệ mắc bệnh cao lứa đẻ (72,22 %) lứa đẻ (69,56%) Ở lứa đẻ thấp chiếm tỷ lệ (52,94%), sau đến lứa đẻ (53,84%) 63,63% Ở viêm độ có tỷ lệ lợn nái mắc bệnh cao lứa đẻ thứ (38,47%), tiếp đến lứa đẻ thứ (36,37%) lứa đẻ có tỷ lệ mắc bệnh thấp (27,78%) Viêm độ xuất lợn nái đẻ lứa thứ thứ tỷ lệ mắc 7,69% 5,89% lợn nái lứa đẻ khác không phát lợn nái mắc mức độ viêm Tóm lại lợn nái đẻ lứa lứa có tỷ lệ mắc bệnh viêm tử cung cao Ở lứa đẻ lợn nái đẻ lần đầu, xoang chậu hẹp làm cho việc đẻ tự nhiên khó khăn, phải áp dụng thủ thuật ngoại khoa Theo Lê Xuân Cương (1986) [4], lợn nái chậm sinh sản nhiều nguyên nhân, tổn thương bệnh lý sinh dục chiếm tỷ lệ cao Đặc biệt, lợn nái đẻ khó cần áp dụng thủ thuật ngoại khoa sinh niêm mạc đường dục dễ bị tổn thương dẫn tới viêm tử cung Theo Phạm Sỹ Lăng cs (2002) [9], bệnh viêm tử cung vi khuẩn Streptococcus Colibacillus nhiễm qua cuống rốn lợn sang lợn mẹ đẻ khó, sát nhau, sảy thai hay qua dụng cụ thụ tinh nhân tạo cứng gây sây sát tạo ổ viêm nhiễm tử cung, âm đạo Ở lứa đẻ lứa đẻ lợn nái lợn nái chức sinh sản hoàn thiện nên tỷ lệ mắc bệnh viêm tử cung hai lứa đẻ lứa đẻ thấp lứa đẻ 46 Kết nghiên cứu phù hợp với kết nghiên cứu Nguyễn Văn Thanh (2002)[16], tỷ lệ lợn nái mắc viêm tử cung tương đối cao, bệnh thường tập trung lợn nái đẻ lứa đầu đẻ nhiều lứa 4.2.1.3 Tỷ lệ mắc bệnh viêm tử cung theo tháng theo dõi Để biết rõ điều kiện ngoại cảnh (nhiệt độ, độ ẩm môi trường không khí) có ảnh hưởng đến tỷ lệ mắc bệnh viêm tử cung hay không, theo dõi bệnh viêm tử cung lợn nái tháng khác Kết trình bày bảng 4.3 Bảng 4.5: Tỷ lệ mắc bệnh viêm tử cung theo tháng theo dõi Số nái theo dõi Số nái mắc Tỷ lệ mắc bệnh (con) bệnh (con) (%) 12/2015 60 11 18,33 1/2016 60 13 21,67 2/2016 60 15 25,00 3/2016 60 16 26,67 4/2016 60 25 41,67 5/2016 60 17 28,33 Tính chung 360 97 26,95 Tháng Qua kết bảng 4.5 cho thấy: Số lợn nái bị mắc bệnh viêm tử cung trại cao cao tháng với tỷ lệ mắc 41,67% thời gian trang trại gặp dịch bệnh nên việc điều trị chăm sóc lợn nái không trọng nhiều, lợn mẹ sức đề kháng yếu, mệt mỏi, bỏ ăn Tỷ lệ mắc bệnh viêm tử cung lợn nái có xu hướng tăng dần từ tháng 12 năm 2015 đến tháng năm 2016 Tỷ lệ mắc bệnh viêm tử cung cao vào tháng 41,67%, thấp vào tháng 12/2015 18,33%, tháng 1, 2, có tỷ lệ mắc bệnh viêm tử cung từ 21,67% đến 26,67% Tháng tỷ lệ mắc cao (28,33%) sau tháng Nguyên nhân vệ sinh 47 kém, thời gian thời điểm dập dịch, sức khỏe heo mẹ kém, lợn bỏ ăn, mệt mỏi trú trọng vào công tác khắc phục hậu sau dịch bệnh gây ảnh hưởng đến việc chăm sóc, phòng điều trị lợn mẹ Trại lợn nái ngoại xã Tân Thành trại lợn nái xây dựng theo tiêu chuẩn chuồng trại Công ty CP Việt Nam có hệ thống làm mát để điều hòa nhiệt độ ẩm độ chuồng nuôi Do vậy, yếu tố nhiệt độ ẩm độ ảnh hưởng đến tỷ lệ lợn nái mắc bệnh viêm tử cung Kết tỷ lệ mắc bệnh viêm tử cung theo tháng theo dõi nghiên cứu có khác tháng nguyên nhân khác, chủ yếu vệ sinh chuồng trại không tốt, dịch tiêu chảy lợn thời gian làm cho môi trường chuồng nuôi không sẽ, sàn bẩn lợn lợn mẹ bị tiêu chảy, làm ảnh hưởng đến việc chăm sóc, phòng điều trị lợn mẹ 4.2.2 So sánh hiệu lực điều trị bệnh viêm tử cung hai phác đồ điều trị 4.2.2.1 Kết điều trị bệnh viêm tử cung theo hai phác đồ điều trị Trên sở lợn nái bị bệnh viêm tử cung phát vào mức độ viêm theo triệu chứng lâm sàng, sử dụng phác đồ điều trị Kết trình bày bảng 4.4 Bảng 4.6: Kết điều trị bệnh viêm tử cung theo hai phác đồ điều trị Mức độ viêm Viêm độ Viêm độ Viêm độ Kết Số nái Tỷ lệ khỏi bệnh khỏi bệnh (con) (%) 29 93,55 Phác đồ 31 Số ngày điều trị bình quân (ngày) 3,97±0,44 Phác đồ 31 4,39±0,76 26 83,87 Phác đồ 17 4,94±0,59 13 76,47 Phác đồ 16 5,18±0,39 11 68,75 Phác đồ 1 100 Phác đồ 0,00 97 4,91±0,73 80 82,47 Phác đồ điều trị Tính chung Số nái điều trị (con) 48 Qua bảng 4.6 cho thấy: Việc phát bệnh kịp thời, chẩn đoán bệnh dùng thuốc điều trị đạt kết cao Tổng số điều trị 97 con, có 80 khỏi, tỷ lệ khỏi bệnh 82,47% So sánh phác đồ điều trị ta thấy phác đồ đạt hiệu điều trị cao phác đồ Ở viêm độ dùng phác đồ điều trị số nái khỏi bệnh 29 tổng số nái điều trị 31 con, chiếm tỷ lệ 93,55%, phác đồ số nái khỏi bệnh 26 tổng số nái điều trị 31 con, chiếm tỷ lệ 83,87% Ở viêm độ dùng phác đồ số nái khỏi bệnh 13 tổng số nái điều trị 17 con, chiếm 76,47 %, phác đồ số nái khỏi bệnh 11 tổng số nái điều trị 16 con, chiếm 68,75 % Ở viêm độ dùng phác đồ số nái khỏi bệnh tổng sô nái điều trị con, chiếm 100%, phác đồ số nái khỏi bệnh tổng số nái điều trị con, chiếm 0,00% Như vậy, kết điều trị cho thấy phác đồ điều trị tốt Vetrimoxin LA kháng sinh có phổ kháng khuẩn rộng hầu hết vi khuẩn gây bệnh cho lợn, tác động kéo dài Về chi phí điều trị phác đồ: Do thuốc công ty CP sản xuất lưu hành nội nên giá thuốc không được tiết lộ công khai 4.2.2.2 Ảnh hưởng bệnh viêm tử cung đến thời gian động dục trở lại lợn nái bị nhiễm viêm tử cung Để đánh giá bệnh viêm tử cung có ảnh hưởng đến khả sinh sản lợn nái sau khỏi bệnh hay không, theo dõi thời gian động dục lại lợn nái sau cai sữa lợn nái bị viêm tử cung điều trị khỏi bệnh Kết trình bày bảng 4.7 49 Bảng 4.7: Ảnh hƣởng bệnh viêm tử cung đến thời gian động dục trở lại lợn nái bị nhiễm viêm tử cung Thời gian Số nái Phác đồ điều trị Số nái điều trị (con) Số nái Tỷ lệ khỏi khỏi bệnh bệnh (con) (%) Thời gian điều trị (ngày) động dục Tỷ lệ trở lại sau động cai sữa dục lợn (%) (con) Phác đồ Phác đồ trung bình động dục trở lại sau cai sữa lợn (ngày) 49 43 87,75 4,63±0,70 41 95,35 4,76±1,52 48 37 77,08 5,19±0,76 33 89,20 6,00±2,53 Qua bảng 4.7 cho thấy: Tỷ lệ khỏi bệnh loại phác đồ điều trị cao từ 77,08% đến 87,75% Thời gian động dục trở lại lợn nái sau cai sữa lợn 4,76 ± 1,52 – 6,00 ± 2,53 ngày Trong lợn không bị bệnh viêm tử cung thường sau cai sữa 3-4 ngày lợn động dục trở lại Như mức độ ảnh hưởng bệnh viêm tử cung đến thời gian động dục trở lại sau cai sữa số lợn nái điều trị bệnh viêm tử cung nằm giới hạn sinh lý bình thường Có kết lợn bị bệnh phát sớm, điều trị kịp thời triệt để Việc có ý nghĩa quan trọng thời gian điều trị ngắn thuận lợi, giảm bớt chi phí sử dụng thuốc, thời gian đầu lợn cần bú sữa mẹ, đặc biệt sữa đầu cần thiết cho phát triển đàn Ảnh hưởng bệnh viêm tử cung đến thời gian động dục trở lại sau cai sữa số lợn nái viêm tử cung gây tổn thương lên tử cung gây ảnh hưởng tới phân tiết hormon, viêm buồng trứng làm chậm động dục 50 So sánh phác đồ điều trị thấy phác đồ điều trị số nái động dục trở lại sau cai sữa lợn cao (95,35% khỏi bệnh) so với phác đồ điều trị (89,19% khỏi bệnh) 4.2.2.3 Ảnh hưởng bệnh viêm tử cung đến khả thụ thai lợn nái sau khỏi bệnh Để đánh giá bệnh viêm tử cung có ảnh hưởng đến khả thụ thai lợn nái sau điều trị hay không theo dõi kết phối giống lợn nái Kết trình bày bảng 4.8 Bảng 4.8: Ảnh hƣởng bệnh viêm tử cung đến khả thụ thai lợn nái sau khỏi bệnh Số nái Phác động dục đồ trở lại sau điều cai sữa trị lợn Sảy thai, Phối giống Phối giống Phối giống đạt lần đạt lần không đạt n % n % n % n % tiêu thai, đẻ thai gỗ (con) 41 34 82,93 12,19 4,88 0 33 21 63,64 21,21 9,09 6,06 74 55 73,32 12 16,22 6,76 2,70 Tính chung Qua bảng 4.8 cho thấy: Sử dụng phác đồ điều trị có 41 lợn nái khỏi bệnh động dục trở lại sau cai sữa lợn tỷ lệ phối đạt lần 34 con, đạt 82,93% cao 19,29% so với sử dụng phác đồ điều trị có 33 lợn mái khỏi bệnh động dục trở lại sau cai sữa lợn con, tỷ lệ phối đạt lần 21 con, đạt 63,64% Những lợn nái phối giống lần chửa tiếp tục theo dõi động dục phối giống lần động dục Tuy nhiên, tỷ lệ phối 51 không đạt sau lần phối giống sử dụng phác đồ 4,88% thấp 4,21% so với sử dụng phác đồ 9,09% Tỷ lệ sảy thai, tiêu thai, thai gỗ sử dụng phác đồ % phác đồ 6,06% Như mức độ ảnh hưởng bệnh viêm tử cung điều trị hai phác đồ điều trị có khác Sử dụng phác đồ có kết điều trị cao so với sử dụng phác đồ tỷ lệ phối đạt lần cao hơn, tỷ lệ phối không đạt, sảy thai, tiêu thai, đẻ thai gỗ thấp Sự phối giống không đạt, bị sảy thai, tiêu thai có số lợn điều trị thường viêm tử cung thể nặng trung bình nên khả hồi phục tử cung Vì cần phát bệnh sớm, điều trị kịp thời đem lại hiệu điều trị cao, thời gian điều trị ngắn từ giảm bớt chi phí sử dụng thuốc khả hồi phục tử cung tốt Kết phù hợp với nghiên cứu Nguyễn Văn Thanh 2002 [16] Viêm tử cung hội chứng thường xuất lợn nái sau sinh, lợn nái bị viêm tử cung gây tổn thương đến lớp niêm mạc Từ gây ảnh hưởng tiết Prostagladin F2a xáo chộn chu kỳ động dục làm tăng tình trạng chậm sinh vô sinh Cũng theo Trần Tiến Dũng cs (2002) [6] thể viêm tử cung thường ảnh hưởng đến trình thụ thai sinh đẻ lần sau So với đàn lợm nái không mắc bệnh lợn nái mắc bệnh viêm tử cung thụ thai Đàn lợn không mắc bệnh tỷ lệ thụ thai đạt 100% Tỷ lệ phối không đạt thấp, bị sảy thai, tiêu thai số lợn điều trị thường viêm tử cung thể nặng vừa nên sức đề kháng giảm, gây tắc ống dẫn trứng, trình viêm dịch viêm nhiễm từ niêm mạc tử cung lây xang thai làm thai chết Phối giống không đạt Số lứa đẻ giảm, số đẻ giảm điều trị nhiều lần 52 Phần KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ 5.1 Kết luận - Tỷ lệ lợn nái mắc bệnh viêm tử cung trại lợn nái ngoại xã Tân Thành, huyện Phú Bình, tỉnh Thái nguyên đến tháng 5/2016 26,95% - Lợn nái mắc bệnh viêm tử cung lứa đẻ cao (38,33% 28,33%) chủ yếu viêm mức độ chiếm 63,91% - Tỷ lệ lợn nái mắc bệnh viêm tử cung có chiều hướng tăng dần theo tháng theo dõi từ tháng 12/2014 đến tháng 4/2015 Tháng có tỷ lệ mắc cao (41,67%) - Hiệu lực điều trị bệnh viêm tử cung phác đồ điều trị (87,75%) cao so với phác đồ điều trị (77,08%) - Bệnh viêm tử cung lợn nái phát sớm điều trị kịp thời không ảnh hưởng nhiều đến tỷ lệ thụ thai lợn nái sau khỏi bệnh Tỷ lệ lợn nái phối giống có chửa sau lần phối giống thứ đạt 73,33% 5.2 Đề nghị Khi thử nghiệm phác đồ điều trị thấy phác đồ có thời gian điều trị ngắn, tốn chi phí, theo nên sử dụng phác đồ tốt Đề nghị nâng cao quy trình vệ sinh chăm sóc, nuôi dưỡng cho đàn lợn để hạn chế khả mắc bệnh, đặc biệt bệnh viêm tử cung lợn nái Cần tiếp tục theo dõi, điều tra với số lượng nhiều hơn, phạm vi rộng phân tích tiêu ảnh hưởng tới bệnh nhiều để thu kết cao 53 TÀI LIỆU THAM KHẢO I TÀI LIỆU TIẾNG VIỆT Vũ Triệu An, Nguyễn Ngọc An, Nguyễn Ngọc Lanh, Nguyễn Hữu Mô (1990), Bài giảng sinh lý bệnh, Nxb Y học, Hà Nội Nguyễn Tuấn Anh, Nguyễn Duy Hoan (1998), Sinh lý sinh sản gia súc, Nxb Nông nghiệp, Hà Nội Nguyễn Xuân Bình (2005) , Phòng trị bệnh lợn nái, lợn con, lợn thịt, Nxb Nông nghiệp, Hà Nội Lê Xuân Cương (1986), Năng suất sinh sản lợn nái, Nxb Nông nghiệp, Hà Nội Phạm Hữu Doanh, Lưu Kỷ (2003) , Kỹ thuật nuôi lợn nái mắn đẻ sai con, Nxb Nông nghiệp, Hà Nội Trần Tiến Dũng, Dương Đình Long, Nguyễn Văn Thanh (2002), Giáo trình sinh sản gia súc, Nxb Nông nghiệp, Hà Nội Trần Tiến Dũng (2004), "Kết ứng dụng hormone sinh sản điều trị tượng chậm động dục lại sau đẻ lợn nái", Tạp chí KHKT Nông nghiệp, tập 2, số 1,tr 66 - 69 Phạm Khắc Hiếu, Lê Thị Ngọc Diệp (1997), Dược lý học thú y, Nxb Nông nghiệp, Hà Nội Phạm Sỹ Lăng, Phan Địch Lân, Trương Văn Dung (2002) , Bệnh phổ biến lợn biện pháp phòng trị, Nxb Nông nghiệp, Hà Nội 10 Nguyễn Đức Lưu, Nguyễn Hữu Vũ (2004), Thuốc thú y cách sử dụng, Nxb Nông nghiệp, Hà Nội 11 Lê Hồng Mận (2004) , Kỹ thuật chăn nuôi lợn, Nxb Nông nghiệp, Hà Nội 12 Nguyễn Hữu Nam (2005), Giáo trình môn bệnh lý học thú y, Nxb Nông nghiệp, Hà Nội 13 Lê Văn Năm (1997) , Phòng trị bệnh lợn, Nxb Nông nghiệp, Hà Nội 14 Nguyễn Hữu Ninh, Bạch Đằng Phong (2002), Bệnh sản khoa gia súc Nxb Nông nghiệp, Hà Nội 54 15 Nguyễn Hữu Phước (1982), Tạp chí khoa học Nông nghiệp, Nxb Nông nghiệp 16 Nguyễn Văn Thanh (2002) , Nghiên cứu số tiêu bệnh đường sinh dục thường gặp lợn, Nxb Nông nghiệp, Hà Nội 17 Nguyễn Văn Thanh (2007) , "Khảo sát tỷ lệ mắc bệnh viêm tử cung đàn lợn nái ngoại nuôi đồng sông Hồng thử nghiệm điều trị", Tạp chí khoa học kỹ thuật thú y, số 18 Nguyễn Văn Thiện (1986), Chăn nuôi lợn gia đình trang trại, Nxb Nông nghiệp, Hà Nội 19 Nguyễn Văn Thiện (2008), Thống kê sinh vật học ứng dụng chăn nuôi, Nxb Nông nghiệp, Hà Nội 20 Lê Xuân Thọ, Lê Xuân Cương (1979) , Kích tố ứng dụng chăn nuôi, Nxb Nông nghiệp, Hà Nội 21 Đặng Đình Tín (1986), Sản khoa bệnh sản khoa thú y, Trường ĐH Nông nghiệp 1, Hà Nội 22 Đặng Thanh Tùng (2006) Bệnh sinh sản heo nái Chi cục thú y An Giang 23 Phạm Xuân Vân (1982), Giáo trình giải phẫu gia súc, Nxb Nông nghiệp, Hà Nội 24 Phùng Thị Vân (2004), "Nghiên cứu khả sinh sản lợn nái Landrace Yorkshire phối chéo giống, đặc điểm sinh trưởng, khả sinh sản lợn nái lai F1 (LxY) (YxL) x Duroc", Báo cáo khoa học Khoa Chăn nuôi thú y (1999 - 2000), Viện Chăn nuôi Quốc Gia II TÀI LIỆU NƯỚC NGOÀI 25 Madec F., Neva C (1995), "Viêm tử cung chức sinh sản lợn nái", Tạp chí KHKT Thú y, tập II số – 1995 26 Sobco A.L., Gadenko I.N (1987), Cẩm nang bệnh lợn tập I (Trần Hoàng dịch), Nxb Nông nghiệp, Hà Nội 27 Vtrekaxova A.V (1985), Bệnh lợn đực lợn nái sinh sản, Nxb Nông nghiệp, Hà Nội Formatted: Normal, Left MỘT SỐ HÌNH ẢNH VỀ BỆNH VIÊM TỬ CUNG VÀ THUỐC ĐIỀU TRỊ Một số hình ảnh bệnh Viêm độ Viêm độ Viêm độ Viêm độ Viêm độ Formatted: Normal, Left Một số hình ảnh thuốc điều trị Pendistrep LA MD Oxytocin Vetrimoxin LA ... tài - Đánh giá tình hình mắc bệnh viêm tử cung đàn lợn nái ngoại nuôi trại lợn xã Tân Thành, huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên - So sánh hiệu lực điều trị bệnh viêm tử cung hai phác đồ điều trị. .. Nguyên thực đề tài : Đánh giá tình hình mắc bệnh viêm tử cung đàn lợn nái ngoại nuôi trại lợn nái ngoại xã Tân Thành, huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên thử nghiệm số phác đồ điều trị Do bước đầu... 43 4.2.1 Tình hình mắc bệnh viêm tử cung đàn lợn nái ngoại trại lợn nái ngoại xã Tân Thành, huyện Phú Bình 43 4.2.2 So sánh hiệu lực điều trị bệnh viêm tử cung hai phác đồ điều trị 47 Phần