Luận văn tốt nghiệp Trường ĐH Kinh doanh Công nghệ Hà Nội LỜI MỞ ĐẦU Trong trình công nghiệp hóa - đại hóa đổi chế quản lý kinh tế nước ta nay; việc quản lý có hiệu nguồn nhân lực biện pháp nhằm nâng cao lực quản trị, suất lao động, cải thiện đời sống vật chất tinh thần người lao động Xã hội phát triển đòi hỏi người lao động phải tiến thu nhập người lao động phải tăng Trong hoạt động quản lý kinh doanh doanh nghiệp, tiền lương sử dụng đòn bẩy để kích thích người lao động hăng hái sản xuất, đồng thời nguồn động viên to lớn vật chất lẫn tinh thần cho người lao động Thấy vai trò to lớn tiền lương doanh nghiệp, em chọn đề tài "Kế toán tiền lương khoản trích theo lương Công ty cổ phần Bia Sài Gòn – Nghệ Tĩnh" làm luận văn tốt nghiệp Đến nay, viết hoàn thành, phần mở đầu kết luận, luận văn chia làm chương: Chương I : “Những vấn đề chung kế toán kế toán tiền lương khoản trích theo lương” Chương II : “Thực trạng công tác kế toán tiền lương khoản trích theo lương Công ty Cổ phần Bia Sài Gòn – Nghệ Tĩnh” Chương III : “Một số ý kiến góp phần nâng cao chất lượng công tác kế toán tiền lương khoản trích theo lương Công ty Cổ phần Bia Sài Gòn – Nghệ Tĩnh” Tuy nhiên thời gian có hạn nên luận văn không tránh khỏi thiếu sót Vì em mong nhận góp ý, bảo thầy cô Để hoàn thành luận văn này, em xin chân thành cám ơn giáo viên hướng dẫn Th.s Trần Hương Nam anh chị công nhân viên Công ty Cổ phần Bia Sài Gòn - Nghệ Tĩnh tạo điều kiện tận tình giúp đỡ em hoàn thành Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Thảo 11 Mã SV: 09A14631N Luận văn tốt nghiệp Trường ĐH Kinh doanh Công nghệ Hà Nội CHƯƠNG I NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ KẾ TOÁN TIỀN LƯƠNG VÀ CÁC KHOẢN TRÍCH THEO LƯƠNG TRONG DOANH NGHIỆP SẢN XUẤT Nhiệm vụ tiền lương khoản trích theo lương doanh nghiệp 1.1 Tiền lương 1.1.1 Khái niệm tiền lương  Tiền lương Trong lịch sử tồn phát triển xã hội, lao động hoạt động bản, gắn liền với tồn phát triển người Có thể định nghĩa “lao động hoạt động có mục đích, có ý thức người nhằm tác động vào giới tự nhiên, biến chứng thành vật có ích đời sống mình” Quá trình sản xuất diễn đòi hỏi phải tiêu dùng liên tục yếu tố lao động, tư liệu lao động đối tượng lao động Mà yếu tố vô vô tận nên cần tái sản xuất Đối với tư liệu lao động đối tượng lao động tái tạo lại có nghĩa mua sắm mới, sức lao động khác Sức lao động gắn liền với hoạt động sống người, thể lực, trí lực người Cho nên muốn tái tạo lại sức lao động cần phải thông qua hoạt động sống người, tức người phải tiêu dùng lượng vật chất định, phần vật chất người sử dụng lao động trả cho người lao động hình thức vật hay giá trị gọi tiền lương Như “Tiền lương số tiền thù lao mà doanh nghiệp trả cho người lao động theo số lượng chất lượng lao động mà họ đóng góp cho doanh nghiệp nhằm đảm bảo cho người lao động đủ để tái sản xuất sức lao động nâng cao, bồi dưỡng sức lao động”  Các loại tiền lương • Tiền lương danh nghĩa Tiền lương danh nghĩa hiểu số tiền người sử dụng lao động trả cho người lao động danh nghĩa Số tiền nhiều hay phụ thuộc trực tiếp vào suất hiệu lao động người lao động, phụ thuộc vào trình độ kinh nghiệm trình làm việc Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Thảo 22 Mã SV: 09A14631N Luận văn tốt nghiệp Trường ĐH Kinh doanh Công nghệ Hà Nội • Tiền lương thực tế: Tiền lương thực tế hiểu số lượng loại hàng hoá, tư liệu tiêu dùng dịch vụ cần thiết mà người lao động hưởng lương mua tiền lương danh nghĩa họ Mối quan hệ tiền lương danh nghĩa tiền lương thực tế biểu qua công thức sau: ILDN ILTT = IGC Trong đó: ILTT: Chỉ số tiền lương thực tế ILDN: Chỉ số tiền lương danh nghĩa IGC: Chỉ số giá Như vậy, thấy rằng: giá tăng lên tiền lương thực tế giảm Điều xảy tiền lương danh nghĩa tăng lên Đây mối quan hệ phức tạp dự thay đổi tiền lương danh nghĩa, giá phụ thuộc vào nhân tố khác • Tiền lương tối thiểu: Tiền lương tối thiểu mức lương Nhà Nước quy định, sở để từ xây dựng mức lương khác tạo thành hệ thống tiền lương chung nước định sách tiền lương, liên hệ chặt chẽ với yếu tố: - Mức sống trung bình dân cư nước - Chỉ số giá hàng hoá sinh hoạt - Loại lao động điều kiện lao động Mức lương tối thiểu đo lường giá loại sức lao động thông thường điều kiện làm việc bình thường, yêu cầu số kỹ đơn giản với khung giá tư liệu hợp lý Với ý nghĩa đó, tiền lương tối thiểu định nghĩa sau: “Tiền Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Thảo 33 Mã SV: 09A14631N Luận văn tốt nghiệp Trường ĐH Kinh doanh Công nghệ Hà Nội lương tối thiểu mức lương trả cho người lao động làm công việc giản đơn (không qua đào tạo) với điều kiện lao động môi trường làm việc bình thường” 1.1.2 Các nhân tố ảnh hưởng tới tiền lương: - Giờ công, ngày công lao động, suất lao động, cấp bậc chức danh, thang lương quy định, số lượng, chất lượng sản phẩm hoàn thành, độ tuổi, sức khoẻ, trang thiết bị kĩ thuật nhân tố ảnh hưởng tới tiền lương cao hay thấp - Giờ công: số mà người lao động phải làm việc theo quy định - Ngày công: nhân tố ảnh hưởng lớn đến tiền lương người lao động, ngày công quy định tháng 22 ngày Nếu người lao động làm thay đổi tăng giảm số ngày làm việc tiền lương họ cúng thay đổi theo - Cấp bậc, chức danh: vào mức lương cấp bậc, chức danh mà cán công nhân viên hưởng theo hệ số phụ cấp cao hay thấp theo quy định Nhà Nước lương cán công nhân viên thay đổi 1.1.3 Chức tiền lương • Chức thước đo giá trị: Biểu giá sức lao động làm sở để điều chỉnh lương cho phù hợp giá thị trường biến động • Chức kích thích sức lao động: Tiền lương động lực chủ yếu khích lệ người lao động làm việc tích cực hơn, thúc đẩy người lao động cải tiến cách có hệ thống phương pháp tổ chức lao động nhằm làm việc có hiệu • Chức tái sản xuất sức lao động: Tiền lương phải đảm bảo tái sản xuất, tức nuôi sống người lao động, trì phát triển sức lao động thân người lao động sở sản xuất sức lao động • Chức quản lý Nhà nước: đảm bảo có tính chất pháp lý Nhà nước buộc người sử dụng lao động phải trả theo công việc hoàn thành người lao động đảm bảo quyền lợi tối thiểu mà họ hưởng Căn vào mà Nhà nước định chế độ tiền lương phù hợp văn bắt buộc người sử dụng lao động Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Thảo 44 Mã SV: 09A14631N Luận văn tốt nghiệp Trường ĐH Kinh doanh Công nghệ Hà Nội • Chức điều tiết lao động: Thông qua hệ thống thang lương, bảng lương chế độ phụ cấp xác định cho ngành, vùng người lao động tự nguyện nhận công việc giao với mức lương phù hợp thoả đáng 1.1.4 Các hình thức trả lương doanh nghiệp Tùy theo đặc điểm hoạt động kinh doanh, tính chất công việc trình độ quản lý doanh nghiệp, việc tính trả lương thực theo nhiều hình thức khác nhau, phải đảm bảo nguyên tắc phân phối theo lao động thực hiên theo hình thức trả lương sau:  Tiền lương theo thời gian (theo tháng, theo tuần, theo ngày theo giờ) Áp dụng người làm công tác quản lý, chuyên môn, kỹ thuật nghiệp vụ, người làm việc theo dây chuyền công nghệ, máy móc thiết bị người làm công việc mà trả lương thời gian có hiệu cao hình thức trả lương khác Hình thức trả lương theo thời gian có hai loại: Tiền lương thời gian giản đơn tiền lương thời gian có thưởng - Tiền lương thời gian giản đơn: Là hình thức tiền lương theo thời gian nguyên tắc dựa vào thời gian làm việc người lao động, hình thức chưa thể nguyên tắc phân phối theo lao động, thường áp dụng cho người lao động định mức tính toán chặt chẽ công việc • Tiền lương tháng: Là tiền lương cố định theo hợp đồng lao động tháng tiền lương quy định sẵn bậc lương tháng lương chế độ tiền lương nhà nước Mi= Mn x Hi + PC Trong đó: Mi: Tiền lương tháng Hi: Hệ số cấp bậc lương bậc I Mn: Mức lương tối thiểu PC: Phụ cấp lương khoản phải trả cho người lao động chưa tính vào lương Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Thảo 55 Mã SV: 09A14631N Luận văn tốt nghiệp Trường ĐH Kinh doanh Công nghệ Hà Nội • Tiền lương tuần: Là tiền lương trả cho người lao động theo mức lương tuần làm việc Tiền lương tuần thường áp dụng cho lao động bán thời gian, lao động làm việc theo hoạt động thời vụ: • Tiền lương ngày: Là tiền lương trả cho người lao động theo mức lương ngày số ngày làm việc thực tế tháng Tiền lương ngày thường áp dụng để trả lương cho người lao động ngày nghỉ việc để học, họp Tiền lương ngày trường hợp phép theo chế độ: Tiền lương phải trả Mức lương = tháng Số ngày làm việc x ngày thực tế tháng Tiền lương tháng Tiền lương ngày = Số ngày làm việc thực tế theo chế độ • Tiền lương giờ: Là tiền lương phải trả cho người lao động tuỳ thuộc theo mức lương số ngày làm việc thực tế Mức lương nguyên tắc xác định sở mức lương ngày chia cho số làm việc theo chế độ ngày Mức lương ngày Tiền lương = Số làm việc thực tế ngày theo chế độ/8 - Tiền lương thời gian có thưởng :Hình thức không xét đến thời gian lao động trình độ tay nghề mà xét đến thái độ lao động, ý thức trách nhiệm, tinh thần sáng tạo lao động Mức lương = Lương theo thời gian giản đơn + Tiền thưởng Ưu, nhược điểm hình thức tiền lương thời gian: - Ưu điểm: tính đến thời gian làm việc thực tế, tính toán đơn giản, lập bảng tính sẵn - Nhược điểm: Hình thức tiền lương thời gian chưa đảm bảo nguyên tắc phân phối theo lao động,chưa gắn tiền lương với chất lượng lao động doanh nghiệp cần kết hợp với biện pháp khuyến khích vật chất, kiểm tra chấp hành kỷ luật Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Thảo 66 Mã SV: 09A14631N Luận văn tốt nghiệp Trường ĐH Kinh doanh Công nghệ Hà Nội lao động nhằm làm cho người lao động tự giác làm việc với kỉ luật lao động suất lao động cao  Hình thức tiền lương theo sản phẩm Áp dụng cá nhân tập thể người lao động vào mức độ hoàn thành, số lượng, chất lượng sản phẩm giao Hình thức trả lương tuân thủ theo nguyên tắc trả lương theo số lượng chất lượng lao động, gắn thu nhập tiền lương với kết sản xuất công nhân, khuyến khích người lao động không ngừng học tập kỹ thuật, nghiệp vụ để nâng cao trình độ chuyên môn, sử dụng thành thạo máy móc thiết bị, sức phát huy sáng tạo, cải tiến kỹ thuật, cải tiến phương thức lao động, nâng cao suất lao động Theo hình thức này, tiền lương công nhân xác định theo số lượng sản phẩm sản xuất đơn giá tiền lương sản phẩm Đơn giá tiền lương phương thức trả lương cố định xác định theo công thức sau: L = Q x Đg Trong đó: L: Tiền lương sản phẩm trực tiếp Q: Số lượng sản phẩm hợp quy cách Đg: Đơn giá lương sản phẩm Đơn giá lương sản phẩm tiền lương trả cho đơn vị sản phẩm hoàn thành xác định vào mức lương cấp bậc công việc định mức thời gian hay định mức sản lượng cho công việc Ngoài đơn giá tính thêm tỷ lệ khuyến khích trả lương sản phẩm phụ cấp khu vực (nếu có) - Trả lương theo sản phẩm trực tiếp cá nhân: áp dụng rộng rãi công nhân trực tiếp sản xuất điều kiện trình lao động mang tính độc lập tương đối, định mức kiểm tra nghiệm thu sản phẩm cách cụ thể riêng biệt - Trả lương theo sản phẩm tập thể: áp dụng công việc cần tập thể xây dựng, lắp ráp thiết bị, sản xuất phận làm theo dây chuyền Tiền lương vào số lượng sản phẩm công việc hoàn thành tập thể công nhân đảm nhận đơn giá tiền lương đơn vị sản phẩm Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Thảo 77 Mã SV: 09A14631N Luận văn tốt nghiệp Trường ĐH Kinh doanh Công nghệ Hà Nội - Trả lương theo sản phẩm gián tiếp: áp dụng cho công nhân phục vụ mà kết lao động họ ảnh hưởng trực tiếp đến kết công nhân sản xuất công nhân sửa chữa, công nhân điều chỉnh máy móc, thiết bị Đặc điểm chế độ tiền lương công nhân lại tuỳ thuộc vào kết hoạt động sản xuất công nhân - Trả lương khoán: áp dụng cho công việc mà giao dịch chi tiết, phận lợi giao toàn khối lượng cho công nhân tập thể thời gian định Tiền lương trả theo số lượng mà công nhân hoàn thành ghi phiếu giao khoán - Trả lương theo sản phẩm luỹ tiến: áp dụng công nhân trực tiếp sản xuất kinh doanh khâu trọng yếu dây chuyền sản xuất, yêu cầu đột xuất nhiệm vụ sản xuất kinh doanh đòi hỏi phải khẩn trương hoàn thành kịp thời kế hoạch Đây chế độ trả lương mà tiền lương sản phẩm giới hạn định mức khởi điểm luỹ tiến trả theo đơn giá cố định, sản phẩm vượt mức khởi điểm luỹ tiến trả theo đơn giá luỹ tiến - Trả lương theo sản phẩm có thưởng: tiền lương tính theo sản phẩm trực tiếp, người lao động hưởng tiền thưởng thưởng tăng suất, thưởng tiết kiệm vật tư, nguyên vật liệu, thưởng nâng cao chất lượng sản phẩm  Các hình thức trả lương khác - Tiền lương tính theo kết hoạt động sản xuất kinh doanh cuối - Tiền lương tính theo nhóm quỹ lương - Tiền lương tính theo định mức biên độ - Tiền lương theo chức vụ, thâm niên Bên cạnh hình thức trả lương, thưởng người lao động hưởng khoản trợ cấp thuộc quỹ BHXH, BHYT trường hợp ốm đau, thai sản BHTN trường hợp việc làm chấm dứt hợp đồng lao động theo quy định Pháp luật 1.1.5 Quỹ lương: Quỹ lương toàn số tiền lương trả cho công nhân viên doanh nghiệp doanh nghiệp quản lý, sử dụng chi trả tiền lương Quỹ lương bao gồm: Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Thảo 88 Mã SV: 09A14631N Luận văn tốt nghiệp Trường ĐH Kinh doanh Công nghệ Hà Nội - Tiền lương chi trả cho người lao động thời gian làm việc thực tế khoản phụ cấp thường xuyên phụ cấp làm đêm, phụ cấp thêm giờ, phụ cấp khu vực… - Tiền lương chi trả cho người lao động thời gian ngừng sản xuất nguyên nhân khách quan, thời gian nghỉ phép - Các khoản phụ cấp thường xuyên: phụ cấp học nghề, phụ cấp thâm niên, phụ cấp làm thêm giờ, phụ cấp trách nhiệm, phụ cấp khu vực, phụ cấp dạy nghề, phụ cấp cho người làm công tác khoa học – kĩ thuật có tài Về phương diện hạch toán, quỹ lương doanh nghiệp chia làm loại: tiền lương tiền lương phụ - Tiền lương số tiền lương trả cho người lao động thời gian họ thực nhiệm vụ quy định cho họ bao gồm: tiền lương cấp bậc, khoản phụ cấp - Tiền lương phụ tiền lương trả cho người lao động không thời gian họ thực nhiệm vụ chính, hưởng lương theo chế độ quy định như: thời gian người lao động nghỉ phép, nghỉ lễ tết, ngừng sản xuất hưởng lương theo chế độ Trong hạch toán, tiền lương công nhân sản xuất hạch toán trực tiếp vào chi phí sản xuất loại sản phẩm, tiền lương phụ công nhân sản xuất hạch toán phân bổ gián tiếp vào chi phí sản xuất loại sản phẩm có liên quan theo tiêu thức phân bổ thích hợp 1.1.6 Các khoản trích theo lương • Bảo hiểm xã hội (BHXH): Theo quy định Điều Luật Bảo hiểm xã hội: Bảo hiểm xã hội bảo đảm thay bù đắp phần thu nhập người lao động họ bị giảm thu nhập ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, thất nghiệp, hết tuổi lao động chết, sở đóng vào quỹ bảo hiểm xã hội Theo chế độ hành, nguồn quỹ BHXH quan chuyên trách quản lý chi trả trường hợp nghỉ hưu, sức lao động, tai nạn, tử tuất Ở doanh nghiệp Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Thảo 99 Mã SV: 09A14631N Luận văn tốt nghiệp Trường ĐH Kinh doanh Công nghệ Hà Nội phân cấp trực tiếp chi trả trường hợp ốm đau, thai sản tổng hợp chi tiêu để toán với quan chuyên trách Quỹ BHXH hình thành trích lập tính vào chi phí sản xuất kinh doanh doanh nghiệp theo quy định Nhà Nước Theo quy định hành, hàng tháng doanh nghiệp tiến hành trích lập quỹ BHXH theo tỷ lệ quy định tổng số tiền lương cấp bậc trả cho công nhân viên tháng phân bổ cho đối tượng liên quan đến việc sử dụng lao động Người sử dụng lao động phải trích tỷ lệ định tổng số quỹ lương cấp bậc tính vào chi phí sản xuất kinh doanh (17% quỹ tiền lương, tiền công đóng bảo hiểm xã hội) Ngoài người lao động phải trực tiếp đóng góp theo tỷ lệ quy định (7% quỹ tiền lương, tiền công đóng bảo hiểm xã hội) khấu trừ vào thu nhập trực tiếp họ • Bảo hiểm y tế (BHYT): Bảo hiểm y tế hình thức bảo hiểm áp dụng lĩnh vực chăm sóc sức khoẻ nhằm đảm bảo chi trả phần toàn chi phí khám chữa bệnh cho người tham gia BHYT họ ốm đau, bệnh tật nguồn quỹ BHYT đóng góp theo chu kì người lao động, người sử dụng lao động, tổ chức cá nhân Mục đích BHYT lập mạng lưới bảo vệ sức khoẻ cho toàn cộng đồng BHYT theo quy định tài hành gồm hai nguồn: phần doanh nghiệp đóng góp tính vào chi phí sản xuất kinh doanh hàng tháng theo tỷ lệ quy định tổng số tiền lương cấp bậc phải trả kì cho cán công nhân viên (3% mức tiền lương, tiền công hàng tháng người lao động) Một phần khác đóng góp người lao động trừ trực tiếp vào lương họ (1.5% mức tiền lương, tiền công hàng tháng người lao động) BHYT nộp lên quan chuyên môn, chuyên trách (dưới hình thức mua BHYT) để bảo vệ, chăm sóc sức khoẻ công nhân viên • Bảo hiểm thất nghiệp (BHTN): Bảo hiểm thất nghiệp khoản hỗ trợ tài tạm thời dành cho người bị việc mà đáp ứng đủ yêu cầu theo Luật định Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Thảo 10 10 Mã SV: 09A14631N Luận văn tốt nghiệp Trường ĐH Kinh doanh Công nghệ Hà Nội trách nhiệm tổ chức điều hành công tác kế toán công ty, đồng thời tập hợp chi phí sản xuất tính giá thành, xác định kết kinh doanh • Phó phòng kế toán: giúp việc cho Trưởng phòng đồng thời theo dõi khoản công nợ, tạm ứng • Kế toán vật liệu, công cụ, dụng cụ: Mở sổ theo dõi chi tiết tình hình xuất- nhập – tồn kho vật liệu, công cụ dụng cụ công ty ( mở theo kho, loại vật liệu ) • Kế toán tiền lương toán tiền mặt: có nhiệm vụ kiểm tra toán đầy đủ cho cán công nhân viên toàn công ty… • Kế toán theo dõi khoản phải trả: bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, kinh phí công đoàn khoản phải thu khác • Kế toán tài sản cố định toán ngân hàng: Có nhiệm vụ kiểm tra làm thủ tục toán, chi phí qua tài khoản ngân hàng, mở sổ kế toán theo dõi tình hình thu chi rút số dư khoản tiền vay, tiền gửi ngân hàng, nhận chứng từ ngân hàng phải kiểm tra đối chứng với chứng từ gốc kèm theo, có chênh lệch phải báo báo kịp thời cho Kế toán trưởng bên Ngân hàng để kịp thời xử lí • Kế toán tiêu thụ: Có nhiệm vụ tập hợ chứng từ tiêu thụ sản phẩm, ghi nhận doanh thu, theo dõi nhập - xuất – tồn thành phẩm, lập báo cáo thống kê 1.5.2 Đặc điểm công tác kế toán doanh nghiệp a Chính sách kế toán công ty áp dụng - Chế độ, chuẩn mực kế toán đơn vị áp dụng: theo định số 15/2006/QĐ BTC ngày 20/03/2006 Bộ trưởng Bộ Tài - Đơn vị tiền tệ sử dụng ghi chép kế toán đồng Việt Nam (VND) - Niên độ kế toán năm: Bắt đầu từ ngày 01/01/N kết thúc ngày 31/12/N Dương lịch - Phương pháp tính thuế GTGT: theo phương pháp khấu trừ (Căn Luật sửa đổi, bổ sung số điều Luật Thuế TTĐB Luật thuế GTGT có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2009) - Kế toán hàng tồn kho:  Phương pháp hạch toán hàng tồn kho: kê khai thường xuyên  Phương pháp tính giá vật tư, hàng hoá tồn kho cuối kỳ: bình quân gia quyền  Nguyên tắc ghi nhận hàng tồn kho: nguyên tắc giá gốc - Phương pháp khấu hao TSCĐ: (Căn theo TT 203/2009/TT – BTC ngày 20/10/2009) Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Thảo 23 23 Mã SV: 09A14631N Luận văn tốt nghiệp Trường ĐH Kinh doanh Công nghệ Hà Nội  TSCĐ ghi nhận theo giá gốc, trình sử dụng TSCĐ ghi nhận theo nguyên giá, hao mòn luỹ kế giá trị lại  Phương pháp khấu hao TSCĐ: Áp dụng phương pháp khấu hao theo đường thẳng b Hình thức ghi sổ kế toán: Công ty áp dụng hình thức ghi sổ kế toán “ Nhật kí chung” Kế toán tiền lương công ty CP Bia Sài Gòn- Nghệ Tĩnh: 2.1 Hình thức trả lương áp dụng công ty CP Bia Sài Gòn – Nghệ Tĩnh Để phù hợp với cấu lao động, công ty áp dụng hình thức chi trả tiền lương khác phù hợp với phận Trong công ty áp dụng hình thức trả lương sau: - Hình thức trả lương theo thời gian: áp dụng cho nhân viên văn phòng, nhân viên quản lý, bảo vệ, kỹ thuật, giám sát - Hình thức trả lương theo sản phẩm: áp dụng cho nhân viên lái xe, đứng máy, công nhân trực tiếp sản xuất a Hình thức tiền lương theo thời gian Theo hình thức này, tiền lương trả cho người lao động được tính theo thời gian làm việc, cấp bậc, chức danh và thang lương theo quy định Công ty tính tiền lương thời gian bằng lương tháng, lương ngày, lương Tiền lương thời gian làm việc, chức vụ công tác, cấp bậc và được tính theo tháng được gọi là lương tháng Tiền lương thời gian tính theo đơn giá tiền lương cố định hay gọi là tiền lương thời gian giản đơn Trong tiền lương thời gian còn có tiền phụ cấp, tiền thưởng, tiền ăn ca…Tiền phụ cấp, tiền thưởng có thể theo định mức quy định hoặc tùy vào tính chất, đặc thù công việc từng thời điểm khác mà người lao động được hưởng khác Lương thời gian tính sau: Lương x Hệ số + Lương thời gian = x Số ngày công chế độ Số ngày làm việc thực tế tháng Với số ngày công chế độ 26 ngày Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Thảo 24 24 Mã SV: 09A14631N Luận văn tốt nghiệp + Lương ngừng, nghỉ việc Trường ĐH Kinh doanh Công nghệ Hà Nội Lương CB x Hệ số = x Số ngày công chế độ Số công ngừng, nghỉ việc Tỷ lệ % hưởng x lương ngừng, nghỉ việc + Các khoản phụ cấp bao gồm: - Phụ cấp lương = Lương x Hệ số phụ cấp - Phụ cấp khác (Tiền điện thoại, xăng xe) - Tiền ăn ca: Công ty thực chi trả tiền ăn ca với mức 15.000đ/người/ngày  Tổng tiền lương phải trả = Lương thời gian + Lương ngừng, nghỉ việc + Phụ cấp Lương nghỉ lễ hưởng 100% lương 1.050.000 x 4,51 = 26 x 100 = 182.135đ Ví dụ: Chị Nguyễn Thị Thu Hiền, kế toán trưởng, có hệ số lương 4,51, hệ số phụ cấp chức vụ 0,2 Trong tháng 1/2013, số ngày công thực tế chị 23 ngày nghỉ hưởng 100% lương ngày, nghỉ chăm ốm ngày Lương theo quy định Nhà nước 1.050.000đ Số ngày công chế độ 26 ngày Như vậy: Lương thời gian = 1.050.000 x 4,51 26 x 23 = 4.189.096đ Các khoản phụ cấp bao gồm: +Phụ cấp lương: 0,2 x 1.050.000 = 210.000đ +Tiền ĐT, xăng xe: 200.000đ +Tiền ăn ca: 23 x 15.000 = 345.000đ  Tổng tiền lương = 4.189.096 + 182.135 + 210.000 + 200.000 + 345.000 = 5.126.231đ b Hình thức tiền lương theo sản phẩm Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Thảo 25 25 Mã SV: 09A14631N Luận văn tốt nghiệp Trường ĐH Kinh doanh Công nghệ Hà Nội Theo hình thức này, tiền lương tính theo khối lượng (số lượng) sản phẩm, công việc hoàn thành đảm bảo yêu cầu chất lượng, kỹ thuật theo quy định đơn giá tiền lương tính cho đơn vị sản phẩm, công việc Lương sản phẩm Lương ngừng, nghỉ việc = Tổng giá trị công việc hoàn thành Tổng số ngày công tháng = Lương CB x Hệ số x Số công ngừng, nghỉ việc x Số ngày công cá nhân x Tỷ lệ % hưởng lương ngừng, nghỉ việc Số ngày công chế độ +Số ngày công chế độ 26 ngày +Các khoản phụ cấp bao gồm: - Phụ cấp lương = Lương x Hệ số phụ cấp - Phụ cấp khác (Tiền điện thoại, xăng xe) - Tiền ăn ca: Công ty thực chi trả tiền ăn ca với mức 15.000đ/người/ngày Tổng tiền lương phải trả = Lương sản phẩm + Lương ngừng, nghỉ việc + Phụ cấp Ví dụ: Tổ đóng chai có nhân viên, tháng hoàn thành : - 700 lon bia loại 300ml , đơn giá: 9000đ/lon - 1800 chai bia, đơn giá:9500/chai  Tổng giá trị công việc hoàn thành 23.400.000đ Tổng số ngày công tháng toàn nhân viên tổ 149 ngày, ngày nghỉ lễ nhân viên hưởng 100% lương Trong ngày công anh Phạm Văn Nam 23, nghỉ lễ ngày, nghỉ ốm ngày Như tiền lương tháng anh Nam nhận là: 23.400.000 Lương sản phẩm Lương nghỉ lễ hưởng 100% lương = 153 x 23 = 3.517.647 đ x1 = 123.173 đ 1.050.000 x 3,05 = 26 Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Thảo 26 26 Mã SV: 09A14631N Luận văn tốt nghiệp Trường ĐH Kinh doanh Công nghệ Hà Nội Các khoản phụ cấp bao gồm: + Phụ cấp lương: 150.000đ + Tiền ăn ca: 23 x 15.000 = 345.000đ  Tổng tiền lương = 3.517.647 + 123.173 + 150.000 + 345.000 = 4.135.820đ Phương pháp kế toán tiền lương công ty CP Bia Sài Gòn – Nghệ Tĩnh: Đến kì trả lương cho cán công nhân viên kế toán tiền lương tiến hành: - Thanh toán lương bảo hiểm xã hộ cho công nhân viên - Tổng hợp tiền lương toàn công ty - Tiến hành trích khoản trích theo lương Hạch toán tiền lương khoản trích theo lương số nghiệp vụ kinh tế phát sinh tháng năm 2012 sau (Bảng biểu 08, trang ) (1) Kế toán phân bổ tiền lương cho phận sản xuất phận văn phòng, kế toán ghi: Nợ TK 642: 22.093.288đ Nợ TK 622: 26.459.354đ Có TK 334: 48.552.642đ (2) Cuối tháng phận, phòng ban tổng hợp ngày công theo bảng chấm công, chi trả số tiền lương hưởng người theo phòng: Nợ TK 334: 48.552.642đ Có TK 111: 48.552.642đ 2.2 Kế toán khoản trích theo lương công ty CP Bia Sài Gòn- Nghệ Tĩnh a Nội dung khoản trích theo lương: - Quỹ BHXH dùng để chi trả cho người lao động thời gian nghỉ ốm đau, thai sản…theo chế độ hành Mức trích lập BHXH tăng từ 20% lên 24% quỹ Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Thảo 27 27 Mã SV: 09A14631N Luận văn tốt nghiệp Trường ĐH Kinh doanh Công nghệ Hà Nội tiền lương, người lao động đóng góp 7% người sử dụng lao động đóng góp 17% - Quỹ BHYT để chi trả cho người tham gia đóng góp thời gian khám chữa bệnh Mức trích lập BHYT tăng 3% lên 4,5% mức tiền lương, người sử dụng lao động đóng góp 3% người lao động đóng góp 1,5% - Tỷ lệ trích lập BHTN DN 2%, người lao động chịu 1% DN chịu 1% tính vào chi phí b Phương pháp kế toán khoản trích theo lương: Kế toán đối chiếu BHXH, BHYT, BHTN với quan bảo hiểm để tính toán số phải trích vào giá thành số phải khấu trừ qua lương cán công nhân viên Hạch toán nghiệp vụ kinh tế phát sinh tháng năm 2010 sau:  Về BHXH Nợ TK 622: 2.716.770đ Nợ TK 627: 1.295.910đ Nợ TK 641: 5.483.520đ Nợ TK 642: 10.874.220đ Nợ TK 334: 8.387.820đ Có TK 338(3): 28.758.240đ  Về BHYT Nợ TK 622: 479.430đ Nợ TK 627: 228.690đ Nợ TK 641: 967.680đ Nợ TK 642: 1.918.980đ Nợ TK 334: 1.797.390đ Có TK 338(4): 5.392.170đ  Về BHTN Nợ TK 622: 159.810đ Nợ TK 627: 76.230đ Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Thảo 28 28 Mã SV: 09A14631N Luận văn tốt nghiệp Trường ĐH Kinh doanh Công nghệ Hà Nội Nợ TK 641: 639.660đ Nợ TK 642: 159.810đ Nợ TK 334: 1.198.260đ Có TK 338(9): 2.233.770đ  Về KPCĐ Nợ TK 622: 529.193đ Nợ TK 627: 168.600đ Nợ TK 641: 700.420đ Nợ TK 642: 1.432.512đ Có TK 338(2): 2.830.725đ Kế toán đối chiếu BHXH, BHYT, BHTN KPCĐ phải nộp cho tổ chức công đoàn nguồn tiền tài khoản tiền gửi để toán với quan bảo hiểm, tổ chức công đoàn, kế toán ghi: Nợ TK 338(3): 28.758.240đ Nợ TK 338(4): 5.392.170đ Nợ TK 338(9): 2.233.770đ Nợ TK 338(2): 2.830.725đ Có TK 112: 39.214.905đ 2.3 Những thu nhập khác tiền lương cán công nhân viên Công ty CP Bia Sài Gòn – Nghệ Tĩnh: a Các khoản thu nhập khác thường xuyên Tiền ăn ca, tiền điện thoại, tiền xăng xe, …tuỳ phận, vị trí hưởng nhiều mức khác Khoản thu nhập khác thường xuyên trả cho nhân viên tính vào chi phí hoạt động sản xuất kinh doanh doanh nghiệp Ví dụ: Hàng tháng, nhân viên phòng kinh doanh hưởng tiền ăn ca, hỗ trợ điện thoại, xăng xe tháng 1/2010 phòng hưởng 4.500.000đ, kế toán hạch toán: Nợ TK 641(1): 4.500.000đ Có TK 334 : 4.500.000đ Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Thảo 29 29 Mã SV: 09A14631N Luận văn tốt nghiệp Trường ĐH Kinh doanh Công nghệ Hà Nội b Các khoản khác không thường xuyên bao gồm: - Chế độ tiền thưởng (từ 100.000đ đến 500.000đ) chế độ nghỉ nguyên lương vào dịp đặc biệt năm 30/4- 1/5, 2/9, 1/1…Số tiền chi trả cho công nhân viên vào ngày trích từ quỹ phúc lợi công ty - Thưởng cuối năm, công ty dựa vào kết hoạt động công ty năm để đưa mức thưởng cho cán công nhân viên công ty nhằm khuyến khích động viên họ sản xuất kinh doanh - Đối tượng xét thưởng người công ty người có thời hạn hợp đồng làm việc năm trở lên, công ty trực tiếp kí Mức tiền từ 50.000đ đến 500.000đ thưởng theo quý Ví dụ: Công ty thưởng tết cho nhân viên công ty số tiền 50.000.000đ kế toán hạch toán sau: Nợ TK 431: 50.000.000đ Có TK 334: 50.000.000đ Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Thảo 30 30 Mã SV: 09A14631N Luận văn tốt nghiệp Trường ĐH Kinh doanh Công nghệ Hà Nội CHƯƠNG III Ý KIẾN GÓP PHẦN NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CÔNG TÁC KẾ TOÁN TIỀN LƯƠNG TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN BIA SÀI GÒN – NGHỆ TĨNH Đánh giá thực trạng tiền lương khoản trích theo lương công ty cổ phần Bia Sài Gòn – Nghệ Tĩnh 1.1 Những ưu điểm đạt được: Trong công tác hạch toán kế toán, Công ty cổ phần bia Sài Gòn – Nghệ Tĩnh bước áp dụng tin học hoá, sử dụng máy vi tính, phần mềm kế toán để tổng hợp cung cấp thông tin cách nhanh Nhờ vậy, việc tính toán, hạch toán toán tiền lương, tiền thưởng đầy đủ xác kịp thời, phản ánh mức hao phí sức lao động mà công nhân bỏ ra, khuyến khích người lao động tận tâm với công việc để hoà sức vào với tập thể doanh nghiệp, đưa doanh nghiệp ngày giàu mạnh phục vụ khách hàng ngày tốt Những qui định chủ yếu luật lao động tiền lương, tiền thưởng, BHXH, BHYT, thời gian nghỉ ngơi, kỷ luật lao động chế độ hạch toán kế toán Bộ tài chính, Bộ lao động doanh nghiệp chấp hành tuyệt đối nghiêm chỉnh Trong công tác tổ chức lao động tiền lương doanh nghiệp có cố gắng việc xây dựng hình thức trả lương cho người lao động nguyên tắc đảm bảo phân phối theo lao động Là doanh nghiệp sản xuất kinh doanh, nên việc khuyến khích người lao động hăng hái lao động với mục tiêu chất lượng hiệu sản xuất, doanh nghiệp thực nghiêm túc thông qua hình thức trả lương Đặc biệt bảng chấm công doanh nghiệp sử dụng cách rõ ràng hiệu Từ làm cho viêc lập bảng toán lương thực cách nhanh gọn dễ dàng Đồng thời lãnh đạo doanh nghiệp có điều kiện lập kế hoạch thực chiến dịch liên doanh, liên kết, tìm bạn hàng Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Thảo 31 31 Mã SV: 09A14631N Luận văn tốt nghiệp Trường ĐH Kinh doanh Công nghệ Hà Nội 1.2 Những tồn tại, hạn chế: Trong công ty, lực lượng sản xuất trực tiếp chiếm gần 70% số công nhân viên toàn công ty Trong đó, công nhân thuộc phận sản xuất nghỉ phép không đặn ổn định tháng năm Nhưng công ty chưa trích trước tiền lương nghỉ phép cho công nhân trực tiếp sản xuất Chính việc chưa trích trước tiền lương nghỉ phép làm cân đối việc phân bổ chi phí lương nghỉ phép Đối với phận quản lý, công ty áp dụng hình thức trả lương theo thời gian Đây hình thức đơn giản dễ tính nhiên chưa phản ánh số lượng, thực chất công việc Tình trạng sớm muộn làm việc riêng hành khó kiểm soát Việc trả lương theo thời gian không gắn với kết lao động người Do không kích thích người lao động tận dụng thời gian lao động nâng cao suất lao động Về việc trích nộp bảo hiểm, Công ty nên thực theo hàng tháng để làm lương ốm làm kịp thời tháng có người lao động bị ốm Vì công ty thực trích BHXH theo quý nên có giấy ốm kế toán phải tập hợp theo quý lúc làm chế độ cho người lao động, không kịp thời Một số ý kiến góp phần nâng cao kế toán tiền lương khoản trích theo lương Công ty Cổ phần Bia Sài Gòn – Nghệ Tĩnh Để công tác kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương của Công ty thực sự phát huy hêt vai trò của nó là công cụ hiệu quả công tác quản lý, để từ đó nâng cao mức sống cho người lao động và để Công ty ngày một phát triển thì Công ty nói chung và công tác kế toán nói riêng phải không ngừng nghiên cứu để hoàn thiện hình thứ trả lương để quản lý tốt lao động và nâng cao hiệu quả lao động Việc quản lý thời gian làm việc của người lao động chưa chặt chẽ, nhất là việc muộn về sớm, thậm chí làm việc nửa ngày Vì vậy Công ty nên xây dựng thang điểm chữ thang điểm số để đánh giá tính chuyên cần, giờ, giúp việc chấm công trở nên khoa học, chính xác, công bằng, nghiêm túc Ví dụ Bảng chấm công, bổ Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Thảo 32 32 Mã SV: 09A14631N Luận văn tốt nghiệp Trường ĐH Kinh doanh Công nghệ Hà Nội sung thêm ký hiệu Ch: làm chậm, ký hiệu ½: làm nửa ngày, đồng thời đưa mức phạt nửa ngày lương tương ứng với ngày vi phạm Công ty nên điều chỉnh phương pháp trả lương cho cán công nhân viên cách hợp lý để đảm bảo việc trả lương gắn với kết lao động khuyến khích tăng suất lao động Cụ thể sau: + Đối với công nhân sản xuất nên trả lương theo hình thức sản phẩm luỹ tiến Với sản phẩm giới hạn định mức khởi điểm luỹ tiến trả theo đơn giá cố định, sản phẩm vượt định mức sản phẩm luỹ tiến trả theo đơn giá luỹ tiến Qua hình thức trả lương khuyến khích công nhân gia tăng sản xuất, rút ngắn thời gian thi công + Đối với công nhân khối văn phòng, công ty nên áp dụng hình thức tiền lương thời gian có thưởng Mức tiền thưởng quy định tỷ lệ % lương thực tế mức độ hoàn thành công việc chất lượng công tác Qua khuyến khích họ quan tâm tới nhiệm vụ giao chất lượng công việc sau hoàn thành Ngoài việc sản xuất kinh doanh có hiệu công ty nên hoàn chỉnh sách tiền lương thông qua chế độ khen thưởng kịp thời, tăng lương nhằm khuyến khích người lao động làm việc hăng hái có tính trách nhiệm công việc Mặt khác sách giữ lại nhân viên giỏi, công nhân có tay nghề cho thân công ty Điều đòi hỏi ban lãnh đạo công ty phải tăng cường công tác quản lý, quan tâm củng cố đội ngũ cán có lực, chuyên môn để góp phần cho phát triển công ty, giúp giữ vững tình hình sản xuất kinh doanh tốt Mức trích trước tiền Tổng số tiền lương lương nghỉ phép = phải trả công nhân công nhân nghỉ phép Tỷ lệ trích trước tháng Tổng số lương nghỉ phép kế hoạch CNTTSX Tỷ lệ trích trước lương x = x 100 Tổn số lương theo kế hoạch CNTTSX Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Thảo 33 33 Mã SV: 09A14631N Luận văn tốt nghiệp Trường ĐH Kinh doanh Công nghệ Hà Nội Với: + Định kì tiến hành trích trước tiền lương nghỉ phép cho công nhân trực tiếp sản xuất, thi công Nợ TK 622 – Chi phí công nhân trực tiếp Có TK 335 – Chi phí phải trả + Khi số tiền lương thức tế phải trả cho công nhân nghỉ phép phát sinh, kế toán hạch toán: Nợ TK 335 – Chi phí phải trả Có TK 111 • Cuối kì kế toán, số trích trước lớn thực tế trích kì sau ghi: Nợ TK 335 Có TK 711 (phần chênh lệch) • Cuối kì kế toán, trích trước nhỏ thực tế trích kì sau ghi: Nợ TK 622 Có TK 335 KẾT LUẬN Việc hạch toán tốt công tác tiền lương giúp doanh nghiệp đạt hiệu kinh tế môi trường làm việc, tạo điều kiện thuận lợi để đơn vị đạt mục tiêu bảo tồn phát triển vốn Nhà nước cấp, hoạt động có hiệu Nhận thức rõ điều này, công ty Cổ phần Bia Sài Gòn – Nghệ Tĩnh sử dụng tiền lương khoản trích theo lương đòn bẩy, công cụ hữu ích để quản lý khuyến khích nâng cao suất lao động cán công nhân viên Để từ hiệu kinh doanh công ty giữ vững đạt mức cao nhất, đồng thời thu nhập cán công nhân viên ngày ổn định tăng thêm Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Thảo 34 34 Mã SV: 09A14631N Luận văn tốt nghiệp Trường ĐH Kinh doanh Công nghệ Hà Nội Với góc nhìn sinh viên kế toán tìm hiểu Công ty cổ phần Bia Sài Gòn – Nghệ Tĩnh mà hoạt động sản xuất kinh doanh công ty có tính đặc thù, kiến thức giảng đường kiến thức thực tiễn có khoảng cách, vấn đề nêu đề tài không tránh khỏi thiếu sót mong có bảo thầy cô cô phòng kế toán công ty Một lần em xin chân thành cảm ơn Ths Trần Hương Nam anh chị, cô phòng kế toán tài Công ty cổ phần Bia Sài gòn- Nghệ Tĩnh tận tình giúp đỡ em trình tìm hiểu hoàn thành đề tài DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT CP TK VNĐ HĐKD BHXH BHYT BHTN KPCĐ : Cổ phần : Tài khoản : Việt Nam đồng : Hoạt động kinh doanh : Bảo hiểm xã hội : Bảo hiểm y tế : Bảo hiểm tự nguyện : Kinh phí công đoàn Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Thảo 35 35 Mã SV: 09A14631N Luận văn tốt nghiệp Trường ĐH Kinh doanh Công nghệ Hà Nội DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO Giáo trình kế toán doanh nghiệp I II - Trường Đại học Kinh Doanh Công Nghệ Hà Nội Giáo trình lý thuyết kế toán - Trường Đại học Kinh Doanh Công Nghệ Hà Nội Quyết định số 15/2006/ QĐ-BTC tài ban hành ngày 20/03/2006 Tài liệu báo cáo tài công ty CP Bia Sài Gòn – Nghệ Tĩnh số tài liệu tiền lương liên quan Website : www.webketoan.vn Một số tài liệu tham khảo khác Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Thảo 36 36 Mã SV: 09A14631N MỤC LỤC DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT 37 37 ... doanh Công nghệ Hà Nội CHƯƠNG II THỰC TRẠNG CÔNG TÁC KẾ TOÁN KẾ TOÁN TIỀN LƯƠNG VÀ CÁC KHOẢN TRÍCH THEO LƯƠNG TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN BIA SÀI GÒN – NGHỆ TĨNH Khái quát chung công ty Cổ phần Bia Sài Gòn. .. Công nghệ Hà Nội CHƯƠNG III Ý KIẾN GÓP PHẦN NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CÔNG TÁC KẾ TOÁN TIỀN LƯƠNG TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN BIA SÀI GÒN – NGHỆ TĨNH Đánh giá thực trạng tiền lương khoản trích theo lương công. .. 2006, Tổng công ty Bia – Rượu – Nước Sài Gòn thức mua lại Công ty cổ phần Bia Nghệ An đổi tên thành Công ty Cổ phần Bia Sài Gòn – Nghệ Tĩnh Trải qua 30 năm tồn phát triển, thị trường công ty ngày