Header Page of 161 ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ - ĐẶNG THỊ HOÀNG ÁNH PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH CÔNG TY CỔ PHẦN XUẤT NHẬP KHẨU VÀ XÂY DỰNG BÌNH NGÂN Chuyên ngành: Tài ngân hàng Mã số: 60 34 02 01 LUẬN VĂN THẠC SĨ TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS Trần Thị Vân Anh Hà Nội - Năm 2016 Footer Page of 161 Header Page of 161 MỤC LỤC DANH MỤC VIẾT TẮT i DANH MỤC BẢNG i DANH MỤC HÌNH ii LỜI MỞ ĐẦU CHƢƠNG TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP 1.1 Tổng quan tình hình nghiên cứu 1.1.1 Một số công trình tiêu biểu 1.1.2 Kết luận khoảng trống cần nghiên cứu 1.2 Khái quát chung phân tích tài doanh nghiệp 11 1.2.1 Khái niệm 11 1.2.2 Mục tiêu 12 1.2.3 Nhiệm vụ 13 1.3 Quy trình phƣơng pháp phân tích tài 14 1.3.1 Cơ sở liệu phục vụ phân tích 14 1.3.2 Quy trình phân tích tài doanh nghiệp 18 1.3.3 Phƣơng pháp phân tích tài 18 1.4 Nội dung phân tích tài doanh nghiệp 19 1.4.1 Phân tích cấu trúc tài 19 1.4.2 Phân tích tình hình công nợ khả toán 22 1.4.3 Phân tích hiệu kinh doanh 26 1.4.4 Phân tích rủi ro tài 30 1.5 Dự báo tài 31 1.5.1 Khái niệm, mục đích quy trình dự báo tài 31 1.5.2 Nội dung dự báo tài 32 CHƢƠNG 36 PHƢƠNG PHÁP VÀ THIẾT KẾ NGHIÊN CỨU 36 2.1 Phƣơng pháp thu thập xử lý số liệu 36 Footer Page of 161 Header Page of 161 2.1.1 Phƣơng pháp thu thập số liệu 36 2.1.2 Phƣơng pháp xử lý số liệu 38 2.2 Phƣơng pháp nghiên cứu Error! Bookmark not defined 2.2.1 Phƣơng pháp so sánh Error! Bookmark not defined 2.2.2 Phƣơng pháp tỷ lệ Error! Bookmark not defined 2.2.3 Phƣơng pháp phân tích Dupont Error! Bookmark not defined 2.3 Thiết kế nghiên cứu Error! Bookmark not defined CHƢƠNG Error! Bookmark not defined THỰC TRẠNG TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN XUẤT NHẬP KHẨU VÀ XÂY DỰNG BÌNH NGÂN Error! Bookmark not defined 3.1 Tổng quan Công ty cổ phần Xuất nhập Xây dựng Bình NgânError! Bookm 3.1.1 Giới thiệu chung Error! Bookmark not defined 3.1.2 Cơ cấu tổ chức công ty Error! Bookmark not defined 3.2 Phân tích tài Công ty cổ phần Xuất nhập Xây dựng Bình Ngân Error! Bookmark not defined 3.2.1 Phân tích cấu trúc tài doanh nghiệpError! Bookmark not defined 3.2.2 Phân tích tình hình công nợ khả toánError! Bookmark not define 3.2.3 Phân tích hiệu kinh doanh Error! Bookmark not defined 3.2.4 Phân tích rủi ro tài Error! Bookmark not defined 3.3 Đánh giá chung tình hình tài Công ty cổ phần Xuất nhập Xây dựng Bình Ngân Error! Bookmark not defined 3.3.1 Các kết đạt đƣợc Error! Bookmark not defined 3.3.2 Những vấn đề tồn nguyên nhân Error! Bookmark not defined 3.4 Dự báo tài Công ty CP XNK XD Bình NgânError! Bookmark not define 3.4.1 Dự báo doanh thu bình quân giai đoạn 2016-2017Error! Bookmark not defined 3.4.2 Dự báo báo cáo tài Error! Bookmark not defined CHƢƠNG Error! Bookmark not defined MỘT SỐ GIẢI PHÁP CẢI THIỆN TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH CÔNG TY CỔ PHẦN XUẤT NHẬP KHẨU VÀ XÂY DỰNG BÌNH NGÂNError! Bookmark not def 4.1 Định hƣớng phát triển công ty thời gian tớiError! Bookmark not define 4.2 Giải pháp cải thiện tình hình tài công tyError! Bookmark not defined Footer Page of 161 Header Page of 161 4.2.1 Tăng cƣờng quản lý khoản phải thu Error! Bookmark not defined 4.2.2 Quản lý hàng tồn kho hợp lý Error! Bookmark not defined 4.2.3 Nâng cao khả toán tức thời Error! Bookmark not defined 4.2.4 Huy động cấu vốn hợp lý Error! Bookmark not defined KẾT LUẬN Error! Bookmark not defined TÀI LIỆU THAM KHẢO 38 Footer Page of 161 Header Page of 161 DANH MỤC VIẾT TẮT Ký hiệu STT Nguyên nghĩa BCTC Báo cáo tài DT Doanh thu LN Lợi nhuận TS Tài sản VCSH Vốn chủ sở hữu DANH MỤC BẢNG STT Bảng Footer Page of 161 Nội dung i Trang Header Page of 161 Bảng 3.1 Phân tích tình hình biến động tài sản 48 Bảng 3.2 Phân tích tình hình biến động nguồn vốn 53 Bảng 3.3 Phân tích tình hình công nợ 57 Bảng 3.4 Phân tích khả toán 59 Bảng 3.5 Bảng 3.6 Phân tích hiệu sử dụng tài sản 63 Bảng 3.7 Phân tích hiệu sử dụng vốn 65 Bảng 3.8 Ảnh hƣởng nhân tố tới ROE 66 Bảng 3.9 Phân tích hiệu quản lý chi phí 67 10 Bảng 3.10 11 Bảng 3.11 12 Bảng 3.12 Tốc độ tăng trƣởng doanh thu giai đoạn trƣớc 75 13 Bảng 3.13 Báo cáo kết kinh doanh dự báo 80 14 Bảng 3.14 Bảng cân đối kế toán dự báo 81 So sánh khả toán Công ty CP XNK XD Bình Ngân với công ty ngành So sánh ROA, ROE Công ty CP XNK XD Bình Ngân với công ty ngành Phân tích rủi ro tài 61 69 71 DANH MỤC HÌNH STT Hình Footer Page of 161 Nội dung ii Trang Header Page of 161 Hình 3.1 Sơ đồ tổ chức công ty 45 Cơ cấu tài sản Công ty CP XNK XD Hình 3.2 Bình Ngân công ty ngành 51 31/12/2015 Cơ cấu nguồn vốn Công ty CP XNK Hình 3.3 XD Bình Ngân công ty ngành 55 31/12/2015 Hình 3.4 Khả toán giai đoạn 2013-2015 60 Chỉ tiêu khả toán Công ty CP Hình 3.5 XNK XD Bình Ngân với công ty 62 ngành năm 2015 Chỉ tiêu ROA Công ty CP XNK XD Hình 3.6 Bình Ngân với công ty ngành năm 2015 Footer Page of 161 iii 70 Header Page of 161 LỜI MỞ ĐẦU Tính cấp thiết Nền kinh tế Việt Nam trình hội nhập sâu vào kinh tế khu vực giới Hệ thống doanh nghiệp có thay đổi lớn, lớn mạnh phát triển không ngừng khối doanh nghiệp quốc doanh Tuy nhiên, trình đó, doanh nghiệp phải đối mặt với không khó khăn, thách thức Môi trƣờng cạnh tranh gay gắt khiến nhiều doanh nghiệp kinh doanh thua lỗ, khả khoản trả nợ ngân hàng Để tồn phát triển doanh nghiệp cần phải chủ động hoạch định hoạt động sản xuất kinh doanh nói chung tình hình tài nói riêng Phân tích tài có vai trò quan trọng việc đánh giá xác tình hình doanh nghiệp Việc phân tích tài thƣờng xuyên cho phép doanh nghiệp đánh giá khái quát toàn diện mặt hoạt động mình, thấy rõ điểm mạnh, điểm yếu tiềm phát triển tƣơng lai Đây sở giúp nhà quản trị doanh nghiệp đƣa dự báo định tài thích hợp nhằm nâng cao chất lƣợng quản lý kinh tế, hiệu sản xuất kinh doanh doanh nghiệp Mặc dù việc phân tích tài có vai trò quan trọng nhƣng giống nhƣ nhiều doanh nghiệp vừa nhỏ khác Việt Nam, Công ty CP Xuất nhập Xây dựng Bình Ngân chƣa thực trọng quan tâm mức đến hoạt động Ban lãnh đạo công ty coi phân tích tài nhƣ phận nhỏ công tác tài - kế toán; chủ yếu dừng lại mức phân tích đơn giản diễn biến tài sản, nguồn vốn lợi nhuận Việc phân tích tài chƣa đƣợc thực thƣờng xuyên đầy đủ; đội ngũ cán kế toán thiếu, hạn chế kiến thức kinh nghiệm nên việc phân tích tài chƣa thực chuyên sâu Các thông tin đƣa khái quát, sơ lƣợc, thiếu gắn kết liên hệ tiêu phân tích việc tìm chất vấn đề phƣơng hƣớng giải Do vậy, kết phân tích tài chƣa trở thành nguồn thông tin hữu ích giúp ban lãnh đạo việc định tài chính, kinh doanh Hơn nữa, hoạt động lĩnh vực đặc thù xuất nhập máy móc, thiết bị công nghiệp nên vấn đề quản lý nói chung quản lý tài nói riêng công ty có nhiều điểm khác biệt so với doanh nghiệp khác Ngoài yếu tố tác động nƣớc, công ty chịu ảnh hƣởng từ yếu tố nƣớc nhƣ biến động thị trƣờng quốc tế, tỷ giá, sách thuế xuất nhập khẩu… Vì vậy, việc nghiên cứu đánh giá hoạt động tài công ty cần thiết, đặc biệt bối cảnh kinh tế giới kinh tế nƣớc có diễn biến thay đổi khó lƣờng thời gian qua Footer Page of 161 Header Page of 161 Hiện có nhiều đề tài phân tích tài nhƣng với Công ty CP Xuất nhập Xây dựng Bình Ngân chƣa có công trình nghiên cứu vấn đề nêu Xuất phát từ thực trạng nhận thức đƣợc vai trò quan trọng phân tích tài doanh nghiệp nói chung nhƣ cần thiết phải phân tích tài Công ty CP Xuất nhập Xây dựng Bình Ngân nói riêng, tác giả lựa chọn đề tài “Phân tích tài Công ty cổ phần Xuất nhập Xây dựng Bình Ngân” làm đề tài luận văn thạc sỹ Câu hỏi nghiên cứu:  Tình hình tài Công ty cổ phần Xuất nhập Xây dựng Bình Ngân giai đoạn 2013-2015 nhƣ nào?  Thành tựu hạn chế mặt tài công ty gì?  Để cải thiện tình hình tài Công ty cổ phần Xuất nhập Xây dựng Bình Ngân cần phải làm gì? Mục đích nhiệm vụ nghiên cứu  Mục đích: dựa phân tích thực trạng tình hình tài chính, đề xuất giải pháp cải thiện tình hình tài Công ty cổ phần Xuất nhập Xây dựng Bình Ngân  Nhiệm vụ nghiên cứu - Hệ thống vấn đề lý thuyết phân tích tài doanh nghiệp - Phân tích đánh giá tình hình tài Công ty cổ phần Xuất nhập Xây dựng Bình Ngân giai đoạn 2013-2015, từ thành tựu nhƣ hạn chế nguyên nhân - Đề xuất giải pháp cải thiện tình hình tài Công ty cổ phần Xuất nhập Xây dựng Bình Ngân thời gian tới Đối tƣợng phạm vi nghiên cứu  Đối tƣợng nghiên cứu: tình hình tài Công ty cổ phần Xuất nhập Xây dựng Bình Ngân  Phạm vi nghiên cứu: luận văn tập trung nghiên cứu số liệu giai đoạn 2013-2015 Công ty cổ phần Xuất nhập Xây dựng Bình Ngân mối tƣơng quan so sánh với số doanh nghiệp ngành trung bình ngành Kết cấu luận văn Ngoài phần mở đầu kết luận, luận văn gồm chƣơng sau: Footer Page of 161 Header Page 10 of 161 Chƣơng Tổng quan tình hình nghiên cứu sở lý luận phân tích tài doanh nghiệp Chƣơng Phƣơng pháp thiết kế nghiên cứu Chƣơng Thực trạng tài Công ty cổ phần Xuất nhập Xây dựng Bình Ngân Chƣơng Một số giải pháp cải thiện tình hình tài Công ty cổ phần Xuất nhập Xây dựng Bình Ngân CHƢƠNG TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP 1.1 Tổng quan tình hình nghiên cứu Phân tích tài có ý nghĩa vai trò vô quan trọng không cho đối tƣợng bên doanh nghiệp mà đối tƣợng bên doanh nghiệp Nhận thức đƣợc vai trò ý nghĩa thực tế có nhiều công trình nghiên cứu số tác giả viết hoạt động Mỗi công trình nghiên cứu mang nét đặc trƣng riêng có tính khả thi cao Đó nghiên cứu lý luận, nghiên cứu ứng dụng vào thực tiễn doanh nghiệp 1.1.1 Một số công trình tiêu biểu - Luận văn thạc sĩ kinh tế “Phân tích tài Công ty Cổ phần Xây dựng Tasco” tác giả Trần Ngọc Vân (2014), Trường ĐH Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội Trên sở kế thừa sở lý luận nghiên cứu trƣớc bổ sung thêm phân tích yếu tố ảnh hƣởng tới tình hình tài thông qua mô hình áp lực (Porter’s Five Force), tác giả làm rõ thực trạng tài Công ty Cổ phần Xây dựng Tasco khoảng thời gian từ năm 2010-2013 Cụ thể, tác giả sâu vào phân tích tình hình nguồn vốn, tài sản, doanh thu, chi phí, dòng tiền nhóm tiêu tài Footer Page 10 of 161 Header Page 30 of 161 Hệ số khả toán tức thời = Tiền khoản tương đương tiền Nợ ngắn hạn Đây tỷ số nhạy với với biến động nhỏ hoạt động kinh doanh doanh nghiệp Khả toán cao rủi ro khoản thấp, nhiên lợi nhuận thấp tiền mặt tồn quỹ nhiều, giảm hiệu sử dụng vốn Khả toán thấp rủi ro khoản cao Do đó, doanh nghiệp mong muốn có hệ số mức hợp lý, nghĩa có lƣợng tiền đầy đủ để trang trải cho hoạt động kinh doanh mà đảm bảo hiệu sinh lời 1.4.3 Phân tích hiệu kinh doanh Hiệu kinh doanh tiêu kinh tế tổng hợp phản ánh trình độ sử dụng nguồn vật lực, tài doanh nghiệp để đạt hiệu cao Nó thể vận dụng khéo léo nhà quản trị doanh nghiệp nhằm khai thác tối đa yếu tố trình sản xuất nhƣ máy móc, thiết bị, nguyên vật liệu, nhân công để nâng cao lợi nhuận Phân tích hiệu kinh doanh nội dung phân tích tài chính, góp phần cho doanh nghiệp tồn phát triển không ngừng Phân tích hiệu kinh doanh đƣợc xét nhiều góc độ nhƣ phân tích hiệu sử dụng tài sản, hiệu sử dụng vốn hiệu quản lý chi phí 1.4.3.1 Phân tích hiệu sử dụng tài sản Trong trình tiến hành hoạt động kinh doanh, doanh nghiệp mong muốn mở rộng quy mô sản xuất, thị trƣờng tiêu thụ nhằm tăng trƣởng mạnh Do vậy, đo lƣờng đánh giá hiệu sử dụng tài sản có ý nghĩa, vai trò quan trọng doanh nghiệp Tài sản doanh nghiệp có nhiều loại khác nhau, nhƣng trƣớc hết cần xem xét hiệu sử dụng toàn tài sản thông qua tiêu sau: Sức sản xuất tài sản = Doanh thu Tài sản bình quân x100 Chỉ tiêu cho biết kỳ phân tích, đồng tài sản tạo đồng doanh thu Chỉ tiêu cao, chứng tỏ hiệu sử dụng tài sản tốt, tài sản 26 Footer Page 30 of 161 Header Page 31 of 161 vận động nhanh, góp phần tăng doanh thu điều kiện nâng cao lợi nhuận cho doanh nghiệp Nếu tiêu thấp, chứng tỏ tài sản vận động chậm, hàng tồn kho sản phẩm dở dang nhiều làm cho doanh thu doanh nghiệp giảm - Sức sinh lời tài sản (ROA) Sức sinh lời tài sản Lợi nhuận sau thuế = Tài sản bình quân x100 Chỉ tiêu cho biết hiệu sử dụng tài sản hoạt động kinh doanh doanh nghiệp, với đồng tài sản đƣa vào kinh doanh đem lại đồng lợi nhuận sau thuế Trị số tiêu lớn, sức sinh lời tài sản cao, hiệu sử dụng tài sản doanh nghiệp tốt ngƣợc lại - Suất hao phí tài sản Suất hao phí tài sản = Tài sản bình quân Doanh thu x100 Chỉ tiêu cho biết kỳ phân tích, doanh nghiệp thu đƣợc đồng doanh thu cần đồng tài sản đầu tƣ Chỉ tiêu thấp hiệu sử dụng tài sản tốt, góp phần tiết kiệm tài sản nâng cao doanh thu kỳ doanh nghiệp Tùy vào đặc điểm tài sản doanh nghiệp, ta phân tích thêm hiệu sử dụng tài sản ngắn hạn hiệu sử dụng TSCĐ với tiêu có ý nghĩa tƣơng tự nhƣ 1.4.3.2 Phân tích hiệu sử dụng nguồn vốn Tối đa hóa lợi nhuận mục tiêu hàng đầu đa số doanh nghiệp kể ngắn hạn dài hạn Để đạt đƣợc mục tiêu đó, doanh nghiệp phải huy động, quản lý sử dụng vốn có hiệu Nguồn vốn doanh nghiệp đƣợc hình thành từ nguồn bản: vốn chủ sở hữu nợ phải trả Trong đó, hiệu sử dụng VCSH yếu tố then chốt, đƣợc nhiều đối tƣợng quan tâm Đối với nhà quản trị doanh nghiệp, đánh giá hiệu sử dụng vốn chủ giúp họ tăng cƣờng kiểm soát, bảo tồn phát triển nguồn 27 Footer Page 31 of 161 Header Page 32 of 161 vốn kinh doanh Đối với nhà đầu tƣ, việc xem xét hiệu sử dụng vốn chủ giúp họ đƣa định đầu tƣ xác Chỉ tiêu đƣợc xem xét sức sản xuất VCSH: Sức sản xuất VCSH = Doanh thu VCSH bình quân x100 Chỉ tiêu cho biết kỳ phân tích VCSH quay đƣợc vòng hay với đồng VCSH bỏ kỳ đem lại đồng doanh thu Chỉ tiêu cao chứng tỏ VCSH vận động nhanh, hiệu sử dụng vốn lớn, giúp thu hút quan tâm nhà đầu tƣ ngƣợc lại - Sức sinh lời VCSH (ROE) Sức sinh lời VCSH Lợi nhuận sau thuế = VCSH bình quân x100 Đây tiêu đƣợc cổ đông, chủ sở hữu quan tâm hoạt động mà doanh nghiệp tiến hành suy đến nhằm mục đích cải thiện sử dụng vốn đầu tƣ chủ sở hữu Chỉ tiêu cho biết đồng VCSH đƣa vào kinh doanh đem lại đồng lợi nhuận sau thuế Trị số tiêu lớn, sức sinh lời VCSH cao, hiệu kinh doanh cao ngƣợc lại, trị số tiêu nhỏ, khả sinh lời VCSH thấp Tuy nhiên, sức sinh lời VCSH cao lúc thuận lợi ảnh hƣởng đòn bẩy tài chính, dẫn tới mức độ rủi ro lớn Vì vậy, phân tích tiêu cần kết hợp với phân tích cấu nguồn vốn doanh nghiệp - Suất hao phí VCSH Suất hao phí VCSH = VCSH bình quân Doanh thu x100 Chỉ tiêu cho biết để tạo đồng doanh thu phải bỏ đồng VCSH Chỉ tiêu có ý nghĩa ngƣợc lại so với hai tiêu Trị số tiêu thấp, hiệu sử dụng vốn doanh nghiệp cao yếu tố tích cực làm cho tình hình tài doanh nghiệp lành mạnh 1.4.3.3 Phân tích hiệu quản lý chi phí 28 Footer Page 32 of 161 Header Page 33 of 161 Chi phí kỳ khoản doanh nghiệp phải bỏ để thu đƣợc lợi nhuận kỳ, bao gồm: giá vốn hàng bán, chi phí bán hàng, chi phí quản lý doanh nghiệp, chi phí tài chi phí khác Việc phân tích hiệu quản lý chi phí giúp cho doanh nghiệp thấy đƣợc tình hình quản lý chi phí, xác định đƣợc nhân tố ảnh hƣởng đến trình kiểm soát chi phí, để từ đƣa biện pháp nhằm tiết kiệm chi phí cho doanh nghiệp Để đánh giá hiệu quản lý chi phí thƣờng tính toán đánh giá tiêu sau: - Tỷ suất sinh lời giá vốn hàng bán Tỷ suất sinh lời = giá vốn hàng bán Lợi nhuận từ HĐKD Giá vốn hàng bán x100 Chỉ tiêu cho biết kỳ phân tích, doanh nghiệp đầu tƣ 100 đồng giá vốn hàng bán thu đƣợc đồng lợi nhuận Chỉ tiêu cao, chứng tỏ mức lợi nhuận giá vốn hàng bán lớn, thể mặt hàng kinh doanh có lời nhất, doanh nghiệp đẩy mạnh khối lƣợng tiêu thụ - Tỷ suất sinh lời chi phí quản lý kinh doanh Tỷ suất sinh lời chi phí quản lý kinh doanh = Lợi nhuận từ HĐKD Chi phí quản lý kinh doanh x100 Chỉ tiêu cho biết kỳ phân tích, doanh nghiệp đầu tƣ 100 đồng chi phí quản lý kinh doanh thu đƣợc đồng lợi nhuận Chỉ tiêu cao, chứng tỏ mức lợi nhuận chi phí quản lý kinh doanh lớn, doanh nghiệp tiết kiệm đƣợc chi phí quản lý - Tỷ suất sinh lời tổng chi phí Tỷ suất sinh lời tổng chi phí = Lợi nhuận kế toán trước thuế Tổng chi phí 29 Footer Page 33 of 161 x100 Header Page 34 of 161 Chỉ tiêu cho biết kỳ phân tích, doanh nghiệp đầu tƣ 100 đồng chi phí thu đƣợc đồng lợi nhuận Chỉ tiêu cao, chứng tỏ mức lợi nhuận chi phí lớn, doanh nghiệp tiết kiệm đƣợc khoản chi phí chi kỳ 1.4.4 Phân tích rủi ro tài Hoạt động sản xuất kinh doanh doanh nghiệp tiềm ẩn rủi ro, xảy lúc nào, không phụ thuộc vào ý muốn chủ quan doanh nghiệp, rủi ro kinh doanh Rủi ro kinh doanh rủi ro hoạt động kinh doanh doanh nghiệp chƣa xem xét ảnh hƣởng khoản nợ vay Còn rủi ro tài phần rủi ro mà chủ sở hữu phải gánh chịu thêm doanh nghiệp sử dụng khoản nợ Đây phần rủi ro chủ sở hữu phải gánh chịu phần rủi ro kinh doanh bản, xuất phát từ việc doanh nghiệp sử dụng vốn từ khoản nợ vay Rủi ro kinh doanh rủi ro tài có mối quan hệ với Thƣờng với doanh nghiệp hoạt động lĩnh vực có rủi ro kinh doanh thấp dễ dàng chấp nhận vay nhiều vốn để kinh doanh, tất yếu phải chịu rủi ro tài cao Ngƣợc lại, với doanh nghiệp hoạt động lĩnh vực có rủi ro kinh doanh cao nhìn chung gánh chịu rủi ro tài thấp hơn, doanh nghiệp không sẵn sàng vay nhiều vốn Việc xem xét, phân tích hai loại rủi ro giúp cho doanh nghiệp đƣa định đầu tƣ huy động vốn hợp lý Rủi ro tài gắn liền với cấu trúc nguồn vốn rủi ro mà chủ sở hữu phải chịu việc sử dụng nợ mang lại Việc xem xét rủi ro tài thƣờng đƣợc thực thông qua tiêu sau: - Hệ số toán lãi vay Hệ số toán lãi vay = Lợi nhuận trước thuế + Lãi vay Lãi vay Chỉ tiêu phản ánh độ an toàn, khả toán tiền lãi vay doanh nghiệp Chỉ tiêu cao khả toán lãi vay doanh nghiệp tốt, doanh nghiệp nên sử dụng vốn vay để đầu tƣ vào hoạt động sản xuất kinh doanh nhằm góp phần bảo đảm phát triển nguồn vốn kinh doanh Nó tiền đề để thu hút tổ chức tín dụng tài trợ vốn cho hoạt động sản xuất kinh doanh doanh nghiệp Ngƣợc 30 Footer Page 34 of 161 Header Page 35 of 161 lại, trị số tiêu thấp, thể khả toán lãi vay doanh nghiệp thấp, lợi nhuận làm không đủ chi trả lãi vay Nhìn chung hệ số phải lớn công ty có khả sử dụng lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh để trang trải lãi vay - Độ lớn đòn bẩy tài Đòn bẩy tài khái niệm dùng để kết hợp nợ phải trả vốn chủ sở hữu việc điều hành sách tài doanh nghiệp Đòn bẩy tài lớn doanh nghiệp có hệ số nợ cao ngƣợc lại, đòn bẩy tài thấp hệ số nợ doanh nghiệp thấp Còn doanh nghiệp không sử dụng nợ đòn bẩy tài Đòn bẩy tài vừa công cụ thúc đẩy lợi nhuận sau thuế đồng VCSH, vừa công cụ kìm hãm gia tăng Sự thành công hay thất bại tùy thuộc vào việc lựa chọn cấu tài nhà quản lý doanh nghiệp Để đánh giá ảnh hƣởng đòn bẩy tài đến lợi nhuận sau thuế hay lợi nhuận ròng sẵn có để chia cho chủ sở hữu, ngƣời ta sử dụng thƣớc đo độ lớn đòn bẩy tài Độ lớn đòn bẩy tài đƣợc định nghĩa tỷ lệ % thay đổi lợi nhuận sau thuế (EAT) lợi nhuận cổ phiếu (EPS) có tỷ lệ % thay đổi lợi nhuận trƣớc thuế lãi vay (EBIT) Độ lớn đòn bẩy tài (DFL) đƣợc tính nhƣ sau: %∆ EAT %∆ EBIT Trong đó: I chi phí lãi vay DFL = = %∆ EPS %∆ EBIT = EBIT EBIT-I Ý nghĩa tiêu: EBIT tăng hay giảm x% EAT EPS tăng hay giảm x%*DFL Khi doanh nghiệp sử dụng nhiều nợ vay độ lớn đòn bẩy tài cao có nghĩa mức độ rủi ro tài lớn Chỉ cần thay đổi nhỏ EBIT làm thay đổi lớn đến EAT EPS Trƣờng hợp tích cực EBIT tăng kéo EAT EPS tăng lên Ngƣợc lại trƣờng hợp EBIT giảm doanh nghiệp có độ lớn đòn bẩy tài cao gánh chịu rủi ro lớn EAT EPS công ty giảm nhiều 1.5 Dự báo tài 1.5.1 Khái niệm, mục đích quy trình dự báo tài 31 Footer Page 35 of 161 Header Page 36 of 161 - Khái niệm: Kế hoạch hóa tài hay dự báo tài việc trình bày cách có hệ thống dự kiến nhu cầu vốn, tổ chức nguồn vốn để thực hoạt động doanh nghiệp nhằm đạt đƣợc kết quả, mục tiêu định tƣơng lai [8, tr 384] - Mục đích dự báo tài + Giúp cho ngƣ ời lãnh đạo, nhà quản trị doanh nghiệp xác định rõ mục tiêu tài cần đạt tới khoảng thời gian xác định Từ đó cân nh ắc tính khả thi, hiệu định đầu tƣ hay tài trợ + Là công cụ giúp ngƣời lãnh đạo, quản lý thực tốt việc điều hành hoạt động kinh doanh, hoạt động tài hết chủ động ứng phó với biến động kinh doanh so với dự kiến, từ đó điều chỉnh kịp thời hoạt động để đạt đƣợc mục tiêu đề + Là quan trọng để doanh nghiệp thu hút nguồn vốn từ tổ chức tín dụng nhà đầu tƣ bỏ vốn vào doanh nghiệp - Quy trình dự báo tài bao gồm bƣớc sau: + Giai đoạn chuẩn bị kế hoạch: công việc chủ yếu thu thập phân tích thông tin, bao gồm nhân tố ảnh hƣởng bên bên doanh nghiệp Sau phân tích tiến hành xử lý số liệu chọn lọc rút đánh giá + Giai đoạn soạn thảo kế hoạch: sở tài liệu thu thập đƣợc nghiệp vụ tính toán định, tiến hành soạn kế hoạch cụ thể tình hình tài doanh nghiệp + Giai đoạn hoàn chỉnh kế hoạch: so sánh kế hoạch dự báo với mục tiêu ban đầu doanh nghiệp xem phù hợp hay chƣa, giả định giả thiết kinh tế có hợp lý không, có thông tin sai sót hay cần bổ sung… từ đó ti ến hành điều chỉnh hoàn chỉnh kế hoạch dự báo 1.5.2 Nội dung dự báo tài Có nhiều phƣơng pháp dự báo tài chính, nhiên luận văn tác giả sử dụng phƣơng pháp đƣợc sử dụng phổ biến thực tế, phƣơng pháp dự báo tài 32 Footer Page 36 of 161 Header Page 37 of 161 thông qua tỷ lệ phần trăm so với doanh thu Phƣơng pháp dự báo đƣợc thực qua bƣớc sau: - Bƣớc 1: Xác định mối liên hệ tiêu tài với doanh thu Tùy theo mối quan hệ tiêu với doanh thu tiêu thụ, nhà phân tích sẽ tiến hành xem xét phân định thành nhóm khác nhau: nhóm tiêu thay đổi chiều với doanh thu thuần, tiêu không thay đổi thay đổi không rõ ràng doanh thu thay đổi Để phân định cần dựa số liệu nhiều kỳ khứ - Bƣớc 2: Xác định trị số tiêu tài chính: sở doanh thu dự báo mối quan hệ tiêu với doanh thu thuần, nhà phân tích tiến hành xác định trị số tiêu đó - Bƣớc 3: Xác định nhu cầu vốn bổ sung: ứng với mức doanh thu khác đòi hỏi doanh nghiệp phải huy động mức vốn tƣơng ứng để cân nhu cầu đầu tƣ quy mô hoạt động Doanh nghiệp cần xác định lƣợng vốn thừa thiếu để có biện pháp sử dụng huy động vốn hợp lý 1.5.2.1 Dự báo doanh thu bán hàng cung cấp dịch vụ Dự báo doanh thu vô quan trọng nhƣng lại phức tạp dự báo tài Có dự báo doanh thu cách tƣơng đối xác dự báo tiêu tài lại doanh nghiệp Để dự báo doanh thu doanh nghiệp cần vào tài liệu sau: - Doanh thu kỳ trƣớc doanh nghiệp, thông qua phân tích quy luật biến đổi doanh thu tỷ lệ tăng trƣởng doanh thu khứ để dự đoán doanh thu kỳ phân tích - Chiến lƣợc kinh doanh kỳ phân tích: doanh nghiệp hƣớng tới chiến lƣợc nào, chẳng hạn giảm giá bán tăng cƣờng chiếm lĩnh thị phần, hay trì tỷ lệ ổn định doanh thu thị phần đạt đƣợc… ảnh hƣởng lớn đến doanh thu đơn vị - Phân tích yếu tố ảnh hƣởng môi trƣờng kinh doanh nhƣ: triển vọng kinh tế, vị thế; thị phần khả cạnh tranh doanh nghiệp, tình hình cung cầu thị trƣờng 33 Footer Page 37 of 161 Header Page 38 of 161 Nhƣ vậy, việc xem xét tốc độ tăng trƣởng ngành, tốc độ tăng trƣởng bình quân doanh nghiệp khứ, chiến lƣợc kinh doanh doanh nghiệp điều kiện biến động thị trƣờng yếu tố mang tính định tới việc dự báo tốc độ tăng trƣởng doanh thu doanh nghiệp kì tới 1.5.2.2 Dự báo tiêu Bảng báo cáo kết kinh doanh Đối với tiêu báo cáo kết kinh doanh: vào tình hình số liệu phản ánh BCKQKD giai đoạn trƣớc tiến hành xem xét mối quan hệ doanh thu với tiêu Bao gồm: + Nhóm 1: tiêu có quan hệ chiều với doanh thu chiếm tỷ lệ định so với doanh thu Bao gồm: doanh thu bán hàng cung cấp dịch vụ, giá vốn hàng bán, lợi nhuận gộp bán hàng cung cấp dịch vụ, chi phí bán hàng… Ngoài tùy vào doanh nghiệp có doanh thu hoạt động tài chính, chi phí tài chính, chi phí lãi vay, chi phí quản lý doanh nghiệp… + Nhóm 2: tiêu không thay đổi thay đổi không rõ ràng doanh thu thay đổi, bao gồm: thu nhập khác, chi phí khác, lợi nhuận khác… số tiêu khác tùy vào doanh nghiệp cụ thể + Nhóm 3: tiêu đƣợc xác định sở tiêu nhóm nhóm nhƣ: tiêu phản ánh lợi nhuận, thuế… Sau xác định đƣợc mối quan hệ tiêu với doanh thu thuần, ta tiến hành xác định trị số tiêu: + Đối với tiêu nhóm 1: Trị số dự báo tiêu nhóm Doanh thu = dự báo * Tỷ lệ tiêu nhóm so với doanh thu + Đối với tiêu nhóm 2: không thay đổi thay đổi không rõ ràng doanh thu thay đổi nên lấy trị số tƣơng đƣơng kỳ trƣớc + Đối với tiêu nhóm 3: đƣợc xác định công thức: Lợi nhuận gộp bán hàng cung cấp = Doanh thu bán hàng cung cấp dịch vụ dự báo 34 Footer Page 38 of 161 - Giá vốn hàng bán dự báo Header Page 39 of 161 dịch vụ Lợi nhuận Lợi nhuận hoạt gộp động kinh = BHCCDV doanh dự báo Tổng lợi nhuận kế toán trước thuế Doanh thu + hoạt động = - tài dự báo Chi phí Chi phí tài - bán hàng Lợi nhuận từ hoạt + động kinh doanh Chi phí - quản lý DN Lợi nhuận khác 1.5.2.3 Dự báo tiêu Bảng cân đối kế toán - Xác định mối quan hệ tiêu bảng cân đối kế toán với doanh thu tiêu thụ: tƣơng tự nhƣ dự báo kết kinh doanh, tiêu bảng cân đối kế toán đƣợc chia thành nhóm theo mối quan hệ với doanh thu: + Nhóm 1: tiêu có khả thay đổi chiều với doanh thu bao gồm khoản mục thuộc tài sản nhƣ tiền khoản tƣơng đƣơng tiền, phải thu khách hàng, trả trƣớc cho ngƣời bán, thuế GTGT đƣợc khấu trừ, hàng tồn kho… Các khoản mục thuộc nguồn vốn nhƣ phải trả ngƣời bán, ngƣời mua trả tiền trƣớc, thuế khoản phải nộp nhà nƣớc, phải trả ngƣời lao động, lợi nhuận chƣa phân phối… + Nhóm 2: tiêu không thay đổi thay đổi không rõ ràng doanh thu thay đổi Bao gồm tiêu lại bảng cân đối kế toán - Xác định trị số tiêu dự báo: + Đối với tiêu nhóm 1: Trị số dự báo tiêu nhóm = Doanh thu * dự báo Tỷ lệ tiêu nhóm so với doanh thu + Đối với tiêu lại ta giữ nguyên giá trị cuối năm trƣớc bảng cân đối kế toán dự báo Sau xác định đƣợc tiêu dự báo, vào tổng số nguồn vốn tổng tài sản dự báo ta sẽ tính s ố vốn thừa thiếu ứng với mức doanh thu theo công thức: 35 Footer Page 39 of 161 Header Page 40 of 161 Số vốn thừa thiếu ứng với DTT = Tổng nguồn vốn dự báo - Tổng tài sản dự báo Số vốn thừa thiếu đúng b ằng chênh lệch phần tăng giảm nguồn vốn dự báo so với phần tăng giảm tài sản dự báo ứng với mức doanh thu Qua đó có th ể biết đƣợc đồng doanh thu tăng lên doanh nghiệp cần có lƣợng vốn bổ sung tƣơng ứng Từ đó ti ến hành xác định sách huy động vốn mà doanh nghiệp có khả tự trang trải nhƣ lợi nhuận giữ lại, phải huy động vốn từ bên bao nhiêu… CHƢƠNG PHƢƠNG PHÁP VÀ THIẾT KẾ NGHIÊN CỨU 2.1 Phƣơng pháp thu thập xử lý số liệu 2.1.1 Phƣơng pháp thu thập số liệu Thu thập số liệu công việc quan trọng nghiên cứu khoa học Mục đích thu thập số liệu làm sở lý luận khoa học hay luận chứng minh giả thuyết hay tìm vấn đề nghiên cứu Trong luận văn mình, tác giả sử dụng phƣơng pháp thu thập số liệu thứ cấp để có đƣợc số liệu thông tin cần thiết cho việc phân tích đánh giá tình hình tài doanh nghiệp Các nguồn tác giả thu thập bao gồm: 36 Footer Page 40 of 161 Header Page 41 of 161 Các báo cáo tài Công ty Số liệu đƣợc sử dụng luận văn bao gồm tất số liệu Bảng cân đối kế toán, Báo cáo kết kinh doanh ba năm 2013, 2014, 2015 Đây nguồn số liệu thứ cấp quan trọng Phòng Kế toán Công ty CP Xuất nhập Xây dựng Bình Ngân cung cấp, cụ thể gồm: - Số liệu quy mô nguồn vốn tài sản; chi tiết cho loại tài sản, nguồn hình thành tài sản giai đoạn 2013-1015 Đây để phân tích biến động quy mô, cấu tài sản nguồn hình thành tài sản, hiệu sử dụng vốn công ty - Số liệu doanh thu, chi phí lợi nhuận công ty giai đoạn 2013-2015 Những số liệu đƣợc thu thập theo thời gian qua nhiều kỳ kinh doanh, không tế phân tích mà thu thập kỳ kinh doanh trƣớc nhằm đánh giá chung tốc độ tăng trƣởng công ty Ngoài việc thu thập số liệu qua hệ thống báo cáo tài chính, tác giả sử dụng thêm số liệu sổ chi tiết tài sản, nguồn vốn, doanh thu, chi phí, lợi nhuận công ty Báo cáo tài doanh nghiệp ngành Việc phân tích thực trạng tài Công ty CP Xuất nhập Xây dựng Bình Ngân có ý nghĩa thiết thực so sánh với doanh nghiệp ngành trung bình ngành Cụ thể, tác giả thu thập báo cáo tài doanh nghiệp ngành thƣơng mại trung bình ngành thƣơng mại làm liệu so sánh Các báo cáo đƣợc tác giả thu thập thông qua website: www.cophieu68.vn Các báo cáo, số liệu quan thống kê tình hình kinh tế xã hội Để phân tích, đánh giá khách quan tình hình tài công ty, tác giả sử dụng thông tin chung tình hình kinh tế xã hội, môi trƣờng kinh doanh, diễn biến lãi suất, tỷ giá… để đƣa nhận định khó khăn, thuận lợi hoạt động sản xuất kinh doanh nói chung tình hình tài nói riêng Đây nguồn liệu thứ cấp đƣợc tác giả thu thập thông qua Báo cáo thƣờng niên doanh nghiệp Việt Nam Phòng Thƣơng mại Công nghiệp Việt Nam công bố, Niêm giám thống kê Tổng cục thống kê công bố 37 Footer Page 41 of 161 Header Page 42 of 161 2.1.2 Phƣơng pháp xử lý số liệu Các số liệu sau thu thập đƣợc tác giả xử lý công cụ excel đƣợc thể dƣới dạng bảng biểu, biểu đồ đồ thị Tác giả sử dụng phƣơng pháp phân tích số liệu để đánh giá tiêu biến động tài sản, biến động nguồn vốn, phân tích doanh thu, chi phí, lợi nhuận, phân tích đánh giá rủi ro tài Ngoài ra, tác giả áp dụng phƣơng pháp đồ thị, thông qua biểu đồ để phản ánh quy mô, kết cấu tiêu tài sản, nguồn vốn; sử dụng đồ thị phản ánh biến động tiêu khả toán, hiệu sử dụng tài sản, hiệu sử dụng vốn, hệ số sinh lời Công ty CP Xuất nhập Xây dựng Bình Ngân TÀI LIỆU THAM KHẢO Tài liệu tiếng Việt Đào Thị Bằng, 2013 Phân tích tình hình tài Công ty cổ phần thực phẩm Đức Việt Luận văn thạc sĩ, Trƣờng ĐH Kinh tế- Đại học Quốc gia Hà Nội Công ty CP Xuất nhập Xây dựng Bình Ngân Báo cáo tài 20132015 Hà Nội Nguyễn Trọng Cơ Nghiêm Thị Hà, 2010 Phân tích tài doanh nghiệp – Lý thuyết thực hành Hà Nội: Nxb Tài Chính Phan Đức Dũng, 2011 Phân tích báo cáo tài – Lý thuyết tập, Hà Nội: Nxb Thống kê Vũ Thị Bích Hà, 2013 Phân tích tài Công ty Cổ phần Kinh Đô Luận văn thạc sĩ, Trƣờng ĐH Kinh tế- Đại học Quốc gia Hà Nội Nguyễn Xuân Hoàng, 2014 Phân tích tình hình tài Công ty Cổ phần Đầu tư Thương mại Tín Phát Luận văn thạc sĩ, Trƣờng ĐH Kinh tế- Đại học Quốc gia Hà Nội Lƣu Thị Hƣơng Vũ Duy Hào, 2009 Tài doanh nghiệp Hà Nội: Nxb Đại học Kinh tế quốc dân Nguyễn Đình Kiệm, 2010, Phân tích tài doanh nghiệp, Hà Nội: Nxb Học viện Tài 38 Footer Page 42 of 161 Header Page 43 of 161 Nguyễn Năng Phúc, 2011 Phân tích báo cáo tài Hà Nội: Nxb Đại học Kinh tế quốc dân 10 Lê Thị Hồng Quang, 2012 Hoạt động phân tích tài Công ty TNHH Tân Sáng, Luận văn thạc sĩ, Trƣờng ĐH Kinh tế- Đại học Quốc gia Hà Nội 11 Tổng cục thống kê Niêm giám thống kê 2014-2015 Hà Nội 12 Trần Ngọc Vân, 2014 Phân tích báo cáo tài Công ty Cổ phần Xây dựng Tasco Luận văn thạc sĩ, Trƣờng ĐH Kinh tế- Đại học Quốc gia Hà Nội 13 Hồ Thị Khánh Vân, 2013 Phân tích tài Công ty Cổ phần PVI Luận văn thạc sĩ, Trƣờng ĐH Kinh tế- Đại học Quốc gia Hà Nội Website 14 http://www.cophieu68.vn, Tăng trƣởng tài ngành thƣơng mại Ngày truy cập 20/03/2016 15 http://www.cophieu68.vn, Báo cáo tài Công ty CP TM XNK Thiên Nam Ngày truy cập 20/03/2016 16 http://www.cophieu68.vn, Báo cáo tài Công ty CP XNK Khánh Hội Ngày truy cập 20/03/2016 17 http://www.mpi.gov.vn, Tình hình kinh tế xã hội tháng năm 2016 Ngày truy cập 15/10/2016 39 Footer Page 43 of 161 Header Page 44 of 161 40 Footer Page 44 of 161 ... nhƣ cần thiết phải phân tích tài Công ty CP Xuất nhập Xây dựng Bình Ngân nói riêng, tác giả lựa chọn đề tài Phân tích tài Công ty cổ phần Xuất nhập Xây dựng Bình Ngân làm đề tài luận văn thạc... hình tài Công ty cổ phần Xuất nhập Xây dựng Bình Ngân giai đoạn 2013-2015 nhƣ nào?  Thành tựu hạn chế mặt tài công ty gì?  Để cải thiện tình hình tài Công ty cổ phần Xuất nhập Xây dựng Bình Ngân. .. viên công ty với mong muốn góp phần cải thiện tình hình tài chính, đóng góp chung vào phát triển bền vững công ty, tác giả lựa chọn đề tài Phân tích tài Công ty cổ phần Xuất nhập Xây dựng Bình Ngân