Header Page of 113 HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ - HÀNH CHÍNH QUỐC GIA HỒ CHÍ MINH HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ - HÀNH CHÍNH KHU VỰC III YW XZ ĐỀ TÀI KHOA HỌC CẤP BỘ NĂM 2007 BÁO CÁO TỔNG HỢP KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU Tên đề tài: PHÁT TRIỂN CÔNG NGHIỆP NÔNG THÔN Ở CÁC TỈNH DUYÊN HẢI NAM TRUNG BỘ THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP Chủ nhiệm đề tài : TS TRẦN THỊ BÍCH HẠNH Thư ký đề tài : Th.S PHẠM QUỐC TUẤN Cơ quan chủ trì : HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ - HÀNH CHÍNH KHU VỰC III 7008 21/10/2008 Footer Page of 113 ĐÀ NẴNG, tháng năm 2008 Header Page of 113 TẬP THỂ TÁC GIẢ TS Trần Thị Bích Hạnh (Chủ nhiệm đề tài) Học viện trị - HC KV3 ThS Phạm Quốc Tuấn Học viện trị - HC KV3 PGS TS Phạm Thanh Khiết Học viện trị - HC KV3 ThS Nguyễn Văn Hùng Học viện trị - HC KV3 PGS.TS Phạm Hảo Học viện trị - HC KV3 Th.S Lê Văn Hải Học viện trị - HC KV3 PGS TS Nguyễn Thế Tràm Học viện trị - HC KV3 TS.Đỗ Thanh Phương Học viện trị - HC KV3 Th.S Trần Đình Chín Học viện trị - HC KV3 10 CN Trần Thị Minh An Học viện trị - HC KV3 11 CN Phạm Trung Uy Văn phòng UB tỉnh Quảng Ngãi 12 CN Lê Viết Thi Văn phịng UB tỉnh Bình Định 13 CN Bùi Quốc Hồng Trưởng ban quản lý khu Công nghiệp Bình Định 14 CN Phạm Bình Hồn Footer Page of 113 Văn phịng UB tỉnh Khánh Hồ Header Page of 113 MỘT SỐ CHỮ ĐƯỢC VIẾT TẮT TRONG ĐỀ TÀI CNH: Cơng nghiệp hố HĐH: Hiện đại hố CNNT: Cơng nghiệp nơng thơn DHNTB: Dun hải Nam Trung HTX: Hợp tác xã DN: Doanh nghiệp KKT: Khu kinh tế KCN: Khu công nghiệp CCN: Cụm công nghiệp CCNVVN: Cụm công nghiệp vừa nhỏ TTCN: Tiểu thủ công nghiệp KHCN: Khoa học công nghệ UBND: Uỷ ban nhân dân TNHH: Trách nhiệm hữu hạn LN: Làng nghề LNTT: Làng nghề truyền thống SXKD: Sản xuất kinh doanh LĐ – TB – XH: Lao động thương binh xã hội Footer Page of 113 Header Page of 113 MỤC LỤC LỜI MỞ ĐẦU 01 CHƯƠNG 1: CƠNG NGHIỆP NƠNG THƠN TRONG Q TRÌNH CƠNG NGHIỆP HOÁ, HIỆN ĐẠI HOÁ Ở NƯỚC TA 08 1.1 Khái niệm công nghiệp nông thôn 08 1.2 Sự cần thiết phải phát triển CNNT trình CNH-HĐH 15 1.3 Các nhân tố ảnh hưởng đến phát triển công nghiệp nông thôn 23 1.4 Quan điểm, chủ trương Đảng Nhà nước phát triển CNNT thời kỳ CNH, HĐH đất nước 28 1.5 Kinh nghiệm phát triển công nghiệp nông thôn số quốc gia giới số vùng Việt Nam 32 CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN CÔNG NGHIỆP NÔNG 46 THÔN Ở CÁC TỈNH DUYÊN HẢI NAM TRUNG BỘ 2.1 Đặc điểm tự nhiên, kinh tế – xã hội tỉnh Duyên hải Nam Trung 46 2.2 Thực trạng phát triển công nghiệp nông thôn tỉnh DHNTB 58 2.3 Đánh giá chung tình hình hoạt động cơng nghiệp nơng thơn tỉnh Duyên hải Nam Trung CHƯƠNG 3: PHƯƠNG HƯỚNG VÀ NHỮNG GIẢI PHÁP 99 PHÁT TRIỂN CÔNG NGHIỆP NÔNG THÔN Ở CÁC TỈNH DUYÊN HẢI NAM TRUNG BỘ TRONG NHỮNG NĂM TỚI 107 3.1 Định hướng phát triển kinh tế - xã hội phương hướng phát triển CNNT tỉnh duyên hải Nam Trung Bộ năm tới 107 3.2 Những giải pháp chủ yếu để phát triển công nghiệp nông thôn tỉnh Duyên hải Nam Trung 115 KẾT LUẬN 150 TÀI LIỆU THAM KHẢO 153 Footer Page of 113 Header Page of 113 MỞ ĐẦU Tính cấp thiết đề tài: Vấn đề phát triển nông thôn nhiều nước nước phát triển quan tâm sâu sắc, vấn đề kinh tế - xã hội nảy sinh ngày gay gắt Hầu hết quốc gia có chương trình mở rộng khu vực phi nơng thơn, có cơng nghiệp nơng thơn có ý nghĩa quan trọng khơng khu vực nơng thơn mà cịn có ý nghĩa với khu vực thị tồn kinh tế nói chung Đối với nước ta, từ nông nghiệp lạc hậu lên, việc thực cơng nghiệp hố tất yếu khách quan, cơng nghiệp nơng thơn đóng vai trò đặc biệt quan trọng Tuy nhiên, nhiều vấn đề cụ thể phát triển công nghiệp nông thôn nào, quan quản lý nhà nước trung ương địa phương cần có sách để hỗ trợ phát triển công nghiệp nông thôn…, cần nghiên cứu tuỳ thuộc vào điều kiện lịch sử cụ thể giai đoạn, địa phương Từ cuối năm 80 đầu năm 90, nông nghiệp vùng duyên hải Nam Trung có thay đổi mạnh mẽ cấu sản xuất có liên quan đến xu phát triển công nghiệp nông thôn Cùng với chủ trương khoán hộ trồng trọt khuyến khích giỏi nghề làm nghề nên xu hướng xuất nơng thơn xuất nhiều hộ làm nghề nông kiêm nghề khác hộ chuyên tiểu thủ công nghiệp Đến khẳng định hộ nông dân đơn vị kinh tế độc lập, tự chủ hạch toán kinh doanh với đổi sách đẩy mạnh sản xuất hàng hố trong nơng thơn ngành nghề tiểu thủ công nghiệp khôi phục mạnh mẽ trước hết quy mơ hộ gia đình Mặt khác, ngành nghề tiểu thủ cơng có trì liên tục với quy mơ hình thức khác làng nghề làng nghề truyền thống, nên có định hướng chủ trương, sách Đảng Nhà nước đem lại nhiều thay đổi sản xuất, thu nhập nhiều mặt văn hố xã hội khác cho nơng thơn miền Trung Với hiệu cao chế mới, làng nghề truyền thống khơng khơi phục mà cịn phát triển bề rộng bề sâu xuất thêm nhiều ngành nghề trở Footer Page of 113 Header Page of 113 thành xu phát triển công nghiệp nông thôn vùng duyên hải Nam Trung bộ, làm cho đời sống kinh tế, xã hội khu vực ngày thêm khởi sắc Tuy nhiên, bên cạnh kết đạt được, hoạt động công nghiệp nông thôn tỉnh duyên hải Nam Trung bộc lộ nhiều mặt hạn chế, yếu như: - Sự phát triển cơng nghiệp nơng thơn diễn khơng cịn có chênh lệch huyện vùng huyện - Công nghiệp chế biến, công nghiệp chế biến thuỷ hải sản chủ yếu hoạt động dựa vào việc chế biến sản phẩm chỗ theo kinh nghiệm mà chưa có sở đủ mạnh để nâng cao lực sản phẩm thị trường - Hoạt động công nghiệp nông thôn vùng duyên hải Nam Trung điều kiện có áp lực cạnh tranh cơng nghiệp, tiểu thủ công nghiệp vùng lân cận, đồng thời chịu áp lực cạnh tranh đáng kể lượng hàng hoá nhập địa bàn - Thiếu vốn tượng tương đối phổ biến sở công nghiệp nông thôn khu vực - Vấn đề quản lý nhà nước định hướng nhà nước loại hình tổ chức sản xuất cơng nghiệp nơng thơn cịn chưa rõ nét - Thị trường tiêu thụ sản phẩm cơng nghiệp nơng thơn khu vực DHNTB cịn chưa ổn định gặp nhiều khó khăn - Nguồn nhân lực cho phát triển cơng nghiệp nơng thơn trình độ cịn hạn chế Chính hạn chế mà thời gian qua công nghiệp nông thôn khu vực tình trạng chậm phát triển, chất lượng sản phẩm công nghiệp nông thôn chưa cao, khả cạnh tranh thị trường hạn chế, tỷ trọng công nghiệp nông thôn cấu kinh tế nơng thơn vùng cịn chiếm tỷ trọng thấp… Để phát triển công nghiệp nông thôn tỉnh duyên hải Nam Trung bộ, vấn đề cần phải làm tổ chức nghiên cứu, khảo sát thực trạng công nghiệp nông thôn địa bàn, tiến hành tổng kết đánh giá rút nhận xét làm sở định hướng đưa giải pháp phát triển công nghiệp nông Footer Page of 113 Header Page of 113 thôn vùng duyên hải Nam Trung thời gian tới Xuất phát từ lý chúng tơi chọn vấn đề “Phát triển công nghiệp nông thôn tỉnh Duyên hải Nam Trung - thực trạng giải pháp” làm đề tài nghiên cứu Tình hình nghiên cứu: Liên quan đến đề tài có số cơng trình nghiên cứu đăng sách, báo, tạp chí như: - Một nghiên cứu đề tài “Xây dựng sách công nghệ phục vụ phát triển nông thôn” giáo sư Lê Q An chủ trì, cơng trình với mục đích tìm hiểu sách cơng nghệ phục vụ phát triển nông thôn, phản ánh trạng cơng nghiệp nơng thơn, trình độ phát triển cơng nghiệp nông thôn kết nghiên cứu đạt đề cập đến mối quan hệ công nghiệp nông thôn với các phận kinh tế khác công nghiệp lớn, vấn đề liên quan đến kinh tế xã hội nông thôn - Từ sau năm 90, nhiều cơng trình, đề tài nghiên cứu cơng nghiệp nông thôn gắn với vấn đề cụ thể phát triển công nghiệp nông thôn với trình cơng nghiệp hố nói chung, với việc hình thành phát triển doanh nghiệp vừa nhỏ, với q trình cơng nghiệp hố nơng nghiệp, nơng thơn Liên quan đến vấn đề phải kể đến công trình như: + Nơng nghiệp nơng thơn Việt Nam trước ngưỡng cửa cơng nghiệp hố, đại hố - Nguyễn Điền, Tạp chí Những vấn đề kinh tế giới, số (41)/1996 + Cơng nghiệp hố nơng thơn – quan điểm giải pháp, Nguyễn đình Phan Nguyễn Văn Phúc, tạp chí kinh tế phát triển, số 12 (6-7)/1996 + Bảo tồn phát triển làng nghề truyền thống Việt Nam, hội thảo quốc tế, Hà Nội tháng 8/1996 + Đa dạng ngành nghề dịch vụ nơng thơn tác giả Hồng Hiển, Báo Nhân dân ngày 24/7/1997 + CNH, HĐH nông nghiệp nông thôn Bắc Trung TS Mai Thanh Xuân, NXB CTQG, Hà Nội, năm 2004 Footer Page of 113 Header Page of 113 + Một số vấn đề phát triển nông nghiệp nông thôn Việt Nam, báo cáo Thứ trưởng Bùi Bá Bổng, hội nghị ban điều hành ISG, tháng 03/2004 + Thúc đẩy công phát triển nông thôn Việt Nam: Tăng trưởng, cơng đa dạng hố WB Ngân hàng giới, Hà Nội tháng 02/2006 - Đi sâu nghiên cứu vai trị cơng nghiệp nông thôn, ý nghĩa phát triển công nghiệp nông thơn q trình cơng nghiệp hố, đại hố có cơng trình sau: + Phát triển cơng nghiệp nơng thơn thời kỳ cơng nghiệp hố - Nguyễn Điền, Tạp chí Những vấn đề kinh tế giới, số (31)/10-1994 + Phát triển công nghiệp nông thôn – Thanh Đức, Tạp chí Cơng đồn, số (161) / 1994 + Về vấn đề phát triển công nghiệp nông thơn - Nguyễn Thị Hiền, Tạp chí thơng tin lý luận, số 1/1994 - Cơ sở lý luận thực tiễn phát triển công nghiệp nông thôn nước ta Đề tài KX-08, Hà Nội tháng – 1994 Đã làm rõ chất cơng nghiệp nơng thơn, phân tích sở thực tiễn tảng phát triển công nghiệp nông thôn Việt Nam - Về vấn đề tạo mơi trường thể chế, sách, thị trường, nguồn lực lao động điều kiện xã hội cho phát triển cơng nghiệp nơng thơn nước ta có số cơng trình đề cập tới như: + Hồn thiện môi trường thể chế cho phát triển bền vững hoạt động dịch vụ sản xuất phi nông nghiệp nông thôn đồng sông Hồng, Kỷ yếu hội thảo khoa học, Hà Nội 1997 - Nghiên cứu nhân tố ảnh hưởng tới phát triển công nghiệp nông thôn như: sở hạ tầng, kỹ thuật công nghệ, quản lý nhà nước, yếu tố văn hoá truyền thống v.v… gồm cơng trình sau: + Nghiên cứu phân tích nhân tố công nghệ phục vụ phát triển công nghiệp nơng thơn, chương trình KX 08, tháng 1/1994 + Tác động cụm công nghiệp làng nghề đổi công nghệ sở sản xuất cụm TS Nguyễn Văn Phúc, Tạp chí KCN Việt Nam, số Footer Page of 113 Header Page of 113 02/2005 - Nghiên cứu kinh nghiệm phát triển công nghiệp nông thôn số địa phương nước kinh nghiệm phát triển công nghiệp số nước giới từ rút học kinh nghiệm sách cơng nghiệp hố sách phát triển cơng nghiệp nơng thơn gồm cơng trình sau: + Kinh nghiệm CNH Nhật Bản thích dụng kinh tế phát triển Kazusho Ohkawa Hirohisa Kohama, NXB KHXH, Hà Nội, 2004 + Phát triển công nghiệp nông thôn đồng sông Hồng theo hướng cơng nghiệp hố, đại hố nước ta, luận án Tiến sĩ Vũ Thị Thoa chuyên ngành Kinh tế trị, năm 1999 + Phát triển công nghiệp nông thôn ngoại thành thành phố Hồ Chí Minh, luận án tiến sĩ Hà Văn Ánh, chuyên ngành kinh tế trị, năm 2000 - Nghiên cứu, đánh giá đưa dự báo, giải pháp tác động nhằm thúc đẩy công nghiệp nông thơn có cơng trình như: + Giải pháp vốn tín dụng thúc đẩy CNH, HĐH nơng nghiệp nơng thơn, TS Nguyễn Văn Lâm, Tạp chí Kinh tế Dự báo, số 11/2005 + Giải pháp thực nhiệm vụ phát triển công nghiệp nông thôn năm 2005, Lã Văn Lý, Tạp chí Quản lý nhà nước, số 02/2005 + Những vấn đề đặt phát triển công nghiệp bền vững Việt Nam, Đỗ Hữu Hồ, Tạp chí Kinh tế & Dự báo, số 02/2005 + Công nghiệp nông thôn Việt Nam thực trạng giải pháp phát triển, NXB Chính trị quốc gia, Hà Nội – 2004, TS Nguyễn Văn Phúc chủ biên Tuy nhiên có cơng trình sâu vào nghiên cứu, đánh giá phát triển công nghiệp nông thôn tỉnh duyên hải Nam Trung Bộ Đối tượng phạm vi nghiên cứu: Đề tài tập trung nghiên cứu tình hình phát triển cơng nghiệp nơng thơn bao gồm sở công nghiệp vừa nhỏ, sở tiểu thủ công nghiệp nhiều Footer Page of 113 Header Page 10 of 113 hình thức tổ chức kinh doanh tồn phát triển địa bàn tỉnh duyên hải Nam Trung - Về mặt không gian: Đề tài tập trung nghiên cứu công nghiệp nông thôn tỉnh duyên hải Nam Trung từ Đà Nẵng đến Khánh Hoà - Về mặt thời gian: Đề tài nghiên cứu tình hình phát triển cơng nghiệp nơng thơn tỉnh duyên hải Nam Trung từ năm 2000 đến năm 2005 Mục tiêu nhiệm vụ nghiên cứu 4.1 Mục tiêu đề tài - Đánh giá thực trạng cơng nghiệp nơng thơn q trình cơng nghiệp hố nơng nghiệp, nơng thơn tỉnh duyên hải Nam Trung năm qua - Đề xuất phương hướng giải pháp chủ yếu phát triển công nghiệp nông thôn tỉnh duyên hải Nam Trung thời gian tới 4.2 Nhiệm vụ: - Hệ thống hố lý luận cơng nghiệp nơng thơn, góp phần làm rõ khái niệm cơng nghiệp nơng thơn, vai trị q trình cơng nghiệp hoá, đại hoá nước ta tỉnh duyên hải Nam Trung bộ, - Phân tích yếu tố ảnh hưởng đến phát triển cơng nghiệp nông thôn tỉnh duyên hải Nam Trung thực trạng phát triển công nghiệp nông thôn tỉnh duyên hải Nam Trung thời gian qua - Đề xuất số phương hướng giải pháp chủ yếu để phát triển công nghiệp nông thôn tỉnh duyên hải Nam Trung năm tới Cơ sở lý luận phương pháp nghiên cứu: - Đề tài vận dụng nguyên lý chủ nghĩa Mác-Lênin, quan điểm Đảng sách Nhà nước thời kỳ Đại hội VI, VII, VIII, IX, X - Kế thừa có chọn lọc cơng trình có liên quan, báo cáo tình hình phát triển kinh tế, xã hội khu vực nông thôn, báo cáo tổng kết thực trạng hoạt động công nghiệp nông thôn tỉnh duyên hải Nam Trung năm qua Footer Page 10 of 113 Header Page 176 of 113 nhân giỏi phải ly tán khắp nơi Một số nghề bị thất truyền chưa kịp phục hồi giai đoạn tích lũy kinh nghiệm, tích lũy vốn để phát triển Do vậy, ảnh hưởng không nhỏ đến tốc độ quy mô sản xuất CNNT Thứ hai: Chưa có định hướng, quy hoạch cụ thể, ổn định lâu dài cho hoạt động CNNT phát triển khu dân cư nơng thơn nói chung cụm CNNT nói riêng Thứ ba: tỉnh thuộc DHNTB tỉnh nghèo, vốn đầu tư tự có hộ hạn hẹp, khả tiếp cận nguồn vốn vay lại khó khăn chế cho vay ngân hàng, tổ chức tín dụng chưa thực phù hợp với thực tế hoạt động ngành nghề CNNT (như chấp, thời gian vay…) Mặt khác, quan quản lý địa phương chưa trọng đến phương án tạo vốn cho sở CNNT để có khả mở rộng sản xuất, đổi đại công nghệ, trang thiết bị vốn đầu tư cho hoạt động CNNT Thứ tư: Chưa tìm nhiều phương thức đào tạo tay nghề thu hút lao động phù hợp với đặc điểm lao động nông thôn khu vực DHNTB, nhằm đáp ứng nhu cầu phát triển CNNT Thứ năm: Môi trường thể chế CNNT cịn chưa hồn thiện, đặc biệt vấn đề quản lý nhà nước công nghiệp nông thôn Việc chấp hành luật pháp, sách kinh doanh chưa nghiêm, kinh doanh khơng giấy phép, khơng báo cáo tình hình hoạt động hàng năm, nợ thuế, trốn thuế phổ biến Thứ sáu: Nhận thức số cấp ủy Đảng, quyền cấp tỉnh chưa thật đầy đủ, chưa thấy hết vị trí quan trọng CNNT, nên công tác lãnh đạo, đạo chưa kịp thời, tập trung, qn, để cụ thể hóa chủ trương, sách Đảng Nhà nước thành chương trình, mục tiêu, kế hoạch, giải pháp phát triển phù hợp với tiềm lợi địa phương Thứ bảy: Còn có chồng chéo chức quản lý nhà nước hoạt động CNNT ngành nông nghiệp phát triển nông thôn, ngành công nghiệp tổ chức liên minh Hợp tác xã Do đó, chức năng, nhiệm vụ quản lý sở, phòng cấp huyện, thị chưa xác định cụ thể Mối quan hệ phối hợp ngành, cấp thiếu đồng chặt chẽ, cịn có tư tưởng “khốn trắng” cho ngành chức năng, cho cấp huyện, cấp xã quản lý, cán cấp huyện mỏng phải kiêm nhiệm nhiều việc, cấp xã chưa có cán chuyên trách theo dõi ngành nghề tiểu thủ công nghiệp LN Do vậy, sản xuất nhiều sở CNNT thiếu người tư vấn, hướng dẫn cho phát triển Footer Page 176 of 113 14 Header Page 177 of 113 Chương PHƯƠNG HƯỚNG VÀ NHỮNG GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN CÔNG NGHIỆP NÔNG THÔN Ở CÁC TỈNH DUYÊN HẢI NAM TRUNG BỘ TRONG NHỮNG NĂM TỚI 3.1 Phương hướng phát triển công nghiệp nông thôn tỉnh duyên hải Nam Trung Bộ năm tới Mục tiêu phát triển kinh tế- xã hội tỉnh DHNTB thời gian tới là: Trong thời kỳ 2006-2010, phấn đấu đạt tốc độ tăng trưởng GDP bình quân vùng từ 11%/ năm trở lên GDP bình quân đầu người từ 700-800 USD 2011-2015 đạt 12,5%/năm Cơ cấu GDP phân theo ngành đến năm 2010 vùng dự kiến là: Nông – Lâm – Ngư nghiệp: 19% Công nghiệp- xây dựng : 39% Dịch vụ : 42% Giải thêm việc làm cho khoảng 2,5-3 triệu lao động Trên sở mục tiêu này, phương hướng phát triển CNNT tỉnh DHNTB thời gian tới sau: Thứ nhất: Hình thành cụm cơng nghiệp, tiểu thủ công nghiệp làng nghề vùng, địa bàn cách hợp lý Thứ hai: Phát triển CNNT với nhiều quy mô tốc độ phát triển khác Thứ ba: Tổ chức lại sản xuất với đa dạng thành phần kinh tế hoạt động CNNT tỉnh Duyên Hải Nam Trung Thứ tư: Định hướng cấu ngành nghề sản phẩm CNNT tỉnh Duyên Hải Nam Trung Thời gia tới tập trung phát triển số ngành sau: * Ngành chế biến lương thực, nơng sản, thực phẩm * Ngành khí sửa chữa công cụ từ kim loại * Ngành thủ cơng mỹ nghệ truyền thống có giá trị cao * Ngành sản xuất khai thác vật liệu xây dựng * Công nghiệp may * Ngành dệt Footer Page 177 of 113 15 Header Page 178 of 113 Thứ năm: Định hướng thị trường cho CNNT tỉnh Duyên hải Nam Trung * Định hướng thị trường cơng nghệ, trang thiết bị máy móc: Trước mắt sở CNNT dựa vào nguồn công nghệ doanh nghiệp công nghiệp nội thành để phát triển thay đổi công nghệ kỹ thuật, lâu dài phải dựa vào thị trường công nghệ kỹ thuật đô thị lớn * Định hướng thị trường nguyên liệu: Ngành khai thác sản xuất vật liệu trước mắt dựa vào thị trường nguyên liệu chỗ chính, lâu dài cần phải dựa vào nguồn nguyên liệu từ tỉnh giáp ranh số vùng lân cận khác Các ngành khác tuỳ theo yêu cầu nguyên liệu mà lựa chọn thị trường nước hay nhập * Định hướng thị trường tiêu thụ sản phẩm CNNT: Trước mắt chủ yếu thị trường địa bàn tỉnh, tiến tới nâng dần tỷ trọng sản phẩm CNNT tiêu thụ thị trường đô thị vùng, thị trường tỉnh giáp ranh, thị trường Đông Nam bộ, thị trường thành phố Hồ Chí Minh xuất 3.2 Những giải pháp chủ yếu để phát triển công nghiệp nông thôn tỉnh Duyên hải Nam Trung 3.2.1 Thực quy hoạch phát triển CNNT gắn với chương trình phát triển cơng nghiệp vừa nhỏ để hình thành cụm, tụ điểm công nghiệp nông thôn Vấn đề cần quan tâm công tác quy hoạch phát triển CNNT phải xác định vùng nguyên liệu, chủng loại nguyên liệu cung cấp cho nhà máy, sở sản xuất; công nghệ, thiết bị; chủng loại sản phẩm sản xuất thị trường tiêu thụ; cuối vấn đề môi trường Tất vấn đề khơng tính toán cách đầy đủ, khoa học khâu quy hoạch gây khó khăn cho việc thực sau này, chí làm thiệt hại đến sản xuất người nông dân doanh nghiệp Quy hoạch phát triển CNNT tỉnh DHNTB cần theo bước sau: Một là, quy hoạch tổng thể tỉnh, huyện mà bố trí quy hoạch lại điểm tập trung xen cài khu dân cư việc phát triển CNNT Phân loại cụ thể mức độ ảnh hưởng mơi trường tính chất ngành nghề để lựa chọn phương án quy hoạch phát triển ưu tiên Hai là, tiếp tục xây dựng hoàn thiện quy hoạch, kế hoạch phát triển LN, NNTT Footer Page 178 of 113 16 Header Page 179 of 113 Ba là, việc phân bố quy hoạch điểm tập trung sở CNNT theo nguyên tắc: + Ưu tiên phát triển sở, ngành kinh tế có sản phẩm có uy tín thị trường ngồi nước + Bố trí điểm cơng nghiệp nơi có khả xây dựng kết cấu hạ tầng, phù hợp với cảnh quan môi trường, phù hợp với công nghệ đặc điểm địa phương + Sự bố trí lại sản xuất CNNT phải đảm bảo ổn định sản xuất, tránh gây lãng phí cho xã hội sở Bốn là, việc quy hoạch cần gắn với chương trình phát triển sở công nghiệp quy mô vừa nhỏ tạo điều kiện cho phát triển CNNT tỉnh DHNTB dàn cho phát triển tất loại hình tổ chức sản xuất CNNT Chương trình phát triển sở công nghiệp quy mô vừa nhỏ cần tập trung vào lĩnh vực sau: Lĩnh vực sản xuất vật liệu xây dựng; Lĩnh vực khai thác tài nguyên động thực vật; Lĩnh vực sản xuất mặt hàng truyền thống; Lĩnh vực gia công sản xuất bán thành phẩm Ngoài ra, huyện xác định cụ thể lĩnh vực cần có hoạt động sở CNNT vừa nhỏ, nhằm có hỗ trợ thích đáng, phù hợp với khả huyện Năm là, sở quy hoạch mà xếp, cấu lại sản phẩm sở cụm công nghiệp theo hướng lựa chọn loại sản phẩm chủ lực, mũi nhọn có lợi để tập trung đầu tư sản xuất hàng loạt Sáu là, CNNT tỉnh DHNTB phát triển gắn với chương trình phát triển cơng nghiệp vừa nhỏ với việc hình thành cụm, tụ điểm CNNT, biện pháp thực trước mắt là: Thứ nhất: Thành lập Ban quản lý chương trình Phó chủ tịch huyện phụ trách kinh tế làm trưởng ban, số thành viên tuỳ theo huyện, cần có lãnh đạo phòng ban phòng Kinh tế phòng Công nghiệp, ngân hàng Ban quản lý chọn số sở CNNT thuộc lĩnh vực ưu tiên phát triển Cùng với sở lập phương án sản xuất kinh doanh Tìm nguồn tài trợ đề xuất cho vay trung, dài hạn với lãi xuất ưu đãi để sở có đủ vốn hoạt động Thứ hai: Phát triển CNNT với quy mô vừa nhỏ phải đôi với việc xây dựng khu cơng nghiệp tập trung cho nó, khơng sở CNNT khó cạnh tranh việc thuê mặt sản xuất với doanh nghiệp lớn nước đầu tư hay doanh nghiệp nội thành đầu tư Footer Page 179 of 113 17 Header Page 180 of 113 3.2.2 Đào tạo nghề cho người lao động phù hợp với yêu cầu phát triển CNNT Xuất phát từ tình hình thực tế đội ngũ lao động cơng nghiệp nông thôn tỉnh Duyên hải Nam Trung bộ; xuất phát từ tốc độ phát triển sản xuất công nghiệp nông thôn khu vực triển vọng thời gian đến, việc đào tạo, nâng cao trình độ nghề nghiệp cho người lao động cơng nghiệp nông thôn khu vực cần theo cách thức sau: Một là, Đầu tư, hỗ trợ người nông dân chuyển đổi nghề nghiệp Các địa phương cần tiến hành lập quy hoạch chung đào tạo, giúp người nông dân tự đào tạo để chuyển đổi nghề cho phù hợp Trong kế hoạch cần lập dự toán ngân sách dành cho công tác hỗ trợ chuyển đổi nghề, sở nguồn vốn này, Nhà nước hỗ trợ phần cho doanh nghiệp khâu đào tạo, học nghề ban đầu sở sản xuất, giúp cho lao động nhanh chóng làm quen để tiến tới tiếp cận nghề Nhà đầu tư thứ cấp xây dựng trường thuê sở vật chất để triển khai đào tạo Hai là, Nâng cao nhận thức người lao động ý thức, tác phong trình độ nghề nghiệp trình tìm kiếm việc làm sở sản xuất công nghiệp Để thay đổi tác phong lao động nơng nghiệp địi hỏi có tác động từ nhiều phía, thân người lao động đến sách tác động Nhà nước Để tác phong cơng nghiệp sớm hình thành lao động nơng thơn địi hỏi phải có chuyển biến mạnh mẽ sản xuất nông nghiệp Sự chuyển biến dựa sở đẩy mạnh áp dụng tiến khoa học công nghệ vào sản xuất Tạo cho người lao động có ý thức tốt vấn đề xây dựng cho tác phong lao động đại, phù hợp với tiêu chí bắt buộc sản xuất cơng nghiệp, tạo điều kiện thuận lợi cho người lao động tham gia chuyển đổi nghề Ba là, mở rộng quy mô nâng cao chất lượng công tác đào tạo nghề, nhằm giúp lao động nơng thơn dễ dàng tiếp cận với nghề phi nông nghiệp Công tác đào tạo nghề kết hợp nhiều hình thức khác vừa học vừa làm, hình thức vừa học vừa làm kết hợp với tuyển dụng số lao động kinh qua thực tế sản xuất để hướng dẫn Kế hoạch đào tạo lao động địa phương phải soạn thảo cụ thể, chi tiết, sở tính tốn loại hình sở CNNT thu hút lao động địa phương, nhu cầu cấu, số lượng chất lượng nguồn lao động mà sở cần để đảm bảo tính khả thi giải việc làm Footer Page 180 of 113 18 Header Page 181 of 113 Ngồi ra, việc mở rộng quy mơ đào tạo nghề phải đồng thời với việc thiết kế, xây dựng lại chương trình dạy nghề cho phù hợp với đặc điểm lao động, đặc điểm nghề tiểu thủ công nghiệp, ngành nghề truyền thống khu vực Đây yếu tố có tính định đến phát triển cơng tác dạy nghề phát triển thị trường lao động Bốn là, cần có sách khuyến khích học nghề cách phù hợp với điều kiện thu nhập hoạt động kinh tế người lao động Trong điều kiện nay, để thực sách này, quyền địa phương cần xem xét, tuyển chọn lao động có khả năng, có trình độ văn hoá định, giúp đỡ, hướng dẫn họ chọn nghề thích hợp sau gửi đào tạo lớp bồi dưỡng quản lý kinh tế ngắn hạn địa phương gửi đến trường quản lý Trung ương gửi đến trường dạy nghề tỉnh, thành phố đào tạo Thông qua hội nghề nghiệp, hợp tác xã để đào tạo nghề cho người lao động Số lao động trở thành hạt nhân để truyền nghề cho lao động khác trình tham gia lao động sản xuất tổ, dây chuyền sở CNNT Nhà nước cần hỗ trợ kinh phí đào tạo nghề cho đối tượng vừa nêu, nhằm cung cấp nguồn nhân lực có chất lượng cho công nghiệp nông thôn 3.2.3 Đầu tư vốn đổi kỹ thuật công nghệ để phát triển công nghiệp nông thôn tỉnh Duyên hải Nam Trung Bộ 3.2.3.1 Nhóm giải pháp huy động vốn Dự kiến tổng nguồn vốn đầu tư cho công nghiệp nông thôn quận huyện tỉnh DHNTB sau: - Đến năm 2010, đầu tư cho cụm công nghiệp nông thôn 30 tỷ đồng, bao gồm hỗ trợ giải phóng mặt bằng, xây dựng kết cấu hạ tầng, khuyến công hoạt động sản xuất kinh doanh Đồng thời đầu tư cho sở ngành nghề truyền thống tỷ đồng/ sở Dự kiến nguồn vốn đầu tư là: 3.900 tỷ đồng - Đến năm 2020, dự kiến vốn đầu tư tăng lên gấp đôi, tổng nguồn vốn đầu tư là: 3.900 tỷ đồng x = 7.800 tỷ đồng Để đáp ứng nhu cầu cần huy động từ nhiều nguồn Dự kiến huy động nguồn vốn đầu tư theo cấu sau: Footer Page 181 of 113 19 Header Page 182 of 113 – Vốn ngân sách Trung ương, tỉnh, huyện đầu tư cho xây dựng kết cấu hạ tầng, xây dựng số nhà máy làm nịng cốt, đầu tư cho sách khuyến cơng, hỗ trợ đào tạo nhân lực đổi công nghệ cho công nghiệp nông thôn chiếm 45% – Vốn tín dụng nhà nước cho vay để mở rộng quy mô phát triển ngành nghề, khai thác nguồn lực địa phương, tạo việc làm cho người lao động, đồng thời khuyến khích việc chuyển đổi ngành nghề, đổi công nghệ, cấu lại sản phẩm theo quy hoạch định hướng nhà nước, chiếm 10% – Vốn vay tín dụng quỹ tín dụng nơng thơn Nguồn vốn vay dễ dàng giải kịp thời hoạt động kinh doanh mua ngun liệu, chi phí lưu thơng, chiếm 9% Vốn vay ngân hàng kinh doanh thương mại Nguồn vốn tập trung chủ yếu cho việc đổi kỹ thuật công nghệ xây dựng hạ tầng kỹ thuật chiếm 10% – Vốn ứng trước liên kết hợp đồng ngành, địa phương, khu công nghiệp với cụm công nghiệp sở công nghiệp nơng thơn để thực cơng trình, dự án xây dựng kết cấu hạ tầng, cung cấp nguyên phụ liệu, gia công chi tiết sản phẩm chiếm 3% – Vốn tích luỹ sở sản xuất cơng nghiệp, hộ gia đình dùng để đầu tư mở rộng quy mô sản xuất, đổi máy móc, thiết bị tăng thêm lực sản xuất, nâng cao sức cạnh tranh, đứng vững kinh tế thị trường, chiếm 5% – Vốn đầu tư nhà sản xuất kinh doanh nước để chế biến lâm sản, thuỷ sản phát triển số ngành nghề truyền thống miền Trung, chiếm 5% – Vốn đầu tư người Việt Nam nước ngồi lĩnh vực sửa chữa khí, điện tử, gia công lắp ráp linh kiện điện tử khôi phục, phát triển làng nghề truyền thống, chiếm 3% – Thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngồi để phát triển cơng nghiệp phụ trợ làm vệ tinh phục vụ cho khu công nghiệp, khu kinh tế dự án đầu tư nước miền Trung, chiếm 5% Trong thời gian tới biện pháp mà tỉnh DHNTB cần áp dụng để tạo vốn nhằm phát triển CNNT là: Thứ nhất: Thúc đẩy hình thành thị trường vốn nơng thơn Việc đòi hỏi Nhà nước phải tác động vào phía cung phía cầu thị trường vốn nơng thơn Về phía cung, Nhà nước cần khuyến khích ngân hàng mở rộng hệ thống chân rết Footer Page 182 of 113 20 Header Page 183 of 113 khu vực nơng thơn Về phía cầu, sách khuyến khích sản xuất, khuyến khích đầu tư nước biện pháp tăng cầu vốn CNNT Thứ hai:Việc tạo vốn hoạt động cho CNNT tổng hợp từ nhiều nguồn, vốn tự có sở, nguồn vốn nhàn rỗi nhân dân, nguồn vốn từ quỹ phát triển nông thôn, nguồn vốn từ ngân hàng vốn đầu tư nước ngồi, tập trung vào việc huy động tối đa nguồn vốn nhàn rỗi dân Thứ ba: Đa dạng hoá phương thức tạo vốn, cụ thể: - Các doanh nghiệp hoạt động tìm cách nâng cao suất, chất lượng sản phẩm giảm giá thành sản xuất , để tăng lợi nhuận , tạo sở tích luỹ tái sản xuất mở rộng - Xây dựng chế tạo vốn dân cư nơng thơn nhiều hình thức, đáng ý kinh nghiệm xây dựng “ quỹ tín dụng nơng thơn” số địa phương làm Thứ tư: Nhà nước cần có sách, biện pháp thích hợp, để hỗ trợ vốn cho sở CNNT Cụ thể là: - Việc cho vay vốn phải phù hợp với ngành nghề, sở cụ thể, mức vốn cho vay lẫn thời gian cho vay - Phương thức cho vay thuận lợi, rút ngắn thời gian xét duyệt thẩm định Khi có định cho vay, rút ngắn thời gian giải ngân Mở rộng phát triển nhiều chi nhánh ngân hàng chuyên doanh vốn trung, dài hạn để đáp ứng nhu cầu vay sở quy mô vừa nhỏ - Xây dựng đội ngũ cán làm cơng tác ngân hàng có lực phẩm chất tốt Hạn chế tối đa tiêu cực xảy hoạt động cho vay, tạo điều kiện thuận lợi dễ dàng có nguyên tắc cho sở đến vay - Nhà nước cần có chế vay mềm dẻo hơn, hình thành quỹ “ bảo lãnh tín dụng nơng thơn” Mục đích quỹ nhằm làm cho sở CNNT vay vốn đồng thời hạn chế rủi ro cho ngân hàng - Nhà nước cần hướng số dự án đầu tư nước vào việc tăng cường phát triển CNNT, liên kết, liên doanh, đặt gia công, bao tiêu sản phẩm, tài trợ vốn… Thứ năm: Cần xác dịnh ngành, lĩnh vực ưu tiên để phân bổ vốn đầu tư Ở tỉnh Duyên hải Nam Trung bộ, trước hết tập trung đầu tư cho ngành lĩnh vực sau: Footer Page 183 of 113 21 Header Page 184 of 113 - Nhóm ngành cơng nghiệp chế biến nơng lâm thuỷ sản, Nhóm ngành cơng nghiệp phụ trợ, Nhóm ngành khí sản xuất, sửa chữa cơng cụ sản xuất sản phẩm tiêu dùng cho nông nghiệp nông thôn - Đầu tư, khôi phục phát triển ngành nghề tiểu thủ công nghiệp truyền thống 3.2.3.2 Nhóm giải pháp đổi kỹ thuật cơng nghệ Đổi kỹ thuật công nghệ cho công nghiệp nông thôn tỉnh duyên hải Nam Trung Bộ phải đảm bảo yêu cầu như: Phải phù hợp với điều kiện khí hậu miền Trung, tiếp cận công nghệ tiên tiến giới, bảo đảm công nghệ sạch, giảm chất thải, tạo điều kiện cho phát triển bền vững Nhà nước vạch quy hoạch phát triển hỗ trợ sở CNNT đổi đại hố cơng nghệ kỹ thuật, sở CNNT chủ thể việc cải tiến đổi Vì giải pháp đổi công nghệ là: Một là, tuyên truyền nâng cao nhận thức cho địa phương, sở cần thiết phải đổi công nghệ cơng nghiệp nơng thơn Hai là, khuyến khích đổi công nghệ theo định hướng Nhà nước Ba là, thực khấu hao nhanh để đổi công nghệ, tránh hao mịn vơ hình Bốn là, tăng cường công tác thông tin tư vấn bảo đảm đổi kỹ thuật công nghệ phù hợp, đạt yêu cầu Năm là, tăng cường kiểm tra tiêu chuẩn kỹ thuật sở CNNT để thông báo buộc sở đổi công nghệ Sáu là, phát triển thị trường mua bán dịch vụ khoa học – kỹ thuật Bảy là, xây dựng sở vật chất kỹ thuật kết cấu hạ tầng tạo điều kiện cho việc đổi công nghệ 3.2.4 Phát triển thị trường đẩy mạnh việc tiêu thụ sản phẩm công nghiệp nông thôn tỉnh Duyên hải Nam Trung Để hình thành mở rộng thị trường, thúc đẩy sản xuất CNNT, Nhà nước lẫn đơn vị sản xuất kinh doanh CNNT cần cộng tác, thực hàng loạt biện pháp có quan hệ hữu với Những biện pháp cần tác động theo hướng sau: Một là, đẩy mạnh công tác tuyên truyền giới thiệu sản phẩm: công tác tuyên truyền nhiều hình thức quảng bá, giới thiệu sản phẩm công nghiệp đến vùng Mặt khác, quan chức tỉnh hướng dẫn tạo điêù kiện thuận lợi cho cụm Footer Page 184 of 113 22 Header Page 185 of 113 công nghiệp nơng thơn, hộ gia đình làng nghề đăng ký thương hiệu để quảng bá sản phẩm thị trường nước, xây dựng đĩa CD_ROM, quảng bá mạng Ngoài tỉnh quan hệ tốt với tờ báo, tạp chí như: Tạp chí Cơng nghiệp, Tạp chí Nơng nghiệp phát triển nơng thơn, Tạp chí Du lịch, đài truyền hình Việt Nam thực viết, phóng sản phẩm hàng cơng nghiệp nông thôn Duyên hải Nam Trung Hai là, mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm công nghiệp nông thôn vùng vươn thị trường nước giới Trước hết: Phải xây dựng sách cho loại sản phẩm công nghiệp đường, bánh kẹo, chiếu cói, gạch, đá xây dựng Các sách gắn liền với vai trò “bà đỡ” kinh tế nhà nước, công ty, doanh nghiệp thương mại nhà nước đứng chân địa bàn làm dịch vụ đầu cách đồng bộ, sách trợ cước để phát triển kinh tế công nghiệp nông thôn, mặt khác thông qua hỗ trợ Nhà nước để nâng cao sức cạnh tranh, lực tiếp cận thị trường Thứ hai: Đặc biệt coi trọng mạng lưới thương mại, dịch vụ nhà nước; hợp tác xã mua bán phải đổi mới, cắm sâu đến sở sản xuất, đến chợ Thứ ba: Mở rộng phát triển hệ thống chợ nông thôn tỉnh Duyên hải Nam trung bộ, hình thành điểm đại lý giới thiệu sản phẩm công nghiệp nông thôn, thông qua chợ để làm cầu nối lưu thông hàng hố sở sản xuất hàng cơng nghiệp, nông thôn với thành thị, Thứ tư: Đa dạng hoá sản phẩm, gắn với thay đổi mẫu mã, tăng cường trang thiết bị sản xuất để nâng cao suất lao động hạ thấp giá thành để đưa sản phẩm CNNT tỉnh Duyên hải Nam Trung đến với nước khu vực giới Thứ năm: Cần coi trọng thị trường xuất chỗ cách: - Gắn phát triển sở CNNT, làng nghề với phát triển du lịch, đặc biệt du lịch sinh thái du lịch đến với di sản văn hóa giới miền Trung, qua xây dựng hình ảnh tích cực làng nghề, sản phẩm thủ công mỹ nghệ để đảm bảo lôi lâu bền với khách du lịch - Tổ chức tour du lịch tham quan LN, sở sản xuất hàng thủ công truyền thống mở cửa hàng thủ công mỹ nghệ song song với tour du lịch đến di sản văn hóa giới Thứ sáu: Đẩy mạnh hoạt động xúc tiến thương mại để hỗ trợ tiêu thụ sản phẩm cho sở CNNT làng nghề Footer Page 185 of 113 23 Header Page 186 of 113 Cần tăng cường công tác thông tin dự báo thị trường giúp cho sở sản xuất định hướng phát triển mặt hàng, mở rộng quy mô sản xuất, nâng cao chất lượng, cải tiến mẫu mã sản phẩm nhằm đáp ứng yêu cầu khách hàng Mở trung tâm chuyên mua bán sản phẩm thủ công truyền thống thành phố, thị xã, điểm du lịch lớn Hội An, Huế, Mỹ Sơn, Đà Nẵng, Nha Trang 3.2.5 Phát triển làng nghề ngành nghề truyền thống tỉnh DHNTB Phát triển làng nghề có ý nghĩa lớn phát triển CNNT Để phát triển làng nghề, thúc đẩy CNNT tỉnh DHNTB qua làng nghề tiến hành biện pháp sau đây: Thứ nhất: Đa dạng hóa hình thức tổ chức sản xuất kinh doanh làng nghề - Đối với hình thức tổ chức sản xuất kinh doanh hộ gia đình: Thực phân loại hộ ngành nghề để nắm lực vốn, công nghệ, lao động, quản lý… Trên sở có chế hỗ trợ phù hợp - Đối với hình thức tổ chức tổ hợp tác: Mở rộng hình thức tổ hợp tác tất ngành nghề, lĩnh vực sản xuất, cung ứng nguyên liệu, tiêu thụ sản phẩm – Đối với hình thức tổ chức Hợp tác xã: Nhà nước ban hành số sách ưu đãi, sách cho vay vốn, sách miễn giảm thuế…để hỗ trợ cho HTX – Đối với loại hình DN tư nhân, cơng ty cổ phần, công ty trách nhiệm hữu hạn cần quan tâm tạo điều kiện, hướng dẫn hình thức tổ chức phát triển – Thành lập tổ chức hiệp hội ngành nghề Các tỉnh cần có kế hoạch xúc tiến việc thành lập hiệp hội mây tre đan, ươm tơ dệt lụa, gốm sứ, vật liệu xây dựng, dệt may… sở xây dựng quy chế hoạt động rõ ràng, cụ thể, đảm bảo mối quan hệ chặt chẽ tổ chức lợi ích kinh tế hội viên Thứ hai: Đổi sách kinh tế để phát triển LN NNTT Để tạo mơi trường thuận lợi, khuyến khích sở sản xuất LN phục hồi phát triển, tỉnh cần đổi sách theo hướng: - Mở rộng thị trường tín dụng nơng thơn sở vận động, hỗ trợ có sách ưu đãi cho nhà đầu tư tín dụng nông thôn hoạt động - Thực hỗ trợ thuế thu nhập với sở kinh doanh LN Footer Page 186 of 113 24 Header Page 187 of 113 - Đẩy nhanh việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất Dành quỹ đất định để phát triển hạ tầng LN, có sách hỗ trợ đầu tư nhằm phát triển kết cấu hạ tầng cho LN hỗ trợ đầu tư xây dựng hệ thống điện, giao thơng, cấp nước… - Ban hành sách ưu đãi sở sản xuất LN việc thực hoạt động nghiên cứu, triển khai ứng dụng kết KHCN vào sản xuất 3.2.6 Nâng cao hiệu hoạt động hệ thống dịch vụ hỗ trợ công nghiệp nông thôn mở rộng liên kết sở CNNT Quá trình phát triển CNNT cần hỗ trợ hệ thống dịch vụ dịch vụ cung ứng vật tư kỹ thuật, dịch vụ tư vấn KHCN, tư vấn kinh doanh, pháp luật, dịch vụ thương mại…đồng thời cần đến hợp tác, liên kết kinh tế chúng với sở kinh tế khác địa bàn hay nơi khác Thực giải pháp cần tiến hành hướng sau đây: Một là, Nhà nước có sách khuyến khích phát triển dịch vụ nơng thơn, sở dịch vụ phát triển nhằm phục vụ tất ngành kinh tế có CNNT Các sở phát triển cách ạt mà phải xuất phát từ nhu cầu địa bàn với định hướng khuyến khích Nhà nước Các dịch vụ cần ưu tiên phát triển dịch vụ cung ứng vật tư, kỹ thuật cho sản xuất kinh doanh, dịch vụ công nghệ kỹ thuật, dịch vụ thương mại, dịch vụ tư vấn kinh doanh pháp luật… Hai là, đổi cách thức hoạt động loại dịch vụ phù hợp với yêu cầu công nghiệp nông thôn Cụ thể: - Đối với Dịch vụ khoa học, công nghệ khuyến công Tạo lập thể chế gắn hoạt động khoa học công nghệ với sản xuất kinh doanh; Tạo lập thị trường công nghệ: Triển khai “ chợ phiên chợ ảo công nghệ thiết bị” hình thành chế vận hành thị trường công nghệ địa bàn tỉnh, cụm tỉnh vùng; Tiếp tục đổi hoàn thiện chế quản lý tài KH-CN Tăng cường liên kết hợp tác KH-CN với địa phương khác kể nước Đặc biệt liên kết hỗ trợ khoa học công nghệ với trung tâm lớn thành phố Hồ Chí Minh, Hà Nội… - Dịch vụ tư vấn kinh doanh tư vấn pháp lý Cần hình thành tổ chức tư vấn thơng tin chun nghiệp cho doanh nghiệp CNNT nên góp ý kế hoạch khởi nghiệp cho doanh nghiệp, hướng dẫn họ định lựa chọn nghành nghề công nghệ, hướng dẫn tạo thuận lợi thủ tục đăng ký kinh doanh, ký kết hợp đồng, xây dựng thương hiệu, cung cấp thông tin hướng dẫn tiếp cận khoản tín dụng Footer Page 187 of 113 25 Header Page 188 of 113 - Dịch vụ bảo hiểm sản xuất Để thực tốt công tác bảo hiểm doanh nghiệp, tổ chức bảo hiểm cần đổi phương thức hoạt động, tổ chức cần sâu sát doanh nghiệp Thực việc hỗ trợ đối tượng bảo hiểm cần phải đảm bảo tốt nhằm giúp cho đối tượng giảm bớt khó khăn doanh nghiệp bị thiệt hại Ba là, tạo mối liên kết sở sản xuất CNNT tỉnh DHNTB Để thực liên kết kinh tế tỉnh sở CNNT cần phải thực giải pháp đồng cần tập trung số điểm sau đây: - Các tỉnh DHNTB doanh nghiệp CNNT cần phải nhận thức rõ cần thiết phải liên kết kinh tế trong khu vực - Phải tạo chế kết hợp liên kết - Khuyến khích doanh nghiệp CNNT liên kết, liên doanh kinh doanh nhằm tạo điều kiện hỗ trợ kinh doanh tạo doanh nghiệp có quy mơ lớn, có thương hiệu mạnh đặc biệt lĩnh vực chế biến thuỷ sản, sản xuất vật liệu xây dựng nhằm khai thác tốt tiềm vùng 3.2.7 Hoàn thiện sách nâng cao hiệu quản lý máy Nhà nước để thúc đẩy CNNT phát triển Thực giải pháp địi hỏi phải vừa hồn thiện thân sách, vừa hồn thiện phương thức tác động Nhà nước, vừa đổi hồn thiện hình thức tác động nhà nước CNNT cách thức ban hành, phổ biến sách tới người thực Cụ thể: Một là, ý hồn thiện sách vốn, sách thuế, sách đào tạo lao động, sách chuyển giao cơng nghệ - Chính sách cho vay vốn Trước hết, phải thực cho vay với lãi suất ưu đãi thời gian vay dài hạn; Áp dụng sách cho nơng dân vay vốn, trả lãi chậm, lãi suất ưu đãi (có thể thấp lãi suất thị trường 10%); Các tổ chức Hiệp hội liên quan đến việc vay vốn nông dân Hội nông dân, Hội Khuyến nông, khuyến công, Hội Khoa học kỹ thuật, Liên minh HTX cần đứng hỗ trợ, kể thực tín chấp vay vốn nông dân nhằm thực tốt vấn đề - Chính sách thuế Footer Page 188 of 113 26 Header Page 189 of 113 Nếu doanh nghiệp sản xuất sản phẩm công nghiệp nông thôn thu hút nhiều lao động địa bàn hưởng sách giảm thuế,cụ thể: Nếu sử dụng lao động tăng thêm 1% so với kỳ năm trước, giảm 1% mức thuế phải nộp, tối đa không 75% mức thuế quy định Đối với sở sản xuất công nghiệp chế biến liên quan đến nông nghiệp, Nhà nước cần thực sách miễn thuế năm đầu tiếp tục giảm 50% năm để khuyến khích doanh nghiệp người dân đầu tư vào lĩnh vực Có sách giảm thuế nhập từ 50-60% mặt hàng sản phẩm có tính chất kỹ thuật, cơng nghiệp phục vụ lĩnh vực nơng nghiệp để khuyến khích doanh nghiệp nhập máy móc thiết bị vào vùng nơng thơn miền núi Hai là, quan có chức theo dõi hoạt động CNNT cần rà soát lại văn ban hành sở kiến nghị hợp lý sở CNNT nước quyền địa phương tỉnh DHNTB, đề nghị cấp có thẩm quyền loại bỏ nội dung mâu thuẫn nhau, khơng cịn phù hợp, từ điều chỉnh bổ xung nội dung cần thiết phục vụ tốt cho việc phát triển CNNT Ba là, tăng cường hiệu lực quản lý nhà nước làng nghề Trên sở Nghị định 66/2006/NĐ–CP ngày tháng năm 2006 Chính phủ phát triển ngành nghề nông thôn, tỉnh xác định cụ thể chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn Sở quan có liên quan, rõ Sở chịu trách nhiệm cịn Sở quan hệ phối hợp, tránh tình trạng chồng chéo nhiều cấp, ngành tham gia quản lý không rõ nắm hoạt động LN, NNTT cách đầy đủ, có hệ thống Bốn là, cải tiến hoàn thiện máy quản lý nhà nước CNNT để hạn chế việc trùng lắp nội dung quản lý huyện sở, phòng chức Các quan quản lý chức quyền sở có phối hợp hiệu quả, cụ thể việc quản lý hoạt động CNNT Thành lập phận chuyên trách theo dõi hỗ trợ hoạt động CNNT phịng quản lý cơng nghiệp quận, huyện Sở công nghiệp Xây dựng đội ngũ cán có lực, am hiểu CNNT để quản lý CNNT có hiệu Kết luận Với hệ thống quan điểm phát triển CNNT, vào thực trạng phát triển CNNT đặc điểm kinh tế xã hội tỉnh DHNTB, mục tiêu phát triển CNNT tỉnh thời gian tới nhằm tăng lực sản xuất nông thôn, tạo việc làm cho người lao động, khai thác nguồn lực chỗ phân bố lại lao động địa bàn Để mục tiêu thực cần phải có định hướng đắn cho việc phát triển CNNT, từ Footer Page 189 of 113 27 Header Page 190 of 113 tìm giải pháp để CNNT tỉnh DHNTB phát triển thời gian tới Từ kết nghiên cứu đề tài, rút số kết luận chủ yếu sau: Thứ nhất: CNNT phận công nghiệp nước phân bố nông thôn, bao gồm sở sản xuất công nghiệp với quy mô vừa nhỏ chủ yếu với tiểu thủ công nghiệp thuộc nhiều thành phần kinh tế có nhiều hình thức tổ chức trình độ phát triển khác nhau, hoạt động gắn bó chặt chẽ với phát triển kinh tế- xã hội nơng thơn quyền địa phương quản lý mặt Nhà nước CNNT có vai trị quan trọng q trình chuyển dịch cấu kinh tế phát triển kinh tế xã hội nông thôn tỉnh DHNTB Thứ hai: CNNT tỉnh DHNTB trở thành thực thể kinh tế phát triển mạnh, sau chủ trương đổi Đảng Nhà nước Tuy quy mơ cịn nhỏ bé, trình độ cơng nghệ kỹ thuật chưa cao, cấu ngành nghề chưa thật phù hợp, thị trường bị hạn chế, với đà phát triển tại, tương lai gần, góp phần lớn cho việc phát triển kinh tế - xã hội khu vực Thứ ba: CNNT tỉnh DHNTB, trình phát triển mình, có điểm tương đồng khác biệt so với hoạt động CNNT số địa phương khác, có thuận lợi khó khăn riêng q trình phát triển Do cần phải có giải pháp phát triển riêng phù hợp với đặc điểm hoạt động CNNT điều kiện kinh tế - xã hội tỉnh DHNTB Thứ tư: Hoạt động CNNT tỉnh DHNTB đa dạng, nhiều ngành nghề, nhiều loại hình tổ chức sản xuất kinh doanh khác nhau, giá trị sản xuất hàng năm chúng chiếm tỷ trọng đáng kể, tốc độ tăng trưởng bình quân hàng năm tương đối cao Do đó, triển vọng phát triển mạnh CNNT tỉnh DHNTB giai đoạn tới khả quan có sở Thứ năm: Có nhiều thành phần kinh tế tham gia hoạt động CNNT tỉnh DHNTB, thành phần kinh tế tư nhân lực lượng tham gia hoạt động chủ yếu Mặc dù CNNT thuộc thành phần phần kinh tế nhà nước thành phần kinh tế tập thể chiếm tỷ lệ không cao CNNT tỉnh DHNTB, thành phần kinh tế buông rơi trận địa lĩnh vực Vì thế, cần thiết phải củng cố phát triển doanh nghiệp nhà nước, hợp tác xã lĩnh vực CNNT Thứ sáu Để cho CNNT tỉnh DHNTB phát triển giai đoạn tới, cần vận dụng giải pháp đồng theo hệ thống quán quan điểm có quan hệ mật thiết với Footer Page 190 of 113 28 ... nước ta tỉnh duyên hải Nam Trung bộ, - Phân tích yếu tố ảnh hưởng đến phát triển công nghiệp nông thôn tỉnh duyên hải Nam Trung thực trạng phát triển công nghiệp nông thôn tỉnh duyên hải Nam Trung. .. PHÁP 99 PHÁT TRIỂN CÔNG NGHIỆP NÔNG THÔN Ở CÁC TỈNH DUYÊN HẢI NAM TRUNG BỘ TRONG NHỮNG NĂM TỚI 107 3.1 Định hướng phát triển kinh tế - xã hội phương hướng phát triển CNNT tỉnh duyên hải Nam Trung. .. tiêu đề tài - Đánh giá thực trạng cơng nghiệp nơng thơn q trình cơng nghiệp hố nông nghiệp, nông thôn tỉnh duyên hải Nam Trung năm qua - Đề xuất phương hướng giải pháp chủ yếu phát triển công nghiệp