ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ o0o - NGÔ LAN CHI QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNGDÀI HẠN TẠI NGÂN HÀNG TMCP ĐẦU TƢ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM CHI NHÁNH THANH XUÂN LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG THỰC HÀNH HÀ NỘI - 2016 ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ o0o - NGÔ LAN CHI QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNGDÀI HẠN TẠI NGÂN HÀNG TMCP ĐẦU TƢ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM CHI NHÁNH THANH XUÂN CHUYÊN NGÀNH : QUẢN LÝ KINH TẾ MÃ SỐ: 60 34 04 10 LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG THỰC HÀNH NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS VŨ THỊ DẬU XÁC NHẬN CỦA GVHD XÁC NHẬN CỦA CHỦ TỊCH HĐ HÀ NỘI - 2016 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn thạc sỹ là công trình nghiên cứu khoa học, độc lập riêng Các số liệu luận văn trung thực có nguồn gốc rõ ràng Hà Nội, ngày 15tháng 10 năm 2016 TÁC GIẢ NGÔ LAN CHI LỜI CẢM ƠN Để hoàn thành luận văn, nhận đƣợc giúp đỡ nhiệt tình tạo điều kiện Ngân hàng TMCP Đầu tƣ Phát triển Việt Nam, Thầy cô giáo, bạn bè đồng nghiệp… Trƣớc hết, xin trân trọng cảm ơn sâu sắc đến Cô giáo hƣớng dẫn - TS Vũ Thị Dậu –Nguyên cán giảng dạy thuộcKhoa Kinh tế trị, Trƣờng Đại học Kinh tế - ĐHQG Hà Nội Ngƣời toàn tâm toàn ý hƣớng dẫn, với ý kiến đóng góp quý báu để luận văn đƣợc hoàn thành nhƣ ngày hôm Xin chân thành cảm ơn Ban Giám đốcNgân hàng TMCP Đầu tƣ Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Thanh Xuân; Phòng Tổ chức Hành chính; Phòng Khách hàng Doanh nghiệp, Tài Kế toán, phòng chuyên môn, Trƣởng phận… tạo điều kiện thuận lợi cho trình làm luận án Trân trọng cảm ơn bạn bè, đồng nghiệp có nhiều giúp đỡ, hỗ trợ việc tìm kiếm tài liệu có góp ý thiết thực trình thực viết luận văn Xin gửi lời cảm ơn chân thành tới thầy cô giáo Trƣờng ĐH Kinh tế ĐHQG Hà Nội cung cấp cho kiến thức nguồn thông tin bổ ích để học tập hoàn thiện luận văn Hà Nội, ngày 15tháng 10 năm 2016 TÁC GIẢ NGÔ LAN CHI MỤC LỤC PHẦN MỞ ĐẦU Chƣơng TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN, THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNG DÀI HẠN TẠI NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI 1.1 Tổng quan tình hình nghiên cứu quản lý rủi ro tín dụng vấn đề liên quan 1.1.1 Tình hình nghiên cứu rủi ro tín dụng 1.1.2.Tình hình nghiên cứu quản lý rủi ro tín dụng dài hạn 1.2 Quản lý rủi ro tín dụng dài hạn ngân hàng thƣơng mại 1.2.1 Khái niệm 1.2.2 Nguyên tắc quản lý 11 1.3.2 Nội dung quản lý 14 1.3.3 Tiêu chí đánh giá 20 1.3.4 Nhân tố ảnh hƣởng 24 1.4 Kinh nghiệm quản lý rủi ro tiń du ̣ng dài hạn số ngân hàng thƣơng mại học cho BIDV 29 1.4.1 Kinh nghiệm quản lý rủi ro tiń du ̣ng dài hạn 29 Chƣơng 35 THIẾT KẾ NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI 35 2.1 Thu thập, xử lý tài liệu 35 2.1.1 Nguồn tài liệu 35 2.1.2 Phƣơng pháp thu thập xử lý tài liệu 36 2.2 Phƣơng pháp nghiên cứu 38 2.2.1 Phƣơng pháp thống kê, mô tả 38 2.2.3.Phƣơng pháp so sánh 39 2.2.4 Phƣơng pháp logic – lịch sử 39 Chƣơng 41 THỰC TRẠNG QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNG DÀI HẠN 41 TẠI BIDV THANH XUÂN 41 3.1 Khái quát BIDV Thanh Xuân 41 3.1.1 Quá trình hình thành phát triển BIDV Thanh Xuân 41 3.1.2 Các yếu tố nguồn lực Chi nhánh 46 3.2 Phân tích thực trạng quản lý RRTD dài hạn BIDV Thanh Xuân 50 3.2.1 Xây dựng thực kế hoạch tín dụng 50 3.2.2 Xây dựng thực sách quản lý 52 3.2.3 Tổ chức thực 56 3.2.4 Kiểm tra, giám sát đánh giá tín dụng 59 3.3 Đánh giá thực trạng quản lý rủi ro tín dụng dài hạn BIDV Thanh Xuân 60 3.3.1 Những kết đạt đƣợc 60 Chƣơng4 71 ĐỊNH HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP TĂNG CƢỜNG QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNG DÀI HẠN TẠI BIDV THANH XUÂN 71 4.1 Bối cảnh kinh tế định hƣớng hoạt động BIDV 71 4.1.1 Bối cảnh kinh tế 71 4.1.2 Mục tiêu hoạt động BIDV giai đoạn 2016-2018 tầm nhìn đến 2020 72 4.2.2 Định hƣớng tăng cƣờng quản lý rủi ro tín dụng dài hạn BIDV 74 4.2 Giải pháp tăng cƣờng quản lý rủi ro tín dụng dài hạn BIDV Thanh Xuân 75 4.2.1 Quy định cụ thể quy trình, hƣớng dẫn cấp tín dụng dự án dài hạn BIDV Chi nhánh 75 4.2.2 Giám sát chặt chẽ tuân thủ quy trình tín dụng 77 4.2.3 Nâng cao chất lƣợng công tác phân tích, thẩm định đánh giá rủi ro tín dụng dài hạn 79 4.2.4 Đa dạng hóa danh Mục đầu tƣ tín dụng 79 4.2.5 Tăng cƣờng hiệu công tác thu thập xử lý thông tin 80 4.2.6 Kết hợp chặt chẽ hoạt động tín dụng bảo hiểm tín dụng 81 4.2.7 Sử dụng hình thức phù hợp để xử lý nợ xấu, nợ có vấn đề, nợ hạn thu hồi nợ 83 4.2.8 Chú trọng chất lƣợng nguồn nhân lực 84 4.3 Kiến nghị 85 4.3.1 Kiến nghị Ngân hàng Nhà nƣớc 85 4.3.2 Kiến nghị Chính phủ 87 4.3.3 Kiến nghị BIDV 88 KẾT LUẬN 91 TÀI LIỆU THAM KHẢO 93 DANH MỤCCHỮ VIẾT TẮT CHỮ VIẾT STT BIDV BIDV NGUYÊN NGHĨA TẮT THANH XUÂN Ngân hàng Thƣơng mại Cổ phần Đầu tƣ Phát triển Việt Nam Ngân hàng Thƣơng mại Cổ phần Đầu tƣ Phát triển Việt Nam - Chi nhánh Thanh Xuân Ngân hàng Thƣơng mại Cổ phần Đầu tƣ Phát BIDV TW CIC Trung tâm thông tin tín dụng DN Doanh nghiệp NH Ngân hàng NHTM Ngân hàng thƣơng mại NHNN Ngân hàng nhà nƣớc Việt Nam QLRR Quản lý rủi ro 10 QLTD Quản lý tín dụng 11 RRTD Rủi ro tín dụng 12 TCKT Tổ chức kinh tế 13 TD Tín dụng 14 TMCP Thƣơng mại Cổ phần 15 TSBĐ Tài sản bảo đảm triển Việt Nam - Hội sở i DANH MỤC BẢNG BIỂU Bảng 3.1: Cơ cấu nguồn vốn huy động 2013-2015 42 Bảng 3.2: Cơ cấu dƣ nợ cho vay qua năm 2013 - 2015 43 Bảng 3.3: Kết hoạt động kinh doanh năm 2013-2015 46 Bảng 3.4: Cơ cấu tín dụng dài hạn qua năm 2013 - 2015 51 Bảng 3.5: Dƣ nợ tín dụng dài hạn 05 khách hàng lớn 2013-2015 63 Bảng 3.6 Nợ hạn BIDV Thanh Xuân giai đoạn 2013-2015 63 Bảng 3.7:Phân loại nợ dài hạn 2013-2015 64 ii DANH MỤC SƠ ĐỒ Sơ đồ 3.1: Cơ cấu tổ chức BIDV Thanh Xuân 47 Sơ đồ 3.2: Cơ cấu phận cấp tín dụng BIDV Thanh Xuân 49 iii biệt tốt, làm nhƣ tránh đƣợc tình trạng cho vay thiếu định hƣớng nhƣ Danh Mục tín dụng dài hạn BIDV nên mở rộng thêm lĩnh vực công nghiệp nhẹ nhƣ dệt may, da giày, hàng thủ công mỹ nghệ xuất mà Việt Nam có triển vọng thị trƣờng quốc tế; Các lĩnh vực công nghiệp nặng nhƣ cho vay với doanh nghiệp khu công nghệ cao, khu chế xuất, giảm cho vay xây dựng dự án sản xuất xi mãng, sản xuất thộp, vật liệu xây dựng, Để thực đa dạng hoá, ngân hàng cần có sách khách hàng linh hoạt, mềm dẻo, phục vụ khách hàng tốt tất loại dịch vụ, đồng thời không ngừng nâng cao uy tín ngân hàng khu vực nhƣ giới để khách hàng cảm thấy uy tín họ tăng lên có giao dịch với BIDV 4.2.5 Tăng cƣờng hiệu công tác thu thập xử lý thông tin Thông tin yếu tố thiếu đƣợc cho việc thực công tác thẩm định phƣơng án, dự án, thẩm định khách hàng nhằm tiếp cận khả trả nợ đảm bảo an toàn vốn vay Thông tin thu thập đầy đủ, xác giúp cho việc thẩm định đƣợc thuận lợi Để đảm bảo tính xác, thiết thực thông tin cần phải tiến hành thu thập từ nhiều nguồn khác nhau, đồng thời phải tổ chức tốt việc xử lý thông tin nhằm chọn lọc đƣợc thông tin xác, cần thiết, phù hợp Công việc thu thập xử lý thông tin phải đƣợc tiến hành cách chủ động liên tục đợi có khách hàng đến xin vay tiến hành thực Đối với dự án có quy mô vốn lớn hay có nghiệp vụ chuyên môn sâu nằm khả cán tín dụng, Ngân hàng thuê chuyên gia tƣ vấn lĩnh vực để tiến hành thẩm định cách xác, tránh bị lừa đảo Trong quátrình thẩm định BIDV Thanh Xuân, nguồn thông tin chủ yếu khách hàng xin vay vốn cung cấp thông qua tài liệu hồ sơ xin vay Các thông tin nêu đƣợc cách sơ lƣợc tìnhhình tài khách hàng xin vay vốn cácthông tin cóliên quan đến dự án đầu tƣ khách hàng Dựa nguồn thông tin này, cán tín dụng tiến hành thẩm định khách hàng, thẩm định dự án Chỉ muốn thẩm tra lại số liệu chứng minh tính xác 80 thực tài sản thìcán tín dụng đến doanh nghiệp xin vay vốn để kiểm chứng Tuy nhiên, việc kiểm tra lại đƣợc thông báo trƣớc cho ngƣời xin vay, điều làm ý nghĩa khái niệm "thẩm tra, thẩm định" Với nguồn thông tin hạn chế đã, khó đảm bảo cho cán tín dụng đƣa đƣợc kết thẩm định xác, khách quan đơn vị xin vay từ gây ảnh hƣởng nhiều đến công tác quản lý RRTD sau Nhƣ nhận thấy thông tin mà BIDV Thanh Xuân thu thập để phục vụ cho công tác thẩm định khách hàng, thẩm định phƣơng án, dự án số trƣờng hợp hạn chế, đa phần thông tin không cập nhật, không đầy đủ, không đa chiều, số thông tin mà khách hàng cung cấp chƣa qua kiểm toán Để khắc phục hạn chế nhằm hoàn thiện hệ thống thông tin BIDV Thanh Xuân, cần phải thiết lập hệ thống kênh thông tin phục vụ cho hoạt động quản lý RRTDnói chung công tác thẩm định nóiriêng Thông tin đƣợc thu thập từ nguồn (kênh) nhƣ sau: - Trung tâmcông nghệ thông tin BIDV - Trung tâmthông tin tín dụng CIC ngân hàng Nhà nƣớc - Thông tin khách hàng xin vay vốn cung cấp - Thông tin thu thập từ quan quản lý Nhà nƣớc, quan chủ quản cấp trên, quan thuế, hải quan, quan quản lý thị trƣờng… - Thông tin từ đối tác đơn vị vay vốn nhƣ khách hàng, bạn hàng thông qua điện thoại, fax … - Hệ thống thông tin phản hồi ngân hàng khác để cung cấp thông tin lẫn nhau, ngăn ngừa khoản vay đảo nợ Thông tin phòng ban Ngân hàng, chi nhánh hội sở ngân hàng phải đảm bảo đa chiều, đầy đủ xác khách hàng - Thông tin lấy từ mạng Internet 4.2.6 Kết hợp chặt chẽ hoạt động tín dụng bảo hiểm tín dụng Bảo hiểm dịch vụ tài theo ngƣời cung cấp dịch vụ bảo hiểm cam kết bồi thƣờng tổn thất ngẫu nhiên Bảo hiểm tồn để giải 81 hậu tài rủi ro định đem đến cho khách hàng tham gia bảo hiểm cảm giác yên tâm sống nhƣ kinh doanh Bảo hiểm tín dụng đƣợc hiểu bảo hiểm cho khoản vay theo ngƣời bảo hiểm cam kết bồi thƣờng khoản cho vay không đƣợc hoàn trả rủi ro định Trên thực tế bảo hiểm tín dụng nghiệp vụ phổ biến, cấp bảo hiểm tín dụng ngƣời bảo hiểm (công ty bảo hiểm) phải đối mặt với rủi ro nhƣ ngƣời cho vay Khi công ty bảo hiểm đƣơng nhiên phải phân tích, đánh giá nhƣ ngân hàng để thẩm định ngƣời vay, thẩm định dự án làm thủ tục bảo đảm Bảo hiểm giúp tăng cƣờng tính bảo đảm tính hoàn trả tín dụng thông qua loại bảo hiểm thông thƣờng, đặc biệt bảo hiểm tài sản Ngân hàng yên tâm cho vay ngƣời vay vốn mua bảo hiểm cho tất tài sản Tròn thực tế, tuỳ theo mức độ rủi ro khoản cho vay mức độ an toàn tài sản khách hàng vay vốn, Ngân hàng yêu cầu bên vay áp dụng loại bảo hiểm khác Hiện nay, Việt Nam thƣờng áp dụng nghiệp vụ Bảo hiểm tài sản Trƣờng hợp ngân hàng thƣờng nhận chấp tài sản bất động sản nhƣ: nhà cửa, nhà xƣởng gắn liền với đất quyền sử dụng đất, máymóc thiết bị,… Bảo hiểm tài sản trƣớc rủi ro hoả hoạn, cháy nổ để đảm bảo cho ngân hàng thu hồi đƣợc phần toàn tiền cho vay có cố xảy gây tổn thất tài sản chấp Tƣơng tự nhƣ vậy, nhận chấp, cầm cố tài sản động sản nhƣ hàng hoá, nguyên vật liệu, máy móc, thiết bị, phƣơng tiện vận tải,… ngân hàng yêu cầu bảo hiểm vật chất tài sản nhƣ bảo hiểm hoả hoạn, trộm cắp,… Thông thƣờng, trƣờng hợp nói trên, để đảm bảo việc thu hồi nợ chắn có cố xảy ra, ngân hàng yêu cầu chuyển quyền thụ hƣởng bảo hiểm cho ngân hàng nhận tài sản bảo đảm Hiện biện pháp hữu hiệu nhằm san sẻ RRTD cho ngân hàng Vì vậy, nhận tài sản đảm bảo Chi nhánh cần tăng cƣờng yêu cầu khách hàng thực nghĩa vụ mua bảo hiểm tài sản, đặc biệt bảo hiểm tài sản hình 82 thành từ vốn vay nhƣ côngtrìnhxây dựng, nhà xƣởng, máy móc thiết bị, phƣơng tiện vận tải 4.2.7 Sử dụng cáchình thức phù hợp để xử lý nợ xấu, nợ có vấn đề, nợ hạn thu hồi nợ Chi nhánh sử dụng số biện pháp để xử lý kịp thời nợ hạn, nợ có vấn đề thu hồi nợ nhƣ sau: Đối với khách hàng vay: - Cho vay thêm: trƣờng hợp phƣơng án, dự án đầu tƣ khách hàng gặp khó khăn, ảnh hƣởng đến việc thu nợ mà nguyên nhân chủ yếu thiếu vốn Và Chi nhánh xét thấy khả phƣơng án, dự án phát triển tốt đƣợc đầu tƣ thêm vốn thìcó thể xem xét cho vay thêm - Bổ sung TSĐB: việc bổ sung TSĐB phải đƣợc thực khoản vay có biểu bất ổn, nguồn thu không rõ ràng, giá trị TSĐB có khả bán thấp dƣ nợ vay Việc thực bổ sung biện pháp bảo đảm phải đƣợc quy định thành văn thỏa thuận phần bổ sung cho hợp đồng tín dụng hành - Thực khoanh nợ, xúa nợ: Trên sở văn quy định, hƣớng dẫn BIDV khoanh, xóa nợ, cán Khách hàng doanh nghiệp theo dõi, rà soát điều kiện để tập hợp hồ sơ đề nghị khoanh nợ, xóa nợ, báo cáo cấp để trình cấp có thẩm quyền định Sử dụng biện pháp lý - Nhóm : Nợ tồn đọng có TSĐB + Đối với nợ vay có TSĐB tài sản chấp, cầm cố, tài sản gán nợ, tài sản Tòaán giao cho Chi nhánhthì Chi nhánh ủy thác cho Công ty quản lý nợ khai thác tài sản chủ động xử lý theo cáchình thức: tự báncông khai, bán qua Trung tâm dịch vụ đấu giá… Tiền bán TSĐB đƣợc xử lý làm sở để toán nợ gốc, lãi vay hạn bên bảo đảm sau trừ chi phí theo quy định (nếu có) 83 + Đối với nợ vay có TSĐB thuộc vụ án đƣợc Tòaánphán giao cho Chi nhánh xử lý nhƣng chƣa đƣợc giao, Chi nhánh tập hợp, trìnhcác cấp có thẩm quyền yêu cầu quan thi hành án nhanh chóng giao cho Chi nhánh để xử lý + Đối với nợ vay có TSĐB mà để nguyên thìkhông thể bán đƣợc, mà phải cải tạo, sửa chữa, nâng cấp bán đƣợc phải lập phƣơng án cụ thể trình cấp có thẩm quyền phê duyệt - Nhóm 2: Nợ tồn đọng TSĐB không đối tƣợng để thu hồi nợ, Chi nhánh cần thực phân loại, lập hồ sơ tổng hợp để trình Hội sở chính, xem xét cấp nguồn xử lý Những khoản nợ thuộc nhóm không đƣợc Chính phủ xử lý cần đƣợc tập hợp, xử lý rủi ro theo quy định hành BIDV - Nhóm 3: Nợ tồn đọng TSĐB khách hàng tồn tại, hoạt động: + Trƣờng hợp khách hàng có khả trả nợ, phải đôn đốc thu hồi nợ, trƣờng hợp khách hàng chây ỳ, đề nghị quan pháp luật xử lý + Trƣờng hợp khách hàng không nguồn thu để trả đƣợc nợ, cần phải lập phƣơng án xử lý cụ thể trình cho cấp có thẩm quyền theo văn pháp lý hành theo quy định BIDV Các biện pháp tổ chức khai thác chuyển nợ thành vốn kinh doanh, liên doanh, mua cổ phẩn, bán nợ để thu hồi vốn theo quy chế mua bán nợ 4.2.8 Chú trọng chất lƣợng nguồn nhân lực Côngtáccán khõu quan trọng gúp phần tạo nên thành công đơn vị Đối với lĩnh vực ngân hàng yếu tố ngƣời có ý nghĩa quan trọng đến hiệu hoat động hai phạm trù: trình độ chuyên môn nghiệp vụ đạo đức ngƣời cán ngân hàng Vì vậy, để hoạt động ngân hàng nói chung hoạt động quản lý tài sản Ngân hàng nóiriêngcó hiệu cần phải quan tâm đến việc đào tạo giáo dục đội ngũ cán ngân hàng hai khía cạnh Ngoài ra, Ngân hàng nên tạo điều kiện cho cán có lực, có khả nghiên cứu đƣợc học tập dài hạn nƣớc, nghiên cứu thực tế ngân hàng tiếp thu kiến thức, kinh nghiệm thực tế 84 ứng dụng vào hoạt động kinh doanh đơn vị, đồng thời gắn kết ngƣời lao động Ngân hàng Đối với cán lãnh đạo, Chi nhánh nên thƣờng xuyên tổ chức buổi học tập kỹ quản lý, làm việc theo nhóm để nâng cao khả quản lý Tại Chi nhánh nên thƣờng xuyên tổ chức buổi tự đào tạo nghiệp vụ để đƣa kinh nghiệm trìnhtác nghiệp nhằm tránh rủi ro 4.3 Kiến nghị 4.3.1 Kiến nghị Ngân hàng Nhà nƣớc Hiện nay, nhiều quốc gia đãáp dụng Hiệp ƣớc Basel II nhằm Mục tiêu đảm bảo cho an toàn hiệu hệ thống tài Chínhvì NHNN cần áp dụng Môhình Basel II Thay cho tinh thần Chỉ thị 03 nhƣ áp dụng theo Basel II, NHNN cần yêu cầu ngân hàng phân loại, định mức tín nhiệm rủi ro tài sản ngân hàng (bao gồm khoản vay), cho phộp ngân hàng chọn lựa phƣơng thức đánh giá rủi ro quản trị rủi ro phù hợp (trong số nhiều phƣơng pháp Basel II đề xuất), với điều kiện phải báo cáo cách đánh giá, phƣơng thức quản trị phù hợp để NHNN thông qua giám sát Bên cạnh đã, theo tinh thần Basel II, cần yêu cầu ngân hàng phải minh bạch, công khai cácthông tin rủi ro gặp phải, cấu trúc vốn ngân hàng mức độ dự phòng, nhƣ khả đầy đủ vốn để đáp ứng trƣờng hợp có rủi ro Nếu làm nhƣ ta hƣớng đến Mục tiêu đảm bảo tính “an toàn” mà “vẫn hiệu quả” hệ thống tài chính, thay an toàn nhƣng thiếu sức cạnh tranh Đối với hệ thống thông tin tín dụng CIC: nênxây dựng hệ thống hỗ trợ Các Ngân hàng việc xếp hạng tín nhiệm tín dụng Tăng cƣờng mối liên kết với ngành nghề để thu thập thêm nhiều thông tin nhóm hàng chủ yếu kinh tế, giúp cho ngân hàng có nhiều thông số để đánh giá dự án xác hơn, giảm thiểu rủi ro ngành Ngân hàng nóiriêng toàn kinh tế nói chung NHNN tạo điều kiện thuận lợi để sớm xây dựng hệ thống cảnh báo sớm giúp cho NHTM có đủ sở liệu, thông tin để đánh giá cách xác việc xếp hạng tín dụng khoản vay 85 Cải cách hệ thống văn pháp luật hoạt động tín dụng: để tránh chồng chéo tạo thuận lợi cho cáccán ngân hàng xem xét khoản tín dụng, Ngân hàng Nhà nƣớc cần sớm có văn pháp luật cho hoạt động tín dụng sở tổng hợp văn hành, bổ sung văn phù hợp với tìnhhìnhphát triển Tăng cƣờng công tác kiểm tra, giám sát hoạt động ngân hàng thƣơng mại: Ngân hàng Nhà nƣớc với chức ổn định giá trị đồng tiền, góp phần đảm bảo an toàn cho hoạt động hệ thống ngân hàng thƣơng mại tổ chức tín dụng Do đã, Ngân hàng Nhà nƣớc có nhiệm vụ phải kiểm tra, tra hoạt động ngân hàng thƣơng mại nhằm hạn chế phòng ngừa RRTD Xây dựng hành lang pháp lý cụ thể bảo mật, cung cấp, khai thác xử lý thông tin Tiến hành thành lập hội đồng kiểm duyệt, kiểm tra, đánh giá, xác nhận thông tin đảm bảo tính hợp pháp, hợp lý, xác thực thông tin Mở rộng nguồn cung cấp thông tin nhƣ nguồn đƣợc khai thác thông tin tín dụng Giao quyền tự chủ cho NHTM việc xây dựng qui định biện pháp bảo đảm an toàn cho vay Nguyên tắc cao để NHTM định cho vay dựa lực tài chính, uy tín khách hàng, thông tin khách hàng Việc phân loại nợ trích lập dự phòngRRTD theo QĐ 493 thay đổi lớn so với trƣớc đây, tiến gần đến chuẩn mực quốc tế Tuy nhiên, tiêu chí chƣa phản ánh đƣợc xác chất lƣợng hoạt động tín dụng Các tiêu chí dừng lại việc đánh giá khoản vay mà chƣa đánh giá khách hàng vay, ngành nghề cho vay Hơn nữa, việc áp dụng tỷ lệ lập dự phòng rủi ro cố định cho nhóm nợ không phản ánh xác tìnhhình thu hồi nợ vay khách hàng Chínhvì vậy, NHNN cần tiến hành nghiên cứu, xem xét việc phân loại nợ sở tổng hợp tiêu khách hàng, tỷ lệ trích lập linh hoạt Với môi trƣờng ngày cạnh tranh gay gắt nguy dẫn đến rủi ro lớn, ngân hàng thìkhông thể khắc phục đƣợc Vì vậy, cần tăng cƣờng trao đổi kinh nghiệm hợp tác ngân hàng công tác quản lý RRTD Để làm 86 đƣợc điều cần có công tác đạo trực tiếp NHNN tới toàn hệ thống ngân hàng dƣới hình thức tổ chức buổi hội thảo cáckhóa đào tạo, bồi dƣỡng, cập nhật kiến thức 4.3.2 Kiến nghị Chính phủ Việc thay đổi sách Nhà nước cần công bố rõ ràng có thời gian cần thiết để chuyển đổi Mọi tổ chức kinh tế, cá nhân hoạt động môi trƣờng kinh tế, xã hội Bất kỳ thay đổi sách kinh tế, xã hội Nhà nƣớc tác động đến hoạt động tổ chức, cá nhân kế hoạch phát triển tƣơng lai Nếu thay đổi sách Nhà nƣớc không đƣợc thông báo trƣớc thìcó thể dẫn đến thiệt hại không kịp thay đổi kế hoạch hoạt động kinh doanh cho phù hợp với sách Điều nằm khả dự báo ngân hàng, rủi ro khách hàng dẫn đến hậu ngân hàng phải gánh chịu Vì vậy, thay đổi sách kinh tế, xã hội Nhà nƣớc cần công bố công khai nội dung dự kiến thay đổi cần có khoảng thời gian cần thiết định để tổ chức, cá nhân hoạt động lĩnh vực liên quan chuyển đổi hoạt động cho phù hợp Nhà nƣớc phải có biện pháp hỗ trợ cho thiệt hại thay đổi sách Nhà nƣớc Xây dựng hệ thống thông tin quốc gia công khai Hiện nay, nƣớc phát triển có hệ thống thông tin quốc gia công khai Hệ thống đƣợc xây dựng tảng công nghệ thông tin đại, kết nối từ địa phƣơng đến Trung ƣơng, dễ dàng cho việc tra cứu, tìm hiểu thông tin Có loại thông tin đƣợc khai thác, tra cứu tự do, có loại thông tin phải mua tổ chức định đƣợc khai thác Hệ thống tạo điều kiện thuận lợi cho ngân hàng việc khai thác thông tin khách hàng, giảm đƣợc thời gian chi phí tìm kiếm Ở Việt Nam nay, thông tin nằm rải rác quan quản lý nhà nƣớc Hiện tại, chƣa có quy định việc phối hợp cung cấp thông tin quan Mặt khác, thông tin chƣa đƣợc tin học hóa mà chủ yếu lƣu trữ dƣới dạng văn 87 giấy, việc tra cứu thông tin khó khăn, nhiều thời gian, thông tin cũ có bị thất lạc Do vậy, ngân hàng thƣơng mại thƣờng đƣợc đầy đủ thông tin lịch sử khách hàng Chẳng hạn để tìm hiểu thông tin cánhân, Ngân hàng phải liên hệ với địa phƣơng nơi cá nhân cƣ trú nhƣng thu thập đƣợc thông tin sơ sài nhƣ tình trạng hônnhân, có tiền án tiền hay không, ngƣời có tên sổ hộ thông tin sở hữu tài sản, giao dịch tài sản khứ hay mối quan hệ họ hàng cánhânđã thìkhông quan lƣu giữ Đặc biệt việc tìm hiểu thông tin từ quan nhà nƣớc nhƣ Thuế, Công an khó khăn Vì xảy trƣờng hợp phổ biến báo cáo tài doanh nghiệp gửi quan Thuế lỗ, nợ đọng thuế nhƣng báo cáo tài gửi ngân hàng cólãi mà Ngân hàng biết Do việc triển khai xây dựng hệ thống thông tin quốc gia vô cần thiết, trƣớc hết phục vụ cho công tác quản lý Nhà nƣớc gián tiếp giúp ngân hàng thuận lợi việc khai thác thông tin khách hàng Xây dựng hệ thống tiêu trung bình ngành Việc xây dựng hệ thống xếp hạng tín dụng nội ngân hàng thƣơng mại gặp nhiều khó khăn việc tiếp cận cácthông tin giúp cho việc đánh giá, xếp hạng tín dụng khách hàng (các thông tin triển vọng kinh doanh ngành, số trung bình ngành nhƣ tỷ số tài chính, giá thành….) nhiều hạn chế Vì vậy, Chính phủ cần giao cho Tổng cục thống kờ phối hợp với Bộ Tài chínhxây dựng hệ thống tiêu trung bình ngành kinh tế Đây thông tin quan trọng việc xem xét đánh giá khách hàng sở so sánh với trung bình ngành, từ giúp tổ chức tín dụng có định đắn hoạt động kinh doanh tín dụng 4.3.3 Kiến nghị BIDV BIDV cần tiếp tục xây dựng hoàn thiện hệ thống quản lý rủi ro theo thông lệ quốc tế 88 Hoàn thiện quy trìnhtín dụng: Trƣớc đây, BIDV triển khai công tác cấp tín dụng theo mô hình TA1 (việc tìm kiếm, tiếp nhận nhu cầu khách hàng, xem xét cấp tín dụng giải Ngân phận tín dụng BIDV thực hiện) Từ 01/10/2008, BIDV chuyển đổi mô hình hoạt động tín dụng theo mô hình TA2 phù hợp với thông lệ quốc tế Theo hoạt động tín dụng tách riêng thành 03 phận riêng biệt Khách hàng doanh nghiệp; Quản lý rủi ro Quản trị tín dụng Việc áp dụng Môhình TA2 hoạt động tín dụng nhƣ với nghiệp vụ cấp tín dụng hay giải Ngân đƣợc xem xét hai phận độc lập nhau, điều giúp hạn chế lớn rủi ro hoạt động tín dụng Tuy nhiên, triển khai Môhình này, quy trình hƣớng dẫn chƣa đầy đủ, rõ ràng, chƣa tách bạch chức năng, nhiệm vụ phận tham gia vào quy trình cấp tín dụng nên việc xét duyệt cấp tín dụng giải Ngân nhiều thời gian, thủ tục rƣờm rà, chƣa thống dẫn đến nhiều khách hàng chƣa hài lũng, ảnh hƣởng đến tính cạnh tranh hoạt động tín dụng BIDV so với ngân hàng khác Trong nay, ngân hàng cạnh tranh liệt với đặc biệt lĩnh vực tín dụng bán lẻ, khách hàng tiềm có nhiều lựa chọn sử dụng dịch vụ ngân hàng mà khách hàng tiềm Mục tiêu hƣớng đến ngân hàng nói chung BIDV nói riêng Do đã, việc BIDV cần nhanh chóng hoàn thiện quy trình cấp tín dụng theo hƣớng bảo đảm an toàn hoạt động tín dụng đồng thời, giảm thời gian thủ tục xét duyệt tạo thuận lợi cho khách hàng điều quan trọng để nâng cao chất lƣợng sản phẩm tín dụng bán lẻ BIDV Tiếp tục hoàn thiện hệ thống chấm điểm xếp hạng tín dụng nội khách hàng thể nhân sở kết nghiên cứu đạt đƣợc Nâng cao vai trò phòngthông tin tín dụng BIDV, tăng cƣờng lƣợng thông tin cập nhật để phục vụ cho hoạt động tín dụng nói chung, hoạt động ngân hàng nói riêng: Xây dựng phận phân tích, đánh giá, cập nhật thông tin tín dụng nhiều chiều chi nhánh cấp I theo khu vực để trực tiếp nhận xử lý thông tin khách hàng, thông tin giao dịch tín dụng đƣa cảnh báo sớm RRTDthông qua việc phân tích xử lý thông tin qua kênh thông tin khác nhau; 89 Chịu trách nhiệm tính xác thông tin, đồng thời trực tiếp cung cấp cácthông tin pháp lý, tài chính, phi tài chính, thông tin khoản nợ, thu nhập nhằm đảm bảo giao dịch đƣợc thực an toàn, hiệu Thƣờng xuyên tổ chức khóa đào tạo lĩnh vực chuyên môn cung cấp tảng kiến thức toàn diện cho cán tín dụng toàn hệ thống Hiện đại hoá công nghệ Ngân hàng: Đây chƣơng trình mà ngân hàng chủ động triển khai tích cực từ nhiều năm trƣớc thu đƣợc thành công định Thời gian tới, BIDV cần tiếp tục triển khai mạnh mẽ hơn, nhanh chúng áp dụng công nghệ ngân hàng tiên tiến hoạt động mình, cũngluôn bổ sung cập nhập công nghệ Ngân hàng áp dụng cho toàn hệ thống chi nhánh 90 KẾT LUẬN Nghiên cứu đề tài: “Quản lý RRTD dài hạn ngân hàng TMCP Đầu tư Phát triển Việt Nam - Chi nhánh Thanh Xuân” cho phép đƣa kết luận sau đây: 1.Trong kinh doanh ngân hàng, hoạt động chính, thiếu hoạt động cho vay nên rủi ro tín dụng nhân tố quan trọng, đòi hỏi ngân hàng phải có khả phân tích, đánh giá quản lý rủi ro hiệu ngân hàng chấp nhận nhiều khoản cho vay có rủi ro tín dụng cao ngân hàng có khả phải đối mặt với tình trạng thiếu vốn hay tính khoản thấp Điều làm giảm hoạt động kinh doanh thu lợi nhuận ngân hàng, chí phá sản Do QL RRTD hoạt động thiếu ngân hàng Hàng năm, NHTM cần phải xây dựng kế hoạch kinh doanh kế hoạch QL RRTD 2.Kinh nghiệm số NHTM khác cho thấy: RRTD phát sinh từ yếu tố ngƣời rủi ro lớn Do đó, việc đào tạo trình độ tƣ cách đạo đức cán trực tiếp thực công việc QL RRTD quan trọng BIDV – Thanh Xuân quy định rõ chức nhiệm vụ phận quy trình cấp tín dụng BIDV – Thanh Xuân bƣớc đầu ứng dụng công nghệ thông tin vào việc quản lý xét duyệt cấp tín dụng BIDV – Thanh Xuân đa dạng hóa danh mục đầu tƣ tín dụng dài hạn để phân tán rủi ro BIDV – Thanh Xuân kết hợp chặt chẽ với Công ty cổ phần Bảo hiểm BIDV để đảm bảo cho khoản vay dài hạn mình.Từ đảm bảo hạn chế rủi ro khách quan nhƣ thiên tai ảnh hƣởng đến tài sản hình thành từ vốn vay Tuy nhiên, QL RRTD dài hạn nhiều bất cập nhƣ: Điều kiện khách quan phức tạp, môi trƣờng kinh doanh Việt Nam chƣa đảm bảo điều kiện tốt cho doanh nghiệp ngân hàng hoạt động Do đó, việc QL RRTD nói chung tín dụng dài hạn nói riêng nhiều khó khăn Để tăng cƣờng hoàn thiện QL RRTD BIDV – Thanh Xuân cần thực giải pháp phù hợp với thực tế đơn vị nhƣ: nâng cao kỹ năng, khả 91 cán trực tiếp tham gia thẩm định, QL RRTD; ứng dụng công nghệ đại QL RRTD 6.Nhiều vấn đề cần đƣợc tiếp tục nghiên cứu nhƣ: Công nghệ đại ứng dụng QL RRTD, nâng cao nguồn nhân lực lĩnh vực QL RRTD 92 TÀI LIỆU THAM KHẢO Tiếng Việt Fredric S.Mishkin, 2001.Tiền tệ ngân hàng thị trường tài chính, Nhà xuất khoa học kỹ thuật, Hà Nội Phan Thị Thu Hà, 2010, Rủi ro tín dụng hệ thống ngân hàng thương mại nhà nước Việt Nam – Cách tiếp cận từ tính chất sở hữu.Khoa Ngân hàng – Tài chính, Đại học Kinh tế quốc dân Phí Trọng Hiển, 2014.Quản lý rủi ro ngân hàng: Cơ sở lý thuyết, thách thức thực tiễn giải pháp cho hệ thống ngân hàng thương mại Việt Nam Nguyễn Thị Mùi, 2008.Nghiệp vụ ngân hàng thương mại, Giáo trình.Nhà xuất tài chính, Hà Nội Ngân hàng Nhà nƣớc Việt Nam, 2005.Quy định phân loại nợ, trích lập sử dụng dự phòng để xử lý rủi ro tín dụng hoạt động ngân hàng tổ chức tín dụng ban hành kèm theo Quyết định số 493/2005/QĐ- NHNN, Hà Nội Ngân hàng Nhà nƣớc Việt Nam, 2007.Quy định ban hành kiêm theo Quyết định số 18/2007/QĐ-NH việc sửa đổi, bổ sung số điều Quyết định số 493/2005/QĐ-NHNN, Hà Nội Ngân hàng TMCP Đầu tƣ Phát triển Việt Nam, 2012.Quyết định Chính sách cấp tín dụng khách hàng doanh nghiệp số 1138/QĐ-QLTD1 ngày 28/3/2012, Hà Nội Ngân hàng TMCP Đầu tƣ Phát triển Việt Nam,2013 Quyết định Chính sách cấp tín dụng bán lẻ số 353/QĐ-HĐQT ngày 21/4/2013, Hà Nội Ngân hàng TMCP Đầu tƣ Phát triển Việt Nam,2012.Quy định trình tự, thủ tục, thẩm quyền cấp tín dụng khách hàng doanh nghiệp số 3999/QĐQLTD1 ngày 14/7/2012, Hà Nội 10 Ngân hàng TMCP Đầu tƣ Phát triển Việt Nam,2012.Quy định cấp tín dụng bán lẻ số 4072/QĐ-PTSPBL1 ngày 15/7/2012, Hà Nội 11 Ngân hàng TMCP Đầu tƣ Phát triển Việt Nam,2012.Quy định phân cấp thẩm 93 quyền phán tín dụng cấp điều hành số 3900/QĐ-QLRRTD3 ngày 15/7/2012, Hà Nội 12 Ngân hàng TMCP Đầu tƣ Phát triển Việt Nam,2012.Quy định Giao dịch bảo đảm cho vay số 3979/QĐ-PC ngày 13/7/2012, Hà Nội 13 Ngân hàng TMCP Đầu tƣ Phát triển Việt Nam - Chi nhánh Thanh Xuân,2012, 2013, 2014.Báocáo tổng kết hoạt động kinh doanh, Hà Nội 14 Ngân hàng TMCP Đầu tƣ Phát triển Việt Nam - Chi nhánh Thanh Xuân,2012, 2013, 2014.Báocáo trích lập dự phòng rủi ro, Hà Nội 15 Nguyễn Hồng Sơn, Phan Huy Đƣờng, 2013, Khoa học Quản lý Trƣờng Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội 16 Peters Rose, 2001.Quản trị ngân hàng thương mại, Nhà xuất tài chính, Hà Nội 17 Võ Ngọc Quý, Bùi Ngọc Toản, 2014, Các yếu tố ảnh hưởng đến rủi ro tín dụng hệ thống ngân hàng thương mại Việt Nam 18 Quốc hội nƣớc Cộng hội xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2013), Luật tổ chức tín dụng năm 2013, Hà Nội 19 Tiếng Anh 20 Anthony, S B., Cornett, M M., (2006), Financial Institutions Management – A Risk Management Approach, McGraw-Hill IRWIN, Fifth Edition 21 Bessis, J E., (1999), Risk Management in Banking, John & Sons Edition 22 Christoffersen, P F., (2003), Elements of Financial Risk Management, Elsevier Science Edition Website: - Ngân hàng nhà nƣớc Việt Nam:www.sbv.gov.vn/; - Trung tâm thông tin tín dụng:www.creditdata.cic.org.vn/ - Hiệp hội ngân hàng: www.vnba.org.vn/; - Hiệp hội kinh doanh:www.saga.vn/ - Bách khoa toàn thƣ Việt:https://vi.wikipedia.org/wiki; - Tài việt:www.cfoviet.com 94 ... quản lý RRTD dài hạn Ngân hàng TMCP Đầu tƣ phát triển Việt Nam - Chi nhánh Thanh Xuân; - Đề xuất giải pháp tăng cƣờng quản lý RRTD trung, dài hạn Ngân hàng TMCP Đầu tƣ phát triển Việt Nam - Chi. .. NGÔ LAN CHI QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNGDÀI HẠN TẠI NGÂN HÀNG TMCP ĐẦU TƢ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM CHI NHÁNH THANH XUÂN CHUYÊN NGÀNH : QUẢN LÝ KINH TẾ MÃ SỐ: 60 34 04 10 LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH... TẮT THANH XUÂN Ngân hàng Thƣơng mại Cổ phần Đầu tƣ Phát triển Việt Nam Ngân hàng Thƣơng mại Cổ phần Đầu tƣ Phát triển Việt Nam - Chi nhánh Thanh Xuân Ngân hàng Thƣơng mại Cổ phần Đầu tƣ Phát