ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ o0o ĐỖ XUÂN HIỂN QUẢN LÝ RỦI RO TRONG ĐẦU TƢ XÂY DỰNG CƠ SỞ HẠ TẦNG KHU ĐÔ THỊ TẠI TỔNG CÔNG TY XÂY DỰNG HÀ NỘI LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG THỰC HÀNH Hà Nội – 2016 ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ o0o ĐỖ XUÂN HIỂN QUẢN LÝ RỦI RO TRONG ĐẦU TƢ XÂY DỰNG CƠ SỞ HẠ TẦNG KHU ĐÔ THỊ TẠI TỔNG CÔNG TY XÂY DỰNG HÀ NỘI Chuyên ngành: Quản lý kinh tế Mã số: 60 34 04 10 LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG THỰC HÀNH NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS NGUYỄN LƢƠNG THANH XÁC NHẬN CỦA XÁC NHẬN CỦA CHỦ TỊCH HĐ CÁN BỘ HƢỚNG DẪN CHẤM LUẬN VĂN Hà Nội – 2016 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan công trình nghiên cứu riêng Các số liệu, kết nêu luận văn trung thực có nguồn gốc trích dẫn rõ ràng Những kết luận khoa học luận văn chưa công bố công trình Tác giả luận văn Đỗ Xuân Hiển LỜI CẢM ƠN Để hoàn thành luận văn Thạc sĩ đƣợc hoàn thành với giúp đỡ bảo tận tình Thầy cô giáo, xin chân thành cảm ơn Quý Thầy, Cô Trƣờng Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội nhiệt tình truyền đạt kiến thức quý báu cho suốt trình học tập hoàn thành Luận văn Thạc sĩ Tôi xin gửi lời cảm ơn sâu sắc Tiến sỹ Nguyễn Lƣơng Thanh –Ngƣời trực tiếp bảo, hƣớng dẫn em suốt trình nghiên cứu hoàn thành Luận văn Thạc sĩ Nhân dịp xin chân thành cảm ơn toàn thể đội ngũ cán công nhân viên công tác Tổng công ty xây dựng Hà Nội tạo điều kiện giúp đỡ suốt trình học tập, nghiên cứu, thu thập số liệu để hoàn thành Luận văn Cuối xin chân thành cảm ơn gia đình bạn bè, đồng nghiệp động viên khuyến khích suốt trình học tập nghiên cứu Xin trân trọng cảm ơn! Hà nội, ngày 05tháng10năm 2016 Tác giả Đỗ Xuân Hiển MỤC LỤC DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT i DANH MỤC BẢNG ii DANH MỤC HÌNH iii MỞ ĐẦU .1 CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝRỦI RO TRONGĐẦU TƢ XÂY DỰNG CƠ SỞ HẠ TẦNG KHU ĐÔ THỊ .5 1.1.Tổng quan tình hình nghiên cứu có liên quan đến đề tài 1.2 Cơ sở lý luận quản lý rủi ro đầu tƣ xây dựng công trình 1.2.1 Rủi ro hoạt động kinh doanh doanh nghiệp 1.2.2.Đầu tư xây dựng công trình rủi ro doanh nghiệp 12 1.2.3 Quản lý rủi ro đầu tư xây dựng công trìnhđối với doanh nghiệp .27 CHƢƠNG 2: PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 36 2.1.Phƣơng pháp tiếp cận 36 2.1.1.Cơ sở toán học phương pháp phân tích rủi ro 36 2.1.2 Khái quát số phương pháp phân tích, đánh giá rủi ro nghiên cứu .36 2.2 Phƣơng pháp nghiên cứu 39 2.3 Phƣơng pháp thu thập thông tin 40 CHƢƠNG 3: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ RỦI ROTRONG ĐẦU TƢ XÂY DỰNG CƠ SỞ HẠ TẦNG KHU ĐÔ THỊTẠI TỔNG CÔNG TY XÂY DỰNG HÀ NỘI 42 3.1 Khái quát hoạt động đầu tƣ xây dựng sở hạ tầng khu đô thị Tổng công ty xây dựng Hà Nội 42 3.1.1 Tổng quan Tổng công ty xây dựng Hà Nội 42 3.1.2 Kết hoạt động kinh doanh Tổng công ty 44 3.1.3 Tình hình đầu tư xây dựng sở hạ tầng khu đô thị Tổng công ty xây dựng Hà Nội 46 3.2 Thực trạng quản lý rủi ro đầu tƣ xây dựng sở hạ tầng khu đô thị Tổng công ty xây dựng Hà Nội 47 3.2.1 Thu thập thông tin, nhận dạng rủi ro 47 3.2.2 Phân tích, đánh giá rủi ro 51 3.2.3 Tổ chức thực kiểm soát, xử lý rủi ro 57 3.3 Đánh giá thực trạng quản lý rủi ro đầu tƣ xây dựng sở hạ tầng đô thị Tổng công ty xây dựng Hà Nội 68 3.3.1 Những kết đạt .68 3.3.2 Những hạn chế nguyên nhân 69 CHƢƠNG 4: MỘT SỐ GIẢI PHÁP TĂNG CƢỜNG QUẢN LÝ RỦI RO TRONG ĐẦU TƢ XÂY DỰNG CƠ SỞ HẠ TẦNG KHU ĐÔ THỊ CỦA TỔNG CÔNG TYXÂY DỰNG HÀ NỘI 72 4.1 Mục tiêu, định hƣớng phát triển quan điểm quản lý rủi ro đầu tƣ xây dựng sở hạ tầng khu đô thị Tổng công ty xây dựng Hà Nội 72 4.1.1.Mục tiêu phát triển 72 4.1.2.Định hướng phát triển Tổng công ty đến năm 2020 73 4.2 Quan điểm quản lý rủi ro đầu tƣ xây dựng sở hạ tầng khu đô thị Tổng công ty xây dựng Hà Nội 74 4.3 Giải pháp tăng cƣờng quản lý rủi ro đầu tƣ xây dựng sở hạ tầng khu đô thị Tổng công ty xây dựng Hà Nội 75 4.3.1 Hoàn thiện quy trình quản lý rủi ro đầu tư xây dựng sở hạ tầng khu đô thị Tổng công ty xây dựng Hà Nội tuân thủ quy định Nhà nước 75 4.3.2 Hoàn thiện cấu tổ chức quản lý dự án đầu tư xây dựng sở hạ tầng khu đô thịvà quy chế làm việc Tổng công ty .80 4.3.3 Nâng cao lực đội ngũ cán quản lý rủi ro đầu tư xây dựng sở hạ tầng khu đô thị Tổng công ty xây dựng Hà Nội .84 4.3.4 Tăng cường sử dụng kỹ thuật quản lý rủi ro đầu tư xây dựng sở hạ tầng khu đô thị Tổng công ty xây dựng Hà Nội 86 KẾT LUẬN .89 TÀI LIỆU THAM KHẢO 90 DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT STT Ký hiệu Nguyên nghĩa ATLĐ An toàn lao động BQLDA Ban quản lý dự án CTCP Công ty cổ phần ĐTXD Đầu tƣ xây dựng QLRR Quản lý rủi ro SXKD Sản xuất kinh doanh TKCS Thiết kế sở TKKT Thiết kế kỹ thuật TMĐT Tổng mức đầu tƣ 10 XD Xây dựng i DANH MỤC BẢNG Stt Bảng Bảng 3.1 Bảng 3.2 Bảng 3.3 Bảng 3.4 Bảng 3.5 Bảng 3.6 Bảng 3.7 Bảng 4.1 Nội dung Thống kê dự án ĐTXD sở hạ tầng khu đô thị Tổng công ty giai đoạn 2011 - 2015 Kết phê duyệt dự án ĐTXD giai đoạn 2011 - 2015 Tổng hợp kết đánh gía hồ sơ dự thầu số gói thầu điển hình năm 2012 Tổng hợp kết lựa chọn nhà thầu giai đoạn 2011 – 2015 Tổng hợp kết kiểm tra công tác thi công xây dựng gói thầu (xây lắp, thiết bị) giai đoạn 2011– 2015 Tổng hợp kết tiến độ thi công gói thầu xây lắp, thiết bịgiai đoạn 2011 – 2015 Kết kiểm tra công tác ATLĐ công trƣờng xây dựng số nhà thầu xây lắp giai đoạn 2011– 2015 Phối hợp quản lý rủi ro đầu tƣ xây dựng sở hạ tầng khu đô thị Tổng công ty xây dựng Hà Nội ii Trang 46 50 58 59 61 63 66 87 DANH MỤC HÌNH Stt Hình Nội dung Trang Hình 3.1 Sơ đồ tổ chức Tổng công ty xây dựng Hà Nội – CTCP 44 Hình 3.2 Quy trình thu thập thông tin, nhận dạng rủi ro 48 Hình 3.3 Biểu đồ biến động ngành xây dựng GDP 52 Hình 3.4 Hình 3.5 Hình 3.6 Hình 3.7 Hình 4.1 Hình 4.2 Tỷ trọng ngành xây dựng theo nhóm công trình vùng miền Cơ cấu chi phí xây dựng Quy trình phân tích, đánh giá rủi ro chi phí trình ĐTXD sở hạ tầng khu đô thị Tổng công ty Quy trình quản lý chất lƣợng dự án ĐTXD sở hạ tầng khu đô thị Tổng công ty Sơ đồ khống chế rủi ro phát sinh thi công xây dựng Sơ đồ quy trình đào tạo iii 53 54 56 60 78 85 Cụ thể nhƣ sau:  Lập kế hoạch điều hành dự án: kế hoạch tổ chức ban quản lý để quản lý điều hành chung cho việc thực dự án; kế hoạch quản lý điều phối hoạt động; kế hoạch quản lý chất lƣợng, khối lƣợng, vật tƣ, thiết bị, tiến độ, chi phí, an toàn lao động, vệ sinh môi trƣờng dự án; kế hoạch lập hồ sơ toán, hoàn công; lập sổ tay chất lƣợng cho công tác quản lý dự án  Giai đoạn thiết kế: chuẩn bị hồ sơ TKKT, Thiết kế Bản vẽ Thi công kèm dự toán trình chủ đầu tƣ thẩm định, phê duyệt  Giai đoạn đấu thầu: lập kế hoạch đấu thầu, đề xuất phân chia kế hoạch đấu thầu trình chủ đầu tƣ phê duyệt; lập hồ sơ mời thầu cho gói thầu; phát hành hồ sơ mời thầu; lập hội đồng tƣ vấn để đánh giá hồ sơ dự thầu; định lựa chọn nhà thầu trúng thầu (công nhận kết đấu thầu); đàm phán ký kết hợp đồng với nhà thầu trúng thầu  Giai đoạn thi công: + Chuẩn bị: xem xét tính pháp lý điều kiện để tổ chức khởi công; ban hành lệnh khởi công, tổ chức lễ khởi công; phê duyệt phƣơng án (bố trí mặt bằng, tổ chức nhân thiết bị, biện pháp thi công, biện pháp đảm bảo chất lƣợng, biện pháp an toàn lao động bảo vệ môi trƣờng); lập tổng tiến độ + Quản lý chất lƣợng: xây dựng hệ thống quản lý đảm bảo chất lƣợng từ chủ đầu tƣ, quản lý điều hành, thiết kế, giám sát, nhà thầu thi công theo tiêu chuẩn ISO 9001 – 2000; xây dựng mục tiêu chất lƣợng; xây dựng, ban hành quy định quy trình thực thống nhất: quy trình điều phối dự án, quy trình phối hợp công tác quản lý giám sát, quy trình kỹ thuật thống nhất, quy trình phối hợp thi công; tổ chức hƣớng dẫn đào tạo nhân viên chủ chốt liên quan việc thực tuân thủ quy trình ISO; ban hành quy định phục vụ công tác điều hành dự án; tổ chức họp giao ban hàng tuần buổi họp đột xuất để giải vấn đề liên quan đến việc thực dự án Quản lý tiến độ: nội dung chủ yếu thẩm tra kế hoạch tiến độ thi công công trình: xem xét, đánh giá tiến độ nhà thầu xem có phù hợp với yêu cầu ngày công quy định hợp đồng không, kiểm tra tính hợp lý việc xếp tiến độ, 77 kiểm tra kế hoạch cung cấp nhân lực, vật liệu, thiết bị công cụ nhà thầu để xác nhận kế hoạch tiến độ có thực đƣợc hay không, theo dõi, thống kê, cập nhật công việc thực tế công trƣờng, thời điểm bắt đầu kết thúc công tác, kiểm tra, đối chiếu tiến độ thực tế với tiến độ đƣợc duyệt, kiểm tra, đánh giá thiết bị, nhân công, phƣơng tiện thi công, so sánh với biện pháp thi công nhà thầu, thông báo tình hình thực tế tiến độ, đƣa nguyên nhân gây ảnh hƣởng đề xuất giải pháp kịp thời để đảm bảo tiến độ; khống chế tiến độ giai đoạn thi công Mục đích việc luôn làm rõ toàn công trình làm đến mức độ để dùng biện pháp điều chỉnh đảm bảo thực mục tiêu dự kiến Khống chế tiến độ công trình khống chế hoàn toàn có tính chu kỳ, lần qua tuần sau điều chỉnh đƣợc kế hoạch tiến độ thi công mới, công trình đƣợc đẩy thêm bƣớc Vì vậy, toàn trình khống chế tiến độ thi công trình tuần hoàn, trình quản lý khống chế động lúc kết thúc thi công dự án Thực kế hoạch tiến độ thi công Điều chỉnh khác có liên quan đến kế hoạch Tìm hiểu tình hình tiến triển bên thi công Hoàn thành kế hoạch tiến độ thi công Xử lý, phân tích số liệu tiến độ thi công Không Đề xuất biện pháp thay đổi Phân tích nguyên nhân sinh sai lệch ảnh hƣởng việc tiếp tục hoạt động thi công So sánh giá trị thực tế giá trị kế hoạch Xác định có vênh với tiến độ thi công đƣợc phê duyệt? Có Hình 4.1 Sơ đồ khống chế rủi ro phát sinh thi công xây dựng 78 + Quản lý khối lƣợng: theo dõi, thống kê, cập nhật khối lƣợng theo thời gian quy định (ngày, tuần, tháng, quý, năm); kiểm tra, đối chiếu thực tế với vẽ hoàn công hạng mục để có sở xác nhận khối lƣợng thi công xong làm để toán chi phí cho nhà thầu; dùng thiết bị đo đạc, nhà thầu phân công cán đƣợc đào tạo có chứng chuyên môn thực hiện; xác định nguyên nhân dẫn đến phát sinh, xác nhận khối lƣợng phát sinh để chủ đầu tƣ giải toán chi phí với nhà thầu xây lắp; định kỳ báo cáo chủ đầu tƣ, đồng thời gửi nhà thầu khối lƣợng thi công xây lắp hoàn thành + Quản lý chi phí: lập quy trình quản lý chi phí; lập bảng thống kê loại chi phí; lập báo cáo toán, thống với nhà thầu phƣơng thức toán; thống kê, tổng hợp chi phí phát sinh trình thực dự án; kiểm soát tình hình thay đổi giá cả, đơn giá (nếu có, cần) + Quản lý thực hợp đồng: dựa vào hợp đồng để kiểm tra thực đắn nhà thầu; tƣ vấn thiết kế, nhà thầu xác định nguyên nhân gây phát sinh trình thực dự án; thống kê, tổng hợp chi phí phát sinh hợp đồng nhà thầu; kiểm tra, thống kê khiếu nại nhà thầu báo cáo chủ đầu tƣ; theo dõi yếu tố ảnh hƣởng đến công tác thi công nhƣ thay đổi thiết kế, ảnh hƣởng yếu tố bên nhƣ thời tiết, cung cấp vật tƣ, lắp đặt thiết bị, điện nƣớc, … nguyên nhân khoảng thời gian ngừng thi công trình thực dự án; theo dõi trình chủ đầu tƣ vi phạm hợp đồng nhà thầu kèm theo tổn hại + Quản lý công tác an toàn lao động vệ sinh môi trƣờng: hƣớng dẫn nhà thầu lập biện pháp an toàn lao động tổ chức công trƣờng theo quy định pháp luật; kiểm tra công tác an toàn lao động công trƣờng thƣờng xuyên theo biện pháp quy trình đƣợc phê duyệt; nội dung ảnh hƣởng đến môi trƣờng biện pháp giảm thiểu đƣợc xem xét gồm: ô nhiễm nguồn khí, ô nhiễm bảo vệ nguồn nƣớc, ô nhiễm bảo vệ môi trƣờng đất, bảo vệ thực vật, động vật, chống xói lở đất, bảo vệ dòng chảy, tiếng ồn; giám sát việc bảo vệ môi trƣờng thi công xây lắp gồm việc sau: kiểm tra, thống 79 biện pháp bảo vệ môi trƣờng suốt trình thi công xây lắp nhà thầu; kiểm tra việc thực biện pháp bảo vệ môi trƣờng nhà thầu, đảm bảo hạn chế tối đa mức độ ảnh hƣởng đến môi trƣờng tự nhiên, sinh thái xã hội; thông báo, nhắc nhở nhà thầu phát trƣờng hợp không tuân thủ biện pháp bảo vệ môi trƣờng, kiểm tra việc sửa chữa, khắc phục; kiểm tra việc phục hồi môi trƣờng sinh thái, tự nhiên sau kết thúc công tác thi công công trình nhà thầu; tham gia với quan chức quản lý môi trƣờng đợt kiểm tra công trƣờng; nghiên cứu tài liệu báo cáo đánh giá tác động môi trƣờng dự án; định kỳ báo cáo chủ đầu tƣ đồng thời gửi nhà thầu việc thực biện pháp bảo vệ môi trƣờng  Giai đoạn kết thúc xây dựng, đƣa công trình vào sử dụng: + Kiểm tra hồ sơ: kiểm tra, thống kê toàn hồ sơ lƣu trữ; hồ sơ pháp lý; hồ sơ chất lƣợng; hồ sơ vật tƣ; hồ sơ an toàn lao động; nhật ký chung công trình + Kiểm tra điều kiện để nghiệm thu công trình đƣa vào sử dụng: việc chỉnh sửa sai sót nghiệm thu sơ bộ; công tác nghiệm thu lắp đặt thiết bị, chạy thử không tải, có tải, …; công tác thử nghiệm hệ thống ống dẫn kỹ thuật, …; kiểm tra hồ sơ nghiệm thu chất lƣợng, khối lƣợng nhà thầu lập; kiểm tra hồ sơ hoàn công công trình nhà thầu lập; kiểm tra bảng toán chi phí d nhà thầu lập; thành lập hội đồng nghiệm thu theo quy định + Lập báo cáo hoàn tất: trình chủ đầu tƣ phê duyệt hồ sơ kỹ thuật, toán, hoàn công công trình; lập báo cáo cuối hoàn tất dự án 4.3.2 Hoàn thiện cấu tổ chức quản lý dự ánđầu tư xây dựng sở hạ tầng khu đô thịvà quy chế làm việc Tổng Công ty  Thành lập phòng quản lý rủi ro phận quản lý rủi ro chuyên trách trực tiếp tham mƣu cho lãnh đạo Tổng công ty công tác quản lý giám sát việc thực kiểm soát công tác quản lý rủi ro sử lý sảy rủi ro  Xây dựng ban quản lý dự án mạnh lực, lấy làm chủ thể thống Lãnh đạo ban phải đoàn kết, trí, có trách nhiệm cao, động, sáng kiến 80  Giữa phòng ban phải có hỗ trợ giúp đỡ hoàn thành công việc tránh tƣợng đùn đẩy việc làm  Xây dựng tác phong làm việc công nghiệp cho tất ban quản lý phòng ban trực thuộc công ty Hoàn thiện quy chế làm việc quản lý dự án Quy chế, phƣơng pháp quản lý dự án đầu tƣ quan trọng kết thực dự án Việc có phƣơng pháp đắn giúp nhà quản lý kiểm soát đƣợc tiến độ thực công việc (lịch trình), khối lƣợng chất lƣợng công việc thực hiện, công tác phân bổ nguồn lực kiểm soát chi phí Chính lẽ áp dụng phƣơng pháp quản lý dự án hợp lý góp phần giám sát trình thực dự án cách hiệu Có số phƣơng pháp quản lý, giám sát dự án mà tác giả đề cập nhƣ: phƣơng pháp sử dụng mốc giới hạn liên quan đến giai đoạn dự án, phƣơng pháp kiểm tra giới hạn, phƣơng pháp phân tích giá trị thu đƣợc, báo cáo trình, báo cáo giám sát họp thảo luận dự án  Phƣơng pháp sử dụng mốc giới hạn: mốc giới hạn (thời gian) dự án kiện đƣợc dùng để đánh dấu trình, giai đoạn dự án Những kiện nên đƣợc ghi lại dƣới dạng đồ thị từ ngữ Phƣơng pháp sử dụng mốc giới hạn giúp giám sát dự án, làm cho ngƣời dự án hiểu đƣợc tình trạng thực dự án quản lý, kiểm tra dự án  Phƣơng pháp kiểm tra giới hạn: nhà quản lý nên xác lập phạm vi giới hạn cho phép để quản lý dự án So sánh giá trị đo đƣợc thực tế với mức độ chuẩn xác lập ban đầu thực hành động cần thiết giới hạn bị vƣợt Phƣơng pháp dùng để giám sát chi tiêu mức độ thực dự án  Phƣơng pháp phân tích giá trị thu đƣợc: để kiểm soát tiến độ dự án thời điểm định, nhà quản lý nên sử dụng số hệ thống tiêu, đặc biệt tiêu giá trị thu đƣợc Các tiêu đƣợc xây dựng sở đánh giá tình hình thực mối quan hệ với chi phí, thời gian yếu tố khác Một số tiêu thƣờng đƣợc sử dụng nhƣ: số công việc cần đƣợc thực theo lịch trình; 81 số công việc theo lịch thực hiện; chi phí kế hoạch (dự toán) để thực công việc dự án đến ngày định; chi phí thực tế thực công việc; tổng chi phí kế hoạch cho khối lƣợng thực tế hoàn thành, …  Các báo cáo tiến độ: báo cáo dự án công cụ quan trọng để giám sát để nhà quản lý dự án, ngành, nhà tài trợ trao đổi thông tin dự án Báo cáo tiến độ nên đƣợc thực thƣờng xuyên đột xuất chuyên gia, nhà quản lý dự án nhóm dự án Các báo cáo nên dễ hiểu phải đƣợc dựa kiện ý kiến  Các họp bàn dự án: họp bàn dự án nên xoay quanh việc thực mục tiêu dự án nhằm thực dự án cách hiệu Thông qua tranh luận trao đổi thông tin có liên quan đến kiện, trao đổi ý kiến, quan điểm nhƣ ủng hộ hay xem xét lại việc định giám đốc dự án Thông qua họp, nhóm quản lý dự án kiểm tra công việc kết đạt đƣợc, nhận diện vấn đề, phân tích giải pháp, đánh giá lại kế hoạch hàng năm điều chỉnh hoạt động cho phù hợp hiệu  Báo cáo giám sát dự án: báo cáo giám sát dự án tài liệu quan trọng phục vụ yêu cầu quản lý Giám đốc dự án, quan giám sát, chủ đầu tƣ, nhà thầu, đại diện quan quản lý nhà nƣớc, ngƣời hƣởng lợi, … Nó đƣợc xem nhƣ công cụ thông tin phục vụ cho trình quản lý dự án Một báo cáo giám sát khác hình thức, mức độ phức tạp dự án, nhƣng cần đảm bảo nội dung chủ yếu sau: + Phần giới thiệu mô tả ngắn gọn, rõ ràng dự án Sự cần thiết dự án, mục tiêu nguồn lực Nếu dự án lớn phức tạp, cần có giải thiết cần thiết kèm theo + Phần thực trạng: cần trình bày số khía cạnh dự án đến thời điểm lập báo cáo nhƣ chi phí, tiến độ thời gian, kết hợp thời gian với chi phí nguồn lực, chất lƣợng Đối với phần chi phí, báo cáo cần làm rõ thực trạng qui mô vốn, nguồn vốn tình hình sử dụng vốn dự án Cần so sánh chi phí thực tế với chi phí dự toán theo giai đoạn đầu tƣ, theo mốc thời gian quan trọng Báo 82 cáo tập trung phân tích khoản mục chi phí trực tiếp, đồng thời làm rõ tổng chi phí, khoản chi phí gián tiếp dự án Các số liệu chi tiết cần trình bày bảng phần phụ lục Đối với tiến độ thời gian, báo cáo rõ khối lƣợng công việc hoàn thành, phần trăm khối lƣợng thực đƣợc công việc chƣa hoàn thành, thời điểm tại, dự tính thời gian lại để thực công việc Viết báo cáo nên dựa vào mốc thời gian quan trọng đƣợc xác định lịch trình kế hoạch Việc báo cáo kết hợp thời gian với chi phí nguồn lực nên đƣợc trình bày với mục tiêu So sánh khối lƣợng công việc hoàn thành với khối lƣợng kế hoạch, xét mối quan hệ với nguồn lực sử dụng, đặc biệt tiền vốn Trên sở đó, dự tính thời gian kết thúc dự án quy mô tiền vốn nhƣ nguồn lực khác cần phải có để thực công việc lại Biểu đồ “phân tích giá trị thu đƣợc” công cụ hữu hiệu để trình bày nội dung Phần báo cáo chất lƣợng phải đƣợc tình hình thực tiêu chất lƣợng, tiêu chuẩn chất lƣợng ghi hợp đồng Báo cáo cần làm rõ đƣợc phƣơng pháp quản lý chất lƣợng, hệ thống đảm bảo chất lƣợng mà dự án áp dụng + Phần kết luận kiến nghị chuyên môn: phần trình bày kết luận kiến nghị liên quan đến kế hoạch tiến độ ngân sách công việc chƣa hoàn thành dự án quan điểm chuyên môn Trong số tình bất thƣờng, báo cáo nên đề cập đến công việc thực tế hoàn thành, không kiến nghị giải pháp kỹ thuật công việc chƣa hoàn thành chƣa điều tra xác định rõ nguyên nhân + Phần kiến nghị giải pháp quản lý: phần trình bày khoản mục mà cán quản lý nhận thấy cần phải đƣợc quản lý chặt chẽ nhà quản lý cấp Đồng thời, cần giải thích ngắn gọn mối quan hệ khoản mục với mục tiêu dự án Báo cáo nên giải thích thêm mối quan hệ đánh đổi ba mục tiêu thời gian, chi phí hoàn thiện giúp nhà quản lý cấp có đủ thông tin để định tƣơng lai dự án 83 + Phần phân tích rủi ro: báo cáo phân tích rủi ro tác động đến mục tiêu thời gian, chi phí hoàn thiện dự án Đồng thời cần dự báo rủi ro tiềm tàng xảy tƣơng lai công việc lại dự án 4.3.3 Nâng cao lực đội ngũ cán quản lý rủi ro đầu tư xây dựng sở hạ tầng khu đô thị Tổng công ty xây dựng Hà Nội Xây dựng đội ngũ cán lãnh đạo, quản lý Tổng công ty có phẩm chất lực, đủ số lƣợng cấu hợp lý, đảm bảo chuyển tiếp hệ cán thực tốt nhiệm vụ đƣợc giao, tạo nguồn cán để chủ động bổ sung cho nhu cầu lãnh đạo quản lý, làm sở để bồi dƣỡng, đào tạo luân chuyển cán Cụ thể cần xây dựng, hoàn thiện thực tốt công tác quy hoạch cán lãnh đạo quản lý đến cấp Phòng, định kỳ rà soát, bổ sung quy hoạch cán lãnh đạo cho phù hợp, đảm bảo đáp ứng đƣợc nhiệm vụ trƣớc mắt nhƣ lâu dài, điều chỉnh bổ sung quy hoạch có sở tiếp tục khẳng định nhân tố tích cực quy hoạch có đủ điều kiện phát triển, đƣa vào quy hoạch nhân tố tích cực đồng thời đƣa khỏi quy hoạch ngƣời không đủ tiêu chuẩn, ngƣời không đáp ứng đƣợc yêu cầu công việc tình hình Công tác xây dựng, rà soát bổ sung quy hoạch cán lãnh đạo phải đảm bảo dân chủ, khách quan công khai Cán quy hoạch phải đáp ứng đủ điều kiện, tiêu chuẩn quy định, có triển vọng phát triển; Cán đƣa vào quy hoạch phải đủ tuổi để tham gia từ hai nhiệm kỳ bổ nhiệm trở lên phải tham gia đƣợc trọn nhiệm kỳ bổ nhiệm Cán tiếp tục đảm nhiệm chức vụ giữ phải đủ tuổi công tác trọn nhiệm kỳ đƣợc 2/3 nhiệm kỳ Những trƣờng hợp cần phải xem xét ngƣời hoàn cảnh cụ thể để giới thiệu Không “khép kín” phòng, Ban mà mở rộng nguồn phòng, Ban; số lƣợng cán đƣa vào quy hoạch tối thiểu từ - ngƣời cho chức danh tối đa không ngƣời cho chức danh Đối với cán trẻ, có lực triển vọng phát triển lâu dài, quy hoạch ngƣời cho từ - chức danh; Đối với quy hoạch cấp phó, cấp phó quy hoạch từ - ngƣời; Quy hoạch cán 84 lãnh đạo, quản lý phải gắn với khâu đào tạo, bồi dƣỡng, luân chuyển, bố trí, xếp công tác cán gắn với quy hoạch chung đội ngũ cán Ƣu tiên phát triển nguồn nhân lực, coi trọng sách tuyển dụng, đào tạo thời kỳ, thƣờng xuyên bồi dƣỡng nghiệp vụ, Hội nghị trao đổi kinh nghiệm chuyên môn đặc biệt ƣu tiên đội ngũ cán kỹ sƣ giám sát Cụ thể giai đoạn cần bố trí tăng cƣờng cán có lực, kinh nghiệm cho phòng phát triển dự án, phòng kỹ thuật từ đến kỹ sƣ XD công trình để đảm nhiệm tốt công tác thẩm định kỹ thuật cho dự án ĐTXD khâu quan trọng làm tốt công tác hạn chế đƣợc sai sót phải điều chỉnh, bổ sung dự án giai đoạn triển khai thi công, nguyên nhân làm chậm tiến độ dự án Tuyển dụng thêm từ đến kỹ sƣ xây dựng có kỹ sƣ trắc đạc, kiến trúc sƣ, kỹ sƣ an toàn lao động môi trƣờng kỹ sƣ khí để bổ sung cho Ban trực thuộc, vị trí thiếu yếu Bên cạnh cần có biện pháp tinh giản biên chế phòng Tài – Kế toán, phòng Tổ chức loại bỏ vị thừa không cần thiết nhƣ khuyến khích chuyển công tác, đào tạo chỗ, đào tạo lại (nhƣ gửi cử nhân kế toán gửi đào tạo thành kỹ sƣ kinh tế…) Hình 4.2 Sơ đồ quy trình đào tạo (Nguồn: Phòng tổ chức hàng Tổng công ty xây dựng Hà Nội) 85 Yêu cầu đội ngũ nhân viên làm công tác quản lý dự án ĐTXD là: Nắm vững chế độ sách ĐTXD, quy trình thực đầu tƣ, nội dung quy trình đó, có trình độ chuyên môn kế toán, tài xây dựng (tùy vào phòng chức năng), nhiệt tình công tác, cẩn thận, có trách nhiệm, Để nâng cao lực nguồn nhân lực cần thực công tác sau:  Cần xây dựng quy trình đào tạo bản: Nhằm xây dựng cách có hệ thống kế hoạch hoạt động đào tạo tạo đội ngũ cán đủ lực, kiến thức, đảm đƣơng đƣợc nhiệm vụ Tổng công ty lĩnh vực sản xuất kinh doanh nói chung xây dựng nói riêng  Một số biện pháp chủ yếu để nâng cao chất lƣợng nguồn nhân lực: Thứ nhất, vấn đề tuyển dụng: cần có chế thu hút sinh viên giỏi chuyên ngành xây dựng, tài kế toán, đầu tƣ ngƣời có kinh nghiệm lĩnh vực ĐTXD làm việc chế độ thi tuyển công khai, công kèm với cam kết lƣơng, phụ cấp, phúc lợi, Thứ hai, vấn đề bố trí cán bộ: Căn vào tính chất phức tạp dự án trình độ nhân viên mà bố trí công việc cách hợp lý Cần tăng cƣờng thêm cán để giải tình trạng “quá tải” nay, tránh để ngƣời phải kiêm nhiệm nhiều dự án phức tạp Phân công công việc rõ ràng gắn với trách nhiệm cụ thể với chế độ khen thƣởng rõ ràng Thứ ba, bồi dƣỡng cán bộ: tạo điều kiện cho cán nhân viên học nâng cao trình độ, kết hợp với tổ chức đào tạo tiến hành mở lớp đào tạo để phổ biến kiến thức ngành, tổ chức buổi thảo luận, trao đổi kinh nghiệm Ban QLDA 4.3.4 Tăng cường sử dụng kỹ thuật quản lý rủi ro đầu tư xây dựng sở hạ tầng khu đô thị Tổng công ty xây dựng Hà Nội Cấu trúc phân chia công việc Cấu trúc phân chia công việc công cụ đặc biệt có lợi việc tổ chức thực dự án giúp nhà quản lý dễ dàng phân chia công việc cách hiệu trách nhiệm quản lý, giám sát thực hiện, cung cấp nhìn tổng quan để 86 tổ chức công việc, phân chia công việc.Cấu trúc phân chia công việc kết hợp với sơ đồ GANTT với bảng phân công trách nhiệm quản lý trở thành công cụ quản lý mặt phân giới, tạo dễ dàng hòa nhập phận dự án Bảng 4.1 Phối hợp quản lý rủi ro đầu tƣ xây dựng sở hạ tầng khu đô thị Tổng công ty xây dựng Hà Nội Cơ cấu phân tách công Phƣơng pháp việc Thứ Phân tích hệ Thể Chu kỳ Tổ chức bậc thống Mức độ tổng quát Toàn dự án Toàn dự án Toàn dự án (chƣơng trình) (nhóm dự án) (nhóm dự án) (nhóm dự án) Các phận Những giai đoạn Mức độ dự án Hệ thống lớn cấu thành chính(các chu kỳ) Các phòng, Các nhóm nhiệm vụ Các phân hệ Các hệ thống lớn ban, đơn vị thành viên Nhiệm vụ Nhiệm vụ phận Các phân hệ Tổ đội phận Nhóm công Nhóm công việc Nhóm công việc Nhóm công việc việc Công việc cụ Công việc cụ thể Công việc cụ thể Công việc cụ thể thể (Nguồn: Phòng Phát triển dự án Tổng công ty xây dựng Hà Nội) Sử dụng MS Project để quản lý rủi ro đầu tư xây dựng sở hạ tầng khu đô thị Tổng công ty xây dựng Hà Nội Sử dụng MS Project: MS Project cho phép thiết lập cấu trúc phân chia công việc dƣới dạng mục phân cấp nhiệm vụ cho phép kết hợp cấu trúc phân chia công việc với sơ đồ Gantt trở thành công cụ quan trọng giúp cho nhà quản lý dễ dàng phân chia nhiệm vụ, tổ chức, quản lý trình thực dự án Sử dụng MS Project việc quản lý thời gian dự án: MS Project đƣợc sử dụng hai trình quản lý thời gian xây dựng lịch trình thực công việc kiểm soát thời gian thực dự án MS Project sử dụng kỹ thuật lập 87 kế hoạch mạng, cho phép tự động hóa lập kế hoạch thực dự án điều kiện hạn chế nhân lực, thiết bị thời gian, đảm bảo kế hoạch lập tối ƣu hóa thời gian tổng chi phí thực dự án khả thi nguồn lực dự án Sử dụng MS Project quản lý chi phí dự án: MS Project đƣợc sử dụng trình quản lý chi phí dự án, cho phép lập kế hoạch sử dụng nguồn lực cách hiệu quả, tối ƣu hóa thời gian thực dự án tổng chi phí dự án vị lần thay đổi phƣơng án bổ dụng nguồn máy tự động tính toán lại tổng chi phí cho dự án MS Project cho phép ghi lại kế hoạch tối ƣu lập ngân sách kế hoạch gốc dự án dùng kiểm tra giám sát dự án lập báo cáo tiến độ thực hiên dự án, xác định rõ nhiệm vụ vƣợt chi chậm tiến độ ƣớc tính đƣợc mức độ ảnh hƣởng đến tổng chi phí dự án thời hạn hoàn thành dự án cho phép điều chỉnh kế hoạch thực công việc lại, thay đổi sử dụng nguồn để đáp ứng đƣợc mục tiêu dự án Đầu tƣ máy móc với công nghệ đại sản xuất vật liệu xây dựng máy móc thi công nhằm nâng cao hiệu kinh tế, sử dụng nhân lực để giảm thiều rủi ro sản xuất Đầu tƣ lắp đặt hệ thống camera kết nối internet giám sát trực tuyến công việc công trƣờng để lãnh đạo thƣờng xuyên kiểm soát công việc, qua hệ thống cán có kinh nghiệm điểm hạn chế trình triển khai dự án để Ban quản lý dự án khắc phục kịp thời sai sót 88 KẾT LUẬN Tốc độ đô thị hóa nhanh tạo điều kiện phát triển nhiều doanh nghiệp tham gia đầu tƣ xây dựng sở hạ tầng khu đô thị Đây hội để doanh nghiệp kiếm tiền nhƣng trình thực phải vƣợt qua nhiều rủi ro Quản lý rủi ro có hiệu yêu cầu khách quan, trực tiếp ảnh hƣởng đến hiệu qủa kinh doanh doanh nghiệp Vấn đề trở lên cần thiết Tổng công ty xây dựng Hà Nội sau cổ phần hóa giai đoạn tái cấu trúc để ngày khẳng định Tổng công ty doanh nghiệp mạnh xây lắp đầu tƣ xây dựng sở hạ tầng khu đô thị Trên sở kế thừa tiếp thu có chọn lọc kiến thức lý luận thực tiễn luận văn giải vấn đề nhƣ khái quát sở lý luận rủi ro quản lý rủi ro dự án đầu tƣ xây dựng đặc biệt dự án đầu tƣ xây dựng sở hạ tầng khu đô thị Tác giả đánh giá thực trạng quản lý rủi ro dự án đầu tƣ xây dựng sở hạ tầng khu đô thị Tổng công ty xây dựng Hà Nội, đánh giá mặt làm đƣợc, tồn quản lý rủi ro từ tìm nguyên nhân ảnh hƣởng đến trình quản lý rủi ro đề xuất giải pháp để tăng cƣờng quản lý rủi ro dự án đầu tƣ xây dựng sở hạ tầng khu đô thị Việc tìm giải pháp nhằm tăng cƣờng công tác quản lý rủi ro đầu tƣ xây dựng sở hạ tầng khu đô thị cần thiết nhằm đạt mục tiêu Tổng công ty Để thực đƣợc giải pháp nêu luận văn cần cố gắng nỗ lực Tổng công ty, mà phụ thuộc nhiều vào yếu tố khách quan tác động Những giải pháp luận văn đƣa khía cạnh cần thiết để giải vấn đề nghiên cứu, có tính chất gợi mở, hy vọng đƣợc kiểm nghiệm qua hoạt động Tổng công ty tƣơng lai Tác giả mong nhận đƣợc ý kiến nhận xét, đóng góp thầy, cô giáo bạn đọc để hoàn thiện vấn đề nghiên cứu 89 TÀI LIỆU THAM KHẢO Tiếng Việt Nguyễn Văn Chọn, 2003.Kinh tế đầu tư xây dựng Hà Nội:NXB xây dựng Trần Chủng, 2015 Hư hỏng công trình nguyên nhân giải pháp sửa chữa Bài giảng cho lớp quản lý dự án Học Viện Cán đô thị xây dựng Bộ Xây dựng Lê Anh Dũng, 2014 Nghiên cứu thực trạng quản lý rủi ro đề xuất biện pháp giảm thiểu rủi ro dự án xây dựng Việt Nam Trƣờng Đại học Kiến trúc Hà Nội Lê Anh Dũng, 2014 Đề xuất biện pháp giảm thiểu rủi ro xây dựng Tạp chí Kinh tế xây dựng, số 10/2014 Lê Anh Dũng Bùi Mạnh Hùng, 2015 Quản lý rủi ro doanh nghiệp xây dựng.Hà Nội:NXB xây dựng Hoàng Văn Hải cộng sự, 2009 Thẻ điểm cân Hà Nội: Nhà xuất đại học Quốc Gia Hà Nội Học viện cán Quản lý Xây dựng Đô Thị Bộ Xây Dựng, 2014 Tài liệu bồi dưỡng Thi nâng ngạch viên chức chuyên môn nghiệp vụ khối doanh nghiệp ngành xây dựng Hà Nội Bùi Mạnh Hùng, 2006 Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình Hà Nội:NXB Khoa học kỹ thuật Bùi Mạnh Hùng cộng sự, 2009 Giáo trình kinh tế xây dựng Hà Nội:NXB xây dựng 10 Jonathan Reuvid, 2014 Quản lý rủi ro kinh doanh Dịch từ tiếng Anh Ngƣời dịch Nguyễn Tƣ Thắng Hà Nội: Nhà xuât Hồng Đức 11 Lê Kiều, 2015.Quản lý rủi ro, công cụ tốt cho quản lý dự án Bài giảng cho lớp quản lý dự án Học Viện Cán đô thị xây dựng - Bộ Xây dựng 12 Nguyễn Thị Hoài Lê Nguyễn Lê Cƣờng, 2015 Bài giảng gốc Nguyên lý Quản trị rủi ro Hà Nội: Nhà xuất tài 90 13 Từ Quang Phƣơng, 2014 Giáo trình Quản lý dự án Hà Nội: Nhà xuất Đại học Kinh tế Quốc dân 14 Vũ Quyết Thắng Nguyễn Thế Quân, 2015 Rủi ro dự án, quản lý rủi ro dự án chiến lƣợc đối phó rủi ro Tạp chí Kinh tế xây dựng, số 2/2015, trang 29-33 15 Nguyễn Quan Thu cộng sự, 1998 Quản trị rủi ro Hà Nội: NXB Giáo dục 16 Cao Văn Tƣờng, 2000 Phương pháp phân tích rủi ro khả ứng dụng doanh nghiệp xây dựng Luận văn Thạc sỹ Kinh tế, Trƣờng Đại học Xây dựng Tiếng Anh 17 Frank Knight, 1921 Rick, Uncertainty and Profit Boston, USA: Houghton Mifflin Company 18 Nghi Minh Nguyen, 1998 Proccedings of the 29th Annual Project Management Institute Seminars Symprosidom Long Beach California – USA 19 Thomas Telforrd, 1995 Practical Risk Management in the Contruction Industry Leshie Edward Published Website 20 Đỗ Chí Công, 2014 Để hạ tầng khu đô thị phát triển đồng bộ..[ Ngày truy cập: 28 tháng năm 2016] 21 Lại Thị Thu Thủy, 2016 Xây dựng hệ thống kiểm soát nội hướng đến quản lý rủi ro doanh nghiệp [ Ngày truy cập: 28 tháng năm 2016] 91 ... trạngquản lý rủi ro đầu tƣ xây dựngcơ sở hạ tầng khu đô thị Tổng công ty xây dựng Hà Nội Chương 4: Một số giải pháp tăng cƣờng quản lý rủi ro đầu tƣ xây dựngcơ sở hạ tầng khu đô thị Tổng công ty xây. .. cứu xây dựng sở lý luận quản lý rủi ro lĩnh vực đầu tƣ xây dựng sở hạ tầng hạ khu đô thị; + Phân tích, đánh giá thực trạng rủi ro quản lý rủi ro lĩnh vực đầu tƣ xây dựng sở hạ tầng hạ khu đô thị. .. TẦNG KHU ĐÔ THỊTẠI TỔNG CÔNG TY XÂY DỰNG HÀ NỘI 42 3.1 Khái quát hoạt động đầu tƣ xây dựng sở hạ tầng khu đô thị Tổng công ty xây dựng Hà Nội 42 3.1.1 Tổng quan Tổng công ty xây dựng