Chương G IÁ M SÁT THI CÔNG vk N G H IỆ M TH U LẮ P Đ Ậ T HỆ THỐNG PHÒNG C H Ố N G C H Á Y N ổ 7.1 P H Â N L O Ạ I P H Ư Ơ N G TIỆN VÀ T H ĨÊ T B Ị C H Ữ A C H Á Y Các th n h p h ần c ủ a hệ thông phòng chông chiáy nổ gồim: - Thiết bị kỹ thuật; - Đ n g ố n g d ẫ n ch ất d ập cháy; - C hất d ậ p cháy A - Theo phương tiện chữa cháy có: ì Phương tiện chữa cháy giới a) Ô tô ch ữ a c h y (xe chuvên d u n eì như: - X e c h ữ a ch y c ó téc nước; - X e b m ch ữ a ch áy ; - X e c h ữ a ch y sân bay; - X e c h th u ố c bọt chữa cháy; - X e c h vòi ch ữ a cháy: - X e th a n g chữ a cháy; - X e th ô n g tin án h sáng b) M y bơ m chữ a ch y m áy bơm dùng để ch ữ a c h y đ ặ t trê n rơ m o ó c Bình chữa chây cầm tay bình lắp íìá có bánh xe - Bình c h ữ a ch y b ằn g bọt hoá học A.B; - Bình c h ữ a ch y bọt hoà không khí; - Bình c h ữ a ch áy khí C 2; - Bình c h ữ a ch áy bột 179 Phương tiện chữa cháy thô sơ - Bơm tay c h ữ a c h y (b m c ả i tiế n ) lo ại pit tô n g ; - B m tay ch ữ a c h y loại pit t ô n g trở lên, th u y ề n đ ự n g n c, g u v ay , câu liêm , th a n g tay , x ô m ú c n ớc; Các phương tiện thiết bị chữa cháy khác a) P h n g tiện c h ứ a nước; đ ự n g c t c h ữ a ch áy ; x ẻ n g x úc; b) H ọ n g nước c h ữ a c h y bên tro n g n h à; T n g th iết bị h ệ th ố n g c ấ p n c tro n g n h g m : - M y bơm : trục n g a n g , trụ c đ ứ n g , tự đ ộ n g - T r m bơ m g m m y b m đ a n g m việc, m y bơ m d ự p h ò n g c c thiết bị van k h o đ n g hồ, thiết bị đ iệ n * T n g th iết bị h ệ th ố n g c h ữ a c h y nước irong n h g m : - H ệ th ố n g c h ữ a c h y hố c tư n g k ế t h ợ p với h ệ th ố n g c ấ p nư ức s in h h o t gồ m : m y bư m c ấ p (áp lực cao ), c ác loại đ n g ố n g , c ác th iế t bị cứu h o ả đặt tro n g h ộ p h ay treo tư n g c c vị trí d ễ th ấ y (v an k h o , k h p n ố i ố n g m ề m vòi phun ) - H ệ t h ố n g c h ữ a c h y th ủ c ô n g b n c ố đ ị n h k ế t h ợ p k h ô n g h o n to n với h ệ th ố n g c ấ p n c s in h h o t g m : M y b m u h o ả đ ặ t r iê n g c h ỉ n ố i với v i h ệ t h ố n g c ấ p n c s in h h o t đ ể c ứ u h o ả b a n đ ầ u ( tr o n g k h o ả n g 10 p h ú t) - H ệ th ố n g c h ữ a c h y h ố c tư n g đ ộ c lập g m : T r m c ấ p n c c h ữ a c h y (m y b m c ấ p nước c h ín h c h y đ iệ n , b m d ự p h ò n g , bể c h ứ a n c) c) T ín h iệu báo: " N g u y h iể m " ; " A n to n " ; d ) T ủ đ ự n g vòi, g iá đ ỡ b ìn h c h ữ a c h y B - Theo tính tự động phương tiện chữa cháy có: * H ệ th ố n g ch ữ a c h y tự đ ộ n g h o ặ c n a tự đ ộ n g b ằ n g nước; * H ệ th ố n g c h ữ a c h y b ằ n g bọt; * H ệ th ố n g c h ữ a c h y b ằn g khí; * H ệ th ố n g c h ữ a c h y b ằn g bột; * H ệ th ố n g p hát h iện k h ó i; 180 * H ệ th ố n g p h t h iện nhiệt; * H ệ th ố n g p h t h iệ n lửa c - C h ia loại theo tính di động có: + P h n g tiện chữ a ch y cố định: Lắp đặt c ố đ ịn h m ộ t c h ỗ c ô n g trình; + P h n g tiện c h ữ a c h y nửa cồ định: M ột p h ần g n c ố đ ịn h với c ô n g trìn h , p h ầ n c ò n lại đư ợ c lắp thèm vào cẩn; + P h n g tiện c h ữ a c h y di chuyển, g ọ i th iết bị c ầ m tay: Đ i th eo ngư ời tới nơi d ậ p c h áy D - Chia loại theo chất dập cháy có: - P h n g tiện ch ữ a c h y d ù n g nước: Được trang bị c h o h ầ u h ết c ô n g trình; - P h n g tiệ n c h ữ a c h y dùng bình (rất p h ổ b iế n ): C h ứ a b ọ t (nhẹ, tru n g bình, n ặ n g ) , c h ứ a bột (BC, AB, CD) chứa khí C E - C h ia loại theo phận có: - Bộ p h ậ n b o đ ộ n g , b áo cháy: - Bộ phận điều khiển; - Bộ p h ậ n c u n g c ấ p d ự trữ châì chữa chá v; - Bộ p h ậ n p h â n b ố c h ấ t chữ a cháy, đầu phun lả n g p h u n ; - Bộ p h ậ n m n g lưới đ n g ống; - Bộ p h ậ n c u n g cấp điện N h vậy: P h n g tiện ch ữ a cháy giới k h ô n g t h u ộ c c ứ u c ủ a tài liệu n ày , n ó thuộc quản lý củ a lực lư ợ n g n ộ i d u n g n g h iê n phòng cháy chữa c h y T i liệu n ày đ ề c ậ p tới việc giám sát thi c ó n g v n g h i ệ m thu lắp đ ặt cá c thiết bị c h ữ a c h y tro n g cô ng trình H iệ n n a y , tro n g c ô n g trình thường sử d ụ n g loại h ệ t h ố n g sau: - H ệ th ố n g c h ữ a c h y h ố c tường (kê bình chữ a c h y c ầ m tay); - H ệ t h ố n g c h ữ a c h y d ù n g nước (hệ thố ng sp in k ler); - H ệ th ố n g c h ữ a c h y d ù n g khí nitơ m ột s ố c ô n g trìn h k h ô n g thể d ù n g n c ( k h í C bị c ấ m tro n s bảo vệ mòi trường); - H ệ t h ố n g c ả n h b o c h y tự động (đầu báo n h iệt hay b o k h ó i) 181 7.2 Y Ê U C Ầ U V À N Ộ I D U N G G I Á M SÁ T THI C Ô N G LÁP ĐẶT T H I Ế T BỊ P H Ò N G C H Ố N G C H Á Y N ổ , C Á C T I Ê U C H U A N thi C Ô N G V À N G H IỆ M TH U 7.2.1 Vãn pháp quy phòng, chống cháy nổ K hi th iết kế, x â y d ự n g v c ả i tạ o n h v c ô n g trìn h phải tu â n th e o c c tiêu c h u ẩ n h iệ n h n h p h ò n g c h ố n g ch y : - T C X D 218 : 1998 H ệ th ố n g p h át h iệ n b áo đ ộ n g cháy - Q u y đ ịn h c h u n g - T C V N : 1989 A n to n c h y - Y ê u c ầ u c h u n g - T C V N 8 : 1989 P h â n loại c h y - T C V N : 98 P h ò n g c h y - D ấ u h iệ u an to n - T C V N 2 : 1995 P h ò n g c h ố n g c h y c h o n h c ô n g trìn h - Y ê u cẩu thiết kế - T C V N 6161 : 1996 P h ò n g c h y c h ữ a c h y - C h ợ tru n g tâ m th n g m ại - Y ê u c ầ u thiết k ế - TCVN 6 : 19 P h ò n g c h y c h ữ a c h y n h c a o tầ n g - Y ê u c ầu th iết k ế - T C V N : 9 T h iế t bị p h ò n g c h y v c h ữ a c h y - K í h iệ u h ìn h vẽ sơ đ p h ò n g c h y - Y ê u c ầ u k ĩ th u ậ t - T C V N : 1993 H ệ th ố n g c h ữ a c h y - Y ê u cầu th iế t k ế, lắp đ ặt sử d ụ n g - T C V N : 99 H ệ th ố n g b áo c h y - Y ê u c ầ u k ĩ th u ậ t - N h ũ n g tiêu c h u ẩ n liên q u a n k h ác: T C V N :1 8 - C ấ p n c bên tro n g n h 7.2.2 Yêu cầu quy định chung phòng chống cháy cho công trình A - Yêu cầu công trình phòng chống cháy V ề p h ò n g c h ố n g c h áy : ' - B ảo đ ả m tín h c h ịu lửa c ủ a kết cấu ; - C ó g iải p h p n g ă n c c h c h y V ề c h ố n g c h ữ a ch áy : + C ó g iải p h p th o t n n k h i x ả y cố ; + C ó tra n g bị b o c h y c h ữ a c h y 182 B -Yêu câu dối vói việc sử dụng cóng trình: - C ó g iả i p h p n g ã n n g a nguv gây cháy: - C ó v ăn b ả n c h ấ p th u ậ n an toàn phòng c h ố n g c h y c ủ a c q u a n p h ò n g c h y c h ữ a c h y th ẩ m đ ịn h xét duyệt th iế t kế c - C ác yêu cầu ch ung an toàn cháy - T u â n th ủ cá c q u y tắc hạn ch ế nguồn gây cỉháy n h sét, p h ó n g đ iệ n , lửa trực tiế p h ay tia lửa hìn h thành qua trin h v ận tia h àn h ,sửd ụn g m áy m ó c , thiết bị, vật liệu tro n g nhà công trình; - C ó b ố trí c c p h n g tiện chữa cháy phù hợfp gắn trê n k ế t cấu n h di c h u v ể n đ ợ c tro n g n h kh u vực cần bảo vệ; - C ó n g i c h ịu t r c h n h iệm bảo vệ an t o n c ó c h y h ệ th ố n g c h ữ a c h y p h th n g x u y ê n có hiệu lực, dư ợc thực tập th n g trực kh i lâ m n n ; - C ó q u y đ ịn h an to àn cháy niêin vết, huớng d ầ n k h u vực th ích h ợ p c c c h ỉ d ẫ n an to àn cháy Phải niêm yết, son h o ặ c đ ể b iến b o d ấ u h iệ u an toàn c h y nơi g cộng, dọc lối di để m ọ i ngư ời d ễ n h ậ n biết d ấ u h iệ u n y p h ải nhŨỊỊS chị dận thịết th ự c m ọ i nơi cần thiết 7.3 C Á C G I Ả I P H Á P P H Ò N G C H Ô N G C H Á Y C H O C Ô N G T R Ì N H 7.3.1 Giải pháp thiết kế xây dưng công trìn h A - V ề tính chịu lửa công trình K h i c h y , c ô n g trìn h cần giữ ổn đ ịn h thờ i g ia n q u y đ ịn h T h i h n c h ịu lửa c ủ a cô ng trình tương ứ n g với bậc c h ịu lửa V ậ t liệ u x â y d ự n g c ầ n đáp ứng bậc c h ịu lửa c ủ a c ô n g trìn h B - V ề g iả i ph áp ngăn cách cháy B ảo đ ả m c c h ly lửa khói, ngăn cháy lan rộ n g tro n g k h o ả n g thời g ia n q u y đ ịn h C h ia c ô n g trìn h th n h khoang cháy, đ ợ c ngăn c c h n h a u b ằ n g k ết cấu ngăn cháy K ế t c ấ u n g ă n c h y làm vật liệu k h ô n g ch áy v i thời h n c h ịu lửa q u y đ ịn h 183 K h o ả n g c c h g iữ a c c n h l i ề n k ề c ầ n đ ủ lớ n đ ể n g ă n c c h n g u y h iể m c h y c - Về giải pháp thoát nạn Lối thoát nạn, biển báo, ch iếu s n g k h ẩ n cấp, k h ố n g c h ế khói L ố i th o át n ạn g iữ vai trò q u a n trọ n g L ối th o t n n cần đ ả m b ảo d ễ d n g th o át nơi an to àn v lực lư ợ n g ch ữ a c h y d ễ d n g tiếp c ậ n đ m c h y a Bỏ trí h ợ p lý, p h â n tán, đ ủ rộ n g , th ô n g th o n g ; b Dề tìm , c ó b iể n chi dẫn , đư ợc c h iế u s n g th ô n g gió; c C ửa inờ x u ô i th e o c h iề u thoát K h ố n g c h ẻ k h ó i Đ ẩy khói thoát theo đư ờng d ẫ n q u y định, g iảm k h ó i toả lối th o át nạn T h ô n g g ió tự n h iê n tốt; có tra n g bị th ô n g g ió c ỡ n g 7.3.3 H ệ t h ố n g b o c h y T ủ b áo c h y tru n g tâm H ộ p ấn nú t b o ch y N g u n ắc q u y d ự p h ò n g C c g iả i p h p k h c N g ã n n g a n g u y c g â y ch áy : - N g ă n n g a h ìn h th n h m ô i trư n g c h y ; - N g ăn n g a h ìn h th n h n g u n c h y Sử d ự n g đ d ù n g tra n g bị b ằ n g v ật liệu k h ô n g c h y C ó n ộ i q u y b ả o q u ả n sử d ụ n g đ ố i với cậ t liệu c h y nổ N iê m yết c c q u y đ ịn h , c h ỉ d ẫ n , b iể n b o an to n c h y n i c ô n g c ộ n g , nơi n h iề u n g i q u a lại 7.4 HỆ TH Ố N G CHỮA CH Á Y 7.4.1 Yêu cầu chung đôi với hệ thông K iề m c h ế d ậ p tắt n g ọ n c ó h iệ u q u ả 184 P h ù h ợ p với: T ín h 'chất nguy hiểm củ a đ m c h y , loại đ m c h y , đặc đ iể m c ô n g trình Đ ủ: Á p lực, lưu lượng, số lượng K iể m tra c h y thử định kỳ Y ê u c ầ u c ụ th ê đôi với hệ th ô n g c h ữ a c h y A - Thiết bị dập cháy cầm tay: Đ ặ t g ầ n lối vào, dễ thấy, dễ lấy, có c h i d ẫ n rõ rà n g G ắ n b iểu tư ợ n g “đ ám c h y ” (theo quy đ in h ) lên: - Nơi cấ t g iữ th iế t bị dập cháy; - T rê n b ả n th ân thiết bị d ập cháy B - H ệ thông cấp nước chữa cháy n h : M ỗ i đ iể m c ó 1+2 họng chữa cháy phu n t;ới; L u lư ợ n g n ớc họng: 2,51/s; Á p lực nước > m cột nước c - H ệ thông cấp nước ngoầi nhà: L u lư ợ n g n ớc c h o họng: 10 -ỉ- 30 1/s (tuỳ th u ộ c v o q u y c c h b ậc c h ịu lửa c ủ a c ô n g trình) Á p lực nước: > lOm cột nước M n g ố n g v h ọ n g chữa cháy: Theo q u y c h u ẩ n x â y d ự n g ; 7.5 K I Ể M T R A V À N G H IỆ M THU HỆ T H Õ N G P H Ò N G C H Ố N G C H Á Y K i ể m t r a g iá m s t thi cô n g x y d ự n g A - Quá trình thi công xây dựng cấn kiểm tra giám sát: K h ả n ă n g c h ịu lứa vật tư xây dựng T h i c ô n g x â y dự ng khoang cháy T h i c ô n g x â y d ự n g lối thoát nạn B - Trong trình thỉ công hệ thông: K iể m tra ch ất lượng thiết bị kỹ thuật c h u y ê n d ù n g trước lắp đặt; 185 G iá m sát lắp đ ặ t đ n g ố n g v vị trí lắp đ ặ t th iế t bị, c h ấ t d ậ p c h y th e o đ ú n g th iết kế; T h p lực từ ng b ộ p h ậ n c ủ a h ệ th ố n g , h ệ th ố n g 7.5.2 Kiểm tra giám sát láp đ ặ t thiết bị phòng chống cháy A - Lôi thoát nạn G iá m sát việc thự c thi cá c giải p h p đ ợ c th ể h iệ n tro n g th iết kế; G iá m sát việc lắp đ ặ t th a n g th n g x u y ê n th a n g d ù n g k h ấ n c ấ p (th a n g ố n g th o t h iể m ) ? G iá m sát việc đ ặt b ả n g h iệ u lối th o t: D ễ th ấ y rõ rà n g từ m ọ i phía, k íc h thư ớc c h ữ (đ ủ lớn, đ ủ đ ậ m ) ? B - Phương tiện chữa cháy ỉ Đ ợ c lắp đ ặt x ế p đ ú n g c h ỗ th e o th iế t k ế ? T i c h ỗ c ấ t g iữ trê n b ản th â n p h n g tiện c ó g ắ n b iểu tư ợ n g loại đ m c h y ? Đ ủ c h ấ t lư ợ n g ? V ậ n h n h n h a n h n h y v th u ậ n tiệ n ? M ỏ i tr n g n i c ấ t g iữ c h ấ t d ậ p c h y v b ì n h c h ứ a k h ô n g c ó y ế u tố phá huỷ C ó q u y đ ịn h k iể m tra đ ịn h k ỳ v c h ă m só c th n g x u y ê n ? c - Hệ thông chữa cháy dùng nước S ố lư ợng: V ò i n c, ố n g m ề m , lă n g p h u n ? L u lư ợ n g p lự c? M n g đ n g ố n g d ẫ n (số v c h ấ t lư ợ n g )? T ìn h trạ n g m y b m , n g u n đ iệ n ? 7.4.3 Nghiệm thu láp đặt tra n g thiết bị A - B a n nghiệm thu G m đ ại d iệ n c c bên : Chủ đầu tư; Đ n vị th iế t k ế c ô n g trình; Đ n vị x â p lắp c ô n g trình; Đ n vị lắ p đ ặt h ệ th ố n g n c; C q u a n “ P h ò n g c h y c h ữ a c h y ” đ ịa p h n g (P C ) 186 B - C ôn g việc ban nghiệm thu C h ứ n g kiến việc thử nghiệm vận hành to n hệ th ố n g c h ữ a c h y K ý b iên b ản n g h iê m thu G ia o biên b ản n g h iệ m thu đê lưu trữ ch o: - C q u a n ch ủ đ ầu tư; - Đ n vị sử d ụ n g c ô n g trình c - C ác vân khác hố sơ ‘‘P hòng ch ốn g cháy ” H n g d ẫn sử d ụ n g trang thiết bị lắ p đặt Q u y đ ịn h c h ế đ ộ k iể m tra vận hành h ệ th ôn g tra n g th iết bị d ậ p c h y Q u y đ ịn h trách nhiệm người q u ản lý p h n g tiện p h ò n g chống cháy L ịc h h u ấ n lu y ệ n thực tập Đội p h ò n g c h ) ’ v u hộ D - N ghiệm thu công tác lắp đặt trang bỉ chữa cháy H ội đ n g n g h iệ m thu phải chứng kiến v iêc thử n g h iệ m v ận h n h to n h ệ th ố n g Đ n vị lắp đ ặt c u n g ứng hệ thông dập ch áy p h ải c ó v ãn b ản h n g d ẫ n sứ dụng trang bị lắp dật tiâí) cho chủ đầu tu Biên thử nghiệm hệ th ố n g d ậ p c h y phải đư ợc lưu giữ qu an ch ủ đầu tư v b ê n sử d ụ n g Đ n vị sử d ụ n g n h cô n g trình phải p h â n cô n g n g i c h ịu trá c h n h iệ m b ả o q u ả n v d u y trì vận hành hệ th ố n g th am g ia n g h i ệ m thu T h u th ậ p h ổ sơ, tài liệu, vẽ hoàn công th eo lu ậ t đ ịn h Ghi chú: Một sô biển báo phương tiện thoát nạn TT Dấu hiệu Ý nghĩa Hình dang ' » màu săc Dấu hiệu sử dụng để lối thoát sử 1 i i z , Sử dung Lối thoát khẩn cấp Hình vuông hoãc chữ nhât Emergency Nền: xanh exit Biểu trưng: trắng d ụns ưo nể trườns h