MỤC LỤC MỞ ĐẦU CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ QUẢN LÝ DỰ ÁN VÀ CÔNG TÁC ĐẤU THẦU, LỰA CHỌN NHÀ THẦU XÂY LẮP CỦA DỰ ÁN 04 1.1 Tổng quan dự án đầu tư xây dựng cơng trình 04 1.1.1 Yêu cầu dự án đầu tư xây dựng cơng trình 04 1.1.2 Nội dung dự án đầu tư xây dựng cơng trình 05 1.1.3 Cơng trình xây dựng u cầu lập báo cáo kinh tế - kỹ thuật 05 1.1.4 Nội dung báo cáo kinh tế - kỹ thuật cơng trình xây dựng 05 1.1.5 Phân loại dự án đầu tư xây dựng cơng trình 05 1.2 Tổng quan đấu thầu đấu thầu xây lắp .06 1.2.1 Một số khái niệm 06 1.2.2 Kinh nghiệm đấu thầu số nước giới, Ngân hàng phát triển Châu Á (ADB) Ngân hàng giới (WB) 09 1.3 Thực trạng công tác đấu thầu thời gian qua Việt Nam 12 1.3.1 Thực trạng công tác đấu thầu nước ta năm qua 13 1.3.2 Những vấn đề pháp lý thực tiễn đấu thầu hoạt động xây dựng 13 1.3.3 Những tồn hạn chế quy định việc đánh giá hồ sơ dự thầu xây lắp 14 1.4 Một số dự án có chất lượng tiến độ không bảo đảm liên quan đến công tác đấu thầu .16 1.4.1 Một số dự án có tiến độ khơng đảm bảo 16 1.4.2 Những nguyên nhân chủ yếu 17 KẾT LUẬN CHƯƠNG I 21 CHƯƠNG II: NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ SƠ LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ ĐẤU THẦU XÂY LẮP CÁC DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG 23 2.1 Khái niệm thực chất việc đấu thầu 23 2.2 Hệ thống văn pháp quy áp dụng đấu thầu xây lắp, sở pháp lý trình tự lựa chọn nhà thầu xây lắp dự án .25 2.2.1 Các Nghị định, Thông tư, quy định đấu thầu 25 2.2.2 Những quy định quản lý nhà thầu nước 26 2.2.3 Cơ sở pháp lý 26 2.2.4 Trình tự lựa chọn nhà thầu xây lắp dự án .27 2.3 Các phương pháp, hình thức lựa chọn nhà thầu xây lắp dự án 29 2.4 Quy trình nội dung đấu thầu 31 2.4.1 Chuẩn bị đấu thầu 33 2.4.1.1 Sơ tuyển nhà thầu 33 2.4.1.2 Lập hồ sơ mời thầu .34 2.4.1.3 Mời thầu 35 2.4.2 Thực đấu thầu 36 2.4.2.1 Phát hành hồ sơ mời thầu 36 2.4.2.2 Tiếp nhận quản lý hồ sơ dự thầu 36 2.4.2.3 Mở thầu .37 2.4.3 Trình tự đánh giá hồ sơ dự thầu .37 2.4.3.1 Phương pháp đánh giá hồ sơ dự thầu 37 2.4.3.2 Trình tự đánh giá hồ sơ dự thầu 38 2.4.4 Thẩm định, phê duyệt kết đấu thầu 39 2.4.4.1 Trình duyệt thẩm định kết đấu thầu 39 2.4.4.2 Phê duyệt kết đấu thầu 39 2.4.5 Thông báo kết đấu thầu, thương thảo hồn thiện ký kết hợp đồng 40 2.4.5.1 Thơng báo kết đấu thầu .40 2.4.5.2 Thương thảo, hoàn thiện hợp đồng ký kết hợp đồng 40 2.4.6 Xử lý tình đấu thầu, huỷ bỏ đấu thầu loại bỏ hồ sơ dự thầu 40 2.4.6.1 Xử lý tình đấu thầu 40 2.4.6.2 Huỷ bỏ đấu thầu 41 2.4.6.3 Loại bỏ Hồ sơ dự thầu 42 2.4.7 Giải khiến nghị xử lý vi phạm pháp luật đấu thầu 42 2.4.7.1 Giải kiến nghị đấu thầu 42 2.4.7.2 Xử lý vi phạm pháp luật đấu thầu 43 2.5 Chỉ tiêu kinh tế - kỹ thuật thường sử dụng để lựa chọn nhà thầu xây lắp 43 2.6 Tính tất yếu cơng tác đấu thầu xây lắp cơng trình 46 2.6.1 Vai trò đấu thầu với kinh tế 46 2.6.2 Vai trò đấu thầu doanh nghiệp xây dựng 48 2.7 Nhân tố ảnh hưởng đến đấu thầu xây lắp 49 2.7.1 Môi trường pháp lý .49 2.7.2 Về Hồ sơ mời thầu, Hồ sơ yêu cầu .49 2.7.3 Về công tác đánh giá Hồ sơ dự thầu .50 2.7.4 Về công tác thẩm định phê duyệt kết đấu thầu 50 KẾT LUẬN CHƯƠNG II .50 CHƯƠNG III: ĐỀ XUẤT MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG LỰA CHỌN NHÀ THẦU XÂY LẮP DỰ ÁN CẢI TẠO, NÂNG CẤP TRẠM BƠM NGỌ KHỔNG I .52 3.1 Giới thiệu dự án gói thầu 52 3.1.1 Giới thiệu dự án .52 3.1.2 Giới thiệu gói thầu 52 3.1.2.1 Nội dung xây dựng 53 3.1.2.2 Giải pháp xây dựng 54 3.2 Một số điểm không đáp ứng tiêu chuẩn đánh giá hay gặp hồ sơ dự thầu gói thầu xây lắp; tình xảy đấu thầu dự án cải tạo, nâng cấp trạm bơm Ngọ Khổng I 56 3.2.1 Một số điểm không đáp ứng tiêu chuẩn đánh giá hay gặp HSDT gói thầu xây lắp .56 3.2.2 Tình xảy đấu thầu dự án cải tạo, nâng cấp trạm bơm Ngọ Khổng I 60 3.3 Tiêu chuẩn đánh giá hồ sơ dự thầu xây lắp dự án cải tạo, nâng cấp trạm bơm Ngọ Khổng I 63 3.3.1 Tiêu chuẩn đánh giá lực tài kinh nghiệm nhà thầu .65 3.3.2 Nhân chủ chốt 69 3.3.3 Thiết bị thi cơng chủ yếu để thực gói thầu 69 3.3.4 Tiêu chuẩn đánh giá kỹ thuật 70 3.3.5 Nội dung xác định giá đánh giá 72 3.4 Những vấn đề sau công tác lựa chọn nhà thầu xây lắp dự án cải tạo, nâng cấp trạm bơm Ngọ Khổng I 73 3.5 Tiêu chí lựa chọn nhà thầu mặt kỹ thuật .75 3.5.1 Nội dung yêu cầu kỹ thuật vật liệu xây dựng 75 3.5.2 Nội dung hệ thống tổ chức nhân 76 3.5.3 Nội dung giải pháp kỹ thuật cho công tác hạng mục chủ yếu 76 3.5.4 Nội dung biện pháp, quy trình quản lý thi cơng .77 3.5.5 Nội dung tiến độ thi công 77 3.5.6 Cụ thể thang điểm cho nội dung kỹ thuật đề xuất áp dụng 77 3.6 Phương pháp thực số giải pháp nâng cao chất lượng lựa chọn nhà thầu xây lắp dự án cải tạo, nâng cấp trạm bơm Ngọ Khổng I 82 3.6.1 Hoàn thiện cấu tổ chức nhân nâng cao lực chuyên môn máy xét thầu Ban quản lý dự án 82 3.6.2 Nâng cao chất lượng công tác kiểm soát lập TKKT tổng dự toán 85 3.6.3 Thực tốt trách nhiệm bên mời thầu với nhà thầu 86 3.6.4 Nâng cao lực trách nhiệm nhà thầu việc thực gói thầu 86 3.6.4.1 Nâng cao lực đấu thầu doanh nghiệp 87 3.6.4.2 Nghiên cứu kỹ lưỡng hồ sơ mời thầu, bỏ giá dự thầu hợp lý sát với giá thành thực tế 87 3.6.4.3 Phát cơng khai hố hành vi vi phạm nhà thầu chủ đầu tư 89 3.7 Điều kiện thực số giải pháp 89 3.7.1 Hoàn thiện cấu tổ chức nhân 89 3.7.2 Nâng cao chất lượng tư vấn 91 3.7.3 Tăng cường công tác chuẩn bị hồ sơ mời thầu .93 3.7.4 Chuẩn hóa hợp đồng giao thầu .95 3.7.5 Nâng cao chất lượng công tác chấm thầu .97 KẾT LUẬN CHƯƠNG III .98 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 99 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 103 DANH MỤC HÌNH Hình 1.1 Khái qt hoạt động đấu thầu xây lắp 08 Hình 1.2 Quy trình tham gia dự thầu nhà thầu 09 Hình 2.1 Trình tự lựa chọn nhà thầu xây lắp dự án 28 Hình 2.2 Nội dung công tác tổ chức đấu thầu 32 Hình 2.3 Trình tự sơ tuyển 33 Hình 2.4 Sơ đồ chi tiết bước thực đấu thầu .34 Hình 2.5 Các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng đấu thầu .49 DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU VIẾT TẮT HSMT : Hồ sơ mời thầu HSDT : Hồ sơ dự thầu HSYC : Hồ sơ yêu cầu HSĐX : Hồ sơ đề xuất NĐT : Nhà đầu tư CĐT : Chủ đầu tư TCĐG : Tiêu chuẩn đánh giá LCNT : Lựa chọn nhà thầu NN PTNT : Nông Nghiệp Phát triển nông thôn BNN : Bộ nông nghiệp GTVT : Giao thông vận tải TNHH : Trách nhiệm hữu hạn QLDA : Quản lý dự án XDCB : Xây dựng ADB : Ngân hàng phát triển Châu Á WB : Ngân hàng thề giới QH : Quốc hội NĐ : Nghị định CP : Chính phủ TT : Thơng tư QĐ : Quyết định XL : Xây lắp BT : Bê tông BTCT : Bê tông cốt thép 1 Tính cấp thiết đề tài MỞ ĐẦU Trong giai đoạn dự án đầu tư xây dựng sở hạ tầng nước ta không ngừng tăng số lượng quy mơ, góp phần thúc đẩy trình phát triển tổng thể kinh tế quốc dân Trong kinh tế thị trường xuất nhiều thành phần tham gia lĩnh vực đầu tư xây dựng có nhiều vấn đề nảy sinh cần nghiên cứu giải Xây dựng quản lý theo chế cũ chủ yếu theo kiểu giao thầu, nhận thầu theo kế hoạch nên không tránh khỏi thất lãng phí tài mà chất lượng không đảm bảo theo yêu cầu Nhằm quản lý chất lượng xây dựng cơng trình cần phải có cơng tác kiểm sốt chặt chẽ Trong cơng tác lựa chọn nhà thầu đủ điều kiện lực tham gia xây dựng cơng trình thơng qua đấu thầu công tác quan trọng nhằm quản lý chất lượng cơng trình, đưa cơng trình vào phục vụ kịp thời, nâng cao hiệu cơng trình Đấu thầu nhằm thực tính cạnh tranh cơng bằng, minh bạch trình đấu thầu để lựa chọn nhà thầu phù hợp nhất, đảm bảo hiệu kinh tế dự án Như thông qua hoạt động đấu thầu mà chủ đầu tư lựa chọn đơn vị đáp ứng yêu cầu công nghệ, kỹ thuật, thực dự án với chất lượng cao nhất, chi phí thấp Trên thực tế hoạt động đấu thầu chứng tỏ cần thiết tầm quan trọng chế thị trường, khơng mang lại lợi ích cho nhà thầu mà cịn mang lại lợi ích cho chủ đầu tư Vì phương thức đấu thầu trở lên phương thức sản xuất kinh doanh xây dựng khơng nước ta mà cịn nhiều nước giới Nó nhìn nhận điều kiện thiết yếu để đảm bảo thành công cho chủ đầu tư, nhà đầu tư dù họ thuộc nhà nước hay tư nhân, dù họ đầu tư hay nước Các nhà thầu phải luôn nỗ lực để nâng cao lực Hoạt động đấu thầu ngày trở nên có tính định đến tồn phát triển công ty xây dựng Tính cấp thiết vấn đề nêu lý để tác giả lựa chọn đề tài luận văn: “Đề xuất số giải pháp nâng cao chất lượng công tác lựa chọn nhà thầu xây lắp, áp dụng cho dự án cải tạo, nâng cấp trạm bơm Ngọ Khổng I ” Mục đích nghiên cứu đề tài Mục đích đề tài đề xuất số giải pháp nâng cao chất lượng công tác đấu thầu xây lắp cho dự án thủy lợi địa bàn tỉnh Bắc Giang, áp dụng cụ thể cho dự án cải tạo, nâng cấp trạm bơm Ngọ Khổng I, huyện Hiệp Hòa tỉnh Bắc Giang Đối tượng phạm vi nghiên cứu 3.1 Đối tượng nghiên cứu: Đấu thầu xây lắp cơng trình, hoạt động đấu thầu lực nhà thầu, Ban quản lý dự án hoạt động đấu thầu 3.2 Phạm vi nghiên cứu: Các vấn đề tập trung nghiên cứu giới hạn lĩnh vực đấu thầu xây lắp dự án đầu tư xây dựng cơng trình mà cụ thể là: Nghiên cứu q trình lựa chọn nhà thầu xây lắp, áp dụng cho dự án cải tạo, nâng cấp trạm bơm Ngọ Khổng I Cách tiếp cận phương pháp nghiên cứu Cách tiếp cận sở lý luận khoa học hình thức, phương pháp lựa chọn nhà thầu xây lắp Đồng thời nghiên cứu quy định Nhà nước để áp dụng phù hợp với đối tượng nội dung nghiên cứu đề tài điều kiện Việt Nam Đề tài áp dụng phương pháp nghiên cứu: Phương pháp tổng hợp, phân tích; phương pháp nghiên cứu lý luân, thực tiễn; phương pháp chuyên gia phương pháp liên quan khác Ý nghĩa khoa học thực tiễn đề tài 5.1 Ý nghĩa khoa học: Hệ thống hóa sở lý luận hoạt động đấu thầu, văn quy định, quy trình nội dung cơng tác đấu thầu từ tìm số giải pháp nhằm nâng cao lực đấu thầu lĩnh vực xây lắp chủ đầu tư 5.2 Ý nghĩa thực tiễn: Kết nghiên cứu, phân tích đánh giá giải pháp đề xuất đề tài tài liệu tham khảo hữu ích, khả thi cho Ban quản lý dự án hoạt động đấu thầu xây lắp Dự kiến kết đạt Tổng quan sở lý luận công tác đấu thầu, văn quy định quy trình nội dung công tác đấu thầu Đề xuất giải pháp nhằm nâng cao chất lượng công tác đấu thầu xây lắp Phân tích thực trạng cơng tác tổ chức chất lượng đấu thầu dự án cải tạo, nâng cấp trạm bơm Ngọ Khổng I Đề tài giúp nâng cao chất lượng xây dựng cơng trình lựa chọn nhà thầu xây lắp đảm bảo tiêu chí mặt kinh tế kỹ thuật Nội dung luận văn Ngoài Phần mở đầu, Phần kết luận kiến nghị Nội dung luận văn gồm chương nội dung sau: Chương 1: Tổng quan quản lý dự án công tác đấu thầu, lựa chọn nhà thầu xây lắp dự án Chương 2: Những vấn đề sở lý luận đấu thầu xây lắp dự án đầu tư xây dựng Chương 3: Đề xuất số giải pháp nâng cao chất lượng công tác lựa chọn nhà thầu xây lắp dự án cải tạo, nâng cấp trạm bơm Ngọ Khổng I 90 phận phải hoàn hảo nhất, có nghĩa chuyên gia phải chuyên sâu công việc hiểu biết tổng thể nhiều lĩnh vực Đây yêu cầu quan trọng chuyên gia tham gia đấu thầu, đặc biệt đấu thầu quốc tế Vì chun gia người trực tiếp bóc tách cơng việc từ hồ sơ thiết kế, xây dựng bảng tiên lượng hồ sơ mời thầu … đặc biệt công tác xét thầu Việc bố trí, xếp nhóm chuyên gia đấu thầu quan trọng, chẳng hạn như: nhóm chuyên gia thị trường chịu trách nhiệm nghiên cứu thị trường; nhóm chuyên gia kinh tế chịu trách nhiệm nội dung kinh tế dự án đấu thầu, họ phải chuyên gia giỏi định yếu tố liên quan đến giá bỏ thầu, lợi nhuận hiệu mang lại dự án; nhóm chun gia kỹ thuật cơng nghệ thi công tập trung giải vấn đề kỹ thuật cơng nghệ loại hồ sơ, địi hỏi phải đào tạo chuyên sâu thông qua thực tiễn đạo thi cơng cơng trình xây dựng (đó chuyên gia tham gia dự án thi công theo tiêu chuẩn quốc tế) Nhóm chun gia thiết bị thi cơng chịu trách nhiệm việc lựa chọn thiết bị phù hợp cho dự án, tính tốn chi phí thiết bị - Bố trí sử dụng cán hợp lý: Do đội ngũ cán làm công tác đấu thầu thiếu nên cán thường phải kiêm nhiệm nhiều công việc, phải làm việc ngồi giờ,… Chính điều làm ảnh hưởng không tốt đến hiệu giải công việc cán Vì Ban QLDA phải bố trí hợp lý người, việc tuyển thêm cán Ban quản lý dự án nên đưa số sách mang tính động lực (thưởng, phạt vật chất) để khuyến khích, động viên cán làm việc với tinh thần ý thức trách nhiệm cao - Đầu tư trang thiết bị văn phòng đại Ban QLDA nên bố trí cho cán bàn làm việc với đầy đủ thiết bị như: máy in, máy vi tính nối mạng tốc độ cao… Điều kiện thực giải pháp Để giải pháp thực thành cơng cần có điều kiện sau: - Trước tiên Ban QLDA cần mở rộng quy mô đặc biệt nhân lực chuyên môn tổng hợp cao 91 - Có sách khuyến khích cho cán làm ngồi giờ, Ban nên tăng thêm khoản phụ cấp cho cán làm thêm (chấm cơng, tốn làm ngồi giờ) - Ban cần đầu tư thêm kinh phí cho hoạt động Ban QLDA mở lớp tập huấn chuyên môn, thực tế, đào tạo ngồi cơng việc… - Các phịng ban Ban QLDA có đồn kết, hợp tác cơng việc, đời sống hàng ngày Hiệu giải pháp Các cán làm cơng tác đấu thầu có vai trị quan trọng tất khâu đấu thầu Hồn thiện cấu tổ chức nâng cao trình độ cán Ban QLDA làm tăng hiệu sau: - Việc xử lý liệu thơng tin giải nhanh chóng tránh thủ tục trình duyệt nhiều thời gian phải qua nhiều phịng ban, trình duyệt dự án, phê duyệt thiết kế kỹ thuật - dự toán, thẩm định, - Với trang thiết bị đại điều kiện làm việc tốt thúc đẩy cán Ban QLDA làm việc có hiệu - Phát huy trách nhiệm, khả cán bộ, sức mạnh tập thể Ban QLDA tranh thủ đạo Sở ban ngành chức khác - Mỗi cán Ban QLDA nắm vững tổng quan tình hình chung tồn dự án để linh hoạt việc giải cơng việc, cán phịng giúp đỡ khâu dự án - Giúp cho cán nắm bắt thực trạng thực tế, rút kinh nghiệm ngày nâng cao nghiệp vụ không cập nhật thông tin qui chế đấu thầu mà cịn thành thạo kỹ đấu thầu - Như làm tăng nâng suất lao động, tránh tải công việc làm ảnh hưởng đến sức khoẻ cán bộ, nâng cao hiệu cơng việc từ góp phần hồn thiện cơng tác đấu thầu nâng cao chất lượng hồ sơ mời thầu 3.7.2 Nâng cao chất lượng tư vấn Cơ sở lý luận thực tiễn giải pháp: 92 Ban quản lý dự án thường thuê đơn vị tư vấn lập báo cáo nghiên cứu khả thi, thiết kế kỹ thuật tổng dự toán, lập hồ sơ mời thầu… Vì hoạt động tư vấn mang tính định đến hiệu chất lượng dự án mà Ban QLDA thực Nhu cầu xây dựng cải tạo, nâng cấp cơng trình thủy lợi ngày tăng, khối lượng công việc lớn đơn vị tư vấn ngày nhiều tính chun nghiệp trình độ chưa đáp ứng yêu cầu nên ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm làm chậm tiến độ thực dự án Việc giám sát Ban QLDA tư vấn giao cho phòng kế hoạch kỹ thuật Ban xong chức nhiệm vụ chồng chéo chưa thực bám sát, công việc nghiêm thu giám sát trường chưa thực tốt dẫn đến tình trạng hồ sơ trình duyệt phải chỉnh sửa nhiều lần, mang triển khai trường xuất sai khác gây khối lượng phát sinh ảnh hưởng lớn tới tiến độ, chất lượng dự án Nội dung biện pháp: Nhằm nâng cao chất lượng tư vấn hiệu công tác tổ chức đấu thầu thời gian tới Ban QLDA cần phải: - Tổ chức đào tạo nâng cao lực sử dụng cán tư vấn hợp lý, đồng bộ; tăng cường trang thiết bị đại cho hệ thống công nghệ khảo sát, giám sát, giám định công trình; ứng dụng cơng nghệ phần mềm đại phục vụ cho công tác tư vấn;… - Gắn trách nhiệm cho tổ chức tư vấn: + Đề yêu cầu, kiểm tra lại kết nghiệm thu tài liệu khảo sát đủ yêu cầu thiết kế; + Chịu trách nhiệm chất lượng, nội dung khối lượng toàn tài liệu; + Đảm bảo thực theo hợp đồng, cung cấp tài liệu thiết kế đắn chịu trách nhiệm bổ sung, sửa chữa lập lại thiết kế chưa phê duyệt; + Thực giám sát tác giả trình thi cơng xây lắp cơng trình Đồng thời, Ban QLDA phải dành đủ thời gian chi phí nghiên cứu cho tư vấn Mặt khác, Ban phải khuyến khích đơn vị tư vấn hoàn thành tiến độ cách qui định rõ thời gian, chế độ khen thưởng 93 Điều kiện thực giải pháp: - Ban QLDA phải có mối quan hệ tốt với đơn vị tư vấn, thường xuyên trao đổi, bàn bạc công việc liên quan đến dự án - Thông tin đơn vị tư vấn phải công khai, xác - Phịng kế hoạch kỹ thuật phải thường xuyên báo cáo công tác liên quan tư vấn cho cấp có thẩm quyền để giải khó khăn phát sinh Hiệu giải pháp: Giải pháp đem lại cho Ban QLDA tác dụng sau: - Nâng cao chất lượng cơng trình từ khâu việc thực dư án, nâng cao chất lượng hồ sơ mời thầu Ban QLDA khâu công tác đấu thầu - Tư vấn giúp Ban QLDA làm công việc dự án, giảm khối lượng công việc, nâng cao hiệu công việc cán làm công tác đấu thầu 3.7.3 Tăng cường công tác chuẩn bị hồ sơ mời thầu Cơ sở lý luận thực tiễn giải pháp: Hồ sơ thầu đầu mà bên mời thầu đưa cho thí sinh, nhà thầu Nó cứ, sở để thí sinh chuẩn bị mình, muốn có làm hồn chỉnh đạt u cầu cao chất lượng hồ sơ mời thầu vấn đề quan trọng Việc chuẩn bị hồ sơ mời thầu yếu tố góp phần vào thành công công tác đấu thầu Một hồ sơ mời thầu kỹ tốt giúp cho chủ đầu tư trình chọn thầu dễ dàng hơn, đồng thời thuận lợi việc thực công tác tra kiểm tra, giám sát nghiệm thu cơng trình Vì thế, hồ sơ mời thầu phải làm kỹ, hội tụ đủ yêu cầu chủ đầu tư, luật nước phù hợp với thông lệ quốc tế Khi bán hồ sơ tất bên phải tìm cách quản lý, vận dụng, khai thác định giá theo tài liệu đó, tránh hiểu khác áp dụng cách khập khiễng, thiếu quán Nội dung biện pháp: - Nâng cao trình độ cán lập, xét duyệt hồ sơ mời thầu 94 Chất lượng hồ sơ mời thầu điều kiện định thành cơng góp phần hồn thiện cơng tác đấu thầu Vì thế, việc lập HSMT địi hỏi người lập phải có đủ kiến thức, kinh nghiệm tính khách quan, tính chuyên nghiệp cao - Nâng cao chất lượng nội dung quan trọng hồ sơ mời thầu Trong hồ sơ mời thầu có hai nội dung quan trọng dẫn cho nhà thầu bảng tiên lượng Hai nội dung soạn thảo kỹ lưỡng, đầy đủ xác nhà thầu nắm thơng tin gói thầu rõ ràng nhiêu Vì địi hỏi cán lập hồ sơ mời thầu soạn thảo hai nội dung phải thực chuyên tâm, ý đem hết khả vào cơng việc soạn thảo Một nội dung khơng phần quan trọng hồ sơ mời thầu việc soạn thảo hợp đồng xây lắp Khác với công tác khác, hợp đồng đấu thầu qui định trước hồ sơ mời thầu nhà thầu chấp nhận Những qui định mà Ban QLDA đưa hợp đồng qui định mà Ban QLDA nhà thầu phải tuân theo kể từ ký kết hợp đồng kết thúc thời gian bảo hành đối tượng đấu thầu Chính thế, điều kiện hợp đồng mà chung chung, sơ sài dẫn đến việc có phát sinh phải xử lý nhà thầu thối thác, lúc thiệt hại thuộc phía Ban QLDA Nhưng điều kiện lập cách cứng nhắc, đẩy trách nhiệm cho nhà thầu… hạn chế nhà thầu tham gia gói thầu Do gói thầu, Ban QLDA nên đưa điều kiện hợp lý, phù hợp với tình hình cụ thể việc thực gói thầu Trong hồ sơ mời thầu phải qui định cụ thể biện pháp xử lý có tình phát sinh xảy chậm tiến độ so với kế hoạch mà nhà thầu cam kết với chủ đầu tư, chấm dứt hợp đồng thay nhà thầu khác,… Trong hồ sơ mời thầu nên nêu rõ trách nhiệm nhà thầu: quy định trách nhiệm tổng quát trách nhiệm cụ thể số vấn đề Trách nhiệm cụ thể kế hoạch biện pháp đảm bảo chất lượng, khắc phục vi phạm chất lượng, tuân thủ quản lý giám sát chất lượng thi công Ban QLDA… trách nhiệm phải nêu thật cụ thể đầy đủ Ban QLDA cần phải dự tính trước tình xảy để có quy định vấn đề 95 Tuy nhiên lập hồ sơ mời thầu không nên yêu cầu cách máy móc phương pháp thực cơng việc cụ thể, loại nguyên vật liệu để tự nhà thầu tìm cách thực mà theo họ hợp lý đảm bảo chất lượng Có phát huy tính sáng tạo, chủ động nhà thầu Điều kiện thực giải pháp Để nâng cao chất lượng hồ sơ mời thầu gói thầu, Ban QLDA cần thực biện pháp có điều kiện sau: - Cán xem xét, lập hồ sơ mời thầu trước trình phải người có lực chun mơn cao, am hiểu gói thầu, có trách nhiệm cao cơng việc - Cán xem xét, lập hồ sơ mời thầu soạn thảo hai nội dung phải thực chuyên tâm, đem hết khả vào công việc - Các tài liệu đầu vào như: Báo cáo nghiên cứu khả thi, thiết kế kỹ thuật, dự tốn gói thầu… phải lập xác so với thực tế Hiệu giải pháp Nâng cao chất lượng hồ sơ mời thầu đạt hiệu sau: - Góp phần nâng cao chất lượng cơng trình, đẩy nhanh tiến độ, nhanh đưa lại hiệu cho dự án - Nhà thầu hiểu rõ gói thầu có HSDT tốt, đem lại lợi ích cho chủ đầu tư như: chọn nhà thầu tốt nhất, loại bỏ nhà thầu yếu kém… - Phát huy tính sáng tạo nhà thầu… 3.7.4 Chuẩn hóa hợp đồng giao thầu Cơ sở lý luận thực tiễn giải pháp Hợp đồng tất ràng buộc pháp lý chủ đầu tư nhà thầu Nó liên quan nhiều đến quyền lợi hai bên nên cần chuẩn bị thật tốt Các hợp đồng giao thầu cần chuẩn hố để có ràng buộc, chặt chẽ mặt kỹ thuật giá để có cơng trình đảm bảo chất lượng Việc chuẩn hố hợp đồng giao thầu nhằm tránh tình trạng sau nhận thầu cơng trình nhà thầu bỏ bê cơng việc, sử dụng vật liệu chất lượng không quy định hồ sơ mời thầu cam kết HSDT nhà thầu Do đó, hợp đồng giao thầu cam kết nhà thầu việc thực đảm bảo chất lượng cơng trình Trong hợp đồng giao thầu 96 cần nêu rõ, chi tiết quy định xử lý vi phạm nhà thầu bên mời thầu để đảm bảo cơng trình thực tiến độ chất lượng, đảm bảo tính hiệu quả, cơng hoạt động đấu thầu Nội dung biện pháp + Chọn người có kinh nghiệm soạn thảo mẫu hợp đồng, mẫu thương thảo hợp đồng Các nội dung hợp đồng thương thảo hợp đồng điều kiện ràng buộc có tính pháp lý cao phải chọn cán giỏi, nhiều kinh nghiệm soạn thảo để hạn chế sai sót khơng đáng có + Gửi nội dung hợp đồng thương thảo cho phòng Ban, nhà thầu, tư vấn giám sát Ban cần gửi trước nội dung hợp đồng thương thảo hợp đồng cho quan cấp trên, phòng Ban, nhà thầu, tư vấn giám sát trước ký hợp đồng trước hai ngày, yêu cầu đơn vị liên quan có ý kiến trước ký hợp đồng để chỉnh sửa + Tổ chức thương thảo hợp đồng trước ký hợp đồng Mời đại diện quan cấp trên, đại diện phòng Ban, nhà thầu, tư vấn giám sát tham gia có ý kiến vào thương thảo hợp đồng trước tổ chức ký hợp đồng + Sử dụng mẫu hợp đồng chuẩn Hợp đồng ký kết bên mời thầu nhà thầu trúng thầu phải tuân thủ pháp luật hợp đồng nhà nước quy định Hướng dẫn thực Luật Đấu thầu cần ban hành hợp đồng mẫu hồ sơ mời thầu Để xây dựng mẫu hợp đồng chuẩn, phù hợp với loại hình dự án điều kiện Việt Nam việc dựa sở quy định hành nhà nước hợp đồng, cần tham khảo mẫu hợp đồng tiên tiến khác mẫu hợp đồng ADB, WB JICA… điều trước hết thuận lợi cho đấu thầu dự án ODA Sau dự án khác có hội tiếp cận với quy định quốc tế áp dụng mẫu hồ sơ mời thầu hợp đồng chuẩn, giảm bớt trục trặc khâu thương thảo hợp đồng Hiệu giải pháp Nâng cao chất lượng hợp đồng đạt hiệu sau: 97 + Nó sở pháp lý cao nhất, cẩm nang trình quản lý thực dự án Giúp giải phát sinh trình triển khai dự án + Là điều kiện bắt buộc bên phải thực đúng, làm sai có biện pháp xử lý kèm theo + Nếu thực hợp đồng coi dự án thành cơng hồn thành chất lượng, tiến độ yêu cầu 3.7.5 Nâng cao chất lượng công tác chấm thầu Cơ sở lý luận thực tiễn giải pháp Công tác chấm thầu khâu quan trọng việc đấu thầu Vì giai đoạn giai đoạn lựa chọn đơn vị thực gói thầu, cơng trình có đảm bảo hay khơng việc chọn nhà thầu trúng thầu đóng góp vai trị khơng nhỏ Đó công việc không dễ dàng mà ngày nhiều nhà thầu tham dự, chẳng khác “đãi cát tìm vàng” Tuy nhiên khơng phải mà kéo dài thời gian chấm thầu, thời gian rút ngắn nhiều tốt Vì có vài cơng trình chậm cơng bố kết thầu, dẫn đến thời gian để nhà thầu giải toả tiền bảo lãnh dài ngày nên tiền thu bảo lãnh nhiều, đặc biệt gói thầu lớn gây thiệt hại cho nhà thầu Hơn nữa, trình chờ đợi kết chấm thầu mà thời gian chấm thầu kéo dài, lúc có biến động thị trường nước thị trường giới làm tăng giá vật liệu so với nhà thầu đưa để dự thầu Khi nhà thầu trúng thầu phải chịu thiệt, họ có xu hướng thay vật liệu cam kết số vật liệu có chất lượng hơn, không đảm bảo chất lượng công trình Nội dung giải pháp Để làm điều đó, Ban nên tăng cường chuyên gia giỏi, có đạo đức nghề nghiệp tham gia chấm thầu, đồng thời đưa chế độ khen thưởng để khuyến khích cán chấm thầu đạt thành tích cao, có nhiều đóng góp việc đưa phương pháp làm việc hiệu để đẩy nhanh tiến độ nâng cao chất lượng công tác chấm thầu Hiệu giải pháp Việc đẩy nhanh tiến độ nâng cao chất lượng công tác chấm thầu điều vô cần thiết Làm điều nâng cao tính chuyên nghiệp 98 công tác đấu thầu Ban đồng thời tạo điều kiện sớm đưa cơng trình vào triển khai thi cơng phát huy hiệu KẾT LUẬN CHƯƠNG III Đấu thầu hoạt động tổ chức khuôn khổ pháp lý bên chủ thầu nhà thầu Chất lượng hoạt động phụ thuộc nhiều vào lực bên tham gia Trên sở lý luận chất lượng cơng tác đấu thầu trình bày chương 1, với phân tích đánh giá vấn đề liên quan đến công tác lựa chọn nhà thầu xây lắp dự án cải tạo, nâng cấp trạm bơm Ngọ Khổng I chương Tác giả đề xuất giải pháp thực nhằm nâng cao lực công tác tổ chức đấu thầu xây lắp gói thầu Chương đưa số giải pháp nâng cao lực công tác đấu thầu xây lắp Ban cách: Thứ nhất: Hoàn thiện cấu tổ chức nhân nâng cao lực chuyên môn máy xét thầu ban quản lý dự án Thứ hai: Nâng cao chất lượng cơng tác kiểm sốt lập thiết kế kỹ thuật tổng dự toán Thứ ba: Vận dụng phương pháp thang điểm chi tiết cho nội dung hạng mục công việc điểm kỹ thuật xét thầu Thứ tư: Nâng cao chất lượng công tác lập hồ sơ mời thầu Thứ năm: Đầu tư nguồn nhân lực áp dụng công nghệ thông tin vào công tác đấu thầu Thứ sáu: Nâng cao lực trách nhiệm nhà thầu việc thực gói thầu Trên sở giải pháp nêu, tác giả đề xuất luận văn phương hướng, điều kiện để thực giải pháp nhằm nâng cao chất lượng lựa chọn nhà thầu xây lắp cho ban quản lý dự án địa bàn thời gian tới 99 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ Có thể nói đấu thầu hoạt động có ý nghĩa to lớn kinh tế nói chung lĩnh vực xây dựng nói riêng Trong lĩnh vực xây dựng, hoạt động đấu thầu giúp chủ đầu tư lựa chọn nhà thầu đắn, đáp ứng tốt u cầu Cơng tác lựa chọn nhà thầu xây lắp dự án coi cốt lõi việc xây dựng cơng trình Chủ đầu tư có lựa chọn nhà thầu tốt nâng cao uy tín tiết kiệm cho nhà nước, giúp nhà thầu nhận nhiều cơng trình, tăng doanh thu, tăng lợi nhuận từ mở rộng quy mơ kinh doanh Nhưng q trình tổ chức cơng tác đấu thầu, Ban QLDA nào, đấu thầu lĩnh vực tương đối mẻ nước ta, quy chế thủ tục đấu thầu nhà nước chồng chéo rườm rà, Ban QLDA có hạn chế định Song điều quan trọng đánh giá hạn chế lớn hay nhỏ mà phát kịp thời đề giải pháp để bước hồn thiện cơng tác đấu thầu Trong luận văn tập trung hoàn thành số công việc sau: + Hệ thống hoá lý luận liên quan đến đầu thầu xây dựng, lực công tác tổ chức đấu thầu + Phân tích, đánh giá thực trạng cơng tác tổ chức đấu thầu xây lắp ban quản lý dự án Đây vấn đề quan trọng làm sở cho việc đề giải pháp, để hồn thiện cơng tác đấu thầu nhằm nâng cao hiệu đầu tư công + Đề xuất phương hướng, chiến lược đầu tư phát triển, số giải pháp nâng cao lực đấu thầu có tính thiết thực nhằm hồn thiện cơng tác đấu thầu xây lắp, đáp ứng yêu cầu mục tiêu phát triển kinh tế-xã hội thời gian tới Chủ đầu tư có lực: Thông qua đấu thầu chủ đầu tư lựa chọn nhà thầu có khả đáp ứng tốt yêu cầu kinh tế, kĩ thuật, tiến độ đặt cơng trình Trên sở giúp cho chủ đầu tư vừa sử dụng hiệu quả, tiết kiệm vốn đầu tư, đồng thời đảm bảo chất lượng tiến độ công trình Thơng qua đấu thầu, chủ đầu tư nắm bắt quyền chủ động quản lý có hiệu giảm thiểu rủi ro phát sinh trình thực dự án đầu 100 tư cho tồn q trình tổ chức đấu thầu thực kết đấu thầu tuân thủ chặt chẽ theo quy định pháp luật Để đánh giá hồ sơ dự thầu đòi hỏi đội ngũ cán thực công tác đấu thầu chủ đầu tư phải tự nâng cao trình độ mặt nên việc áp dụng phương thức đấu thầu cịn giúp cho chủ đầu tư nâng cao trình độ lực cán công nhân viên Nhà thầu có lực: Việc tham gia đấu thầu, trúng thầu thực dự án đầu tư theo hợp đồng làm cho nhà thầu phải tập trung vốn lựa chọn trọng điểm đầu tư để nâng cao sở vật chất kĩ thuật, công nghệ nhân lực theo u cầu cơng trình Qua đó, giúp cho nhà thầu nâng cao lực mặt Dẫn tới lợi ích với Nhà nước: Đấu thầu góp phần nâng cao hiệu công tác quản lý nhà nước đầu tư xây dựng, quản lý sử dụng vốn cách có hiệu hạn chế loại trừ tình trạng như: thất lãng phí vốn đầu tư, đặc biệt vốn ngân sách, tượng tiêu cực khác phát sinh xây dựng Tạo niềm tin cho nhà đầu tư, khoản vay ưu đãi tổ chức quốc tế Vì lợi ích nêu mà việc nâng cao tổ chức đấu thầu đòi hỏi tất yếu thời điểm Để giải pháp trở thành thực, luận văn xin kiến nghị sau: Kiến nghị với quan quản lý Nhà nước - Hoàn thiện hệ thống văn luật đấu thầu: Luật xây dựng, Luật đầu tư, Luật đầu tư công, Luât Luật Đấu thầu thay đổi ban hành Tuy nhiên văn luật Nghị định, Thơng tư cịn thiếu chung chung chưa rõ ràng, khơng đảm bảo tính ổn định Trong doanh nghiệp nhà đầu tư ln mong muốn quy định có tính quy phạm pháp luật phải ổn định để phòng xa rủi ro phát sinh từ phía sách nhà nước Mặt khác, nhiều quan hành nhà nước tham gia quản lý q trình đầu tư thực đầu tư, quan giao soạn thảo phần quy định có tính 101 quy phạm pháp luật lĩnh vực đầu tư (chẳng hạn Bộ Xây dựng chủ trì biên soạn văn liên quan đến quản lý đầu tư xây dựng: Bộ Kế hoạch Đầu tư chủ trì biên soạn văn liên quan đến đầu thầu, Bộ khác có liên quan như: Bộ Tài chính, Bộ Tư pháp, Bộ Lao động Thương binh Xã hội ban hành thơng tư hướng dẫn có liên quan đến lĩnh vực Bộ quản lý) Khi làm Luật quan đếu cố gắng thể chủ ý riêng nhằm đưa thuận lợi phía quan, đơn vị mình, nên văn luật đời thường thiếu tính thống Điều gây khó khăn khơng cho người thực thực nhà thầu Với lý nêu trên, sở Luật xây dựng, Luật đầu tư, Luật đầu tư công, Luật Đấu thầu, hành cần nhanh chóng xây dựng văn hướng dẫn thực luật ban hành đầu tư, xây dựng đấu thầu để đảm bảo tính ổn định Đồng thời tách quan làm luật khỏi hoạt động điều hành cơng tác quản lý q trình thực đầu tư đấu thầu, có việc xây dựng văn luật khách quan thống - Xử lý nghiêm minh hành vi vi phạm Vi phạm quy định quản lý đầu tư, xây dựng đấu thầu gây thất thoát, lãng phí tượng phổ biến diễn thường xuyên trình quản lý chi tiêu, mua sắm sử dụng nguồn vốn nhà nước Để ngăn chặn, làm giảm bớt tiến tới chấm dứt hành vi vi phạm cần phải nhận diện mô tả hành vi vi phạm quy định pháp lý quản lý đầu tư, xây dựng đấu thầu Phân loại gọi tên hành vi văn quy phạm pháp luật lĩnh vực Có quy định chế tài cụ thể loại hành vi vi phạm, giao cho quan chức cụ thể kiểm tra xử lý vấn đề này Tăng cường công tác kiểm tra, tra sử lý hành vi vi phạm đấu thầu Không nên giao cho quan quản lý nhà nước đầu tư xây dựng đấu thầu xử lý hành vi vi phạm lĩnh vực họ quản lý, đạo thực Vì làm vi phạm nguyên tắc khách quan Kiến nghị với ban quản lý dự án Sở Nơng Nghiệp PTNT Bắc Giang Với vai trị quản lý nhà nước lĩnh vực Nông Nghiệp PTNT, để thực tốt chức nhiệm vụ hoạt động xây dựng phát triển hệ thống cơng trình thủy 102 lợi địa bàn, Ban QLDA phải tăng cường tính chuyên nghiệp Ban, gắn trách nhiệm, nhằm đảm bảo tính cơng bằng, cơng khai minh bạch dự án Ban QLDA thay chủ đầu tư đứng quản lý dự án, việc tổ chức thực dự án cần phải xây dựng cá nhân có trình độ chun mơn, có lĩnh nghề nghiệp phải có kinh nghiệm để làm tốt nhiệm vụ chủ đầu tư giao Ban quản lý dự án nên lập ngân hàng liệu chủ thể tham gia hoạt động đấu thầu (bao gồm nhà thầu), nâng cao trình độ ngoại ngữ, tin học cho cán Ban Việc lập ngân hàng liệu hỗ trợ cho hoạt động đấu thầu trở nên minh bạch, tiết kiệm, hiệu qua lựa chọn nhà thầu có đủ lực kinh nghiệm tài nhằm tiến tới mục tiêu cuối chất lượng - hiệu dự án kinh tế - xã hội./ 103 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO Bộ Kế hoạch Đầu tư (2010), Thông tư 01/2010/TT-BKH ngày 06/01/2010 quy định chi tiết lập hồ sơ mời thầu xây lắp; Bộ Kế hoạch Đầu tư (2010), Thông tư số 02/2010/TT-BKH ngày 19/01/2010 quy định lập hồ sơ mời thầu gói thầu xây lắp quy mô nhỏ; Bộ Kế hoạch Đầu tư (2010), Thông tư số 04/2010/TT-BKH ngày 01/02/2010 quy định lập hồ sơ yêu cầu định thầu; Bộ Kế hoạch Đầu tư (2010), Thông tư số 09/2010/TT/BKH ngày 21/04/2010 quy định lập báo cáo đánh giá hồ sơ dự thầu gói thầu mua sắm hành hố, xây lắp; Bộ Kế hoạch Đầu tư (2010), Thông tư số 20/2010/TTLT-BKH-BTC ngày 21/9/2010 quy định chi tiết việc cung cấp thông tin đấu thầu để đăng tải báo đấu thầu; Chính phủ (2003), Luật xây dựng số 16/2003/QH11 26/11/2003 Nxb trị quốc gia, Hà nội; Chính phủ (2005), Luật đấu thầu số 61/2005/QH11 ngày 29/11/2005 Nxb trị quốc gia, Hà Nội; Chính phủ (2014), Nghị định số 63/2014/NĐ-CP ngày 26/6/2014 quy định chi tiết thi hành số điều Luật đấu thầu lựa chọn nhà thầu; Chính phủ, Nghị định số 32/2015/NĐ-CP ngày 25/3/2015 quản lý chi phí đầu tư xây dựng; 10 Chính phủ (2015), Nghị định số 37/2015/NĐ-CP ngày 22/4/2015 quy định chi tiết hợp đồng xây dựng; 11 Chính phủ (2015), Nghị định số 46/2015/NĐ-CP ngày 12/5/2015 quản lý chất lượng bảo trì cơng trình xây dựng; 12 Chính phủ (2015), Nghị định số 59/2015/NĐ-CP ngày 18/6/2015 quản lý dự án đầu tư xây dựng; 13 Công ty Luật Bắc Việt – Kinh nghiệm đấu thầu nước đăng tải trang Web Luatdauthau.net.http://bacvietluat.vn; 14 Công ty cổ phần thương mại công nghệ xây dựng – Báo cáo dự án cải tạo, nâng cấp trạm bơm Ngọ Khổng I, huyện Hiệp Hịa; 104 15 Cơng ty cổ phần thương mại công nghệ xây dựng – Báo thiết kế kỹ thuật dự án cải tạo, nâng cấp trạm bơm Ngọ Khổng I, huyện Hiệp Hòa; 16 Quốc hội (2013), Luật Đấu thầu số 43/2013/QH13 ngày 26/11/2013 Quốc hội kha XIII kỳ họp thứ 6; 17 Quốc hội (2014), Luật Xây dựng số 50/2014/QH13 ngày18/6/2014 Nxb trị quốc gia, Hà nội; định thầu xây lắp; 18 Trịnh Quốc Thắng (2009), Giáo trình quản lý dự án đầu tư xây dựng, NXB Giáo dục; 19 Phạm Thị Trang – Một số đề xuất hồn thiện cơng tác đấu thầu xây lắp cơng trình Việt Nam, Trường Đại học Bách khoa, Đại học Đà Nẵng; 20 Dương Văn Tiển (2011), Giáo trình phương pháp luận nghiên cứu khoa học, Trường ĐH Thủy Lợi; 21 Nguyễn Bá Uân (2010), Quản lý dự án nâng cao, tập giảng cao học Trường Đại học Thủy lợi, Hà Nội; 22 Trang web: http://www.thongtindauthau.com.vn; http://www.google.com.vn; http://www.taichinhvietnam.com; http://muasamcong.mpi.gov.vn ... ? ?Đề xuất số gi? ?i pháp nâng cao chất lượng công tác lựa chọn nhà thầu xây lắp, áp dụng cho dự án c? ?i tạo, nâng cấp trạm bơm Ngọ Khổng I ” Mục đích nghiên cứu đề t? ?i Mục đích đề t? ?i đề xuất số gi? ?i. .. CHƯƠNG II .50 CHƯƠNG III: ĐỀ XUẤT MỘT SỐ GI? ?I PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG LỰA CHỌN NHÀ THẦU XÂY LẮP DỰ ÁN C? ?I TẠO, NÂNG CẤP TRẠM BƠM NGỌ KHỔNG I .52 3.1 Gi? ?i thiệu dự án g? ?i thầu. .. dự án đầu tư xây dựng Chương 3: Đề xuất số gi? ?i pháp nâng cao chất lượng công tác lựa chọn nhà thầu xây lắp dự án c? ?i tạo, nâng cấp trạm bơm Ngọ Khổng I 4 CHƯƠNG I TỔNG QUAN VỀ QUẢN LÝ DỰ ÁN