20 Bài giáo án phát triển năng lực sinh học 11 (HK1)

Tuần: ……Ngày soạn: …..……20Tiết :…….Ngày dạy :…..……20Bài 1. SỰ HẤP THỤ NƯỚC VÀ MUỐI KHOÁNG Ở RỄ.I. Mục tiêu:Sau khi học xong bài, học sinh cần:1.Kiến thức: Hs mô tả được cấu tạo của hệ rễ thích nghi với chức năng hấp thụ nước và các ion khoáng. Phân biệt được cơ chế hấp thụ nước và các ion khoáng ở rễ cây. Trình bày được mối tương tác giữa môi trường và rễ trong quá trình hấp thụ nước và các ion khoáng.2.Kỹ năng: một số kỹ năng cơ bản sau Rèn luyện cho HS kỹ năng quan sát sơ đồ. Ứng dụng kiến thức trong thực tiễn.3.Thái độ: Giúp HS vận dụng những kiến thức đã học vào cuộc sống. Giúp HS có ý thức bảo vệ môi trường. 4. Năng lực hướng tới:STTTên năng lựcCác kỹ năng thành phần1Năng lực giải quyết vấn đề? Dòng nước và các ion khoáng đi từ đất vào mạch gỗ của rễ theo mấy con đường? nhận xét về tốc độ và có được chọn lọc không?? Vì sao nước và ion khoáng đi theo con đường gian bào khi đến nội bì lại chuyển sang con đường tế bào chất?2Năng lực hợp tác Hoạt động nhóm để hoàn thành PHT3Năng lực chuyên biệt: tri thức sinh họcGiải thích:? Rễ cây hấp thụ nước và ion khoáng bằng thành phần nào?? Vì sao cây trên cạn bị ngập úng lâu sẽ chết?II. Chuẩn bị :1.Chuẩn bị của giáo viên: Giáo án2. Chuẩn bị của học sinh: Học bài cũ,chuẩn bị bài mới.III. Tiến trình tiết dạy:1.Ổn định lớp: 2.Kiểm tra bài cũ: 3.Tiến trình dạy học:Đặt vấn đề: ? Tại sao khi tiềm kiếm sự sống ở các hành tinh khác trong vũ trụ các nhà khoa học trước hết lại tìm xem ở đó có nước hay không? Trao đổi nước ở thực vật gồm 3 quá trình: Quá trình hấp thụ nước ở rễ (bài 1). Quá trình vận chuyển nước ở thân (bài 2). Quá trình thoát hơi nước ở lá (bài 3).Hoạt động của thầy và tròNội dungThảo luận nhóm:? Rễ cây hấp thụ nước và ion khoáng bằng thành phần nào?? Vì sao cây trên cạn bị ngập úng lâu sẽ chết?Thảo luận nhóm để hoàn thành PHT “Tìm hiểu về hấp thụ nước và ion khoáng từ đất vào tế bào lông hút” Sự hấp thụ nước từ đất vào tế bào lông hút theo cơ chế ( thụ động , chủ động ) (đánh dấu x vào vị trí tương ứng)Ưu trương (nồng độ chất tan cao)  Nhược trương (nồng độ chất tan thấp) (điền mũi tên → theo chiều thích hợp) Sự hấp thụ ion khoáng theo 2 cơ chế thụ động và chủ động : (điền mũi tên → theo chiều thích hợp) Thụ động : Nồng độ ion thấp  Nồng độ ion cao. Chủ động : Nồng độ ion thấp  Nồng độ ion cao (Đòi hỏi phải tiêu tốn năng lượng ATP từ hô hấp ở tế bào rễ)? Dòng nước và các ion khoáng đi từ đất vào mạch gỗ của rễ theo mấy con đường? nhận xét về tốc độ và có được chọn lọc không?? Vì sao nước và ion khoáng đi theo con đường gian bào khi đến nội bì lại chuyển sang con đường tế bào chất?I. Rễ là cơ quan hấp thụ nước và ion khoáng (SGK)II. Cơ chế hấp thụ nước và ion khoáng ở rễ cây:1. Hấp thụ nước và ion khoáng từ đất vào tế bào lông hút: Sự hấp thụ nước từ đất vào tế bào lông hút theo cơ chế thụ động: nước di chuyển từ mt nhược trương → ưu trương (tế bào lông hút).Sự hấp thụ ion khoáng theo 2 cơ chế thụ động và chủ động: Thụ động : Nồng độ ion thấp ← Nồng độ ion cao. Chủ động : Nồng độ ion thấp → Nồng độ ion cao (Đòi hỏi phải tiêu tốn năng lượng ATP từ hô hấp ở tế bào rễ)2. Dòng nước và các ion khoáng đi từ đất vào mạch gỗ của rễ:Nước và ion khoáng từ đất → tế bào lông hút → tế bào vỏ rễ → mạch gỗ theo 2 con đường: Con đường qua thành tế bào – gian bào: nhanh, không chọn lọc. Con đường qua chất nguyên sinh – không bào: chậm, được chọn lọc.III. Ảnh hưởng của các tác nhân môi trường đối với quá trình hấp thụ nước và ion khoáng ở rễ cây: (SGK)4.Củng cố:Câu 1. Tại sao cây bụi ở sa mạc lại có rễ dài trên 10 m?Câu 2. Vì sao các thực vật không ưa mặn không có khả năng sinh trưởng trên đất có nồng độ muối cao?Cũng từ kiến thức trên hãy giải thích vì sao bón phân quá liều lượng, cây bị héo và chết?Câu 3. Sự hút khoáng thụ động của tế bào phụ thuộc vàoA. hoạt động trao đổi chất.B. chênh lệch nồng độ ion.C. cung cấp năng lượng.D. hoạt động thẩm thấu.Câu 4. Nơi nước và chất khoáng hoà tan phải đi qua trước khi vào mạch gỗ của rễ là A. khí khổng.B.tế bào biểu bì.C. tế bào nội bì.C. tế bào nhu mô vỏ.Câu 5. Nồng độ Ca2+ trong cây là 0.3%, trong đất là 0.1 %. Cây sẽ nhận Ca2+ bằng cáchA. hấp thụ bị động. B. hấp thụ chủ động.C. khuếch tán. D. thẩm thấu.Câu 6. Quá trình hấp thụ bị động ion khoáng có đặc điểm:1. Các ion khoáng đi từ môi trường đất có nồng độ cao, sang tế bào rễ có nồng độ thấp.2. Nhờ có năng lượng và enzim, các ion cần thiết bị động đi ngược chiều nồng độ vào tế bào rễ.3. Không cần tiêu tốn năng lượng.4. Các ion cần thiết đi ngược chiều nồng độ nhờ các chất hoạt tải.A. 2, 4.B. 1, 3.C. 2, 3.D. 1, 4.5.Dặn dò học sinh:Học bài và chuẩn bị PHT sau:PHT 1 TÌM HIỂU CON ĐƯỜNG VẬN CHUYỂN CỦA DÒNG MẠCH GỖ VÀ MẠCH RÂYCó các từ và cụm sau: đất (1), mạch gỗ rễ (2), nước và chất hữu cơ (3), mạch gỗ thân (4), cuống lá (5), tế bào quang hợp ở lá (6), nơi dự trữ hoặc cần sử dụng (rễ) (7), nước và ion khoáng (8), lá và những phần khác của cây (10)Hãy chọn và điền vào vị trí thích hợpDòng mạch gỗ: Vận chuyển………..........từ …..…………→………………..→………………→……………..→…………………Dòng mạch rây: Vận chuyển…………………….từ ………………..→………………..→………………PHT 2 TÌM HIỂU CẤU TẠO MẠCH, THÀNH PHẦN, ĐỘNG LỰC CỦA DÒNG MẠCH GỖ VÀ MẠCH RÂYNội dungHãy điền chữ G nếu nội dung đó đúng với dòng mạch gỗ, điền chữ R nếu nội dung đó đúng với dòng mạch râyCấu tạo mạch Tế bào sống (tế bào hình rây và tế bào kèm).  Tế bào chết ( 2 loại: quản bào và mạch ống). Thành phần chủ yếu Nước và ion khoáng.  Chất hữu cơ (saccarôzơ). Động lực Lực đẩy (áp suất rễ).  Chênh lệch áp suất thẩm thấu giữa cơ quan nguồn (lá) và cơ quan chứa (rễ…). Lực hút do thoát hơi nước ở lá.  Lực liên kết giữa các phân tử nước với nhau và với thành mạch gỗ. IV.Rút kinh nghiệm:............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Trang 1

Tuần: …… Ngày soạn: … /……/20

Bài 1 SỰ HẤP THỤ NƯỚC VÀ MUỐI KHOÁNG Ở RỄ.

I Mục tiêu:

Sau khi học xong bài, học sinh cần:

1 Kiến thức:

- Hs mô tả được cấu tạo của hệ rễ thích nghi với chức năng hấp thụ nước và các ion khoáng

- Phân biệt được cơ chế hấp thụ nước và các ion khoáng ở rễ cây

- Trình bày được mối tương tác giữa môi trường và rễ trong quá trình hấp thụ nước và các ion khoáng

2 Kỹ năng: một số kỹ năng cơ bản sau

- Rèn luyện cho HS kỹ năng quan sát sơ đồ

- Ứng dụng kiến thức trong thực tiễn

- Giúp HS vận dụng những kiến thức đã học vào cuộc sống

- Giúp HS có ý thức bảo vệ môi trường

4 Năng lực hướng tới:

1 Năng lực giải quyết vấn đề ? Dòng nước và các ion khoáng đi từ đất vào

mạch gỗ của rễ theo mấy con đường? nhận xét

về tốc độ và có được chọn lọc không?

? Vì sao nước và ion khoáng đi theo con đường gian bào khi đến nội bì lại chuyển sang con đường tế bào chất?

2 Năng lực hợp tác Hoạt động nhóm để hoàn thành PHT

3 Năng lực chuyên biệt: tri

2 Chuẩn bị của học sinh:

- Học bài cũ,chuẩn bị bài mới

III Tiến trình tiết dạy:

1 Ổn định lớp:

2 Kiểm tra bài cũ:

3 Tiến trình dạy học:

Đặt vấn đề:

? Tại sao khi tiềm kiếm sự sống ở các hành tinh khác trong vũ trụ các nhà khoa học trước hết lại tìm xem

ở đó có nước hay không?

* Trao đổi nước ở thực vật gồm 3 quá trình:

- Quá trình hấp thụ nước ở rễ (bài 1).

- Quá trình vận chuyển nước ở thân (bài 2).

- Quá trình thoát hơi nước ở lá (bài 3).

Trang 2

Hoạt động của thầy và trò Nội dung

Thảo luận nhóm để hoàn thành PHT “Tìm

hiểu về hấp thụ nước và ion khoáng từ đất

vào tế bào lông hút”

 Sự hấp thụ nước từ đất vào tế bào lông

hút theo cơ chế ( thụ động , chủ động )

(đánh dấu x vào vị trí tương ứng)

Ưu trương (nồng độ chất tan cao)  Nhược

trương (nồng độ chất tan thấp) (điền mũi tên →

theo chiều thích hợp)

 Sự hấp thụ ion khoáng theo 2 cơ chế thụ

động và chủ động : (điền mũi tên → theo chiều thích

hợp)

- Thụ động : Nồng độ ion thấp  Nồng độ

ion cao

- Chủ động : Nồng độ ion thấp  Nồng độ

ion cao (Đòi hỏi phải tiêu tốn năng lượng

ATP từ hô hấp ở tế bào rễ)

? Dòng nước và các ion khoáng đi từ đất

vào mạch gỗ của rễ theo mấy con đường?

nhận xét về tốc độ và có được chọn lọc

không?

? Vì sao nước và ion khoáng đi theo con

đường gian bào khi đến nội bì lại chuyển

sang con đường tế bào chất?

I Rễ là cơ quan hấp thụ nước và ion khoáng (SGK)

II Cơ chế hấp thụ nước và ion khoáng ở

rễ cây:

1 Hấp thụ nước và ion khoáng từ đất vào tế bào lông hút:

- Sự hấp thụ nước từ đất vào tế bào lông hút

theo cơ chế thụ động: nước di chuyển từ mt nhược trương → ưu trương (tế bào lông hút)

Sự hấp thụ ion khoáng theo 2 cơ chế thụ động và chủ động:

- Thụ động : Nồng độ ion thấp ← Nồng độ ion cao

- Chủ động : Nồng độ ion thấp → Nồng độ ion cao (Đòi hỏi phải tiêu tốn năng lượng ATP từ hô hấp ở tế bào rễ)

2 Dòng nước và các ion khoáng đi từ đất vào mạch gỗ của rễ:

Nước và ion khoáng từ đất → tế bào lông hút → tế bào vỏ rễ → mạch gỗ theo 2 con đường:

- Con đường qua thành tế bào – gian bào: nhanh, không chọn lọc

- Con đường qua chất nguyên sinh – không bào: chậm, được chọn lọc

III Ảnh hưởng của các tác nhân môi trường đối với quá trình hấp thụ nước và ion khoáng ở rễ cây: (SGK)

4 Củng cố:

Câu 1 Tại sao cây bụi ở sa mạc lại có rễ dài trên 10 m?

Câu 2 Vì sao các thực vật không ưa mặn không có khả năng sinh trưởng trên đất có nồng độ muối cao?Cũng từ kiến thức trên hãy giải thích vì sao bón phân quá liều lượng, cây bị héo và chết?

Câu 3 Sự hút khoáng thụ động của tế bào phụ thuộc vào

Câu 4 Nơi nước và chất khoáng hoà tan phải đi qua trước khi vào mạch gỗ của rễ là

Câu 5 Nồng độ Ca2+ trong cây là 0.3%, trong đất là 0.1 % Cây sẽ nhận Ca2+ bằng cách

Trang 3

Câu 6 Quá trình hấp thụ bị động ion khoáng có đặc điểm:

1 Các ion khoáng đi từ môi trường đất có nồng độ cao, sang tế bào rễ có nồng độ thấp

2 Nhờ có năng lượng và enzim, các ion cần thiết bị động đi ngược chiều nồng độ vào tế bào rễ

3 Không cần tiêu tốn năng lượng

4 Các ion cần thiết đi ngược chiều nồng độ nhờ các chất hoạt tải

5 Dặn dò học sinh:

Học bài và chuẩn bị PHT sau:

PHT 1 TÌM HIỂU CON ĐƯỜNG VẬN CHUYỂN CỦA DÒNG MẠCH GỖ VÀ MẠCH RÂY

Có các từ và cụm sau:

đất (1), mạch gỗ rễ (2), nước và chất hữu cơ (3), mạch gỗ thân (4), cuống lá (5), tế bào quang hợp ở lá (6), nơi dự trữ hoặc cần sử dụng (rễ) (7), nước và ion khoáng (8), lá và những phần khác của cây (10)

Hãy chọn và điền vào vị trí thích hợp

Dòng mạch gỗ:

Vận chuyển……… từ … …………→……… →………

→……… →………

Dòng mạch rây: Vận chuyển……….từ ……… →……… →………

PHT 2 TÌM HIỂU CẤU TẠO MẠCH, THÀNH PHẦN, ĐỘNG LỰC CỦA DÒNG MẠCH GỖ VÀ MẠCH RÂY Nội dung Hãy điền chữ G nếu nội dung đó đúng với dòng mạch gỗ, điền chữ R nếu nội dung đó đúng với dòng mạch rây Cấu tạo mạch - Tế bào sống (tế bào hình rây và tế bào kèm)  - Tế bào chết ( 2 loại: quản bào và mạch ống)  Thành phần chủ yếu - Nước và ion khoáng - Chất hữu cơ (saccarôzơ)  Động lực - Lực đẩy (áp suất rễ)  - Chênh lệch áp suất thẩm thấu giữa cơ quan nguồn (lá) và cơ quan chứa (rễ…). - Lực hút do thoát hơi nước ở lá  - Lực liên kết giữa các phân tử nước với nhau và với thành mạch gỗ  IV Rút kinh nghiệm:

Trang 4

Tuần: …… Ngày soạn: … /……/20

BÀI 2 VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT TRONG CÂY

I Mục tiêu:

Mô tả được các dòng vận chuyển vật chất trong cây bao gồm:

- Con đường vận chuyển

- Thành phần của dịch được vận chuyển

- Động lực đẩy dòng vật chất di chuyển

2 Năng lực giải quyết vấn đề,

Thảo luận nhóm để hoàn thành PHT sau:

PHT 1 TÌM HIỂU CON ĐƯỜNG VẬN CHUYỂN CỦA DÒNG MẠCH GỖ VÀ MẠCH RÂY

Trang 5

Thảo luận nhóm để hoàn thành PHT

PHT 2 TÌM HIỂU CẤU TẠO

1 Cấu tạo của mạch gỗ

Mạch gỗ gồm các tế bào chết (quản bào và mạch ống) nối kế tiếp nhau tạo thành con đường vận chuyển nước

và các ion khoáng từ rễ lên lá

+ Lực hút do thoát hơi nước ở lá (động lực đầu trên) hút nước từ dưới lên

+ Lực liên kết giữa các phân tử nước với nhau và với vách mạch gỗ tạo thành một dòng vận chuyển liên tục từ

rễ lên lá

II Dòng mạch rây 1.Cấu tạo của mạch rây

Ống rây và tế bào kèm

Nội dung Hãy điền chữ G nếu nội dung đó đúng với dòng mạch gỗ, điền chữ R nếu nội

dung đó đúng với dòng mạch rây

Cấu tạo mạch - Tế bào sống (tế bào hình rây và tế bào kèm) 

- Tế bào chết ( 2 loại: quản bào và mạch ống) 

Thành phần chủ

yếu

- Nước và ion khoáng 

- Chất hữu cơ (saccarôzơ) 

Động lực - Lực đẩy (áp suất rễ) 

- Chênh lệch áp suất thẩm thấu giữa cơ quan nguồn (lá) và cơ quan chứa (rễ…).

- Lực hút do thoát hơi nước ở lá 

- Lực liên kết giữa các phân tử nước với nhau và với thành mạch gỗ 

6 Củng cố:

Câu 1 Tại sao hiện tượng ứ giọt chỉ xảy ra ở những cây bụi thấp và ở những cây thân thảo?

Úp chuông thuỷ tinh trên các chậu cây (bắp, lúa…) Sau một đêm, các giọt nước xuất hiện ở mép các phiến lá.Sử dụng dữ kiện trên để trả lời câu 2, 3

Câu 2 Hiện tượng trên được gọi là

Trang 6

Câu 3 Nguyên nhân của hiện tượng ứ giọt do:

1 Lượng nước thừa trong tế bào lá thoát ra

2 Có sự bão hoà hơi nước trong chuông thuỷ tinh

3 Hơi nước thoát từ lá rơi lại trên phiến lá

4 lượng nước bị đẩy từ mạch gỗ của rễ lên lá, không thoát được hình thành hơi qua khí khổng đã ứ thành giọt ở mép lá

Câu 4 Trong các động lực sau đây, động lực nào ảnh hưởng lớn nhất đến sự vận chuyển nước trong mạch gỗ?

A Quá trình thoát hơi nước ở lá

B Áp suất rê

C Lực liên kết giữa các phân tử nước trong lòng bó mạch gỗ

D Lực dính bám của các phân tử nước vào thành mạch gỗ

Câu 5 Phát biểu nào sau đây sai?

1 Nước, muối khoáng đi từ rễ lên thân phải qua bó mạch gỗ

2 Tuỳ theo thế nước trong mạch rây, nước có thể chuyển từ mạch gỗ sang mạch rây hay ngược lại

3 Các chất hữu cơ từ lá xuống rễ phải qua mạch rây

4 Tuỳ theo chất hữu cơ được tổng hợp nhiều hay ít mà chất hữu cơ có thể chuyển từ mạch rây sang mạch

gỗ

Học bài và chuẩn bị PHT sau:

IV Rút kinh nghiệm:

Trang 7

Tuần: …… Ngày soạn: … /……/20

BÀI 3 THOÁT HƠI NƯỚC

I Mục tiêu:

- Nêu được vai trò của quá trình thoát hơi nước đối với đời sống của thực vật

- Trình bày được cơ chế điều tiết độ mở của khí khổng và các tác nhân ảnh hưởng đến quá trình thoát hơi nước

3 Thái độ:

tri thức sinh học

Giải quyết các hiện tượng tự nhiên:

? Macximôp – Nhà sinh lí thực vật người Nga đã viết : “thoát hơi nước là tai hoạ tất yếu của cây” Hãy giải thích câu nói trên?

? Vì sao dưới bóng cây mát hơn dưới mái che bằng vật liệu xây dựng?

II Chuẩn bị :

1 Chuẩn bị của giáo viên:

- Giáo án

? Macximôp – Nhà sinh lí thực vật người Nga

đã viết : “thoát hơi nước là tai hoạ tất yếu của

cây” Hãy giải thích câu nói trên, tại sao thoát

hơi nước lại là “tai hoạ” và tại sao thoát hơi

nước lại là “tất yếu”

Thảo luận nhóm PHT sau:

I Vai trò của quá trình thoát hơi nước:

II Thoát hơi nước qua lá

1 Lá là cơ quan thoát hơi nước

2 Hai con đường thoát hơi nước : qua khí khổng và qua cutin

Trang 8

Thảo luận nhóm để trả lời câu hỏi sau:

? Cấu tạo khí khổng:

+ Khí khổng gồm mấy tế bào ?

+ Tên của các tế bào này ?

+ Mỗi tế bào trong khí khổng đều

+ Khí khổng mở khi tế bào no nước  hay

mất nước ; Khi đó trạng thái của thành tế

bào khí khổng như thế nào?

+ Khí khổng đóng khi tế bào no nước 

hay mất nước ; Khi đó trạng thái của

thành tế bào khí khổng như thế nào?

Nối cột A tương ứng với cột B:

ẩm không khí)

3 Độ ẩm

c Hàm lượng trong đất càng cao thì áp suất dung dịch đất càng cao thì áp suất dung dịch đất càng cao → hấp thụ nước giảm

4 Dinh dưỡng khoáng d .đất càng tăng thì quá trình hấp thụ nước càng tăng, càng tăng thì sự thoát hơi nước

càng giảm

Trang 9

? Thế nào là cân bằng nước? Làm thế nào để

duy trì cân bằng nước? IV Cân bằng nước và tưới tiêu hợp lí cho cây trồng:

- Cân băng nước: Tương quan giữa quá trình hấp thụ nước và thoát hơi nước, đảm bảo cho cây phát triển bình thường

- Cân bằng nước được duy trì bởi tưới tiêu hợp lí: tưới đủ lượng, đúng lúc, đúng cách

4 Củng cố:

Câu 1 Vì sao dưới bóng cây mát hơn dưới mái che bằng vật liệu xây dựng?

Câu 2 Quá trình thoát hơi nước của cây sẽ bị ngừng khi

E bón phân cho cây

Câu 3 Qua con đường nào quá trình thoát hơi nước có vận tốc lớn và được điều chỉnh?

A Con đường qua cành và lá

B Con đường qua khí khổng

C Con đường qua bề mặt lá, qua cutin

Câu 4 Ở cây trưởng thành, quá trình thoát hơi nước diễn ra chủ yếu ở khí khổng vì:

1 Lúc đó lớp cutin bị thoái hoá

2 Các tế bào khí khổng có số lượng lớn và được trưởng thành

3 Có cơ chế điều chỉnh lượng nước thoát qua cutin

4 Lúc đó lớp cutin dày, nước khó thoát qua

Câu 5: Khi tế bào khí khổng trương nước thì:

A Vách mỏng căng ra, vách dày duỗi thẳng làm cho khí khổng mở ra

B Vách dày căng ra, làm cho vách mỏng căng theo nên khi khổng mở ra

C Vách dày căng ra làm cho vách mỏng co lại nên khí khổng mở ra

D Vách mỏng căng ra làm cho vách dày căng theo nên khí khổng mở ra

Học bài và chuẩn bị nội dung

- Nguyên tố dinh dưỡng thiết yếu là gì ? Nguyên tố đại lượng và nguyên tố vi lượng ?

- Mô tả được một số dấu hiệu điển hình của sự thiếu 1 số nguyên tố dinh dưỡng và trình bày vai trò đặc trưng nhất của các nguyên tố dinh dưỡng thiết yếu

- Liệt kê được các nguồn cung cấp dinh dưỡng cho cây, dạng phân bón cây hấp thụ được

Trang 10

Tuần: …… Ngày soạn: … /……/20

BÀI 4 VAI TRÒ CỦA CÁC NGUYÊN TỐ KHOÁNG

I Mục tiêu:

- HS nêu được các khái niệm: nguyên tố dinh dưỡng thiết yếu, nguyên tố đại lượng và nguyên tố vi lượng

- Mô tả được một số dấu hiệu điển hình của sự thiếu 1 số nguyên tố dinh dưỡng và trình bày được vai trò đặc trưng nhất của các nguyên tố dinh dưỡng thiết yếu

- Liệt kê được các nguồn cung cấp dinh dưỡng cho cây, dạng phân bón cây hấp thụ được

-Trình bày ý nghĩa của liều lượng bón phân hợp lí đối với cây trồng, môi trường và sức khoẻ của con người

- Rèn luyện cho HS kỹ năng quan sát sơ đồ, hình ảnh

3 Thái độ:

năng lực nghiên cứu, năng lực quản lí

* Từ thí nghiệm hình 4.1/20 SGK

- Chậu ở giữa thiếu nguyên tố quan trọng nào?

- Cây lúa sinh trưởng qua 3 chậu này như thế nào?

Giải thích?

* Dựa vào đồ thị trên hình 4.3, hãy rút ra nhận xét về liều lượng phân bón hợp lí để đảm bảo cho cây sinh trưởng tốt nhất mà không gây ô nhiễm môi trường

- Giáo án

- Chậu ở giữa thiếu nguyên tố quan trọng nào?

- Cây lúa sinh trưởng qua 3 chậu này như thế

nào? Giải thích?

I Nguyên tố dinh dưỡng khoáng thiết yếu trong cây:

- Nguyên tố dinh dưỡng được chia làm 2

loại là đại lượng và vi lượng

Trang 11

Nguyên tố dinh dưỡng khoáng thiết yếu được chia thành 2 loại là

……… dựa trên………

Hãy sắp xếp các nguyên tố dinh dưỡng khoáng thiết yếu vào đúng loại:

C, Fe, H, Ni, Mn, O, N, P, Cu, B, K, S, Ca, Mo, Cl, Mg, Zn

Dựa theo nội dung của bảng 4/21 SGK,

hãy khái quát vai trò của các nguyên tố dinh

dưỡng khoáng thiết yếu?

? Hãy kể tên các nguồn cung cấp dinh dưỡng

khoáng cho cây, nguồn nào là quan trọng, nguồn

nào là chủ yếu?

? Dựa vào đồ thị trên hình 4.3, hãy rút ra nhận xét

về liều lượng phân bón hợp lí để đảm bảo cho cây

sinh trưởng tốt nhất mà không gây ô nhiễm môi

- Các nguyên tố vi lượng: chủ yếu đóng vai trò hoạt hoá các enzim

III Nguồn cung cấp các nguyên tố dinh dưỡng khoáng cho cây: SGK

4 Củng cố:

Câu 1 Các nguyên tố vi lượng cần cho cây với số lượng nhỏ, nhưng có vai trò quan trọng, vì

A chúng cần cho một số pha sinh trưởng B chúng được tích luỹ trong hạt

C chúng tham gia vào hoạt động chính của enzim D chúng có trong cấu trúc của tất cả các bào quanCâu 2 Khi lá cây bị vàng do thiếu chất diệp lục, có thể chọn nhóm các nguyên tố khoáng thích hợp để bón cho cây là

Câu 3 Thực vật hấp thụ nitơ dưới dạng:

A Nitơ phân tử (N2) B Dạng ion NH- 4 và NO +

3

C Dạng ion NH+ 4 và NO

-3 D Dạng NH4 và NO3Câu 4 Khi lá cây bị vàng, đưa vào gốc hoặc phun lên lá ion nào sau đây lá cây sẽ xanh lại?

Câu 5 Những câu sau đây đúng hay sai Nếu sai hãy sửa lại cho đúng

1 Các muối khoáng trong đất tồn tại ở dạng không tan hoặc dạng hoà tan Cây chỉ hấp thụ các muối khoáng

ở dạng không hoà tan

Học bài và chuẩn bị nội dung sau:

- Vai trò của nguyên tố nitơ trong đời sống của cây Các nguồn nitơ cung cấp cho cây

- Dạng nitơ cây hấp thụ từ đất

- Trình bày các con đường cố định nitơ và vai trò của quá trình cố định nitơ bằng con đường sinh học đối với thực vật và ứng dụng thực tiễn trong ngành trồng trọt

- Mối liên hệ giữa liều lượng phân đạm hợp lí với sinh trưởng và môi trường

Trang 12

Tuần: Ngày soạn:

Bài 5 & 6 DINH DƯỠNG NITƠ Ở THỰC VẬT

I Mục tiêu:

- Nêu được vai trò của nguyên tố nitơ trong đời sống của cây

- Nêu được các nguồn nitơ cung cấp cho cây

- Nêu được dạng nitơ cây hấp thụ từ đất

- Trình bày các con đường cố định nitơ và vai trò của quá trình cố định nitơ bằng con đường sinh học đối với thực vật và ứng dụng thực tiễn trong ngành trồng trọt

- Nêu được mối liên hệ giữa liều lượng phân đạm hợp lí với sinh trưởng và môi trường

3 Thái độ:

1 Năng lực giải quyết

vấn đề, năng lực

nghiên cứu

? Xem hình 5.1/25 SGK và trả lời những câu hỏi sau:

- Hãy sắp xếp mức độ sinh trưởng và phát triển của cây lúa ở các dung dịch a, b, c, d ?

- Từ đây hãy nhận xét về vai trò của nitơ đối với sự sinh trưởng và phát triển của cây ?

3 Năng lực quản lí, năng

lực nghiên cứu ? Bón phân như thế nào là hợp lí?? Tại sao bón phân hợp lí tạo năng suất cao của cây trồng

- Giáo án

? Xem hình 5.1/25 SGK và trả lời những câu hỏi

sau:

- Hãy sắp xếp mức độ sinh trưởng và phát triển của

cây lúa ở các dung dịch a, b, c, d ?

- Từ đây hãy nhận xét về vai trò của nitơ đối với sự

sinh trưởng và phát triển của cây ?

Thảo luận nhóm để hoàn thành nội dung sau:

? Thực vật hấp thụ nitơ dưới dạng nào sau đây?

NO ; N2 (chiếm 80% trong khí quyển) ;

NH + 4 

NO2; NO3- 

Nitơ trong chất hữu cơ (xác sinh vật) 

? Hãy sắp xếp vào vị trí thích hợp:

(1) đất, (2) không, (3)cố định nitơ, (4) chuyển

I Vai trò sinh lí của nguyên tố nitơ:

- Vai trò cấu trúc: Nitơ là thành phần của hầu hết các hợp chất trong cây (prôtêin, axit nuclêic…) cấu tạo nên tế bào, cơ thể

- Vai trò điều tiết: Tham gia thành phần cấu tạo của enzim, hoocmoon…→ điều tiết các quá trình sinh lí, hoá sinh trong tế bào, cơ thể

II Nguồn cung cấp nitơ tự nhiên cho cây:

Đất là nguồn cung cấp nitơ chủ yếu cho cây

Trang 13

hoá nitơ hữu cơ thành nitơ khoáng, (5)không

khí, (6) được

Nitơ trong không khí (N 2 , NO, NO 2 ) cây hấp

thụ và cây sử dụng nguồn nitơ này là nhờ quá

trình Nguồn cung cấp

nitơ chủ yếu cho cây là , nitơ trong nguồn

này tồn tại ở 2 dạng là dạng nitơ khoáng (NH +

4 ,

NO 3 - ) cây hấp thụ và nitơ trong xác sinh

vật cây hấp thụ và cây sử dụng thông qua

quá trình

? Hãy chỉ ra trên sơ đồ (hình 6.1/28 SGK) con

đường chuyển hoá nitơ hữu cơ (trong xác sinh vật)

trong đất thành dạng nitơ khoáng (NH 4 + , NO 3 - )

? Hãy chỉ ra trên hình 6.1/29 SGK con đường cố

định nitơ phân tử xảy ra ở trong đất và sản phẩm

của nó?

? Quá trình cố định nitơ phân tử nhờ nhóm vi

khuẩn nào? Điều kiện để quá trình trên xảy ra?

? Bón phân như thế nào là hợp lí?

? Tại sao bón phân hợp lí tạo năng suất cao của cây

trồng

III Quá trình chuyển hoá nitơ trong đất và

cố định nitơ:

1 Quá trình chuyển hoá nitơ trong đất:

VK amôn hoá VK nitrat hoáCHC → NH4+ → NO-

3

2 Quá trình cố định nitơ phân tử:

VK tự do hoặc cộng sinh (có chứa enzim nitrôgenaza)

N2 → NH3

- Nhờ vi khuẩn: VK tự do và VK cộng sinh

- Thực hiện trong điều kiện:

Có lực khử mạnh, được cung cấp ATP, có sự tham gia của enzim nitrôgennaza, thực hiện trong điều kiện kị khí

IV Phân bón với năng suất cây trồng và môi trường:

Bón phân hợp lí: bón đủ lượng, đúng thời kì, đúng cách

4 Củng cố:

Câu 1 Quá trình cố định nitơ ở các vi khuẩn cố định nitơ phân tử phụ thuộc vào loại enzim

Câu 2 Trong cây , NH4+ được sử dụng để thực hiện quá trình:

A Ôxi hoá tạo năng lượng cho các hoạt động sống B Tổng hợp các axit amin cho cây

C Tạo ra các sản phẩm trung gian, cung cấp cho quá trình hô hấp D Tổng hợp chất béo

Câu 3 Cố định nitơ khí quyển bằng con đường sinh học là quá trình:

A Biến nitơ phân tử trong không khí thành nitơ tự do trong đất nhờ tia lửa điện trong không khí

B Biến nitơ phân tử trong không khí thành đạm dễ tiêu trong đất nhờ các loại vi khuẩn cố định đạm

C Biến nitơ phân tử trong không khí thành các hợp chất giống đạm vô cơ

D Biến nitơ phân tử trong không khí thành đạm dễ tiêu trong đất nhờ sự can thiệp của con người

Câu 4 Hình thức quan hệ giữa vi khuẩn rhizobium với các cây họ đậu là:

Câu 5 Những câu sau đây đúng hay sai Nếu sai hãy sửa lại cho đúng

1 Rễ cây không thể hấp thụ và sử dụng được nitơ phân tử (N2) trong không khí

Học bài và chuẩn bị BÀI 7 THỰC HÀNH : THÍ NGHIỆM THOÁT HƠI NƯỚC VÀ

THÍ NGHIỆM VỀ VAI TRÒ CỦA PHÂN BÓN

Trang 14

Tuần: Ngày soạn:

Bài 8 QUANG HỢP Ở THỰC VẬT

I Mục tiêu:

- Phát biểu được khái niệm quang hợp

- Nêu rõ vai trò của quang hợp ở cây xanh

- Trình bày cấu tạo của lá thích nghi với chức năng quang hợp

- Liệt kê các sắc tố quang hợp, nơi phân bố trong lá và nêu chức năng chủ yếu của các sắc tố quang hợp

3 Thái độ:

2 Năng lực giải quyết vấn đề, năng

lực quản lí, tri thức sinh học

Có ý thức bảo vệ môi trường, trồng cây xanh

Giải thích được vì sao quang hợp có vai trò

quyết định đối với sự sống trên trái đất

- Giáo án

Hãy xác định các từ khoá trên đâu là nguyên liệu

của quang hợp, đâu là sản phẩm của quang hợp

và điều kiện của quang hợp

Nguyên liệu Điều kiện Sản phẩm

Trang 15

dụng làm nguồn năng lượng hoặc tích luỹ.

ra ngoài khí quyển

lên lá

HĐ 4 Thảo luận 3 câu hỏi sau

? Sản phẩm nào của quang hợp là chất hữu cơ

cung cấp cho sự sống trên trái đất?

? Nguồn năng lượng duy trì hoạt động sống của

sinh giới bắt nguồn từ năng lượng nào? Nhờ quá

trình nào biến đổi năng lượng ấy để sinh vật có

thể sử dụng được? Sinh vật nào thực hiện được

quá trình trên?

? Sản phẩm nào của quang hợp cần cho quá trình

hô hấp của sinh vật? Quang hợp sử dụng nguyên

liệu nào mà nhờ đó góp phần ngăn chặn hiệu ứng

nhà kính?

? Có những cơ quan sau: lá , rễ , vỏ thân

xanh , đài hoa , quả xanh , hoa  Cơ quan

nào xảy ra quá trình quang hợp?

? Trong đó cơ quan nào là cơ quan chuyên trách

thực hiện quá trình quang hợp? Giải thích?

? Tế bào lá chứa nhiều bào quan nào là nơi thực

hiện quá trình quang hợp

HĐ 5

Quan sát hình 8.3 và dựa vào kiến thức về lục lạp

trong sinh học 10, hãy nối cột A tương ứng với

cột B

2 Vai trò của quang hợp:

- Tạo chất hữu cơ cung cấp cho sự sống trên trái đất

- Biến đổi và tích luỹ năng lượng (NLVL

→NLHH)

- Hấp thụ CO2 và thải O2 → điều hoà không khí

II Lá là cơ quan quang hợp:

1 Hình thái, giải phẫu của lá thích nghi với chức năng quang hợp:

2 Lục lạp là bào quan quang hợp:

Màng tilacoitChất nền

Là nơi diễn ra các phản ứng sáng (pha sáng)

Là nơi diễn ra các phản ứng tối (pha tối)

Là nơi phân bố hệ sắc tố của quang hợp (ví dụ diệp lục)

Các thành phần của thực vật (A) Có màu (B) Chứa nhiều sắc tố (C)

Trang 16

Quả ớt chưa chín

Quả ớt đã chín

Lá cây mít đã rụng (đã già)

Lá cây mít còn trên cây (chưa già)

? Vai trò của hệ sắc tố quang hợp là gì? - Hệ sắc tố có vai trò hấp thu và chuyển hoá

quang năng thành hoá năng

- Các sắc tố quang hợp hấp thụ năng lượng ánh sáng và truyền cho diệp lục a ở trung tâm phản ứng quang hợp theo sơ đồ:

Carôtênôit → Diệp lục b → Diệp lục a → Diệp lục a trung tâm

4 Củng cố:

Câu 1 Những cây lá màu đỏ (khi chưa già) có quang hợp không? Tại sao?

Câu 2 Sắc tố nào sau đây tham gia trực tiếp vào chuyển hoá quang năng thành hoá năng trong sản phẩm quang hợp ở cây xanh?

A Diệp lục a B Diệp lục b

C Diệp lục a, b D Diệp lục a, b, caorôtenôit

Câu 3 Ý nào sau đây không đúng với tính chất của diệp lục?

A Hấp thụ ánh sáng ở phần đầu và phần cuối của ánh sáng nhìn thấy

B Có thể nhận năng lượng từ các sắc tố khác

C Màu lục liên quan trực tiếp đến quang hợp

Câu 4 Cấu tạo ngoài của lá có những đặc điểm nào sau đây thích nghi với chức năng hấp thụ được nhiều ánh sáng?

Học bài và chuẩn bị nội dung PHT cho sẵn của

BÀI 9 QUANG HỢP Ở CÁC NHÓM THỰC VẬT C 3 , C 4 , VÀ CAM

Đánh dấu vào vị trí tương ứng: thực vật C 3 đánh C 3 , thực vật C 4 đánh C 4 , thực vật CAM đánh CAM

Đâu là thực vật C 3 , C 4 , CAM :

Lúa  Xương rồng  Khoai 

Rau dền  Mía  Thanh long 

Thích nghi với môi trường

 bình thường như vùng ôn đới

 môi trường khô hạn vùng sa mạc, bán sa mạc

 nóng ẩm nhiệt đới

Quá trình cố định CO 2 xảy ra ở

 lục lạp tế bào mô giậu, thời gian ban ngày

 lục lạp tế bào mô giậu, thời gian ban đêm

 lục lạp tế bào mô giậu và tế bào bao bó mạch, thời

gian ban ngày

Năng suất sinh học:

Trang 17

Tuần: …… Ngày soạn: … /……/20

BÀI 9 QUANG HỢP Ở CÁC NHÓM THỰC VẬT C 3 , C 4 , VÀ CAM

I Mục tiêu:

- Phân biệt được các phản ứng sáng, với các phản ứng tối của quang hợp

- Nêu được các sản phẩm của pha sáng và các sản phẩm của pha sáng được sử dụng trong pha tối

- Nêu được điểm giống và khác giữa các con đường cố định CO2 trong pha tối ở những nhóm thực vật C3,C4 và CAM Nguyên nhân

- Giải thích phản ứng thích nghi của nhóm thực vật C4 và CAM đối với môi trường sống

3 Thái độ:

Thảo luận nhóm để tìm những từ khoá thích hợp

điền vào chỗ trống:

HĐ 1

-  Nơi xảy ra:

-  Quang phân li nước ở pha sáng lấy H+ và

sinh ra khí , diệp lục hấp thụ năng lượng ánh

sáng (quang năng) được chuyển hoá thành hoá

năng trong và cung cấp

cho

HĐ 2

-  Nơi xảy ra:

-  Pha tối được cung cấp

Tại điểm kết thúc giai đoạn khử có phân

tử là chất khởi đầu để tổng hợp nên

2 Pha tối:

-  Nơi xảy ra: chất nền của lục lạp

-  Pha tối được cung cấp ATP và NADPH từ pha sáng

-  Diễn ra gồm 3 giai đoạn (chu trình Canvin):

+ Giai đoạn cố định CO2+ Giai đoạn khử APG thành ALPG+ Giai đoạn tái sinh chất nhận ban đầu là Rib-1,5-điP

Trang 18

C6H12O6 từ đó tổng hợp nên tinh bột, saccarôzơ,

axit amin, lipit

Tại điểm kết thúc giai đoạn khử có phân tử AlPG là chất khởi đầu để tổng hợp nên C6H12O6 từ đó tổng hợp nên tinh bột, saccarôzơ, axit amin, lipit

Lúa  Xương rồng  Khoai 

Rau dền  Mía  Thanh long 

Thích nghi với môi trường

 bình thường như vùng ôn đới

 môi trường khô hạn vùng sa mạc, bán sa mạc

 nóng ẩm nhiệt đới

Quá trình cố định CO 2 xảy ra ở

 lục lạp tế bào mô giậu, thời gian ban ngày

 lục lạp tế bào mô giậu, thời gian ban đêm

 lục lạp tế bào mô giậu và tế bào bao bó

mạch, thời gian ban ngày

Năng suất sinh học:

 thấp

 trung bình

 cao

4 Củng cố:

Câu 1 Oxi sinh ra trong quang hợp có nguồn gốc từ đâu?( H2O  CO2 )

Câu 2 Những hợp chất nào mang năng lượng ánh sáng vào pha tối để đồng hoá CO2 thành cacbohidrat? Câu 3 Ánh sáng có hiệu quả nhất đối với quang hợp là

A xanh lục và xanh tím B đỏ và xanh tím C đỏ và xanh lục D xanh lục

Câu 4 Pha sáng quang hợp có vai trò:

A Khử CO2 nhờ ATP và NADPH để tổng hợp chất hữu cơ

B Ôxi hoá nước để sử dụng H+ và điện tử cho việc hình thành ATP, NADPH và phóng thích O2

C Quang phân li nước tạo H+, điện tử và giải phóng ôxi

D Tổng hợp ATP và chất nhận CO2

Câu 5 Quang hợp ở các nhóm thực vật C3, C4, và CAM giống nhau ở :

A Các phản ứng xảy ra trong pha tối

B Chất nhận CO2 đầu tiên đều là ribulôzơ 1, 5 điphôtphat

C Sản phẩm cố định CO2 đầu tiên đều là APG

D Các phản ứng sáng tương tự

Câu 6 Các loài lúa, khoai, sắn, rau, đậu, thuộc nhóm thực vật:

Trang 19

Học bài và chuẩn bị nội dung PHT cho sẵn của

BÀI 10 & 11 ẢNH HƯỞNG CỦA CÁC NHÂN TỐ NGOẠI CẢNH ĐỀN QUANG HỢP

QUANG HỢP VÀ NĂNG SUẤT CÂY TRỒNG

1 Hãy xác định khi nào cường độ quang hợp tăng dần, khi nào cường độ quang hợp giảm dần bằng cách nối cột A tương ứng với cột B

1 ; 2

1 Cường độ quang hợp tăng

2 Cường độ quang hợp giảm

a nồng độ CO2 tăng dần đến điểm bão hoà (tuỳ loài)

b đến điểm bão hoà (tuỳ loài) mà cường độ ánh sáng vẫn tiếp tục tăng

c tăng dần cường độ ánh sáng đến điểm bão hoà (tuỳ loài)

d từ nhiệt độ tối ưu (tuỳ loài) mà nhiệt độ vẫn tiếp tục tăng

e đến điểm bão hoà (tuỳ loài) mà nồng độ CO2 vẫn tiếp tục tăng

f khi nhiệt độ tăng đến nhiệt độ tối ưu (tuỳ loài)

2 Hãy sắp xếp quá trình tác động của nước tới quang hợp:

1 Ảnh hưởng đến độ mở khí khổng

2 Hàm lượng nước trong không khí, trong lá, trong đất ảnh hưởng đến quá trình thoát hơi nước

3 Ảnh hưởng đến cường độ quang hợp

4 Ảnh hưởng đến tốc độ hấp thụ CO2 vào lục lạp

Trang 20

Tuần: …… Ngày soạn: … /……/20

BÀI 10 & 11 ẢNH HƯỞNG CỦA CÁC NHÂN TỐ NGOẠI CẢNH ĐỀN QUANG HỢP

QUANG HỢP VÀ NĂNG SUẤT CÂY TRỒNG

I Mục tiêu:

- Phân biệt được ảnh hưởng của cường độ ánh sáng và quang phổ đến quang hợp

- Mô tả được mối phụ thuộc của cường độ quang hợp vào nồng độ CO2

- Nêu được vai trò của nước đối với quang hợp

- Trình bày được sự ảnh hưởng của nhiệt độ đến cường độ quang hợp

- Nêu được vai trò của các ion khoáng đối với quang hợp

- Trình bày được mối quan hệ giữa các yếu tố đến quang hợp

- Trình bày được vai trò quyết định của quang hợp đối với năng suất cây trồng

- Nêu được các biện pháp nâng cao năng suất cây trồng thông qua sự điều tiết cường độ quang hợp

3 Thái độ:

1 Cường độ quang hợp tăng

2 Cường độ quang hợp giảm

a nồng độ CO2 tăng dần đến điểm bão hoà (tuỳ loài)

b đến điểm bão hoà (tuỳ loài) mà cường độ ánh sáng vẫn tiếp tục tăng

c tăng dần cường độ ánh sáng đến điểm bão hoà (tuỳ loài)

d từ nhiệt độ tối ưu (tuỳ loài) mà nhiệt độ vẫn tiếp tục tăng

Trang 21

e đến điểm bão hoà (tuỳ loài) mà nồng độ CO2 vẫn tiếp tục tăng

f khi nhiệt độ tăng đến nhiệt độ tối ưu (tuỳ loài)

? Từ đó cho biết ảnh hưởng của các yếu tố cường

độ ánh sáng, nồng độ CO2, nhiệt độ tới cường độ

quang hợp như thế nào?

HĐ 2

Hãy sắp xếp quá trình tác động của nước tới

quang hợp:

1 Ảnh hưởng đến độ mở khí khổng

2 Hàm lượng nước trong không khí, trong lá,

trong đất ảnh hưởng đến quá trình thoát hơi nước

3 Ảnh hưởng đến cường độ quang hợp

4 Ảnh hưởng đến tốc độ hấp thụ CO2 vào lục lạp

? Từ dẫn chứng trên hãy cho biết tại sao nói

quang hợp quyết định khoảng 90 – 95 % năng

suất cây trồng, phần còn lại 5 – 10% là các chất

dinh dưỡng khoáng

? Phân biệt năng suất sinh học và năng suất kinh

- Thành phần quang phổ: cây xanh quang hợp mạnh nhất ở miền ánh sáng đỏ sau đó là miền ánh sáng xanh tím

II Nồng độ CO2:

Nồng độ CO2 tăng dần đến điểm bão hoà thì cường độ quang hợp tăng dần Từ điểm bão hoà trở đi, Nồng độ CO2 tăng thì cường độ quang hợp giảm dần

III Nhiệt độ:

Khi nhiệt độ tăng đến nhiệt độ tối ưu thì cường

độ quang hợp tăng rất nhanh, thường đạt cực đại ở 25-35 0C rồi sau đó giảm mạnh

IV Nước:

Hàm lượng nước trong không khí, trong lá, trong đất ảnh hưởng đến quá trình thoát hơi nước → Ảnh hưởng đến độ mở khí khổng → Ảnh hưởng đến tốc độ hấp thụ CO2 vào lục lạp

→ Ảnh hưởng đến cường độ quang hợp Nước

là nguyên liệu, môi trường để quá trình quang hợp xảy ra

V Nguyên tố khoáng:

Các nguyên tố khoáng tham gia vào thành phần cấu trúc của bộ máy quang hợp, ảnh hưởng đến quá trình tổng hợp các sắc tố quang hợp, enzim quang hợp → ảnh hưởng đến cường độ quang hợp

VI Trồng cây dưới ánh sáng nhân tạo: (SGK)

VII Quang hợp quyết định năng suất cây trồng:

- Tổng 3 nguyên tố C, H, O chiếm khoảng 90 –

95 % thành phần hoá học các sản phẩm cây trồng mà các nguyên tố đó lấy từ CO2 và H2O thông qua quá trình quang hợp, phần còn lại các nguyên tố khác → Quang hợp quyết định năng suất cây trồng

- NSSH là là khối lượng chất khô được tích luỹ được mỗi ngày trên 1 ha gieo trồng trong suốt thời gian sinh trưởng của cây NSKT là khối lượng chất khô được tích luỹ trong cơ quan kinh tế

VII Tăng năng suất cây trồng thông qua sự điều khiển quang hợp: SGK

Trang 22

4 Củng cố:

Câu 1 Điểm bão hoà CO2 đối với quang hợp là

A nồng độ tối thiểu của CO2 để cường độ quang hợp đạt cao nhất

B nồng độ CO2 trong khoảng gian bào để cường độ quang hợp xảy ra thấp nhất

C nồng độ tối thiểu của CO2 để cường độ quang hợp xảy ra thấp nhất

D nồng độ tối đa của CO2 trong khoảng gian bào để quang hợp đạt hiệu quả cao nhất

Câu 2 Điểm bù ánh sáng của quang hợp là

A cường độ ánh sáng tối đa để cường độ quang hợp và hô hấp bằng nhau

B cường độ ánh sáng tối đa để tại đó quá trình quang hợp bị ngừng lại

C cường độ ánh sáng tối thiểu để cường độ quang hợp và cường độ hô hấp bằng nhau

D cường độ ánh sáng tối thiểu để cây có thể bắt đầu tiến hành quang hợp

Câu 3 Điểm bão hoà ánh sáng của quang hợp là

A cường độ ánh sáng tối thiểu để cường độ quang hợp và hô hấp bằng nhau

B cường độ ánh sáng tối đa để cường độ quang hợp đạt cực đại

C cường độ ánh sáng tối đa để quá trình quang hợp bị ngừng lại

D cường độ ánh sáng tối thiểu để cây có thể bắt đầu tiến hành quang hợp

Hô hấp hiếu khí

Điều kiện thiếu O2 và xảy ra trong tế bào chất của tế bàoĐiều kiện có O2 và xảy ra trong ti thể của tế bào

Là quá trình phân giải glucôzơ đến axit piruvic

Là quá trình biến đổi axit piruvic thành rượu và CO2 hoặc tạo ra axit lactic

Phân tử glucôzơ qua chu trình Crep và chuỗi chuyền êlectron giải phóng ra 38 ATP và nhiệt lượng

2

1 Hô hấp sáng là quá trình

 hấp thụ O2 và giải phóng CO2 ở ngoài sáng đồng thời giải phóng năng lượng ATP

 hấp thụ CO2 và giải phóng O2 ở ngoài sáng đồng thời giải phóng năng lượng ATP

 hấp thụ O2 và giải phóng CO2 ở ngoài sáng, xảy ra đồng thời với quang hợp, không tạo ra năng lượng ATP nhưng lại tiêu tốn 30% - 50% sản phẩm quang hợp

 hấp thụ CO2 và giải phóng O2 ở ngoài sáng, xảy ra đồng thời với hô hấp, không tạo ra năng lượng

ATP nhưng lại tiêu tốn 30% - 50% sản phẩm quang hợp

2 Hô hấp sáng xảy ra chủ yếu ở

 Thực vật C3

 Thực vật C4

 Thực vật CAM

3 Hô hấp sáng xảy ra trong điều kiện

 Cường độ ánh sáng cao, CO2 cạn kiện, O2 tích luỹ nhiều

 Cường độ ánh sáng cao, CO2 tích luỹ nhiều, O2 cạn kiệt

 Cường độ ánh sáng thấp, CO2 tích luỹ nhiều, O2 cạn kiệt

4 Hô hấp sáng xảy ra ở bào quan

Trang 23

Tuần: Ngày soạn: …/…/2016

- Phân biệt được 2 con đường hô hấp ở thực vật : kị khí và hiếu khí

- Mô tả được mối quan hệ giữa hô hấp và quang hợp

- Nêu được ảnh hưởng của các yếu tố môi trường đối với hô hấp

3 Thái độ:

tri thức sinh học, năng lực

nghiên cứu

Vì sao bảo quản nông sản trong điều kiện khô, lạnh, trong nồng độ CO2 cao lại có thể giữ được nông sản được lâu (tuỳ vào loại nông sản ta có phương pháp bảo quản khác nhau)

- Giáo án

? Nêu vai trò của hô hấp đối với cơ thể thực vật?

I Khái quát về hô hấp ở thực vật:

1 Hô hấp ở thực vật là gì?

Hô hấp là quá trình chuyển đổi năng lượng của

tế bào sống Trong đó, các phân tử cacbohidrat

bị phân giải đến CO2 và H2O, đồng thời năng lượng được giải phóng và một phần năng lượng được tích luỹ trong ATP

2 Phương trình hô hấp tổng quát:

C6H12O6 + 6 O2 → 6 CO2 + 6 H2O + năng lượng (nhiệt + ATP)

3 Vai trò của hô hấp đối với cơ thể thực vật:

- Năng lượng được giải phóng dưới dạng ATP cung cấp cho các hoạt động sống của tế bào, cơ thể

- Một phần năng lượng được giải phóng dưới dạng nhiệt để duy trì thân nhiệt thuận lợi cho

Trang 24

Thảo luận nhóm:

Nối cột A tương ứng cột B và C

các phản ứng enzim

- Quá trình hô hấp hình thành các sản phẩm trung gian là nguyên liệu cho các quá trình tổng hợp các chất khác trong cơ thể

II Con đường hô hấp ở thực vật:

Phân giải kị khí

Phân giải hiếu khí

Đường phânLên men

Hô hấp hiếu khí

Điều kiện thiếu O2 và xảy ra trong tế bào chất của

tế bàoĐiều kiện có O2 và xảy ra trong ti thể của tế bào

Là quá trình phân giải glucôzơ đến axit piruvic

Là quá trình biến đổi axit piruvic thành rượu và CO2 hoặc tạo ra axit lactic

Phân tử glucôzơ qua chu trình Crep và chuỗi chuyền êlectron giải phóng ra 38 ATP và nhiệt lượng

?Từ nội dung PHT trên hãy khái quát các con

đường hô hấp ở thực vật?

? Trả lời câu lệnh trang 52?

Thảo luận nhóm: chọn kiến thức phù hợp

II Con đường hô hấp ở thực vật:

1 Phân giải kị khí (đường phân và lên men)

- Điều kiện: thiếu O2 + xảy ra ở tế bào chất

- Gồm đường phân và lên men

+ Đường phân: Là quá trình phân giải glucôzơ đến axit piruvic

+ Lên men: Là quá trình biến đổi axit piruvic thành rượu và CO2 hoặc tạo ra axit lactic

2 Phân giải hiếu khí (đường phần và hô hấp hiếu khí)

- Điều kiện: có O2 + ở tế bào chất (đường phân), ở ti thể (hô hấp hiếu khí)

- Gồm đường phân và hô hấp hiếu khí

+ Đường phân: giống gđ đường phân ở phân giải kị khí nhưng sau khi tạo thành axit piruvic,

sẽ được vận chuyển vào ti thể thực hiện hô hấp hiếu khí

+ Hô hấp hiếu khí: gồm ct Crep và chuỗi truyền êlectron thực hiện trong ti thể

III Hô hấp sáng: PHT

1 Hô hấp sáng là quá trình

 hấp thụ O2 và giải phóng CO2 ở ngoài sáng đồng thời giải phóng năng lượng ATP

 hấp thụ CO2 và giải phóng O2 ở ngoài sáng đồng thời giải phóng năng lượng ATP

 hấp thụ O2 và giải phóng CO2 ở ngoài sáng, xảy ra đồng thời với quang hợp, không tạo ra năng lượng ATP nhưng lại tiêu tốn 30% - 50% sản phẩm quang hợp

 hấp thụ CO2 và giải phóng O2 ở ngoài sáng, xảy ra đồng thời với hô hấp, không tạo ra năng lượng ATP nhưng lại tiêu tốn 30% - 50% sản phẩm quang hợp

2 Hô hấp sáng xảy ra chủ yếu ở

 Thực vật C3

 Thực vật C4

 Thực vật CAM

3 Hô hấp sáng xảy ra trong điều kiện

 Cường độ ánh sáng cao, CO2 cạn kiện, O2 tích luỹ nhiều

 Cường độ ánh sáng cao, CO2 tích luỹ nhiều, O2 cạn kiệt

 Cường độ ánh sáng thấp, CO2 tích luỹ nhiều, O2 cạn kiệt

4 Hô hấp sáng xảy ra ở bào

Định dạng
Số trang	48
Dung lượng	519,5 KB