Bài 21: Nguyên lý làm việc của động cơ đốt trong

- Hiểu đợc nguyên lý làm việc của động cơ đốt trong.. GV: Kì là một phần của chu trình diễn ra trong thời gian một hành trình của pit-tông.. Chu trình làm việc của động cơ Trong xilanh

Bài 21: Nguyên lý làm việc của Động cơ đốt trong (tiết 1)

I Mục tiêu bài học

Qua bài học giúp học sinh:

- Hiểu đợc một số khái niệm cơ bản về động cơ đốt trong

- Hiểu đợc nguyên lý làm việc của động cơ đốt trong

II Chuẩn bị

1 Chuẩn bị của giáo viên

- Nghiên cứu nội dung bài 21 SGK Công nghệ 11

- Nghiên cứu các tài liệu có liên quan đến nội dung bài dạy

- Chuẩn bị phơng tiện dạy học: T liệu, máy chiếu

2 Chuẩn bị của học sinh

- Học bài cũ

- Đọc trớc bài mới

III Tiến trình bài dạy

1 ổn định tổ chức lớp, giới thiệu giáo viên về dự giờ.

2 Kiểm tra bài cũ.

3 Nội dung bài mới

a Đặt vấn đề vào bài

b Bài mới TG

Phơng pháp

Nội dung học sinh ghi Hoạt động dạy của

thầy Hoạt động họccủa trò GV: Cho Hs xem một

đoạn phim

CH:Khi pit-tông

chuyển động thì giới

hạn của nó nh thế

nào?

GV: Điểm chết là gì?

GV: Có hai điểm chết

- ĐCT

- ĐCD

ở ĐCT vị trí của

pit-tông nh thế nào?

ở ĐCD vị trí của

pit-tông nh thế nào?

GV: Tại sao không

định nghĩa ĐCT là

điểm chết nằm bên

trên?

Tại sao không định

nghĩa ĐCD là điểm

chết nằm bên dới?

GV: Lấy ví dụ

GV: Theo em hiểu,

hành trình là gì?

Cho Hs quan sát hình

vẽ, GV chỉ trên hình

vẽ hành trình của

pit-tông  Hành trình

của pit-tông là gì?

GV: Khi pit-tông

chuyển động đợc một

hành trình thì trục

khuỷu quay đợc một

góc bằng bao nhiêu

độ?

GV: Cho Hs quan sát

hình vẽ

Gọi R là bán kính của

trục khuỷu  S=?

HS: Quan sát trả lời

HS: Quan sát trả lời

HS: Trả lời

HS: Trả lời

HS: Trả lời

I Một số khái niệm cơ bản

1 Điểm chết của Pit-tông

- Điểm chết của Pit-tông là vị trí tại đó pit-tông đổi chiều chuyển động

+Điểm chết dới (ĐCD) là điểm chết mà tại đó pit-tông ở gần tâm trục khuỷu nhất (hình 21.1a)

+ Điểm chết trên (ĐCT) là điểm chết

mà tại đó pit-tông ở xa tâm trục khuỷu nhất (H 21.1b)

2 Hành trình của pit-tông (S)

*Hành trình của pit-tông là quãng đờng mà pit-tông đi đợc giữa hai điểm chết

* S = 2R

Vậy trong ĐC, S phụ

thuộc yếu tố gì?

GV: đơn vị đo của

thể tích là cm3 hoặc

lit

Cho hs quan sát hình

vẽ, Gv đa ra các khái

niệm Vtp, Vpc, Vct

CH: Mối quan hệ

giữa thể tích công tác

với thể tích toàn phần

và thể tích buồng

cháy?

CH: Tỉ số nén của

động cơ quyết định

điều gì?

CH: Thế nào là một

chu trình?

CH: Hành trình

pit-tông là gì?

GV: Kì là một phần

của chu trình diễn ra

trong thời gian một

hành trình của

pit-tông

CH: Đ/C 4 kì?

Đ/C 2 kì?

GV: Cho HS xem

phim

CH: Trong các kì:

Pit-tông chuyển động

thế nào? Trạng thái

của xupap? Quá trình

diễn ra trong xi lanh

nh thế nào?

3 Thể tích toàn phần (Vtp) (cm 3 hoặc lít)

* Thể tích toàn phần Vtp là thể tích xilanh (thể tích không gian giới hạn bởi nắp máy, xilanh và đỉnh pit-tông) khi pit-tông ở ĐCD (H21.1a)

4 Thể tích buồng cháy (Vbc) (cm 3 hoặc lít)

* Thể tích buồng cháy Vbc là thể tích xilanh khi pit-tông ở ĐCT

(H.21.b)

5 Thể tích công tác (Vct) (cm 3 hoặc lít)

* Thể tích công tác Vct là thể tích xilanh giới hạn bởi hai điểm chết

* Vct = Vtp – Vbc

* Vct =

4

2S D

 (D là đờng kính xilanh)

6 Tỉ số nén ( )

* Tỉ số nén là tỉ số giữa Vtp và Vbc

*

Vbc

Vtp



* ở động cơ xăng:  = 6 10

* ở động cơ Điezen:  = 15 21

7 Chu trình làm việc của động cơ

Trong xilanh của động cơ làn lợt diễn ra các quá trình: Nạp – Nén –Cháy,dãn nở – Thải

Tổng hợp cả bốn quá trình đó gọi là chu trình làm việc của động cơ

8 Kì

* Kì là một phần của chu trình diễn ra trong thời gian một hành trình của pit-tông

- Động cơ 4 kì là động cơ mà một chu trình làm việc đợc thực hiện trong bốn hành trình của pit–tông

- Động cơ 2 kì là loại động cơ mà một chu trình làm việc đợc thực hiện trong hai hành trình của pit-tông

II Nguyên lí làm việc của động cơ 4 kì

1 Nguyên lí làm việc của động cơ xăng 4 kì

a Kì 1: Nạp (H )

- Pit-tông đi từ ĐCT đến ĐCD, xupap nạp

mở, xupap thải đóng

- Pit –tông đợc trục khuỷu dẫn động đi xuống, áp suất trong xilanh giảm, hoà khí trong đờng ống nạp đi vào xilanh nhờ sự chênh áp suất

b Kì 2: Nén (H )

- Pit-tông đi từ ĐCD đến ĐCT, hai xupap

đều đóng

- Pit-tông đợc trục khuỷu dẫn động đi lên làm thể tích xilanh giảm, nên áp suất và nhiệt

độ của hoà khí trong xilanh tăng

- Cuối kì nén, Buzi bật tia lửa điện

c Kì 3: Cháy – Dãn nở (H.)

- Pit-tông đi từ ĐCT đến ĐCD , hai xupap

đều đóng

- Hoà khí đợc đốt cháy, áp suất và nhiệt độ trong xilanh tăng cao đấy Pit-tông chuyển

động xuống, qua thanh truyền làm trục khuỷu quay và sinh công Vì vậy, kì này đợc coi là kì sinh công

HS: So sánh cấu tạo

của 2 loại ĐC: ĐC

điezen, ĐC xăng?

GV: Dựa vào cấu tạo

của 2 loại ĐC giải

thích sự khác nhau về

nguyên lí hoạt động

của chúng:

- Kì nạp:

+ ĐC xăng nạp hõn

hợp

+ ĐC điezen nạp

không khí

- Kì nén:

+ ĐC xăng: nén hỗn

hợp, cuối kì nén buzi

đánh tia lửa điện

+ ĐC điezen: nén

không khí, cuối kì

nén vòi phun phun

nhiên liệu

GV: cho xem băng t

liệu về vòi phun

d Kì 4: Thải (H.)

- Pit-tông đi từ ĐCD đến ĐCT, xupap nạp

đóng, xupap thải mở

- Pit-tông đợc trục khuỷu dẫn động đi lên

đẩy khí thải trong xilanh qua của thải ra ngoài

* Khi Pit-tông đi đến ĐCT, xupap thải

đóng, xupap nạp lại mở, trong xilanh diễn ra kì 1 của chu trình mới

2 Nguyên lí làm việc của động cơ Điêzen 4 kì

Nguyên lí làm việc của động cơ Điêzen 4 kì cũng tơng tự nh nguyên lý của động cơ xăng

4 kì, chỉ khác ở hai điểm sau:

- Trong kì nạp: khí nạp vào xilanh của động cơ điêzen là không khí, còn ở động cơ xăng là hoà khí (hỗn hợp xăng và không khí) Hoà khí này đợc tạo bởi bộ chế hoà khí lắp trên đ-ờng ống nạp

- Cuối kì nén, ở động cơ Điêzen diễn ra quá trình phun nhiên liệu, còn ở động cơ xăng thì bugi bật tia lửa điện để châm cháy hoà khí

IV Củng cố

Các câu hỏi trắc nghiệm

V Hớng dẫn về nhà

1 Dựa vào nguyên lí làm việc động cơ 4 kì trình bày động cơ 2 kì

2 Trả lời câu hỏi 1, 2,3 SGK trang 103