I ĐẠI CƯƠNG  Định nghĩa: Thai chết lưu tử cung thai chết lưu lại buồng tử cung 48 Quan niệm chưa thống Theo tổ chức y tế giới, thai chết tử cung bao gồm tất trường hợp thai chết trình thai nghén, trước sổ thai tử cung Khác với quan điểm Anh Mỹ, thai chết tính thai 20 tuần mà Sau thai chết, người mẹ đứng trước hai nguy lớn: - Các sản phẩm thoái hóa thai vào tuần hoàn mẹ gây nên tình trạng rối loạn đông máu gây chảy máu, nguy hiểm đến tính mạng người mẹ - Khả nhiễm trùng nhanh nặng sau ối vỡ Ngoài thai chết làm ảnh hưởng đến tâm lý, tình cảm người mẹ II NGUYÊN NHÂN Trong thực tế có khoảng 30% trường hợp thai chết tử cung không tìm thấy nguyên nhân Số lại phân nhóm nguyên nhân sau: Nguyên nhân từ phía mẹ: - Các bệnh nhiễm độc - Các bệnh mạn tính - Các bệnh nội tiết - Các bệnh nhiễm khuẩn Nguyên nhân thai: - Rối loạn nhiễm sắc thể - Thai dị dạng - Bất đồng nhóm máu - Thai già tháng - Song thai Nguyên nhân phần phụ thai: - Bệnh lý bánh rau - Do bất thường dây rốn - Do bất thường nước ối Nguyên nhân hóa chất: Các yếu tố thuận lợi khác: tuổi mẹ, điều kiện kinh tế xã hội thấp, tiền sử sản khoa III.GIẢI PHẪU BỆNH Tùy thuộc vào tuổi thai chết mà có hình thái khác nhau: Thai bị tiêu: Những tuần đầu Thai bị teo đét: Vào tháng thứ 3-4 Thai bị ủng mục: Sau tháng Thai bị thối rữa: Khi ối vỡ IV.TRIỆU CHỨNG LÂM SÀNG VÀ CHẨN ĐOÁN: Thai 20 tuần bị chết: - Bệnh nhân có dấu hiệu có thai - Ra máu âm đạo tự nhiên - Tử cung không lớn lên mà ngược lại nhỏ nhỏ tuổi thai - XN hCG nước tiểu âm tính(2 tuần sau thai chết) -Siêu âm có giá trị chẩn đoán sớm 2.Thai chết 20 tuần: Triệu chứng lâm sàng rõ ràng dễ xác định thời gian chết - Bệnh nhân có dấu hiệu có thai với dấu hiệu thai sống - Xuất dấu hiệu thai chết - Thăm khám: * Chiều cao tử cung nhỏ tuổi thai * Nắn bụng không rõ phần thai * Không nghe tim thai -Cận lâm sàng: * Siêu âm *X quang 3.Chẩn đoán phân biệt: - Thai tử cung - U xơ tử cung - Thai trứng - Thai sống - Tiêu thụ nhiều tiểu cầu yếu tố đông máu: trình cầm máu đông máu xảy mạnh tiêu thụ nhiều yếu tố đông máu tiểu cầu  Hậu DIC: - Chảy máu: hậu lớn DIC, hầu hềt rối loạn từ nhẹ dến nặng (từ nốt xuất huyết da , đến chảy máu nội tạng ạt chí shock ) chảy máu gây - Thiếu máu tổ chức: tượng mạch máu bít tắc -Tan máu lòng mạch: củng nghẽn mạch làm bít tắc mạch máu Tùy theo mức độ số lượng vị trí nghẽn mạch mà tan máu xảy nhiều hay Cần lưu ý: Tan máu hậu DIC đồng thời nguyên nhân làm cho DIC tiếp tục phát triển - Do chảy máu tan máu nên bệnh nhân bị DIC bị thiếu máu Tất hậu DIC tạo tranh triệu chứng lâm sàng xét nghiệm phức tạp đa dạng Đối với thai chết lưu, thông thường yếu tố bệnh nguyên tác động lên hệ thống đông máu cách từ từ Vì vậy, người ta phân biệt rối loạn thành hai giai đoạn: - Giai đoạn tiêu thụ phần yếu tố đông máu: bù trừ sản xuất yếu tố đông máu gia tăng tự nhiên thai kỳ, chế kiểm soát DIC có đủ thời gian để đáp ứng lại, bổ sung thêm yếu tố đông máu biểu lâm sàng mờ nhạt xét nghiệm cầm máu bị thay đổi - Giai đoạn tiêu thụ yếu tố đông máu: vượt qua giai đoạn bù trừ yếu tố đông máu giảm dần sau xâm nhập lượng lớn thromboplastin( thai lưu lâu, tử cung có go hay can thiệp vào buồng tử cung) xuất triệu chứng lâm sàng xét nghiệm DIC, dẫn đến hậu nghiêm trọng cho thai phụ Theo William J Williams, bệnh nhân thai chết lưu giảm nặng lượng fibrinogen huyết tương biểu xuất huyết lâm sàng Khác với bong non nghẽn mạch nước ối, rối loạn cầm máu tiến triển dần dần, sau kết thúc tuần lễ thai lưu thứ Theo F.Gary Cunningham, chế rối loạn cầm máu xảy trước tuần thai lưu Nếu thai lưu tử cung lâu hơn, khoảng 25% trường hợp có rối loạn cầm máu Thường gặp lượng fibrinogen huyết tương giảm ngang mức bình thường phụ nữ không mang thai (23g/l) Và số trường hợp, lượng fibrinogen huyết tương < 1g/l, đồng thời sản phẩm thoái giáng fibrinogen fibrin (FDP) tăng, số lượng tiểu cầu giảm Nghiên cứu tác giả Parasnis H Cho thấy có 10% giảm fibrinogen huyết tương thai chết lưu tuần, 20% trường hợp giảm lượng fibrinogen huyết tương kèm theo rối loạn cầm máu khác với thai chết lưu tuần Maslow A.D cộng nghiên cứu bà mẹ có thời gian lưu thai cho thấy rối loạn cầm máu chiếm 10,4% tuổi thai ≥ 20 tuần tương tự tuổi thai < 20 tuần  Tác giả Lê văn Thương cộng nghiên cứu tình hình thai chết lưu khoa phụ sản bệnh viện Trung ương Huế từ 1991-1993, cho thấy 60,8% trường hợp giảm fibrinogen huyết tương, thai lưu tử cung lâu thấy giảm lượng fibrinogen huyết tương nặng kèm theo rối loạn cầm máu khác THỬ MÁU BÁO TRƯỚC NGUY CƠ CHẾT LƯU THAI NHI Mới đây, lần nhà khoa học Anh tìm phương pháp đơn giản xác để dự báo nguy chết thai sản phụ Đó thử máu để kiểm tra nồng độ loại protein huyết liên quan đến tình trạng mang thai có tên PAPP-A (Pregnancy Associated Plasma protein A) Thông thường, thể mang thai số lượng protein PAPP-A tăng lên giai đoạn đầu thai kỳ Nó có vai trò quan trọng trình phát triển bào thai Sự suy giảm số lượng loại protein cho dấu hiệu báo trước thai-nơi cung cấp dưỡng chất cho thai nhi-không hoạt động chức Tiến sĩ Gordon C.S Smith cộng đại học Cambridge (Anh) thử máu 7934 sản phụ Scotland tuần thứ 10 thai kỳ Họ nhận thấy sản phụ có nồng độ protein PAPP-A thấp có nguy bị chết lưu thai nhi cao người có nồng độ protein cao tới 40 lần Cái chết bào thai xuất vào khoảng tuần thứ tới tuần thứ thai kỳ Trong số 400 sản phụ có nồng độ protein thấp nhất, có trường hợp tử vong thai nhi có liên quan đến thai Trong đó, số 7543 sản phụ có nồng độ protein cao nhất, có trường hợp chết lưu Mặc dù nguy hai nhóm có nồng độ cao thấp chênh lệch tới 40 lần, song theo nhóm nghiên cứu tình trạng thai nhi chết lưu xảy không nhiều, 50 sản phụ có nồng độ protein thấp có người gặp cố Tuy nhiên, nồng độ protein thấp tượng nguy hiểm, nguyên nhân làm tăng nguy bị hội chứng Down, bất thường nhiễm sắc thể gây tình trạng chậm phát triển trí não Cho đến tận bây giờ, phụ nữ có nguy chết thai cao thường theo dõi sát thai nhi vào giai đoạn cuối thai kỳ theo dõi nhịp tim siêu âm dụng để phát vấn đề thai nhi Nếu phát xác nhận, bác sĩ dựa vào kết thử máu để định áp dụng biện pháp để cứu thai nhi tác động để thai nhi đời sớm TÀI LIỆU THAM KHẢO Giáo trình sản phụ khoa, trường đại học y khoa Huế Giáo trình sản phụ khoa, trường đại học y Dược thành phố Hồ Chí Minh Giáo trình sản phụ khoa trường Đại học y Hà Nội Luận văn thạc sỹ y khoa, Nghiên cứu tình trạng rối loạn cầm máu thai chết lưu, Phan thị thùy Hoa Thử máu báo trước nguy chết lưu thai nhi, Việt Linh ( theo Healthday) XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN! Thứ , 05/01/2007 [...]... sau khi lấy thai ra 2 Nong và nạo: Được áp dụng cho các trường hợp thai chết lưu mà thể tích tử cung bé hơn thể tích tử cung có thai 3 tháng hay chiều cao tử cung dưới 8cm Nong và nạo thai chết lưu khó khăn hơn nạo thai sống vì xương thai to và rắn, vì nhau thai xơ hóa bám chặt vào tử cung 3 Gây sẩy thai, gây chuyển dạ Gây sẩy thai, gây chuyển dạ được áp dụng cho các trường hợp thai chết lưu to hơn... nhau thai Tóm lại các biến đổi đông máu và tiêu sợi huyết trong thai kỳ sẽ gây tình trạng tăng đông máu và giảm tiêu sợi huyết Mặc dù vậy nguy cơ tắc mạch, huyết khối vẫn thấp trong thai nghén(>1/1000) nhưng cao hơn ở phụ nữ không mang thai Tuy nhiên nguy cơ huyết khối trầm trọng hơn trong hậu sản B BIẾN ĐỔI CẦM MÁU TRONG BỆNH LÝ THAI CHẾT TRONG TỬ CUNG Là một biến chứng nặng của thai chết trong tử cung. .. điều trị sớm 3 Khi nghi ngờ thai chết lưu phải tư vấn và chuyển ngay lên tuyến trên TÌNH TRẠNG RỐI LOẠN CẦM MÁU TRONG THAI CHẾT TRONG TỬ CUNG A NHỮNG BIẾN ĐỔI CẦM MÁU TRONG THAI KỲ VÀ SAU SINH Phụ nữ mang thai có tình trạng tăng đông sinh lý, nhờ vậy giảm tối thiểu xuất huyết khi sinh 1 Trong thai kỳ: Số lượng tiểu cầu giảm nhẹ quan sát thấy ở tỷ lệ thấp ở phụ nữ mang thai, không gây nguy cơ xuất huyết... thứ 10 của thai kỳ Họ nhận thấy những sản phụ có nồng độ protein PAPP-A thấp nhất có nguy cơ bị chết lưu thai nhi cao hơn những người có nồng độ protein này cao nhất tới 40 lần Cái chết của bào thai xuất hiện vào khoảng giữa tuần thứ 6 tới tuần thứ 9 của thai kỳ Trong số 400 sản phụ có nồng độ protein thấp nhất, có 7 trường hợp tử vong thai nhi có liên quan đến nhau thai Trong khi đó, trong số 7543... và thai lưu trong tử cung càng lâu thì thấy giảm lượng fibrinogen huyết tương càng nặng kèm theo nhưng rối loạn cầm máu khác THỬ MÁU BÁO TRƯỚC NGUY CƠ CHẾT LƯU THAI NHI Mới đây, lần đầu tiên các nhà khoa học Anh đã tìm ra một phương pháp đơn giản nhưng chính xác để dự báo nguy cơ chết thai ở sản phụ Đó là thử máu để kiểm tra nồng độ một loại protein trong huyết thanh liên quan đến tình trạng mang thai. .. chứng nặng của thai chết trong tử cung Thromboplastin có trong nước ối trong tổ chức thai chết đi vào tuần hoàn người mẹ, đặc biệt khi tử cung có cơn go hay can thiệp vào buồng tử cung, hoạt hóa quá trình đông máu và do vậy fibrin được hình thành ngay trong lòng mạch Các sợi fibrin bệnh lý này tạo ra các cục máu đông to nhỏ khác nhau lưu hành trong tuần hoàn và gây hiện tượng nghẽn mạch ở bất cứ nơi... huyết cũng không hạn chế thủ thuật mổ lấy thai, nhưng còn gây tranh cãi khi gây tê ngoài màng cứng Nhìn chung các yếu tố đông máu huyết tương tăng trong thai kỳ, trong khi các yếu tố ức chế giảm: lượng fibrinogen và yếu tố II,V,VII,VIII, IX,X,XII, yếu tố von-willebrand tăng tiếp diễn trong thai kỳ, trong khi antithrombin và nhất là protein S hoạt hóa giảm trong thai kỳ 2 Khi sinh và sau sinh: Tiểu cầu... mang thai thì số lượng protein PAPP-A tăng lên trong giai đoạn đầu của thai kỳ Nó cũng có vai trò quan trọng trong quá trình phát triển của bào thai Sự suy giảm số lượng loại protein này được cho là dấu hiệu báo trước rằng nhau thai- nơi cung cấp dưỡng chất cho thai nhi-không hoạt động đúng chức năng Tiến sĩ Gordon C.S Smith và cộng sự tại đại học Cambridge (Anh) đã thử máu 7934 sản phụ Scotland trong. .. thai chết lưu dưới 4 tuần, 20% trường hợp giảm lượng fibrinogen huyết tương và có thể kèm theo những rối loạn cầm máu khác với thai chết lưu trên 4 tuần Maslow A.D và các cộng sự nghiên cứu trên các bà mẹ có cùng thời gian lưu thai cho thấy rối loạn cầm máu chiếm 10,4% ở tuổi thai ≥ 20 tuần và cùng tương tự ở tuổi thai < 20 tuần  Tác giả Lê văn Thương và các cộng sự đã nghiên cứu tình hình thai chết. .. các yếu tố đông máu giảm dần và sau cùng là sự xâm nhập lượng lớn thromboplastin( như thai lưu quá lâu, tử cung có cơn go hay can thiệp vào buồng tử cung) thì mới xuất hiện các triệu chứng lâm sàng và các xét nghiệm của DIC, có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng cho thai phụ Theo William J Williams, bệnh nhân thai chết lưu có thể giảm nặng lượng fibrinogen huyết tương và biểu hiện xuất huyết trên